Welke duurzaamheidthema’s zijn hot?€¦ · Duurzaamheidkompas #2 2009 In dit rapport maken we...

oktober 2009

Welke duurzaamheidthema’s zijn hot?Duurzaamheidkompas #2 2009

Duurzaamheidkompas #2 2009Duurzaamheidkompas #2 2009 2

Inleiding

Duurzaamheidkompas

Antwoord op duurzaamheidvragen

In deze tijd van milieu-, klimaat-, voedsel- en

economische crises is het bepalen van de

juiste strategische richting en het nemen van

de daarbij horende beslissingen essentieel.

Is duurzaam kansrijk of niet? Moet de voet op

de rem of geven we gas? Besparen of

investeren? Consuminderen of juist meer?

Leiden of volgen? Dit zijn slechts enkele

duurzaamheiddilemma’s waar vrijwel elke

producent, retailer, beleidsmaker of

maatschappelijke organisatie mee te maken

krijgt.

Snelle en goede besluiten

Het Duurzaamheidkompas geeft aan welke

kant het opgaat met de publieke opinie inzake

duurzaamheid. Het levert de benodigde

inzichten voor het ontwikkelen, implemen-

teren of evalueren van duurzame beleids-

alternatieven.

Inzicht in mening Nederlander

MarketResponse voert het onderzoek online

uit onder een representatieve steekproef van

Nederlanders. Schuttelaar & Partners is

verantwoordelijk voor een gedegen inhou-

delijke inbreng in de vragenlijst en analyse.

Met regelmaat

Het Duurzaamheidkompas is een initiatief van

Schuttelaar & Partners en MarketResponse.

Driemaal per jaar bieden wij u inzicht en

nieuwe inspiratie om effectieve en vooral

duurzame beleidskeuzes te maken. Met

steeds wisselende actuele thema's.

Met dit keer: Welke thema’s zijn hot?

Onderzoeksopzet

Het onderzoek is gehouden onder n= 512

respondenten in de periode van 3 tot 31

augustus 2009. Daarvan waren er 70

Cultureel Creatieven en 144 potentieel

Cultureel Creatieven. De Onderzoek Groep,

het consumentenpanel van MarketResponse,

levert de deelnemers aan het onderzoek.

Cultureel Creatieven

Cultureel Creatieven (ca. 15% van de

volwassen Nederlanders) maken zich

nadrukkelijk hard voor duurzaamheid. Een

bijna even groot percentage is potentieel

Cultureel Creatief. Wilt u meer weten over

deze Nederlanders? Kijk op

www.marketresponse.nl.

Definitie van duurzaamheid -

Duurzaamheid is een breed begrip.

Respondenten wordt gevraagd om spontaan

aan te geven wat men onder duurzaamheid

verstaat. Daarna wordt hen de volgende

definitie meegegeven:

Duurzaamheid is:

Zorgen voor een balans tussen de

economische, sociale en milieuaspecten.

Het doel daarvan is te voorzien in de

behoeften van nu, zonder het vermogen van

toekomstige generaties om in hun behoeften

te voorzien in gevaar te brengen.

Uw eigen positie in kaart

MarketResponse en Schuttelaar & Partners

bieden bedrijven en organisaties de

gelegenheid om de eigen duurzaamheid-

positie en beleidsalternatieven te evalueren

door mee te lopen in onze reguliere monitor.

De volgende meting start half november. U

kunt zich tot begin november aanmelden als

participant.

Meer informatie? Neem contact op met:

Pauline Bron Jacqueline Rempt

MarketResponse Schuttelaar & Partners

http://www.marketresponse.nl/

Duurzaamheidkompas #2 2009

In dit rapport maken we gebruik van pictogrammen die de

lezer attent maken op een aantal punten.

Duurzaamheidkompas #2 2009 3

Aandachtspunt, met deze pictogram

leggen we nadruk op onderzoeks-

resultaten die aandacht behoeven..

Quote, met deze pictogram leggen we

de nadruk op quotes uit onderzoek

Prima score, met deze pictogram

leggen we de nadruk op

onderzoeksresultaten die goed zijn.

Leeswijzer

Aandachtspunten, goede scores en trends

Nederlanders versus (potentieel)

Cultureel Creatieven

De uitkomsten van Nederland zijn

vaak in het blauw weergegeven.

Wanneer in de tekst of grafieken

gesproken wordt over Nederland of

Nederlanders is de basis alle n= 512

respondenten van dit onderzoek.

De uitkomsten van de (potentieel)

Cultureel Creatieven zijn in het

groen weergegeven.

Wanneer wordt gesproken over

(potentieel) Cultureel Creatieven is

de basis n= 144 respondenten.


Samenvatting van de resultaten (1)

Nederlander maakt zich zorgen om de planeet en de verminderde

zorg en aandacht voor de medemens

De Nederlander maakt zich grote zorgen

over hoe we met onze planeet en de

mensen die daarop leven omgaan. Vooral

lager opgeleiden en de (potentieel)

Cultureel Creatieven, die zich nadrukkelijk

hard maken voor een meer duurzame

samenleving, spreken hun zorg daarover

uit. Hoewel de Nederlander erkent dat er

voor bedrijven en consumenten een

schone taak ligt, wordt vooral van de

overheid verwacht dat zij aan de slag gaat.

Het regenwoud en de mens in de buurt

hebben prioriteit

Planet thema’s domineren de top-10 van de

duurzaamheid issues. Nederlanders maken

zich het meest zorgen over het verdwijnen

van het regenwoud. Maar ook het leegvissen

van de zeeën, de vervuiling van bodem en

oceanen en het uitsterven van planten en

dieren vinden zij zorgwekkend.

Laag opgeleide Nederlanders maken zich het

meest zorgen over de vermindering van zorg

en aandacht voor de medemens in de buurt.

Samen met het verdwijnen van het

regenwoud heeft dit thema topprioriteit in de

ogen van de Nederlanders. Vooral omdat zij

vinden dat de situatie van deze thema’s de

laatste tijd verslechterd is.

Ondanks het feit dat de Nederlander het

korte-termijn-winstbejag ook één van de

meest zorgwekkende thema’s vindt, wordt dit

als minder urgent ervaren dan eerder

genoemde thema's.

De overheid aan zet, bedrijven moeten

mee

De Nederlander verwacht vooral van de

overheid dat zij de verantwoordelijkheid op

zich neemt voor duurzame oplossingen. Dit

geldt in nog sterkere mate voor de

(potentieel) Cultureel Creatieven. Deze groep

is echter ook veeleisend richting bedrijfs-

leven. Ruim de helft van hen legt een

belangrijke verantwoordelijkheid bij bedrijven

neer. 85% van de Nederlanders geeft aan het

belangrijk te vinden dat bedrijven duurzaam

ondernemen.


Wantrouwen, gebrek aan communicatie en

transparantie speelt grote rol bij oordeel

over duurzaam

Van bedrijven en merken die niet uitdragen

dat zij duurzaam zijn en die niet transparant

zijn over de wijze waarop ze dit bereiken,

wordt al snel aangenomen dat ze niet

duurzaam zijn.


Samenvatting van de resultaten (2)

Voldoende kansen voor duurzaam ondernemen en profileren

Duurzame merken hebben een streepje

voor. Zij worden eerder aanbevolen en

eerder gekocht. Tweederde van de

consumenten leeft minder duurzaam dan

ze eigenlijk zouden willen. 60% van de

consumenten is niet in staat om een

duurzaam merk te noemen. Gebrek aan

vertrouwen in bedrijven en merken speelt

hier een rol.

Ondanks zorgen vertoont slechts een

derde duurzaam gedrag

Slechts een derde van de Nederlanders zegt

bewust bezig te zijn met duurzaam consump-

tiegedrag. Onder (potentieel) Cultureel

Creatieven is de motivatie groter. Ruim de

helft van hen zegt naar duurzaam consump-

tiegedrag te streven.

Duurzame merken hebben voordeel

Duurzame merken worden eerder aanbe-

volen en eerder gekocht. Ook zegt de helft

van de Nederlanders meer voor duurzame

merken te willen betalen.

Laag opgeleiden, die zich over de hele linie

meer zorgen maken over duurzaamheid, zijn

minder geneigd om duurzame merken eerder

aan te schaffen.

Duurzaamheid is ook goed voor het imago.

De helft van de Nederlanders krijgt een goed

gevoel bij een duurzaam merk. En een

duurzame werkgever heeft de voorkeur.

Bijna alle Nederlanders geven aan het

belangrijk te vinden dat bedrijven duurzaam

ondernemen.

Kwaliteit, lange levensduur en eerlijke

handel wint

Spontaan worden merken die geassocieerd

worden met kwaliteit, lange levensduur en

eerlijke handel het meest duurzaam

gevonden. Merken die van origine een

duurzame positionering hebben, scoren het

hoogst. Keurmerken zoals Max Havelaar en

FSC hout vervullen steeds meer de rol van

merk voor de consument.

Niet duurzame merken

Een kwart van de Nederlanders is overigens

in staat spontaan een merk te noemen dat

niet duurzaam is. Zij noemen met name Shell

en Hummer als niet duurzame merken.


Welke duurzaamheidthema’s

zijn hot?


Duurzaamheidkompas #2 2009Duurzaamheidkompas #2 2009

7

13% uitputting

van natuurlijke

bronnen

11% stijging

energieverbruik

9% stijgende

hoeveelheid

afval

5% consumptie-

maatschappij

22% bodemvervuiling

Waar maakt de Nederlander zich zorgen over?

Vervuiling van de aarde, uitputting van natuurlijke

bronnen en energieverbruik

7

Duurzaamheidkompas #2 2009Duurzaamheidkompas #2 2009

10% eerlijke

beloning

werknemers

ontwikkelings-

landen

15% stijging

energieverbruik

18%stijgende

hoeveelheid

afval

22% uitputting

van natuurlijke

bronnen

Waar maakt de Cultureel Creatief zich zorgen over?

Cultureel Creatief: meer bezorgd, ook over eerlijke

beloning van werknemer in ontwikkelingslanden

29%bodemvervuiling

Bijna een derde van de Nederlandse volwassen bevolking

is inmiddels (potentieel) Cultureel Creatief. Deze groep

maakt zich nadrukkelijk hard voor een meer duurzame

samenleving. Zij maken zich over de hele linie meer

zorgen en zijn meer begaan met de medemens in andere

delen van de wereld.

8


Welke duurzaamheidthema’s zijn hot?

Zorgen om de planeet en verminderde zorg en aandacht

voor medemens in de buurt domineren top-10

Planet thema’s domineren de top-10 van duurzaamheidissues.

Nederlanders maken zich het meest zorgen over het verdwijnen van het

regenwoud. Maar ook het leegvissen van de zeeën, vervuiling, uitsterven van

planten en dieren en stijging energieverbruik vindt men erg zorgwekkend.

De hot People issues zijn in de eerst plaats verminderde zorg en aandacht

voor de medemens in de buurt, maar ook kinderarbeid en gebrek aan vrijheid

van meningsuiting.

Profit. Opvallend is dat het thema korte-termijn-winstbejag, ondanks een

10e plaats in de overall top-10, op een gedeelde 1e plaats staat als het gaat

om zaken die de laatste tijd sterk verslechterd zijn.

Ondanks de roep

om aandacht voor

het warmer worden

van de aarde door

klimaatverandering,

maakt slechts 12%

zich daar veel

zorgen over.

De Nederlander legt

niet direct de relatie

tussen het warmer

worden van de

aarde en de stijging

in energieverbruik

waar men zich veel

meer zorgen over

maakt.

9


Welke duurzaamheid thema’s zijn hot?

Nederlander maakt zich zorgen om de planeet en

verminderde zorg en aandacht voor medemens in de buurt

36%

36%

25%

27%

26%

35%

28%

29%

21%

36%

21%

25%

22%

12%

21%

15%

10%

17%

16%

19%

9%

46%

43%

53%

51%

50%

39%

44%

43%

49%

34%

45%

41%

43%

50%

39%

43%

47%

39%

38%

33%

27%

14%

16%

17%

18%

18%

18%

20%

19%

20%

22%

22%

24%

23%

18%

27%

31%

24%

26%

31%

33%

38%

3%

4%

7%

9%

14%

11%

8%

13%

12%

19%

2%

2%

1%

2%

2%

2%

2%

1%

3%

3%

6%

3%

2%

7%

7%

4%

3%

7%

3%

10%

11%

13%

7%

7%

7%

6%

6%

5%

3%

2%

Verdwijnen regenwoud

Vermindering zorg en aandacht voor medemens in buurt

Leegvissen zeeën

Vervuiling oceanen

Vervuiling bodem

Kinderarbeid

Niet voor mening uit mogen komen in landen

Uitsterven planten en dieren

Stijging energiegebruik

Korte termijn winstbejag van bedrijven

Verspilling van voedsel in rijke landen

Honger en ondervoeding in Afrika

Stijgende hoeveelheid afval

Warmer worden aarde door klimaatverandering

Gebruik giftige bestrijdingsmiddelen

Eerlijke beloning werknemers ontw. landen

Stijging Zeespiegel

Obesitas

Steeds industriëler worden voedselproductie

Groeiende wereldbevolking

Stijgende vleesconsumptie

Veel zorgen Enigzins zorgen Neutraal Niet veel zorgen Helemaal geen zorgen

In hoeverre maakt u zich persoonlijk zorgen over onderstaande thema’s?

To

p 1

0


Welke duurzaamheidthema’s zijn hot?

Ook laag opgeleide Nederlander maakt zich veel zorgen

Nederland

Laag

opgeleid

Middelbaar

opgeleid

Hoog

opgeleid

Verdwijnen regenwoud 82% 83% 77% 86%

Vermindering zorg en

aandacht voor medemens in

buurt

79% 90% 79% 71%

Leegvissen zeeën 78% 83% 75% 79%

Vervuiling oceanen 77% 83% 73% 79%

Bodemvervuiling 76% 80% 74% 77%

Kinderarbeid 74% 79% 70% 76%

Vrijheid van meningsuiting 72% 72% 71% 73%

Uitsterven van planten

diersoorten 72% 76% 68% 74%

Stijging van het

energieverbruik

70% 71% 66% 74%

Kortetermijn winstbejag 70% 79% 65% 70%

Laag en hoog opgeleide Nederlanders

maken zich meer zorgen over duurzame

thema’s dan middelbaar opgeleide personen.

Spontaan weten laag opgeleide personen

echter minder thema’s te noemen waarover

ze zich zorgen maken dan middelbaar en

hoger opgeleiden.

Percentage dat zich veel / enigszins zorgen maakt over onderstaande thema’s

Opvallend is dat laag opgeleiden zich

het meest zorgen maken over de

vermindering van zorg en aandacht voor

de medemens in de buurt, terwijl dit juist

voor hoger opgeleiden veel minder

speelt.


Welke duurzaamheidthema’s moeten worden aangepakt?

Regenwoud en zorg en aandacht voor medemens

in de buurt topprioriteit

10

2

9 3

5

84

7

6

1

Belang x ontwikkeling

Het verdwijnen van het regenwoud en de

vermindering van zorg en aandacht voor de

medemens in de buurt hebben in de ogen van

de Nederlander de hoogste prioriteit. Deze

thema’s vinden Nederlanders het meest

belangrijk en zij vinden dat de situatie in de

afgelopen tijd verslechterd is.

De overige Planet-thema’s en het terug-

dringen van kinderarbeid hebben hierna de

meeste prioriteit.

on

twik

keli

ng

be

ter

sle

ch

ter

belang belangrijkonbelangrijk

Top prioriteit

1. Verdwijnen regenwoud 6. Kinderarbeid

2. Zorg en aandacht voor medemens 7. Vrijheid van meningsuiting

3. Leegvissen zeeën 8. Uitsterven van planten diersoorten

4. Vervuiling oceanen 9. Stijging energieverbruik

5. Vervuiling van bodem/ aarde 10. Korte-termijn-winstbejag

Opvallend is dat de duurzaamheid-

thema’s die topprioriteit hebben zowel

ver van het bed als heel dicht bij huis

liggen.

Nederlanders maken zich druk over

kinderarbeid. Ook al vinden zij wel dat

het daar beter mee gaat.


Wie moet verantwoordelijkheid voor oplossingen nemen?

Verantwoordelijkheid voor oplossingen

ligt vooral bij overheid

Nederland

Consumenten Bedrijfsleven Overheid

Verdwijnen regenwoud 49% 51% 78%

Vermindering zorg en aandacht

voor medemens in buurt73% 11% 69%

Leegvissen zeeën 53% 43% 78%

Vervuiling oceanen 56% 49% 74%

Bodemvervuiling 61% 48% 72%

Kinderarbeid 39% 38% 84%

Vrijheid van meningsuiting 23% 10% 91%

Uitsterven van planten diersoorten 62% 43% 72%

Stijging van het energieverbruik 83% 48% 60%

Korte-termijn-winstbejag 31% 48% 74%

Wie is er verantwoordelijk en moet aan de slag voor de `verbetering van de top 10 thema’s?

Hoewel de Nederlander erkent dat er voor

bedrijven en consumenten een schone taak

ligt, wordt vooral van de overheid verwacht

dat zij verantwoordelijkheid voor duurzame

oplossingen neemt.

Consumenten menen dat zij zelf het voor-

touw moeten nemen bij het terugdringen

van energieverbruik en het verbeteren van

de zorg en aandacht voor de medemens in

de buurt.


Wie moet verantwoordelijkheid voor oplossingen nemen?

Cultureel Creatief is meer veeleisend,

vooral richting bedrijfsleven

(potentieel) Cultureel Creatieven

Consumenten Bedrijfsleven Overheid

Verdwijnen regenwoud 51% 62% 81%

Vermindering zorg en aandacht

voor medemens in buurt76% 18% 68%

Leegvissen zeeën 59% 51% 78%

Vervuiling oceanen 61% 57% 73%

Bodemvervuiling 66% 60% 73%

Kinderarbeid 48% 50% 84%

Vrijheid van meningsuiting 27% 16% 91%

Uitsterven van planten

diersoorten

65% 52% 76%

Stijging van het energieverbruik 91% 60% 68%

Korte-termijn-winstbejag 40% 56% 71%

Vergeleken met de Nederlander verwacht

de (potentieel) Cultureel Creatief in nog

sterkere mate dat de overheid met

duurzaam beleid oplossingen aandraagt.

Zij zijn echter ook meer veeleisend richting

bedrijfsleven.

En maar liefst 90% is van mening dat vooral

de consument actie moet ondernemen om

de stijging van energieverbruik tegen te

gaan.

Wie is er verantwoordelijk en moet aan de slag voor de `verbetering van de top 10 thema’s?


Duurzaamheid trends


33%22%

57%46%

56%63%

40%50%

11% 14%3% 3%

Nederland maart Nederland oktober (potentieel) Cultureel

Creatieven maart

(potentieel) Cultureel

Creatieven oktober

Heel onbelangrijk

Onbelangrijk

Niet belangrijk, niet

onbelangrijk

Belangrijk

Heel belangrijk


Belang van duurzaamheid

Bedrijven moeten bezig zijn met duurzaamheid

Hoe belangrijk vindt u het dat bedrijven zich bezighouden met duurzaamheid? 85% van de Nederlanders geeft aan het

belangrijk te vinden dat bedrijven zich

bezighouden met duurzaamheid.

Bijna alle (potentieel) Cultureel

Creatieven vinden dit belangrijk.


Duurzaam consumptiegedrag

Ondanks de wens van Nederlanders om duurzamer te

worden is slechts een derde duurzaam in gedrag

Hoe bewust bent u zelf met duurzaamheid bezig als u kijkt naar uw eigen

consumptiegedrag?

“Ik koop heel bewust en heel kritisch.

Ik mijd bewust bepaalde artikelen en

winkels. Ik betaal graag wat meer voor

iets als ik weet dat het duurzaam

geproduceerd is.”

Ongeveer een derde van de Nederlanders

zegt (heel) bewust bezig te zijn met zijn

consumptiegedrag wanneer het gaat om

duurzaamheid.

Onder (potentieel) Cultureel Creatieven is

dit zelfs ruim de helft.

In vergelijking met de vorige meting is er

een lichte daling in duurzaam gedrag

zichtbaar.

37% 33%

57% 54%

44%45%

35% 39%

19% 22%8% 6%

Nederland maart Nederland oktober (potentieel) Cultureel Creatieven

maart

(potentieel) Cultureel Creatieven

oktober

(heel) bewust bezig Neutraal (helemaal) niet bewust bezig


45%

37%

59%61%

maart 2009 oktober 2009

56%

50%

74% 75%


59%

50%

76%73%


Duurzame merken hebben een streepje voor

bij de consument. Zij worden eerder

aanbevolen en eerder gekocht. Ook zegt de

helft van de Nederlanders meer voor

duurzame merken te willen betalen.

Daarnaast is duurzaamheid ook goed voor

het imago. De helft van de Nederlanders krijgt

een goed gevoel bij een duurzaam merk.

58%

53%

82%

76%


Beveelt duurzame merken eerder aan

Wil (iets) meer betalenvoor duurzame merken

Krijgt eerder een goed gevoel bij duurzame merken

Zou duurzame merkeneerder aanschaffen

58%

53%

82%

76%

1-meting 2-meting

Nederland (Potentiële) Cultureel Creatieven

Positieve effecten van duurzaamheid

Duurzame merken hebben voordeel, vooral

onder de (potentieel) Cultureel Creatieven



Positieve effecten van duurzaamheid

Vooral Cultureel Creatieven en hoog opgeleiden werken

liever bij een duurzaam bedrijf

Nederland (potentieel)

Cultureel

Creatieven

Laag

opgeleid

Middelbaar

opgeleid

Hoog

opgeleid

Helemaal mee eens 6% 15% 8% 3% 9%

Mee eens 35% 47% 23% 36% 43%

Noch mee eens, noch mee oneens 46% 33% 53% 48% 38%

Mee oneens 9% 4% 11% 8% 9%

Helemaal mee oneens 4% 1% 5% 5% 2%

Ik zou liever voor een duurzaam bedrijf werken dan voor een niet-duurzaam bedrijf

42%

62%

Nederland (potentieel) Cultureel

Creatieven

Werkt liever voor eenduurzame werkgever

Ruim 40% van de Nederlanders werkt liever voor een duurzaam bedrijf.

Dit geldt in nog sterkere mate voor de (potentieel) Cultureel Creatieven en de hoog

opgeleiden. Respectievelijk 62% en 52% heeft voorkeur voor een duurzame werkgever.


Duurzame merken volgens consument

Spontaan worden merken die geassocieerd worden met kwaliteit,

lange levensduur en eerlijke handel het meest genoemd

Duurzame top tien:

Keurmerken zoals Max Havelaar en

FSC Hout vervullen steeds meer de

rol van merk voor de consument.

Ned

erl

an

d(p

ote

nti

ee

l)

Cu

ltu

ree

lC

rea

tieve

n

Shell en Hummer zijn merken die volgens

de consument juist niet duurzaam zijn.

Hoe groter, hoe vaker genoemd

1. Philips 6. Toyota Prius

2. Max Havelaar 7. Nuon

3. Miele 8. Bosch

4. Eneco 9. ASN Bank

5. Fair Trade 10. Essent

Bijna 60% van de consumenten is niet in

staat om een duurzaam merk te noemen.


Wat maakt een merk niet duurzaam?

Wantrouwen, gebrek aan communicatie en

transparantie speelt een grote rol

“omdat ik van die kant nooit iets

over duurzaamheid hoor”

“het zijn veel mooie woorden, maar als het

op winst aankomt zijn ze flinterdun”

“zijn in hun uitstraling niet duurzaam, en

staan daar ook niet voor”

“gewoon gevoel, geen bewijs”

“omdat dit bedrijf, voor zover ik weet,

vooral let op de economische aspecten van

de productie en niet op de milieu- of sociale

kanten”

“deze grote bedrijven willen alleen

duurzaam lijken omdat dat IN is”

“je weet niet wat de fabriek er mee

uitspookt”

“omdat zij in mijn beleving op geen

enkele wijze rekening houden met het

milieu, hun producten volstoppen met

chemische toevoegingen, of geen

enkele rekening houden met

arbeidsomstandigheden in de regio's

waar hun grondstoffen of producten

vandaan komen”

Duurzaamheidkompas #2 2009Duurzaamheidkompas #2 2009 22Duurzaamheidkompas #1 2009 22

Het onderzoeksbureau

Over MarketResponse

MarketResponse is één van de grootste onafhankelijke research consultancy bureaus van Nederland.

MarketResponse streeft naar een zo groot mogelijke effectiviteit voor haar klanten. Op basis van

kwantitatief en kwalitatief onderzoek helpen wij onze klanten maximaal rendement te halen uit het managen

van klanten, medewerkers, portfolio en communicatie, zodat zij hun bedrijfsdoelstellingen kunnen

realiseren.

MarketResponse heeft ruim 24 jaar ervaring in het faciliteren van besluitvorming op basis van

marktonderzoek. www.marketresponse.nl

http://www.marketresponse.nl/

Duurzaamheidkompas #2 2009Duurzaamheidkompas #2 2009 23Duurzaamheidkompas #1 2009 23

Het communicatieadviesbureau

Over Schuttelaar & Partners

Schuttelaar & Partners is een groot en snel groeiend communicatieadviesbureau dat draagvlak creëert voor

innovaties op het gebied van voeding, gezondheid en duurzaamheid. Samen met onze klanten faciliteren wij

maatschappelijke dialoog over ontwikkelingen in de landbouw, de biotechnologie, de gezondheidszorg en

consumentengedrag.

Als adviesbureau geloven wij dat de tijd rijp is om te investeren in innovaties die leiden tot meer gezondheid

en duurzaamheid. Door middel van strategisch advies, onderzoek en communicatie helpen wij onze klanten

een aanpak te kiezen die oog heeft voor science, society & sense.

www.schuttelaar.nl

http://www.schuttelaar.nl/

Welke duurzaamheidthema’s zijn hot?€¦ · Duurzaamheidkompas #2 2009 In dit rapport maken we...

Documents

Transcript of Welke duurzaamheidthema’s zijn hot?€¦ · Duurzaamheidkompas #2 2009 In dit rapport maken we...