www.wnk.nlVoor elkaar. www.wnk.nl

Mei

201

2 ja

arga

ng 2

PostNL Pakkettenschakelt SW- bedrijven in

Optimaal voor elkaar GGZ & WNK

WNK Groen & Van der Tol

Werken naar vermogen!

Inhoudsopgave

2

Werken naar VERMOGEN!

Voorwoord van de directie pagina 3

PostNL Pakketten gaat voor goud met SW pagina 4 - 7

GGZ en WNK: optimaal voor elkaar pagina 8 - 11

WNK Groen en Van der Tol delen werk en mensen pagina 12 - 15

Op weg naar regionale samenwerking pagina 16 - 19

Succesvolle opleidingen, grote uitdagingen pagina 20 - 22

Financieel pagina 23 - 25

Vooruitkijken met Ernst & Young pagina 26 - 27

Natúúrlijk kunnen mensen met een arbeidsbeperking goed

werken, zij het ‘naar vermogen’. Daarvoor is alleen begeleiding

nodig, voor zowel medewerker als opdrachtgever. Maar als

men deze ondersteuning weghaalt (lees: wegbezuinigt), dan

komen deze gemotiveerde mensen juist thuis te zitten. Dat

mag nooit gebeuren. Deze Baanbrekend laat zien hoe WNK aan

de toekomst werkt.

Colofon:

Uitgave mei 2012, jaargang 2, nummer 4

Fotografie: Wieny de Brabander / Granmedia

Design, copy & drukwerk: Granmedia

Verspreiding: WNK Post & koeriersdienst

Ga naar wnk.nl | Meepraten? Twitter mee!

Fijn dat wij uw aandacht even hebben. Deze speciale

Baanbrekend toont namelijk aan hoe veel er op het spel

staat. Voor ons, voor gemeenten maar vooral voor de

samenleving. Dus ook voor u. WNK maakt zich hard voor

een zo goed mogelijke afloop…

Talloze mensen die om één of andere reden een achter-

stand tot de reguliere arbeidsmarkt hebben, helpen wij

weer aan werk, uitdaging en trots. Dit doen we met onze

eigen bedrijven, het regionale bedrijfsleven, vele partners

én met veel succes.

Juist deze integrale aanpak wordt bedreigd door de nieu-

we Wet werken naar vermogen. Als motto heeft deze, grof

gezegd: iedereen die kán werken, móet werken. Dat is

makkelijker gezegd dan gedaan, want dit gaat gepaard met

zó veel bezuinigingen dat goede uitvoering simpelweg

onmogelijk wordt.

Gemeenten zoeken naar oplossingen en geldbesparingen

tegelijk. WNK is nauw betrokken bij het onderzoek naar

diverse scenario’s. We willen meedenken en waar moge-

lijk onze competenties aandragen. Zodat onnodige extra

kosten, minder goede afstemming en vertraging worden

voor elkaarALLES

voorkomen. Als extra hulpmiddel voor gemeenten

hebben wij efficiënte sanerings- én toekomstplan-

nen laten opstellen door Ernst & Young.

Bedrijven staan ondertussen steeds meer open voor

SW-medewerkers. En straks moeten ze. Dat werkt

echter alleen met voldoende ondersteuning op de

werkvloer in combinatie met de juiste prikkeling en

begeleiding van de doelgroep. Gelukkig heeft WNK

de expertise en bieden de landelijke kaders nog

ruimte voor eigen invulling door gemeenten.

Daarom gaan wij door met het ontwikkelen van

nieuwe samenwerkingen en innovatieve win-win-

constructies. Alles voor gelukkige werknemers,

tevreden werkgevers en uiteindelijk schadelast-

beperking voor onze maatschappij. Deze boeiende

Baanbrekend is het bewijs dat WNK werkt.

Hervorming oké, maar niet ten koste van resultaat.

En dat hóeft ook niet. Want waar een wil is, is een

weg. Dat weten wij als geen ander!

Henk van Eijk en Willem van Eijk

3

Op die lijn wil Tuinhout doorgaan in de nieuwe de-

pots. De ochtenddienst leent zich volgens hem uit-

stekend voor de inzet van mensen met een afstand

tot de arbeidsmarkt. Het ‘opvoeren’ van pakketten

op de sorteerband, waarna ze uitgesplitst worden

naar rijroute, vraagt om capabele ‘handjes’; mede-

werkers die een vaste routine van fysiek werk secuur

kunnen en willen uitvoeren.

“Als het aan mij ligt schakelen we landelijk zoveel

mogelijk SW-bedrijven in voor onze distributie- en

sorteerwerkzaamheden. PostNL Paketten is met de

Wet werken naar vermogen in het vooruitzicht een

nieuwe weg ingeslagen,” aldus Laurens Tuinhout,

manager Sourcing & Sustainability. Mogelijk is

WNK een halte op die route.

Het is een verzelfstandiging die niemand ontgaan

zal zijn. Het nationale postbedrijf is in mei 2011 af-

gesplitst van TNT Express en gaat verder als PostNL

door het leven. Voor het bedrijfsonderdeel Pakketten

volgde vrij snel daarna het startsein voor een ingrij-

pende logistieke operatie.

Binnen een termijn van drie jaar zal een nieuwe in-

frastructuur gerealiseerd worden met achttien ge-

lijksoortige depots, verspreid over heel Nederland.

Laurens Tuinhout: “In deze vestigingen worden

pakketten zowel gesorteerd als gedistribueerd. Dat

betekent een schakel minder en dus een efficiënter

logistiek proces.”

Pakketten opvoeren De volgende vraag is: wie kunnen de werkzaamhe-

den in deze depots het best uitvoeren? PostNL Pak-

ketten is al jaren een regiebedrijf en besteedt ook

veel productiewerk uit aan SW-bedrijven. Tot weder-

zijdse tevredenheid.

PostNL Pakketten gaat voor goud met de SW

4

Willem van Eijk van WNK:‘Wij zijn er klaar voor’

Als PostNL Pakketten een beroep zou doen op WNK,

dan zou WNK daar in mum van tijd volledig klaar voor

zijn. Niet alleen omdat directeur Re-integratie Willem

van Eijk zo enthousiast is over het initiatief, maar vooral

omdat het gevraagde volledig in het straatje past van

het SW-bedrijf.

“Wij kunnen sneller dan welke reguliere detachering-

organisatie ook grote groepen medewerkers leveren,

die óók nog eens goed voorbereid zijn op het sorteer-

werk dat ze moeten doen. We hebben ons eigen post-

bedrijf achter de hand, waarbinnen kandidaten eerst

ervaring kunnen opdoen. Dat soort oplossingen ligt

natuurlijk voor de hand.”

Voor elkaar...

Van parttime naar fulltimeZodra de Wet werken naar vermogen van kracht

wordt, ontstaat aan de onderkant van de arbeidsmarkt

een ruimere vijver waaruit PostNL Pakketten kan vis-

sen. Dan staat niets het ontwikkelen van een duurza-

me relatie met SW-bedrijven in de weg. “We zullen in

het begin in elkaar moeten investeren, maar dan staat

het als een huis. SW-bedrijven gaan voor continuïteit

en ervaren een sterke zorgplicht. Dat spreekt mij aan.”

“We zijn gestart met UW Utrecht die de samenwer-

king uitstekend heeft vormgegeven. En wat blijkt: in

de nieuwe depots in Waddinxveen en Elst verwerken

de SW-medewerkers met behulp van de hypermo-

derne lopende band evenveel pakketjes als reguliere

arbeidskrachten.”

GroepsdetacheringHet sterkt Tuinhout in de overtuiging om ook voor

de depots die de komende tijd gebouwd zullen wor-

den, toenadering te zoeken tot lokale SW-bedrijven.

Niet alleen voor de bemensing van de ochtend-

dienst, maar ook van de avonddienst. Hij heeft een

duidelijk model voor ogen om zo’n publiek-private

samenwerking te laten slagen.

“Het SW-bedrijf maakt als subcontractor een ar-

beidspool van medewerkers die als groep bij ons

worden gedetacheerd, inclusief begeleiding. Want

laten we eerlijk zijn: op die coachende rol voor

mensen met afstand tot de arbeidsmarkt zijn we

als commerciële partij onvoldoende toegerust. Ons

lijnmanagement bewaakt dan nog zelf het logistie-

ke proces, maar dat is maar een relatief klein aan-

deel in het geheel.”

5

Laurens Tuinhout in het nieuwe depot in Waddinxveen: “SW-medewerkers verwerken met

behulp van de hypermoderne lopende band dezelfde hoeveelheid pakketjes als reguliere

arbeidskrachten.”

“Het SW-bedrijf maakt als subcontractor een arbeidspool van medewerkers die bij ons worden

gedetacheerd, inclusief begeleiding”

6

Goud in handenWat dat betreft ziet Tuinhout met enige zorg toe hoe

drastisch de overheid bezuinigt binnen de SW. Het

gevaar bestaat dat SW-bedrijven dermate ‘uitgekleed’

worden, dat hun rol gemarginaliseerd wordt. Dan

sneuvelt het samenwerkingsmodel van PostNL Pak-

ketten al voordat het goed en wel van de grond is

gekomen.

Bovendien draagt PostNL Pakketten bij aan de oplos-

sing voor een ander probleem: de verbrokkeling van

arbeid in het routinematige productiesegment. Ook

PostNL Pakketten kan niet anders dan parttime werk

aanbieden. “Maar zodra je met andere grote markt-

spelers de SW-bedrijven als draaischijf benut, kunnen

zij van al die deeltijdwerkzaamheden fulltime banen

maken. Dan help je mensen echt weer in het zadel.”

SW kun je een belangrijke maatschappelijke bijdrage

leveren, mensen aan zinvol werk helpen en bijstands-

kosten reduceren. “De vraag is: wie is bereid om het

grote plaatje te zien? In onze depots kunnen we lan-

delijk 1.000 tot 1.500 mensen van werk voorzien.”

Exacte locatieVoor Tuinhout bestaat het grote plaatje voorlopig uit

het onverdroten voortbouwen aan het nieuwe net-

werk van distributiecentra. Ook in Noord-Holland is

er één gepland. En dat werpt uiteraard de vraag op:

komt WNK dan ook in beeld? “Dat hangt helemaal af

van de exacte locatie. Maar laat ik dit zeggen: ik ken

WNK al langer vanuit Businesspost. Zij zijn een van de

actievere SW-bedrijven in Nederland. Mocht het zo-

ver komen, dan heb ik er alle vertrouwen in dat zij het

werk voor ons uitstekend zullen invullen.”

“Ik hoop dat gemeenten beseffen dat zij goud in han-

den hebben. SW-bedrijven hebben zoveel deskun-

digheid in het begeleiden van mensen met een ach-

terstand tot de arbeidsmarkt; zonder die inbreng ga

ik me ook nog eens achter de oren krabben. Je hoort

geluiden over een verplicht ‘quotum’ van mensen uit

de doelgroep die je op basis van loondispensatie in

dienst zou moeten nemen. Dat zie ik niet zitten. Ik wil

mij graag inzetten om de Wet werken naar vermogen

tot een succes te maken, maar wel op een manier

waarbij alle belangen worden gediend.”

Ja, PostNL Pakketten is een commercieel bedrijf. En

Laurens zal niet ontkennen dat aan het uitzendbu-

reau hogere marges worden betaald dan aan het SW-

bedrijf. Maar waarom zou het mes niet aan meerdere

kanten kunnen snijden? Door in zee te gaan met de

Voor elkaar...

7

Gemeenschappelijk commitmentDe werkgebieden van zorgverlener GGZ en arbeids-

deskundige WNK vertonen dus overlap. Sommige

cliënten van GGZ hebben baat bij dagbesteding,

terwijl bepaalde cliënten van WNK behoefte hebben

aan psychische behandeling. Volgens Henk van Eijk,

algemeen directeur van WNK Bedrijven, ligt hier de

basis van het gezamenlijke succes: “In dergelijke si-

tuaties is de verleiding aanwezig om je eigen werk-

gebied uit te breiden. Veel bedrijven zouden dat ook

doen. Wij besloten echter om elkaar op deze onder-

delen niet te bestrijden, maar juist gebruik te maken

van elkaars expertise. Dit bespaart aan beide kanten

veel onnodige kosten terwijl kwaliteit gewaarborgd

blijft. Het is gemeenschappelijk commitment vanuit

onze maatschappelijke opdracht. Wij kiezen niet voor

eigen succes op korte termijn, maar voor duurzame

meerwaarde voor onze cliënten en medewerkers.”

GGZ-verpleegkundige bij WNKEen concreet voorbeeld is de sociaal psychiatrisch

verpleegkundige van GGZ die bij WNK spreekuur

houdt. Van Eijk: “Bij veel mensen met een afstand

tot de arbeidsmarkt worden geestelijke problemen

Cliëntbelang boven allesPer 1 januari krijgen gemeenten extra verant-

woordelijkheden op het gebied van Wmo, zorg en

arbeid. Taken die bovendien gepaard gaan met

bezuinigingen. Volgens Adriaan Jansen, voorzitter

Raad van Bestuur van GGZ Noord-Holland Noord,

is een grote stap snel gemaakt: “Samen met WNK

kunnen wij ervoor zorgen dat gemeenten juist

méér kunnen doen met minder geld.”

GGZ Noord-Holland Noord en WNK Bedrijven zijn al

jaren partners. De samenwerking gaat ver en levert

cliënten en medewerkers van beide organisaties

veel op. Adriaan Jansen: “In Nederland is de zorg

sterk verkokerd geraakt. Elke deelsector heeft zijn

eigen budget, loket en traject. De meeste mensen

die bij GGZ aankloppen, hebben juist integrale zorg

nodig. Psychische, lichamelijke, sociale en financiële

problemen houden namelijk altijd verband met el-

kaar. Werk is hierbij een belangrijke factor. Enerzijds

kan het oorzaak zijn van moeilijkheden, anderzijds

kan werk juist helpen bij het herstel van iemands

klachten. Door intensief samen te werken bereiken

GGZ en WNK wél de benodigde integrale oplossing.”

WNK & GGZ Noord-Holland Noord

8

“Wij kiezen niet voor eigen succes op korte termijn, maar voor duurzame meerwaarde voor onze cliënten”

Voor elkaar...

9

vermoed. In samenspraak met onze bedrijfsarts ver-

wijzen wij hen naar de psychologische verpleegkun-

dige van GGZ. De professionele beoordeling leidt

tot het juiste medische traject. Dat is van essentieel

belang, aangezien medische problemen de meest

voorkomende belemmering vormen voor goed

functioneren in de arbeidsmarkt.”

Jansen vult aan: “Andersom speelt WNK zo clientèle

door naar GGZ. Sterker nog, doordat WNK delen van

dit hulptraject financiert vanuit re-integratie, hoeven

wij hiervoor geen zorgbudget aan te wenden. Dat

geld kan dus op andere manieren worden geïnves-

teerd in kwaliteitsverbetering. Het is een heldere,

puur zakelijke transactie. En het houdt ons scherp;

we willen elkaar immers zo goed mogelijk onder-

steunen.”

Wet werken naar vermogenTen opzichte van hun partnerschap zien Van Eijk en

Jansen geen problemen in de nieuwe Wet werken

naar vermogen (Wwnv) op zich. “Het dwingt ieder-

een om optimaal met elkaar samen te werken en

creatieve oplossingen te bedenken. Een goede zaak.

Bovendien doen wij dat al”, aldus Jansen. Wel zullen

andere zaken moeilijkheden veroorzaken, verwacht

10

zijn wij de uitvoerders, en moeten wij met slimme

antwoorden komen. En die géven we!”

Decentralisatie doet zich bijvoorbeeld voor bij de

AWBZ. Steeds meer producten en diensten vallen

straks onder de Wwnv of Wmo en komen dus te-

recht bij de gemeente. Jansen: “Dan moet het GGZ

Van Eijk: “Decentralisatie van taken, verplaatsing naar

de gemeenten en bezuinigingen. Veel gemeenten

zullen met de handen in het haar zitten en in eerste

instantie de oplossing zoeken in minder doen. Maar

dat is geen optie. We moeten juist méér doen. De op-

lossing ligt binnen handbereik: gebruik maken van

samenwerkende specialisten als WNK en GGZ. Dan

“Medische problemen vormen de meest voorkomende belemmering voor goed functioneren

in de arbeidsmarkt”

Voor elkaar...

11

ineens allerlei belangrijke functies gefinancierd zien

te krijgen bij de gemeente. Dat is niet bepaald effi-

ciënt. Door zoveel mogelijk taken bij experts te laten

liggen, kunnen wij gemeenten enorm veel werk uit

handen nemen. Dat scheelt hen veel tijd en geld aan

onderzoeken en uitbestedingen.”

Samen drie stappen verderAls gemeenten een beroep doen op GGZ en WNK,

staan ze 100% voor hen klaar. Van Eijk: “Met onze spe-

cifieke kennis en ervaring kunnen wij bieden wat zij

nodig hebben: nieuwe, integrale concepten die prak-

tisch, doelmatig en efficiënt werken. Hopelijk nemen

ze een voorbeeld aan onze benadering, waarbij el-

kaars sterke punten worden benut om tot optimaal

eindresultaat te komen. Het enige wat wij dan van de

gemeente vragen, is enige tijd om samen die omslag

te maken. Maar dan zijn we wel in één keer drie stap-

pen verder. En al onze cliënten dus ook.”

IPS: 30 maal succesVoor Individuele Plaatsing en Steun (IPS) huurt GGZ de knowhow in van WNK Re-integratie. Hierbij krij-

gen mensen met een ernstige psychiatrische aandoening zeer intensieve ‘coaching on the job’ waardoor

zij het maximale in zichzelf naar boven halen. Via deze weg zijn in 2011 dertig mensen succesvol naar

een passende plek op de arbeidsmarkt geholpen. Deze methodiek wordt mede mogelijk gemaakt door

financiële ondersteuning van Univé, dat hiermee maatschappelijke betrokkenheid combineert met

schadelastbeperking.

Adriaan Jansen (r) van GGZ maakt een praatje met de bekende schoonmaakploeg.

“Wij benutten de kwaliteiten van WNK Schoonmaak, en ondertussen begeleiden zij

onze eigen cliënten voor wie arbeid onderdeel is van het herstelproces!”

WNK Groen en Van der Tol delen werk en mensen

Groen. Mooie club, klikt vast wel.” Een afspraak was

snel gemaakt en de tipgever kreeg gelijk. Het klikte.

Open kaart De bedrijven bleken bovendien veel gelijksoortig

werk in portefeuille te hebben. Olivier Copijn: “We

besloten open kaart te spelen en al deze projecten

over elkaar te leggen, inclusief personele invulling.

Zo ontdekten we hoe krachtenbundeling kon leiden

tot wederzijdse kansen: door WNK-medewerkers te

koppelen aan onze voormannen.” Willem Kesting,

bedrijfsleider van WNK Groen, vult aan: “Vervolgens

hebben we direct de daad bij het woord gevoegd.

Uiteindelijk gaat het om de samenwerking buiten,

dáár moet het vooral klikken! Algemeen directeur

Rob Franken van Van der Tol zei treffend: We zijn ver-

loofd en hopen volgend jaar te gaan trouwen.”

SpannendWNK Re-integratie verzorgde een speciale om-

gangstraining voor de geselecteerde voorlieden van

Van der Tol. Sommige WNK-medewerkers hebben

immers belang bij een iets andere benadering dan

de meeste mensen gewend zijn. Daarna zijn de WNK

Groenmedewerkers naar Amsterdam geweest voor

een bedrijfsbezoek bij Van der Tol. Kesting: “Onbe-

kende mensen, nieuwe klussen, andere werktijden.

Dat is best spannend allemaal.”

Van der Tol Groep is uitgeroepen tot duurzaam-

ste hovenier van 2011. Sinds kort gaan enkele

voormannen op pad met onderhoudsmedewer-

kers van WNK Groen. “We zijn verloofd, volgend

jaar hopen we te trouwen”. Directeur Realisatie

Olivier Copijn: “Zij halen hier het maximale uit

zichzelf naar boven, terwijl deze samenwerking

ons veel nieuwe kansen biedt. Maatschappelijke,

maar zeker ook commerciële.”

Op een mooie dag zei iemand bij Van der Tol: “Als

jullie ook maatschappelijk willen ondernemen in de

regio Alkmaar, moeten je eens gaan praten met WNK

12

Willem Kesting (l) en Olivier Copijn

Voor elkaar...

13

een goed gevoel. Copijn: “Vroeger werkten we met

flexkrachten, nu geven we deze mensen een kans,

gewoon op basis van detachering. Klanten waar-

deren het ook zeer. Sterker nog, maatschappelijk

verantwoord ondernemerschap wordt steeds meer

verlángd van leveranciers als wij. Het mooie is dat

onze opdrachtgevers met Van der Tol indirect ook

hun éigen MVO-plicht invulling geven. Zo hebben

wij een streepje voor op de concurrentie.”

Voorbereiden op nieuwe wetDe aanstaande invoering van de nieuwe Wet werken

naar vermogen houdt ook Van der Tol en WNK Groen

bezig. De aandacht is vooral gericht op de WNK-

Kwaliteitsslag WNKDe gezamenlijke onderhoudsploegen draaien nu

enkele maanden. Van beide kanten zijn de reacties

uiterst positief. “De meeste jongens doen niet onder

voor de gemiddelde uitzendkracht”, aldus Copijn.

“Ze zijn enorm leergierig en willen zich graag bewij-

zen.” Kesting bevestigt: “De voormannen van Van der

Tol zijn échte vakmensen. Daar steken onze jongens

natuurlijk ontzettend veel van op. Een pure kwali-

teitsslag.”

MVO-voordelen Van der TolVoor Van der Tol is deze samenwerking meer dan

alleen praktisch. De maatschappelijke rol geeft

Marc Offerman (r),voorman van Van der Tol Groep: “Het voordeel van deze jongens boven reguliere uitzendkrachten is dat ze ervaring

hebben met groen. Ze zijn gemotiveerd en kunnen direct aan de slag.”

14deze opties en zorg zijn er. Waarom denk je dat het

ziekteverzuim hier zo extreem laag is? Door belang-

stelling in de méns. Hopelijk kan dat straks ook nog.”

SpecialistenwerkVan der Tol is trots hieraan te kunnen bijdragen. Oli-

vier Copijn maakt de bijzondere rol van WNK nu van

dichtbij mee. “Die beoordeling van capaciteiten is

werknemers. “Door deze samenwerking worden zij

nu al voorzichtig van hun vertrouwde werkomge-

ving losgemaakt. Ook andere ploegen bereiden we

voor op het werken bij een commercieel bedrijf”,

vertelt Willem Kesting. “Ondertussen laten we ieder-

een een assessment doen om de arbeidsproductie

te bepalen. Wat kunnen ze? Wat kunnen ze nog le-

ren? Zijn ze niet beter af in een ander WNK bedrijf? Al

“Met Van der Tol geven onze opdrachtgevers indirect ook invulling aan hun éigen maatschappelijke

verantwoordelijkheid”

Louis (l) en Ger weten van aanpakken én houden de sfeer erin!

Voor elkaar...

15

echt specialistenwerk. Laatst hadden we iemand in

ons team met een spierziekte. Hij ging steeds slechter

lopen maar wilde dolgraag verder. Van ons mocht hij

maar WNK greep in. Hij moest in bescherming wor-

den genomen en achteraf bleek dat de enige juiste

beslissing. Anders was de teleurstelling onnodig

groot geweest. Nu werkt hij bij WNK Post, helemaal

op zijn plek! Dankzij de wisselwerking tussen diverse

WNK Bedrijven valt zo’n man niet tussen wal en schip.”

In ieders belangDe komst van de veelbesproken nieuwe wet weer-

houdt beide partijen er niet van om samen verder

te kijken dan 1 januari 2013. “Er is gewoon werk voor

een grote groep mensen, dus we blijven proberen

die match te maken. Met enerzijds maatschappelijk,

anderzijds commercieel rendement. Er ligt al een

strategisch plan.

We denken bijvoorbeeld na over doorstroming naar

de afdeling aanleg”, vertelt Copijn. Tot besluit refe-

reert Kesting aan het algehele belang van een ge-

olied SW-bedrijf: “Waarschijnlijk komen werklozen

hier straks binnen via één loket, van Wajongers tot

gedupeerden van de crisis. Onthoud dat íedereen

dat kan overkomen, ook jou en mij.”

Werkoverleg. Ernst Alblas (m) is de voorman van WNK Groen.

16

Op weg naar regionale samenwerking in het sociale domein

geleden nog maar 400 personen in de bijstand had

(inmiddels is dat aantal weer licht gestegen als ge-

volg van de crisis, red.). “En WNK Re-integratie heeft

de WIW/ID-banen netjes afgebouwd door vrijwel ie-

dereen te herplaatsen. Niemand hoefde een beroep

te doen op de WW.”

Die laatste actie is typerend voor de werkelijkheid

van nu. Het bestaande bouwwerk van gesubsidieer-

de arbeid wordt steen voor steen afgebroken. “Heer-

hugowaard stopte op 1 maart met de regeling Loon

Boven Uitkering en Focus2Move is stilgelegd vanwe-

ge de deelname aan de pilot Loondispensatie.”

Grotere rol voor de marktDrastische bezuinigingen in combinatie met een

nieuwe wet (Werken naar vermogen) dwingen

tot het inslaan van andere wegen. Met als centrale

vraag: hoe kun je verantwoord en efficiënt de markt

een grotere rol laten spelen in de arbeidsparticipatie

van mensen met achterstand op de arbeidsmarkt?

Het antwoord daarop ligt volgens de bestuurders

van deze regio besloten in een intensieve samen-

werking zo niet integratie van de sociale diensten.

Friedel Nijman: “Dit is een groeimodel”De acht regiogemeenten in Kennemerland bereiden

een stap voor die ook elders in Nederland steeds

meer gezet wordt: vergaande samenwerking van

de sociale diensten. Kwartiermaker Friedel Nijman

en haar projectgroep zijn bezig een geschikte struc-

tuur te ontwikkelen. De vraag is: welke plaats zou

WNK daarin kunnen krijgen?

Toen Friedel Nijman tien jaar geleden bij gemeente

Heerhugowaard in dienst kwam, was het SW-bedrijf

al volop operationeel en ontsproot re-integratie op

de voedingsbodem van de Wet werk en bijstand

(Wwb) als nieuwe loot aan de stam van WNK.

In de loop van de jaren is WNK in beide opzichten

een waardevol partner gebleken, vertelt Nijman in

haar functie van beleidsadviseur sociale zekerheid.

Tot op de dag van vandaag maakt Heerhugowaard

dankbaar gebruik van WNK-diensten als Schoon-

maak, Groen, Businesspost en Document services.

Afbouwen bestaande regelingenEn ook in de re-integratie zijn sprekende resultaten

behaald, tot op het punt dat de gemeente twee jaar

“Zal de samenwerking leiden tot werkelijk één intergemeentelijke sociale dienst. En blijft dan per

gemeente een ‘loket’ open voor het eerstelijns contact?”

Voor elkaar

jecten. Op deze manier streef je zoveel mogelijk

maatwerk na.”

De sociale diensten moeten in dit dienstverlenings-

model de regierol op zich gaan nemen. Zij verza-

melen de kennis en kunde om zich heen waarmee

ze de trajecten kunnen vormgeven. “En dan komt

ook de infrastructuur van WNK om de hoek kijken”,

aldus Nijman. “Als iemand een indicatie krijgt voor

een beschutte werkomgeving, kom je al snel uit bij

het SW-bedrijf. En zien we dat een cliënt op termijn

best op de arbeidsmarkt kan functioneren, maar

eerst nog wat routine of extra vaardigheden nodig

Half januari dit jaar is Friedel Nijman - nu in haar hoe-

danigheid als projectleider - gestart met een onder-

zoek naar de mogelijkheden daartoe.

Verschillende trajectenUitgangspunt bij die opdracht is dat in het nieuwe

re-integratiebeleid de vraag en/of behoeften van

de cliënt centraal staan. “Dat begint met de juiste

diagnosestelling. Hoe belastbaar is iemand? Is zijn

loonwaarde hoog of laag, heeft hij een zorgcom-

ponent nodig? We onderscheiden daarbij vier

doelgroepen. Die verbinden we aan specifieke tra-

17

18

‘zwaardere’ categorie zorg daar een plek.”

Integraal klantmanagementMaar, haast Nijman zich om te zeggen, de scenario’s

van het model moeten nog door de politieke be-

sluitvorming. Zal de samenwerking leiden tot wer-

kelijk één intergemeentelijke sociale dienst, en zo ja,

waar komt die te staan? En blijft dan per gemeente

een ‘loket’ open voor het eerstelijns contact? Ze kan

er geen definitief antwoord op geven.

“Wel vinden we het als projectgroep belangrijk dat

een overzichtelijke en laagdrempelige voorziening

heeft, dan is het bijzonder prettig een leerwerkbe-

drijf in je sociale vangnet te hebben.”

Om nog maar te zwijgen over het ‘werkgevers-

servicepunt’ waarbinnen je kunt profiteren van de

contacten van WNK Re-integratie met de markt en

hun ervaring met het plaatsen van mensen. Nijman:

“Stem je al die componenten goed op elkaar af, dan

ontstaat een efficiënte en effectieve werk-, leer- en

zorgorganisatie als portal van de sociale zekerheid.

In de backoffice worden ondersteunende taken als

administratie, kwaliteitsmanagement en de toe-

kenning van uitkeringen uitgevoerd. Ook krijgt de

“Heerhugowaard maakt gebruik van WNK-diensten als Schoonmaak, Groen, Businesspost en Document services”

19

Voor elkaar

daarna) zal het steeds verder aangevuld worden en

beter worden afgestemd op de praktijk. “Het is een

groeimodel”, benadrukt Friedel Nijman.

Die flexibiliteit in de aanpak is bitter noodzakelijk met

het oog de onvoorspelbare politiek-bestuurlijke ont-

wikkelingen op landelijk niveau. Veel - aangekondigd

- beleid staat op losse schroeven, ook binnen de soci-

ale zekerheid. Wat worden de nieuwe bakens? Nijman

houdt het nieuws scherp in de gaten, maar voorals-

nog is er volgens haar geen reden om van de inge-

zette koers af te wijken. “Stel dat de Wet werken naar

vermogen wordt uitgesteld, dan zijn er nog genoeg

aanknopingspunten om met het model door te gaan.”

voor de cliënt ontstaat. Dat hij niet meer apart bij

UWV, sociale dienst of WNK hoeft aan te kloppen,

maar te maken krijgt met één organisatie en één

contactpersoon, die hem begeleidt in zijn weg door

het stelsel van de sociale zekerheid naar een nieuwe

toekomst. Dat noemen we ‘integraal klantmanage-

ment’. Maar ook hier geldt weer: het laatste woord

is aan de politiek.”

GroeimodelDe bedoeling is om dit jaar het model in al zijn fa-

cetten vast te stellen. Per 1 januari 2013 moet de

blauwdruk gereed zijn, waarna de weg vrij is voor de

implementatie. Maar daarvoor (en waarschijnlijk ook

en instellingen uit het enorme netwerk van WNK wel

genoeg nieuw werk te halen. Broersen: “Allemaal te-

vreden opdrachtgevers. Door de maatschappelijke

betrokkenheid, de goede prijs en dito kwaliteit. Ge-

richte scholing is daarvoor essentieel.”

AKA opleidingSinds drie jaar verzorgen WNK en het ROC Kop van

Noord-Holland in Den Helder samen eenjarige AKA-

opleidingen. Jos de Wolf, accountmanager afdeling

Bedrijfsopleidingen: “AKA staat voor Arbeidsmarktge-

kwalificeerde Assistent en is een brede, praktijkgerich-

te opleiding op mbo-niveau 1. Een dag per week leren,

de andere vier dagen praktijk. De opleiding bestaat uit

algemene vaardigheden, waaronder taal, rekenen en

goed burgerschap, en een vaktechnisch deel.”

Zelfstandigheid, dus ook in financieel opzicht, wordt

steeds belangrijker voor SW-bedrijven. Genoeg klan-

ten werven én tevreden houden dus. Opdrachtge-

vers van WNK krijgen dan ook uitstekend opgeleide

mensen over de vloer. Schoonmakers bijvoorbeeld,

mede dankzij ROC Kop van Noord-Holland. ‘Iedereen

verdient een kans op goed onderwijs, een toekomst.

Maar een diploma en een baan zijn niet genoeg zon-

der bijpassende financiële beloning…’

In plaats van mensen op te leiden met als doel een

baan bij een regulier schoonmaakbedrijf, houdt WNK

Schoonmaak tegenwoordig bijna al zijn pupillen in

eigen huis. Bedrijfsleidster Cindy Broersen: “Jaren-

lang hebben we geprobeerd aansluiting te vinden

bij commerciële schoonmaakbedrijven. Behoefte aan

meer begeleiding op de werkvloer bleek echter een

te grote bottleneck.” Gelukkig viel er bij de bedrijven

Succesvolle opleidingen, grote uitdagingen

20

Theorie. Simone Lubbi is docente van het ROC in Den Helder. Zij geeft de

WNK-leerlingen lessen Algemene Vorming. “Dit lokaal bij WNK is prettig voor

de leerlingen, maar ook voor mij. Ik weet wat hier leeft en ik overleg veel met

de leerkrachten van WNK. We stemmen onze lesstof op elkaar af en laten de

opleiding optimaal aansluiten op de behoeften uit de praktijk.”

“Het is een goed uitgangspunt dat je moet werken voor je geld, maar nu slaat de

overheid door”

Voor elkaar...

21

“De opleiding is één breed geheel. Dat werpt duidelijk vruchten af. Al onze medewerkers hebben

het diploma op zak”

Eén breed geheelDe resultaten zijn verbluffend. Veel enthousiaste vak-

mensen en hooguit drie uitvallers. De Wolf: “Alleen al

de kans om dit diploma te halen geeft de kandidaten

zó veel vreugde. Dat stimuleert ons ook enorm. Als

maatschappelijk ondernemend ROC willen wij zo veel

mogelijk mensen zo goed mogelijk opleiden. Dit is een

ideale manier en onze professionals vullen elkaar naad-

loos aan. Broersen bevestigt: “Vroeger kochten we losse,

korte trainingen in. We hadden veel uitval, ook onnodig

door bijvoorbeeld taalproblemen. Nu is de opleiding

één breed geheel. Dat werpt duidelijk vruchten af.”

30-plusmaatregelHet is nog onduidelijk welke uitwerking de nieuwe

Wet werken naar vermogen zal hebben op de suc-

cesvolle opleidingsvorm. De aangekondigde bezui-

nigingen zijn momenteel een grotere kopzorg, bij-

voorbeeld de 30-plusmaatregel. De Wolf: “Voor elke

student ouder dan 30 jaar krijgen wij een vergoeding

vanuit het ministerie. Die komt te vervallen. De vraag

is of dit ergens gecompenseerd kan worden. Dat is

erg belangrijk, juist voor WNK, want het leeuwendeel

van hun leerlingen is 30-plus.”

Niet van staalVoor WNK dreigt er meer financiële tegenslag. Het

is bijvoorbeeld onzeker of ook de andere subsidies

en belastingvoordelen in stand blijven. Uiteindelijk

voorziet WNK moeilijkheden op de werkvloer, zowel

in de begeleiding als bij de medewerkers zelf. “Wij

Praktijk. De 29-jarige Susanne Machielse (r): “Ik weet waar ik nog aan moet

werken: het stappenplan. Dat moet ik goed kennen. En ik moet scherp zijn bij

het oe fenen, want Gerard zet soms expres verkeerde spullen neer!”

22

betalen onze medewerkers naar loonwaarde, de ge-

meente vult dit aan tot het wettelijk minimumloon.

Als de gemeente straks besluit slechts aan te vullen

tot bijstandsniveau, werken ze 36 uur per week voor

600 euro. Schulden, psychische klachten en crimina-

liteit liggen weer op de loer. Dat lijkt me niet de be-

doeling”, aldus Broersen. “En als de jobcoaches ook

worden wegbezuinigd, worden onze projectleiders

nóg meer maatschappelijk werker. Want mensen uit

onze doelgroep hebben vaak niet het sociale net-

werk om hun problemen mee te delen of op te los-

sen. En je moet wel van heel hard staal zijn om niets

te doen met werknemers die hun brood niet kunnen

betalen.”

HuishoudinkomenstoetsVoor zover mogelijk zoeken ROC en WNK nu al

naar geldbesparende oplossingen. Bepaalde les-

boeken zelf opstellen bijvoorbeeld. “Een grote uit-

daging, maar peanuts vergeleken met de situatie

van WNK-medewerkers die straks ook nog eens de

dupe worden van de huishoudinkomenstoets”, rela-

tiveert Broersen. De Wolf vult aan: “Het is een goed

uitgangspunt dat je moet werken voor je geld, maar

nu slaat de overheid mijns inziens door. Met grote

consequenties voor jeugd en gezinnen… In financi-

eel opzicht kunnen wij voor deze mensen niets be-

tekenen, maar dat motiveert ons éxtra om hen op

andere vlakken te helpen.”

Samen opleiden, samen voordeel ROC Kop van Noord-Holland en WNK Bedrijven ma-

ken samen AKA-opleidingen mogelijk voor de SW-

doelgroep. Het ROC levert docenten voor de alge-

mene vorming, WNK gecertificeerde vakleerkrachten

en praktijkbegeleiders. Voor beide partijen betekent

dit kostenbesparing en kwaliteitsverbetering. Het on-

derwijs wordt gegeven onder auspiciën van het ROC,

dat ook verantwoordelijk is voor de examinering.

Examen. Met de examentijd voor de deur breken er spannende tijden

aan. Zowel in de praktijk als in de klas wordt iedereen klaargestoomd, het

felbegeerde diploma komt steeds dichterbij...

Voor elkaar...

23

Kleine winst (€ 130.000,-), grote overwinning! De ac-

tieve werkgeversbenadering van WNK betaalt zich

letterlijk uit. Geheel volgens plan, want hoe meer er

wordt bezuinigd, hoe meer inkomsten we zelf moeten

genereren. Bedrijven willen graag mensen met een

arbeidsbeperking aannemen, áls de condities maar

juist zijn. Daarin spelen wij een doorslaggevende rol.

De trajecten met Vomar en PostNL zijn hier sprekende

voorbeelden van. Toonbeeld van creativiteit is de sa-

menwerking met GGZ Noord-Holland Noord (zie ook

pagina 8). Als onderdeel hiervan is de zorginstelling

klant geworden van WNK Schoonmaak. Hiermee

werd een stevige basis gelegd voor de forse omzet-

groei van dit bedrijf.

2011 in financieel opzicht

Wekelijks nieuwe klanten Ook de andere WNK Bedrijven timmerden voortva-

rend aan de weg. Onder meer de combinatie van Post

en Document Services slaat erg goed aan. Bijna we-

kelijks mogen we nieuwe klanten verwelkomen! Zo

verzorgen wij nu ook de post- en koeriersdiensten

voor Politie Noord-Holland Noord en alle Rabobank-

vestigingen in onze regio.

Volautomatisch en tóch maatwerkDaarnaast is de samenwerking met gemeente Heer-

hugowaard uitgebreid. Via een online koppeling laat

zij nu al haar printopdrachten uitvoeren door WNK

Document Services. Voor de klant is dit de ideale

combinatie van volautomatisch en tóch maatwerk.

We zijn dan ook al in gesprek met nieuwe geïnteres-

seerde partijen.

Bedragen x € 1000,-

Deta & begel. werken 957

HRM SW 43

Re-integratie 4.548

M & V 895

Post & Doc. services 2.161

Schoonmaak 1.612

Groen 4.046

Personenvervoer 624

Overig 99

Totaal 14.985

24

Bijzondere prestatieWNK Personenvervoer heeft in financieel opzicht een

omzetgroei van 55% gerealiseerd. Groen & Reiniging

is al jaren een stabiele pijler onder onze totaalomzet.

Gezamenlijk hebben we het verlies van een aantal

klanten en overheidssteun weten om te buigen tot

een positief eindresultaat. Een prestatie waar we tróts

op mogen zijn!

RESULTAATOVERZICHT 2011 x € 1000,-

Inkomsten Kosten

Opbrengsten 14.723 Lonen (ambtelijk & support) 8.658

Detachopbr. uit gesub. arbeid WWB 262 Lonen (SW) 22.411

Rijkssubsidie 22.092 Verloningsk. gesub. arbeid WWB 4.065

Gem. bijdrage 1.235 Directe productiekosten 2.376

Gem. bijdrage gesub. arbeid WWB 3.803 Overige kosten 4.474

Totaal 42.115 41.984

De kracht van ‘breed’In 2011 is opnieuw de grote kracht van een ‘breed’

SW-bedrijf bewezen. Mede dankzij het gevarieer-

de personeelsbestand (Wajong, WSW, WWB) wor-

den klussen succesvol uitgevoerd en vinden vele

mensen passend werk. In financieel opzicht com-

penseren de winstgevende werkbedrijven binnen

WNK de verliesgevende takken.

formule in werking en kunnen gemeente dezelfde

10% aftrekken van de dat jaar geldende gemeen-

telijke bijdrage. Gemeenten kunnen dit bereiken

door bij uitbesteding van werk voorkeur te geven

aan WNK als (eigen) leerwerkbedrijf, mits passend

binnen de (Europese) regelgeving en de doelstel-

lingen van de SW.

Bedrijfsplan 2010 - 2015 WNK Werkt!Elk jaar verstrekken de deelnemende gemeenten

WNK een groeiend aantal opdrachten. Dit is vastge-

legd in de statuten en geldt tevens als compensatie

voor de afbouw van gemeentelijke bijdragen. Het

doel is de omzet vanuit gemeentelijke projecten elk

jaar met minimaal 10% te laten toenemen. Wordt

de verplichting nagekomen, dan treedt een bonus-

2011

Voor elkaar...

25

Gemeente creëert arbeidsplaat-sen voor de doelgroep Vanaf 1 januari 2009 tot 1 januari 2013 wordt

ingezet op een jaarlijks af te spreken percen-

tage van de instroom van de geïndiceerden

woonachtig in de eigen gemeente naar werk

op detacheringsbasis binnen de gemeentelij-

ke organisatie. Tot op heden heeft geen enke-

le gemeente een dergelijke afspraak gemaakt.

Alleen de gemeente Alkmaar heeft in 2009

een aanzienlijke groep SW-medewerkers in

detachering van WNK genomen. Het gaat hier

om medewerkers in de groenvoorziening.

AANTAL GEDETACHEERDE MEDEWERKERS

Gemeente 2009 2010 2011

Alkmaar 11 11 9

Bergen - - 1

Castricum - - -

Graft-De Rijp - - -

Heerhugowaard - - -

Heiloo 1 1 1

Langedijk 1 1 1

Schermer - - -

Totaal 13 13 12

ONTWIKKELING DOELOMZET T.O.V. GEREALISEERDE OMZET GEMEENTEN X € 1000

Doel Gerealiseerd2010

Bergen 478

Castricum 133

Alkmaar 1915

Graft-De Rijp 367

HHwaard 399

Heiloo 311

Langedijk 432

Schermer 407

0,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

4

4,5

5

Bergen 476

Castricum 111

Alkmaar 1681

Graft-De Rijp 385

HHwaard 311

Heiloo 289

Langedijk 391

Schermer 448

Bergen 526

Castricum 146

Alkmaar 2106

Graft-De Rijp 403

HHwaard 439

Heiloo 342

Langedijk 475

Schermer 447

Bergen 464

Castricum 99

Alkmaar 1689

Graft-De Rijp 299

HHwaard 352

Heiloo 291

Langedijk 438

Schermer 466

0,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

4

4,5

5

Doel Gerealiseerd

x 1 miljoen euro x 1 miljoen euro

heeft gemaakt, zijn zowel de positieve als negatieve

resultaten van verschillende varianten aangegeven.

Werkgevers centraalOver een aantal jaren wordt de uitkering door één

uitvoeringsorganisatie uitgevoerd waardoor de ge-

meenten zich helemaal kunnen richten op het plaat-

sen van mensen op de arbeidsmarkt. Dat vraagt om

een organisatie die de taal van de werkgevers spreekt

en ook de bedrijfsprocessen kent om zo in te kunnen

spelen op de vraag van de werkgevers. Gecombi-

neerd met kennis van de doelgroep en het begelei-

den van mensen met een arbeidshandicap.

De actieve werkgeversbenadering blijft essentieel;

iets waarmee WNK succes boekt. Revenboer: “WNK

weet wat bedrijven willen én maakt vele perso-

neelsconstructies mogelijk. Hier kunnen gemeenten

enorm van profiteren. Want hoe groter de uitstroom,

hoe hoger de financiële beloning. Uiteindelijk moet

natuurlijk het maatschappelijke belang voorop staan.”

Met de nieuwe Wet Werken Naar Vermogen staan

gemeenten en SW-bedrijven voor ingrijpende veran-

deringen. Bezuinigingen maken de implementatie er

niet eenvoudiger op. Ernst & Young zocht in opdracht

van het bestuur van WNK uit tot welke gevolgen di-

verse uitvoeringsvarianten leiden.

Uitgangspunt van de nieuwe wet, is dat cliënten zo

snel mogelijk bij reguliere werkgevers aan de slag

gaan. Daarbij kan het inzetten van het instrument

‘loondispensatie’ goed helpen. Doordat WNK deel-

neemt aan de Tijdelijke wet pilot loondispensatie, is

de organisatie hier al op voorbereid.

Overigens blijkt uit diverse voorbeelden in het land

dat er ook werkgevers zijn die liever de mensen ge-

detacheerd inzetten. WNK haalt zowel met het direct

plaatsen als met het gedetacheerd inzetten van men-

sen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt, goede

resultaten.

De wet gaat gepaard met forse bezuinigingen waar-

door gemeenten goed moeten opletten hoe ze de

wet uit gaan voeren. Daarbij moet de regio ervoor

waken niet het kind met het badwater weg te gooien,

aldus Anton Revenboer van Ernst & Young. “Bundel de

krachten in de regio om op die manier het werkver-

mogen van de cliënten in te kunnen zetten”. Uit het

rapport dat Ernst & Young voor het bestuur van WNK

Adviseur Ernst & Young; “Bundel de krachten”

26

Ernst & YoungKijk voor meer informatie op www.ey.nl

Contactpersoon:

drs. Anton Revenboer, telefoon 088 407 4144

Duurzaam ombuigenDe huidige economische crisis is uniek in zijn aard en de gevolgen voor de overheidsfinanciën zijn ingrijpend. Centrale en decentrale overheidsorganisaties zijn genoodzaakt fors te bezuinigen. Dit vraagt om keuzes en een ingrijpende transformatie van de organisatie. Samenwerking en herijking van processen, ondersteund met slimme IT oplossingen, bevorderen de efficiency en kwaliteit van de overheid. Veranderingsprocessen die moeten leiden tot een daadkrachtige overheid met een solide financiële positie en een overheidsapparaat dat inhoud geeft aan de veranderende maatschappelijke ontwikkelingen. Ernst & Young speelt daar met het programma Duurzaam ombuigen optimaal op in. Onze overheidsprofessionals van de Public Sector bieden u passende oplossingen om doelstellingen te realiseren. Van accountant tot fiscalist en van jurist tot adviseur spelen wij samen met u in op actuele ontwikkelingen. Met praktische oplossingen benutten wij alle mogelijkheden die bijdragen aan een transparante, betrouwbare en doelmatige lokale overheid. Graag ondersteunen wij uw organisatie bij Duurzaam ombuigen.

Kijk voor meer informatie op www.ey.nl

Contactpersoon:drs. Anton Revenboer • + 31 (0)88 407 4144

WNK Bedrijven | Hertog Aalbrechtweg 32 | 1823 DL Alkmaar | T 072 567 88 90 | info@wnk.nl | www.wnk.nl

Mensen uit uw gemeente die, om

wat voor reden dan ook, een afstand

hebben tot de arbeidsmarkt worden

begeleid door WNK. Met eigen werk-

plekken, training en scholing werken

we samen met gemeente en het be-

drijfsleven aan duurzame re-integratie.

En dat doen we iedere dag.

www.wnk.nl Voor elkaar…