Stadswandeling De Rijp - Graft- De Rijp - Schermer · googelt op “hondenwagen” dan word je...

pagina - 1 -

InZichtsamengesteld door Jan Geerling.gratis stadswandelingen (ook mp3)www.microtoerisme.nlemail: [email protected] Rijp

Het dorp van Leeghwater

© 2013 Alle rechten voorbehouden

De wandeling start op het Jan Boonplein, in hetcentrum van De Rijp. Parkeer uw auto, stap uiten loop naar het Zuideinde.

1. Geschiedenis van De Rijp.De Rijp is een mooi voorbeeld van een oud Noord-Hollands dijk- en polderdorp. Vanwege zijn fraaiearchitectuur en typerende stedenbouwkundigeopzet is het aangewezen tot Beschermd Dorpsge-zicht.

Het is een oud vissersdorp. In 1607 had het zichvan het naburige dorp Graft losgemaakt. Dat wasook het moment dat, dankzij de haringvangst, hetdorp een grote bloeiperiode meemaakte.

S t a d s w a n d e l i n g e n

De Rijp kreeg in 1630 een eigen raadhuis. In 1650werd een nieuwe haven gegraven voor 75 haring-buizen. Reders uit De Rijp stortten zich op dewalvisvaart. In 1680 telde de vloot 19 Groenland-vaarders. Deze schepen waren te groot voor DeRijp en lagen bij Zaandam. Met kleinere schepenwerden de lading, traan en walvisproducten, naarDe Rijp overgevaren.

Door de vele houten huizen was het dorp erggevoelig voor brand. Drie keer woedde er eengrote brand. In 1654, 1657 en 1672. Die van 1654was de grootste. Tweederde van het dorp werd inde as gelegd. Maar steeds herrees het dorp als eenPhoenix uit zijn as.

In de 18e eeuw verminderde de welvaart geleide-lijk. De walvissen waren door de overbevissing zogoed als uitgeroeid. En de Hollands - Engelsezeeoorlogen zorgden veel economische schadeomdat de haringvisserij belemmerd werd.

De economische stilstand pakt wel gunstige uitvoor de hedendaagse toerist die De Rijp bezoekt.Het oude dorpsgezicht is fraai geconserveerdgebleven. Een grappig detail is dat inmiddels DeRijp en Graft weer één gemeente vormen: Graft- De Rijp.

Loop vanaf het Jan Boonplein, via de Zuidzijde,een klein stukje naar links. Tussen twee pandenloopt een steegje naar rechts. Dat is de Keizer-buurt. Loop dit steegje een stukje in, tot de bocht.

Jan Boon wandelingStart: De Rijp, Jan Boonplein Lengte: 1,6 km. / 1 uur

Vooraf.Op uw wandeling door De Rijp ontdekt u het rijkeverleden van de plaats. Een schitterend Raadhuis,een oude dorpsstraat, de vroegere haven met oer-oude sluis, een bijzonder buurtje op eilanden, inte-ressante panden etc. Verder krijgt u informatiewelke verwoestingen grote stadsbranden vroegeraanrichtten.De wandeling is genoemd naar Jan Boon, een schat-rijke Rijper reder die zijn vermogen na zijn doodschonk aan de gemeenschap van De Rijp. Volgenszijn laatste wil werd van dit vermogen de Maat-schappij der Nijverheid opgericht.

- 2 -

Website InZicht, met veel meer mooie gratis stadswandelingen, ook mp3, kunt u vinden op: www.microtoerisme.nl

Website InZicht is onderdeel van de Stichting Microtoerisme InZicht, die zich inzet voor meer historisch besef bij de Nederlanders

2. De Buurtjes.

Hier staat u in De Buurtjes. Dit is het oudstegedeelte van De Rijp. De Buurtjes bestaat uitoost-west lopende straatjes op een stelsel vaneilanden, met een overwegend iets kleinschaligerbebouwing dan in de rest van het dorp. Hetwemelt er van de bruggetjes, houten huizen enslootjes.

De vele kleine huisjes doen nu pittoresk aan. Maarvergis u niet. Rond 1850 werd de Buurtjes geteis-terd door verpaupering en er werd armoede gele-den. In die kleine huisjes woonden erg grotegezinnen, met soms meer dan tien kinderen dievaker wel dan niet honger leden.

Vervolg de Keizerbuurt door de bocht en ga dandirect linksaf, de Vlaander in. Op de volgendekruising rechtsaf, het Langebrugspad. Op de vol-gende kruising, met de Kerkstraat – Rietbuurt,ziet u op de muur van nr. 28 een verweerd bord.

3. Hondenwagen.

Op het bord is nog net de tekst “hondenwagensstapvoets” te lezen. Als je nu, in de 21e eeuw,googelt op “hondenwagen” dan word je getrak-teerd op plaatjes van wagentjes waarin je jouwhonnieponnie huisdier kan vervoeren. Maar dehondenwagens waar het verweerde bord naarverwijst waren andere koek. Dat waren, somszwaarbeladen, wagens getrokken door een hond.Dus wagens met de hond ervoor in plaats van voorde hond.

Loop even naar links en direct daarna rechtsafhet Langebrugspad vervolgen. Over de brug,rechtdoor tot de Rechtestraat. Ga nu een kleinstukje naar links, tot de kerk met pastorie.

4. Rechtestraat 162 - 164. Rooms- katholiekekerk met pastorie.

De pastorie is in 1866 gebouwd op de funderingvan een kerk uit 1804. In 1896 werd de funderingvernieuwd en waarschijnlijk de trapgevel op de

zuidoost hoek gebouwd, omdat ruimte was ont-staan na sloop van de oude pastorie. De pastorieis gesitueerd naast de teruggesprongen Rooms-katholieke kerk van de Heilige Bonifatius, ge-bouwd in 1860-1863.

Het kerkgebouw is een éénbeukige neogotischkerk met veelhoekig gesloten koor en ijzerenspanten, die de kap dragen. Zowel de pastorie alsde kerk zijn op de rijksmonumentenlijst ge-plaatst.

De pastorie is van algemeen belang uit cultuur-en architectuur - historisch oogpunt, als gaafbewaard gebleven voorbeeld van een pastorie uitde tweede helft van de 19de eeuw in eclectischetrant en vanwege de historisch - functionele enruimtelijke relatie met de aangrenzende Rooms-Katholieke kerk.

Loop terug door de Rechtestraat in de richtingvan het centrum van De Rijp, tot nr. 148, hetWalhuis met museum Jan Boon.

- 3 -



5. Rechtestraat 148, ‘t Walhuis met MuseumJan Boon.

Een walhuis betekent letterlijk “huis op de wal-kant”. Dit walhuis is rond 1725 gebouwd als pak-huis van de belangrijke Rijper familie Boon. DeBonen zelf woonden vlakbij, in een veel groterhuis.

De doopsgezinde familie Boon bouwt vanaf hetmidden van de zeventiende eeuw een vermogenop met de haringen walvisvangst. In topjarenvangen de schepen van de familie Boon meer dan300 walvissen, waarvan het spek, de traan en debaleinen worden verhandeld. De firma Boon han-delt daarnaast in vee, huiden, kaas, koffie, ton-nen en vaten. Zij bezit tevens parten (aandelen)in hennepklopmolens, een lijnbaan, een zeilma-kerij en een leerlooierij.

De arbeiders en middenstanders in De Rijp zijnvoor hun inkomsten voor een belangrijk deelafhankelijk van de bedrijvigheid van grote reders

als de familie Boon. Jan Boon, geboren in 1758,trouwt met Trijntje Lakeman 'van Krommenie' enontpopt zich tot een groot reder, handelaar enfabrikant. Hij is de laatste reder van formaat inDe Rijp en blijft als laatste telg van het geslachtBoon over. Het door de eeuwen heen opgebouw-de familiekapitaal komt in zijn geheel bij hemterecht. Jan Boon en zijn vrouw hebben een vastehulp in de huishouding, Geertrui Dolleboter. Ookhaar 2 jaar oudere zus Grietje nemen zij indienst. Na het overlijden van Trijntje Boon-Lakeman in1826 houden Geertrui en Grietje nog20 jaar lang het huishouden van de kinderlozeBoon draaiende.

Jan Boon - 87 jaar oud

Hij is ze daar dankbaar voor en dat blijkt uit zijntestament. Samen krijgen de gezusters Dollebo-ter, 53 en 55 jaar oud als Boon overlijdt, eenjaarlijkse gage van 300 gulden en mogen ze vrijwonen in het Walhuis.

Met wat bijwerken zijn ze verzekerd van eenfinancieel onbezorgd leven. Daar genieten zij nog28 jaar van. Zij blijven tot hun dood in hetWalhuis wonen. Grietje overlijdt in 1874, Geer-trui een half jaar later in 1875.

Rond 1980 is het Walhuis behoorlijk vervallen.Maar het staat op de monumentenlijst, wordtmet behulp van subsidies gerestaureerd en in1984 kan 'Het Walhuis, museum Jan Boon' geo-pend worden. De sfeer van de tijd van Jan Boonen de gezusters Dolleboter is er nog steeds voel-baar.

Vervolg de Rechtestraat tot nr. 79, het voormali-ge postkantoor.

6. Rechtestraat 79.

- 4 -



Vroeger was een directeur van het postkantoor ineen plaats als De Rijp een VIP. En zo’n belangrijkman moest natuurlijk ook kunnen beschikken overeen fraaie woning. Daarom had dit voormaligpostkantoor een aangebouwde directeurswoning.

In 1900 gebouwd en zelfs ontworpen door eenrijksbouwmeester, C.H. Peters. De stijl vond zijnoorsprong in de baksteengotiek. De baksteengo-tiek kenmerkt zich door het ontbreken van archi-tectonische beeldhouwkunst, die in anderegotische stijlen uitbundig aanwezig is. Daarente-gen wordt veelvuldig gebruikgemaakt van crea-tieve indelingen van muren, steenverbanden,opgebouwde ornamenten en afwisseling vansteenkleuren en pleisterwerk.

Loop verder door de Rechtestraat tot nr. 71.

7. Rechtestraat 71, het oudste houten huis vanDe Rijp.

Dit is het oudste houten huis van De Rijp. Hetpand is volledig gedemonteerd geweest en van

een fundering voorzien. Aan de voor- en achter-kant bevindt zich een overkragend houten top-schot, waardoor de noklijn 70 cm. langer is dande begane grond.

Nu nog een klein stukje de Rechtstraat vervol-gen. Bij de kruising, voor het Raadhuis, even naarrechts totdat u op de brug naar de sluis kuntkijken.

8. De Sluis.

De schutsluis zorgt ervoor dat vaartuigen eenverschil in waterhoogte kunnen overbruggen.Vanaf het hogere water varen de boten de sluisin, de sluisdeur sluit zich en aan de andere, lage,zijde van de sluis gaat in de sluisdeur een luikopen en loopt het water weg.

Als het waterniveau gelijk is aan dat van hetlagere water opent de sluisdeur zich helemaal ende boten kunnen verder varen. Het hoogtever-schil dat met deze sluis overbrugd kan worden isaanzienlijk, want het verschil tussen het water

van de Eilandspolder en de Beemsterringvaart issoms bijna 2 meter.

Heel vroeger, vóór 1594, moesten de schippershun boten primitief over een dam slepen. Maar in1594 kwam er een houten sluisbak. Die was ge-bouwd door de vader van de beroemde Leeghwa-ter, je weet wel, die van de droogmakerijen.

De houten sluis werd al in 1625 vervangen door dehuidige stenen sluis. Pas een aantal jaren geledenwerd ontdekt dat deze sluis gebouwd was door...... Leeghwater himself. Voor zijn werkzaamhe-den ontving Leeghwater de som van 176 gulden.

In 2006 is de sluis gerenoveerd. De kosten van datproject? €400.000! Als je nu met je boot door degerenoveerde sluis wil varen wacht je een verras-sing. Begin maar met naar het informatiekastjete lopen dat bij de sluis hangt.

Daarin zie een lijst met de telefoonnummers van11 vrijwillige brugwachters. Nu met je mobiel netzolang een nummer proberen totdat je een vrij-williger gevonden hebt die beschikbaar is om desluis te openen.

Loop terug richting de Rechtestraat, naar hetRaadhuis van De Rijp.

- 5 -



9. Raadhuis en Waag.

Het bijzondere raadhuis van De Rijp is in 1630ontworpen door Jan Adriaanszn. Leeghwater(1575-1650), de wereldberoemde waterbouwkun-dige. Leeghwater is geboren in De Rijp, dat hij‘het beste dorp van Holland’ noemde.

Dit raadhuis overleefde op wonderbaarlijke wij-ze, als één van de weinige gebouwen uit die tijd,de grote brand van 1654. De prachtige details aande gevel, als ook de ruimten binnenin het raad-huis, ademen de sfeer van vervlogen tijden enenorme rijkdom.

De ingekleurde gevelstenen boven de ingang, mettwee gekroonde haringen in de golven en eenRijper haringbuis erbij, herinneren aan de ge-schiedenis van het dorp als het middelpunt vanharingvisserij en walvisvaart.

Op de begane grond bevond zich de Waag waarinvroeger producten werden verhandeld en 'gewo-

gen'. Nu zit de VVV van Graft-De Rijp in hetgebouw.

Leeghwater was een groot voorstander van dedroogmaking van o.a. de Beemster (1612). Hijwas een heel veelzijdig mens: timmerman, mo-lenmaker, ingenieur, architect en ontwerper vanwindwatermolens. Helaas zult u in De Rijp tever-geefs naar het geboortehuis van deze beroemdeinwoner zoeken: het staat er niet meer.

Nu weer verder door de Rechtestraat en halthou-den bij nr. 40.

10. Rechtestraat 40.

De gevelsteen van dit pand op nr. 40 maaktduidelijk dat Betje Wolff en Aagje Deken erhebben gewoond. Zij leefden hier 4 jaren, van1778 tot 1782. Betje Wolff en Aagje Deken schre-ven samen boeken. Beroemd werden ze met Sara

Burgerhart (1782), Nederlands eerste oorspronke-lijke briefroman, waarin de jonge Sara de gren-zen van haar vrijheid verkent.

De beide dames hadden totaal verschillende ka-rakters, maar hun blik op de wereld was ongeveerdezelfde: kritisch en als het moest sarcastisch. Ennog belangrijker: ze hadden groot literair talent.Wie wat schreef, valt niet meer te achterhalen,maar dat ze niet zonder elkaar konden, lijkt vastte staan. Nadat Betje Wolff op 5 november 1804was overleden, stierf negen dagen later ook Aag-je Deken.

Vervolg de Rechtestraat tot u bij de Kralinger-brug naar rechts kunt. Op de brug kunt u uitkij-ken over de Tuingracht.

11. De Tuingracht.

Ten zuiden van de Rechtestraat, een oude dijk,lag een brede sloot die fungeerde als haven. Diesloot is later de Tuingracht genoemd en bleek alshaven al spoedig te klein voor de zich uitbreiden-

- 6 -



de haringvissersvloot. Daarvoor werd een nieuwehaven gegraven.

Loop over de brug en sla rechtsaf langs de Tuin-gracht terug richting centrum. Sta stil bij nr. 13,museum het houten Huis.

12. Tuingracht 13, museum het Houten Huis.

De plek waar nu het pand Tuingracht 13 staatheeft een lange geschiedenis. Al meer dan drieeeuwen staat er een gebouw dat op een of anderemanier een maatschappelijke functie heeft ver-vuld. Het huidige gebouw dateert uit het middenvan de 18de eeuw en heeft een houten construc-tie.

De aanbouw links, met regentenkamer werd rond1800 toegevoegd. In 1700 wordt in een documentvan de Vroedschap gesproken over een 'Aalmoe-seniershuys', een thuis voor kinderen, behoeftigeweduwen en ouden van dagen. Het was in die tijdgebruikelijk jonge kinderen te laten werken. Zokonden bijvoorbeeld de bewoners van de Tuin-

gracht, op advies van de Vroedschap, een jongenuit het aalmoezeniershuis inzetten voor het ont-steken en doven van de straatlantaarns. De wees-jongens werden ook ingezet bij het hekelen vanhennep. Daarom werd tot 1729 van de weesvadergeëist dat hij toezicht hield op het werk en duszelf ook het hekelen onder de knie moest hebben.

In 1733 werd een ander weeshuis opgeheven ende wezen verhuisden naar de Tuingracht. Vanafdan is er sprake van het 'Gemeene wees- enarmenhuis'. Pas in 1965 kwam daar veranderingin. Door de invoering van de Algemene Bijstands-wet verloor het armenhuis zijn functie.

Daarna is het door de gemeente kosteloos terbeschikking gesteld aan het Witte Kruis, afdelingDe Rijp, voor het zuigelingen- en consultatiebu-reau. De voorlaatste eigenaar was Thuiszorg.

Van 1938 tot 1960 werd de eerste verdieping doorhet Oudheidkundig Genootschap De Rijp gebruiktvoor het onderbrengen van een historische col-lectie. Het genootschap is de voorloper van hethuidige Museum ‘In 't Houten Huis’.

Vervolg de Tuingracht tot nr. 32 en kijk naar hetcentrum. Stel u voor dat u hier bijna 400 jaargeleden woonde en dat er brand in het dorpuitbrak.

13. Brand, brand!De Rijp was met zijn vele houten huizen, erggevoelig voor brand. In de nacht van 6 op 7januari 1654 brak een gigantische brand uit. Debrand begon in een hennepkloppersmolen. Snelgreep het vuur om zich heen en binnen een mum

van tijd waren er ongeveer 400 huizen verwoest.Er werd dag en nacht geblust door de brandbe-strijders, omdat nog een week lang de vlammensteeds oplaaiden.

Door de inspanningen van de burgers, boeren engezagsdragers vielen er geen slachtoffers en konde wederopbouw snel beginnen. Wel ging hetgrootste deel van het dorp bij deze brand verlo-ren: 700 woningen, 100 pakhuizen met olie, teeren hennep, 50 hekelhuizen, 4 bruggen, 5 schui-ten, 60 scheepstuigen, 400 netten, 400 bondenhennep, hennepmolens, 4 paarden, 22 koeien en90 schapen. Het raadhuis uit 1630 overleefde debrand en staat er nu nog.

Hoe moeten we ons in die jaren branden en hunbestrijding voorstellen? De huizen waren over hetalgemeen van hout en riet, klein en tegen elkaaraangebouwd. Hout en riet boden het voordeel dathet niet zwaar was, zodat funderingen over hetalgemeen niet nodig waren. Op schilderijen enprenten van De Rijp uit die jaren is duidelijk te

- 7 -



zien hoe groot de kerk en het raadhuis zijn invergelijking met de andere bebouwing. Kerk enraadhuis waren weliswaar niet zo erg groot, maarde huizen waren juist zo klein.

Het liefst werden de huizen, vooral in de 'armere'wijken zo dicht mogelijk tegen elkaar aange-bouwd, want grond was toen ook al duur. Deverwarming in die jaren was natuurlijk ook heelprimitief. Als men al een stoof of oventje had,werden de hete gassen door een ijzeren pijpdwars door het rieten dak afgevoerd. Buitenge-woon brandgevaarlijk.

De pakhuizen waren meestal gewoon grote hou-ten loodsen, eveneens met hout of riet afgedekt.Waterleiding was er niet en de bestrating ontbrakveelal. Een brand kon zomaar uitbreken en heelsnel veel onheil aanrichten. In De Rijp waren erwel brandvoorschriften maar met de handhavingvan die regels werd in die tijd, toen iedereen nogiedereen kende, vaak de hand gelicht.

Toch was men kennelijk zeer voorzichtig en wasiedereen zich zeer goed bewust van de gevaren.Branden, ontstaan door onachtzaamheid, zijn indie jaren zeldzaam. Verzekeringen waren er nieten als in jouw huis brand uitbrak draaide je opvoor de kosten van de blussing en de schade aananderen. Dan wordt je vanzelf voorzichtig.

En als er dan toch brand uitbrak, hoe kon die dangeblust worden? In bijvoorbeeld het rampjaar1654 waren handbrandspuiten nog erg futuris-tisch. Er waren eigenlijk maar twee manieren omeen brand tot staan te brengen. Veel water in hetvuur gooien en voorkomen dat andere huizen inbrand vliegen.

Dat laatste kon maar op twee manieren. Of dehuizen werden bedekt met grote zeilen, die con-stant nat gehouden werden - maar daar was ookveel water voor nodig - of ze werden gewoonafgebroken of omgehaald. De schade kwam tochvoor rekening van de ongelukkige in wiens huis debrand begon.

Het water moest door mensen aangevoerd wor-den. Voor dat doel waren er speciale lederenbrandemmers. Bij brand werden twee lange ket-tingen van mensen gevormd, waarvan de ene devolle emmers steeds doorgaf vanaf het waternaar de brand, en de andere de lege emmers vande brand naar het water transporteerde.

Als de brand ver van de sloot was waren er danook grote hoeveelheden mensen en emmers no-dig. Het was daarom verplicht om in ieder huiseen brandemmer te hebben en te houden, het-geen jaarlijks gecontroleerd werd. Zo'n brandem-

mer was van leer, zodat ze licht waren en eenklein beetje lekten. Dat was opzettelijk zo ge-daan, daar was over nagedacht. Leer was goed-koop, en door het lekken waren de emmers nietgeschikt voor huishoudelijk gebruik, zodat zeexclusief voor de brandblussing bruikbaar waren.

Omdat iedereen aansprakelijk was voor zijn eigenemmer was het na een brand altijd een heelgezoek om je eigen emmertje terug te vinden.Het was dan ook verstandig om jouw emmer tevoorzien van je initialen of een ander soort ken-merken. Verder werden in de openbare gebou-wen ook nog eens grote voorraden brandemmersgehouden, allemaal voorzien van een kenmerk.

De ‘vrijwillige’ brandweer bestond dus eigenlijkuit de gehele bevolking. Bij brand werd het heledorp gemobiliseerd door ratelwachten en debrandklokken in de kerk.

Omdat iedere gemeenschap zijn eigen legertje ofschutterij had, eveneens bestaande uit alle weer-

- 8 -



bare mannen, waren er over het algemeen algroepen met gezagsverhoudingen. De schout hadde leiding en maakte zoveel mogelijk gebruik vanbestaande groepen, zoals schutterij of bepaaldegilden. Als de brand op een verdieping woedde,werden er speciale brandladders ingezet en daar-voor werden veelal timmerlieden en dakdekkersgebruikt.

Voor het stuiten van de grotere branden werdenspeciale zeilen en brandhaken ingezet om be-dreigde huizen nat te houden of eenvoudigwegom te trekken. Zo'n grote organisatie staat of valtmet de discipline. En dat was nu juist een pro-bleem, want zodra de helpers in de gaten krijgendat hun eigen have en goed bedreigd wordt, latenze de brand de brand en is het 'ieder voor zich enGod voor ons allen'.

Loop door tot de Hervormde Kerk, naar eenstandbeeld naast de kerk.

14. Standbeeld van Jan Janszn. Weltevree(1595 - 1657).

Naast de kerk staat een opvallend beeld van deRijper zeeman Jan Janszoon Weltevree. Hetbeeld is gemaakt door Elly Baltus. Een kopie vandit beeld staat in Seoel in Zuid-Korea!

Jan Jansz. Weltevree was een Rijper zeeman diein 1626 op het eiland Jeju, ongeveer 18 kilometerten zuiden van het Koreaanse schiereiland, mettwee collega’s water moest innemen voor debemanning van het jacht 'Ouwerkerck'. Daarbijwerden zij door Koreanen gevangen genomen ende 'Ouwerkerck' vertrok zonder de mannen.

De Koreanen hielden er in die tijd een strikteisolatiepolitiek op na. Bezoekers die eenmaalbinnen waren mochten het land daarna niet meerverlaten. Jan Jansz. nam de Koreaanse naam PakY n aan, trouwde met een Koreaanse vrouw metwie hij twee kinderen kreeg en werd een belang-rijke Koreaanse regeringsfunctionaris.

Hij is nooit meer terug geweest in zijn vaderland.Met dit beeld is hij nu alleen in figuurlijke zinweer terug in zijn geboorteplaats.

Loop naar de ingang van de Grote Kerk.

15. Grote Kerk.Bij de grote brand van 1654 gingen ook de torenen het dak van de Grote Kerk verloren. Maar deherbouw werd voortvarend ter hand genomen.Binnen een jaar was de kerk weer in gebruik. Enmooier dan ooit, met haar 23 gebrandschilderderamen, de zogenaamde ‘Rijper glazen’. Die ra-men waren geschonken door welvarende particu-lieren of bevriende steden. Sommige vensterstonen voorstellingen van die steden zoals bijvoor-

beeld Amsterdam, Edam en Enkhuizen. Andereramen bevatten stadswapens. In de kerk is hetgraf van Jan Boon te vinden, de rijke koopman.

Kerkgraf van Jan Boon

Zijn wens was om na zijn dood in de kerk begra-ven te worden, naast zijn al in 1826 overledenechtgenote. Maar toen in 1847 zijn tijd was geko-men, was begraven in kerken in Nederland inmid-dels wettelijk verboden. Te onhygiënisch. Maarbij Koninklijk Besluit werd voor het stoffelijkoverschot van Jan Boon een uitzondering ge-maakt. En nu is hij recordhouder als het laatste

- 9 -



overleden die in een Nederlandse kerk is begra-ven.Loop de Grote Dam op tot nr. 7.

16. Grote Dam 7, Het Pakhuys.

Het pand ‘Het Pakhuys’ is een voormalige pasto-rie uit 1622. Achter een vroeg 20-ste eeuwselijstgevel zit een, bouwhistorisch gezien, fraai enuitdagend pand verscholen. Het pand fungeert alsafsluiting van het kerkhof.

De kern is mogelijk 16de eeuws. Ondersteunddoor een bouwhistorische verkenning gaf de Rijks-dienst voor het Cultureel Erfgoed toestemmingtot een reconstructie van de Hollandse renaissan-ce gevel. In 2010 werd het pand, bouwkundiggezien, helemaal binnenstebuiten gekeerd enomgetoverd tot deze luxueuze bed & breakfast.

Dit is het einde van uw wandeling.

- 10 -



www.openstreetmap.com

Stadswandeling De Rijp1. Geschiedenis 5. Walhuis 9. Raadhuis 13. Brand!2. Buurtjes 6. Postkantoor 10. Betje & Aagje 14. Standbeeld3. Hondenwagen 7. Oudste huis 11. Tuingracht 15. Hervormde kerk4. RK Kerk 8. Sluis 12. Houten Huis 16. Pakhuys

Stadswandeling De Rijp - Graft- De Rijp - Schermer · googelt op “hondenwagen” dan word je...

Documents

Transcript of Stadswandeling De Rijp - Graft- De Rijp - Schermer · googelt op “hondenwagen” dan word je...