VERZAMELDE INFORMATIE Interviews:

Hans Kils – De Buitenlandredactie“De Buitenlandredacctie is een jaar oud en is er vooral om jonge journalisten te informeren die correspondent willen worden.Het is ook een soort vraagbaak, contact en podium voor jonge freelancers. De correspondent 2.0 is iemand die alle media (dus ook social media) gebruikt om zichzelf als het ware in de markt te duwen. Geschreven media als kranten hebben minder geld, daardoor bestaat er meer concurrentie tussen dej ournalisten. Het liefst heeft een krant een vaste correspondent, maar die wordt lui. Een freelancer blijft ‘vechten’ voor zijn producties. Ze zijn veel meer bezig met het zoeken naar verhalen en hebben vrijheid in welke media ze kiezen. Blijkbaar lukt dit, want ze zijn er en dus overleven ze. De markt is moeilijk maar de goede redt zich. Je moet inventief zijn.

Correspondenten lopen aan tegen: - Het product is af, maar de opdrachtgever vindt het niet goed (genoeg) en betaalt niet. - Je komt moeilijk met je voet tussen de deur.

Iedere krant heeft een ander wereldbeeld, je kunt dus niet makkelijk zeggen dat ieder medium een ‘zo compleet mogelijk wereldbeeld’ schept. In de toekomst zie ik geen onoverkombare problemen. Freelancen is moeilijk maar mogelijk. Neem bijvoorbeeld Brazilië, met alle evenementen die daar gaan plaatsvinden in de nabije toekomst (zoals de Olympische Spelen), freelancers gaan er gewoon op eigen houtje naartoe.

Je kunt ook voor buitenladse media schrijven, alleen al Vlaanderen: die heeft veel minder correspondenten dan wij en je kunt je Nederlandse stuk dus prima bij hun media pitchen.

Geschreven media moeten snijden in hun budgetten. Maar het ligt ook aan het feit dat de omstandigheden van correspondenten duurder zijn geworden. Bijvoorbeeld Londen of Moskou, zijn twee heel dure steden om te wonen en leven. Daar kunnen media niet (meer) zomaar voor gaan betalen. Het is niet erg dat er wordt bezuinigd.”

Eva de Vries – Lokaalmondiaal“Er is veel minder geld voor vaste correspondenten door de bezuinigingen in de media. Daarbij is Nederland onder meer door de politiek erg op zichzelf gericht (navelstaren). Het gevolg hiervan is dat er minder aandacht is voor het buitenland, maar ook dat er op een andere manier wordt gewerkt; bijvoorbeeld op freelance-basis. Deze freelancers voelen een financiële druk, maar het heeft ook een positief effect; doordat er zoveel freelancers zijn, worden deze inventiever.

Globalisering en social media hebben zeker invloed op de manier waarop buitenlandjournalistiek bedreven wordt. Het is veel makkelijker om aan nieuws te komen. Sommigen zeggen dat de correspondent op een dag misschien wel niet meer nodig is, maar er is wel degelijk iemand nodig die het nieuws duidt. Het biedt ook mogelijkheden.De correspondent blijft noodzakelijk; die zorgt namelijk voor de context, het ‘overall’ plaatje. Er is ook veel meer samenwerking met lokale journalisten. Of correspondenten verdwijnen op den duur? Lokaalmondiaal hoopt van niet. Nederland is een klein land, het is belangrijk om te weten wat er gebeurt, om verbonden te zijn. Niet alleen uit interesse, maar ook voor een duidelijk wereldbeeld.Lokaalmondiaal probeert jonge journalisten in aanraking te laten komen met buitenlandjournalistiek, met projecten als Beyond Your World. Zo hopen ze te bereiken dat deze journalisten geïnteresseerd raken om in de buitenlandjournalistiek te blijven werken. Ook kijken ze naar nieuwe mogelijkheden en vormen een platform voor discussie. Veel meer samenwerking tussen journalistien hier en journalisten in bijvoorbeeld Afrika. Daar profiteren beide partijen van. Je krijgt een interessante kijk op de situatie daar en het kost minder. Correspondenten moeten ook voor buitenlandse media publiceren. En multimediaal zijn. Persoonlijk denk ik dat dat een beetje gevaarlijk is en dat je beter in één ding heel goed kunt zijn dan dat je van alles wat doet.Over de toekomst van de buitenlandjournalistiek is Lokaalmondiaal positief kritisch. Het blijft allemaal een beetje oppervlakkig. Wij willen verhalen graag klein maken. Bijvoorbeeld door te kijken naar lokale situaties. Het begrijpbaar maken voor het Nederlandse publiek en het op een verhalende manier brengen. Tips voor nieuwe buitenlandcorrespondenten; wees creatief. Ook als het gaat om de plek waar je naartoe gaat. Hoeveel nieuws is daar te halen? Hoeveel concurrenten zijn er daar, wat heb jij voor meerwaarde? Kijk vooruit: wat zijn/worden interessante plekken om te werken. Hou ontwikkelingen in de gaten. Werk samen, maak samen met fotografen en andere journalisten projecten.”

Olaf Koens – ervaren freelance-buitenlandcorrespondent“Waarom ik toen ik begon aan het correspondentschap voor Rusland heb gekozen weet ik niet meer precies. Ik was verliefd op een meisje uit Oekraïne, dus ging ik ook die richting in. Het is allemaal een beetje uit de hand gelopen. Ik heb nooit echt bewust de keuze gemaakt om in Rusland te gaan werken, het is gewoon zo gelopen. Tot nu toe bevalt mijn baan me prima. Het is de beste baan in de wereld! Ik zou niet in vaste dienst willen gaan van een medium, ik ben altijd freelancer geweest en dat ben ik nog steeds. Natuurlijk heeft een vast contract als voordeel dat je iedere maand een vast bedrag krijgt, als freelancer moet je altijd knokken voor je baan, maar ik ben toch geen ‘spender’. Bovendien krijg ik binnenkort al wat meer vastigheid: na de zomer mag ik Arnout Brouwers opvolgen als correspondent Moskou voor de Volkskrant. Dat wordt geen vast contract, maar het is natuurlijk wel een extra financiële zekerheid.

Je moet jezelf een beetje weten te profileren. Opdrachtgevers komen niet snel op jou af, je moet jezelf verkopen. Een ‘merk’ zou ik mezelf echter niet noemen.In 2008 wilde ik heel graag een verhaal schrijven, maar ik kreeg het aan de straatstenen niet kwijt. Dus regelde ik via Twitter mijn eigen crowdfunding-project. In 2010 heb ik nog een keer een artikel gemaakt door middel van crowdfunding, maar er is wel een probleem met die werkwijze: je kunt het niet blijven herhalen, anders denken mensen op een gegeven moment: ‘Daar heb je hem weer, hij komt weer om geld bedelen.’Ik denk niet dat de vaste correspondent uiteindelijk helemaal wegbezuinigd wordt. Maar de tijden zijn weldegelijk veranderd, de gouden jaren ’90 zijn voorbij. Maar ik ben niet pessimistisch over de toekomst van het vak.Ik vind de term ‘correspondent 2.0’ geen loze term, je moet de mogelijkheden die er zijn benutten, ook sociale netwerken. Je kunt niet meer alleen je kerntaken uitvoeren, er komt tegenwoordig meer bij kijken. Maar het draait uiteindelijk om de verhalen, en die zijn het zeker waard. Naast Nederlandse media werk ik ook voor engelstalige media en soms voor Russische. Of er tijdens mijn tijd als correspondent dingen veranderd zijn? Nou, de helft van mijn opdrachtgevers is inmiddels failliet. Maar voor de rest valt het allemaal wel mee. Ik probeer gewoon vaker meerdere opdrachtgevers bij elkaar te zetten. Dan wil ik een verhaal schrijven, zet ik meerdere opdrachtgevers naast elkaar, die delen dan de kosten, en mij kost het maken van dat verhaal dan niets. Voor iedereen is dit voordeliger, en dus beter. Je moet inventief zijn. Ik blijf zeker nog wel een tijd vanuit Rusland werken. Ik heb nog wel wat vage plannetjes van dingen die ik nog wil doen, maar dat verandert toch steeds. Morgen zijn ze weer anders.Of ik denk een verschil te maken voor het Nederlandse publiek? Misschien. Ik vind wel dat journalisten zichzelf vaak overschatten. Maar ik ben soms wel (deels) verantwoordelijk voor het nieuws uit Rusland ja. Navelstaren is zeker wel iets wat ik merk. Vroeger was Nederland een klein, bescheiden landje met de ogen en oren wijd open voor de rest van de wereld. Maar je ziet dat na de moord op Fortuyn, en zeker nu de crisis erbij gekomen is, dat Nederlanders meer naar hun eigen land kijken. Maar sommige verhalen moeten gewoon verteld worden, daar moet je aan trekken. Bij mij lukt dat meestal en daar ben ik ook blij mee. Het ligt natuurlijk ook aan je vertelkunsten. Wat me eigenlijk het meest heeft verrast aan het correspondentschap is hoe makkelijk het eigenlijk is. Je moet gewoon een ticket boeken en gaan. Vroeger was het onmogelijk om bij grotere mediabedrijven binnen te komen, nu is dat al veel minder. Mijn belangrijkste tip voor beginnende buitenlandcorrespondenten is: Laat je niet naaien. Je moet op je tellen staan, nooit dingen gratis doen. Hoe vaak ik wel niet gebeld word met de vraag of ik gratis een opdracht wil doen, omdat dat ‘toch ook goed is voor mijn naam en portfolio’... dan moet je gewoon denken ‘fuck it’. Het is natuurlijk wel een baan. Moskou is een dure stad, ik moet ook iedere maand mijn geld verdienen om mijn huur te betalen en te eten. Daarnaast is het belangrijk dat je een taal leert, en leer deze vloeiend te spreken. Nederlanders denken vaak dat ze goed engels spreken, dat is bullshit. Als je denkt dat je een verhaal in het engels kunt publiceren, omdat jij vindt dat je het wel aardig spreekt, zit je fout. Investeer hier tijd in. Ook aan Duits heb je heel veel.

Als laatste tip wil ik graag meegeven dat je altijd je telefoon op moet nemen. Dat is erg belangrijk, vooral als freelancer. Ander raak je je baan kwijt.”

Geert Jan Hahn – beginnend freelance-buitenlandcorrespondentHet correspondentschap bevalt me op zich goed. Maar als nieuwkomer woon en werk je niet per se in één land. Je zwerft een beetje door de regio heen, en ik ga ook op en neer naar Nederland, waar mijn vriendin woont. Dat is een beetje de huidige tendens: journalisten die in verschillende regio’s werken. Zo gaat de Persdienst ook een beetje te werk: we vragen alle correspondenten om in meerdere landen te werken. Dat geldt dan vooral voor Europa. Het is natuurlijk absurd om een heel continent te moeten verslaan. Dan meldt een freelancer zich bij een medium, vanuit, laten we zeggen San Francisco, en dan zeggen ze doodleuk dat ze al iemand in New York hebben zitten. Tegenwoordig kiezen media er vaak voor om de reiskosten niet te betalen of alles op freelance-basis te doen. De tijden waarin een correspondent voorzien werd van een huis, chauffeur en een vast contract zijn duidelijk voorbij. De financiële onzekerheid die bij het correspondentschap hoort, heeft zeker invloed op mijn manier van werken: Je neemt gewoon alles aan wat je vaste opdrachtgever aandient. Bijna alles dan. Zo ben ik bijvoorbeeld een keer gebeld door de toenmalige GPD, dat een politicus in mijn regio werd beschuldigd van drugsgebruik. Of ik daar iets van af wist. Nee, dat wist ik niet. Toen ik het ging uitzoeken, vond ik het ook niet echt nieuwswaardig. Dat is één van de weinige keren dat ik niet aan de wensen van mijn vaste opdrachtgever voldeed. Er wordt van jou als correspondent altijd verwacht dat je álles van je regio afweet. Zowel alles over de geschiedenis, als de economie, als de politiek etcetera. Maar vaak hebben ze ook gewoon snel even wat nodig van ‘iemand die er zit’. Zoals je dat wel eens ziet met radio- en televisiejournalisten, die dan gebeld worden, puur als ‘talking head’, of ze nu wel of niet iets van de zaak afweten, gaat dat ook soms met geschreven media. Als het dan te veel tijd en/of geld kost om daadwerkelijk naar de juiste plek toe te gaan, nemen ze ook genoegen als je de lokale media volgt en wat telefoontjes pleegt. Dan heb ik nog steeds een meerwaarde ten opzichte van de redactie in Nederland; ik spreek immers de taal en volg de lokale media. Een voorbeeld daarvan is een bomaanslag een jaar geleden. Daar was ik niet bij, en door middel van het volgen van de lokale media kon ik het beter volgen dan wanneer ik de chaos in was gegaan. Dan nog hadden ze mij nodig, want ik spreek de taal. Ik ben in Oekraïne gaan werken nadat ik aan de UvA Slavische talen had gestudeerd. Toen werkte ik al voor de Pers, toen op de sport-redactie, en na mijn studie ben ik voor het EK voetbal naar Oekraïne gegaan. Ik had nooit verwacht dat het zo goed zou gaan. In een werklandschap van freelancers zit je soms wel eens in elkaars vaarwater. Maar het hangt er natuurlijk helemaal vanaf waar je gaat zitten. De meeste Nederlandse journalisten zitten in Moskou, Warschau of Belgrado, dus ik heb in mijn gebied niet zo veel ‘concurrentie’. Maar je kunt ook gewoon met elkaar overleggen. Binnenkort ga ik bijvoorbeeld naar Kazachstan, daarvoor heb ik overlegd met de journalist die daar normaal gesproken zit. Natuurlijk heb ik zijn toestemming niet nodig, maar het is wel zo netjes om te doen. Bovendien zijn kranten vaak loyaal naar hun (freelance) correspondenten.

Ik heb sowieso veel contact met andere Nederlandse journalisten. Ik vind het leuk om samen te werken, samen een project op te zetten en het werk te verdelen, maar je hebt ook echte einzelgangers in het vak. Ik doe dit werk pas sinds eind 2011. Wat me het meest heeft verrast is dat je veel meer achter je computer zit dan je wil. Ik denk dat men er vaak een te romantisch beeld van heeft. Je kunt niet de hele tijd lekker op pad zijn. Je moet de media in de gaten houden voor het nieuws. Zo was er een keer een demonstratie die letterlijk een paar straten van mij vandaag plaatsvond. Ik had er niet vanaf geweten als ik het niet op internet tegen was gekomen. Maar dat betekent niet dat ik het gevoel heb dat ik achter de feiten aan loop, juist niet. Je kunt nooit overal als eerste bij zijn, maar vaker dan je denkt ben je toch de eerste van wie je publiek het hoort. De financiële onzekerheid valt mee. Binnen een paar maanden had ik een aantal vaste opdrachtgevers. Ook losse tijdschrift-dingetjes. Toch zou ik soms wel veel liever in vaste dienst zijn van een medium. Je bent als freelancer in een land als dit nou eenmaal erg afhankelijk van bepaalde evenementen. Maar ik vind deze regio leuk genoeg om er voorlopig te blijven werken. Ik doe zeker aan crowdfunding-projecten. Ik ben onderdeel van De Nieuwe Pers, men kan zich hierop abonneren en zo krijg je op een gegeven moment je eigen vaste publiek. Ik maak veel gebruik van social media als ik in Oekraïne ben, vooral Twitter en Facebook. Maar meer voor het aanprijzen van mijn producten die al gepubliceerd zijn, niet zozeer om ze te verkopen. Ook om het thuisfront op de hoogte te houden van mijn leven, de sociale media hebben deze functie een beetje overgenomen van websites als waarbenjij.nu. Van de bezuinigingen merk ik persoonlijk niet zo heel veel. Je moet misschien wat beter je stukken weten te pitchen, maar dat is niet per se slecht. Ik schrijf niet voor buitenlandse media. Ik neem wel ooit klussen aan vanuit het buitenland, maar dat zijn veelal commerciële dingen. Bijvoorbeeld een magazine over goede doelen dat wil dat ik een mooi stuk over mijn regio schrijf. Waarschijnlijk nogal cliché, maar als belangrijkste tip voor beginnende correspondenten wil ik toch geven: Gewoon gaan! Maar ook dat je de tijd die je achter je computer besteedt niet moet onderschatten. Als je capabel genoeg bent om in andere talen te schrijven, moet je dat ook zeker doen. En ookal heb je in het begin misschien nog weinig opdrachten, heb wat geduld. Stuur vanuit daar verder. Wat opvallend is, is dat je wanneer je van locatie een verhaal pitcht, je veel gedrevener en enthousiaster overkomt. Maar het kan wat langzaam op gang komen, zorg daarom voor een kleine buffer of een ander baantje. Ik geloof dat Koens in het begin ook achter de bar heeft gestaan.”

[per mail]

Philippe Remarque – Adjunct-hoofdredacteur van de Volkskrant

 •       Hoeveel vaste correspondenten hebben jullie in dienst en waar werken die? Waarom specifiek op die plekken?Lees het colofon van de krant. We zijn op de relevante plaatsen waar onze lezers over willen lezen.  •       Hoeveel procent van jullie buitenland-sectie is ongeveer afkomstig van freelancers? Groeit dat deel?Ja, nu nog 4 vaste dienst, de rest freelance•       Wat is er de afgelopen 10 jaar veranderd aan jullie beleid aangaande buitenlands nieuws?Niet veel. Proberen meer zeggingskracht en goede verhalen te brengen, minder verplichte nummers als voorverhalen verkiezingen. •       Heb je het gevoel dat je genoeg in aanraking komt met (de producten van) freelance-correspondenten, of denk je dat jullie (media en freelancers) elkaar vaak mislopen?Het meeste komt van freelancers met een contract. Af en toe iets van echt losse types in Vonk.•       Op welke manier hebben de algemene bezuinigingen in de media invloed op de buitenlandsectie van jouw medium?Niet veel, we blijven er flink geld aan besteden. Overigens bezuinigen wij niet, onze begroting groeit licht. •       Zie je globalisering, internet en social media als een ‘bedreiging’ of juist als een hulpmiddel voor de buitenland-pagina in jouw medium?Een hulpmiddel, het is fijn dat de wereld kleiner en sneller is geworden. ook een uitdaging, want lang niet alles is waar. •       Steeds vaker klinkt het geluid dat alle vaste buitenlandcorrespondenten op den duur wegbezuinigd zullen worden. Hoe denk jij daar over?Vaste dienst is duur, dus dat zou kunnen. Wij zijn het niet van plan. Overigens schrijven de vaste freelancers vaak net zo goed of beter, dus zou geen lezer het merken. Wat kan het de lezer schelen of wij de Londen correspondent in dienst hebben of een fiks maandbedrag betalen?•       Ten slotte: Heb je tips voor beginnende (freelance-)correspondenten?Je moet heel goed schrijven, dat is ons enige criterium. Daartoe moet je veel lezen en nadoen wat je goed vindt. 

Titia Ketelaar – Vaste correspondent NRC•       Hoe bevalt het correspondentschap je tot nu toe? 

  Zeer goed •       Werk je ook voor buitenlandse media en zo ja, voor welke en in welke taal?

  Nee  •       Maak je gebruik van social media voor je werk, en zo ja: welke? 

  Ja: LinkedIn, Twitter, Facebook •       Steeds vaker klinkt het geluid dat de vaste correspondent uiteindelijk helemaal weg-bezuinigd zal worden. Hoe denk jij hierover? 

  Het is altijd zo geweest dat er freelance correspondenten waren, alleen zie je nu een verschuiving naar freelancers zonder vaste opdrachtgevers. Zolang er maar niet minder correspondenten komen (en een onderzoek van een andere student wees uit dat dat niet zo is, zie www.debuitenlandredactie.nl) en Nederlandse media naar buiten gericht blijven, is er volgens mij geen probleem. Wel is het zo dat het voor freelancers in een dure stad als Londen moeilijker is om rond te komen.

 •       Heb je tips voor beginnende (freelance-)correspondenten? 

  Bouw een netwerk op. Je bent alleen waardevol als je kennis hebt over je land, en diens bewoners. Wees geen persbureau – het gaat niet om het nieuws, maar om de verhalen achter het nieuws.

 •       Wat zijn volgens jou de voor- en nadelen aan het vaste correspondentschap? 

  Voordeel is dat ik ook ergens heen kan gaan zonder dat het meteen een verhaal hoeft op te leveren. Ik ga naar lezingen, spreek met mensen, voor mijn eigen kennis – en het gaat niet van mijn tijd af = tijd dat er geld verdiend had kunnen worden.  Nadeel is dat iedereen denkt dat je maar één opdrachtgever hebt, maar ik ben altijd inzetbaar en voor alle redacties.

 •       Wat vind je van de huidige situatie in de journalistiek? (Bezuinigingen, veelal werken op freelance-basis, online interactie etcetera?) 

  Kranten (tijdschriften etc) zijn bedrijven. Om goede journalistiek te maken, moet er een goed bedrijfsmodel zijn. Kijk naar The Guardian – fantastische krant, maar draait 40 miljoen pond per jaar verlies. Dat is niet vol te houden. Online is een voorbeeld van een nieuwe manier van journalistiek. Zo lang journalisten hun werk blijven doen (=verslag doen, onderzoeken, vertellen) zie ik geen probleem.

 •       Heb je soms het gevoel dat je als correspondent achter de (nieuws)feiten aan rent? 

  Nee, zie boven. Een correspondent is geen nieuwsjager. 

•       Heb je het gevoel dat je een verschil maakt voor het Nederlandse publiek met jouw werk? 

  Ja. Hoewel iedereen Engelse leest, en alle Britse en Ierse kranten online te lezen zijn, stel en beantwoord ik de vragen die voor een Nederlands publiek relevant zijn.

 •       Welke veranderingen neem je waar in het werkveld van de correspondent? 

  Het werkterrein van sommige posten wordt groter. Vroeger versloeg een correspondent vaak één land: nu regio’s.  En er is vaak minder budget om binnen die regio’s te reizen.

 •       Welke invloed hebben de bezuinigingen in de media volgens jou, naast de verschuiving naar de freelancers? 

  Ik geloof dus niet dat de bezuinigingen alleen reden zijn voor die verschuiving naar freelancers. Zie die kaart van de andere student: er zijn nu freelancers op plekken waar nooit Nederlandse media zaten.

 •       Zie je jezelf als een ‘correspondent 2.0’? Waarom wel/niet? 

  Ik vind 2.0 onzin. Je doet je werk, en daar hoort online bij. 

Laura Postma – Beginnen freelance – correspondent Voor welke media werk je?> Ik werk onder andere voor Nu.nl en voor de Duitse omroep Deutsche Welle. Daarnaast sta ik op de correspondentenlijst van RTLZ, Bureau Buitenland (VPRO Radio 1) en BNR Radio.

·         Hoe bevalt je baan tot nu toe?> Tot nu toe goed. Ik ben zo'n anderhalve maand geleden naar Praag verhuisd om mij hier te vestigen als (freelance) correspondent. Het is dus nog te vroeg om te zeggen of dat het heel goed of heel slecht gaat, maar de opstartfase verloopt momenteel positief.

·         Waarom heb je de keuze gemaakt om als freelance-correspondent aan de slag te gaan?> Ik had behoefte aan de vrijheid om zelf te bepalen waar, wanneer en hoe ik werk. Als freelance correspondent kan ik gaan en staan waar ik wil. Dat weegt voor mij zwaarder dan de financiele onzekerheid die het soms met zich meebrengt.

·         Werk je ook voor buitenlandse media, en zo ja; welke en in welke taal?> Ja, ik werk voor Deutsche Welle. Ik maak voor hen Engelstalige radioreportages. 

·         Heb je wel eens meegemaakt dat jij een onderwerp erg dringend vond, en per se onder de aandacht wilde brengen bij het Nederlandse publiek, maar dat geen enkel medium interesse toonde? Hoe ging je daar toen mee om?> Nee, dat heb ik (nog) niet meegemaakt. 

·         Wat vind je van de huidige situatie in de journalistiek? (Bezuinigingen, veelal werken op freelance-basis, online interactie etcetera?)> Het is vechten voor wat je waard bent. Als beginnend journalist is het erg lastig om een stok tussen de deur te krijgen. Omdat ook veel ervaren journalisten ineens gedwongen worden om te gaan freelancen, is het lastig om je verhalen te verkopen. Ik heb als beginnend journalist ten slotte minder ervaring en minder contacten. Aan de andere kant maakt dat je creatiever. Werken als freelancer is naar mijn mening niet per se een achteruitgang, maar dan moeten opdrachten wel degelijk betaald worden, en dat is niet altijd het geval. 

·         Wat zijn de meest voorkomende problemen die je tegen komt tijdens je werk?

> Dat ik geen enkele reactie krijg van een medium waar ik contact mee opneem om een idee voor een verhaal aan te dragen. Ik zou het prettig vinden als er tenminste wordt gereageerd, ook al is het een afwijzing. 

·         Zou je liever in vaste dienst zijn van een medium dan freelancen? Waarom wel/niet?> Nee, ik heb in vaste dienst gewerkt bij een tijdschrift en het beviel me helemaal niet om onderdeel uit te maken van een grote uitgeverij en het bijbehorende bedrijfscultuurtje. Ik voelde me geen journalist. Ik heb bewust de keuze gemaakt om te gaan freelancen.

·         Heb je last van financiële onzekerheid als gevolg van je freelance-status? Zo ja, heeft dit invloed op de manier waarop je werkt?Ja, die onzekerheid is er altijd. Elke maand is anders. Het heeft tot gevolg dat ik in principe altijd aan het werk ben. Ik voel de druk om constant op zoek te zijn naar verhalen omdat ik het gevoel heb dat er nooit zoiets is als te veel werk, of te veel opdrachten.

·         Denk je dat je dit werk lang blijft doen? En op de plek waar je nu zit?> Daar kan ik nu nog geen antwoord op geven. Ik zit nu anderhalve maand in Praag; ik wil hier 1 tot 3 jaar blijven. Het correspondentschap trekt mij erg, dat zie ik mijzelf nog lang blijven doen.

·         Wat heeft je het meest verrast aan het correspondentschap?> Hoe belangrijk het is om een netwerk te hebben. Dat klinkt misschien logisch, maar ik heb gewerkt in een stad/land waar ik bijna niemand kende (VS) en nu in Praag waar ik veel persoonlijke contacten heb. Juist via deze kennissen en vrienden en de 'normale' gesprekken die ik heb in de kroeg, kom ik op veel ideeen voor reportages. Ik had van tevoren niet verwacht dat dit van zo grote waarde zou zijn. 

·         Hoe kom je aan opdrachtgevers?> Door zelf contact met ze op te nemen.

·         Welke bron gebruik je het meest om aan nieuws te komen?> Internet, kranten, radio, televisie en persoonlijke contacten.

·         Hoe breng je jouw producten onder de aandacht?> Via de sociale media (Twitter en Facebook) en via mijn eigen website.

·         Schrijf je ook voor buitenlandse media? Zo ja: welke en in welke taal?> Voor Deutsche Welle, in het Engels

·         Heb je soms het gevoel dat je als correspondent achter de (nieuws)feiten aan rent?> Jazeker. Je bent vooral in het begin, als je een land nog aan het ontdekken bent, redelijk afhankelijk van het lokale en landelijke nieuws. 

·         Heb je het gevoel dat je een verschil maakt voor het Nederlandse publiek met jouw werk?> Dat denk ik wel. Ik vind Centraal Europa een onderbelicht gebied dat meer aandacht verdient. Ik hoop dit te kunnen veranderen, maar dat heeft tijd nodig. Ik denk niet dat ik na anderhalve maand al een groot verschil heb gemaakt, maar dat hoop ik in de komende jaren wel te kunnen doen.

·         Wat zijn jouw doelen en dromen in dit vakgebied? Wat wil je bereiken?> Ik wil een volwaardige correspondent zijn met degelijke opdrachtgevers.

·         Wat zijn volgens jou de voor- en nadelen van het freelancen?> Het absolute voordeel is de vrijheid. Het nadeel is natuurlijk de financiele onzekerheid. 

·         Welke invloed hebben de bezuinigingen in de media volgens jou, naast de verschuiving naar de freelancers?> Er is minder budget voor verhalen uit bepaalde landen, waardoor sommige landen onderbelicht blijven. Bovendien worden opdrachten slechter betaald of word je geacht zelf de reiskosten te dekken en dat gaat weer van je 'winst' van de opdrachten af.

·         Zie je jezelf als een ‘correspondent 2.0’ , waarom wel/niet?> Ik weet zo goed wat ik me hierbij moet voorstellen, maar ik moet zeker veel, verschillend werk doen. Ik moet ook opdrachten aannemen die misschien 'minder' zijn, maar de huur moet ook betaald worden!

Ja, ik denk inderdaad dat de functie van de correspondent verandert. Ik denk dat het grotendeels komt omdat ook de informatievoorziening verandert door de nieuwe media. Mensen hebben meer en sneller toegang tot wat er overal in de wereld gebeurt, dus wat dat betreft zou je bijna kunnen zeggen dat je de correspondent niet meer nodig hebt. Helemaal niet in landen waar sowieso veel informatie vandaan komt, zoals de VS, Duitsland, Groot-Brittannie en Frankrijk. Ik krijg daardoor het idee dat het voor veel media vooral belangrijk is om te kunnen laten zien dat ze een correspondent ter plaatse hebben, ook al legt deze uit wat grotendeels al bekend is. Ik denk dat het om die reden juist belangrijk is dat de correspondent zich meer verspreidt en verplaatst naar gebieden waar weinig over bekend is. Ik vind het raar als er bij wijze van spreken tien Nederlandse correspondenten in Zuid-Afrika zitten die het hele continent moeten coveren. Ook komt het op mij onlogisch over dat het in New York en deels ook Washington stikt van de Nederlandse journalisten. Daar zou wat meer over nagedacht moeten worden. 

Boeken:NB: Niet alle boeken komen terug in mijn product. Enkele waren slechts voor het inlezen.

Journalism’s Roving Eye – A history of American foreign reporting- door John Maxwell Hamilton, 2009

(http://books.google.nl/books?id=91ODz4F4pWgC&printsec=frontcover&dq=journalism's+roving+eye&hl=nl&sa=X&ei=REhlUceeL-nO0QXHgoGQBA&ved=0CDIQ6AEwAA) 

Communicatiekaart van Nederland – Overzicht van media en communicatie- door Piet Bakker en Otto Scholten, 2007

Het zijn net mensen – Beelden uit het Midden-Oosten - door Joris Luyendijk, 2006

Het maakbare nieuws – Antwoord op Joris Luyendijk – buitenlandcorrespondenten over hun werk- onder redactie van Monique van Hoogstraten en Eva Jinek, 2008

Verslagen, rapporten en jaarverslagen:

http://www.scriptiebank.be/sites/default/files/PDF_Masterproef%20Rebeca%20De%20Dobbelaer.pdf 

http://www.wereldinwoorden.nl/upload/DSS-de_vergeten_verhalen_2004.pdf 

https://reutersinstitute.politics.ox.ac.uk/fileadmin/documents/Publications/Challenges/Are_Foreign_Correspondents_Redundant.pdf   

http://www.m2p.be/nieuwsmonitor/1351588935.pdf  

Websites:

http://www.denieuwereporter.nl/2006/07/terugloop-aantal-correspondenten-komt-nog-verwachten-buitenlandredacties/

http://dagboekvaneencorrespondent.wordpress.com/2012/10/07/bedreigde-nieuwssoort/

http://dagboekvaneencorrespondent.wordpress.com/2012/11/12/deel-1-interview-katy-sheriff-buitenlandjournalistiek-in-de-startblokken/

http://www.denieuwereporter.nl/2011/05/buitenlandjournalistiek-blijft-belangrijk/

http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2844/Archief/archief/article/detail/3062507/2011/12/03/Weg-bezuinigd.dhtml

http://nos.nl/artikel/481028-minister-koester-je-correspondent.html

http://www.denieuwereporter.nl/tag/seriebuitenlandcorrespondent/

http://buitenlandjournalistiek.lokaalmondiaal.net/presentation/samenwerken-met-lokale-journalisten/

http://www.denieuwereporter.nl/2012/10/waar-zitten-de-nederlandse-buitenlandcorrespondenten/

http://koertlindijer.nl/verhalen/biografie/

http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2664/Nieuws/article/detail/3404097/2013/03/05/Timmermans-hamert-op-belang-van-buitenlandse-correspondent.dhtml 

 http://debuitenlandredactie.nl/over/ 

http://www.denieuwereporter.nl/2012/10/aantal-buitenlandcorrespondenten-blijft-op-peil-aantal-opdrachtgevers-stijgt/

http://www.wereldpodium.nu/wp-content/uploads/2010/09/Nederland-stop-het-navelstaren.pdf 

http://wereldschrijvers.nl/ 

www.omroepgelderland.nl

www.radio1.nl

www.omroepzeeland.nl 

http://www.denieuwereporter.nl/2011/03/koert-lindijer-afrika-correspondent-zonder-moderne-foefjes/ 

http://www.mediafonds.nl/updates-toekomst

http://www.denieuwereporter.nl/2012/03/een-eigen-correspondent-maakt-weinig-verschil/

http://www.geschiedenis24.nl/nieuws/2004/juli/De-krant.html

http://www.vpro.nl/programma/marathoninterview/artikelen/18546963/

http://nieuwspost.nl/

http://www.vpro.nl/tools/images/index.jsp?number=18547049 

http://kranten.kb.nl/about/1618-1800 

http://www.villamedia.nl/nieuws/bericht/buitenlandberichtgeving-in-verdomhoekje/

http://www.denieuwereporter.nl/2011/03/de-toekomst-van-de-correspondent-van-jager-naar-hoeder/ 

http://www.viceversaonline.nl/2012/05/sunny-bergman-wint-dick-scherpenzeel-persprijs-2011/ 

http://www.denieuwereporter.nl/2011/05/wereldschrijvers-nl-boort-nieuwe-markt-voor-correspondenten-aan/ 

In het onderzoek is gevraagd welk deel van het budget voor personele bezetting aan freelancers wordt besteed. Het aandeel freelance journalisten op nieuwsredacties verschilt weinig tussen de verschillende mediumtypen (tabel 3). Een uitzondering zijn de opiniebladen: hier worden voor de productie relatief veel (31,7 procent) freelancers gebruikt. Opiniebladen hebben niet permanent behoefte aan correspondenten in het binnen- en buitenland. Daarom is het voor de hand liggend dat ze voor buitenlandse berichtgeving, commentaren etc. gebruik maken van freelance journalisten, die ook voor andere media werken. Tabel 3: aandeel freelance journalisten op nieuwsredacties (in procenten)Medium-type Aandeel freelancersDagblad 13,7Opinietijdschrift 31,7Televisie 8,1Radio 9,8Internet 17,0Totaal 13,3 (BRON: MediaMonitor.nl) 

http://www.mediamonitor.nl/content.jsp?objectid=9871 

 ( Uit onderzoek van Steunpunt Media (bels) blijkt dat in 2011 er voor het eerst in zeven jaar weer een stijging te zien is in het aandeel van buitenlands nieuws in de buitenlandse media. Let wel; dit was het jaar van de Arabische Lente en andere grote, wereldwijde gebeurtenissen!)

http://www.persinnovatie.nl

http://www.persinnovatie.nl/viewattachment/7150 

Afbeeldingen

(Bron: De Nieuwe Reporter)

De voorpagina van de allereerste Nederlandse krant, Courante uyt Italiën, 14 juni 1618 (Bron: Geschiedenis 24)