WINKELEN MET DIABETES EN

NIERPROBLEMENKATRIEN VANDENBROUCKE – DIËTISTE - DIABETESEDUCATOR

LATEN WE BEGINNEN MET ENKELE VRAGEN!!!

WAAR/NIET WAAR

EEN DIABETES PATIËNT KAN

MOEILIJK GEWOON MEEËTEN,

ER MOET AFZONDERLIJK VOOR

GEKOOKT WORDEN

3

WAAR/NIET WAAR

Suikervrije” producten zijn

vrij te gebruiken

WAAR/NIET WAAR

FRUITSAP IS EVEN GEZOND ALS EEN

STUK FRUIT

WAAR/NIET WAAR

OM HET RISISCO VAN DIABETES

TE VERMINDEREN MOET

IEMAND VAN 100 KG 30 KG

AFVALLEN

6

HOEVEEL ZOUT MAG IKMAXIMAAL PER DAG

GEBRUIKEN?

• 12 g

• 20 g

• 6 g

WELKE VAN DE VOLGENDE VOEDINGSWAREN BEVAT(TEN) GEEN ZOUT?

• Kaas

• Ontbijtgranen

• Confituur

• Brood

• Charcuterie

• Ketchup

WAAR/NIET WAAR

FRUIT EN GROENTEN ZIJN

GEZOND, JE MAG ER

ONBEPERKT VAN ETEN

9

WAAR/NIET WAAR

MEDICATIE IS BELANGRIJKER DAN

VOEDING EN BEWEGING

10

WAAR/NIET WAAR

HOE DONKERDER HET BROOD, HOE

VEZELRIJKER?

WAAR/NIET WAAR

• OLIJFOLIE BEVAT MINDER VET DAN

ECHTE BOERENBOTER

ETIKET LEZEN: HOE BEGINNEN WE ERAAN?

• Wat staat er allemaal op een etiket?

• Productnaam

• ingrediënten

• Nutritionele waarde

• Referentie-inname

• Houdbaarheidsdatum

• Gewicht

• Bewaarvoorschriften

• Claims, labels …

INGREDIËNTENLIJST

Wat? Opsomming van alle ingrediënten aanwezig in het product.

Verplicht voor voorverpakte voedingsmiddelen

Weetje:

Steeds in dalende volgorde: wat het meest voorkomt in het product staat het eerst.

Aandacht!

Let op voor andere benamingen voor bijvoorbeeld suiker (sacharose, sucrose,

glucosestroop, …).

In totaal 146(!) benamingen voor suiker: zie lijst

VOEDINGSWAARDE

• Wat? Hoeveelheid energie en voedingstoffen die het product bevat per 100 g

(voor vaste stoffen) of per 100 ml (voor vloeistoffen).

• Energie: uitgedrukt in kilocalorieën (kcal) of kilojoule (kJ).

• Koolhydraten: je hebt enkelvoudige koolhydraten (suikers) en meervoudige

koolhydraten (zetmeel).

• Vetten kan je onderverdelen in verzadigde (de slechte) en onverzadigde (de

goede) vetten.

• Aandacht! Soms wordt in een extra kolom ook de voedingswaarde per portie

weergegeven.

NOG ENKELE VERKLARINGEN

• Referentie-inname: Wat? weergave van de voedingswaarde per portie en in

verhouding tot wat je dagelijks nodig hebt.

Aandacht!

De GDA is maar een schatting, de behoefte verschilt van persoon tot persoon.

• Houdbaarheidsdatum: Wat? Geeft aan tot wanneer je het product kan bewaren en

consumeren

Weetje: op erg bederfelijke waren wordt de uiterste consumptiedatumweergegeven: ‘Te gebruiken tot …. ‘

Aandacht! Na het openen van de verpakking is de houdbaarheidsdatum niet meer geldig.

VB ETIKET FRUIT

YOGHURT

VB ETIKETFRUIT

YOGHURT

LIGHT ONDER DE LOEP

• Definitie light: ten minste 30% minder van een bepaald bestanddeel (vet,

suiker, zout…) of calorieën ten opzichte van het oorspronkelijke of een

soortgelijk product

• Light kan zijn minder calorieën (bv frisdrank met zoetstof, magere

kaas …) maar evengoed minder zout, minder alcohol, minder cafeïne

…

• LIGHT is geen synoniem voor calorievrij, mager, gezond, onbeperkt te

gebruiken

BROODBELEG

• Charcuterie: ultrabewerkt voedsel, hoog vetgehalte, hoog zoutgehalte!

• Kaas: vetrijk, zoutrijk!

• Choco …

• …

• Mat wat eten we dan wel nog op de boterham?

•AFWISSELEN!!!

WAT BIJ DIABETES EN NIERPROBLEMEN?

• Diabetespatiënten die te maken krijgen met een verminderde nierwerking,

zullen enkele aanpassingen moeten doen aan het diabetesdieet.

• Omdat fruit, groenten, melkproducten en volkorenproducten rijk zijn aan

kalium, fosfor en vocht, zullen ze nu beperkt moeten worden in plaats van in

extra grote porties gebruikt te worden.

AANPASSINGEN VAN HET DAGELIJKSE DIABETES DIEET

NORMALE DIABETES DIEET AANGEPAST DIEET BIJ

NIERPROBLEMEN

Volkorenbrood, volkoren rijst, volkoren

pasta

Wit of lichtbruin brood, witte rijst, witte

pasta

2 stukken fruit per dag 1 stuk fruit per dag Vul eventueel aan met

1 portie = 150 g fruit op eigen nat of op

water (ZONDER het sap)

Grote portie groenten + rauwkost of soep 150 g gekookte groenten OF 100 g

rauwkost Als aardappelen vervangen

worden door rijst of pasta, kan 150 g

gekookte groenten + 100 g rauwkost

gegeten worden / geen soep

0,5 liter melk of melkproducten 1 melkproduct = 150 ml

WAT BIJ EEN HYPOGLYCEMIE EN NIERPROBLEMEN?

• Bij een hypoglycemie (= een suikerspiegel lager dan 70 mg/dl) is het

belangrijk om zo snel mogelijk de juiste suikers in te nemen.

• Kies voor: ofwel 3 tot 5 tabletjes druivensuiker van 3 g; ofwel 1 klein glas = 125

ml “gewone” frisdrank (geen cola, geen light frisdrank, geen fruitsap).

• Als de volgende maaltijd niet binnen de 30 minuten voorzien is, dan is het veilig

om een bron van “trage koolhydraten” te eten zoals een boterham, een

beschuitje of een droge koek (bvb. een petit-beurre).

WAT MET DIEETPRODUCTEN VOOR DIABETICI?

• Zoetstoffen: Alle zoetstoffen (met uitzondering van fructose) zijn toegelaten.

• “Dieetkoekjes”: Deze koekjes bevatten meestal veel “slechte” vetten van

het verzadigde type en bevatten ook koolhydraten. Ze bevatten vaak

evenveel calorieën als gewone koekjes. Dieetkoekjes met chocolade, noten

en gedroogd fruit bevatten ook meer kalium en fosfor en zijn dus zeker niet

toegelaten.

• “Dieetchocolade”: Net zoals gewone chocolade bevat ook dieetchocolade

te veel kalium en fosfor en is dus niet aan te raden.

• “Dieetsnoepjes” : Gelatinesnoepjes zoals gummibeertjes, zuurtjes en kauwgom

met kunstmatige zoetstoffen kunnen in beperkte mate gegeten worden.

• Broodbeleg zonder suiker: 1. Confituur met minder suiker of gezoet met

zoetstof (uitgezonderd met fructose) kan gebruikt worden. 2. Choco zonder

suiker bevat te veel kalium en te veel fosfor. 3. Appel- en perensiroop zonder

suiker bevat te veel kalium.

• Melkproducten en ijsjes: Niet gesuikerde melkproducten en ijsjes kunnen

gebruikt worden als ze geen chocolade of fruit(sap) bevatten (zoals in een

smoothie of een milkshake).

SWEETBEE: VOEDINGSATLAS

• http://be.sweetbee.eu/nl/bereken-je-eigen-maaltijden

WAT IS DE NUTRI-

SCORE?

NUTRI SCORE

• In het Nutri-Score-systeem geeft een kleurenschaal in combinatie met lettercodes aan

welke producten binnen een bepaalde productgroep gezonder zijn dan andere. De kleur

en letter van het Nutri-Score-label worden bepaald aan de hand van het algoritme

ontwikkeld door het Franse Nutritional Epidemiology Research Team.

• Dat algoritme koppelt positieve eigenschappen (gehalte aan eiwit, vezels en fruit,

groenten, noten) aan negatieve eigenschappen (gehalte aan energie, suikers, verzadigd

vet, natrium (o.v.v. zout)) om te komen tot een score tussen -15 (beste) en +40 (slechtste).

Deze score wordt dan herleid tot een combinatie van een letter (A tot E) en een kleur

(van donkergroen naar rood). Donkergroen staat voor de beste voedingswaarde (te

verkiezen), rood staat voor de slechtste voedingswaarde (te beperken).

NUTRI SCORE: HOE GEBRUIKEN?

• Gebruik de Nutri-Score om producten uit dezelfde categorie te vergelijken

en de betere keuze te maken op het moment van aankoop. Gebruik ze voor

het vergelijken van:

• bewerkte producten met toevoeging van suiker, zout, vet bv. snacks, koekjes,

dranken, ontbijtgranen, broodbeleg ...;

• samengestelde producten zoals kant-en-klare maaltijden.

SATELLIETADRESSEN

Gemeenten Aanwezige zorgverleners

Regiohuis HELA Brusselsesteenweg 88 te

Asse-Walfergem

Diabeteseducatoren: Katelijne Vyncke,

Sarah Claeys, Griet Verdoodt en Willy De

Smet Diëtisten: Katrien Vandenbroucke

Podoloog: Veerle Boersma

Sociaal Huis Opperstraat 33 Te Liedekerke Diabeteseducatoren: Katelijne Vyncke en

Sarah Claeys Diëtiste: Katrien

Vandenbroucke

Sociaal Huis Bellestraat 101 te Affligem Diabeteseducatoren: Katelijne Vyncke en

Sarah Claeys Diëtiste: Katrien

Vandenbroucke

WZC De Oase Kloosterstraat te Opwijk Diabeteseducator: Griet Verdoodt

Podoloog: Veerle Boersma

Sociaal Huis Gasthuisstraat 17 te Merchtem Diabeteseducatoren: Katelijne Vyncke en

Sarah Claeys Diëtiste: Katrien

Vandenbroucke

VRAGEN?

• KATRIEN

VANDENBROUCKE

DIËTISTE –

DIABETESEDUCATOR

0496/507105

katrienvandenbroucke@ho

tmail.be

Geertskouter 11, 1730 Asse

Brusselsesteenweg 88,

1730 Asse