JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten...

64
0n1 1 01101010.11111[11[ GODOOISChRP TE AMSTERDAM. JIAIRTEIRSLAG hi de Drie en Dertigste 711gen7eene Vergadering, OP WOENS6AG 18 MET 18913 uitgebracht DOOR DEN VOORZITTER C. SCHOFFER.

Transcript of JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten...

Page 1: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

0n1 1 01101010.11111[11[ GODOOISChRP

TE AMSTERDAM.

JIAIRTEIRSLAGhi de Drie en Dertigste 711gen7eene Vergadering,

OP WOENS6AG 18 MET 18913

uitgebracht

DOOR DEN VOORZITTER

C. SCHOFFER.

Page 2: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor
Page 3: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

JAAAVERSLAGhi de Brie en Dertigste 711gemeene Vergadering,

op WOENSDAG 13 MEI 1891,

uitgebracht

DOOR DEN VOORZITTER

C. SCHOFFER.

Page 4: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor
Page 5: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

'ref 44,

1`.‘1`. -49

ne 662622 ./

ij den terugblik op het afgeloopen Genootschapsjaar van het Koninklijk

Oudheidkundig Genootschap, worden wij weemoedig aangedaan bij het herdenken der

vele verliezen, die ons door den dood in den kring onzer leden te beurt vielen.

In de eerste plaats denken wij aan onzen geeerbiedigden Beschermheer en Oprichter

Z. M. WILLEM III.

Zijn naam blijft nauw verbonden aan de geschiedenis en de ontwikkeling onzer

Vereeniging. Dankbaar herinneren wij ons zijne warme belangstelling bij de oprichting

van ons Genootschap. Wij gevoelen dat zijn wensch, niet alleen in naam Beschermheer

te zijn, onze jonge Vereeniging in moeielijke dagen krachtig gesteund heeft. Zijne ons

gemaakte geschenken, waarmede door de Heeren SIX, BEELS en VAN DER KELLEN

de grondslagen onzer verzamelingen gelegd werden, zijn voorbeeld ons steeds te helpen,

zijn van blijvenden invloed op de ontwikkeling van het Koninklijk Oudh. Genootschap.

Uw Bestuur bracht de laatste hulde aan de overledene en liet door onzen concierge

HUBERTUS HERMAN, gep. conducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier)

tot Hare Majesteit de Koningin-weduwe het verzoek richten in onze plaats den laatsten

krans op de lijkbaar van onzen onvergetelijken Beschermheer neder te leggen.

Verder betreuren wij het afsterven van ons eerelid Mr. L. A. J. W. Baron SLOET

VAN DE BEELE, Oud Gouverneur-Generaal van Nederl. Indie, en van de leden Dr. CHR.

1*

Page 6: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

4

SEPP, den geleerden kerkhistoricus , Mr. D. VISSER VAN HAZERSWOUDE, P. A. BUNDTEN,

TJ. VAN HOLKEMA, A. CARAMELLI en Mr. C. M. J. WILLEUMIER.

Zij hebben allen met ons en voor onze Vereeniging geleefd en gestreefd, en

hunne nagedachtenis zal bij ons steeds in eere blijven.

Het getal onzer leden bij den aanvang van 1890 : 242, is thans 260.

In de samenstelling van ons Bestuur en die der Commissien kwam geene verandering.

Onze finantien verkeeren in betrekkelijk gunstige omstandigheden.

Wij waren in staat de teekeningen betreffende Amsterdam uit de Veiling DE Vos

eindelijk van de Rembrandt-Vereeniging over te nemen en te betalen.

Heeren Conservatoren en de verschillende Commissien, die zoo aanstonds hunne

rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest

voor den bloei en de vooruitgang van ons Genootschap.

Heugelijk was voor ons het bericht van 16 Juli 189o, waarmede Gedeputeerde

Staten der Provincie Noord-Holland ons eene bijdrage van f 6000,— uit te betalen in

drie jaarlijksche termijnen elk van f 2000,- verleenden.

Daardoor werd het ons mogelijk een begin te maken eener beschrijving van de

Provincie Noord-Holland, voor zooverre die gemeenten betreft, waarin nog monumenten

uit het verledene, zoowel openbare en bijzondere gebouwen, als kunstvoorwerpen op het

gebied van bouw-, beeldhouw- en schilderkunst, die zich in kerken en raadhuizen

bevinden, aanwezig zijn.

Het portret van wijlen den Heer C. P. VAN EEGHEN werd aan die Heeren leden

ter hand gesteld, die bij ons Bestuur den wensch daartoe te kennen gaven.

De afloop der Tentoonstelling van Textiele Kunst was voor de deelnemers aan

het Waarborgfonds eene teleurstelling. De onkosten waren f 721,56, de ontvangsten

bedroegen I 142,75, waardoor helaas een tekort van f 578,81 werd veroorzaakt.

Wij hadden het voorrecht bij de opening een bezoek van den Engelschen gezant

en van den particulieren secretaris van H. M. de Koningin, C. H. F. Graaf DUMONCEAU,

met hunne echtgenooten te ontvangen.Het bezoek en de belangstelling van het publiek waren echter Bering en niet in

verhouding met de vele en bijzondere moeite die zich de Heeren J. J. BOASBERG, BERN.

J. M. DE BUNT en Jhr. B. W. F. VAN RIEMSDIJK, belast met het organiseeren der

Tentoonstelling, getroost hadden. Niettemin blijft en aan die Commissie en aan de

deelnemers in het Waarborgfonds de voldoening voor eenen uitgelezen kring van belang-

stellenden een dankbaar en schoon werk verricht te hebben.

De Heer Jhr. B. W. F. VAN RIEMSDIJK was zoo welwillend een uitvoerig verslag

van deze Tentoonstelling samen te stellen, dat wij als bijlage hierachter laten volgen.

Page 7: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

5

Onze betrekkingen met Genootschappen en Inrichtingen als de onze worden

geregeld voortgezet.

Door de 2, Federation archeologique et historique de Belgique" is tot ons het verzoek

gericht geworden, ons Genootschap op hunne bijeenkomst te Brussel den 2den Augustus

1891 te doen vertegenwoordigen.

Onze vergaderzaal werd ter beschikking gesteld en is gebruikt geworden door het

voorloopig Comite, dat zich ten doel stelt z o n d e r R ij k s h u 1 p de herstelling der

Groote Kerk te Monnikendam tot stand te brengen.

Een der lichtpunten van den afgeloopen jaarkring is de schenking van wijlen den

Heer D. HENRIQUES DE CASTRO Dz., loon van den overleden donateur onzer Vereeniging,

aan wien wij het fraai geetste glas met inscriptie aan ons Genootschap te danken hebben.

Bij testament van 14 September 1881 werd zijne geheele verzameling bekers, roemers,

gegraveerde en gebrande glazen aan ons vermaakt.

Bij ons Verslag wordt eene reproductie van het portret van den edelen schenker

gevoegd, teneinde zijne daad in herinnering te houden en anderen op te wekken zijn

voorbeeld na te volgen.

Door de verzameling glazen van wijlen den Heer DE CASTRO en door onze

penningen en munten, nagenoeg volkomen door den Heer JOH. W. STEPHANIK beschreven,

heeft ons vergaderlokaal eene nieuwe aantrekkelijkheid verkregen.

Het schijnt mij niet o n n o o d i g U er op te wijzen, dat onze zaal voor de leden

en hunne dames elken dag beschikbaar is.

In een onzer Vergaderingen kwam de slechte toestand ter sprake, waarin de

ruine van het huffs de Haar verkeert.

Het besluit is genomen, een onderzoek daarna in te stellen en ons tot den

eigenaar te wenden, om dit belangrijk historische monument voor verder verval te

behoeden.

De voorgenomen zomertocht naar Nijmegen is wegens niet voldoende deelneming

achterwege gebleven.

De avondbijeenkomsten werden geregeld gehouden, waarop de volgende onder-

werpen werden behandeld

Den I 3den October 1890 werden de aanwezigen door den Heer D. C. MEIJER Jr.Tangs de Heeren- en Keizersgrachten, zooals die zich in de verschillende tijdperken der

I ode en I 8de eeuw vertoonden, rondgeleid en werd de belangrijke collectie teeke-

ningen, Amsterdamsche stadgezichten, door de familie van wijlen den Heer C. P. VAN

EEGHEN aan het Genootschap geschonken, met belangstelling bezichtigd.

Later verplaatste de Heer MEIJER zijne hoorders in gedachten naar Oberammergau

Page 8: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

6

en werd er op de groote waardigheid, waarmede de spelers der passiespelen hunne

rollen vervullen, gewezen.

Den 27 sten hield de Heer Dr. C. E. DANIELS eene voor zeden en gewoonten

belangrijke voordracht over de kleederdrachten der vrouwen in vroegeren tijd.

De Heer A. E. BIERMAN vertoonde den rodeo November zijne keurige verzame-

ling zilveren kinderspeelgoed, etagere-voorwerpen, zeldzaam gedreven en gegraveerde

penningen en andere antiquiteiten, die een vijftal dagen voor de leden en hunne dames

in de vergaderzaal ter bezichtiging bleef.

Den 2 4sten November liet de Heer A. W. WEISSMAN ons kennis maken met

uitnemende bouwwerken in Rome, Spanje en Portugal, en eene uitgezochte verzameling

photographien rondgaan.

Den 8sten December gaf de Heer J. N. SCHELTEMA portretten van vorsten

en vorstinnen van Oranje en afbeeldingen van merkwaardige feiten uit hun Leven te

zien en deed ons mededeelingen over vroegere begrafenisplechtigheden van vorstelijke

personen.

Den avond van 22 December liet de Heer BERN. J. M. DE BONT Heymen Jacobse

van Amstel, schout tijdens het oproer der naaktloopers in 1535, later burgemeester, als

een der merkwaardige figuren uit het Amsterdam der 16de eeuw, optreden, en gaf eene

photographic naar een belangrijk familieportret, eertijds berustende in het Sint Agneta-

klooster en thans in het Berlijnsch Museum te zien.

Den I 2den .1 anuari werd door den Heer R. W. P. DE VRIES ter herinnering gewijd

aan ons helaas overleden lid den uitgever TJOMME VAN HOLKEMA, wij beschouwden diens

2. Nederlandsche Oude Kunst", etsen van den Heer WILM STEELINK. De avond werd met

de bezichtiging eener fraaie verzameling Liedeboekjes der I 7de eeuw besloten.

De Heer F. ADAMA VAN SCHELTEMA liet ons 26 Januari vele merkwaardige

teekeningen, betreffende de topographic en de geschiedenis van Haarlem, afkomstig uit

de verzameling van wijlen den Heer Dr. C. EKAMA te Haarlem, bezichtigen.

Den 9den Februari hield ons de verzameling gravures, meerendeels door meesters

der I 6de eeuw, naar en door GOLTZIUS, GALLS, WIERIX, COORNHERT, DOLENDO,

P. BREUGHEL, P. AMERIKA e. a. vervaardigd, toebehoorende aan den Heer JAN F. M.

STERCK, aangenaam bezig.

Den 2 3sten Februari stelde de RI JKS AK ADEMIE VAN BEELDENDE KUNSTEN de

derde aflevering der reproducties van teekeningen van REMBRANDT VAN RIJN, alsmede

een album met den feestoptocht, gehouden bij het zilveren feest van Keizer FRANZ

JOSEPH op 27 April 1879, ter onzer beschikking.

Den 9den Maart gaf de Heer E. W. MOES als kunstbeschouwing de prachtwerken

Page 9: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

7

Thierry-Poux, Premiers monuments de l'imprimerie en France au XV e siecle. — Facsi-

miles of ancient manuscripts, publ. by the Palaeographical Society. — Dipinti morali

scelti di Pompei per Cavre Pasq. d' Amelio ter bezichtiging, die ons in de gelegenheid

stelden met oude en belangrijke handschriften kennis te maken.

Den 23sten Maart werden door den Heer R. W. P. DE VRIES ter tafel gebracht

eene serie teekeningen van merkwaardige grafzerken in de Oude Wale Kerk alhier, ver-

vaardigd door den Heer J. G. HORSTHUIS, die voor den Atlas van Amsterdam werden

aangekocht , verder het prentwerk van LEMPERTZ, Bilderhefte zur Geschichte des Buch-

handels, met een schat van portretten van boekverkoopers en boekdrukkers, daarna

het prentwerk van COOTWIJK en eene verzameling etsen, vervaardigd door ons medelid

den kunstenaar E. STARK.

Den I 3den April besprak onze Conservator, Mr. A. M. PAREAU, het legaat van

wijlen den Heer D. HENRIQUES DE CASTRO Dz., en woes ons op het schoone en merk-

waardige der verschillende stukken deter belangrijke schenking.

DenApril werden de winter-bijeenkomsten gesloten. De Heer Mr. N. DE27sten

ROEVER had dien avond de goedheid, bij ongesteldheid van uwen spreker, mededeelingen

over GELNHAUSEN en zijne belangrijke bouwwerken voor te dragen, die hij uit de aan-

teekeningen van wijlen zijnen vader en van den Heer BECKER had bijeengebracht.

Het is mij nu vergund mijn oprechten dank aan alien te brengen, die in den

afgeloopen jaarkring behulpzaam waren, hetzij door schenkingen of door de bijdragen

voor onze bijeenkomsten, of door het beschikbaar stellen van hun tijd in het belang der

verzamelingen of der verschillende Commissien, ten bate van ons Genootschap, en ten

slotte aan mijne geeerde medebestuurders, die door hunne welwillende medewerking

mijne taak tot eene aangename en opwekkende wisten te maken.

4,+ .44.+

Page 10: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

VERSLAG VAN CONSERVATOREN

VAN HET

Koninklijic Oudlieidkundig qenootschap te ihuterdam over 1890/91.

De voorwerpen des Genootschaps in 's Rijksmuseum en het Muntgebouw aanwezig,

verkeeren in goeden staat. Deze reeds zoo dikwijls herhaalde mededeeling zal zeker

geen hoorder of lezer meer door Naar nieuwheid bekoren. Bovendien kan men moeielijk

een andere tijding verwachten. Want men kent de goede zorgen voor onze verzame-

lingen op 's Rijksmuseum steeds gedragen door de H.H. F. D. 0. OBREEN en D. VAN

DER KELLEN Jr., terwijl hetgeen aanwezig is ter plaatse waar dit verslag wordt uitge-

bracht, dikwijls genoeg voor zich zelf spreekt.

Voor de Conservatoren des Genootschaps is het dan ook bijzonder aangenaam,

aan de stereotyp geworden verklaring omtrent den staat der goederen, dezen keer het

bericht te kunnen toevoegen, dat de onder hun beheer staande verzamelingen in het

afgeloopen jaar eene vermeerdering hebben ondergaan die belangrijk mag heeten.

Eene korte beschrijving dezer aanwinsten volgt thans.

Door tusschenkomst van het Bestuurslid den Heer A. W. WEISSMAN, ontving het

Genootschap ten geschenke eenige bouw-fragmenten, of komstig van een woonhuis naast

het bekende huffs met het torentje, dat gestaan heeft hoek Prins-Hendrikkade (vroeger

Texelsche kade) en Damrak, en dat afgebroken werd om plaats te maken voor het

Victoria-Hotel. Onder deze fragmenten bevinden zich een cartouche met het jaartal 1553

en een gevelsteen met Loth en zijne dochters *). Na verwijdering van de dikke verflaag

die het beeldhouwwerk bijna onkenbaar maakt, zullen deze steenen weldra aangebracht

worden aan den gevel van een bijgebouw van 's Rijksmuseum, waarbij de schetsteeke-

*) Verder bestaan deze fragmenten uit twee Jonische en twee Korintische kapiteelen en schachten, eenigebasementen, een lijstfragment, twee cartouches met leeuwen en een met vruchten, twee vrouwen— en een manskop,alsmede een houten console met vrouwenfiguur die het hollandsche wapen houdt.

Page 11: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

9

ning door den beer WEISSMAN van de oorspronkelijke plaatsing gemaakt, goede diensten

kan doen.

Door aankoop werd het Genootschap eigenaar van een laat-Gothiesch eikenhouten

beeldje, Maria op de halve maan met het kind in den arm.

Ten geschenke ontving het Genootschap nog een dier op de draaischijf gevormde,

van grove, geel-grijze aarde gebakken potten, kort en eng van hals en zonder voet, die

in en bij Amsterdam niet zelden worden opgebaggerd en opgegraven. Zooals men weet

komen ze voor, en in langgerekten, bijna suikerbroodachtigen vorm, en in kogelvorm,

van boven afgeplat, naar onder eenigszins toegespitst. En bij beide vormen vindt men

exemplaren die slechts inwendig voorzien zijn van een bruinachtigen of groen, tin-

houdend glazuur, terwijl de overige geheel zonder glazuur zijn.

Inheemsch schijnen deze potten hier niet te zijn. Doch van waar, en met welk

doel werden ze hier gebracht ? De vorm maakt ze ongeschikt om op den vlakken bodem

te staan en wijst dus op de herkomst uit een land, waar de gewoonte heerscht, vaatwerk

in den grond te steken : op landen b.v. als de kust van Afrika of Azie aan de Middel-

landsche zee, of op Perzie. De enge hals toont aan, dat deze potten slechts voor

bewaring van vloeibare stoffen of kleinere vaste lichamen bruikbaar zijn. De aanwezig-

heid van glazuur slechts bij eenige exemplaren wettigt de gevolgtrekking, dat ze, althans

niet uitsluitend, voor berging van vloeibare stoffen gebruikt zijn.

In de XVIIde eeuw kwamen ze hier reeds voor. Dit blijkt uit de omstandigheid,

dat eenige exemplaren van beide vormen een paar jaren geleden nabij Zeeburg, ter

hoogte van het maaiveld zijn gevonden bij de ontgraving van een stuk land, dat in het

laatste dier eeuw, tengevolge van overstrooming en dijkbreuk werd opgehoogd.

Ons nieuw, bijna kegelvormig exemplaar werd in den loop des vorigen jaars

gevonden op den zolder der O u de W a 1 e k e r k alhier, tusschen hout- en metselwerk

opgesloten in gezelschap van doodshoofden en beenderen.

Van Mr. P. G. VAN ANROOV ontving het Genootschap drie glazen ten ge-

schenke : een bokaal met deksel en met ingeslepen versieringen (een Jager in Hongaarsch

costuum met hoed en hert), een wijnglas met zeer primitieve ingeslepen versiering (een

zeventiende eeuwsch schip en een bootje met twee met den harpoen gewapende zee-

lieden), en met het opschrift » De Wallviesvans". Het derde glas is een groot wijnglas

met Witte spiralen in den stam en de kelk versierd met bladen en druiventrossen in wit

email, een snort glasversiering die wij in ons land niet veel meer aantreffen.

Op 3o December 1890 overfeed te Amsterdam de Heer D. HENRIQUES DE CASTRO Dz.

welbekend apotheker te dezer stede. De lezers van Oud-Holland wisten hem te schatten

als schrijver van ) Een en ander over glasgravures". Bij velen in ons vaderland en in2

Page 12: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

I 0

het buitenland was hij beroemd als keener en verzamelaar van gegraveerd Hollandsch

glaswerk. Bij testament van 14 September 1881 legateerde hij aan het Koninklijk Oud

heidkundig Genootschap » zijne verzameling in hare geheele omvang van gegraveerde en

geslepen glazen, roemers of bocalen."

Deze verzameling werd door Conservatoren in ontvangst genomen en in overleg

met het Bestuur geplaatst in het Muntgebouw. Bereidwillig als altijd om het Genootschap

ten dienste to zijn, stond de Heer J. J. BOASBERG een fraaie oude kast in bruikleen of

voor de berging dezer glazen.

Deze collectie bevat, behalve eenige niet versierde glazen

26 drinkglazen en I ruit met diamantgraveering ;

31 drinkglazen, 2 flesschen en 7 ruiten met geetste versiering ;

3 gebrande glazen in het genre SCHAPER ;

13 glazen en flesschen met op het rad ingeslepen versiering. Onder deze laatsten

bevinden zich een uitmuntend fijn en fraai bewerkt glas met een kerkgebouw en een

ploegenden landman, van de hand van den Amsterdamschen glasslijper JACOB SANG.

Onder bovengenoemd glaswerk bevinden zich ook drie glazen a la fag on de

V e n i s e, vermoedelijk afkomstig uit de Amsterdamsche Glasfabriek, het zoogenaamde

, Glashuis", dat omstreeks 1660 op de zuidzijde der Rozengracht stond nabij het » Nieuwe

Doolhof ", en waarvan tijdgenooten als M. FOKKENS en FILIPS VON ZESEN in hunne

beschrijvingen der stad Amsterdam met veel lof gewagen.

De belangrijkheid der verzameling DE CASTRO is echter hoofdzakelijk gelegen in

het glaswerk door diamant-graveering en door etsing versierd, of veredeld, zooals men

in Duitschland zegt.

Van deze glasversiering bevat het legaat een aantal exemplaren die door fraaiheid

en zeldzaamheid uitmunten en die in verband met de glazen van het Nederlandsch

Museum voor Geschiedenis en Kunst, een tamelijk volledig overzicht geven over de

geschiedenis van de beoefening dezer echt vaderlandsche tak van kunstindustrie. De

collectie DE CASTRO toch vult aan wat op het Nederlandsch Museum ontbreekt, of in

slechts enkele exemplaren aanwezig is. Hierin vooral ligt de belangrijkheid dezer collectie.

Met het oog hierop verdienen bijzonder vermelding twee groote in de streepmanier

gegraveerde groene roemers : de een met t r (in Goth. letter) en het jaartal 1644 gemerkt,

en versierd met een uitvoerig profiel van Nijmegen, de andere met het monogram F M

en het jaartal 165o en versierd met de wapens van den Koning van Spanje, van den

Prins van Oranje, en van het meerendeel der 17 gewesten.

Uit hetzelfde oogpunt moeten hier vermeld worden de volgende glazen uit de

XVIIIe eeuw

Page 13: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

I I

een geetst wijnglas met mansbeeld met zeer vergenoegd gelaat en met gevulden

roemer in de hand, gemerkt F. GREENWOOD 1743

twee groote ruiten met geetst portret van REMBRAND, beiden gemerkt S. J. MILORT,

de een met jaartal 1752;

een zeer goed in WOLFF 'S stipmanier gegraveerd glas met een Zeeuwschen boer,

een bundel vlas in de hand houdende, en gemerkt L. ADAMS ,

een op dezelfde wijze bewerkt glas met een boer en boerin, gezellig zittende te

drinken, en gemerkt G. H. HOOLAART;

een kolossale bokaal waarop geetst is een binnenhuis met een paar rookende en

drinkende boeren ; dit glas, afkomstig van de in 1885 te Dordrecht gehouden verkooping

HOOFT VAN BENTHUIZEN, is gemerkt : J. V. D. BLIJK 176;

een wijnglas met zeer goed in stippen gegraveerde druiventros op een Schaal, en

gemerkt : P. LUYTEN, 1799.

Van GREENWOOD 'S werk bezit het Nederlandsch Museum een exemplaar, in 1724,

dus 19 jaren vroeger bearbeid ; van v. D. BLIJK vindt men daar een glas, het eigendom

van ons Genootschap ; van S. J. MILORT, van ADAMS, HOOLAART en LUYTEN is, zoover

bekend, niets op dit Museum.

Bij het legaat treffen we verder niet minder dan 14 glazen aan die, hoezeer onge-

merkt, toch algemeen beschouwd worden als door WOLFF in zijn bekende stipmanier te

zijn gegraveerd. Deze geheel eenige collectie Wolffsglazen is van te meer belang, omdat

zij een goed overzicht mogelijk maakt van de ontwikkeling van het talent van den meest

beroemden aller glasgraveurs.

Tot de glasgraveurs der XIXe eeuw behoort A. MELORT, van wien het legaat

twee werkstukken bevat : een uitmuntend met strepen gegraveerde ruit van 1834 met

vee in de weide, en eene kleine fraaie geetste ruit van 1849 met een boertje met gevuld

glas in de hand. Ook van A. MELORT hebben we in het Nederl. Museum niets gevonden.

De laatste die de goede vaderlandsche traditie van glasversiering door etsen en

graveeren heeft voortgezet, was DANIEL HENRIQUES DE CASTRO, de vader van den DE

CASTRO die ons dit belangrijk legaat naliet.

Terwijl het Nederlandsch Museum slechts een glas van dezen graveur bezit, een

fraai bewerkten aan ons Genootschap toebehoorenden bokaal *), zijn wij door het legaat

*) Deze bokaal werd9 December 1859 door den Heer DE CASTRO aan het Genootschap geschonken. Opde eene zijde ziet men eene allegorie: eene voorstelling der 'Amsterdamsche Stedemaagd en de Stroomgoden vanY en Amstel. Op de alidere zijde het Amsterdamsche wapen door stralen verlicht. Tusschen beide voorstellingenstaatgegrift: Ten geschenke gegeven aan het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap te Amsterdam" en Metdiamantgegraveerd door D. H. DE CASTRO."

3*

Page 14: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

12

thans eigenaar geworden van eenentwintig drinkglazen, twee flesschen en drie ruitjes van

zijne hand afkomstig. Zij zijn bewerkt in de jaren 1833 tot 1862, zoodat ook hier de

ontwikkelingsgang van het talent kan nagegaan worden. Allerlei onderwerpen, menschen-

beelden, dieren, landschappen, wapens, vruchten, ornamenten, opschriften, alles werd door

hem met dezelfde gemakkelijkheid behandeld. In hoofdzaak is dit glaswerk alleen geetst ;

bij enkele stukken zijn de fijnere partijen met diamantgraveering bijgewerkt.

Voor dit Verslag meenen wij te kunnen volstaan met deze korte opgave omtrent

de aanwinsten des Genootschaps over het afgeloopen jaar.

Wij hebben hier alleen nog bij te voegen dat de volledige beschrijving der glazen

van het legaat DE CASTRO gereed ligt om aan het Bestuur te worden aangeboden.

De Conservatoren,

J. P. SIX.

A. M. PAREAU.

qi4

Page 15: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

KORT OVERZICHT

DER

Tentoonstelling van Textiele Kunst,phouden van 26 April-15 Ouni 1890, in het Aunt9ebouw.

--0.<-0-

De Tentoonstelling van Textiele Kunst omvatte eene verzameling stoffen, merk-

waardig om hare oudheid en bewerking, Welke waren bijeengebracht door de zorgen eener

Commissie, die daartoe in de eerste plaats de hulp inriep van de geestelijkheid en van

corporation die in het bezit waren van nude geestelijke gewaden. Nadat de toezegging

van enkelen verkregen was, wendde zij zich tot particulieren hier te lande en zij mocht

de voldoening smaken dat het aantal inzendingen tot zeventig klom en eene verzameling

tentoongesteld werd, eenig in hare soort, die op ongeveer eon tonne gouds geschat werd.

De groote afwisseling in vorm en soort maakte het moeilijk de collectie eenigszins

wetenschappelijk te rangschikken ; toch werd daarnaar gestreefd en de volgende indeeling

aangenomen

I°. Stollen op het weefgetouw vervaardigd, waaronder eenige tapijtwerken en

gobelins.

2°. Geweven stoffen met kunstnaaldwerk versierd (borduur-, stik- en tamboureerwerk).

3°. Geweven stoffen met daarop gedrukte en geschilderde ornamenten.

4°. Kantwerken.

5°. Franjes, galons en boordsels.

6°. Geestelijke gewaden.

7°. Niet-geestelijke kleedingstukken.

8°. Een reeks voorwerpen met kunstnaaldwerk versierd, als : kussens, taschjes,

boekbanden enz.

9°. Eenige boekwerken enz., op de textiele kunst betrekking hebbende.

Page 16: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

14

Van ieder dezer rubrieken zullen wij de merkwaardigste inzendingen in het kort

vermelden

I °. STOFFEN OP HET WEEFGETOUW VERVAARDIGD, waaronder eenige tapijtwerken

en gobelins.

De oudste voortbrengselen op dit gebied waren afkomstig van de verzameling uit

het Aartsbisschoppelijk Museum te Utrecht, en werden door de goede zorgen van pastoor

G. W. van H e u k e 1 u m te Jutfaas en den Heer J. A. Lin d s e n te Utrecht daaruit afgezon-

derd. Zij bestonden uit kleine coupons zijde, damast, fluweel (velours de Genes), goudstof

(brocart de Venise) en brocatelle van Italiaansch maaksel uit de XV e en XVIe eeuwen ;

wollen weefsels uit dezelfde tijdvakken van Nederlandsch en Vlaamsch fabrikaat, en zeer

oude Utrechtsche trijp of velours d'Utrecht. Daaraan sloot zich eene belangrijke collectie

antieke stollen, door de firma Stoltz e n b e r g te Roermond ingezonden, aan. Het Beg-

gijnhof te Amsterdam, door de welwillende tusschenkomst van pastoor B. H. K 1 o n n e,

stond in bruikleen of eene uitgelezene collectie zeer groote lappen, meest gediend heb-

bende tot antipendia of altaar-voorhangsels, zoowel van A velours de Genes en or bouclé

en frise" als van rijke brocaatstoffen en damasten uit de XVII e en XVIIIe eeuwen, alien

afkomstig uit het Beggijnhof alhier.

Onder de fluweelen en trijpen trokken in 't bijzonder de aandacht een antipendium

van zwarte gebloemde Utrechtsche trijp, (Beggijnhof) en een kussenovertrek eveneens van

dezelfde trijpsoort maar met een Witten geschoren fond, waarop de donkerblauwe bloemen

sterk uitkwamen (inzender de Heer John F. Loudon te 's Gravenhage).

Afzonderlijke vermelding verdient eene groote lap donkerblauwe zijden damast met

gouddraad doorweven, vertoonende het bekende patroon der granaatbloem of pomme

d'amour *), Italiaansche manufactuur uit de XV e eeuw, toebehoorende aan Mevr. v a n

R i e m s d ij k, geb. Loudon. Niet minder merkwaardig was de linnen lap met zijde

bloemen doorweven uit de laatste helft der XV e eeuw, afkomstig van Mevrouw de

Baronesse M i chi e 1 s van V e r d u y n e n te 's Gravenhage.

Als voorbeelden van Hollandsch werk dienen vooral vermeld te worden het mon-

sterboek van een Amsterdamschen lintwerker, zekeren Albert Becker, uit het begin

der XVIIIe eeuw, afkomstig van het Stedelijk Archief der gemeente Amsterdam ; voorts

de monsterboeken van Haarlemsche zijde, afgestaan door den Heer P. J. Tra y a g 1 i n o

te Haarlem. Deze laatsten bevatten stalen uit de fabrieken van Bar n a a r t, W ij n k a m p

*) Eene afbeelding van deze stof wordt aangetroffen in het werk van Canonicus Dr. Fr. Bock „Geschichte

der litiirgischen Gewander des Mittelalters".

Page 17: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

15

en T r a v a g 1 i n o, die sedert het midden der vorige tot in het begin van deze eeuw te

Haarlem bloeiden.

Onder de geweven stollen uit de XVIII e eeuw noemen wij nog de gordijnen en

banen zware roode zijden Lyonsche damast van Baronesse van H e e c k e r e n van K e 11

en den Heer J. J. Bo a s b e r g, de gebrocheerde zijde van den Heer John F. Loudon,

de damasten van den Heer E. D e 1 a u n o y en den zwaren Franschen goudbrocaat van

Gebr. Hamburger alhier.

De rubriek tapijtwerken en gobelins was voor zooveel de beperkte ruimte dit

toeliet, vrij goed vertegenwoordigd ; behalve eenige oude echantillons in de verzamelingen

door pastoor Van Heukel um (o. a. een band D tap iss eri e d'Arras aux points d'Arras"

uit de XIVe eeuw) en den Heer Stoltz e n b e r g ingezonden, waren vooral merkwaardig

drie groote tapijten van Vlaamsch fabrikaat uit het midden der XVI e eeuw, voorstellende

de oorlogen van Hannibal, omgeven door rijke randen van bloemen en figuren in car-

touches gevat, afkomstig van de H.H. B o a s b e r g en G e b r. Hamburger.

Als een voortbrengsel van Hollandsche kunst dient vooral vermeld te worden een groen

tafelkleed met gekleurde tulpen bezaaid, uit de XVII e eeuw, ingezonden door Regenten

van het Deutzen-hofje alhier. G e b r. Hamburger stonden nog of een groot uitstekend

uitgevoerd gobelin met meer dan levensgroote figuren, van Brusselsch weefsel.

Eindelijk dienen vermeld te worden eenige stoelkussens met gobelin overtrokken,

afkomstig van G e b r. Hamburger, den Heer John F. Loudon en het Gemeentebe-

stuur van Edam. Dit laatste is uit 1679 en vertoont het wapen van » de Purmer".

Eene afzonderlijke onderafdeeling vormden de linnen damasten, die ook schaarsch

vertegenwoordigd waren. Ingezonden werden een tafellaken met het portret van Keizer

Karel VI te paard, door den Heer L. F. A. Bauer alhier, een servet waarop afgebeeld

het beleg van Ostende, door den Heer A. J. H. de R u ij t e r alhier, en een dergelijk ser-

vet met het wapen van het geslacht Cammingha, door Mejuffrouw B i s d o m te Utrecht.

2 6 . GEWEVEN STOFFEN MET KUNSTNAALDWERK VERSIERD (borduur-, stik- en

tamboureerwerk).

Hieronder valt het grootste gedeelte der tentoonstelling te rangschikken. De oudste

voorbeelden van borduur- en stikwerk werden weder aangetroffen bij de inzendingen van

pastoor van H e u k e 1 u m, pastoor K1 ö n n e en de firma St o 1 t z e n b e r g. Tot het

schoonste en kostbaarste op dit gebied zijn voorzeker te rekenen het schild van een

koorkap, borduurwerk in platsteek en op een fond van zoogenaamde ›) or abbatine", voor-

stellende de bisschopswijding van St. Willibrord, en twee andere tafereelen op dezelfde

wijze bewerkt, tot onderwerpen hebbende de aankomst van dien bisschop bier te lande

Page 18: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

16

en zijn sterfbed. Deze borduurwerken uit de XV e eeuw dagteekenende, werden door het

Aartsbisschoppelijk Museum te Utrecht, waarvan zij een der grootste sieraden uitmaken,

tijdelijk afgestaan. Niet alleen door de techniek muntten zij uit, ook de teekening en

compositie van dit bij uitstek Nederlandsch werk zijn onovertreffelijk.

Aansluitende hiermede dient vooral vermeld te worden de inzending van pastoor

J. C. H. M u r é te Leiden, bestaande uit de afbeeldingen van twaalf Heiligen, eveneens

in platsteek uitgevoerd en met goudborduurwerk omgeven (begin XVIe eeuw).

Grover van bewerking maar toch zeer rijk en schoon was het antipendium van

blauwe zijde, waarop met gouddraad en gekleurde zijde vijf apostelen in cartouche randen

geborduurd zijn, vermoedelijk Spaansch werk volgens den inzender de Heer J. J. B o a s b e r g.

Andere goudborduurwerken werden ingezonden door het Kerkbestuur der Oud-

Roomsche clerezy te Delft, dank zij de welwillende medewerking van pastoor C. H. H a r-

d e r w ij k aldaar ; onder de vele schoone zaken van gemeld bestuur ontvangen, was

vooral een kelkdoek en bijbehoorende corporaaldoos met palla van groen fluweel met

gouddraad en haut relief" gestikt, terwijl de doek nog met een strook goudkant was

omgeven (XVIIe eeuw).

Eenige groote lappen borduurwerken van goud, zijde en chenille op fluweel en

damast werden afgestaan door het Beggijnhof en het Kerkbestuur van S. Augustinus

alhier.

Van de geborduurde kussens en stoelzittingen dienen vooral genoemd te worden

vier kussens van rood fluweel op elk waarvan eene voorstelling van het Mirakel van

Amsterdam, (einde XV e eeuw), afkomstig van de Nieuwe-zijds Kapel en ingezonden door

pastoor B. H. KlO n n e ; voorts verschillende kussens meest alien uit de XVIIIe eeuw,

van Hollandsch en Vlaamsch maaksel, met groen laken overtrokken waarop geborduurd

provincie-, stads- en geslachtwapens, toebehoorende aan de H.H. M. H. Ins i n g e r,

C. SchOffer*), John F. Loudon, Jhr. Dr. J. P. Six, Gebr. Hamburger en

Burg. en Weth. van Edam ; een groot rijtuigkussen waarvan het bovenovertrek geheel

gevuld is met het wapen van Theod. Bisdom, 1747, twee zeer fraaie kussens in zijde

geborduurd met de bekende steek » aux petits points" van Jhr. Mr. v an Pabst van

B i n g e rd en en John F. Loudon. Laatstgenoemde zond nog in : zes Louis XV

stoelzittingen met de platte steek uitgevoerd, vertoonende eene rijke versiering van rozen,

papavers, anjelieren met groen dooreengestrengeld, zeer behagelijk bijeengevoegd en rea-

listisch opgevat.

Bijzonder trokken de aandacht de groote bedspreien van Oud-Chineesch, Indisch

*) Dit kussen werd door de dames K n o 1 en Van der Kaay alhier op uitnemende wijze hersteld.

Page 19: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

17

en Perzisch maaksel. De Heer B o a s b er g zond een dergelijke deken in van blauwe

zijde, versierd met bloemen en draken. Jhr. Mr, R. W. J. van Pabst van Binger d en

een dergelijke sprei maar van wit satijn rijk versierd met geborduurde bloemen van

zijde en gouddraad, en Jhr. Mr. G. J. C. S c h i m m e 1 p en n i n c k te Diepenheim een

Oud-Perzisch katoenen bedsprei versierd met bloemen aan veelkleurige zijde en zilverdraad.

Tot het merkwaardigste in deze snort en taker niet minder smaakvol dan de andere was

de Oud-Perzische sprei van rood damast met gaud borduurwerk ; in het midden een

gekroonde dubbele adelaar (eigenaars Gebr. Ha mb urge r). De katoenen spreien door

de H.H. Jhr. Dr. J. P. Six en A. G. Heineken Wzn. ingezonden, waren belangrijk

omdat zij stalen gaven van uitstekend uitgevoerd tamboureerwerk.

Onder deze rubriek behooren vermeld te worden de zoogenaamde linnen stikwer-

ken, voor wiegenkleedjes en kinderkleertjes, waarvan bijzonder goede voorbeelden aanwezig

waren, inzenders : Mevr. Wertheim gab. Bicker, en de H.H. Ames c h o t en

J. H. A. E. de Vries.

Nog moat gewach gemaakt worden van de schilderijtjes, met de borduurnaald in

de XVIIe en XVIIIe eeuwen vervaardigd en door den Heer A. E. Bierman alhier

ingezonden. Uit deze inzending bleak hoe zeer deze kunst die in de middeneeuwen en

tijdens de vroeg renaissance tot zulk een hoogen trap van volkomenheid was opgevoerd,

achteruit was gegaan. De Heer Bo a s b erg zond een dergelijk schilderijtje in, alleen

merkwaardig omdat de naam van den maker (Basehoft) en het jaartal (1652) er op

voorkwamen.

Eindelijk besloot eene kleine verzameling merklappen uit het einde der vorige

eeuw deze groote afdeeling ; inzenders de H.H. J. A. F r e der i k s te Middelburg,

A. G. Heineken en J. H. A. E. de Vries alhier.

3°. GEWEVEN STOFFEN MET DAAROP GESCHILDERDE OF GEDRUKTE VERSIERING.

Daze waren zeer spaarzaam vertegenwoordigd. De belangrijkste inzending was eene groote

verzameling stalen van chitsen uit de XVIII e eeuw, van den Heer J. A. F re der i k s te

Middelburg. Onder deze afdeeling brengen wij eene op witte zijde gedrukte gravure,

voorstellende het portret van Dionisius Talon, door Nanteuil, intender pasto or H. J. H a c k-

v o o r d te Vollenhove.

4°. KANTWERKEN. De afdeeling kanten besloeg een aanmerkelijk gedeelte der

tentoonstelling. Behalve de groote inzending stalen van de firma S t o 1 t z e n b erg te

Roermond, die vooral de grovere soorten te zien gaf, warden tal van goede voorbeelden

der meest bekende kanten ontvangen. De oudste deter was wel de strook reticellakant3

Page 20: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

i8

uit 1600 ongeveer, afgestaan door Mevrouw E 1 t z b a c h e r. Daarop volgden een zakdoek,

een paar manchetten en een kraag van t points coupes" en Vlaamsche guipure uit de

XVIIe eeuw, van Jhr. Dr. J. P. Six. Belangrijk vooral was de inzending van grove en

fijne Venetiaansche kant of point de Venise, en van den nog fijneren point de France, af-

komstig van Jonkvr. E. Bicker, Mevr. Wertheim-Bicker, Gebr. Hamburger,

pastoor B. H. Klonne en van den Heer B. J. D. S u t r o te Utrecht. De inzending van

laatstgenoemde had bovendien nog eene historische waarde, daar de door hem afgestane

kanten, volgens overlevering, door den Koning Stadhouder Willem III aan een der leden

van het geslacht Suasso zouden geschonken zijn ; daaronder muntten vooral uit twee kragen

van zoogenaamde rosalinekant of point de rose, van de uitstekendste bewerking.

De overige soorten, met name de bekende point d'Alencon, point d'Argentan en

de Brusselsche naaldkant (naaldkanten), de fijne en grovere Valenciennes, Rijsselsche,

Mechelsche en Brusselsche klossen-kanten, benevens enkele soorten van Hollandsche

klossen-kant, werden ingezonden door Jhr. J. Backer Jr , Mevr. C. S c h ö f fe r, Mevr.

Wertheim-Bicker, Jonkvr. Bicker, Jhr. Mr. O. J. Repelaer van Molenaars-

g r a a ff en den Heer A. E. Bierman. Van de gemeente Haarlem werd ontvangen een

stalenboek, bevattende ) Echantillons de Dentelles pour le Mexique, A°. 1752" (klossen-

kant), waarschijnlijk uit de fabriek van K o p s te Haarlem afkomstig.

Tot het schoonste in deze afdeeling moet gebracht worden een zijde tale of kleed

bij de Joodsche eeredienst in gebruik. In het midden van dit kleed loopt een breede

open rand van fijne gekloste zijde, terwijl de hoeken met quadraten van dezelfde bewer-

king versierd zijn. De schoone arabesken met diervormen en wapens afgewisseld, doen

denken aan eene Italiaansche of Spaansche manufactuur uit de XVII e eeuw. De gelukkige

bezitter van dit unieke stuk is de Heer D. Henriques de Castro M z. alhier.

5°. FRANJES, GALONS EN BOORDSELS. Deze afdeeling was klein. Zij omvatte

ongeveer 4o nommers, ingezonden door pastoor G. W. v an H e u k e 1 u m en den Heer

J. A. L i n d s e n. De oudsten waren uit de XV e eeuw. Ook in de verzameling van de

firma Stoltz e n b erg kwamen diverse goede exemplaren voor.

6°. GEESTELIJKE GEWADEN EN ANDERE PARAMENTEN. De eigenlijke kern der

tentoonstelling vormden de geestelijke- of misgewaden, en van dezen muntten vooral uit

de inzendingen van den Heer Deken S m u 1 d e r s te Hoorn, van het Kerkbestuur der

Oud-Roomsche Clerezy (pastoor C. H. H a r d e r w ij k) te Delft, en van het Beggijnhof

(pastoor B. H. K 1 o n n e) alhier. De eerste, die van deken S m u 1 d e r s, bestond uit vier

gewaden, een koorkap, een kazuifel en twee dalmatieken van zwaar Genueesch fluweel

Page 21: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

r9

met gouddraad. De bloemen (de traditioneele granaatbloem of pomme d'amour) komen

en relief uit op een achtergrond met gouddraad belegd en met gouden lusjes als

bezaaid (style bouclé). Het borduurwerk dezer paramenten op het fluweel » geappli-

ceerd", is uitgevoerd met de zoogenaamde platte steek, terwij1 de fond is opgevuld

met goudborduurwerk, bestaande uit evenwijdig naast elkander gelegde gouddraden,

waarover afwisselend dwarssteken zijn aangebracht die tot aanhechting dienen. De voor-

stellingen zijn genomen naar onderwerpen uit de Heilige Schrift of uit het leven der

Heiligen. Zij dragen een Hollandsch of Vlaamsch karakter en herinneren aan de composities

der beste meesters uit de XV e en het begin der XVIe eeuw, uit welken tijd deze para-

menten dan ook dagteekenen. De techniek houdt met de compositie gelijken tred, ze is

onovertreffelijk. Boven ieder tafereel is een baldakijn in goudborduurwerk aangebracht,

vertoonende laat-gothische of vroeg-renaissance vormen.

De inzending der Oud-Roomsche Clerezy te Delft bestond uit drie koorkappen en

twee kazuifels met daarbij behoorende paramenten, als velum, stola en manipulum, kelk-

doek, corporaaldoos en palla. De schoonste dezer koorkappen is van donkerroode » velours

de Genes en or frise" van uitstekend maaksel (XV e eeuw) het borduurwerk vermoedelijk

van latere dagteekening, is hierbij ondergeschikt. Eene bijzondere vermelding verdient een

kazuifel van groen fluweel. Op het met gouddraad gestikte kruis is St. Willibrord, naar

de bekende gravure van Corn. Bloemaert of naar de schilderij zijns vaders Abraham

geborduurd. Ook een koorkap van wit zijden damast met gouddraad (Italiaansch fabrikaat)

waarop groote parelen gehecht zijn, trok zeer de aandacht.

Het Beggynhof alhier stond in bruikleen of een albe, vooral merkwaardig wegens

de breede strook kant van zoogenaamde » point de France facon d'Angleterre" uit het

einde der XVIIe eeuw, een dalmatiek van Fransche gebloemde zijde (einde XVIIe eeuw),

waarop geappliceerd figuren van Heiligen (borduurwerk uit de XVIe eeuw) en drie kazuifels

waarvan vooral merkwaardig een van rood fluweel met gaffelkruis, bezet met geborduurde

voorstellingen uit het leven van Christus en van S. Cunera (einde der XV e eeuw).

Andere inzenders van geestelijke gewaden waren

het Kerkbestuur van S. Augustinus alhier, met een koorkap van roode zijde (lampas)

met daarop geborduurd lofwerk van witte zijde (XVIII e eeuw) en een kazuifel van witte

zijde met een kruis van goudbrocaat-stof ;

het Museum Amstelkring, met een rood fluweelen koorkap, waarop stikwerk uit

de XVIe eeuw ;

de Heer John F. Loudon te 's Gravenhage, met twee koorkappen en een

kazuifel van Fransche gebloemde zijde uit de XVIII e eeuw ;

Monseigneur P o p p e n alhier, met een wit zijden dalmatiek waarop Oud-Persisch3*

Page 22: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

20

borduurwerk, met den mantel van een koorkap van Haarlemsche zijde, uit de XVIIIe

eeuw en behalve diverse kleinere paramenten met eene roquetta of kort linnen opperkleed

behoorende tot het gewaad van een prelaat, dat bijzonder de aandacht trok wegens het

ingewikkelde plisseer- of plooiwerk (XIXe eeuw) ;

eindelijk de Heer P. J. Tr a v a g 1 i n o te Haarlem, met twee dalmatieken, twee

kazuifels en andere kleinere paramenten van gebrocheerde Haarlemsche zijde met kralen,

een bloemornament vormende, versierd (einde XVIII e eeuw).

Merkwaardig vooral was de intending van het Bisschoppelijk Museum te Haar-

lem, daar deze bevatte de paramenten behoorende tot het ornaat van een bisschop,

gedragen door den vicarius apostolicus Balduinus Catz (van 1662-1663) aartsbisschop

van Philippi, Welke paramenten waarschijnlijk te Haarlem vervaardigd werden door de

»Maechden van den Hoeck" aldaar. Deze verzameling bestond uit : een paar witte en

een paar roode zijden kousen (caligae), een paar witte en een paar roode muilen, vijf

paar handschoenen, een gewone myter (of mitra), een mitra auriphrigiata en een mitra

pretiosa. Beide laatsten muntten uit door rijkdom van bewerking.

7°. NIET-GEESTELIJKE KLEEDINGSTUKKEN. Slechts een gering aantal deter kleederen

die alien uit de vorige eeuw (Louis XV en Louis XVI) dagteekenen, werden ontvan-

gen en tentoongesteld ; zij waren van gebloemde zijde, damast, brocaat, met en zonder

borduurwerk. Intenders waren de gemeente Amsterdam en de Heeren J. J. B o a s b e r g,

Etienne Delaunoy en Jacob Mendana Namias alhier.

8°. VOORWERPEN (BIBELOTS) MET KUNSTNAALDWERK VERSIERD.

Tot het merkwaardigste in deze rubriek behoort voorzeker een door den Heer

J. J. Boasberg ingezonden groot zonnescherm van witte gebloemde zijde met passementwerk

Louis XIV, waarvan de stok die uit twee deelen bestaat, zoodanig is ingericht dat de te

beschutten persoon Been last kan hebben van den achter hem loopenden bediende die

het scherm geopend draagt. Dit zeldzame stuk bevindt zich thans in het Nederlandsch

Museum. Genoemde heer stond nog of een poppenledikantje (Louis XIV), waarvan de

rood zijden gordijnen en sprei met bloemen van zilverdraad bewerkt zijn , voorts een

paar lederen handschoenen met kappen, rijk gestikt met zijde en zilverdraad (XVI e eeuw)

en een paar groen zijden gebreide handschoenen met kappen van kantwerk in gouddraad

(XVIIe eeuw).

Van Jhr. Dr. J. P. Six werden ontvangen een gebedenboekje uit 1604, waarvan

de band met chenille geborduurd, bovendien nog versierd is met hoog opgewerkte orna-

menten in goud en zilverdraad, uit denzelfden tijd, en een groote rood lederen portefeuille ;

Page 23: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

2I

aan de achterzijde is het geslachtswapen van Six in gekleurde zijde geborduurd en omgeven

door een georneerden rand in zilverdraad ; aan de vOOrzijde staat te lezen, eveneens in

zilverdraad gestikt : » Constantinopelen 1728."

Jets gelijksoortigs zond de Heer A. A. des To m be te 's Gravenhage in, namelijk

een rood lederen zakportefeuille met rood fluweel overtrokken, waarop gestikt D C o nstan -

ti nopoli 1697" en een bloemversiering in goud : onder de klep staat » Jean Walleran

Sandra". Deze was Directeur der Levantsche Handel en Navigatie in de Middellandsche

Zee. Beiden zijn vermoedelijk Oostersch (Turksch) werk.

Afzonderlijke vermelding verdienen nog een paar handschoenen uit de laatste helft

der XVIe eeuw , de kappen toch zijn rijk gestikt met sierlijke ornamenten in goud en

zilverdraad, (eigendom van Jhr. S i x).

De overige voorwerpen onder deze afdeeling gebracht waren taschjes, reticules,

boekbanden, spelden-kussens enz., die alien getuigden van groote vaardigheid en van

veel smaak. Zij waren ingezonden door Jkvr. Bicker, Mevrouw E 1 t z b a c h e r en de

H.H. Bern. J. M. de Bont, Jhr. Mr. Schimmelpenninck, J. J. Boasberg,

Jac. Morpurgo en Sutro.

9°. EENIGE BOEKWERKEN, enz. op de textiele kunst in het bijzonder op de

zijde-weverij en de zijde-industrie betrekking hebbende, werden door den Heer P. J.

T r a v a g 1 i no te Haarlem en C. M. van Gogh alhier ingezonden. Eindelijk vermelden

wij hier de inzending van Dr. J. A. van den Brink te Utrecht, zijnde een toon-

kastje bevattende met zorg opgezette rupsen, vlinders enz., waardoor men een duidelijk

beeld krijgt van de ontwikkeling van de zijdeworm tot aan de vorming van den cocon.

Hiermede zijn wij aan het erode gekomen van de opsomming der meest belang-

rijke inzendingen op deze tentoonstelling. Niet spoedig zal men zulk eene rijke verzameling

aan landgenooten toebehoorende bijeenzien, en het is zeker te betreuren dat het bezoek

niet zoo groot is geweest als men aanvankelijk gehoopt had. Toch mocht het Kon. Oudheid-

kundig Genootschap de voldoening smaken dat deze tentoonstelling door de deskundigen

zeer gewaardeerd is geworden. Het is hier de plaats om aan alle inzenders, die niet

geschroomd hebben hunne schatten aan het Genootschap toe te vertrouwen, een woord

van dank voor hunne welwillende medewerking over te brengen.

Juni 1891. Namens de Tentoonstellingscommissie,

B. W. F. VAN RIEMSDIJK,

President- Secretaris.

Page 24: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

Verslag van de Commissie van Toezicht op de instandhouding van

gebouwen en voorwerpen, die belangrijk zijn voor de

kennis en het 'even van ons voorgeslacht.

-- ----.04-2:40.----

De Commissie nam in October des vorigen jaars de zandsteenen details van het

hoekhuis op het Damrak en de Prins-Hendrikkade, dat door den bouw van het nieuwe

Victoria-Hotel moest verdwijnen, in ontvangst. Zij werden naar het Rijksmuseum over-

gebracht, en, daar een der leden den architect der Rijksmuseum-gebouwen een teekening

van den Bevel in welstand gaf, kunnen zij, ter gelegener tijd, wederom ingemetseld

worden. Ook een zeer fraaie gesneden houten console uit het midden der zestiende eeuw,

van een der daar ter plaatse gesloopte huizen werd naar het Rijksmuseum overgebracht.

De voorgenomen slooping van het huffs van Dr. VITRINGA aan den Brink te

Deventer, waar ter plaatse een Doopsgezinde kerk zou verrijzen, was voor de Commissie

aanleiding om een brief tot den kerkeraad dier gemeente te richten, om te pogen, de

slooping tegen te houden. Op dien brief is nimmer antwoord gekomen.

Van de Provinciale Staten van Noord-Holland, ontving het Genootschap de ge-

wenschte subsidie voor de beschrijving en afbeelding van Noord-Hollandsche oudheden.

De leden G. VAN ARKEL en A. W. WEISSMAN hebben daarop den vorigen zomer

hunne tochten aangevangen en zijn met de opneming van de 49 gemeenten, Welke het

aloude West-Friesland uitmaken, gereed gekomen. De beschrijving dezer gemeenten zal

het eerste der drie uit te geven stukken vormen. De copy van dit stuk is geheel bij

Page 25: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

23

den drukker ; een aantal cliches worden reeds vervaardigd, zoodat, naar alle waarschijn-

lijkheid, het eerste stuk nog dezen zomer het Licht zal zien.

Dit jaar stelt de Commissie zich voor Waterland, Gooiland en de eilanden te

bezoeken, om, in het volgende jaar, door de opneming van Kennemerland en Amstelland

de beschrijving der provincie te voltooien.

DeCommissie

G. VAN ARKEL.

C. J. GONNET.

D. C. MEIJER JR.

A. W. WEISSMAN,

Rapporteur.

AMSTERDAM, Mei I 891.

Page 26: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

Verslag yap de Comissie voor de Bibliotheek.

De Commissie voor de Bibliotheek zette hare werkzaamheden geregeld voort, en

kan nu op een gedeeltelijke voltooiing van haren arbeid wijzen.

De boekwerken, die op Amsterdam betrekking hebben, plaatsten wij in de Toren-

kamer, die door het verwijderen der drie penningkasten ruimte in overvloed biedt, om

deze afdeeling te bergen.

Alle overige boeken zijn thans beschreven, genummerd en geplaatst, zoodat het

gebruik der niet onbelangrijke boekenschat den leden thans mogelijk gemaakt is. Ver-

scheiden keeren waren wij dan ook in staat, in dit opzicht de behulpzame hand te bie-

den. Een veelvuldiger gebruik kan echter eerst plaats vinden, wanneer een vaste regeling

omtrent het uitleenen getroffen is. Voorstellen hieromtrent zullen wij binnen kort het

bestuur doen toekomen.

Eenige duplicaten, benevens een aantal werken die in onze Bibliotheek niet thuis

behooren, zonderden wij af, en stelden het bestuur voor, deze te gelde te maken.

De omvangrijke serie handschriften van WILLEM DEURHOFF, die veel ruimte in

beslag nam, daarentegen zeer weinig lezers vond, stonden wij, in overeenstemming met

het bestuur in bruikleen af aan de Universiteits-Bibliotheek, waar ze zonder twijfel meer

op Naar plaats zijn.

Geschenken ontvingen wij slechts weinige, doch daaronder belangrijke van de

heeren D. FRANKEN Dz. en Mr. A. M. PAREAU.

Onze beschikbare gelden moesten wij bijna geheel gebruiken tot het doen inbinden,

van enkele prachtwerken, Wier verwaarloozing wij ieder jaar met leede oogen aanzagen.

Aangekocht werd slechts voor een bedrag van enkele guldens.

Page 27: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

2 5

Wij wijzen er op, dat er een weg tot uitbreiding der Bibliotheek is, die niet genoeg

bewandeld wordt. Slechts een klein aantal zustergenootschappen in ons land en daar

buiten zendt ons zijne publicaties. De meeste der genootschapswerken die wij bezitten,

krijgen wij niet rechtstreeks, maar van in onze bibliotheek belangstellende leden. Hierin

wijziging te brengen, dunkt ons ten hoogste noodzakelijk. Bijna alles, wat op ons gebied

geschreven wordt, verschijnt in genootschapswerken en wanneer wij ons een geregelde

toezending daarvan konden verzekeren, zou een F,Yroote gaping aangevuld worden, een

gaping die te meer gevoeld wordt, doordat geen andere bibliotheek in Amsterdam

hierin voorziet.

Maakt men echter aanspraak, dergelijke werken te ontvangen, dan moet men in

de eerste plaats, zelf iets hebben, om daarvoor in ruil aan te bieden. Reeds meermalen

brachten wij het stichten van een eigen orgaan ter sprake. Met aandrang herhaalt de

meerderheid onzer commissie hier dien wensch. Op bescheiden voet ingericht vordert

zulk een uitgave weinig geldeliike offers, en het voordeel dat de bibliotheek daardoor

zal genieten, weegt ruimschoots daartegen op.

Met den wensch, dat dit voorstel weldra ernstig ter sprake zal gebracht worden,

eindigen wij ons verslag.

E. W. MOES.

J. L. WILLEM SEYFFARDT.

JOH. W. STEPHANIK.

R. W. P. DE VRIES.

.--,-?_,;.----c-

4

Page 28: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

jA,ANWINSTEN VAR DE PIBLIOTHEEK.

Mei 1890 tot Mei 1891.

Verslag omtrent 's Rijks verzamelingen van Geschiedenis en Kunst over 1888. 's Rage 189o.

Van het Ministerie van Binnenl. lateen.

Handelingen en Levensberichten van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde. 189o.

Van de Maatsch. der Ned. Letterk.

De Vrije Fries. Van het Friesch Genootschap.

Verslag van het Friesch Genootscbap. 1889/9o.

Verslag van het Pro v . Kabinet van Oudheden in Groningen over 189o. flan de Commissie.

V erslag van bet Museum van Oudheden in Drenthe over 1890. Van de Commissie van Be.stuur.

Verslag van bet Prov. Utr. Gen. van Kunsten en Wetenschappen. 189o. Van het Genootsch.

Catalogus van de Bibliotheek van het N.-Brab. Genootsch. 4e stuk. 's Bosch 1890. Rem.

Verslag van het West-Friesch Museum te Hoorn. 18 9 o. Van de Commissie.

Verslag van het Museum te Alkmaar. . 189o. Van de Commissie van het Museum.

Catalogus van de Prentverzameling behoorende tot het Stedelijk Museum te Alkmaar. 189o.

ldem.

Verslag der Commissie ter verzekering eener goede bewaring van gedenkstukken van geschiedenis

en kunst te Nijmegen. 189o. Van de Commissie.

Catalogus van het Museum van Oudheden te Nijmegen. 2 e gedeelte. 189o. Idem.

Catalogus van het Archief van Utrecht. 2 e afd. 1577— 1795, door Mr. S. Muller Fz. Utr. 189o.

Van B. en W. van Utrecht.

Verslag van Dordrechts Museum. 1889. Van de Commissie.

Verslag van bet Lees te Rotterdam. 189o. Van het Bestuur.

Verslag van de Maatschappij Arti et Amicitiae, 1889. Van de Maatschappij.

Page 29: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

2 7

Verslag van de Vereeniging Rembrandt. 1889/9o. Van de Vereeniging _Rembrandt.

Verslag van de 15e Vergadering van de Hollandsche Club to Londen. 1888.

Van den Heer C. Schi)ffer.

Van het Verein.Joh. Bogh, Berens Konstforering. femti aar. Bergen 1888.

Zeitschrift des Bergischen Geschichts-Vereins. 1889/90. Bd. 25, 26. Mem.

Zeitschrift des Aachener Geschichts-Verein. XII Heft. Aachen 18 9o. Idem.

Focke, Bremischer Werkmeister aus alterer Zeit. Bremen 189o. Van het Hist. Gesellsch.te Bremen.

Mittheilungen des Vereins Hamburgische Geschichte. XIII Jahrg. 1890 . Hamburg 189

Van het herein.

Hansische Geschichtsblatter. 1888/89. Lfr. 189o, 1891. Van den Heer C. Sch:9ffer.

g oer Jahresbericht des Hansischen Geschichts-Vereins, zu Lubeck 19 Mei 1891. Idem.

Mt sexy des Vereins Litheckische Gesch. IV. 1889/90. Ltibeck 1891. Van het Vereiii.

Zeitschr. des Vereins far Ltibeckische Gesch. 1891. Bd. VI. 2. Idem.

Zeitschr. des Munchener Alterthums-Vereins II. N. F. 3, 4, 189o.

Mem.

jahrbucher des Vereins far Alterthumsk. im Rheinlande. Heft 88/89. Bonn 1889-90.

Van het Verein.

Schleswig-Holsteins Museum Vaterl. Alterthtimer 39er Bericht. 189o. Idem.

Zeitschrift fur Ththingische Gesch. Neue Folge VII, 1, 2. Jena 1890 . Idem.

Yearbook of the Holland Society of New York 1887/88. Van de Holland Society.

Bijdr. voor Vaderl. Gesch. en Oudheidk. Hie R. VIe deel 2 3. Van den Heer D. Franken Dz.

Bijdragen en mededeelingen van het Historisch Genootschap to Utrecht. deel XII. 's Hage 1889.

Idem.

Documents concernant les relations du duc d'Anjou et les Pays Bas 1576-1583. Tom II.

la Haye 189o. Ideal.

Brieven van R. M. van Goens. deel III. 's Hage 189o. Idem.

H. Japikse, Het aandeel van Zacharias Janse in de uitvinding der verrekijkers. Middelburg 189o.

Van het Zeeuwsch Genootschap.

AmsterdamschJaarboekje 1891, onder redactie van Mr. N. de Roever.Van den Heer C. Scheer.

HetJaarboekje van Alberdingk Thijm 1891. Vail Redactie.

B. E. C. Zwart, Enkele geschiedkundige aanteekeningen ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan

der Kiesvereeniging Burgerplicht. Amsterdam 1891.

Van Mr. A. M. Pareau.

Souvenir van het 2o-jarig bestaan van die » Port van Cleve" 1870-1890 met platen.

Van Gebr. Hulscher.

J. G. Frederiks, La comunnaute Wallonne de Voorburg. Van den Schrijver.

I. Dirks, De lustplaats Groot-Heerema bij Zweins. Leeuw. 1890. Idem.

Bijzondere aanmerkingen over het aanleggen van prachtige landhuizen, lusthoven plantagien.

Leiden 1737. Van den Heer D. Franken Dz.

4*

Page 30: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

28

Dr. C. E. Daniels, Jets over kuischheidsgordels en nog wat. 189o. met afbeeldingen.

Van den Schrijver.

PcnelopO, Maandwerk aan het vrouwelijk geslacht gewijd. 1 82 1-1834. 8 dln. met gekleurde platen.

Van Mr. A. M. Pareau.

Catalogue des Collections du Muse Communal a Bruxelles 1886. 4 vol.

Van den Heer C. Scheer.

Cabinet L. V. Ledeboer Bz. a Rotterdam. Vente 25 Juin 1891. Idem.

Ch. Yriarte, J. F. Millet. Paris 1885. avec gray . Idem.

Het etswerk van P. C. Wonder. 4 etsen. Idem.

W. J. Blaeu, Grooten Atlas of wereldbeschrijving. Amsterdam 1664. 9 din met gekleurde kaartenin verguld hoornen banden, groot folio.

Tooneel der steden van de Vereenighde en der Koninklyke Nederlanden. Amst.

by Joan Blaeu 1648. 2 dln met platen en kaarten. Verguld hoornen banden groot folio.

(Beide Atlassen in een eikenhouten kastje). Van den Heer f. H. Andersen San.

Album Amicorum van Martinus Romswinkel I 769-1816. Van den Heer Th. _Roniswinkel.

Album Amicorum van de familie Cramer te Amsterdam 1749—176o. Van de familie Cramer.

Oud-Holland. 189o. Door aankoop.

De Navorscher. 1890. Idenz.

De Nederlandsche Spectator. 189o. Idem.

J. ter Gouw, Geschiedenis van Amsterdam. Idem.

Mr. N. de Roever, Het leven onzer voorvaderen. Amsterdam 189o. Afl. 1 , 2. Idem.

45-4 *----- -

Page 31: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

\Ig 11 814 Ell de Co I j881B 1E1 ifl „ÁtIRS 1R11 A IStgriiR III

-_-_-.--....e,÷X-40....-.--__-

In het afgeloopen Genootschapsjaar vervolgde de Commissie voor den Amster-

damschen Atlas op de gewone wijze hare tank, hoewel zij eerst in de maand

Januari weder feitelijk voltallig werd, toen een harer leden, na een langdurig verblijf te

's Gravenhage, zich opnieuw te Amsterdam kwam vestigen en aan bare werkzaamheden

deelnemen.

Die werkzaamheden bleven grootendeels gelijk aan die van vorige jaren. Als van

ouds besteedde de Commissie menigen avond aan het opzetten en het inruimen van

prenten. Menigmaal meende zij alles opgezet en ingeruimd te hebben vat er op te zetten

en in te ruimen viel, om even vaak tot de ontdekking te komen, dat zij zich met die

bezigheid nog menigen avond zal hebben op te houden. Nu eens kwam er een geschenk

in dat onder handen diende te worden genomen, dan weder bleken de middelerwij1

verzamelde aanwinsten talrijk genoes,, te zijn om haar te beletten op andere wijze veel

te kunnen doen.

Toch was de Commissie in de gelegenheid een voorloopige Algerneene Inhouds-

opgaaf op te stellen van de 34 portefeuilles waarin de Atlas geborgen is.

Dit werk, dat zij het genoegen heeft hierbij over te leggen, hoe onvolledig het

ook nog wezen moge, maakt niet alleen het zoeken in de prentenschat zeer gemakkelijk,

maar geeft tevens eenig begrip van hetgeen en van de Tenj,ge waarop verzameld is en

verzameld wordt.Ook ondernam zij het alle prenten die in de vier buitengewoon groote portefeuilles

zijn geborgen, op afzonderlijke bladen papier te beschrijven en die beschrijvingen op te

zetten en in de gewone portefeuilles in te ruimen. Het ongemak, dat enkele bijzonder

Page 32: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

30

groote prenten niet gevonden worden daär waar zij het eerst gezocht moeten worden, is

nu tot een zeer geringe afmeting teruggebracht. Op het inruimen van nog enkele dier

beschrijvingen na, is dit werk ten einde gebracht.

Ook aan de boekerij tot den Atlas behoorende, werd het een en ander verricht.

De Atlas werd met de volgende geschenken verrijkt

Van de kinderen van wijlen den Heer C. P. VAN EE GHEN werden ontvangen

de afbeeldingen der feestelijkheden bij de Intocht van Maria de Medicis in 1638, door

S. Savry, een zeer zeldzame verzameling geteekende en gegraveerde kaarten van de

bouwterreinen tusschen de Leidschegracht en den Amstel, bij de vergrooting der stad

in 1664 in het openbaar verkocht. Op deze kaarten zijn de prijzen in handschrift bijge-

voegd, eene collectie waterverfteekeningen, voorstellende gezichten op de Heerengracht

tusschen Leidsche- en Vijzelstraat : Gezicht op den hock van de Heerengracht en Leid-

schegracht Noordzijde, door Schouten, 254 bij 194 c.M., en Heerengracht Oostzijde met

Koningsplein Noordzijde, door Schouten, 251 bij X92 c.M. ; van de Spiegel- naar de

Leidsche- en van de Leidsche- naar de Spiegelstraat 2 medaillons van 107 millimeter

middellijn, door J. van Call ; van de Leidsche- tot de Vijzelstraat Oost- en Westzijde

434- bij 30 c.M. ; van de Leidsche- tot de Spiegelstraat Westzijde, door J. de Beijer,

47 bij 282 c.M. ; Bocht Heerengracht, de Spiegelstraat in het midden, gezien van de

Oostzijde, 43 bij 30 c.M. ; hetzelfde met slechts twee huizen ten Noorden der Spiegel-

straat, Oost-Indisch inkt, door J. Spaan, 40 bij 251 c.M. ; van de Leidsche- naar de

Vijzelstraat, door J. van Call ? 434 bij 242 c.M. ; hetzelfde in medaillon van 214 c.M.

middenlijn, door J. van Call ? ; van de Spiegel- naar de Leidschestraat en voorbij het

Koningsplein, door (J. Schouten ?) 334 bij 23 c.M. ; van de hock der Spiegelstraat naar

de brug voor de Leidschestraat en de Oostzijde der gracht, Oost-Indische inkt, door

J. Spaan, 40 bij 251 c.M ; hetzelfde, beide zijden der gracht, het water juist in het

midden, kopergravure met kleuren gedrukt, 284- bij 2I4- c.M.; hetzelfde, door (J. van

Call ?) 29 bij 21+ c.M. ; het huffs op de Heerengracht tusschen Spiegel- en Vijzelstraat,

vroeger bewoond door Jh. Valckenier van de Poll, in medaillon van 22 c.M. middenlijn ;

benevens een aantal kopergravuren en houtsneden, de Bocht der Heerengracht voorstel-

lende ; afbeeldingen van het Amstel-Hotel, het Paleis voor Volksvlijt, verschillende

poorten, waarbij eene teekening der Heiligewegspoort door H. Tavernier.

Van den Secretaris van de Kamer van Koophandel to Amsterdam : de kaart van

het Noordzeekanaal.

Van den Heer J. L. WILLEM SEVITARDT : Bouwontwerp van het Bestelhuis van

den Nederlandschen Boekhandel.

Van den Heer Tj. VAN HOLKEMA : De plattegronden van Amsterdam van 1872

Page 33: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

31

tot 1889, door hem uitgegeven, cell kadastrale kaart van Amsterdam, door van der

Stok, in 4 bladen (1881), een schoolkaart van Amsterdam, door Schmiill en Canne-

gieter, in 9 bladen (1887), een gelllustreerde Gids door Amsterdam.

Van den Heer R. W. P. DE VRIES : Prenten uit Amsterdamsche Studenten-alma-

nakken, Nieuwjaarswensch voorgedragen in het Paleis voor Volksvlijt op 1 Januari 189 r,

acht verschillende plattegronden van Amsterdam, uitgegeven tusschen 1873 en 1889,

plattegrond van het EntrepOtdok.

Van den Heer H. D. WILIANK VAN COLLEN : Plan en project Ter bekoomingh

Eener Directe doorgaande Circuleeringh en Verversingh door de Graghte en Canaele der

Stadt Amsterdam, Dato 15 Mey 1759, door Antony Grave, geteekend over en naast

een Plattegrond : Amstelaedami Nouissima Delineatio per Petrum Schenk (omstreeks 1 700).

Plattegrond van Amsterdam in 1400", uitgegeven door G. van Keulen.

Van de firma BLIKNIAN EN SARTORIUS : Kopperalmanak voor 1891, waarop cell

gezicht op de Warmoesgracht.

Van den Heer C. G. CRONE : verschillende Kopper-almanakken.

Van de Historische Verzameling van het Korps Schutterij te Amsterdam : Afbeel-

dingen van modellen, figurer enz. betreffende de Schutterij, toebehoorende aan de Histo-

rische Verzameling van het Korps Schutterij te Amsterdam. 3 platen in folio.

Van den Heer A. G. HOOIJER te Apeldoorn : Verschillende afbeeldingen van

stadsgezichten.

Aangekocht werden, behalve de gewone vervolgwerken

Van de Vereeniging Rembrandt (uit de veiling DE Vos afkomstig) : Profiel van

de Zuidzijde van Amsterdam, teekening door F. J. Pfeiffer.

De trappen van het St. Elisabeths-Gasthuis, teekening door J. Doomer.

Drie teekeningen, door G. Lamberts. — Vervolgens nog

Gesigt van den Vermaakelijken Overtoom. L. Schenk fecit et excudit.

Gesigt van de Jan Roode Poorts Tooren te sien, naar de Luytersche Nieuwe Kerk

tot Amsterdam. A. Rademaker delis., L. Schenk fec. et ex.

Schutterswijkkaart van Wijk 54.

Afbeeldingen van de nieuw gebouwde Onze-Lieve-Vrouwe-Kerk. 7 pl. in folio. 1856.

.7. G. Horsihuis, afbeeldingen van grafschriften enz. in de Oude Wale Kerk, in

30 teekeningen.

1)e Commissic zwornocmd :

Mr. J. E. VAN SOMEREN BRAND.

JOH. H. LUGT Pz.

J. L. WILLEM SEYFFARDT.

Page 34: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

ATLAS VAX AMSTERDAM.

0-0-0*0-0-0

PORTEFEITILLE I.

Verzameling van titels voor den Atlas van Amsterdam bij FOUQUET en anderen.

TITELS EN VOORBERICHTEN.

TOPOGRAPHIE.

I. PLATTEGRONDEN.

N.B. Deplattegronden zijn verdeeld naar 7 Tijdperken. Als leiddraad tot welk

tijdperk en in welk jaar een plattegrond behoort, zijn hieronder de voor-

naamste veranderingen en aanbouwingen chronologisch aangegeven.

l e TIJDPERK vOOr 1367.

2 e TIJDPERK van 1367 tot 1584.1367. Betimmering van het Eiland waarop het Begijnhof en Meisjes-burgerweeshuis.

1381. Graven van de Achterburgwallen.1 425. Graven van Geldersche Kade, Kloveniersburgwal en Singel.181. Bemuring van Amsterdam tot het einde der I6 e eeuw.4

3e TIJDPERK van 1585 tot 1611.

1585. Bebouwing der Lastage.

I Bouw der nieuwe fortificatien met 12 Bolwerken. Vergrooting tot de Heeren-

gracht en Reguliersdwarsstraat.

i601/3. Sloopen van den ouden muur en de poorten.

160 4 /12. De 12 2 bolwerken, loch zonder den ouden muur.

Page 35: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

33

4e

TIJDPERK van 161 2 tot I 795.

_Eerste Gedeelte 161 2 tot .1657.

1612. Bouw van het Blauwhoofd.

1613. Graven van den Buitensingel van Blauwhoofd tot Leidschegracht.

1614/24. Betimmering der I-1 eeren-, Keizers- en Prinsengracht.

1615/4o. » der Jordaan.

1630. Denying van een gedeelte van den Binnen-Amstel.

16 3 1. Huizen van het 's Gravelandsche veer.

1633. )) aan de Doelenstraat.

16 44 . Demping van de Oude Waal.

1646. Betimmering van het Nieuw e Waals-Eiland.

1647/48. » van de Palm yacht Driehoekstraat. De std heeft nu 20

Bolwerken.

Tweede Gedeelte 1658 tot 1795.

1658. Vergrooting tusschen de Leidschegracht en het Funen in 26 Bolwerken .

1662. Plattegrond van Daniel Stalpaert.

1664. Leidschestraat, Wittenburg en Oostenburg.1 66 5. Utrechtschestraat.

1673. Weesperstraat.

1681. Besjeshuis aan den Amstel.

1682. Aanleg van de Plantage door Jac. Bosch.

1721/23. Corvershof op de Nieuwe Heerengracht.

f'733. Van Brandzen Rushoje., N ieuwe Keizersgracht.

1 737 .Nieuwe vleeschhal op de Botermarkt.

1768/72. Luthersch Diaconiehuis hoek Nieuwe Keizersgracht en Jodenkerkstraat.

1 774 .R. K. Huis van Barmhartigheid, N. Keizersgracht bij de Weesperstraa t.

Schouwburg Leidscheplein.

1779/82. Werkhuis, Muidergracht.

1789 / 9 1. Bestedelingenhuis„ Nieuwe Heerengracht.5e TIJDPERK van 1795 tot 1828.

Van den Franschen tijd tot begin van den bouw der Oosterdoksdijk.I. De Darn als R evolutieplein, het Koningsplein als Burgerplein.1812. De Dam als Plein Napoleon, de Buitenkant als Kaay Maria Louise.

1828. Begin van den aanleg der Oosterdoksdijk.6e TIJDPERK van 1829 tot 187o.

Van den aanleg der Ooster- en Westerdoksdijken tot de uitbreiding

buiten de voormalige Iluitensingels.5

Page 36: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

34

7 e TIJDPERK van 187o.

De uitbreiding der stad buiten de voorrnalige Buitensingels.

2. ONUITGEVOERDE PLANNEN.

PORTEFEUILLE II.

TOPOGRAPHIE.

Oudheden en Gezigten der stad Amsterdam. Titels verdeeld bij wijze van Wandelingen.

Teekeningen in kleuren door G. LAMBERTS. (Hiervan aanwezig No. 21 3, 4. 6).

PROFIELEN EN GEZICHTEN OP DE STAD.

a. Gezichten van de stad op het Y.

i5. van het Y op de stad. Geheele Ykant.

c. 7 7 7 7 77 van het Blauwhoofd tot de Nieuwebrug.d. z ›) 3, » » Nieuwebrug.

e. » » z » » » van de Nieuwebrug tot Zeeburg.

f. op de stad nit het Westen buiten de Haarlemmerpoort.

g. langs en op de Stadsvest, van de Haarlemmerpoort tot de Zeeburgerdijk.

h. op den Buiten-Amstel, tusschen den limietpaal en de Hoogesluis.

GEZICHTEN BINNEN DE STAD.

N.B. Men zoeke steeds op de jongste of tegenwoordige namen : b.v. N.-Z. Achter-burgwal op Spuistraat, N. Waals-eiland op Prins Hendrikskade, Botermarkt op

Rembrandtsplein, enz.).

i. Panorama's en Verzamelprenten.

j. Stadsgezichten, alphabetisch gerangschikt.A. Achterburgwal. — Achtergracht. — Amstel (van de Doelesluis tot de Hoogesluis).

Vervolg in Portefeuille III.

Page 37: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

3 5

PORTEFEITILLE III.

Vervoig van Portefeuille H. GEZICHTEN BINNEN DE STAD.

B. Bikkersgracht. — Binnenkant. — Brouwersgracht.

D. Dam(Noord-Oost-Zuid-Westzijde). Damrak (van de Nieuwebrug naar den Dam). -

Doelensluiss — Doelenstraat.

G. Gelderschekade. — Grimburgwal. Groeneburgwal.

H. Heerengracht (van de Brouwersgracht naar den Amstel). Hol. — Houtgracht. — Haut-

tuinen (Haarlemmer). Huidekoperstraat.

J. Jodenhoek. — Jonas Daniel Meijerplein.

K. Kalverstraat. — Kattenburg. Keizersgracht (van de Brouwersgracht naar den Amstel).

Kloveniersburgwal. — Koningsplein.

L. Leidscheplein. Lijnbaangracht.

M. Mozes- en Adronstraat. Muidergracht.

N. Nieuwe Vaart. Nieuwezijds Voorburgwal. — Nieuwmarkt.

0. Olofspoort. — Oude Kolk. Oude Schans. Oude Waal. — Oudezijds Voorburgwal.

P. Plantage. — Prinsengracht. — Prins Hendrikskade (van Sin el tot Schippersgracht).

R. Raamgracht. — Rapenburgergracht, — Roeterseiland. — Rokin. Rozengracht.S. Sarphatistraat. — Sin el (van de Haarlemmersluis naar de Munt). — Sophiaplein. — Spiegel-

gracht. — Spui. Spuistraat.

T. Teertuinen.

V. Vondelstraat.

W. Warmoesgracht.

Z. Zwanenburgwal.

PORTEFEUILLE IV.

REGEERING.

STADHUIS. Oude Staa'huis.

a. met den hoogen spitsen toren.b. met verlaagden torenspits.

C. zonder torenspits.d. afbeelding der beeldjes gestaan hebbendee. brand van het oude stadhuis 1652.

ruine »

01) de vierschaar.

5*

Page 38: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

36

STADHUIS. Nieuwe Stadhuis. Niet uitgevoerde ontwerpen.

Nieuwe Stadhuis op den Dam.

I. Van buiten.

a. als Stadhuis.

b. als Koninklijk Paleis.

2. Van binnen.

a. groote zaal.

b. raadkamer.

3. Ka Matte plattegr ond., betimmering.

. Beeldhouw-, schilderwerk enz4 .

5. Afbeelding van 't Stadthuijs van Amst. in 30 coperen platen,

get. door Jacob Venenkool. Amst. bij Frederick de Witt.

De voomaainste statuen ende ciraten van 't Konstr. Stadthuijs

van Amst. Amst. bij Fred. de Witt. 1665.

PORTEFEUILLE V.

REGEERING.

GEBOUWEN EN VAARTUIG TEN DIENSTE DER STADS REGEERING

EN ADMINISTRATIE. (Alphab. gerangschikt).

Accijnshuis Damrak. — Jagt van Burgemeesteren. — Stadhuis op 0.-Z. Voorburgwal. --

Zeerech t.

Portretten van en herinneringen aan Regeeringsleden en hunne huisgezinnen. (Alphab. gerangschikt).

Wapens van Regeeringsleden. (Alphab. gerangschikt).

PORTEFEUILLE VI.

REGEERING.

Stads beambten (alphab. gerangschikt). Hieronder ook herinneringen, vereeringen en onder-

scheidingsteekenen.

Stads Wapens en Zegels.

Page 39: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

3 7

Costumen „ oproepingen, besluiten, keuren enz.

13elastingen en hetgeen daarop betrekking heeft, als portretten „ spotprenten, enz.

Waterwerken (ontwerp fontein, enz. : bouw schutsluizen, duin- en Vechtwaterleiding).

Verlichting. — Brandwezen. — 13estrating, bruggen en wegen. Stadsreiniging. — Poortereeden.

RECHTSWEZEN.

Hoofdambtenaren der rechterlijke macht en herinneringen aan hen.

De Gevangenissen en hare reenter. -- leas huffs. — Spinhuis. — Oude Werkhuis. — De molens

van het Tuchthuis. — Nieuwe Werkhuis.

Herinneringen aan de Rechtspleging. — Politie. — Paleis van j ustitie. — Advocaten (portretten

alphabetisch gerangschikt).

PORTEFEUILLE VII.

KRIJGSWEZEN.

r. DE ADMIR ALITEIT VAN AMSTERDAM.

a. Gebouwen. b. Vlootvoogden, schepelingen en herinneringen. (A 1phab. gerangschikt).

2. LANDMACHT (LEGER EN SCHUTT ERIJ).

Doelens en Wachthuizen. ——Ma Geschutgieterij, Lijnbanen. — Schutters, Schutterijen,

Schuttersfeesten, Schutters-wijkkaarten. Aanwezig : Wijk 4, 6, II „ 13, 15, 23, 2 5 , 3o, 5 2, 53,

54) 567 8.

Schutters-oproepingbriefjes. — Portretten en herinneringen. (Alphab. gerangschikt).

PORTEFRUILLE VIII.

KRIJGSWEZEN.

3. VESTINGWERKEN.

Poorten. (Alphab.) Verzamelbladen. — St. Antoniespoort. — Oude Haarlemmerpoort. — Nieuwe

Haarlemmerpoort. — Heiligewegspoort. — Korsjespoort. — Leidschepoort. — Muider-

poort. — Nieuwe Muiderpoort. — Raampoort. — Oude Regulierspoort. --Nieuwe Regu-

lierspoort. — Utrechtschepoort. — Weesperpoort. — Weteringpoort. — Zaagmolenpoort.

Page 40: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

38

Torens. (Alphab.) Verzamelbladen. — Haringpakkerstoren (met en zonder spits). — Jan Roode-

poortstoren. — Montelbaanstoren. — St. Nicolaastoren. — Reguliers- of Munttoren. —

Schreijerstoren. — Zwigt Utrecht.

PORTEFEUILLE IX.

KERKWEZEN.

KERKGEBOUWEN.

a. Verzamelblad en.

b. Nea'erduitsch Hervormde Gemeente (alphab.) Amstelkerk. — Eilandskerk. — Gasthuiskerk.

— Koepelkerk. — Nieuwe Kerk, I. uitwendig, 2. inwendig. — Nieuwezijdskapel. —

Noorderkerk. — Oosterkerk. — Oude Kerk, 1. uitwendig, 2. inwendig. — Oudezijdskapel.

— Westerkerk. — Zuiderkerk, — Kerk-ontwerpen.

r mC. Waalsch He Geeente. Nieuwe Walenkerk. — Oude Walenkerk.c

d. Engelsch Presbyteriaansche Gemeente.

PORTEFEUILLE X.

KERKWEZEN.

PREDIKANTEN (alphabetisch).

a. Nederd. Herv. Gemeente. b. Waalsch Herv. Gemeente. c. Eng. Presbyt. Gemeente.

PORTEFEUILLE XI.

KERKWEZEN.

GEBOUWEN EN LEERAREN VAN VERSCHILLENDE GEMEENTEN, met uitzondering van

Ned. Herv., Waalsche en Eng. Presbyt. Gemeenten. (Alles alphabet. gerangschikt).

V erzamelbladen.

A tot KATHOLIEK.

Armenische Kerk.

Page 41: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

39

Doopsgezinde Gemeente. Arke Noachs. Jan jacobsgezinden. — Het Lam. — De Toren.

De Zon. -- Leeraren.

Grieksche Kerk.

Hernhutters.

Nederl. Israel. Gemeente. Kerkgebouwen. — Rabbijnen.

Portug. Israel. Gemeente. Kerkgebouwen. — Rabbijnen. — Begraafplaats.

Roomsch Katholieke Gemeente. Kloosters. — voormalige Kerken. — Kerkgebouwen: Bagijnhof. —

Boom 'e Rokin. — Fransche Kerk„ N.-Z. Voorburgwal. — Geloof, Hoop en Liefde, Sin el

bij de Heiligeweg. — Krijtberg„ Singel bij de Beulingstraat. — Liefde, buiten de Raambarr. —

Mozes- en Adronskerk. — Pool, Prins Hendrikkade. — Ster, Spinhuissteeg. — Vrededuifje„

Prinsengracht bij het Amstelveld. — 0. L. Vrouwenkerk, Keizersgracht bij de Reestraat. —

Geestelijken.

PORTEFEUILLE XIbis.

KERKWEZEN.

Vervolg van Portefeuille XI.

KLEREZIJ tot Z.

Roomsch Kath. Genzeente van de Oude Klerezij. Kerkgebouwen : De Ooyevaar. --De Pauw.

Leger des Heils.

Evang. Luth. Gemeente. Oude Kerk (Spui). -- Ronde Kerk, I. vOOr den brand. a. inwendig.

b. uitwendig. 2. brand en ruine. 3. na de herbouwing. --Leeraren.

Hersteld Luth. Gemeente. Kerkgebouw. — Leeraren.

Remonstrantsche Herv. Gemeente. Kerkgebouw. — Leeraren.

Vrienden- Gemeente (Kwakers).

PORTEFEUILLE XII.

ARMWEZEN EN LIEFDADIGE INSTELLINGEN.

I. STADS INRICHTINGEN.

Aalmoezeniers-Weeshuis. -- Burgerweeshuis. --Gasthuizen. — Huiszittenhuizen en Huiszitten-

weduwenhof. — St. Jorishof. — Krankzinnigen Huis. --Lombard. — Oude Mannenhuis(Kloveniersburgwal).

Page 42: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

40

2. KERKELITKE INRICHTINGEN.

Nederd. Herv. Gemeente. Bestedelingenhuis N. Heerengracht). — Corvershof. — Oude Mannen-

en Vrouwenhuis. — Weeshuis (Zwanenburgerstraat), a. voormalig. b. tegenwoordig on en

weeshuis. — Meisjes Weeshuis (Staclhouderskade).

Waalsch Herv. Gemeente. Weeshuis (Oude) Laurierstraat. — Weeshuis (Nieuwe) Prinsengracht.

Engelsch Herv. Genzeente. Weeshuis (Achterburgwal bij de Stoofsteeg).

Doolsgezinde demeente. Weeshuis (voormalig) (Prinsengracht bij de Reguliersgracht).

Nederd. Geref.Gemeente. Weeshuis.

Nederl.Israel. Gemeente. Oude Mannen- en Vrouwenhuis. — Ziekenhuis. — Rosenthal-bewaarschool.

Roomsch Kathol.Genzeente. R. K. Armenkantoor (Keizersgracht). — St. Elisabethsgesticht (Mau-

ritskade). — Hui van Barmhartigheid (N. Keizersgracht). — Jongensweeshuis (Lauriergracht).

— Maagdenhuis (Spui), a. oude gebouw, b. nieuwe gebouw. — Oude Vrouwen- en Mannen-

huis(Plantage). — Ziekenverpleging.

Evang. Luth. Gemeente. Diakoniehuis (N. Keizersgracht). — Voormalig Weeshuis (Laurierstraat).

• Herst. Luth. Genzeente. u' rift van en leerling op de school in het Diakoniehuis.

Ho es. Van Brantzen-Rushofje (N. Keizersgracht). — Bijbelhofje (Anjelierstraat). — Deutzenhofje

(Prinsengracht bij de Vijzelstraat). — Rozenhofje (Rozengracht). — Straalman's Stichting

Magdalena Hodshon N. Keizersgracht).

3. VERSCHILLENDE GESTICHTEN EN INSTELLINGEN.

Burger-Ziekenhais. — Inrichting voor Ooglijders. — Instituut tot onderwijs van Blinden (Heeren-

gracht). — Kinderziekenhuis. — Koning Willemshuis. — Liefdadigheid naar Vermogen. —

Maatschappij van Weldadigheid (Soeploods). - Maatschappij de Amsterdamsche Werkmans-

bond. — Toevlucht voor behoeftigen. — Vereeniging ter verbreiding der waarheid. — Ver-

eeniging voor ziekenverpleging. — Vrouwen-logement zTehuis". — Zeemanshoop (Prins

Hendrikskade).

4 . PRENTEN BETREKKELIJK PHILANTROPIE.

Kindervoeding. — Vacantiekolonies. — Voeding (kostelooze). — Volksbaden. — Schoolbaden.

PORTEFEUILLE XIII.HANDEL EN ZEEVAART.

I. HANDEL.Verzamelbladen.

Geschiedenis van de Oude en de Nieuwe Beurs. — Beurs, Rokin, a. vO6r de verbouwing van 167o,

b. na de verbouwing van 167o. — Hulpbeurs, Dam. — Beurs, Dam, a. van buiten, b. van

binnen. B'eursontwerpen.

Page 43: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

4i

Korenbeurs, Damrak bij de Oudebrugsteeg, a. v(5 6r de plaatsing van het ijzeren hek,

b. na » x s » A »

Oost-Indische Compagnie. Oost-Ind. Huis (Hoogstraat ,̀ . — Oost-Ind. Werf. — Oost-Ind. Zeemagazijn.

West-Indische Covagnie. West-Ind. Huis, a. uitwendig, b. inwendig.

Nederlandsche Handel-Maatschappij.

.EntrepNdok.

Kooplieden. Spotprenten, portretten, herinneringen (alphabetisch).Herinneringen op het gebied van den Koophandel.

Bank- en Muntwezen.

Lokalen voorpublieke verkoopingen.Makelaars. Portretten. — Afbeelding Makelaarskantoor. — Herinneringen.

PORTEFEUILLE XIV.

HANDEL EN ZEEVAART. (Vervolg).

11—aaggebouwen. St. Anthonieswaag. — Waag op den Dam, a. oude Waag„ b. vernieuwde Waag..

--Reguherswaag.

_Hallen. Westerhal. — Vleeschhallen --Nes. de Nieuwe Hal.,

Markten. Aardbezienmarkt. — Bloemmarkt, N.-Z. Voorburgwal. — idem, 'in 1. — Botermarkt. —

Groenmarkt. — Nieuwmarkt. — Vischmarkt, Dam. — idem, Gelderschekade.

Middelen van vervoer. Trekschuiten. — Toeslede. — Rijtuigen. — Omnibus-ondernemingen. —

Tram — Tram-Omnibus. — Spoorweg Amsterdam-Haarlem. — Centraal-Station. — Gebouw

voor Algemeenen Dienst. — Rijnspoor. — Ontwerp Luchtspoorweg. --Stoomtram Amsterdam-

Edam. — Postkantoor. — Telegraafkantoor.

2. ZEEVAART.

Paalhuis aan de Nieuwebrug. — Semaphoredienst. — Zeerecht. — Zeemanshuis. — Droogdok. —

Scheepskranen. — Scheepskameelen. — Oosterdokssluis. — Steigers en Kaden. — Noordzee-kanaal. — Stoomvaart-Maatschappij »Nederland".

NIJVERHEID EN GILDEN.

Bakkers. — Barbiers. — Bierbrouwerijen. — Boekhandel., -drukkerij, -binderij. — Boom- en bloem-

kweekerijen. — Diamantslijperijen. — Glasblazerij. — Glazenwasscherij. — Likeurstokerijen. —Machinefabrieken. — Metselaars. — Veenderij. — Verlichting (electrische). — Weverij.

6

Page 44: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

42

PO_RTEFEUILLE XIVbis.

NIJVERHEID EN GILDEN. (V ervoig).

Winkels en Adreskaarten. — Gilden en herinneriwen daaraan.

PORTEFEE ILL E XV.

ONDERWIJS EN WE TENSCHAPPEN.

Sehoolzeletten.

Lager Ona'erwijs. a. Ambachtschool. — b. Bewaarscholen. — c. Industrieschool voor vrouwelijke

jeugd. — d. Inrichting voor spraakgebrekkigen. — e. Instituut tot onderwijs van blinden. —

f . Openbare la ere scholen. — g. Leerschool »tot Nut van het Algemeen". — h. Herinne-ringen aan onderwijzers.

Kweekschool voor de Zeevaart.

iddelbaar Onderwijs.M

Hooger Onderwijs. a. Latijnsche school. — b. Atheneum Illustre. — c. Akademie.

PORTEFEUILLE XVI.

ONDERWIJS EN WETENSCHAPPEN. (Vervolg).

Natuurkuna'ige wetenschappen. a. Genees-, heel- en verloskunde, beoefenaars (alphab.) — b. Prentenenz. betreffende idem. — c. Natuur-, wis-, zeevaart-, aardrijkskunde, beoefenaars (alphab.)

Bespiegelende wetenschappen. a. Wijsbegeerte. -- b. Oudheid- en geschiedkunde. — c. taalkunde. —a'. rechtsgeleerdheid.

Maatschappijen en Instellingen tot bevor;lering van ondervvijs en wetenschappen. Nederlandsch Aard-rijkskundig Genootsc4Ap. — Concordia et Libertate. — Koninklijk Instituut van kunsten en

wetenschappen. — Leesmuseum. — Maatschappij tot Nut van het Algemeen.

Felix Meritis. — Natura Artis Magistra. — Koninklijk Oudheidkundk Genootschap.

Page 45: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

43

PORTEFEUI LLE XVII.

SCHOONE KUNSTEN.

Plazoenen van Rederijkers-kamers.

Vignetten betreffena'e het tooneel.

Coster's Akademie.

Schouwburg op de Keizersgracht tot en met den brand 1772, afbeeldingen en geschiedenis.1 op het Leidscheplein tot 187 4 . . ) ») ideal van 1875 tot 189o. x ) »

Deschouwburgbrand in 189o. ) ) )

PORTEFEUILLE XVII bis.

SCHOONE KUNSTEN. (Vervolg).

Schouwburg na 189o. — Diverse andere schouwburgen. (alphab.) Tooneelspelers. (alphab.) —Tooneelschool.

PORTEFRU ILLE XVIII.

SCHOONE KUNSTEN. (Vervolg).

Letterkundigen (alphabetisch).

PORTEFEUILLE XIX.

SCHOONE KUNSTEN. (Vervolg).

Rijksmuseum. — Kunstientoonstellingen. — Muziek. Toonkunstenaars. — Bouwkunst. Portretten vanbouwkunstenaars en bouwkundige afbeeldingen. — Beeldhouw-, SO.- en Boetseerkunst. ._iVionumenten. — Gevelsteenen. — Drijfkunst.

6*

Page 46: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

44

PORTEFEITILLE XX.

SCHOONE KUNSTEN. (Very°1g).

Schilder- en graveerkunst, Portretten en Teekeningen. — Teeken-akademie. — Arti et Amicitiae. —

Kunstbeschermers en Verzamelaars. — Kunstveili ngen.— Schrijf- en knipkunst. --Panorama. —

St. Lucasfeest in 1884.

PORTEFEITILLE XXI.

ZEDEN EN GEWOONTEN:

K ---leederdrachten. — Anaterdamsche typen. Paspoorten voor bedelaars.

Volksvermaken. Doolhof. — Jachthaven. — k ermis. — Kermiswenschen. —S. Sport.

Herbergen en Logementen. a. 0.-Z. Heerenlogement. — b. N.-Z. Heerenlogement. — c. Oude Stads-

herberg. — d. Nieuwe Stadsherberg. — e. diverse Logementen (alphab.)

Paleis voor Volksvlijt. — Vondelslark.

Uitslanningslokalen. a. Berebijt. — Blaauw Jan. — b. Circus Carr6. — c. Frascati. — d. Fransche

tuin. — e. Tuin Moscou. — f. Panopticum. — g. Park. — h. Tolhuis. — i. Het Utrechtsche

Wapen. — Welgelegen. — k. Zang- en koffiehuizen.

PORTEFEUILLE XXIbis.

ZEDEN EN GEWOONTEN. (Vervolg),

Kof fie- en bierhuizen. --Lupinaria. — Gezellige V ereenigingen. — Loterij. — Ruwelijk. —

Kraamkamer. — Doopplechtigheden. — Nieuzejaarswenschen. -- Dienstboden. — Dooaien-

lijsten. — Hoogen lee ti — Begrafenissen. — Kerkhoven. --Reclame.

Page 47: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

45

PORTEFEUILLES XXII tot XXIX.

GESCHIEDENIS.

XXII. tot Ao. 1600.

XXIII. Van A°. 1601 h ,, 100.7

XXIV. , >, 1701 » v 1785.

XXV. 3> >> 1786 » » 1787.

XXVI. >> ›) 1788 » » 1812.

XXVII. , 3> 1 8 13 >) >> 1850.

XXVIII. 1851 » » 1889.

XXIX. , x 1890 , »

PORTEFECILLE XXXIV.

OMSTREKEN.

Verzamelbladen. Aalsmeer. . — Abcoude. — Amstel (Buiten). — A mstelveen. — Amstelveensche

Weg. — Boerenwetering. — Broek in Waterland. — Buiksloot. -- Diemen. — Diemermeer.

— Duivendrecht. — Durgerdam. — Haarlemmermeer. — Haarlemmerweg. — Houtewaal. —Laren. -- Loenersloot. -- Maarsen. — Muiderberg. — Ouderkerk a /d Amstel. — Overtoom.

— Schellingwoude. — Slooten. — Sloterdijk. — Spaarnwoude. — Uithoorn. --- Vreeland. —

Weespervaart. — Wetering Kostverloren — Zeeburg.

--------- r ----'----/Y

Page 48: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

'literslag van. de Commissie vow den Atlas van

Zeden en eiiittoonten in :\[ederland.

De werkzaamheden ter verdere regeling van den Atlas van » Zeden en Gewoonten",

werden dit jaar voortgezet. De nieuwe Commissie heeft gemeend haar taak te moetenaanvangen met een nauwkeurig onderzoek naar de overeenstemming van wat de ver-schillende portefeuilles bevatten, met het eigenlijk Joel van de verzameling dat is een

Atlas van al wat door Arent en schrift de vroegere gebruiken, gewoonten en zeden in 'topenbaar en bijzonder Leven onzer voorouders kennen leert. Door zooveel mogelijk getrouw

te blijven aan dit streven, moesten uit sommige portefeuilles enkele stukken of als over-bodig of als ondoelmatig worden verwijderd, Welke stukken intusschen bijeen wordengehouden voor een mogelijke latere bestemming. Wanneer de Commissie tot de definitieveregeling overgaat, hoopt zij, met eenige omwerking van enkele onderafdeelingen, debestaande orde van het geheel, door de vroegere Commissie in den Atlas gebracht, tehandhaven.

Door de Heeren Dr. C. E. DANIELS, S. A. DE FLINES, J. G. L. RIEKE en1. M. A. RIEKE is dit jaar de Atlas door schenking van een 7-tal teekeningen en 43prenten verrijkt, terwijl door tusschenkomst van Mr. N. DE ROEVER en den HeerJ. M. A. RIEKE enkele aanwinsten werden gekocht op de aucties van de HeerenR. W. P. DE VRIES en FREDERIK MULLER & C°.

De Commissie

J. M. A. RIEKE.AMSTERDAM, 13 Mei 1891. Mr. N. DE ROEVER.

Mr. W. R. VEDER.

Page 49: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

Verslag van de Commissie voor de uitgave ell °rider-

steuning van periodieke ell andere werken.

De uitgave van het Kohier van den tweehonderdsten penning. voor Amsterdam

en onderhoorige plaatsen over 1631, bewerkt door de Heeren J. G. FREDERIKS en

P. J. FREDERIKS, had in het afgeloopen jaar plaats. De vele en langdurige correcties

waren oorzaak dat dit geschrift later verschenen is, dan oorspronkelijk het voor-

nemen was.

Ter beoordeeling werd ons aangeboden een Reisverbaal van den Heer DE MNISZECK,

verschillende bijzonderheden over ons land vermeldende in het midden der vorige eeuw.

Daar echter het meeste al reeds elders gedrukt was medegedeeld in andere boeken, meenden

wij ons van de uitgave van dit geschrift te moeten onthouden. Van meer belang achten

wij de volgende twee Handschriften op het Gemeente-Archief te Amsterdam berustende.

I°. Het Register, gehouden bij Mr. ANDRIES JACOBSZ VAN NAARDEN, pensionaris

der stad Amsterdam van de dagvaarten bij de Staten 's lands van Holland ge-

houden. 1523-1538.

2°. Het Quohier van de quotisatie over de stad Amsterdam van den jare 1674.

Het hooge belang van het eerstgenoemde Register is gebleken in het werk van

den Heer J. TER Gouw, geschiedenis van Amsterdam. Het meldt feiten en geeft voor-

stellingen die de bekende registers van VAN DER GOES aanvullen. Wat het tweede

» Quohier" betreft, wijzen wij er op dat dit, ingedeeld naar de wijken, niet alleen de

welvaart van de Amsterdamsche burgerij, maar ook van de meeste aangeslagenen hetberoep aangeeft.

In aansluiting met het reeds uitgegeven Kohier van 1632 you deze uitgave niet

van belang ontbloot zijn.

De Commissie,

Mr. N. DE ROEVER.

F. ADAMA VAN SCHELTEMA.

R. W. P. DE VRIES.

Page 50: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

Verslag over de Numismatische Verzamelingen.

Het is met een gevoel van vreugde dat ik mij kwijt van den plicht verslag uit te

brengen over den toestand der aan mijne zorg toevertrouwde munt- en penningverzamelingen.

Even als 't vorige jaar, toch, mochten deze de belangstelling van medeleden en

vreemden ruimschoots ondervinden en kunnen wij ons niet genoeg verheugen over de

loffelijke zucht van velen om onze verzamelingen te verrijken.

Nadat ik dit jaar met 't beschrijven der munten was gereed gekomen, begon ik

met 't samenstellen van den Catalogus.

Het eerste gedeelte bevat de munten der oude, toen in ons werelddeel bekende,

volken van de vroegste tijden tot 500 na Christus ; — dit jaar is gekozen omdat in 500

na Christus ongeveer, door de Germaansche veroveraars in alle provincien van 't Westersch

Romeinsche Rijk nieuwe Staten gesticht waren.

Ik had mij voorgesteld in een tweede gedeelte de middeneeuwsche exemplaren te

behandelen, doch hun aantal, in onze verzameling aanwezig, bleek zoo gering, dat ik

besloot die weinigen hij ieder land aan de nieuwere munten te laten voorafgaan.

Hiervan bleven uitgezonderd de stukken van 't Bizantijnsch Keizerrijk tot 1453

— intocht van Sultan Mohamed II in Konstantinopel — die der Merovingers en der

Karolingers, welke afzonderlijk beschreven zijn als overgang tot de nieuwere tijden.

Daarna worden opgenomen de nieuwe Europeesche munten, gerangschikt volgens

de thans bestaande landgrenzen. De landen /elf zijn gegroepeerd volgens de stamverwante

volkstakken. 1k begon met de Germaansche landen en ben thans met de Noordduitsche

Staten van 't Duitsche Rijk gereed.

Behandeld werden de verschillende provincien van 't Koninkrijk Pruisen, gerang-

Page 51: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

49

schikt van 't Oosten naar 't Westen — daarna 't Koninkrijk Saksen, 't Groothertogdom

Saksen-Weimar-Eisenach, de Hertogdommen Saksen-Altenburg, Saksen-Koburg-Gotha,

Saksen-Meiningen-Hildburghausen, 't Vorstendom Schwarzburg-Sondershausen, de Hertog-

dommen Anhalt enBrunswijk. de Vorstendommen Waldeck-Pyrmont en Lippe, de Groot-

hertogdommen Meklenburg-Schwerin en Meklenburg-Strelitz, de vrije hansesteden Lubek,

Hamburg en Bremen, en het Groothertogdom Oldenburg.

Gaarne breng, ik hier een \voord van dank aan de Heeren Jhr. J. P. Six en Prof.

A. VON SALLET, Directeur van 't Koninklijk Muntkabinet te Berlijn, uit wier kennis en

ervaring ik voor dit gedeelte herhaald mocht putten.

Er blijft echter nog veel te beschrijven over ; na de Germanen zullen de Romaan-

sche enSlavische la en behandeld worden, om met Turkije te besluiten daarna

volgen de - andere werelddeelen.

Ikzeide u reeds, mijne heeren, dat ik met vreugde dit verslag uitbreng. Immers

de algemeene sympathie voor ons Genootschap en voor ons werken blijkt dl jaar weer

uit de to r1 zendingen.

Ik zal deze slechts terloops aanstippen, in den Catalogus toch xvordt alles uitvoerig

omschreven.

Ons medelid de Heer J. L. WILLEM SEYFFARDT zond mij eenige brandspuit-,

adres- enbelastingpenning-en, hoofdzakelijk op Amsterdam betrekking hebbende, benevens

een achttal munten.

Deze zending werd door den Heer J. M. A. RIEKE met nieuwere hondenpenningen

en turfloodjes aangevuld.

Der verzameling, ons ten vorige jare reeds door den Heer C. F. VAN WESTERHOLT

teWarnsveld bij Zutfen, afgestaan, mocht ik slechts een bescheiden koper muntje ont-

nemen, de an ere exemplaren waren reeds verteg-enwoordigd.

Van meergewicht was de bijdrage van den Heer A. E. BIERMAN. Dit medelid

vulde ons kabinet door 19 munten, gedenk-, 5 legpenningen en I godsdienstig draag--

tee en aan.

De Heeren Jhr. L. VAN BEVERVOORDEN TOTOLDEMEULE en H. G. DucRocc

zonden verschillende penningen.

Verleden jaar liet de Duitsch-Oost-Afrikaansche Maatschappij in Berlijn munten

voor hare Afrikaansche bezitting-en slaan ; een dezer, de koperen » pai" g-ewerd ons van

Mevrouw MICHEI, SPEE.

De HeerJ. H. Hui E' droeg een elftal koperen munten en eene legpenning bij.

De Heer J. E. TER Gouw te Hilversum schonk koperen munten en honden-

penning, terwij1 van ons medelid Mr. J. E. VAN SOMEREN BRAND eene zending ontvangen7

Page 52: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

5o

werd, waarvan 20 zilveren, 20 koperen munten en 5 penningen in onze verzamelingen

werden geplaatst.

De fraaie Oostenrijksche dubbele gulden, in 1879 ter eere van 's keizers 25-jarig

huwelijksfeest geslagen, overhandigde rnij de Heer Mr. A. M. PAREAU.

Een oogenblik wensch ik stil te staan bij het belangrijk geschenk van den Heer

F. G. WALLER. Van de 272 stuks die dit medelid ons toezond, konden 63 zilveren en

70 koperen munten, alsook een 24-tal penningen in onze verzamelingen worden opgenomen

ik wijs u o.a. op den Brandenburger Ausbeutethaler 1842, de 12 Mariengroschen van

Brunswijk 1682, de dubbele frank van 't kanton Appenzell 1812, de zilveren banktokens

van Engeland 1814-15, het fraaie Russische stuk van t 2 roebel 1836, de Turksche

piaster van 1839.

Niet minder belangrijk was de zending, 1,vaarmede de Heeren P. DE CLERCQ en

P. VAN EEGHEN ons de vorige maand verrasten — zoo bevinden rich daarbij een gouden

afslag van 't Utrechtsche tienstuiverstuk van 1764, Brunswijk-Luneburg , er 2/3 thalers van

1679 en 172o, dito 1/3 thaler 1679, Boheemsche kroningsdukaat van 1723, kwart dukaat

Brandenburg 1714, thalers van Brandenburg-Ansbach 1628, van Saksen (Albertinische

tak) 1604, Salzburg 1720, Hongarije 1621 en 1695, halve thalers van Hongarije 1716

en Zweden 1642.

Van de tali ijke penningen verdienen vooral vermelding de gouden Friesche landdag-

penningen van 1733 en 1765, de zilveren van 16o1 (zoogenaamde drievoudige Kogger-

daalder), de fraaie penning op 't overlijden van Feddrik Fontein, dokter te Harlingen

1765, Duitsche zilveren huwelijkspenning, benevens verscheidene exemplaren op Amster-

dam betrekking hebbende.

Ingevolge machtiging van ons Bestuur, in dato 12 September des vorigen jaars,

ruilde ik de doebletten der verzamelingen met de Heeren J. E. TER GOUW te Hilversum

en J. SCHULMAN te Amersfoort, voor munten en verschillende op Amsterdam betrekking

hebbende penningen, die ten onzent ontbraken.

Gij ziet, mijne heeren, dat de belangstelling in ons Munt- en Penningkabinet niet

verflauwde en ik noodig U daarom alien uit, ieder in zijn kring, voor onze verzamelingen

te ijveren, opdat een volgend jaar mijn verslag ten minste even gunstig zij als thans.

AMSTERDAM, I I Mei 189 r. JOH. W. STEPHANIK.

Page 53: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

3435

610 925

409 76

» 100

Gewone Ontvangsten.

Aan Contribution I 2530 I --• Zaalhuur H 62 5o• Rente

» 7, 20

diverse Ontvangsten » 23 46Toelage ten behoeve der Atlassen uit betMuseum Fonds n» 323 125

f 301 285Werken van wege het Genootschap

uitgegeven.

Aan Ontvangen op rek. B Textiele Tentoonstelling. .

» Meer uitgegeven clan ontvangen .

Gewone Uitgaven.

Per Huur van het gebou nN » Reparatie en Duinwater » Personeele Belasting » Concierge » Verlichting en verwarming » Schoonhouden van lokalen en verzamelingen» Onkosten » Druku erk

» (aandeel der eat Uitgaven in dekosten van het in 't licht geven van het Kohiervan 1632)

Uitgaven voor de Verzamelingen.

» 2000

6o8 96» 5620 245» 956 86

8 o

Werken van wege het genootschapuitgegeven.

Per Rekg. A (Kohier van 1632) . . . f 504,50Af op rekening gebracht van Ge-\voile Uitgaven 279,50

Schulddelging.

Uitloting van I Aandeel in de renteloozeGeldleening Tijdelijke Belegging.Aankoop Pandbrieven Bijbetaalde route

f 6577 ; 105

• i 1993/75» 27,61 '

» 2021 36f 6577 j 105

Textiele Tentoonstelling. .

34 93» 17 33

40 5 —» 173 56

149 1470 68

394 51

I I00

» 279 5o

f 41,31" 237,93» 60,97

>> 442,36Atlas van Zeden en Gewoonten. . » 27,84

Oudheden Bibliotheek Penning- en . .Munt-VerzamelingA

tlas van Amsterdam ... ..

Blijft voor het Fonds ......Rekg. B. (Noord-Holl. Oudheden)Uitgaven op deze rekening. • • •

225,-

385,925

lilkomstell eu Uitgavell vall het lioninklijk thulheidlindig Gellootsehap.GENOOTSCHAPSJAAR i 890-91.

Actief. Balans 30 April 1891. Passief.

1284 55h 1 993 75

» 225 -» 3503 ' 30

Aan Kas en Portefeuille » Twee Pandbrieven Nat. Hypoth. Bank . . » belegd in Werken door het Genootschap

uitgegeven Rek. A. (Kohier van 5632).

Aan Deficit.Bedrag van het tekort op i Mei 1890 f 529,65Gewone Uitgaven en Uitgaven voorde verzamelingen in 189o-91

I 3435,06• Bijbetaalde rente bii aan

Effecten-

koop ..... » 27,61

3462,67

Per rentelooze Geldleening van f 3000,— dooruitloting verminderd tot

» Fonds voor de Atlas van Zeden en Gewoonten » Werken door het Genootschap uit-

gegeven Rekg. (Noord-Holl. Oudheden),door bereids ontvangen subsidie na aftrekvan reeds gedane uitgaven, op heden Credi-teur van

I . 2700» 171 o6

1614 075

Gewone Ontvangsten metbijdragen uit het MuseumFonds ... » 3011,285

451,395• Afsluiting rek. Textiele

Tentoonst (zie Bal. 1890) » o.,8o

a 452,185981 835

f 4485 135

Gezien en accoord bevonden. AMSTERDAM, i 6 Juni

(get.) BERNARD J. M. DE BONT.

STEENBERGEN.

448 5 13'

1 89 1 .

I). C. MEIJER JR.

Penning-meester.

Page 54: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

f

327

993

5°3

323

f 2147

5025

1890.

Mrt. .19

Juli

i)ec.3

1

Aan S

aldo vorige Rekening

.I C

oup. 4 1/, 0/0 N

at. Hyp.b

ank . f

2

2,5

o

.I

.dito

.1,2

5

5 .

40/0dito

f 20

,-- f

I00 --

.

1.

dito . io

,—

.I

.31/2, O/o

di..

. '7

,50

.A

flossin

g I O

bl. 4

0/0 Nat. H

ypotheekbank.

. I Coup. 4

1/20/0 Nat. H

ypot.b

ank f

22,5o

Idito

. 11,2

5.

)

4 )

4 0/0 dito

f 2

o,- . 8o,—

. I

.dito

. 10—

3,/, 0/0 dito

.2

)) '7,50

" 3

5,—

•A

flossing I Obl. 4

1 /20/, Nat. H

ypotheekbank

Per b

etaling aan

den

Heer D

. C. M

EIJE

R J

r. .

inkoop bij inwisseling van O

bligatie 31/, O

AN

ationale Hypotheekbank 90,3./0

.. ....

als boven,O

bligatie 40/„ d

ito '0

05

/8./0

.

Saldo op nieuw

e Rekening

1890.

Jan.

juii

Dec.

31

•I

327

•1

6,

•1

00

0

•158 75

•5

00

f 2

.47

50

Rekening van O

ntvangsten en Mtgaven voor 1/et I1)useuni-F

onds

oninkiljk eudizeidkundig I-eriootschap to insterdam.

Van 31 Januari 1890 tot 31 D

ecember 1890.

DE

BE

T.

CR

ED

IT.

S. E

. & 0

.

AM

ST

ER

DA

M, 31 D

ecember 189o.

P. V

AN

EE

GH

EN

.

Page 55: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

INT ,.....A... IVZ 7.-1 IT S rr_

OPRICHTERS.

Z. M. DE KONING.

Z. K. H. DE PRINS VAN ORANJE.

Z. K. H. PRINS HENDRIK DER NEDERLANDEN.

Z. K. H. PRINS FREDERIK DER NEDERLANDEN.

C. Becker. Franefort.

L. M.Beels van Heemstede Amsterdam.

(Overt.)

H. Binger . >,

D. D.BUchler .

A. J. de Bull . . » ),

M. Clisch ... » >,a

D.Henr. de Castro Mz.

P. L. Dubourcq .. »

C. P. van Eeghen . . ›, ,,)

Mr. A. J. Enschede . . . Haarlem.

D.Franken Dz. . ... Vesinet.

P. F. Greive . . . . (Overt.) Amsterdam.

Mr.J. R. Corver Hooft

W. J. Hofdijk . • • • » Arnkem.

H. G. Jansen . . (Bedankt) Amsterdam.

J. W.Kaiser Wassenaar.

H. F. C. ten Kate. (Overl.) 's Gravenkage.

Mari ten Kate . . (Bedankt)

D. van derKellen Jr. . Amsterdam.

J. W. Kerkhoven. . (Overl.)

Mr. H.J. Koenen . . ,

G. D. K011e . »

J. H. Leliman . . (Bedankt)

Mr. J. vanLennep (Overl.)»

L. Lineman Abcoude.

J. D. Lodeesen . . (Overl.) Amsterdam.C. F. Lurasco . »

Dr. S. I. Mulder . »

Fred. Mulller. . . . »

N. Pieneman ... » »

Ch. Rochussen Rotterdam.

Hk.Salm . ... l) Amsterdam.

Prof. Dr. J. G. de Hoop

Scheer . . . .

Dr. P.Scheltema. »

H.J. Scholten .. Haarlem.

H.J. Schuymer Hzn. >, Amsterdam.

J. G. Schwartze . »

Jhr. Dr. J. P. Six . .

E. B. Swalue . . . . A

Jhr. Mr. P. J. Teding van

Berkhout (Bedankt)Prof. Dr. J. A. Alberdingk

Thijm (Overl.)Dr. D. J. Veegens ,

W. J. de Voogt A

J. de Vos jzn.

A. Willet A

Mr. F. de Wildt

A A

A

A

A

A

A

A

A

A

Page 56: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

54

BESTUUR.

VAN MEI 1891 TOT MEI 1892.

P. van Eegnen, President.

C. SchOffer, Vice-President.

R. W. P. de Vries,Secretarissen.

A. W. Weissman,

EERELEDEN VAN HET BESTUUR.

D. Franker Dz. J. Taanman.

J. W. Kaiser.n

Dr. P. J. H. Cuypers.

D. van der Kellen Jr.

Commissie voor het Museumfonds.

P. van Eeghen, President.

Jr. Dr. J. P. Six.h

Gerard A. Heineken.

Commissie van toezicht tot instandhouding van gebouwen envoorwerpen, die belangrijk zijn voor de kennis

van het lever van het voorgeslacht.

G. van Arkel. C. W. Nijhoff.

C. J. Gonnet. A. W. Weissman.

D. C. Meijer Jr.

Commissie voor de Bibliotheek,

R. W. P. de Vries. Joh. W. Stephanik.

E. W. Moes. J. L. Willem Seyffardt.

Commissie voor den Atlas van Amsterdam.

Joh. H. Lugt Pz.

J. L. Willem Seyffardt.

Mr. J. E. van Someren Brand.

D. C. Meijer Jr. , Penningmeester.

Jhr. Dr. J. P. Six,Conservatoren.

Mr. A. M. Pareau,

Page 57: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

55

Commissie voor den Atlas van afbeeMingen betreffende Zeden en Gewoonten.

D. Franken Dz.

J. M. A. Riek.e

Mr. N. de Roever.

Mr. W. R. Veder.

Commissie voor de uitgave en ondersteuning vanperiodieke en andere werken.

Mr. N. de Roever. R. W. P. de Vries.

F. Adamavan Scheltema.

Conservator van de Numismatische Verzamelingen.

Joh. W. Stephanik.

EERELEDEN.

Mr. C. Fock, Commissaris des Konins,-s in

de Provincie Zuid-Holland,' s Gravenhage.

Mr. G. van Tienhoven, Burgemeester van

Amsterdam.D. ran en D. Vesinet.

D. van der Kellen jr., Directeur van het

Nederlandsch Museum van Geschiedenis

en Kunst Amsterdam.

Jhr. Mr. Victor de Stuers, Referendaris van

Kunsten en Wetenschappen, Ministerie vanBinnenlandsche Zaken . . 's s Gravenhas-e.

Dr.C. Leemans, Oud-Directeur van' s RiiksMuseum vanOudheden. . Leiden.

Prof. Dr. H. C. Rogge . Amsterdam.

C. Becker FrancfortaIM.

J W Kaiser Wassenaar.

P. H. Witkamp I Vychen.

Gerard A. Heineken . . . . Amsterdam.

Directeuren van Teijlers-

Stichting Haarlenz.

A. Crabee Brussel.Eug. M. 0. Donee . . . Luik.g

A. W. Franks Louden.

Page 58: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

56

DONATEITR,

Jul. J. Boas Berg ..... . Amsterdam.

GEWONE LEDEN,

G. van Arkel Amsterdam.

Prof. A. Allebe . ,

F. A. Ankersmit . ..

Jac. Ankersmit. ... . ,

Mr. P. G. van Anrooij . ,

Mr. E. J. Asser . .. ,

Jhr. Mr. C. H. Backer .

Jhr. Mr. J. F. Backer.

J. Backer jr.

D. C. Berg

Dr. A. W. C. Berns . ,

J. M. B. Beuker ...

A. E. Bierman

A. J. Blaauw ,

M. H. Boas ... • • »

G. A. Bodenheim 5)

J. A. BOhringer

G. M. Boissevain

A. BOlte »

Adr. Born »

Bern. J. M. de Bont 2.

J. M. van Bosse ...

J. J. M. Brouwer Ancher . . »

Mr. P. A. Brugmans

Dr. C. P. Burger Jr.

J. M. Cantor

Prof. Dr. P. D. Chantepie

de la Saussaye .. .. »

G. S. de Clercq

P. de Clercq

P. A. P. J. P. Colombon. Amsterdam.

W. J. vanCoppenaal . »

P. H. Craandijk .. »

W. P. van Wickevoort

Crommelin ,

C. G. Crone .....

J. Th.J. Cuypers ,

Alex. Daniels

H. C. Delsman.

A Dubourcq

H. G. Ducrocq »

C. Dyserinck »

A. W.> Eeghen . . »

J. H. van Eeghen . »

Mr. Jos. van Eik Jz.. . .

G. Eltzbacher

Jul. Eltzbacher

G. Fikkert Jr. b

S. A. de Flines . ,

D. A. Fock ,

Max. Fuld >>

J. F. Gebhard Jr. »

F, Th. GOrlitz »

B. L.Gompert7 »

J. G. de Groot Jamin Jr.

A. J. van Beek Helledoren

Haages

H.C. Hacke »

Mr. J. N.van Hall .. >,

A. Th. Hartkamp .. ,

Page 59: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

57

B. Heldring Amsterdam.

H. C. Hintzen

Prof. Dr. S. Hoekstra .

J. W. Holman »

Bart van Hove. . . .

P. Th. van Hoorn. >:

J. H. Hubner ),

G. J. Hulscher

M. J. Hulscher ,

A. H. Huijsman .

M. H. Insinger

G. J. Jansen

P. W. Janssen

Dr. C. W. Janssen .. »

Mr. D. Josephus Jitta .

S. W. Josephus Jitta . . . ,)

Mr. D. B le Jolle ... ,,

B. H. KlOnne

Mr. W. P. Sautijn Kluit . >,

Prof. Dr. D. J. Korteweg. >>

F. G. Kramp >>

J. R. de Kruijff

J. Louis Kuinders . .. »

Rud. J. Kijzer >>

P. F. Laarman

E. S. Labouchere . ,

Mr. J. L. de Leao Laguna. »

Mr. E. J. Everwijn Lange . »

Mr. E. J. Everwijn Lange Jr

J. A. Lang, erhuizen . »

Mr. W. F. van Leeuwen . . ),

Mr. Herrick S. van Lennep

G. J. A. Roeters van Lennep

J. H. H. Leonhardt .. »

P. van Limmik

W. F. Loman »

S. L. van Looij .. . Amsterdam.

H. Luden

Joh. H. Lugt Pz. . »

J. H. Maschhaupt .

Prof. Dr. J. C. Matthes . . »

Mr. F. Alting Mees .

J. ter Meulen ....

E. W. Moes

F. Mohr »

C. van Mourik »

Mr. S. J. I. A. Mulder

N. H. Nierstrasz . . »

P. W. Noorweegen . »

J. Nienhuijs . . . . • • »

C. W. Nijhoff >>

Fr. D. 0 Obreen . >>

L. C. J. van Ogtrop. . . »

Mr. L. J. G. van Ogtrop . >>

P. A. L. van Ogtrop

P. A. van Oosterwijk Bruijn

Mr. H. Oijens

J. E. Oijens »

A. D. de Marez Oijens . . >>

H. J. de Marez Oijens

J. Petersen >>

W. F. Piek

Prof. Dr. A. Pierson . . >>

Mr. N. G. Pierson .

C. M. Pleyte Wz ... >>

J. R. H. Neervoort v. d. Poll

Mr. J. P. Portielje »

Prof. Mr, H. P. G. Quack

Fred. C. Quien. . . »

Mr. E. N. Rahusen • • »

H. J. Rahusen

C. W. J. Ramann . »8

Page 60: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

D

>>

5g

Paul vom Rath .. . . Amsterdam.

R. vom Rath

Mr. F. J. M. A. Reekers .

Mr. R. van Rees

A. Rehbock

J. M. A. Rieke . »

J. G. L. Rieke

Jhr. B. W. F. van Riemsdijk

A. Roeloffzen ),

Mr. W. Baron Roell

Mr. N. de Roever Az. .

Th. Romswinckel .... »

J. W. M. Roodenburg.

George Baron Rosenthal

G. B. Salm

H. Salomons

K. H. Schadd ... »

F. Adama van Scheltema >)

J. N. Scheltema ...

P. Scheltema Beduin . ,>

C. J. J. Schmitz ... . )

F. J. W. H. Schmitz . . »

T. Scholten

J. de Jong Schouwenburg. . »

J. L. Willem Seyffardt .

R. Sequiera Jr. . .. s>

L. Serrurier

Mr. J. A. Sillem >>

J. G. Sillem »

Jhr. Prof. Dr. J. Six.

Mr. J. E. van Someren Brand

A. M. A. Smits .. .. . »

J. H. Andersen Spin . . . .

Wilm Steelink

H. C. Steenbergen ..

Joh. W. Stephanik ..

Jan F. M. Sterck Amsterdam.

Mr. Th. Stuart . ... »

Prof. G. Sturm .

Jhr. Mr. C. J. den Tex . »

J. D. Thie »

G. A. Baron Tindal .

Prof. Dr. J. M. J. Valeton. »

H. Valkenburg

Mr. W. R. Veder .

J. Veeren van Veen ..

E. Vita Israel ... )

Mr. W. van der Vliet . • • »

J. van Vorstenberg Jr.

Mr. L. de Vries Feijens. . »

M. J. Waller . .

Mr. W. S. J. v. Waterschoot

van der Gracht .

L. A. Weissenbruch Lz. »

A. C. Wertheim . . »

F. A. van West .. »

J. R. Wiiste

E. Stark Nieuwer-Amstel.

C. P. van Eeghen Jr. . . Aardenburg.

C. W. Bruinvis Alkmaar.

Mr. F. G. Canneman . • • Arnhenz.

Mr. Alex. Ver Heull . • • >>

Prof. Dr. C. L. Wurfbain »

J. D. Waller Baarn.

J. W. Brouwers Bovenkerk.

H. D. Willink van Collen Breukelen.

J. A. Matthes

Ed. de Neufville . . Bussum.

Mr. S. van Gijn . .. . Dordrecht.

Jhr. P. H. Six .. .. . 's Graveland.

Mr. C. Bake 's Gravenhage .

J. W. Pieneman Boelen . . »

Page 61: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

59

Dr. Abr. Bredius . ' s Gravenliage. Dr. W. N. du Rieu . . . . Lei den...

J. L. Jarman Jr . »A \AT Sijthoff »

Ph. J. Koelman ... » Mr. W. H. de Beaufort . . Leusd en.

Jhr. Mr. Th. H. F. van A. N. J. Fabius .. Naarden.

Riemsdijk >> J. Ph. van der Kellen . . . D

Jhr. Mr. F. vanSchuilen- S. W. N. Rijnbende . . Overveen.

burch >, J. J. Graaf ... . Ouderkerk.

A. C. Baron Snouckaert vanC. J. van Eeghen e • • • . Putten.

Schauburg >> Jhr. P. H. A. Martini Buys. Rottcrdam.

A. des Tombe » Mr. J. F. B. Baert .. .. Utreckt.

Mr. H. 0. Feith Groningen. Jhr. J. J. de Geer van

H. H. Beels Haarlem. Oudegein ... • • »

W. del Court tot Krimpen . » Mr. C. G. C. van Hengst . >>

C. M. van Gogh .... » Mr. H Royaards van Scher-

C. J. Gonnet »penzeel >,

E. von Saher » Mr. W. J. Royaards van den

J. H. L. van der Schaaff. . » >>Ham

J. B. Westerwoudt .. »»A. Teepe

A.J. C. J. S. Bergsma . • • Hilversum. F. Baron van Tuyl van

C. W.Grosskamp ... » Serooskerken Velsen.

G. W. van Heukelum. . . . Yutfaas. Mr. C. B. Labouchere . . . Zan'.

M. Leembruggen . . Lisse.

Page 62: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

Lijst van Genootschappen en MaatschappijellWAARMEDE HET

KONINKLIJK OUDHEIDKUNDIG GENOOTSCHAP,

door het ontvangen van Verslagen en Werken,geregeld in betrekking staat.

Ministerie van Binnenlandsche Zaken.Gemeentebestuur van Aardenburg.

• Alkmaar.>.)

• Leiden.• Nijmegen.• Utrecht.

Teyler's Genootschap te Haarlem.Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden.Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen te Middelburg.Provinciaal Genootschap van Kunsten en Wetenschappen in Noord-Brabant.Friesch Genootschap van Geschied- , Oudheid- en Taalkunde te Leeuwarden.Museum van Oudheden in Drenthe.

• te Groningen.Provinciaal Utrechtsch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen te Utrecht.Historisch Genootschap te Utrecht.Koninklijke Bibliotheek te 's Ha e.Leeskabinet te Rotterdam.Dordrechtsch Museum te Dordrecht.Vereeniging Architectura et Amicitia te Amsterdam.Maatschappij Arti et Amiciti te

v. d. Werkenden Stand te

Aachener Geschichtsverein, Aachen.Anhaltsche Geschichtsverein, Dessau.Verein von Alterthumsfreunden im Rheinlande, Bonn.Historische Gesellschaft in Bremen, Bremen.Gesellschaft fur bildende Kunst, Emden.Verein far Hambargische Geschichte, Hamburg.

Alterthumskunde in Thuring,en Jena.» LUbeckische Geschichte and Alterthumskunde, Lubeck.

Museum-Verein fur das Eirstenthum Liineburg, Liineburg.Mecklenburgische Geschichtsverein, Schwerin.Mtinchener Alterthums-Verein, Miinchen.Verein fur Geschichte und Alterthumskunde in Westfalen, Miinster.Germanisches Museum, Niirnberg.Commission Archeologique, St. Petersbourg.

Page 63: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor
Page 64: JIAIRTEIRSLAG - dbnlconducteur der artillerie eerste klasse (adjudant-onderofficier) ... rapporten ter uwer kennis zullen brengen, zijn krachtig en belangeloos werkzaam geweest voor

`,------

Boekhandel TEN BRINK & DE VRIES, Warmoesstraat 122, Amsterdam.