1 welkom Katja Goertz, commercieel adviseur Ascom Nederland.
Welkom René van den Bosch | Commercieel directeur Limagrain Nederland René van den Bosch |...
-
Upload
ferdinand-veenstra -
Category
Documents
-
view
231 -
download
5
Transcript of Welkom René van den Bosch | Commercieel directeur Limagrain Nederland René van den Bosch |...
Welkom René van den Bosch | Commercieel directeur Limagrain Nederland
“Wie heeft er straks nog echt verstand van gras?”
10 jaar Nationale Grasdag
Uw dagvoorzitter Max Daniel
www.nationalegrasdag.nl
Programma10:10u ‘Gras is echt groen’
Job Steunenberg | Limagrain Nederland
10:35u ‘Bemesten in dienst van milieu en budget’Erwin Weening | DCM
11:00u Pauze
11:30u ‘Wie heeft er straks nog echt verstand van gras’Klaas Jan van der Veen | IPC Groene Ruimte
11:55u ‘Goed onderzoek loont’Jan Ties Malda | Altic
12:20u ‘Veldonderhoud stadion Feyenoord’
Kort interview met Remy de Milde | Teamleider veldonderhoud
12:30u Lunchbuffet en aansluitend veldbezoek
14:15u ‘Als de bal maar rolt’Patrick Balemans | KNVB
14:45u ‘Feyenoord, terug naar de top’Martin van Geel | Technisch directeur Feyenoord & Jan Dirk Stouten | RTV Rijnmond
15:30u Afsluiting met hapje en drankje
mee via #grasdag
Gras is echt groen Job Steunenberg | Commercieel manager begroening Limagrain Nederland
www.nationalegrasdag.nl
Duurzaamheid is de toekomst
“Super duurzaam, klimaatvriendelijk veld in Amsterdam ArenA”
www.nationalegrasdag.nl
Maatschappelijk duurzaam
► Wat zijn de ontwikkelingen en tendensen in de maatschappij?
• Duurzaamheid maakt deel uit van elk businessplan • In de volksmond Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO)• Duurzaam inkopen• Inkoopproces• Doelstellingen overheid c.q. inkoop
www.nationalegrasdag.nl
Wat is duurzaam ?
Volgens Dikke Van Dale:• Langdurend• Weinig aan slijtage onderhevig• Het milieu weinig belastend
Milieuthema’s:• Klimaatverandering• Landbezetting• Verzuring• Milieugevaar• Watergebruik• Uitputting van mineralen en energiebronnen• Emissie • etc.
CO₂ voetafdruk (carbon footprint) is de meest gebruikte maatstaf voor milieubelasting.
www.nationalegrasdag.nl
Levenscyclus-analyse (LCA) grassportveld
• In opdracht van brancheorganisatie Plantum • Maatschappelijke verantwoordelijkheid kweekbedrijven• Doel: meer inzicht krijgen in de CO₂ voetafdruk van grassportveld• Uitgangspunt: levenscyclus-analyse van een grassportveld • Gebaseerd op een levensduur van 30 jaar• Milieu-impact wordt beschreven in vier sportveldscenario’s:
• 250 speeluren per jaar• 375 speeluren per jaar• 400 speeluren per jaar• 500 speeluren per jaar
www.nationalegrasdag.nl
Onderzoeksopzet LCA: drie-stappenplan
Levenscyclus grassportveld
Input Output
Leven
sdu
ur van
30 jaar
www.nationalegrasdag.nl
Factoren die milieu-impact bepalen
www.nationalegrasdag.nl
Waar valt (milieu)winst te behalen ?
Wat is beheersbaar in de LCA? • Niet beheersbaar: landgebruik (33%) en zand en grond (10%) • Wel beheersbaar: diesel en meststoffen
• Diesel: aandeel van 30% in de milieu-impact• Meststoffen: aandeel van 35% tot 40%
www.nationalegrasdag.nl
Milieubelasting per sportveld
www.nationalegrasdag.nl
Verlaag de milieu-impact !
Jaarlijks onderhoud (-15%)• Langzaam groeiende grassoorten• Efficiëntere maaiers en tractoren• Maaiers en tractoren op hernieuwbare
energiebronnen
Bemesting (-10%)• Bemestingsadvies opzetten en volgen• Toepassen van meststoffen met lage
milieu-impact (bv meststoffenproductie met N2O afvanginstallaties)
• Langzaam werkende (organische) meststoffen
www.nationalegrasdag.nl
Gras heeft beste milieu-credits!
• Natuurproduct; weinig milieubelastende productie/afvoer• Méér speeluren door hightech genetica/zaadtechnologie• Is/blijft kostentechnisch/financieel de beste optie• Vastlegging van CO₂ naar zuurstof • Veilig en vertrouwd: gras ruik, voel en beleef je (‘gras is emotie’)• Veruit merendeel (prof)spelers prefereert gras omwille van minder
blessuregevoeligheid en balgedrag/speelplezier
LCA onderzoek is een
praktisch handvat voor
de fieldmanager en
beleidsmaker
www.nationalegrasdag.nl
Vragen?
Bemesten in dienst van milieu en budget
Erwin Weening | Commercieel directeur DCM Nederland
www.nationalegrasdag.nl
10 jaar Nationale Grasdag
“Een echte nummer 10 is iemand die de positie
achter de spits bedient. De nummer 10 is de spelmaker, voert de vleugelspitsen met goede steekpasses en
splijtende passes. Heeft ogen in zijn achterhoofd, maakt
ruimte voor anderen door – bijvoorbeeld - verdedigers
met zich mee te trekken en geeft voorzetten die een
complete verdediging uit elkaar trekken.”
www.nationalegrasdag.nl
Tendens naar de toekomst
• Aantal voetbalclubs gaat verder dalen • Aantal velden daalt van 11.000 naar 10.000
(waarvan 2.000 kunstgras) • Verdere samenvoeging aantal gemeenten • Ontwikkeling multifunctionele complexen en hybridevelden • Krimp en vergrijzing, minder vrijwilligers• Crisis: geld dominante factor • Steeds minder kennis • Milieu en duurzaamheid
www.nationalegrasdag.nl
Duurzaam inkopen 2015
• Meststoffen met lange werking en vele dierlijke of plantaardige grondstoffen
• Beter voor milieu en bodemleven, betere manier van CO₂-opvang en betere footprint
• Combinatie van milieuvriendelijk en kwaliteit is gegarandeerde sleutel tot succes voor uw speelveld
www.nationalegrasdag.nl
10 jaar innovatie met DCM
• 10 jaar Nationale Grasdag en 10 jaar DCM-meststoffen• Vivifos, vivikali, micromix; elk jaar weer nieuwe innovatie• Mestwetgeving, uitspoeling • Minigranulaat
www.nationalegrasdag.nl
Minigran
www.nationalegrasdag.nl
Onze berekeningsmodule……
Budget?
www.nationalegrasdag.nl
Kansen gras
• Wist u dat meer dan 80% nog steeds gras is……• En dat daar nog steeds 90% van de profs op wil spelen…..
www.nationalegrasdag.nl
Met de branche gaan we gras
promoten de komende jaren!
www.nationalegrasdag.nl
10 jaar Nationale Grasdag
“Een echte nummer 10 is iemand die de positie
achter de spits bedient. De nummer 10 is de spelmaker, voert de vleugelspitsen met goede steekpasses en
splijtende passes. Heeft ogen in zijn achterhoofd, maakt
ruimte voor anderen door – bijvoorbeeld - verdedigers
met zich mee te trekken en geeft voorzetten die een
complete verdediging uit elkaar trekken.”
www.nationalegrasdag.nl
10 jaar
Nationale Grasdag
de nummer 10
voor het team!
www.nationalegrasdag.nl
Vragen?
PauzeWe hervatten het programma om
11:30 uur.
Wie heeft er straks nog echt verstand van gras?
Klaas Jan van der Veen | IPC Groene Ruimte
www.nationalegrasdag.nl
IPC en de Nationale Grasdag
Droom van de ‘Grasdag’: Waarde van grassportvelden op de
kaart zetten en versterken….
2005 Drainage, de weg van de minste weerstand?
2006 Opleiding sportveldmanagement
2009 Grip op kwaliteit (meten loont => quickscan)
2010 Een efficiëntere en betere aanbesteding door projectbeheersing
2011 Topveld vraagt topbeheer en topbeleid
2012 Wie heeft er straks nog echt verstand van gras?
www.nationalegrasdag.nl
Ontwikkeling Grasdag
2002 Gras versus kunstgras => productniveau
2012 Gras als middel voor verantwoord ondernemen, duurzaamheid, eerlijk product => beleidsniveau
www.nationalegrasdag.nl
Ontwikkeling IPC Groene Ruimte
2002 Vaardigheidsopleidingen en –trainingen: medewerkers van bedrijven gericht op het opleiden van individuen tot vakman
2012 Vaardigheids– en kennisopleidingen en trainingengericht op het opleiden van individuen tot waardevol
medewerker van een organisatie
www.nationalegrasdag.nl
www.nationalegrasdag.nl
“I have a dream”
www.nationalegrasdag.nl
Wat was jouw droom?
www.nationalegrasdag.nl
Wat is jouw droom?
www.nationalegrasdag.nl
Hoe realiseren wij onze doelen?
www.nationalegrasdag.nl
Manager (leidinggevende?) zit in de bezemwagen• De medewerker wordt vooruit geduwd• Organisatie is vooral gericht op het voorkomen van fouten• Leidinggevende is niet geïnteresseerd in de werknemer• Geen passie
Werknemer• Voert bevelen uit• Blijft binnen de lijntjes• Voelt geen verantwoordelijkheid• Wordt niet geïnspireerd• Is passief
www.nationalegrasdag.nl
www.nationalegrasdag.nl
Oorzaken van mislukte projecten
• De hardware is meestal niet het probleem
• Te strakke planning• “Afwezige” managers• Projectmedewerkers die de kantjes er aflopen• Struisvogelsyndroom• Medewerkers die niet willen of kunnen meewerken
Deze oorzaken worden in stand gehouden door te zwijgen!
Beloon de prater!
www.nationalegrasdag.nl
“Geef me de baan die bij mij past en ik hoef nooit meer te werken” naar Confucius
Wil je mensen niet constant achter de broek aanzitten, dan moeten ze doen wat ze leuk vinden en zich hierin kunnen ontwikkelen.
Mensen ontwikkelen: uit hun comfortzone: kennis bijleren en/of persoonlijke ontwikkeling.
www.nationalegrasdag.nl
Die baan heb je al…
Beleidsmedewerker
Trekkerchauffeur
Afdelingshoofd
Sportveldbeheerder
Calculator
Uitvoerder
Verkoper
etc.
…hoe wordt dit een droombaan?
www.nationalegrasdag.nl
It takes three to tango
KunnenHebben medewerkers de juiste kwalificaties
WillenWat willen medewerkers
echt?(nut/stimulans b.v. macht,
erkenning, status, nieuwsgierigheid)
MogenHebben medewerkers
voldoende eigen verantwoordelijkheid
www.nationalegrasdag.nl
Drijfveren
Inzicht hebben in de eigen drijfveren en die van anderen is de succesfactor als het gaat om mensen op de juiste manier benaderen, motiveren, belonen en inzetten.
www.nationalegrasdag.nl
Waardevolle medewerker
Resultaat• Afspraken over doelen, resultaten en inspanning• Afgestemd op bekwaamheden: kennis, inzicht en kunde• Passend bij de functie en de beschikbare middelen
Prikkel• Interesse hebben en luisteren• Initiatieven aanmoedigen• Fouten mogen maken• Trots zijn• Humor en plezier• Eerlijkheid• Vertrouwen• Respect: tolerantie voor verschillen
www.nationalegrasdag.nl
Opleiding en training heeft effect
Voor de werknemer
• Aan pas sings ver mo gen• Vor ming• Po ly va len tie• Ini ti a tief• In te gri teit• Aan leg om in team ver band te wer ken• Com mu ni ca tie ve ei gen schap pen• Emo ti o ne le in tel li gen tie• Lei der schap• Ma tu ri teit
www.nationalegrasdag.nl
Opleiding en training heeft effect
Voor de organisatie
• Beter personeel• Gemotiveerd personeel• Een goed imago• Flexibiliteit
www.nationalegrasdag.nl
Voorbeelden
“Dankzij vakkennis heb ik nu echte sparringpartners” opleiding greenkeeper
“Ik had de papieren al, een vereiste voor de nieuwe functie” opleiding GGU
“Door feedback en reflectie tijdens de cursus heb ik op kantoor nu echt contact met collega’s”
opleiding ‘projecten managen in de buitenruimte’
www.nationalegrasdag.nl
www.nationalegrasdag.nl
Wie heeft er straks nog verstand van Gras?
20
www.nationalegrasdag.nl
Vragen?
Goed onderzoek loont Jan Ties Malda I Bemestingsspecialist ALTIC BV
www.nationalegrasdag.nl
Inhoud presentatie
• Onze ervaring met sportvelden• Noodzaak goede bemesting• Bodemanalyses• Meer inzicht in voedingsopname gras• Naar de praktijk
www.nationalegrasdag.nl
Noodzaak goede bemesting
• Belangrijk voor goed en gezond gras• Carbon footprint• Grondwater en milieu• Meststofkeuze
• Uitgebalanceerd• Duurzaam
www.nationalegrasdag.nl
De wet van Liebig
De groei en kleur hangt af van de bouwstof die het minst aanwezig is.
Waarom bemesten?
www.nationalegrasdag.nl
Functie van nutriënten
Veel functies mogelijk, bijvoorbeeld:• Vorming van bladgroen• Stevigheid van cellen• Stimulering van beginontwikkeling
www.nationalegrasdag.nl
Processen in de bodem Fixatie/ uitspoeling/ mineralisatie/interactie tussen elementen
Bodem uiterst complex en moeilijk voorspelbaar systeem…
Teveel en te weinig voedingsstoffen geven beiden problemen
• Teelttechnisch (gebreksziekten)• Maatschappelijk (grondwaterkwaliteit)
www.nationalegrasdag.nl
Interactie tussen nutriënten
www.nationalegrasdag.nl
Zandkorrel
-
--
-
-
-
-
--
Ca2+
Na+
H+
K+
Ca2+
-
Mg2+
K+
K+
K+
K+
Mg2+Na+
K+
K+
K+
www.nationalegrasdag.nl
Bodemanalyse voorbeeld
www.nationalegrasdag.nl
Bodem in beeld
• Beschikbaarheid van alle macro- en micro-elementen + o.s.%• Doorlooptijd 3 werkdagen• Uitbreiding mogelijk naar buffervoorraden en lutum
doorlooptijd 2 weken• Altijd voorzien van een concreet advies• Hoe gevoelig is gras voor tekorten aan bepaalde elementen?• Kaliumgebrek, magnesiumgebrek?
www.nationalegrasdag.nl
Gebreksziekten in beeld
• ALTIC initiatief belang voor de sector
• Gras op veld met stroken sinds 1953 geen K2O, Mg, etc…
Geen Mg
Geen N
Greengras
Sportveldgras
www.nationalegrasdag.nl
Gebreksziektenveld
20-jul 9-aug 29-aug 18-sep 8-okt 28-okt50
90
130
170
210
250Geen Mg
volledig bemest
geen kalk
teveel kalk
% m
an
ga
an
t.o
.v v
oll
ed
ig b
em
es
t
www.nationalegrasdag.nl
Toekomstgericht
• Verdere optimalisering adviezen bodemanalyses• ALTIC kan straks gericht adviseren op basis van grasinhoud
• Toewerken naar streefcijfers
• Veel meer grip op waar we mee bezig zijn• Korte termijn bodemanalyses• Lange termijn ook grasreactie monitoren
• Duurzamer: lagere CO2-footprint
• Analysekosten per veld vallen erg mee
• Hoe gaan we hier in de toekomst mee verder?
www.nationalegrasdag.nl
Vragen?
Het veld in De KuipRemy de Milde | Teamleider veldonderhoud Stadion Feyenoord
Foto’s: Remy de Milde
MiddagprogrammaLunchbuffet & veldbezoek
14:15 uur hervatting programma
ALS DE BAL MAAR ROLTRICHTLIJNEN VOOR KRIMP?
PAGINA 72 VAN 4PaBa 12-11-2012
DIVERSITEIT AAN NORMEN
KNVB NOC*NSF
VNG
Adviesb
ureau
sgemeenten
Optimale norm
PAGINA 73 VAN 4PaBa 12-11-2012
Tijdpad
Jaren ‘60 en ‘70
< 1992 2005 2010 - 2012
VNG neemt afstand van norm KNVB/ NOC*NSF
Nieuw constructief overleg
Discussie start
Basis van de huidige VNG norm
Overleg zonder resultaat
N*N en KNVB kondigen nieuwe norm af
PAGINA 74 VAN 4PaBa 12-11-2012
ONDERZOEK
• In hoeverre voldoen de huidige accommodaties aan bestaande normen
• Hoe beoordelen verenigingen de kleedkamercapaciteit• Wat is de invloed van de huidige ontwikkelingen op de
kleedkamercapaciteit• Wat zijn de ervaringen en behoeften van de
verenigingen• Wat zijn de mogelijkheden voor een nieuwe norm
PAGINA 75 VAN 4PaBa 12-11-2012
KLEEDKAMERRICHTLIJN
• Gedifferentieerd voorstel:
bij enkel senioren: 2 kleedkamers per benodigd wedstrijdveld en 2 teamlockers per kleedkamer
Bij senioren/junioren/pupillen: 2 kleedkamers per benodigd wedstrijdveld en 2 teamlockers per kleedkamer en 50% van de kleedkamers in een grotere maatvoering (i.p.v. 15 m2 -> 24 m2)
Indien 1 benodigd wedstrijdveld en senioren/junioren/pupillen: 3 kleedkamers en 2 teamlockers per kleedkamer en 2 kleedkamers in een grotere maatvoering
PAGINA 76 VAN 4PaBa 12-11-2012
VELDENRICHTLIJN
PAGINA 77 VAN 4PaBa 12-11-2012
NIEUWE BEHOEFTEBEPALING
PAGINA 78 VAN 4PaBa 12-11-2012
BELANGRIJKSTE WIJZIGINGEN
• Norm wordt richtlijn• Demografische ontwikkelingen en ledenontwikkelingen
moeten worden betrokken • Mogelijkheden voor doordeweekse wedstrijden
doorgevoerd• Communicatie tussen vereniging en gemeente wordt
gestimuleerd• Cultuurtechnische behoefte ≠ organisatorische behoefte• Elk traject = maatwerk
PAGINA 79 VAN 4PaBa 12-11-2012
KRIMP
PAGINA 80 VAN 4PaBa 12-11-2012
KRANTENKOPPEN
PAGINA 81 VAN 4PaBa 12-11-2012
BETEKENIS KRIMP
‘Definitie’:
Voorspelde afname van de bevolking en de verandering
in de samenstelling van de bevolking die
daarmee gepaard gaat.
PAGINA 82 VAN 4PaBa 12-11-2012
LEDEN VERSUS VERENIGINGEN
PAGINA 83 VAN 4PaBa 12-11-2012
ONTKENNING?
2020 2030 20400.00%
1.00%
2.00%
3.00%
4.00%
5.00%
6.00%
7.00%
2.96%
5.70%
6.62%
Alle leeftijden
groei/krimp
percentage groei/krimp bevolking ten opzichte van 2012
PAGINA 84 VAN 4PaBa 12-11-2012
0-5 5-10 10-15 15-20 20-35 35-45 45-65 65-99
-20.00%
-15.00%
-10.00%
-5.00%
0.00%
5.00%
10.00%
15.00%
20.00%
25.00%
30.00%
0.43%
-5.93%-7.74%
2.53%5.20%
-14.30%
2.02%
25.20%
Leeftijdscategorieën 2020 ten opzichte van 2012
percentage groei/krimp bevolking per leeftijdscategorie
PAGINA 85 VAN 4PaBa 12-11-2012
0-5 5-10 10-15 15-20 20-35 35-45 45-65 65-99
-20.00%
-10.00%
0.00%
10.00%
20.00%
30.00%
40.00%
50.00%
60.00%
4.66%
-1.75%
-8.23% -7.00%
5.05%
-7.86% -7.84%
54.59%
Leeftijdscategorieën 2030 ten opzichte van 2012
percentage groei/krimp bevolking per leeftijdscategorie
PAGINA 86 VAN 4PaBa 12-11-2012
OF ANTICIPEREN?
0-5 5-10 10-15 15-20 20-35 35-45 45-65 65-99
-20.00%
-10.00%
0.00%
10.00%
20.00%
30.00%
40.00%
50.00%
60.00%
70.00%
80.00%
1.98%
-0.88%
-4.24% -2.91%
0.76%
-5.60%
-13.44%
70.37%Leeftijdscategorieën 2040 ten opzichte van 2012
percentage groei/krimp bevolking per leeftijdscategorie
PAGINA 87 VAN 4PaBa 12-11-2012
PAGINA 88 VAN 4PaBa 12-11-2012
PAGINA 89 VAN 4PaBa 12-11-2012
PAGINA 90 VAN 4PaBa 12-11-2012
PAGINA 91 VAN 4PaBa 12-11-2012
MOGELIJKE OPLOSSINGEN OM KRIMP “TEGEN TE GAAN”
Samenwerkingsverbanden
Minder verenigingen, maar kwalitatief sterkere verenigingen
Samenwerking met andere organisaties:
BSO
Kaartclub / sjoelvereniging / wandelvereniging / harmonie
kinderdagverblijf
Belemmeringen:
Bestemmingsplan / vergunningen / belastingsdienst
PAGINA 92 VAN 4PaBa 12-11-2012
Vragen?
Feyenoord, terug naar de topMartin van Geel | Technisch directeur FeyenoordJan Dirk Stouten | Sportverslaggever RTV Rijnmond
www.nationalegrasdag.nl
Vragen?
Afsluitingwww.nationalegrasdag.nl voor een impressie en alle presentaties Zometeen borrelen en napraten
Bedankt! Voor uw aandacht en graag tot volgend jaar voor de 11e editie !