WAAR KOMT NATUURGEWELD

IN DE VS VOOR EN HOE GAAN DE

BEWONERS DAARMEE OM?

Dit werkstuk gaat over natuurrampen zoals aardbevingen en orkanen. Hierin word uitgelegd wat het zijn en hoe ze ontstaan. Maar ook hoe de bewoners

hiermee omgaan, wat meestal erg lastig is.

Cathelijne BakkerKlas 4Hd

In opracht van dhr. Zijderveld

Hoofdvraag: Waar komt het natuurgeweld voor in de V.S. en hoe gaan de bewoners daar mee om?

Deelvragen:

1. Waar komen aardbevingen in de VS voor?2. Waardoor ontstaan deze aardbevingen?3. Hoe is de geologische bodemgesteldheid ter plekke bij de aardbeving?4. Beschrijf de primaire, secundaire en oppervlakte golving tijdens de beving5. Waar komen orkanen voor in de VS?6. Waarom komen orkanen daar voor en niet elders in de VS?7. Waardoor ontstaat een orkaan?8. Hoe is een orkaan samengesteld?9. Verklaar de levensduur van een orkaan.10. Waardoor wordt de kracht groter en weer kleiner van de orkaan?11. Welke percepties hebben de bewoners in de V.S. t.o.v. de aardbevingen in aardbevingsgebieden

en in de orkanen in de orkaangebieden?

1. WAAR KOMEN AARDBEVINGEN IN DE VS VOOR?

In de VS liggen duidelijke breuklijnen van aard- of oceaanplaten. Als deze tegen elkaar aan schuiven veroorzaakt dit een duidelijk voelbare beving.

Op de kaart hierboven is te zien dat de breuklijnen van de platen echt helemaal langs Amerika lopen. Ze lopen voornamelijk langs de kust. Vandaar ook dat in de kuststeden zoals in San-Francisco erg veel aardbevingen voorkomen. Maar ook langs de rocky mountains is dit niet ongewoon. Zodra de oceaan plaat in botsing komt met de aardplaat voelen de mensen een aardbeving. De heftigheid van aardbevingen word meestal uitgedrukt in de schaal van richter. Hoe hoger het cijfer van één tot 10 op de schaal van richter, hoe heftiger de aardbeving is te voelen. Het is moeilijk uit te leggen waar precies altijd de aardbevingen plaatsvinden, maar het is duidelijk dat ze altijd op of langs de breuklijnen van de platen plaatsvinden.

2. WAARDOOR ONTSTAAN DEZE AARDBEVINGEN?

Als aardplaten tegen elkaar aan duwen komt er een grote spanning op te staan. Dat gaat steeds zo door en door tot één van die aardplaten losschiet en terugveert. Dit zorgt voor een schok en een grote trilling die als een schokgolf door het aardoppervlak gaat. De plek waar die schok naar boven gaat in het aardoppervlak noemen we ook wel het epicentrum. Hier is de aardbeving vaak het heftigst. Wij wonen op

de aardkorst. De aarde is opgebouwd uit puzzelstukjes, ook wel aardplaten genoemd. Deze platen bewegen allemaal. Dit heet platentektoniek. Maar ze zitten in elkaar en dus gaat dit niet zo makkelijk. Ze schuren langs elkaar. Er kunnen drie dingen gebeuren. Als de aardplaten elkaar buigen, dan ontstaat er dus ruimte tussen en als dit op zee gebeurt ontstaat er een soort diepzeetrog. Die zijn kilometers diep en er leven allerlei vissen die wij helemaal niet kennen. De aardplaten worden ook wel eens tegen elkaar aan geduwd en dan ontstaat er een berg. Sommige bergen groeien ook nog ieder jaar een bepaald aantal centimeters. De derde optie is dat aardplaten echt langs elkaar schuren. Dan kun je meestal precies zien waar het is gebeurt. De zwaarste aardbevingen ontstaan bij convergente en transforme plaatbewegingen. Dus als platen tegen elkaar aan of langs elkaar bewegen. Jarenlang blijft gesteente op een plaat soms hetzelfde. Er ontstaat dan een grote spanning die duurt totdat de platen van elkaar los schieten. Dan schuift de plaat plotseling een heel eind op. Alle kracht die het gesteente jarenlang heeft opgebouwd komt in één keer vrij. Seismografen en stations meten de aardbevingen, en bepalen dan de exacte plek van de aardbeving. Dat is de haard of het hypocentrum. Hoe dichter bij het aardoppervlak hoe groter de voelbare kracht. Hoe heftiger de aardbeving hoe minder vaak deze voorkomt. De schokgolf die begint bij de haard en eindigt in het epicentrum noemen we dus een aardbeving. De kracht van een aardbeving zit niet alleen in het trillen zelf maar ook in de daaropvolgende aardverschuiving.

3. HOE IS DE GEOLOGISCHE BODEMGESTELDHEID TER PLEKKE BI J DE AARDBEVING?

De bodemgesteldheid te plekke van een aardbeving blijft hetzelfde. Zodra de platen langs elkaar schuiven komt er een schokgolf omhoog. Maar na de aardbeving bewegen de platen meestal weer uit elkaar en blijft de geologische structuur van de bodem precies hetzelfde. Wel kan de bodem van de ene plaat een andere structuur hebben dan de bodem van de andere plaat. Maar de structuur van de bodem kan na 6000 jaar niet ineens veranderen en dus kun je zeggen dat er geen of weinig veranderingen plaatsvinden in de bodem.

4. BESCHRI JF DE PR IMAIRE , SECUNDAIRE EN OPPERVLAKTE GOLVING T I JDENS DE BEV ING

P-golven worden ook wel longitudinale of compressiegolven genoemd. Het materiaal waardoor deze golven zich bewegen wordt om beurten samengedrukt en uitgerekt als de golf passeert. In dezelfde omstandigheden kunnen P-golven zich iets minder dan twee keer zo snel voortbewegen als S-golven. P-golven kunnen zich zowel door gassen, vloeistoffen als vaste materialen voortbewegen. In lucht zijn P-golven geluidsgolven, ze bewegen zich voort met de geluidssnelheid. Normale snelheden zijn 330 m/s in lucht, 1450 m/s in water en ongeveer 5000 m/s in graniet. Dieren kunnen de P-golven die bij een aardbeving door de lucht bewegen horen, maar mensen kunnen ze alleen voelen de golven in de ondergrond.

S-golven zijn transversale golven of schuifgolven. Het materiaal waar deze golven doorheen bewegen word dan ook meestal loodrecht op voortplantingsmateriaal gezet. Als de golf horizontaal is, zal de grond eerst naar de ene kant, daarna naar de andere kant bewegen. S-golven kunnen alleen door vaste materialen bewegen. Dit komt omdat in vloeibaar materiaal de schuifspanning geen stand kan houden. In alle materialen is de snelheid van S-golven ongeveer rond de 60% van de snelheid van P-golven. S-golven zijn bij aardbevingen altijd veel sterker dan P-golven. Ze komen later aan maar veroorzaken meer schade.

Oppervlaktegolven zijn vergelijkbaar met de golven in water. Ze gaan altijd parallel aan het aardoppervlak en zijn erg langzaam. Vanwege hun lage frequentie, langere lengte van de golf en grote trilling vormen ze het meest verwoestende type seismische golf. Er zijn twee typen oppervlaktegolven: Rayleighgolven en Lovegolven. Als je het in theorie ziet zijn oppervlakte golven gewoon continu in elkaar overgaande S- en P-golven.

5. WAAR IN DE VS KOMEN ORKANEN VOOR?

Orkanen komen veel voor in de VS. Vooral in de landen rondom de golf van Mexico komen ze erg veel voor. Vooral aan de zuidkust van de VS komen ze voor. Maar wat is een orkaan precies? een orkaan is een grote tropische storm met windkracht 12 of nog hoger! Orkanen kunnen verschrikkelijk veel schade aanrichten. Als er een orkaan geweest is krijgt die een naam, met beginletters op volgorde van het alfabet.

6. WAAROM KOMEN ORKANEN DAAR VOOR EN NIET ELDERS IN DE VS?

Orkanen worden gevormd op het noordelijk halfrond op tropische en subtropische breedtegraden en hebben dan de neiging om naar het west-noordwesten te bewegen. Voor de orkanen in het Atlantische bassin houdt dit in, dat de orkanen in de nabijheid van de oostkust van de VS komen. Voor de orkanen in de Pacific betekent de west-noordwest richting, dat ze landafwaarts bewegen. Langs de Oostkust is de golfstroom een bron van warm water boven de 26,5 graden wat gunstig is voor het bestaan van een orkaan. Orkanen ontstaan bijna altijd boven oceaanwater wat warmer is dan 26,5C in een band van oost naar west waaiende stroom, die ook wel trade winds genoemd worden. De orkanen gaan met de trade winds richting het westen en drijven langzaam richting de pool. Uiteindelijk, als ze lang genoeg bestaan, zullen ze ver genoeg naar het noorden afdrijven, dat ze in een band van westelijke winden op de middelste breedtegraden terecht komen. Daarna maken ze een draai naar het oosten. In de Atlantische regio kunnen orkanen overal ontstaan tussen het tropische deel van de central Atlantic tot in de golf van Mexico. De orkanen, die in de central Atlantic en in Caribbische regio ontstaan trekken meestal eerst naar het westen. Als ze dan van richting veranderen kunnen ze het vasteland van de VS bereiken. In de oostelijke Pacific regio is er pas sprake van warm water al je heel dicht bij het midden van de kustlijn van Mexico bent. Dit warme water ligt middenin het pad van oostelijke winden. Dus alle stormen, die hier ontstaan trekken over het algemeen van de kust weg het open water op. Enkele orkanen draaien direct naast de kust. Sommige van deze orkanen behalen zelfs Baja California en kunnen het land teisteren met een orkaankracht. Maar om helemaal bij de westkust van de USA te komen, moeten de stormen over een lang gerekt deel met koel water trekken.Maar met dit water bestaat een orkaan niet veel langer, en neemt sterk in kracht af. Een heel enkele keer wordt het kust gedeelte van het zuiden van Californië gehaald door een tropische storm. Tegen de tijd, dat ze de kust bereiken is de wind al afgenomen van orkaankracht naar tropische storm kracht. Het relatief koele water beschermt Californië tegen orkanen.

http://www.onweer-online.nl/forum/topic/33410/waarom-treffen-orkanen-de-oostkust-van-de-usa-maar

7. WAARDOOR ONTSTAAT EEN ORKAAN?

Orkanen ontstaan boven zee, en alleen op plekken waar het lekker warm is. Het water moet minstens 27 graden zijn. Het warme zeewater verdampt en stijgt in de ook al warme lucht snel op. Als de lucht hoger in de atmosfeer weer afkoelt, dan daalt die weer. Er ontstaan luchtstromen, en door de draaiing van de aarde gaan zij ook nog eens met een razende snelheid ronddraaien. Rond het middelpunt, het oog van de orkaan, waar het verraderlijk stil is. Het gaat heel snel in de rondte. Precies in het midden van die draaiing ontstaat een hele lage luchtdruk, waardoor de draaiwind snel omhoog cirkelt. Zo’n draaiwind, de orkaan , kan wel een doorsnee hebben van honderden kilometers! Aan de rand waait het er ongelofelijk hard met meer dan windkracht 12 maar precies in het midden is het bijna windstil. Het is het oog van de storm. Orkanen ontstaan altijd boven zee en nemen vaak dezelfde routes. Vooral voor gebieden aan de kust en eilanden is een orkaan een vreselijke ramp. Want eenmaal boven land, neemt de windkracht snel af.

Orkanen komen bijna op ieder continent voor, al heten ze overal anders. Soms heten ze cyclonen , soms hurricanes en soms tyfoons.

8. HOE IS EEN ORKAAN SAMENGESTELD?

Het opvallendste kenmerk van een tropische orkaan is het wolkenvrije oog waar dalende luchtbewegingen optreden. De luchtdruk is in het oog het laagst en heeft een diameter van 30 tot 50 kilometer. Op satellietbeelden gewoonlijk goed te zien. Rondom het oog bevindt zich een muur van actieve bewolking. Hier gaat de lucht met snelheden van 100 tot 150 km/u omhoog. Aan het aardoppervlak direct onder de muur treden de hoogste windsnelheden op. Aan de bovenzijde op 18

kilometer hoogte, stroomt de lucht met bewolking weer net als een spiraal naar buiten. Daardoor vormt er zich aan de bovenkant van de orkaan een soort van kap van ijswolken die ook op satellietbeelden heel erg goed zichtbaar is. Direct buiten de muur zijn regenbanden te zien die evenwijdig aan de wind naar het centrum toe lijken te gaan als een spiraal, ook wel spiraliseren genoemd. Deze banden zijn 5 tot 50 kilometer breed en 100 tot 300 kilometer lang. Ze veroorzaken neerslagintensiteiten van 25 mm per uur of meer over een klein oppervlak, ongeveer 10% van het totale gebied waar de orkaan het laat regenen. Als je in het oog van een orkaan bent is het erg gevaarlijk op zee. De hoge golven komen dan van alle kanten aanrollen. Op het land schijnt de zon dan gewoon. Maar hooguit een uur.

http://www.meteoschoonebeek.nl/oog_van_een_orkaan

9. VERKLAAR DE LEVENSDUUR VAN EEN ORKAAN

De levensduur van een orkaan is 5 tot 10 dagen. Als de orkaan een richting op draait waar het water kouder word neemt hij in kracht af en verdwijnt de orkaan in een tropische storm. De levensduur is dus makkelijk te verklaren: Zodra de orkaan boven land komt leeft hij niet lang meer. Echter als hij boven zeewater van 27 graden blijft kan hij wel 10 dagen blijven leven. Het hangt dus af van de factoren:

Richting land/zee warm/koud

10. WAARDOOR WORD DE KRACHT GROTER EN KLE INER?

De kracht van een orkaan kan erg sterk verschillen en dit heeft ook weer met de warmte van het zeewater te maken. Als de orkaan ontstaat hangt hij boven zeewater van boven de 27 graden. Hij draait dan van richting en als hij de richting van kouder zeewater opdraait neemt hij in kracht af. Als hij in de richting van nog warmer zeewater opdraait verdampt er nog meer zeewater wat ook blijft draaien in de lucht. De stroming in de lucht word door de steeds meer en sterker wordende stroming veel groter. De orkaan word dan steeds groter en krachtiger. Alles wat er met een orkaan gebeurt hangt dus van het zeewater af. Maar als de orkaan boven land komt is er totaal geen zeewater meer dat de kracht vergroot en dus neemt de kracht dan sterk af.

11. WELKE PERCEPTIES HEBBEN DE BEWONERS IN DE V.S . T .O .V. DE AARDBEVINGEN IN AARDBEVINGSGEBIEDEN EN IN DE

ORKANEN IN DE ORKAANGEBIEDEN?

Orkanen in orkaangebieden

De bewoners in de orkaangebieden merken soms niets van orkanen. Maar zodra de orkanen boven land komen vallen er doden en vinden er grote natuurrampen plaats. In de geschiedenis is dit al behoorlijk vaak gebeurt. Voorbeelden van verschrikkelijke rampen waren de orkaan Sandy en de orkaan Katrina. En nog veel meer orkanen die een ramp geworden zijn. De bewoners op de eilanden van Florida moeten altijd het weerbericht controleren in de jaargetijden dat er orkanen zijn.

Aardbevingen in aardbevingsgebieden

De mensen in aardbevingsgebieden kijken hier erg normaal tegen aan. De aardbevingen zijn meestal niet groter dan een kracht van 4 op de schaal van richter. Meestal is er dus ook weinig schade. En je kunt nooit zeker weten wanneer er precies een aardbeving komt en hoe zwaar deze zal zijn. De mensen in die gebieden kijken er dan ook niet raar van op als de grond trilt. Wel bestaan er veel rampenplannen waardoor de mensen en de hulpteams weten wat ze moeten doen. De mensen houden er ook rekening mee wat de constructie van een huis betreft. Ook hebben ze brand en evacuatie plannen want vlak na een aardbeving breekt vaak een brand uit.

CONCLUSIE

Orkanen in de VS komen voor rond Mexico en de golf van Mexico. Aardbevingen komen vooral voor op breuklijnen van platen die aan de westkust van Amerika liggen. De bewoners in de risico gebieden denken meestal dat dit hun nooit zal overkomen. Toch bouwen ze hun huizen op andere manieren dan wij dat doen om het risico niet te vergroten. Mensen in de risicogebieden durven bijna niet naar Nederland te gaan omdat wij hier onder de zeespiegel leven en ze denken dat ze dan overstromen. Maar dat is hetzelfde als dat wij liever niet naar San-Francisco gaan omdat daar verschrikkelijk vaak aardbevingen zijn. Dit om maar aan te geven dat je daar echt niet constant bij na zit te denken hoeveel risico je loopt! De bewoners gaan doorgaans goed met dit risico om.