16-10-2014 NP inventarisatie verslag 2016 Pagina 1 van 10

Werkgroep Flora Vledder Aa 2016

Evaluatie en bowling 20-11-2015 plantenwerkgroep Drents Friese Wold Plaats : bowling en partycentrum Boerenstreek Appelscha Aanwezig: 11 (alle) groepsleden, en Guido Lek (IVN)

Opstartbijeenkomst 27-01-2016 in het SBB kantoor Bosweg 27b te Hoogersmilde Plaats: SBB kantoor Bosweg 27 b Hoogersmilde, Tijd 09:00 uur Aanwezig: Age Kamstra, Brand Klijnstra, Anita Koopmans, Bert Veenma, Johannes en

Reinskje Schurer, Jan Mantel, Mariken Hornman, Wiep en Wiepkje van der Heide, Ronald Popken (NM), Wouter de Vlieger (SBB), Guido Lek (IVN) Afwezige groepsleden: Wilbert Kortman, Margot Schotanus

'Bijzondere Flora' Nationaal Park Drents-Friese Wold organiseert op woensdagavond 16 maart om 20.00 uur

in het Buitencentrum Drents-Friese Wold te Appelscha,

een ‘Winterlezing Bijzondere Flora’ van Drents-Friese Wold.

Met deze winterlezing presenteert het Nationaal Park de schoonheid van het gebied gezien door de ogen

van plantendeskundigen. Na een korte inleiding over de ontwikkelingen rond de Vledder Aa neemt

fotograaf Wieb van der Heide u mee langs prachtig in beeld gebrachte planten van Nationaal Park Drents

Friese Wold. Woensdag 20 april Terrein : Bosvak 115 oost Elsloo

Verzamelen : ingang monumentje Kloosterweg 5A Aanwezig : Johannes, Reinskje, Age, Mariken, Brand, Margot, Guido, Wieb, Anita en Mineke vd Burch (gast). Een lange wandeling met teleurstellend weinig aantal waarnemingen en al helemaal geen bijzondere. Woensdag 04 mei Terrein : Bosvak 115 west Elsloo

Verzamelen : ingang zandpad Kloosterweg Aanwezig : Johannes, Reinskje, Age, Mariken, Brand en Anita. Van de gewone lijst (en niet de boslijst) gezien :Dopheide, Struikheide, Blauwe zegge, Ronde zonnedauw en Snavelzegge. Niet op de lijst : Salomonszegel. We hebben ook nog een kleine en een grote (22 pijpen) dassenburcht gezien.

1 Wiepkje vd Heide, Johannes Schurer, Reinskje Schurer, Mariken Hornman, Bert Veenma, Brand Klijnsma, Age

Kamstra, (Anita Koopman, Margot Schotanus en Jan Mantel ontbreken op de foto evenals de fotograaf Wieb vd Heide)

2 Natuur neemt het pad terug!

16-10-2014 NP inventarisatie verslag 2016 Pagina 2 van 10

Woensdag 11 mei Terrein : Drentse Broek Wateren [6] Verzamelen : Infobord Wateren. Coördinaten : 215.8-546.9 Aanwezig : Anita, Johannes, Reinskje, Age, Margot, Wieb en Wiepkje Hier vinden we veel soorten zeggen; Geelgroene zegge, Zompzegge, Zwarte zegge, Snavelzegge, Ruige zegge Woensdag 25 mei Terrein : Vloeiweide Wateren [2]

Verzamelen : Infobord Wateren. van 12:00 - ca. 14:00 uur Coördinaten : 215.8-546.9 Aanwezig : Johannes, Reinskje, Wieb, Wiepkje en gasten Mineke vd Burch en Janneke Slump. TV opnames voor het programma Roeg van RTV Drenthe door Jan Dijk. Opnames van planten en een interview met Johannes zijn gemaakt in de Hertekamp en bij een slenk van de Tilgrup. Een klein gedeelte van de opnames zijn in juni uitgezonden.

Terrein : Drentse Broek Wateren [6] Verzamelen : Infobord Wateren. Coördinaten : 215.8-546.9 Aanwezig : Brand, Anita, Johannes, Reinskje, Mariken, en gasten Mineke vd Burch en Janneke Slump. Woensdag 08 juni Terrein : Stuttebos Oldeberkoop (gastterrein) Verzamelen : Bekhofweg / schans. Coördinaten : 207.3-549.9 Aanwezig : Age, Anita, Margot, Johannes, Reinskje, Wieb, Wiepkje, Guido en de gasten Mineke vd Burch en Dick Huitema. In dit gastterrein doen we veel aanvullende kennis op van orchideeën en planten op voedselarme vochtige grond.

3 Snavelzegge

4 TV opnames voor RTV Drente

5 Tapijt van Egelboterbloem

8 Massale orchideeën weelde

6 Waterkruiskruid 7 Waterkruiskruid

16-10-2014 NP inventarisatie verslag 2016 Pagina 3 van 10

Woensdag 22 juni

Terrein : Vloeiweide Wateren [2] Verzamelen : Huenderweg einde fietspad Wateren. Coördinaten : 214.7-546.8 Aanwezig : Brand, Bert, Wieb en Wiepkje Dit is het terrein dat normaal alleen met laarzen kan worden bezocht. Nu was al het water vrijwel opgedroogd. Aan de westrand vooral veel Ruwe smele.

Woensdag 06 juli

Terrein : Drentse Broek Wateren [6] Verzamelen : Infobord Wateren. Coördinaten : 215.8-546.9 Aanwezig : Age, Brand, Bert, Johannes, Reinskje, Mariken, Wieb, Wiepkje en gast Dick Huitema. Woensdag 27 juli

verplaatst van 20 juli ivm de hitte >30 gr.C Terrein : Bosvak 114 oost Elsloo Verzamelen : monumentje jodenkamp Aanwezig : Age Kamstra, Anita Koopmans, Johannes en Reinskje Schurer, Wieb en Wiepkje vd Heide. Met Johannes als onze gids gaan we letterlijk overal dwars doorheen. Niet makkelijk, wel spannend als je plotseling in het hart van een bewoonde dassenburcht staat.

9 GPS administratie

13 Ruwe Smele 12 Ruwe Smele

10 Pilzegge, vergroeide vorm 11 Veenpluis op reis

14 Steenrode heidelibel

15 Kruip door.. Sluip door

16-10-2014 NP inventarisatie verslag 2016 Pagina 4 van 10

Woensdag 03 augustus Terrein : De Monden / Langemeer Verzamelen : Canadaweg parkeerterrein Canadameer coördinaten : Aanwezig : Wieb, Wiepkje, Bert, Brand, Age, Mariken, Anita en Jan Dijk (gast van RTV Drenthe) Dit is vooral het terrein van het massaal voorkomen van de Klokjesgentiaan. Dit jaar was het grotendeels nog erg nat. Woensdag 17 augustus

Terrein : Vloeiweide Wateren [2] Verzamelen : Huenderweg einde fietspad Wateren. Coördinaten : 214.7-546.8 Aanwezig : Anita, Johannes, Wieb en Wiepkje. Net gemaaid terrein, waarbij alleen de uiterste randen nog iets interessants op kunnen leveren. Moerasandoorn, Gelderse roos, Sleedoorn, De Spaanse Sayaquesa koeien hebben we niet gezien. Woensdag 31 augustus Terrein : Schaopedobbe Elsloo

Verzamelen : bij monumentje Kloosterweg 5A. Coördinaten : 214.5-551.1 Aanwezig : Wiepkje, Johannes, Reinskje, Bert .. (gast) Anita, Brand, Mariken en Wieb De kraaiheide bloeide nog mooi en in ieder geval hebben we nog gezien wilde kleine thijm, drijvende waterweegbree, grote en moeraswolfsklauw, kleine en ronde zonnedauw, kruipbrem, klokjesgentiaan en wateraardbei best nog leuke plantjes zo laat in het seizoen. Verder een goed verscholen vossenburcht en diverse paddenstoelen.

16 Zwarte heidelibel vrouw

17 Vloeivelden gemaaid

18 Schaopedobbe, trap naar het water

22 Kruipbrem 21 Echte tijm

19 Mannetjesvaren 20 Mannetjesvaren

16-10-2014 NP inventarisatie verslag 2016 Pagina 5 van 10

Woensdag 14 september.

Terrein : Drentse Broek Wateren [6] Verzamelen : Infobord Wateren. Coördinaten : 215.8-546.9 Aanwezig : afgelast wegen te hoge temperatuur >30gr.C

Vrijdag 30 september afsluitende Barbecue De barbecue was dit jaar bij Wieb en Wiepkje in Fochteloo en werd bezocht door 11 personen. De deelnemers waren hierover zo tevreden dat ze een optie plaatsten voor herhaling in 2017

Na correctie en aanvulling zijn er 78 punten (35 verschillende soorten) ingevoerd met een GPS locatie en als Excel file ter beschikking gesteld van de opdrachtgevers. De omrekening van de coördinaten lat. en lon. is gedaan met Excel macro CMConvertor v1.1. Door NM en SBB zijn 32 doelsoorten en 31 aandachtsoorten aangewezen, waarvan 8 in beide

lijsten voorkomen. Van de totaal 55 soorten zijn 23 aangetroffen. Wellicht is een klein aantal

aan de aandacht ontsnapt, maar we zijn vooral in terreinen geweest waar deze ook niet konden

verwachten.

Van SBB is nog een lijst met 36 SNL soorten gekregen die vooral in een bosomgeving

voorkomen. Van deze lijst zijn er maar liefst 33 niet aangetroffen maar deze komen in het

aangewezen gebied dan ook niet voor en naar onze bescheiden mening ook op termijn niet te

verwachten.

24 Brede wespenorchis 23 Boomblauwtje (eitjes leggen)

16-10-2014 NP inventarisatie verslag 2016 Pagina 6 van 10

Door Johannes Schurer zijn Floron streeplijsten ingevuld en opgestuurd .

datum hok hok deeln Soort Tijd/hr. Veldnr Doel Aand Veldnaam

20-4-2016 214 551 10 88 2,5 11 1 4 Bosvak 115 Elsloo

4-5-2016 214 551 6

2,5 11

Bosvak 115 Elsloo

11-5-2016 215 547 7 104 2 6A 2 12 Drentse Broek Wateren

25-5-2016 214 546 7 113 2 2 2 10 Vloeiweide Wateren

25-5-2016 215 546 6 2 1 TV Drenthe Hertenkamp - Tilgrup

8-6-2016 215 546 10 3 Stuttebos Oldeberkoop

22-6-2016 214 546 4 2 2 Vloeiweide Wateren

6-7-2016 215 547 8 60 2 6A 1 11 Drentse Broek Wateren

27-7-2016 214 551 7 124 2.5 11 Bosvak 114 Elsloo

3-8-2016 8 3 De Monden - Langemeer

17-8-2016 214 546 4 2 2 Vloeiweide Wateren

31-8-2016 214 551 8 4 Schoapedobbe Elsloo

14-8-2016 215 546 6A Drentse Broek Wateren Afgelast

30-9-2016 11 3 BBQ in Fochteloo

Gemiddeld 7,4 98 2,5 1,2 7,4

RL = Rode lijst Aand = Aandachtsoort

Gemiddeld zijn er door ruim 7 vrijwilligers van de groep 98 soorten gevonden per bezoek.

De Drentse Broek (incl. Wateren), Bosvak 114-115 en de vloeiweide zijn elk 2 keer bezocht

volgens de planning van SBB.

Na overleg hebben we besloten na 14 september (temperatuur > 31 gr. C) niet weer de wei in

te gaan.

De verzamelde inventarisatiegegevens worden verwerkt tot dit verslag en de Excel lijsten voor

NM en SBB. Wellicht kan volgend seizoen gebruik worden gemaakt van een ander programma

waardoor de Excel lijsten kunnen vervallen. De foto's zijn van Wieb vd Heide.

De groep van 12 vanuit de voorjaarsvergadering bestond uit : Age Kamstra, Brand Klijnstra (GPS1), Jan Mantel, Anita Koopmans, Mariken Hornman (GPS2), Wilbert Kortman, Bert Veenma, Johannes Schurer (coördinator) en Wieb van der Heide (Data, verslag en fotografie). Jan Mantel heeft wegens gezondheidsproblemen niet deelgenomen aan het veldwerk. Wilbert Kortman is niet mee geweest. 3 gasten hebben enkele keren meegelopen. De groep is in wisselende samenstelling 12 keer in het veld geweest , 1 x startbijeenkomst en 1x evaluatie - BBQ op 30 september ter afsluiting. Het bezoek aan de Stuttebos en Schaopedobbe was om te smullen van de rode lijst soorten

maar deze zijn niet opgenomen in het GPS systeem.

Bijlagen:

Excel lijst met vondsten en coördinaten

16-10-2014 NP inventarisatie verslag 2016 Pagina 7 van 10

Van Wouter (SBB) is onderstaand lijstje ontvangen met een planning voor de betreffende gebieden. De nummering verwijst naar het eveneens beschikbaar gestelde kaartmateriaal. De nummering is aangegeven door SBB en veel globaler dan in het verslag van vorig jaar. Gebied nummer jaar Hertenkamp Martenswal 1 2015 Drentse broek Wateren 6 2015 Bosweg bos 10 2015 Vloeiweide 2 2016 Drentse broek noord 7 2016 Hertenkamp oost brongebied zoerland 3 2017 Oude Willem 9 2017 Brongebied zoerland monument 4 2018 Vledder Aa middenloop 5 2018 Aekingerbroek 8 2019

Gebied nummer jaar Hertenkamp Martenswal 1 2015 Vloeiweide 2 2016 Hertenkamp oost brongebied zoerland 3 2017 brongebied zoerland monument 4 2018 Vledder Aa middenloop 5 2018 Drentse broek Wateren 6 2015 Drentse broek noord 7 2016 Aekingerbroek 8 2019 Oude Willem 9 2017 Bosweg bos 10 2015

Notulen startbijeenkomst plantenwerkgroep inventarisatie en monitoring NP-DFW .

Datum : wo 27-01-2016 Aanvangstijd : 09.00 uur Plaats : kantoor SBB Bosweg 27b Hoogersmilde Reeds eerder als separaat document verstuurd.

16-10-2014 NP inventarisatie verslag 2016 Pagina 8 van 10

Lijst met doel en aandachtsoorten NM / SBB (2014)

D = doelsoort A = Aandachtsoort niet x = (nog) niet gevonden

nr. D-A niet Ned. Naam nr. D-A niet Ned. Naam

1 D x Ondergedoken moerasscherm 33 A

Dopheide

2 D x Moerashertshooi 34 A

Kraaiheide 3 D x Grondster 35 A x Buntgras 4 D x Oeverkruid 36 A x Drijvende egelskop

5 D x Pilvaren 37 A x Borstelgras 6 D-A

Geelgroene zegge 38 A x Liggende vleugeltjesbloem

7 D-A

Blauwe zegge 39 A

Jeneverbes 8 D-A

Waterviolier 40 A x Welriekende nachtorchis

9 D x Duizendknoopfonteinkruid 41 A x Gewone dotterbloem 10 D-A x Holpijp 42 A x Scherpe zegge

11 D x Bleekgele droogbloem 43 A x Noordse zegge

12 D x Borstelbies 44 A

Grote ratelaar 13 D x Vlottende bies 45 A x Rietorchis 14 D x Naaldwaterbies 46 A x Wateraardbei 15 D

Kleine zonnedauw 47 A

Blauwe knoop

16 D

Ronde zonnedauw 48 A x Poelruit 17 D-A

Snavelzegge 49 A x Draadzegge

18 D-A x Moerasviooltje 50 A x Waterkruiskruid 19 D

Sterzegge 51 A

Ruwe smele

20 D-A

Biezeknoppen 52 A

Echte koekoeksbloem

21 D x Gewone waterbies 53 A x Gevlekte orchis 22 D x Veenbies 54 A

Veldrus

23 D-A

Veenpluis 55 A x Dwergvlas 24 D

Veelstengelige waterbies

25 D

Moeraswolfsklauw 26 D

Bruine snavelbies

27 D

Stekelbrem 28 D x Kruipbrem 29 D x Klein warkruid 30 D

Struikheide

31 D x Drijvende waterweegbree 32 D

Klokjesgentiaan

16-10-2014 NP inventarisatie verslag 2016 Pagina 9 van 10

Lijst met SNL (Subsidie Natuur en Landschap) soorten SBB (2015) (voornamelijk bosplanten)

niet x = (nog) niet gevonden

Nr. Nederlandse naam Wetenschappelijke naam niet aangetroffen

1 Bochtige klaver Trifolium medium x

2 Bosanemoon Anemone nemorosa x

3 Brede wespenorchis Epipactis helleborine

4 Dalkruid Maianthemum bifolium x

5 Dennenorchis Goodyera repens x

6 Dennenwolfsklauw Lycopolium selago x

7 Dubbelloof Blechnum spicant x

8 Duitse brem Genista germanica x

9 Echte guldenroede Solidago virgaurea x

10 Fraai hertshooi Hypericum pulchrum x

11 Gebogen driehoeksvaren Gymnocarpium dryopteris x

12 Geschubte mannetjesvaren Dryopteris affinis x

13 Gewone salomonszegel Polygonatum multiflorum

14 Grote veldbies Luzula sylvatica x

15 Hengel Melampyrum pratense x

16 Klein wintergroen Pyrola minor x

17 Kleine keverorchis Neottia cordata x

18 Koningsvaren Osmunda regalis

19 Kranssalomonszegel Polygonatum verticillatum x

20 Lelietje van dalen Convallaria majelis x

21 Linnaeusklokje Linnaea borealis x

22 Mispel Mespilus germanica x

23 Ruige veldbies Lusila pilosa x

24 Schaduwkruiskruid Senecio nemorensis x

25 Steenbraam Rubus saxatilis x

26 Stekende wolfsklauw Lycopodium annotinum x

27 Stengelloze sleutelbloem Primula vulgaris x

28 Stippelvaren Oreopteris limbosperma x

29 Stofzaad Monotropa hypopitys x

30 Valse salie Teucrium scorodonia x

31 Valse zandzegge Carex reichenbachii x

32 Wilde narcis s.s. Narcissus pseudonarcissus x

33 Witte klaverzuring Oxalis acetosella x

34 Witte veldbies Luzula luziloides x

35 Zevenster Trientalis europaea x

36 Zweedse kornoelje Cornus suecica x

16-10-2014 NP inventarisatie verslag 2016 Pagina 10 van 10

Overzichtskaart van het gebied

7

2 1

3

9

6A

4

10

5

8

11

6B