Bahna 2016, Saracan, Whippet ('l)100 jaar Tanks, NMM - Soesterberg

Een huis van foam (1)STANDCAM

Vr jdag 24junivroeg in de ochtend

opgepiktdoorlWde Boer en samen

richting Pilsen (CZ)gerêden om

deOpen Da9 van hetTsjechische

leger ("Bahna" gehetên) bt tewonen. Zàterdag op ttd opgêstaan

maar heLaas, toch in deile terechtgêkomen- Blilkbaar waÍen w j niet

de enige die op dat idee gekomen

waren. Afiln, na enlg starr stoP

vêrkeer konden wj de auto parkerên

en op pad gaan naarde happening.

Dit jààr ijks evênêment woÍdtgekenmêrkt door vee vooÍtte lingen

op basls van themat. Ditjaarkwam natuurlijk de 1e WW voorbil;

voeÍtulgen, reenactment en zelft 4

replica WWI viiegtuigen die dog-

fghts na speelden.l\4ool om te zien,

datzeker. Een andeÍe voorste ling

ging over de grensconfl icten voor

de annêxatie van Tsjechoslowakije

door nazi Duitsland met o.à. re'

enactors die vrolijk rondliepen met

vlaggen en armbandên dlê op een

modelbouwshow in Duitslênd niet

eens op schaal geioond mogen

worden. Aparte ui, die

Verder nog vele voorstellingên ên

demo's gezien o.a. politie, special

forces, Koude OoÍ og, Antl Alrcraft,

hedendaagse CZ leger, tê veel om

a emaal op te noemen.

Buiten de voorstellingen orn zjnalevoeltuigen ook in een stati.disp ayte lrekijken, te íotograferen

en ze fs te ru ken mocht die bêhoêfte

De p aatjes geven een k ein beetje

êên indruk, wiê inteÍesse heeft raad

ik aan om vo gendjaar, op zaterdag

24juni, d e richung op te gaan.

Naast dlt mooie evenement is Pilsen

namêlilk ook gewoon êen leuk€

stad omle bezoêkên ên een pisje te

Het eve.enent t at dt al ),1 t)' ul bezó.hl.

tn Pdrc Feíné' naan (v.l.n.r.) een Ptaga, een Prcga net een kleine knan, een zil 152 een KraZ 2 s4 en

naq een Pnqa te||achten tar ze hun rcndjet nagen tijden daat de atena.

tu wetden vets.hi ende denonstratiet gegeven wdarcndet hietboren ëén vdn een speciale palitieeenheid en hierctuleteen doorzaekihg van een gtaepie burye\ in WO2.

spe. i a I F or.e s La n d rcve r. tu we ft1 aak v. lo p lt evl aE e n.

s-ffi DETANK 242 oktober 2or 6

ír4tn naam ls Rob dê Graafen lk

bouwa sinds mijn jelrgd mode ien.

Zo'n dedigjaar ge eden besloot ikdatik genoeg rnodellen van schepen en

stoommachinês had gebouwd en het

tijd werd voor eên nieuwe uitdaging.

Hetwerden automodellen, met als

uitqanqspunt dai zij er niet alleen

natLrurgeÍouw uit moesten zien, maar

ook en vooÍal goedê riêiqenschappen

moesten hebben en dat allê 'nogeljke

functies RC bedienbaar moêsten

zijn. Bovendien mochten zt nietiothei standaard mode bouwrepeÍtoirê

behoren. Het belangrijkíe criterium

was echter dat het moêst "klikken

met hetorigine evoertuig. Diê kjik

kwam ioen lktijdens een vakantie

in Frankrijk in heitankmuseum in

SaLrmur teqen eên Engels qepantserd

personee svoertLrig Lrit de vjjÍiiqerjarenvan de vor ge eeuw aanliep:de Alvis

Saracen [.4k '1.

Historie.Gedurende de Tweede Wereldoorloq

werd doordegeallieeÍden voor het

vêrvoeÍ van infanteÍisten gebruik

gêmaakt van icht qepantseÍde open

voêrtuigen zoals dê White Halftràck.

Door de onlusten in Ma eisiè in 1949

ontstond er blj het Britse Leger

plotseling dringend behoefte aan

een volledig gêsiotên qepants€rd

personeelsvoeÍtulg. Het prototype van

de Alvis FV603 5aracen was gereed in'1950 en de €ersie voeÍtuigen weÍden

in '1952 door het Britse legeÍ in gebruik

gênomên. Dit wae het begin van een

operationele toepassing die 35 jaar

zou duren en waarbij deze voertuigên

in verschlllênde uitvoeÍingen werden

ingezet t jdens coníicten over de

gehele were d. De 5aÍacen 6x6 kàn

12 personen vervoeren, inc usief

de commandant, bestuurder en

ÍadiotelegÍafist. De cabine en de

koepel zijn vervaardiqd van selastepàncerplaat en hêt voêrtuig kan

zonder verdere voorberelding door

diep water riden. De

bewapening bestaat ult een Brown ng

.30 machinêgeweeÍ in de koepêl en êen

Bren.303 machinegeweer op een aíílrit

rond het dakjuik aàn dê achterztde.

Het model,De aard van mijn modellen, oveÍ het

algemeen oudere legervoertuigen,

impLlceert dat er doorgaans wein g

beschikbaar is aan oorspronkêlijkê

bouwtekenlnqen. Soms zijn erwebÍuikbaÍe workshop manua s tevlndendie vooral vêê technische inÍoÍmatie

geven, maar doorgaans moeten de

meêste maten toch van een orjginee

voeÍtuig komen. Dit betekent dat je

afhankelijk

bent van de beschikbaarheid en de

medewerklng van de eigenaar van

zo'n voertuig. ln dit geval was het

eenvoudig, hetvoertuig siond vrij

opgesield in het museum en was oP

êigen risico legaal toegankêlijk.

ln hêt alqeÍreên maakikvervolgêns(handmatig) bouwtekeningen aan dê

hand van de veÍzamêLde documentatie,

meiingen, schetsen en foto's- l\rleestal

maak ik eersi een chasslstekening op

schaa en begin ikvasttebouwen,der€siteken ikdan later naar bêhoeÍte

tidêns de bouw. n dit specifiekê

gevalwas er echteÍ sprake van êen

zelídragende carrosserie met een

karakteristieke vormgeving waarbtrekeninq moest worden qehouden

+fu

n hei weêkênd van 27 en 28 aLrgLrstus

kwaÍnen ales bjelkaarzo'n 2000

mensên naar het NMM voor het

bljwonen van heteersteTank Event dat

ooit in Nederland werd qehouden.

ongeveer 2 km vanafhet museum.

Als tompensatie' had de organisatie

vêrvoeÍqeregeld in de voÍm van een

5 ta oude stadsbussen.

Vanuitverschil endebinnên en

buitenlandse

ve12amelingên,

als ook uitenkeleparticu iere

verzàmelingen,

waren ruim 30

verschil êndetanks,

gepantseÍdê infanterievoeÍtuigen,

gemechaniseerde stukken artil eÍie

en verkênnjnqsvoertuigen bt elkaaÍ

qebÍacht die ged!rende twee dagen

hun Íondjes door de Arena draaiden.

Het was natuurlijk nog leukergeweest

als ook de verwachte Jagdpanther en

de Amerikaanse MlAl Abrams acte

de présence haddên gegeven, maaÍ

wie weet krtgen we die in één van dê

komende jaÍen te zlen. Buiten de Arena

was er een bescheiden militariabeurs,

een ha met modelbouw (o.a. TWENOT

en de RC ArmouÍ GÍoup Holand),

tussen de demonstraties dooÍ de static

show en nieite veÍgeten, het NMli4

zelt HetweerweÍkte beide daqen

Lritstêkend mee en zo had iedereen een

fantastlsche dag. En om een bekend

u;tspraak te citeren: "gelukkig hebben

wê de foio's nogl"

Het begon voor de 'laatkomeÍs' a

soed. De pdrkeerplaats vlakbi het

musêum was snelvol en eÍ moestgeparkeerd woÍd€n op een terrein

DETANK 242 - oktober 2016 18

De eeÍsie praktische ideeën over lank-

iact ekên zjn n iebíLrar 1916 uiigêwerkt

door ko onel Swinlon, destlds comman

dant van het nieuwe BÍ lse t3nkwapen.

n êên docuíÍent, gelite d Natês on the

Enploynent aÍ Tanks", waarcan hij was

begonnen kort nadat het prototype van

Liitle Willie" voor hêi êeÍsi had geÍe-

den, bêschleefhjênkee zeeÍ hê deÍê

denkbeelden voor de toekomst. De

belangrijkstê hieruan was dai tanks niet

veÍsnipperd íÍoeten worden ingezêi.

Ook plêitte hi êruoordat de iank zo ang

ínoqelijk geheim moest worden gêhou

den lot het moment dat er heel veel

tese iik in een massale aanva konden

woÍden ingêzet. Dê infanieÍe zou dan

onÍniddellilk Ínoelen voqen oín het veÍ

ovêrde gebied if bezit le reínen. Op

deze man er zou têf vo le van de ver-

rasslng wolden geprcíteêd.

Hoêwelgeoeraê Haig, de Brlse oppeí

bevelhebber, en zijn staí het hie.

helemaal mee eens waren zagen ze de

iheoÍiê van de massale aanvalgemaks-

halve maar over het hoofd toen het hen

beter u tkwam vanwege de slechle gang

van zakên met hei Somme offensief.

Hêiwas pas tijdens de slag brjCambÍa

dai deiankswerden ingêzet op dê ma-

nierdie Swinton had beschrêvên. ên dat

was meer dan een jaarlater.

Ondeirussen, en datwas nog vóór de

acie blj FleÍs'CouÍcelêltê, had ook

Swinton nauwelljks nagedacht oveí wal

êÍ moêst gebeuren als de lankaanva

indeÍdaad succesvo was. Ook hil be-

schouwde de tank as eên

ondeÍsieuningswapen bij eên infanie-

r eaanvalen was vooÍslander van

voorafgaaf de massieve artilleriebe'

sch etingen. De lankwas een middelom

de vjandê rjke fronilijn ie beÍeiken ên

ondeÍ vuurte houden tot de eigen infafteÍie deze ook had bereikt. VeÍvolgensgingen de tan ks weer vooruii, naaÍ de

tweede ijn van de viland, waabi zê

meteen de verbindingsloopgraven zur-

verden en vijandelijke iroêpên ondêr

vuur namên d e te hu p kwamen. overirei vêÍdere vervolg bleelSwinton vaag,

we licht vond hijdit een zaak voorde

De êersie deeén over een tank die de

iaak van de cava eÍle kon ondersleunen

of ze fs oveÍnemen ontstonden bj het

Tank Supply Depaftnent, dal ee"det in

1916 was gêvomd als ondeídeêj van

het Tank Supply Canmíttee lde opvol

geÍ van hel Lardsrtp Comm,Íee), dat

vercnh,/oordê ijk w3s voor hêt ontwer'

pen en de veMerving van tanks. Aleen

week na de eersie tankaanval, op 23

sepiember 1916, gingen de topí!nclio-

naÍissên van hei lark SupptDepêdnent naat F'ankttjk waat ze eerbezoek bÍachlen aan geneÍaal Estiênne

d e werkte aan de ontwikkeling van een

lank voor hei FÍanse leger. Hei geze-

schap bestond ondeÍ andêÍê uit d€

vootzitier, Albert Stern, juist bevorded

iotluitenanlkolonel, majoorWilson, zijn

plaatsvervanger, en Wi ian Trilton, die

de [4k.llank hadden ontw]kked. Op 26

septenrbêr reisden ze van Parjs naar

"Ire Loop"in de buu( van Bray sur

Som me waar de \ïeavy SectÍon" van

het MacrÍre Gun Co,ios ziln ilde ijke

hoofdkwairie r voor de Somrne opeíálies

had ingericht. HieÍ kÍegen ze van be-

rnanningen d e er aan hadden

deêlgenomen inÍoÍmatje over de aanval

bj Fleís Courcelette ên ook spraken zê

mel verschillende senioÍ omcêÍen. Op

28 seplember keeden ze weerterug

naar Engeand, êen hoop nformatie

rliker.

Het ldee voorde "achiervolgel' of cava-

leÍietankwerd vooÍ hêi eerct door

Willian TÍiiton gêpÍêsentêeÍd op een

vergadeÍing op 3 oklobêr. Eên van de

íeiten die vanwege schaarste bijde

ontwlkkelifg van de [,4k.ltank moesten

worden geaccêpieêd was de kêuze

vooÍ de mlndeÍ eIÍciènle 105 pk Dalmlêr

ÍnotoÍ, n combinatie met de prmllieve

vêlsneilingsbak en transm ss e. De M.was fiet aleen moe ijk bestuurbaar, hij

was ook ie langzaam. Bêsloiên werd

verschil endê mogeltkheden te ondêÊ

zoeken oín dil te verbeteren Trtton

sLrggereêrdê dai eên van de manieren

om een grctêr motorvêrmogen te kÍijgen

was het gebru k van twêe moioren. HÍ

wêrkte alaàn een sLpêrzwaÍê niêuwe

ïank (de "Flvinaj Elephant , alet ge-

schrapt)d e tlveê DaimleÍ moto.ei zou

krijgen en hei was dus log sch dat hij

voor dê "achiêruolgingsiank" d e hij n

gedachlen had ook lwêe ínotorên voor-

stelde. Een motor voor elkê Íupsband

leêk ook de oplossifg voor hel probleem

van de besturlng. VeÍdeÍ stelde Trition

voordat hêt nleuwe voedu g een lichte

bewapenins zou krijgen, hêlg ng im-

meÍs vooralom snelhejd bll het

doozeiten van een aanva.

Hoeweler geen fomeelverzoek was

gedaan voor een derge ijk voertu g ont

brak hêt bl hêl Iark Supply Departnent

n et aan enthousiasmê voorveêlbêlo-

vende ldeeén Nog volvan dê

successen bÍ Flerc-Courceletle stelde

Stêrn voor hêi idee vaf TÍiiton voorte

teggen aar hèt Machine Gun Corps.

Een maand lêleí hêd hl êen bespreking

op hei algemeen hooídkwartier in Frank

Íijk mei generaal Davidson van de staí

van opperbevelhebbeí Ha g ên kolonel

Ellis, commandant van alle ta.ks inFrankÍijk. Beide heren beaanrden dal

het idee van een snelle tank heelgoed

was en dêrhalvê wêrd Ïrition op 10

novembe r gevraagd zijn ideê vêrder uii

te werken. De voigende stap van Stern

was nu hêl vêftÍllgên van goedkeurng

van het [,4inisteÍie van Muniliêvoozie-

n ng voor de veMeÍv ng vên de

benodigde moloren en andere compo-

nenien. Deze goedkeurng werd op 25

novêmbêr door het l4lar Ofice gegeven,

sêr.en mel het vezoek aÊn Tíllton êen

werkend Protolype te bouwen.

De Tritton Chaser

Trlton had de naam van zljn project al

bedachi: "tvhlppei Íark\ een duldelijke

link mêt het bêgÍip snêlhêid" (whippet:

hazewindhond). Bijhei lark Supp/y

DepaÍmenÍwed echtêr vooÍ êen min-

der prozaische naam gekozen: Tríttan

DF TANK ,42 - oktohêr 2016 ))

Via mtn oud Fokker co ega {en tevens

gÍooi dioramabouwe0 Peier Stoor

maakte ik n 2014 kennis met een malê

raa waar ik, naarlaierbeek jaren meê

had gewerkl. le weten Ba sa Foam@

Nadal Peter deslilds wal restalva h eÊvan had meegênomen kwêm hiliot de

conclLrs e dat dit rÍateÍaal (wat ondeÍ

andere gebruikt wordi voor interiê!Íbolw n v iegtu gen) hee soed le

sebru kên was voor d oramabo!w

Ondert!ssen had Coren (mln partner)

hei p an opgepaki om hêt materlaallegaan verkopen en zo gebeLrrde het dat

er neens dozên rÍet Bê sa-Foamo bif-nen handbere k stondenl N/ljn lrandenjeukten a leen schodie het nog aan eén

ding. een protect

Voorifsp rcte ging ik op nternei zoe-

ken [,Iei een zoekíunclie: old hu s'kwam ik va Goog e tercchi bt een oudê

Íoto van een huis mel een lÍapgêvel

N4ln interesse was geweki en k wsihet: ik ging proberen van {l t hu s een

d orama te bolwen De hvee meisles

hlelpen ml ook een beeije een insclrat

ling te maken vooÍ de ainrêting van hel

hus N.4Ín p an was 1:35 ie bolrwen

Volgoede nroed begon k. Soms zetie k

de voortgang op het TWENOT ÍorLrm en

kreeg dan wat tips en adviezen. Toen

iêmand vÍoêg oí k wist wêardit hu s

stond, moest k toegeven dat ik geen

idee had. Eên TWENOT ld tpie m ldaihet een Nederands huswas NÍhadhet gevonden v a de zoekiLrncte Google

magês Niermêe kan le zoekef naar

een aÍbee d ng n p aals van een teksl

s mpelweg dooÍ een egen afbeeld ng te

Hei b eek rn T êlte staan En het was

ook n et zomaar êen hlris Volgens zeg,gen is dit hel oudsle hu s van Tel, ge

bouwd in de vilfliende eeuw. Bovend en

het en ge h!is dai dê vresejke veMoeslinsen van de

Tweede Wercldoorog heêft

doolstaan. Hei h!is, dal

wordt omschrev-ên ê s het

Gotische Huis, b eek ereenmel een verhaal en een ver-

Door het êzen van dlverse

arUkelen werd n et alleen k,

n-raarook coren sieeds

n euwsgierger en zodoende

s ng zt vêrderopondezoek

Lrit. Va v a kwam ze n con

tact met de dochtervan éón

van de laaiste e genaren.

Deze vrcuw wst heêlvee

te verie ên over de histore

van het hus Zo hernneÍde

zij zich zelÍs deia s a s bij

voorbeêdkêrrrênvàn

bouwd Ook stuurde zl een kop e van

een oud krantenaÍtikeiover hel Goti

sche'huis. De neuwsgerigheid was er

al. maardeze weÍd doorale lnformalie

alleen nog nráár sroter En waar k b ij

was mel dê !itgebreide níormalie, was

de danre blij met de aandachtvoor haar

D t leek rni we een leuk staÍtersprolect.

De twee me sjes aan de zijkant van hêt

hu s saven rÍij onder andere door hun

kedng hetgevoe dai d t wel een eclrtolde íalo was En het toeva w de dat ik

sienen, kozijnen ên de inrichtins Ge-

we d g natLruftjk, want zu ke nfonnaue

is vaak moei tk te achterhalen.

Het huls, dat tegenwoord g onder [4o

numentenzorg va I was ondertussen

welaldlverse malen rigoLrreLs veÊ

lk had in de lusseniild niet slilgezeten

en was rustg veÍdeÍ gêgaan met de

bouw van hêt hlis Het was mln a,leÍeeÍsle prolect en langzameÍhaf d

kreeg k sleeds meer fee ing met het

matedaal. Zo meftte ik dat hei heê

makkeljk te bewêrken was Zeís voor

een beg nnêling zoa s k lk mêakie hel

he ê hu s vên Balsa-Foamo nc us êideuren en kozllnen Het bleek moge jk

om ze Ís heê kleine en ilne deta s te

De kozlnên gemaakt van 20PCF ble-

ken echler enonn kwetsbêar te zjn. Ook

gaf de slruciuur van lret malêraa een

niel realstsch effect aan onder andeÍe

de kozÍnên. Bê sa-Foamo benaderiperfect steen oÍ belonstruct!ur, maar

heeft n et de litslra ing vaf houl Nadat

het hujs in grotê ijnen klaar was, be-

dachi ik dal het misschien slmmeÍ was

gêweest om voor de ÍÍne dêta s bij

voorbeed Evergreen ie gebÍu ken

Ondanks de ve ê conrplmenlen op mo-

delbouwbeurzen voor het showmode-

h!is" en zelfs de aandachl n r:le ]\4odeli

Fan. bleel ik zeli ontevreden over het

resu iaat En dus besloot k helemaal

opnjeuwle beginnen. Alleen nu mel de

kenn s ên eryarng de lk inmidde s had

adÊEEÉ DETANK 242 oktober2or6 )a

SILINDOIII (Sl'ÀNDrrltn Dnfl)y tiorÈ CAlloutrl,ÀGlt ÀïlllllÀLs)

S nds medio 2011 beschikt de K.L oveÍ

een voertuig dai er aan de ene kani

u lzêt als een ÍLrpsvoeduig ef aan de

andere kant als een wievoedu g. D ê

van het rupsvoertuig ijkt een beelje op

het DLitse N4áÍder infafte r egevechts-

voêrtu g, maar dal is het toch ook we-.r

niel en d e van hel w elvoertlrg koptook n et wani hij ls vee ie kle n voor êen

paniseÍw êlvoeÍi!ig met ver assen

Hel betreft hier -.en ondeMils leeÍmidde

waaÍmee meerdere rups'en wie voeÊ

tu gên kunnen woÍder, nagebootst Het

wordt door de lnstÍ!ctegroep Camou-

flage & À,4isLe dins van hel ople d ngs

en Tralningscommando Genie gebr! kt

om cursislêf les ie geven n camouía

getechnjeken. Het bêsiaat !it een

polyesler romp op een sta en frame.

waarin een systeem van vetuamrings

e emenien s gemonteerd. Hiermee

kunnên dê verschi lende waÍmiesiqnat!

ren van eên booídwapen, oopwie en

rupsbanden en gewone banden worden

nagebootst. VeÍder heeÍi het voe.tL g

aan de achleztde twêe hete Lrchikê-

nonnen die de ultaalgassen van een

draalende motoÍ simuleren Een lÍ mo

torverhoogl het rea itelsgeha le van de

Ales bljêlkaarzoÍgi d i er voor dat c!.

sisien op hun aan wamtesensoren

gekoppede beeldschermen êen rea is

t sch ogend voertLrig k gen voorgescho

teld Zê eÍên op deze manierwarmte-

beeldsilhouetten te herkennên en ver-

veruogens hoe voedugen de derge tkê

beêlden genereren met behu p van

verschll ende caíno!fl agetechnleken zo

goed mose ijk onzichtbaar klrnnen woÈ

De Siandcam is een productvan het

Los siiek CenÍum Woensdrecht (LCW)

en de Cenlra ê Werkpaais lnstructie'

mlddelen (cWl). Het is sebolrwd naaÍ

Du ts vooÍbeêld dat vefr'o gens n Ne

derlênd dooÍ íÍidde van een toe-

gevoegd temperaiuurbestuÍin gssysieem

tot eên nreêr geavanceerde versle is

doorcntwikkeld. Door m dde van een

comp!tergeslu!rde temperaiuLrÍrege aaÍ

kunnena e warmle-elemenlen afzon

der ijk worden ngesteld De Slandcam

s bediênbaaÍ toi een aístand van an

De Standcam s kosienbesparend,

voorkomt langdurg gêbruik van operati

onele voeiruigen bij O&T ontw kkelngen

en beproev ngen Het blbehorcnd voer

iulgpeÍsoneel s niet nodig en het vêÍ

plaatsen over de weg is veeleenvoud

Bron: De OnderofficieÍ, juni 201 1

*fu 31