Wat u Moet Weten Als Gebruiker_AI
-
Upload
teusevertsen -
Category
Documents
-
view
217 -
download
0
Transcript of Wat u Moet Weten Als Gebruiker_AI
-
8/12/2019 Wat u Moet Weten Als Gebruiker_AI
1/16
KoelinstallatiesWa moe ik ween als gebruiker?
-
8/12/2019 Wat u Moet Weten Als Gebruiker_AI
2/162 | Koelinsallaies, wa moe ik ween als gebruiker?
-
8/12/2019 Wat u Moet Weten Als Gebruiker_AI
3/16Koelinsallaies, wa moe ik ween als gebruiker? |3
Gebruik u binnen uw organisaie een
koel- o vriesinsallaie? Dan geef dezeolder u meer inormaie over uw
verplichingen en aanzien van he veilig
werken me deze insallaies.
Als u koel- en/o vriesinsallaies
(hierna: koelinstallaties) in uw bedrij
gebruik, dan ben u zel
veranwoordelijk voor een aanalveiligheidsmaaregelen. He gaa om
verplichingen op grond van de
Arbeidsomsandighedenwe (Arbowe)
en van he Warenwebeslui
Drukapparauur (hierna:WBDA1).
De Arbowe geef de voorschrifen voor
de veiligheid en gezondheid op he
werk, zoals he onderhoud vankoelinsallaies. He WBDA geef
voorschrifen voor een veilig gebruik in
de nieuwbouwase en in de gebruiksase.
1Inormaie voor de gebruikers vankoel- en vriesinsallaies
1 Warenwebeslui Drukapparauur,
zie www.weten.overheid.nl o www.szw.nl
-
8/12/2019 Wat u Moet Weten Als Gebruiker_AI
4/164 | Koelinsallaies, wa moe ik ween als gebruiker?
2Wa zijn de gevaren en risicosvan koelinsallaies?
Een koelinsallaie is een risicovolle
insallaie. He risico word vooralbepaald door de eigenschappen van he
koudemiddel (de aard en de hoeveel-
heid) en de hoge druk in sommige delen
van de insallaie. He is belangrijk om
e voorkomen da he koudemiddel om
wa voor reden dan ook ui de insal-
laie kan onsnappen. De insallaie
moe daarom op een goede manier zijnonworpen en gebouwd. Ook moe de
insallaie ijdens he gebruik in een
goede saa worden gehouden en moe
he werk aan o me deze insallaie
veilig gebeuren. Daarnaas moeen
aandrijvende (gevaarlijk draaiende)
delen van de insallaie ageschermd
worden.
Een koelinsallaie werk doorda een
koudemiddel warme ransporeer. Di
koudemiddel verdamp. Daarbij neem
he warme op van he medium da
gekoeld moe worden. Vervolgens word
deze warme ergens anders weer
agegeven ijdens condensaie. Er
worden verschillende koudemiddelen
oegepas. Deze worden onderverdeeldin nauurlijke koudemiddelen (bijvoor-
beeld CO2/koolsodioxide/koolzuur,
propaan/C3H
8en ammoniak/NH
3)
en synheische (bijvoorbeeld CFKsen HFKs). Koudemiddelen kunnen
verschillende gevaarseigenschappen
hebben: vergifig, versikkend, brand-
baar en explosie.
-
8/12/2019 Wat u Moet Weten Als Gebruiker_AI
5/16Koelinsallaies, wa moe ik ween als gebruiker? |5
3Werken in en om de koelinsallaie:Welke gevaren zijn er?
Een bijzondere siuaie reed op als he
koudemiddel kan vrijkomen ui de insal-laie. Hier moe ijdens he werken in
en om de insallaie alijd rekening mee
worden gehouden. Bij een lekkage kunnen
soms groe hoeveelheden koudemiddel
in kore ijd vrijkomen. Als di gebeur
in een machinekamer (o een andere
besloen ruime), dan besaa er versik-
kingsgevaar o vergifigingsgevaar. Zoalsgenoemd brengen de koudemiddelen in
een koelinsallaie verschillende gevaren
me zich mee. Sommige van deze gevaren
worden hier kor oegelich. Inormaie
over specifieke koudemiddelen vind u
in de veiligheidsinormaiebladen o he
insallaieboek.
VerstikkingsgevaarAls een koudemiddel vrijkom, kan di van
invloed zijn op he zuursogehale van
de luch. He normale zuursogehale is
21%. Als di gehale in een ruime o onder
de 18% is gedaald, onsaa er een gevaar-
lijke siuaie en moeen er maaregelen
genomen worden om deze gevaarlijke
siuaie op e heffen. Een ekor aan zuur-
so in de luch kan zonder waarschuwingleiden o bewuseloosheid en erger.
VergifigingsgevaarSommige koudemiddelen zijn erg gifig.
Ammoniak is he belangrijkse voorbeeld.
Di is al gevaarlijk voor de gezondheid in
lage concenraies. In hoge concenraies,
die kunnen voorkomen bij lekkages o
onvoorziene gebeurenissen bij onder-
houd, kan he dodelijk zijn.
Ongeveer 5-10 keer per jaar zijn erongevallen me koelinsallaies. Meesal
gaa he om ongevallen waarbij he
koudemiddel onsnap waardoor er
versikkingsgevaar o vergifigingsgevaar
onsaa. Vooral bij he onderhoud van
de koelinsallaies kunnen er lekkages
(en ongevallen) opreden.
-
8/12/2019 Wat u Moet Weten Als Gebruiker_AI
6/166 | Koelinsallaies, wa moe ik ween als gebruiker?
Brand- en explosiegevaarBij he gebruik van een brandbaar
koudemiddel (bijvoorbeeld propaan)
kan bij lekkage een explosieve amos-
eer onsaan. De aanwezigheid van een
brandbaar koudemiddel kan er voor
zorgen da de ATEX regelgeving rond
explosieveiligheid van krach is en da
er gezoneerd moe worden. Als ui de
meingen blijk da de concenraiebrandbaar gas meer dan 10% van de
onderse explosiegrens bedraag, moe
de ruime onruimd worden en moeen
maaregelen worden genomen om he
gevaar e verminderen.
Bevriezing
Als een koudemiddel in vloeibare vormvrijkom, verdamp he meesal snel
door de verlaagde druk. Hierbij neem
he veel warme ui de omgeving op.
Conac me de huid o ogen zal leiden
tot bevriezingsverschijnselen. Daarom
moeten in dat geval beschermende kleding,
handschoenen en oogbescherming
gedragen worden.
Wat kan er misgaan?
Ongeval me koelinsallaie:
In he zuiden van he land zijn vier
medewerkers van een supermark
me ademhalingsproblemen naar een
ziekenhuis gebrach. Door onbekende
oorzaak leke er na sluiingsijd een
groe hoeveelheid reongas ui de
koelinsallaie. De vakkenvuller enschoonmaakploeg werden direc naar
buien gebrach.
De Arbeidsinspecie onderzoek he
ongeval.
-
8/12/2019 Wat u Moet Weten Als Gebruiker_AI
7/16Koelinsallaies, wa moe ik ween als gebruiker? |7
Op welke manier u veilig werkt met een
koelinstallatie is afankelijk van de situatie.
Zowel bij nieuwbouw, ingebruikneming
als gebruik, zijn er voorschrifen die
ervoor zorgen dat u een veilige koel-
installatie koopt en deze ook veilig
gebruikt wordt.
Nieuwbouw:
u koopt een nieuwe koelinstallatieen laat deze installerenAls u een nieuwe koelinsallaie neem,
moe deze veilig zijn. Deze koelinsal-
laie is veilig als hij gebouwd word
volgens Europese regels. Deze regels
saan in he WBDA. Een dergelijke insal-
laie moe dan ook bij aflevering een
CE-kenmerk hebben en een EG-verkla-
ring van Overeensemming. Ook moe uvan uw insallaeur een gebruiksaanwij-
zing (in he Nederlands) van de koel-
insallaie onvangen. Op deze manier
kun u, als gebruiker, conroleren o de
insallaie aan de wegeving voldoe.
Wil u meer ween over de eisen en
voorschrifen ui he WBDA en hoe deze
ingevuld moeen worden, dan kun u di
vinden op www.szw.nl U kun he ooknavragen bij de insallaeur o keurings-
inselling.
Ingebruikneming:
u hebt een nieuwe koelinstallatie enwilt deze gaan gebruikenVoorda u uw insallaievoor het eerst
gebruikt, moe de apparauur gekeurd
worden. De keuring moe worden
verrich door een keuringsinselling die
door de Miniser van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid is aangewezen. Op
www.szw.nl vind u een overzich vandeze aangewezen keuringsinsellingen
(zie ook hoodsuk 8, Belangrijke inor-
maiebronnen).
Als de apparauur word goedgekeurd
om in gebruik e worden genomen,
geef de keurende inselling een Verkla-
ring van ingebruikname aan u a.
4Hoe werk u veilig me eenkoelinsallaie?
Moet mijn koelinstallatie gekeurd
worden?
O uw koelinsallaie gekeurd moe
worden hang a van soor en
hoeveelheid koudemiddel da zich in
de insallaie bevind. Ook de druk in
de installatie speelt een rol. In het WBDA
zijn hiervoor berekeningstabellen te
vinden. Uw installateur kan deze bere-kening uitvoeren.
-
8/12/2019 Wat u Moet Weten Als Gebruiker_AI
8/168 | Koelinsallaies, wa moe ik ween als gebruiker?
Gebruik:u bent de koelinstallatie al aan hetgebruiken en wilt dit ook in detoekomst veilig blijven doenNaas de keuring vr he eerse
gebruik, moe de apparauur ook
ijdens he gebruik gekeurd worden.
Die herkeuringen moeen periodiek
plaasvinden (vaak om de 4 jaar) en
moeen ook uigevoerd worden door eenkeuringsinselling die door de Miniser
van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
is aangewezen. U ben er, als gebruiker,
zel veranwoordelijk voor da die
keuring plaasvind.
Volgens de regels van de Arbowe
moeen arbeidsplaasen en arbeids-
middelen in een goede saa wordengehouden. Daar vallen koelinsallaies
ook onder. He werken me koelinsalla-
ies ussen de periodes van de verpliche
keuringen moe uieraard ook veilig
gebeuren.
Korom, u moe in he kader van een
goede risico-invenarisaie en -evalu-
aie (RI&E) over de insallaie nagedach
hebben. Als u zel nie de experise inhuis heef om een deugdelijke RI&E op
e zeten, dan kun u deskundige onder-
seuning zoeken bij uw Arbodiens o
andere markparijen op da gebied.
Let op!
U ben zel veranwoordelijk voor dekeuring van uw koelinsallaies vr he
eerse gebruik en voor de herkeuringen
ijdens he gebruik.
Veilig werken kan onder andere door:
Goed onderhoud door deskundige
personen
Gebruik en onderhoud volgens de
gebruiksaanwijzing
Rekening houden met de gevaren
van de insallaie en de ineracie
me andere bedrijsprocessen
Veiligheidsmaatregelen in achtnemen bij he werken aan o in de
omgeving van de insallaie
-
8/12/2019 Wat u Moet Weten Als Gebruiker_AI
9/16Koelinsallaies, wa moe ik ween als gebruiker? |9
WerkzaamhedenEen koelinstallatie hoort altijd gebruikt te
worden volgens de gebruiksaanwijzing.
De abrikant is verplicht een deugdelijke
gebruiksaanwijzing op te stellen. Verder is
het noodzakelijk om bij werkzaamheden
rekening te houden met de aanwezigheid
van een koelinstallatie. Om dit in goede
banen te leiden kan bij het werken aan o
in de omgeving van de installatie gebruikgemaakt worden van werkprocedures en
werkvergunningen. Eigen personeel en
het personeel van derden moet voorlich-
ting en onderricht ontvangen over de
gevaren en juiste werkwijze.
VentilatieHet gevaar bij het vrijkomen van gassen
kan worden voorkomen o beperkt door
een ruimte goed te ventileren. Ook hierbij
geldt dat de positie van het ventilatie-systeem belangrijk is. Bij koudemiddelen
5Werken in en om de koelinsallaie:Hoe kun u zo veilig mogelijk werken?
-
8/12/2019 Wat u Moet Weten Als Gebruiker_AI
10/1610 | Koelinsallaies, wa moe ik ween als gebruiker?
die zwaarder zijn dan lucht (zoals kool-stodioxide) hee het geen zin om alleen
bovenin de ruimte lucht a te zuigen. De
schadelijke gassen moeten naar buiten
agevoerd worden. De uitlaat moet zich
bevinden op een plaats waar geen nieuwe
gevaarlijke situaties kunnen ontstaan.
Soms is het mogelijk om ventilatie auto-
matisch in te schakelen als de meetappara-
tuur een gevaarlijke situatie registreert.
MetingenOm er zeker van te zijn dat werkzaamheden
veilig uitgevoerd kunnen worden, zijn
metingen noodzakelijk. Zeker in de machi-
nekamer van grote installaties is meten
altijd noodzakelijk. Meetapparatuur moet
geschikt zijn voor de voorkomende stoffenen de heersende atmoseer. Metingen
kunnen gedaan worden met verschillende
typen apparatuur: vaste meetapparaten
(meestal met automatische alarmering) die
permanent in de ruimte aanwezig zijn o
draagbare meters. Vaste apparatuur moet
van buiten de ruimte agelezen kunnen
worden. Over de positie van de appara-
tuur moet goed nagedacht zijn. Bij zwaredampen (zoals bij koolstodioxide o kool-
zuur) kan meestal beter dicht bij de grond
gemeten worden. Draagbare apparatuur
(op de man gedragen) hee het voordeel
dat lokale effecten in de omgeving van de
werknemer sneller aan het licht komen.
Een combinatie is natuurlijk ook mogelijk.
Meetapparatuur moet goed onderhouden
worden volgens de aanwijzingen van deabrikant. Regelmatig ijken hoort hier
ook bij. Degenen die de meetapparatuur
bedienen en de resultaten interpreterenmoeten voldoende deskundig zijn.
Persoonlijke beschermingsmiddelenWerknemers die zich begeven in een
ruimte waar ammoniak o andere giige
gassen vrij kunnen komen, moeten altijd
een vluchtmasker bij zich dragen voor
het geval een lekkage tijdens de werk-
zaamheden ontstaat. Uiteraard moet ook
regelmatig (bij voorkeur continu) gemeten
worden o lekkage optreedt. Een vlucht-
masker werkt slechts korte tijd en is dus
alleen geschikt om te vluchten, niet om
langer door te werken. Controleer regel-
matig o vluchtmaskers nog in orde zijn,
een filterbus geschroed op een masker zal
langzaam vollopen.
NoodprocedureHoe groter de installatie, hoe belangrijker
dat er nagedacht is over hoe te handelen bij
calamiteiten. Deze handelingen worden
vastgelegd in een noodprocedure o
calamiteitenplan. Werknemers moeten
te allen tijde op de hoogte zijn van de
locaties waar een gevaarlijke situatie kanontstaan. Ook moeten zij weten wat de
noodprocedures zijn en op de hoogte zijn
van het juiste gebruik van persoonlijke
beschermingsmiddelen. Een vluchtmasker
is niet bestemd om reddingsacties uit te
voeren, daarvoor is onafankelijke adem-
bescherming nodig. Regelmatig oeenen
van de noodprocedure is zeer belangrijk.
-
8/12/2019 Wat u Moet Weten Als Gebruiker_AI
11/16Koelinsallaies, wa moe ik ween als gebruiker? |11
Grotere hoeveelheden gevaarlijke stoffen
brengen specifieke risicos met zich mee.
Behalve risicos voor de werknemer die
direct met de gevaarlijke stoffen werkt
kan een escalerend incident ook werk-
nemers in andere delen van het bedrij
bedreigen, o zels personen buiten het
bedrijsterrein. Het gaat hierbij om grote
branden, explosies en/o giige wolken.
Voor dit soort bedrijven zijn er extra
regelingen van toepassing om deze grote
risicos te beheersen. Ook koelinstallaties
kunnen onder deze regelingen vallen,
hee u een koelinstallatie waarin zich
meer dan 5000 kg ammoniak bevindt,
dan valt u waarschijnlijk onder de ARIE-
regeling. Meer inormaie hierover kun
u vinden op www.arbeidsinspecie.nl
6Val mijn koelinsallaie onderde ARIE regeling2?
2 ARIE regeling: Aanvullende Risico Inventarisatie en Evaluatie regeling
-
8/12/2019 Wat u Moet Weten Als Gebruiker_AI
12/1612 | Koelinsallaies, wa moe ik ween als gebruiker?
De Arbeidsinspecie zie erop oe da
alle parijen, zoals abrikanen,imporeurs, insallaeurs en gebruikers,
zich houden aan de voorschrifen die
voor hen gelden. Zowel qua arbeids-
omstandigheden als qua productveiligheid.
Zie: www.arbeidsinspecie.nl
7Wa is de rol van de Arbeidsinspecie?
-
8/12/2019 Wat u Moet Weten Als Gebruiker_AI
13/16Koelinsallaies, wa moe ik ween als gebruiker? |13
8Meer inormaie?
Meer inormaie kun u vinden op de
websie van SZW: www.szw.nl(kies: Veilig werken >werkplek enapparauur > drukapparauur)
Heb u na he lezen van deze older nog
vragen over beleid o wegeving, dan
kun u conac opnemen me de adeling
Publieksinormaie van he Miniserie
van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.Posbus 90801, 2509 LV Den Haag.
Teleoon 0800 27 00 00 0 (grais).
Heb u nog vragen over de emissie van
koudemiddelen in he milieu en de eisen
me berekking o lekdichheid van de
insallaie? Dan verwijzen wij u naar de
websie van he Miniserie van VROM:
www.inomil.nl
Voor vragen aan de Arbeidsinspecie kun
u conac opnemen me:
Arbeidsinspecie
Posbus 820
3500 AV Urech
Teleoon 0800 27 00 00 0 (grais)
Voor algemene vragen aan de rijksover-heid kun u grais bellen me de Posbus 51
inolijn. Teleoon 0800 8051 (grais),
o kijk op: www.posbus51.nl
Belangrijke informatiebronnen:
Warenwetbesluit drukapparatuur:
www.weten.overheid.nl Veilig werken met drukapparatuur en
Aangewezen Keuringsinsellingen:
www.szw.nl
(kies: Veilig werken > werkplek en
apparauur > drukapparauur. Hier
vind u de wegeving voor druk-
apparauur en de lijs me aangewezenkeuringsinsellingen.) Explosieveiligheid en zonering: Arbo-
Inormaieblad AI 34; Veilig werken in
een explosieve amoseer:
www.sdu.nl Verstikking, vergifiging en besloten
ruimen: Arbo-Inormaieblad AI 5;
Veilig werken in besloen ruimen:
www.sdu.nl Richtlijn voor het veilig werken met
ammoniakkoelinsallaies, PGS 13:
www.publicatiereeksgevaarlijkestoffen.nl
ARIE-regeling:
www.arbeidsinspecie.nl
(Kies: Veilig&Gezond > Beslui Risicos
Zware Ongevallen)
-
8/12/2019 Wat u Moet Weten Als Gebruiker_AI
14/1614 | Koelinsallaies, wa moe ik ween als gebruiker?
-
8/12/2019 Wat u Moet Weten Als Gebruiker_AI
15/16Koelinsallaies, wa moe ik ween als gebruiker? |15
-
8/12/2019 Wat u Moet Weten Als Gebruiker_AI
16/16
Deze brochure is een uigave van:
Arbeidsinspectie
Beselnummer 681
De Arbeidsinspecie maak deel ui van
he Miniserie van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid.
SGrais uigave
Rijksoverheid | sepember 2009