Op reis met Jean Cras

Anton Lambrecht Eindwerk AMC 2014-2015

2

Inhoudstafel

Inhoud1 Inleiding..................................................................................................................3

2 Biografie Jean Cras..................................................................................................4

2.1 Werk in de marine............................................................................................4

2.2 Werk als componist..........................................................................................4

2.3 De Cras Plotter..................................................................................................5

3 Reis Blankenberge – Brest.......................................................................................5

4 Verantwoording......................................................................................................7

3

1 Inleiding

Voor mijn eindwerk van AMC neem ik jullie mee op reis… Niet zomaar een reis, neen,

een muzikale zeereis.

De muziek werd gecomponeerd door Jean Cras. Jean Cras was een officier in de

marine wanneer de Eerste Wereldoorlog uitbrak. Cras had als passie muziek

componeren. Die muziek maakte hij tijdens zijn vele zeereizen.

Wij vertrekken uit Blankenberge met als eindbestemming Brest. Brest is immers de

stad waar Cras zijn hele leven heeft geleefd.

Om onze reis uit te stippelen, maken we gebruik van een heel belangrijke uitvinding

van Cras nl. de ‘Cras Plotter’. Dit navigatie-instrument wordt tot op de dag van

vandaag nog altijd gebruikt!

Jean Cras was dus niet enkel een begaafd componist, hij was ook een uitstekende

zeevaarder!

4

2 Biografie Jean Cras

Jean Cras was een Franse officier bij de marine tijdens de Eerste Wereldoorlog. Zijn

passie was muziek componeren. Zijn muzikale stukken waren vooral gebaseerd op de

vele zeereizen die hij in zijn leven heeft gemaakt.

2.1 Werk in de marine

Cras is geboren 1879 in het Franse havenstadje Brest. Op

17-jarige leeftijd sloot hij aan bij de marine. Toen de

Eerste Wereldoorlog uitbrak was Jean Cras adjudant-

admiraal. Na de oorlog werd hij gepromoveerd tot

generaal. Op het einde van zijn carrière werkte hij als

‘Rear Amiral’. Als hij niet op zee verbleef, woonde hij in

de Franse havenstad Brest. Hij huwde met Isaurette

Paulette. Ze kregen 4 kinderen : Isaure, Colette, Monique

en Pierre. Hij stierf er op 53-jarige leeftijd.

2.2 Werk als componist

Naast zijn succesvolle carrière in de marine

maakte hij ook muziekstukken. Zijn stukken

componeerde hij tijdens zijn lange reizen op

zee. Zo nam hij telkens een piano mee in zijn

kajuit. De meeste muziekstukken dateren van

na de oorlog. Jean Cras componeerde veel kamermuziek maar ook veel operastukken

zoals Polyphème. Dit stuk wordt beschouwd als zijn meesterwerk. Hij was levenslang

goede vriend met de bekende Franse componist, Henri Duparc. Zijn dochter, Colette

Cras, erfde zijn muzikaal talent en werkte als concertpianiste. Jean maakte ook

stukken voor zijn dochter.

5

2.3 De Cras Plotter

Tijdens zijn reizen maakte Jean Cras ook een belangrijk

navigatie-instrument, genaamd ‘de Cras Plotter’. Deze

plotter wordt nu nog steeds gebruikt in de zeilsport.

Doordat er in het instrument geen bewegende delen

zitten, is het ook geschikt voor de luchtvaart.

3 Reis Blankenberge – Brest

Ik koos voor het stuk ‘Quintette voor harp, fluit, viool, altviool en cello’. Het stuk

dateert van 1928. De muziek neemt ons mee op zeilreis.

Het is vroeg in de ochtend als we de haven van

Blankenberge verlaten. Mooi zeilweer: halve wind 4

Beaufort, weinig golfslag. Het belooft een mooie dag te

worden! Voorbij Duinkerke steken we het kanaal over

richting Engelse kust. In de namiddag zien we de witte

krijtrotsen van Dover onder een stralende zon.

We vervolgen onze reis richting Brighton, een typisch Engelse badplaats. We varen

voorbij het mooie vuurtorentje van Beachy Head. Iets verder op zien we de

indrukwekkende rotsen, ‘The Seven Sisters’ genaamd.

De wind wakkert aan en de golfslag wordt harder naarmate we Brighton naderen. We

besluiten enkele dagen in Brighton te verblijven en

genieten er van het mooie stadje, strand en zee. We

bezoeken er het ‘Royal Pavilion’ van George IV.

6

Goed uitgerust, vertrekken we opnieuw richting Portsmouth. Het weer zit ons mee:

een strak windje van 5 Beaufort maar met nauwelijks golfslag. We zien snel het eiland

White opdoemen. We kiezen echter voor het vaste land

en lopen de geboortestad van Charles Dickens,

Portsmouth, binnen. De indrukwekkende uitkijktoren

valt meteen op.

De volgende ochtend vertrekken we met een stevige bries voor een lange overtocht

naar de Franse haven, Morlaix. De Needles zien er verdacht rustig uit. We kennen

echter allemaal het spreekwoord ‘stilte voor de storm’,

want eens we dichter bij Morlaix komen, breekt de hel los:

golven van meer dan twee meter en felle rukwinden van 7

Beaufort. Gelukkig konden we snel de haven binnen lopen.

We maken ons klaar voor onze laatste etappe. Brest, here we come! Er staat nog

steeds een stevige golfslag van het voorbije stormweer. De wind is gelukkig gaan

liggen. We varen voor de wind, wat een heel comfortabele koers is. Snel zien we onze

eindbestemming verschijnen: de geboortestad van Jean Cras, Brest!

7

4 Verantwoording

Toen ik hoorde dat we een eindwerk voor AMC moesten maken, vond ik geen

eenvoudige opdracht. Ik dacht er meteen aan een verband te zoeken tussen mijn

hobby, zeilen, en muziek. Ik ging op zoek op het Internet naar componisten die ook

zeilen. Daarmee botste ik op Jean Cras. Wat ik bovendien ontdekte, was dat hij de

uitvinder was van het navigatie-instrument dat mijn vader soms gebruikt als wij op

reis gaan. Dit vond ik een meerwaarde en ik was onmiddellijk benieuwd om meer

over Cras te weten te komen! Dit bracht me op het idee om met zijn muziek een

virtuele zeilreis te maken naar zijn geboortestad, Brest. Hopelijk genieten jullie ook

mee!