Welkom Klinische les

Ziekenhuis Bernhoven13 december 2011

Overgangsklachten

Liesbeth KnippingSporenring 24 5053 ED Goirle

www.careforwomen.nll.knipping@careforwomen.nl

“Wij vrouwen moeten goed voor elkaar zorgen”

De Care for Women specialiste

• Verpleegkundigen, BIG-geregistreerd• Paramedische beroepsgroep• Gespecialiseerd in de problematiek van vrouwen en

hormonen• Staat onder toezicht van een medische raad• Werken protocollair• Samenwerking met het UMCU• Een filterfunctie vervullen binnen de zorgverlening

De Overgang

Wat gebeurt er allemaal in en met je lijf

De overgang

• Geen ziekte. • Soms wel levensverziekend!• Een fysieke en psychische combinatie• Vaak nog weinig begrip voor• Vraagt veel tijd en geduld

fysiek

psychisch

Iedere vrouw komt in de overgang 1 miljoen vrouwen per jaar

in de overgang

80% krijgt te maken met overgangsverschijnselen

33% ervaart ernstige overgangsklachten

Aanmaak geslachtshormonen

= bijnier

= eierstok

vetweefsel

Oorzaak van de overgang

20e zwangerschapsweek 7 miljoenGeboorte 1 miljoen1e menstruatie 300.000700 eicellen per mnd verlorenGem.leeftijd 51 jaar eicellen op.

November 2011 Care for Women & SlimGym

Productie oestrogenen > tijdens de overgang

0

2

4

6

8

10

12

oestrogenen

Waar sta je in de overgang …

Overgang of Climacterium van een vruchtbare naar de onvruchtbare levensfase

Pre-meno Menopauze = Post-meno2-7 jaar 1 jaar geen menstruatie

niet meer vruchtbaar

|-----------------------------------l------------------------------------------------------------------------|

Moment van overgang verschillendKwaliteit en kwantiteit van eicellen verandertEerst verkorting later verlenging van cyclus

[----------------------------------------] 28 dagen[---------------------------------] 25/26 dagen[----------------------------------------------------] 3 mnd etc

Het schildklierhormoon een grote rol bij de stofwisseling

TSH schildklierhormoon, Hypofyse

Hypo thyreoïdie = trage schildklier Hyper = snelle schildklier

De schildklier maakt twee soorten hormonen aan: T4 (thyroxine) - is een soort voorraadT3 (thyronine) – is het actieve hormoon Normaalwaarden afwijkend behandeling door arts.

Invloed van oestrogenen op het lichaam Borsten Baarmoeder Huid Slijmvliezen Hart- en bloedvaten Gewrichten en botten Hersenen

Hoe ervaart de Nederlandse vrouw overgangsklachten

Opvliegers 86%Nachtelijk zweten 82%Onregelmatige menstruatie 63%Prikkelbaarheid 56%Dikker worden52%Slaapproblemen 51%Lusteloosheid 49%Sombere gevoelens 49%Urineverlies 36%Minder zin in sex 33%Droge vagina 27%Rimpels/huidproblemen 21% Brom Care for Women

Twee soorten klachten• Typische klachten– Opvliegers– Nachtelijke transpiratie– Onregelmatige menstruatie– Gespannen borsten– Vaginale droogheid

Twee soorten klachten

• A-typische klachten– Hoofdpijn– Spier- en gewrichtspijn– Droge ogen, mond, neus– Hartkloppingen– Stemmingswisselingen– Woede en depressiviteit– Angsten– Vergeetachtigheid– Urineverlies– Pijn bij het vrijen

WAT IS EEN OPVLIEGER

Oestrogeendaling Ontregelde thermostaat

Kan gepaard gaan met hartkloppingen, duizeligheid, hyperventilatie, onrustig gevoel

Hoelang kun je last hebben van opvliegers?

• Een kleine minderheid heeft helemaal geen opvliegers

• 82% heeft langer dan 1 jaar last• 50% heeft langer dan 2 jaar last• 26% heeft langer dan 5 jaar last• 10% heeft langer dan 10 jaar last

Invloed op de Opvliegers

De klacht die het meest geassocieerd wordt met de overgang en als meest belastend wordt ervaren

Dalende hoeveelheid vrouwelijk hormoon (oestrogeen) ↘ gebruik evt. hulpmiddelen daling geleidelijk aan

Voeding ↘ kies bewust

Spanning / stress ↘ zorg voor evenwicht

Gewichtstoename rondom de overgang Tragere stofwisseling Minder bewegen Veroorzaakt vetopslag op andere plaatsen → appel / peer

BMI lager 18.5 te licht, gezondheidsrisicoBMI tussen 18.5-25 gezond gewichtBMI tussen 25-30 overgewicht, verhoogd gezondheidsrisicoBMI boven 30 ernstig overgewicht, gezondheidsrisico ernstig verhoogd

Aanmaak geslachtshormonen

= bijnier

= eierstok

vetweefsel

Oorzaak of gevolg?Opvliegers

Slecht slapen

Moe en lusteloos

Depressief

Risico’s van oestrogeentekort

• Hart- en vaatziekten• Botontkalking / osteoporose• Klachten van gewichtstoename &

bloedsuikerschommelingen

Hoge bloeddruk

• Oorzaak• Boven/onderwaarde• Advies

Hart- en vaatziekten doodsoorzaak nr 1

Verhoogd risico op HVZ vanaf de overgang

Beschermende werking valt wegL

Zorg goed voor je hart- en vaten

Vermijd verzadige vetten

Beweeg voldoende 30 min per dag

Meten = weten

Niet beïnvloedbare risicofactoren

Toename van de leeftijdGeslachtHVZ in de familieReeds bestaande HVZ

Beinvloedbare risicofactoren

Roken….. stoppen heeft altijd zin !!Hoge BloeddrukDiabetesOngezond levenAfwijkende cholesterol waarden

Urogenitale klachtenUrine wegen & Geslachtsorganen

De beschermende werking van de oestrogenen valt weg

Verminderde doorbloeding / verandering van het bindweefsel en spierweefsel

Atrofie van de lage urine wegenVeranderingen het bind en spierweefsel Verzakking

Urine verlies

Blaasontsteking

Verzakking

U kunt delen van het plaatje uitvergroten door erop te klikken.

© 2009 NHG

Osteoporose Beschermende werking oestrogenen valt weg

hierdoor verhoogde botafbraak

Zorg goed voor je botten1. Calcium 1000-1500 mg per dag 2. Druk uitoefenen op je botten 3. Voldoende vitamine D

minimaal 15 min per dag buiten > 50 jaar, advies 10 mcg Vit D per dag

Donkere huidskleur/sluier/onvoldoende buiten, advies 20 mcg Vit D per dag

Bewegen is een must !!

Hart conditie & pompfunctieSterkere spierenVoorkomen osteoporose CholesterolverlagendGewichtsbeheersingMentale opkikker

Stabiliteit

Ondersteuning van de overgangsklachten

• Hormonen HST• Homeopathie• FYTO Therapie

HST HormoontherapieHet aanvullen van tekort aan hormonen.

Wanneer wel

Wanneer niet

Belangrijk

Vormen

Afwegingen van voordelen /nadelen

Bij de huisarts/gynaecoloog

Homeopathie

Men gaat ervan uit dat de zieke genezen kan worden door het gebruik van een geneesmiddel dat dezelfde werking heeft als de ziekte zelf.

Voorgeschreven op grond van de klacht.

FYTO-TherapieGebruik maken van de geneeskundige werking van planten

Fyto oestrogenen, voedingstoffen die een hormoonachtige werking hebben sojaproducten oa.

Wanneer wel, overgangsklachten, bescherming osteoporose en HVZ

Wanneer niet, oestrogeen gevoelige tumoren.,

Belangrijk opbouwen in 4-6 weken minimaal 9 mnd en afbouwen bij stoppen, combinatie met vitamines en mineralen het beste resultaat.

Stress !!

Hoeveel ballen blijven in de lucht

Voeding

welke voedingsmiddelen

Slecht slapen

Stemmingswisselingen

Seksualiteit

Oorzaak of gevolg?Opvliegers

Slecht slapen

Moe en lusteloos

Depressief

Of dit ………….?

Wat kunnen wij betekenen

Luisterend oor, de cliënt bepaald het consult 1 uur de tijdInventarisatie van de klachtenPersoonlijk adviesplanOndersteuning bij Gynaecologische en borstkanker Doorverwijzen Presentaties preventieve voorlichtingHealth checksVergoed door het ziektekostenverzekeraar

Het resultaat

Goed geïnformeerd….. kan je beter met de klachten omgaan

Hartelijk dank voor uw aandacht

Graag tot ziens