7/26/2019 WWF-Belgie Nieuwsbrief Kwaliteit

1/4

Inleiding

Op Wereldwaterdag in maart 2001 ging de campagne

Water voor Morgen van start. Deze campagne maakt

deel uit van de sensibilisatiecampagne Water. Elke

druppel telt. van de Vlaamse overheid. Water voor

Morgen heeft als doel huisgezinnen aan te zetten tot

een duurzaam watergebruik, aan de hand van 2 bro-

chures: Waterkwantiteit (deel I) en Waterkwaliteit (deel

II). Daarnaast worden er in een aantal Vlaamse ge-

meenten ook infoavonden georganiseerd.

De campagne werd aangekondigd in tal van gemeente-

lijke infobladen en

tijdschriften zodat

iedereen zowel deel

I als deel II kon

aanvragen. 12.000

brochures boorde-

vol praktische tips

rond duurzaam wa-

tergebruik vlogen in

minder dan drie

maanden tijd de

deur uit! Omwillevan de aanhouden-

de vraag zullen bei-

de brochures vanaf

eind december 2002 ook op de

WWF website beschikbaar zijn.

Elke brochure bevat eveneens een enqute. Een

nieuwsbrief met de resultaten van de enqute bij deel I,

Waterkwantiteit werd reeds in het voorjaar verspreid. U

kan hem raadplegen op onze website (www.wwf.be).

De nieuwsbrief die u nu in handen heeft, toont de resul-

taten van de enqute bij deel II, Waterkwaliteit.

Opnieuw was de respons zeer hoog: maar liefst 20 %

van de deelnemers stuurde de vragenlijst terug.

Ook deze keer geven we u een overzicht van het aan-

tal aanvragen per provincie en een top tien van de ge-

meenten die het enthousiastst reageerden.

Waterkwaliteit:opnieuw 6000 Vlaamse gezinnen

in actie voor water!

Hoe ziet het demografisch profiel van onze deelnemers eruit?

Zowat 59 % van de respondenten behoort tot de be-

roepsactieve bevolking en zowat alle leeftijdscatego-

rien zijn vertegenwoordigd.

63 % van de deelnemers woont op het platteland of ineen landelijke omgeving, 37% in de stad of in een ste-

delijke omgeving. Toch bezitten bijna alle responden-

ten een tuin.

Bediende

Gepensioneerd

Hoger- en middenkader

Arbeider

Huisman of -vrouw

Andere

Werkloos

Student

Vakman

Vrij beroep

Landbouwer

Verdeling per beroepscategorie (%)

0

Aanvragen voor het tweede pakket

Verdeling volgens type woning (%)

10%

Antwerpen

Oost-Vlaanderen

West-VlaanderenVlaams-Brabant

Limburg

39%

19%

7%3%

23%

22%

45%

18%

14%

5 10 15 20 25 30 35 40

Appartement, loft, studio

Rijwoning zonder tuin

Rijwoning met tuin

Halfopen bebouwing

Open bebouwing

Verdeling van de respondenten per leeftijdscategorie30%

20%

10%

0%Aantalrespondenten(%)

70Leeftijdscategorien (jaar)

Aanvragen pakket waterkwaliteit

Gemeente Aantal

1. Antwerpen 475

2. Leuven 100

3. Kortrijk 98

4. Aalst 94

5. Mol 81

6. Gent 80

7. Roeselare 74

8. Lier 70

9. Wevelgem 69

10. Heusden-Zolder 65

Water

voorMorgen

7/26/2019 WWF-Belgie Nieuwsbrief Kwaliteit

2/4

1. Wasmiddelen: een bewuste keuze?

56 % van de respondenten beweert fosfaatvrije pro-

ducten te gebruiken en 44 % beweert het etiket te le-

zen alvorens zich een product aan te schaffen. Toch

heeft 79 % van de respondenten er geen idee van of

er meer fosfaten in waspoeders dan in vaatwaspoe-

ders zitten. Hieruit kunnen we afleiden dat responden-

ten die hun (vaat)wasmiddel bewust lijken te kiezen

toch niet over voldoende informatie beschikken om

daadwerkelijk een ecologisch verantwoord product te

kunnen herkennen. Dit is een ernstig probleem, want

het gebruik van (vaat)wasmiddelen met een hoog fos-

faatgehalte (voor vaatwasmiddelen vaak meer dan

30%!), houdt duidelijk verband met de eutrofiring(*)

van oppervlaktewateren.

2. Chemische bestrijdingsmiddelen blijven

erg in trek.

Bij de meeste mensen zijn er elementen in de tuin aan-

wezig die op een ecologisch bewustzijn of gedrag kun-

nen wijzen, zoals inheemse struiken, kruiden en bo-

men, bepaalde plaatsen die selectief worden gemaaid,

een composthoop en hoopjes kreupelhout. Zoals in de

brochure Waterkwaliteit wordt uitgelegd, creren deze

ingrepen ruimte voor natuurlijke helpers, zodat plagen

in de hand kunnen worden gehouden.

Om plagen te bestrijden gebruikt 60 % milieuvriendelij-

ke alternatieven zoals onder meer het strooien van

keukenmiddeltjes, het zetten van bepaalde planten te-

gen insecten en het gebruik van zelfgemaakte vallen

zonder chemisch gif.

Daartegenover staat wel dat 41 % van de responden-

ten toch nog bestrijdingsmiddelen in de tuin gebruiken!

Deze komen in het grondwater en het oppervlaktewa-

ter terecht en zorgen voor milieu- en gezondheidspro-

blemen.

3. (Natuur)verven?

De meerderheid van de respondenten gebruikt acry-

laatverven. De milieuonvriendelijke alkydverven ko-

men op de tweede plaats en dan pas volgen de na-

tuurverven. Er is dus duidelijk nog een grote behoefte

aan informatie over het bestaan en het gebruik van na-

tuurverven. Natuurverven bestaan uit natuurlijke be-

standdelen die zowel voor, tijdens als na gebruik beter

zijn voor het milieu en de gezondheid dan voor de an-

dere twee soorten verven het geval is. Die bestaan im-

mers voornamelijk uit milieubelastende petrochemi-

sche grondstoffen.

4. BouwmaterialenAls we naar het mate-

riaal van afvoergoten

en pijpen kijken, zien

we dat zink en kunst-

stof de meest gebruik-

te materialen zijn (met

respectievelijk 47% en

37% voor afvoergoten

en 30% en 60% voor

afvoerpijpen). Zink heeft echter een hoog

vervuilingspotentieel in contact met water.

Wie met het milieu begaan is, kan dus be-

ter opteren voor hout of gerecycleerdekunststoffen.

Hoe bewust gaan onze respondenten

om met producten?

Op enkele plaatsen wordtmax 2x/jaar gemaaid

Vijver

Inheemse kruiden,struiken en bomen

Hoopjes kreupelhout

Composthoop

Gebruik van regenwater in de tuin

0% 20% 40% 60% 80% 100%

(*) Eutrofiring krijg je wanneer waterplanten welig beginnen te groeien

door een overaanbod van voedsel in het water. In bepaalde omstan-digheden is dit een natuurlijk fenomeen, maar vaak is het de mensdie verantwoordelijk is voor de enorme algen- en plantengroei, dooreen toevloed van nitraten en fosfaten uit huishoudelijk afvalwater enlandbouw. Hierdoor ontstaat een zuurstoftekort in het water, waar-door de dieren in ademnood geraken en uiteindelijk sterven.

Lood

Hout

Koper

Zink

Kunststof

Ik weet het niet

Materiaaltype van de

afvoergoot (%)

Materiaaltype van de

afvoerpijp (%)

6

37 56

1

30

948

47

11

WWF-Canon

/MichleD

PRAZ

WWF-Be

lgium

WATER.

KE DRUPPEL

TELT.

7/26/2019 WWF-Belgie Nieuwsbrief Kwaliteit

3/4

1. Leidingwater:

een gewaardeerde dorstlesser of niet?

Meer dan de helft van de respondenten drinkt gebot-

teld water. Slechts 37% kiest voor leidingwater om de

dorst te lessen. Een gevoel van ongerustheid is de

voornaamste reden om geen leidingwater te drinken.

Nochtans is leidingwater n van de meest gecontro-

leerde voedingsstoffen, en kan het dus gerust gedron-

ken worden.

2. Hardheidsmeting

Opmerkelijk is dat bij 21 % van de metingen op leiding-

water een hardheid boven de 21d(*) werd vastge-

steld: dit wijst op zeer hard water, wat bij hoge tempe-

raturen nefast kan zijn voor huishoudapparaten. Zon

6% van deze respondenten gebruikt dan ook terecht

een ontharder.

Ook heel wat respondenten die een kalkgehalte onder

de 21d vaststelden, blijken een ontharder te bezitten,

hoewel dit bij dergelijke kalkwaarden niet nodig is.

Wat verder opvalt, is dat 68% van de respondenten die

een kalkgehalte onder de 3d optekenden een onthar-

der bezitten. Dit bevestigt de soms zeer intensievewerking van ontharders die praktisch alle kalk uit het

water halen met als gevolg dat het water licht zuur

wordt. Als het water te zuur wordt kan bij loden leidin-

gen lood vrijkomen, waardoor het water niet meer voor

consumptie geschikt is.

Gebruik dus enkel een ontharder indien dit echt nodig

is en installeer deze op knelpuntplaatsen: bv. voor de

wasmachine of op het warmwatercircuit (als dit van het

koudwatercircuit gescheiden is). Kalk wordt immers af-

gezet bij verhoogde temperaturen. Raadpleeg de bro-

chure Waterkwaliteit voor meer informatie.

(*) Duitse hardheidsgraden: eenheid die de hoeveelheid kalk in lei-dingwater weergeeft

3. Nitraatmeting

Bij een kwart van onze respondenten bleek het water

uit hun put ongeschikt te zijn voor consumptie, omdat

de norm van 50 mg/l nitraat werd overschreden. Drink

dus niet zomaar het water uit je eigen waterput. Ook

als het aangetast is door vervuiling kan putwater of

bronwater er normaal uitzien en zelfs lekker smaken.

Daarom moet de kwaliteit van putwater regelmatig ge-

test worden door een erkend laboratorium. De

Vlaamse Milieumaatschappij verzorgt gratis analyses

van water uit grondwaterputten wanneer een aanslui-

ting op het leidingwaternet niet mogelijk is (voor meer

info, surf naar www.vmm.be).

Water, 1001 soorten en kwaliteiten!

Aanwezigheid vanverontreinigingen

Ijzersmaak

Kleur

Kalkgehalte

Chloorsmaak

Gevoel van

ongerustheid

Redenen voor het niet drinken van leidingwater

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35%

Klakgehalte van het leidingwater

21d

46%

6%5%

21%

22%

Concentratie nitraten in putwater (%)

10-25mg/l

25-50mg/l

50-100mg/l100-250mg/l

19%

8%

38%

35%

WWF-Canon

/Chris

Mart

inBAHR

WWF-Be

lgium

WATER.

ELKE DRUPPEL

TELT.

7/26/2019 WWF-Belgie Nieuwsbrief Kwaliteit

4/4

AfvalwaterzuiveringSlechts 2% van de respondenten bezit een individuele afvalwaterbehandelingsin-

stallatie (IBA). Het is bijgevolg te verklaren dat 79% niet weet of hun gemeente een

subsidie geeft voor een IBA.

Conclusie:

Zoals reeds bleek uit de enquteresultaten van deel I,

Waterkwantiteit, lijken de respondenten van Water

voor Morgen meer begaan te zijn met het milieu in het

algemeen en de waterproblematiek in het bijzonder

dan de gemiddelde Belg. Zo kijkt de meerderheid vande respondenten naar de samenstelling van

(vaat)wasmiddelen, gebruikt ze alternatieve bestrij-

dingsmiddelen, koppelt ze het regenwater af van het

afvalwater en gebruikt ze effectief regenwater in huis

en tuin.

Anderzijds blijken de criteria voor een bewuste, ecolo-

gische keuze van (vaat)wasmiddelen - zoals de aan-

wezigheid van fosfaten - niet voldoende gekend te

zijn, grijpen veel mensen toch nog naar chemische be-

strijdingsmiddelen en gebruiken de meesten syntheti-

sche verven (i.e. alkyd- en acrylaatverven) in plaats

van natuurverven.

Ook het gebruik van infiltratievoorzieningen en groen-

daken is nog niet ingeburgerd.

Reden genoeg dus om de Vlaamse bevolking te blij-

ven informeren en sensibiliseren!

Grachten, rioleringen en groendaken

Maar liefst 46% van de respondenten heeft het regen-

water van de woning afgekoppeld. Dit is veel meer dande gemiddelde Vlaming. De meerderheid van de men-

sen die regenwater hebben afgekoppeld vangen het

op in een regenwaterput of tank en in een regenwa-

terton. Slechts 1% vangt regenwater op in een infiltra-

tieput of buis.

Opvallend is dat maar

weinig respondenten

het afgekoppelde wa-

ter laten infiltreren. Dit

wijst erop dat mensen

regenwater afkoppe-

len om het effectief te gebruiken. Nochtans kan men

regenwater ook in de grond laten sijpelen doorheen in-

filtrerende tegels, in een infiltratiekom of in een gracht.

Dit kan zelfs als men niet beschikt over een regenwa-

terput of -tank. Het regenwater dat afgekoppeld is,

wordt voornamelijk gebruikt voor het sproeien van de

tuin (50%), het wassen van de auto (40%) en de

schoonmaak (34%).

Water

voorMorgen

Het gebruik van regenwater.

WWFE. Jacqmainlaan 90,

1000 Brussel

Tel: 02/340.09.99

Fax: 02/340.09.33

e-mail: info@wwf.be

http://www.wwf.be

Deze brochure is een uitgave van WWF-Vlaanderen en werd gerealiseerd

met de steun van AMINAL, Vlaamse Overheid, oktober 2002.

Redactie: Sabine Caremans (WWF)

Eindredactie : Ingrid Adams

Leescomit: Christophe Dierckxsens (AMINAL), Veronique Vens (AMINAL),

Philippe Weiler en Ingrid Adams (WWF)

Grafische Vormgeving: Jan van Remortel

Druk: Claes Printing nv

V.U.: Luc Dries (WWF)

Gedrukt op niet-chloorgebleekt 100% gerecycleerd papier (post-consumptie)

Met speciale dank aan Ridder Marc Sleen voor het uitlenen van de stripfiguur

Adhemar en aan MINEvision voor de verwerking van de resultaten.

Administratie Milieu-, Natuur-, Land- enWaterbeheer (AMINAL), Afdeling Water

Alhambragebouw

E. Jacqmainlaan 20 bus 5,

1000 Brussel

Tel: 02/553.21.11

Fax: 02/553.21.05

e-mail: water@lin.vlaanderen.be

http://www.vlaanderen.be

In een regenwaterputof -tank

In een regenwaterton

In een infiltratieputof -buis

In een zone in de tuin

Doorheen infiltrerendetegels

In een infiltratiekom

In een gracht

Het regenwater is afgekoppend en stroomt:

0 5 10 15 20 25 30 35 40 %

Slechts1%vanderespondenten

beziteengroendak.

Datisjammer,

wanteengroendak

iseenprima

buffervoorregenwa

ter.Bovendien

isoleerthetjehuisen

creerthet

eenstukjegroenind

estad.

WW

F-Be

lgium

Ministerie van deVlaamse Gemeenschap

WATER.

KE DRUPPEL

TELT.