Vrijzinnig

Hattem

en

omgeving

Vrijzinnig

Heerde

en

omgeving

twee luik

contact informatie

tweeluik contact en informatieblad van de vrijzinnigen:

Vrijzinnig Hattem en omgeving

website: www.vrijzinnig-hattem.nl e-mail: info@npb-hattem.nl

voorganger ds. Foekje Dijk, Welsummerweg 12 7722 RS Dalfsen tel. 0529-435598 e-mail: steen.dijk@ planet.nl bestuur: voorzitter: B. Schutte, Potmarge 5, 8032 LC Zwolle

tel. 038-4536287 secretaris: J. Hoeksema, Novalieweg 22, 8051 AH Hattem tel. 038-4443362 penningmeester: B.Dane, Veldweg 47, 8051 NN Hattem tel. 038-4443781 bankrek.nr.: NL25 RABO 0325722404 koster: G.A.Dijk-Smilde, tel. 038-4441525 contactcommissie: M. van Melle, tel. 038-4545089

Vrijzinnig Heerde en omgeving website: www.vrijzinnigen-heerde.nl

e-mail: info@npb-heerde.nl

voorganger: Ineke Adriaansz, Hofstraat 7, 8261 BW Kampen tel.038-4651987 email: inekeadriaasz@gmail.com bestuur: voorzitter: W.J.J. Leeuwis, Pr.Bernardlaan 14. 8181 AL Heerde tel. 0578-691800 secretaris: A.W.B.Bredenoord, Gelriaweg 19, 8161 RK Epe tel. 0578-612129 penningmeester: A.Eilander, Hagedoornstraat 2, 8181 GX Heerde tel. 0578-691893 bankrek.nr.: NL39 RABO 0326512314 koster: H. Meerdink, Wilhelminalaan 37, 8181 BA Heerde tel.: 0578-692131

JAARGANG 40 no. 2 TWEELUIK mrt./apr. 2017

OASE Sinds september 2015 ga ik eens per week een avond naar Do-In yoga. Al eens eerder had ik ge-yo-gaat, maar er volgde toch meestal pijnlijke spieren op of slapeloze nachten. Dat laatste omdat ik dan tijdens de ontspanning even zo diep in slaap was gevallen, dat het een enorme powernap was en de 'dag' voor mij weer was begonnen. Nu ga ik van kwart over zes 's avonds tot acht uur en dat is beter. Wat er nog meer beter is, is de vorm. De 'juf' moedigt ons steeds aan om de bewegingen zacht en rond te houden, om goed op je lijf te letten, om geen 'rode' pijn te voelen. Als dat zo is dan luister je niet goed naar je lichaam en ben je bewegingen aan het forceren. Ik ben de oudste in die groep. En ik ben ook best wel een beetje eerzuchtig. Dus ik wil niet onderdoen voor de jongeren en vooral in het begin ging ik dwars door mijn 'rode' pijn heen. Ik kan het wel, dacht ik dan verbeten en schoot in alles die les mijn doel voorbij. Langzamerhand begint de rustige toon, het kalme en het zachte, de juf die heel goed op je let, zijn vruchten af te werpen. Ik probeer mij over te geven aan de beweging die mijn lichaam wel kan maken en forceer niets meer. En soms voelt het als een zachte landing, ja, ik ben 63 jaar en geen 36 meer. Dit is mijn lichaam, dit is mijn geest en die laatste is ook niet meer zo kwiek als op mijn 36e. Ik wil, net als de meesten van ons, wel graag ouder worden maar heb toch af en toe moeite met het ouder zijn. Na de les is er thee in de kring, we zitten allemaal nog op onze matjes met vaak een deken om ons heen, heel knus en gezellig en vooral heel saamhorig. Een houten bakje gaat rond met daarin kaartjes. Je pakt een kaart en als je wilt lees je jouw kaart voor. Grappig is het om mee te maken, dat we vaak een kaart voorlezen die iets te zeggen heeft over hoe we ons voelen. De groep yoginies zijn namelijk net gewone mensen en maken van alles mee. Er is soms blijdschap, maar ook verdriet of moeiten, zorgen of onoplosbare problemen. Het naar elkaar even luchten van ons hart werkt helend. Het helpt. Niemand vindt het verhaal van een ander vreemd of raar. Het geeft troost te weten, dat anderen zich om jou bekommeren, al is het maar eventjes, een theemomentje na de yoga, zo klein kan het zijn. Het is een wekelijkse oase voor mij, een oase van liefde en licht, spiritueel en inspirerend. Ergens in dit nummer van Tweeluik treft u een artikeltje van mij over de invulling van de Stille Week voor Pasen in onze Julianakerk. Ik wens heel erg dat ook die week iets van dat oasegevoel teweeg kan brengen bij de bezoekers. Hoe fijn onze vieringen ook zijn, de tweezijdigheid is moeilijker te voelen. Misschien is het een idee dat we eens in plaats van een viering, of als extra activiteit, een meditatiemorgen houden op zondag. Waarbij we na de (geleide) meditatie thee drinken en een kaart lezen. Voor wie dat wenst en daar iets in ziet. Wellicht wilt u reageren of aangeven dat u dit ook wel kunt zien als een vorm van samenzijn. Ik sta voor alles open en zoek graag de verbinding met u, op welke wijze dan ook. En nee, u hoeft niet op een matje te zitten, wij hebben goede stoelen in de kerk!

Ineke Adriaansz

Agenda Hattem/Heerde Do. 2 mrt Gespreksgroep Heerde Di. 7 mrt. Lezing Margriet Brandsma Hattem (De Marke) Do. 13 mrt Documentaire Heerde Ma. 27 mrt Levenkring Hattem Di. 28 mrt. Leerkring Hattem Di. 4 apr. Lezing Paul Hol Hattem INLEVEREN VOLGENDE KOPIJ De redactie verzoekt u uw kopij voor het volgende nummer uiterlijk donderdag 27 april te zenden aan:

voor Hattem en Omstreken: Carolien Schoemaker, Keppelskamp 84, 8051 LZ Hattem e-mailadres: carolienschoe@gmail.com

voor Heerde, Epe en Wapenveld

W.J.J. Leeuwis, Prins Bernhardlaan 14, 8181 AL Heerde e-mailadres: lepex@planet.nl

2

Algemeen Hattem/Heerde

MARGRIET BRANDSMA

Lezing dinsdag 7 maart 2017 Aanvang 20.00 uur in de Marke te Hattem

Margriet Brandsma is al meer dan

veertig jaar werkzaam in de

journalistiek, voor regionale en

landelijke dagbladen en als

verslaggever voor de NOS in

binnen- en buitenland en als

correspondent in Duitsland: ‘Ik

vind dat journalistiek meer is dan

waarnemen en weergeven en dat

een journalist ook de

verantwoordelijkheid heeft om mee te denken over oplossingen voor

gesignaleerde misstanden.’ Die constructieve journalistiek speelt ook een

belangrijke rol binnen de opleiding journalistiek van Hogeschool

Windesheim waar Brandsma tegenwoordig in deeltijd aan is verbonden. In haar lezing zal ze ingaan op constructieve journalistiek en op haar

ervaringen in brandhaarden. Ook vertelt Brandsma over het ‘nieuwe’

Duitsland, het Duitsland dat is ontstaan na de hereniging van West-

Duitsland en de DDR. Wie het Duitsland van nu wil begrijpen, kan niet om

de oorlog heen en dus zal Brandsma stil staan bij de wijze waarop de

Duitsers van nu omgaan met hun zwarte verleden. En wie is die Angela

Merkel eigenlijk, wat drijft haar en waarom zijn de Duitsers zo trots op haar,

ook al is lang niet iedereen het eens met de manier waarop ze het

vluchtelingenvraagstuk aanpakt?

Margriet Brandsma schreef een boek over Merkel (‘Het mirakel Merkel’),

van haar hand verscheen in 2014 het vluchtverhaal van een Oost-Duitser

die naar zijn Nederlandse verloofde wilde (‘Vluchtcode Vlinder’) en

recentelijk bij uitgeverij Conserve een bundel interviews met Nederlandse

journalisten die in Duitsland werken of gewerkt hebben (‘Was wir noch zu

sagen hätten) en een verhalenbundel over Berlijn: ‘Daar is de Muur’.

3

PAUL HOL

Lezing dinsdag 4 april 2017

Aanvang 20.00 uur in de Notenhof te Hattem

Paul Hol is directeur/eigenaar van Sustainable Forestry Investments (SFI),

een bedrijf dat investeert in grootschalige agro- en bosbouwbedrijven,

zoals Form Ghana en SFI

Tanzania.

Paul is tevens oprichter/eigenaar

en uitvoerend directeur van

Form international (sinds 1993)

en heeft uitgebreide

internationale werkervaring als

senior bosbouwadviseur. Tevens

is hij gespecialiseerd in

duurzaam bosbeheer,

herbebossing en boscertificering.

Form international biedt

hoogwaardig advies en

begeleiding op het gebied van bosbeheer, certificering en technische

ondersteuning bij de aanleg en het beheer van plantagebossen. Pauls

overtuiging dat er een wereld mogelijk is waarin duurzaam beheer van

natuurlijk en geplant bos de standaard is en zijn passie om dit te realiseren

leidden in 2007 tot de oprichting van Form Ghana Ltd., een bedrijf dat

streeft naar grootschalige herbebossing van gedegradeerde bosgrond in

Ghana. Form Ghana is een FSC gecertificeerd plantagebedrijf met aandacht

voor de belangen van de lokale dorpsbewoners, de flora en fauna en de

economie in het gebied. Op dit moment beheert Form Ghana een areaal

van 30,000 ha land (ter vergelijking: een gebied dat 5 keer zo groot is als

het Nationaal Park de Hoge Veluwe, ongeveer 60.000 voetbalvelden). Na

het succes van Form Ghana heeft Form in 2013 haar activiteiten opnieuw

uitgebreid en SFI Tanzania Ltd. opgericht. SFI Tanzania beheert

grootschalige agro- en houtplantages met een totale omvang van 10,000

ha op een duurzame manier door bebossing van gedegradeerde grond.

Daarnaast is Form in Tanzania actief in de productie van sisal.

4

In 2016 heeft Paul het initiatief genomen om een groots

internationaal congres te organiseren in Ghana. Het

congres “Forests for the Future - New Forests for Africa”

werd gehouden op 16 en 17 maart van dit jaar en was,

met keynote spreker Kofi Annan, een groot succes. Meer dan 150

deelnemers, waaronder publieke leiders uit verschillende Afrikaanse en

Europese landen, vertegenwoordigers van de grootste

plantagebosbouwbedrijven, ontwikkelingsbanken en financiële instellingen,

fondsbeheerders, sectordeskundigen, maatschappelijke organisaties en de

lokale gemeenschappen, waren bijeen om te praten over de implementatie

van de herbebossingsdoelen zoals uiteengezet in de AFR100 (Restauratie

initiatief voor vergroening van het Afrikaanse landschap), die gelanceerd

werd tijdens de COP21 in Parijs (december 2015). Paul is lid van de Global

Restoration Council dat met AFR100 de ambitie heeft om 100 miljoen

hectare land te herstellen voor 2030.

Meer informatie: www.newforestsforafrica.org.

"De heropleving van de blootgelegde gebieden door middel van

herbebossing helpt niet alleen Ghana, maar ook de wereldwijde strijd tegen

de klimaatverandering, terwijl de prioriteit op het behoud van onze

natuurlijke bossen moet blijven,."

~ Kofi Annan ~

5

WE COME AS FRIENDS documentaire van Hubert Sauper Donderdag 30 maart 2017, 20:00 uur Een zinderend en overweldigend documentair epos over globalisering in een mythisch aandoend land. Met een onooglijk zelfgebouwd vliegtuigje dringt

filmmaker Hubert Sauper (Darwin’s Nightmare) binnen in Zuid-Sudan. Een land dat er uitziet als een mix van ‘Out of Africa’ en een Tarzanfilm. De decennia lange burgeroorlog heeft elke modernisering tegengehouden. Door het gebrek aan wegen verplaats je je met een vliegtuigje en de stammen wonen nog in hutten van leem en stro. Zuid-Sudan lijkt de laatste ‘frontier’. Een ongerept gebied vol grondstoffen en oneindige vruchtbare grond, met onwetende ‘inboorlingen’ als enige belemmering. In deze arena lijkt alles op bijna surreële wijze samen te komen. Analfabete krijgers die decennia lang hun geboortegrond hebben verdedigd, ondertekenen contracten waarmee ze die voor altijd kwijt zijn. Chinezen bouwen glanzende high-tech compounds voor de oliewinning en dumpen al hun afval gewoon meteen buiten het hek. Lokale politici die hun land de modernisering in willen jagen en buitenlandse ondernemers, politici en missionarissen die ze daar graag bij willen ‘helpen’. Hier is economische globalisering in al zijn naaktheid en rauwheid te zien en te proeven. Zuid-Sudan is als een onbekende planeet waar Sauper met zijn vliegtuigje als een alien op onderzoek is gegaan. Hij heeft uit al die verhalen een werkelijk meesterlijke, wonderschone film gecomponeerd die nog lang zal blijven nazinderen. Na afloop van de documentaire is er koffie of thee en kunnen we met elkaar in gesprek over wat we hebben gezien en hoe we dat kunnen vertalen naar Hulp in deze tijd. Iedereen van harte welkom.

6

Hattem en Omgeving

VAN HET BESTUUR BESTUURSVERGADERINGEN 17 JANUARI EN 14 FEBRUARI 2017

Film Interview Foekje Onze beoogde nieuwe secretaris Pieter Faber heeft het plan opgevat een film te laten maken over Vrijzinnig Hattem door middel van een interview met Foekje Dijk. Een mooi plan maar daar zijn natuurlijk kosten aan verbonden. Het bestuur vindt het niet verantwoord onze beperkte middelen daarvoor te gebruiken hoe belangrijk zo’n interview ook kan zijn. Daarom gaan we akkoord met het plan mits de benodigde financiën

uit externe bronnen komen. Pieter heeft al enkele fondsen benaderd. Notenhof, liturgisch centrum, geluidsinstallatie Zoals verwacht handhaaft het bestuur van De Notenhof de wens om het liturgisch centrum te gebruiken voor hun toenemend aantal instrumenten. Zij hebben het recht zo’n besluit te nemen. Intussen heeft het bestuur een gesprek gehad met mevrouw Sloet, binnenhuisarchitect. Zij heeft ervaring met de inrichting van liturgische ruimtes. Dit gesprek en eerdere gesprekken in het bestuur hebben ertoe geleid dat gekozen is voor de huidige inrichting maar dan zonder de liturgische ruimte, dus een opstelling iets meer de zaal in. De instrumenten in de voormalige liturgische ruimte worden met liturgisch verantwoorde schermen aan het zicht onttrokken. Binnenkort spreken we verder met het bestuur van De Notenhof. De bovenstaande keuze voor de toekomstige inrichten betekent dat er nu ook gewerkt kan worden aan een nieuwe geluidsinstallatie. Jubileum Op 17 januari vergaderde het bestuur gedeeltelijk samen met Jeanne Ilsink en Carolien Schoemaker van de jubileumcommissie. Diverse taken werden verdeeld en de PR- acties werden besproken. De flyers met de activiteiten liggen intussen al op diverse plaatsen in Hattem en Zwolle. Verder een advertentie in De Dijkpoorter, waarin ook nog een redactioneel artikel zal verschijnen. Zo’n artikel komt ook in het blad “Ruimte” van onze landelijke organisatie.

7

Moldavië Van 10 – 17 maart komen twee leidsters van het bejaardenzorgproject uit Moldavië dat wij enige tijd geleden als goed doel hadden. We schenken daar extra aandacht aan op zondag 12 maart om 15.00 uur in De Notenhof. De collecte is dan voor hen. We kunnen overwegen hen weer te kiezen als volgend goed doel. Ook andere kerken zijn uitgenodigd “Een derde Testament”? De vergadering van 14 februari had vooral een inhoudelijk karakter (een zogenaamde “heimiddag”). We spraken over de mogelijkheid van een “derde testament’. Dat gebeurde naar aanleiding van een overdenking van mevrouw Marianne Visch in Heerde die dat even noemde. Hoewel het begrijpelijk is dat de bijbel stopt met het vaststellen van de canon is er toch ook daarna op religieus gebied heel veel gebeurd dat evenzeer de moeite van verder overdenken waard is. Zo zouden in een “derde testament” dergelijke ontwikkelingen een plaats kunnen krijgen. Ook nu komt het regelmatig voor dat in een dienst niet alleen een Bijbelgedeelte gelezen wordt maar ook bijvoorbeeld een gedicht of een verhaal. We hebben nagedacht over de mogelijke inhoud van zo’n document. Je kunt het ook een bronnenboek noemen bv bij onze zeven inzichten. Het werd een boeiende discussie die ertoe leidde dat afgesproken werd dat in iedere bestuursvergadering een bestuurslid een inhoudelijke bijdrage verzorgt, die bewaard wordt in het bronnenboek. Als dat tot iets moois leidt zal het te zijner tijd aan de orde komen in een ledenvergadering. NIEUWE LEDEN Als nieuw lid heeft zich aangemeld mevrouw J. Hilhorst-Flantua, Vliegenstein 50, 8051 VE Hattem Als begunstiger heeft zich aangemeld mevrouw L. Ruitenberg, Schipperswal 17a, 8061 EM Hattem. Van harte welkom in onze gemeenschap!

Jannes Hoeksema

8

OUDERENZORG MOLDAVIË Uitnodiging bijeenkomst zondag 12 maart 16.00 uur, Sparrenlaan 3a, Hattem Iedereen die graag meer wil horen over de ontwikkelingen in één van de armste landen van Europa is van harte welkom op zondag 12 maart in de Notenhof, Sparrenlaan 3a om 16.00 uur. De directeur van het bejaardenzorg centrum, Veronica Timbalari, en haar medewerkster Catja Bulicanu, willen u op deze eindemiddagbijeenkomst meer vertellen over Moldavië en de ontwikkelingen daar. Veronica zal een presentatie verzorgen met beelden zodat u inzicht krijgt in waar ze voor staan en welke idealen zij hebben. Veronica en Catja zijn een week in Nederland voor het werven van sponsors. Het centrum draait nu ruim tien jaar en is zeer succesvol. Het wordt helemaal gerund door mensen in Moldavië. De Nederlandse Stichting Ouderenzorg Moldavië ondersteunt het project en heeft jaarlijks contact met het centrum. Sponsors zijn nodig omdat er nog steeds een aantal bejaarden zijn die niets te makken hebben (alles verloren na de val van het sovjet rijk) en dus aangewezen zijn op hulp van buiten. En als die ontbreekt, zijn de omstandigheden erbarmelijk. Daar wil het zorgcentrum graag wat voor betekenen.

Na de lezing en discussie nodigen wij u uit om gezellig na te praten onder het genot van een glaasje Moldavische wijn. Deze wijn is ook te bestellen. Mocht u voor vakantie naar Moldavië willen kunnen wij u één van de blokhutten aan bevelen die op het zorgcentrum staan. Het zal allemaal worden toegelicht in de presentatie van Veronica en Catja. Meer informatie: www.ouderenzorgmoldavie.nl

Berthe en Bas Dane

9

BUITEN DE DEUR

Onder dit kopje noemen we activiteiten van anderen die verwant zijn aan die welke door onze eigen activiteitencommissie georganiseerd worden. We maken onderscheid tussen Hattem en Zwolle. Meer informatie is te vinden op websites en in andere media. KUNSTKRING HATTEM Zaterdag 18 maart 20.15 uur in De Marke Calefax Rietkwintet Pärt – Liszt – J.S. Bach – Buxtehude – Tristano Zaterdag 8 april 20.15 uur in de Marke Hoorn Trio Rahms – Schumann – van Dohnányi STICHTING WELZIJN HATTEM FILMMIDDAGEN Op de site van Stichting Welzijn Hattem staat: “Een dinsdagmiddag naar de film biedt u een waardevol verhaal in beelden. Mooie en indringende beelden, maar ook historische, inspirerende of humoristische beelden. De films, van ‘filmhuis-kwaliteit’, zijn geselecteerd door onze filmvrijwilligers. Eén van hen leidt de film in en bespreekt de film kort na. Wij beschikken over een verduisterde zaal met een groot nieuw filmscherm”. Dag/tijd: dinsdag 14.00 uur (inclusief pauze) Kosten: € 6,50 inclusief koffie/thee 14 maart en 11 april Films nog niet bekend, te zijner tijd te vinden op de website: www.swhattem.nl

BUITEN DE DEUR ZWOLLE In de Grote Kerk vinden elke zondagmiddag vieringen plaats, aanvang 16.30 uur. De opzet kan per zondag verschillen: een vesper, een Taizé-viering of een cantate-dienst. De Grote Kerk ontwikkelt zich verder tot Stadskerk met een breed cultuurpodium en wil een plek zijn waar volop ruimte is voor nieuw initiatief. Voor een uitgebreid overzicht zie: www.grotekerkzwolle.nl Ook het Dominicanenklooster gaat dit voorjaar verder met cursussen en lezingen, zie voor een uitgebreid overzicht: www.kloosterzwolle.nl

10

AUTODIENSTEN Als u naar de kerk gebruik wilt maken van vervoer, dan kunt u bellen met het nummer dat achter de datum van de dienst staat vermeld. Indien u geen gehoor krijgt, probeert u dan een van de ander nummer, mogelijk hebben de chauffeurs onderling geruild: 12 mrt. tel.: 4442895 Marc Ilsink 26 mrt. tel.: 4443362 Jannes Hoeksema 9 apr. tel.: 4445243 Theo van Nee 23 apr. tel.: 4443377 Henk Schoemaker COLLECTEBONNEN Collectebonnen á € 2,50 per stuk zijn te verkrijgen door € 50,- of collectebonnen á € 5,- per stuk zijn te verkrijgen door € 100,- of een veelvoud daarvan over te maken op rekeningnummer 325722404 t.n.v. penningmeester NPB Hattem onder vermelding van collectebonnen. Wij zullen dan zorgen dat u zodra de overboeking binnen is dat u de collecte bonnen bezorgd krijgt.

Bas Dane, penningmeester LIJF & LEDEN Wat is het een geweldig voorrecht om deel uit te mogen maken van een geloofsgemeenschap, waar we gezamenlijk zoeken naar zin en betekenis van het leven en wat daar mee samenhangt! Want die zin is soms ver te zoeken wanneer we geconfronteerd worden met lichamelijk of geestelijk lijden. De machteloosheid die je als mantelzorger bevangt, de pijn die de lijder aan het leven ondergaat …. Er is veel verborgen verdriet dat vaak door een buitenstaander niet te zien is. Wat kun je onverhoeds, maar vooral onbewust, met een slordig uitgesproken woord een ander onnodig pijn doen! Het gebeurt ons allemaal wel eens. In deze rubriek reiken onze handen naar elkaar, wanneer we de ander even nodig hebben, of omgekeerd. We noemen namen van hen die opgenomen zijn in een ziekenhuis of anderszins. Maar ook willen we hen onder de aandacht brengen die in stilte het nodige te dragen hebben gekregen. Bij de verschijning van deze Tweeluik is er niemand van onze leden opgenomen in een ziekenhuis. Graag wens ik ons allen toe de hoopvolle bede, dat alles, wat onze handen aanraken, dat dit geheeld mag worden!

Foekje Dijk

11

Onze geloofsgemeenschap kent een contactcommissie, die graag op de hoogte gehouden wil worden van het wel en wee van de leden. Zij zorgt er voor dat dit wel en dit wee ook bekend raakt bij onze predikant, voor zover zij nog niet op de hoogte is. Graag vragen wij u om, wanneer er iets met u zelf, of wanneer u toevallig hoort dat er ongemak is met anderen, dit door wilt geven aan de coördinator van de contactcommissie: Martine van Melle, Wipstrikkerallee 118, 8023DM, Zwolle telefoon 038-4545089. Veel dank alvast! DE BLOEMEN GINGEN NAAR… De bloemen van de kerk gingen de afgelopen periode naar: 8 jan. Aart Wassing 29 jan. Margreet Paap 12 febr. Pieter Faber 26 febr. Liesbeth Drese-Bouwman Wil de Borst-Bouwman

o-o-o-o-o

GEVRAAGD: UW FOTO “Hoe heette deze persoon toch ook alweer”? Denkt u dat ook wel eens bij het koffiedrinken als u een praatje gemaakt hebt met iemand na een zondagse bijeenkomst? Vast wel. En andere mensen hebben dat ook. Dus zou het niet leuk zijn als je dat even zou kunnen opzoeken? Er wordt daarom momenteel gewerkt aan een lijst met kleine foto’s van alle leden en begunstigers van Vrijzinnig Hatem. Die ontvangt u over een poosje, samen met de ledenlijst. We zijn al over de helft, maar we zijn er dus zeker nog niet! Doet u ook mee? U kunt na een dienst op zondagmorgen even een bestuurslid aanspreken en dan maken we meteen een fotootje. Of misschien wilt u iets opsturen? Dat kan naar pieter-faber@hetnet.nl, of gewoon in een enveloppe naar P. Faber, Oldeneelweg 4A, 8016 PD Zwolle. Het hoeft geen pasfoto te zijn. Wij maken een kopie die we op maat knippen; en dan krijgt u hem terug. Bij voorbaat dank.

Pieter Faber

12

Heerde - Epe - Wapenveld EEN NIEUW JAAR IS VAN START GEGAAN We schrijven al weer voor het tweede nummer van Tweeluik. De eerste twee maanden van 2017 zitten er bijna op. We kunnen terugkijken op goede vieringen, prettige contacten en fijne ontmoetingen. Er staan nieuwe initiatieven op stapel. U leest er hier meer over. Op donderdag 23 maart a.s. is onze ledenvergadering. Aanvang: 19.30 uur. De vergaderstukken krijgt u tijdig in uw bezit. We leven, in de vorm van een bloemetje, een kaart, een telefoontje, in gedachten, mee met degenen die kampen met gezondheidsproblemen of een operatie moesten ondergaan. Ook zijn er mensen die door omstandigheden meer aan huis zijn gebonden. Voor u allen een hartelijke groet,

Diet Bredenoord MEE NAAR MARIA U hebt misschien wel gelezen over de Mariatentoonstelling in museum Catharijneconvent in Utrecht. Maria brengt veel fascinerende Maria’s uit nationale en internationale collecties samen. Er komen schitterende Maria’s uit o.a. de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, Museum Boijmans van Beuningen, het Mauritshuis en natuurlijk uit Museum Catharijneconvent zelf. Maria is onderwerp van iconen en schilderijen, manuscripten en sculpturen. Veel kunstenaars lieten zich door Maria inspireren: o.a. Rubens, Rembrandt, Jan Toorop, van wie werk te zien is. Eén van onze leden stelde voor om ook dit jaar weer samen een uitstapje te plannen en deze Mariatentoonstelling in Utrecht te gaan bezoeken. Alras nam een en ander nader vorm aan. Op dit moment is bekend dat we op zondag 28 mei a.s. na de dienst met ds. Klaas Douwes uit Amsterdam naar Utrecht zullen gaan. We reizen met de trein, vanaf station Wezep, en dan zijn we rond 13.30 uur bij het museum. We kunnen daar om 14.00 uur een lezing bijwonen en daarna de tentoonstelling bekijken. Het idee is dat we nog even napraten ergens in Utrecht, voordat we de terugreis gaan maken. Over de kosten hebben we op dit moment geen concrete informatie. De treinreis en de toegang tot het museum horen er natuurlijk in ieder geval bij. We willen alvast de datum bekend maken, zodat u kunt bekijken of u mee wilt gaan. Iedereen is van harte welkom. Ook de leden en belangstellenden uit Hattem e.o.

13

Opgave graag bij Diet Bredenoord (d.bredenoord@kpnmail.nl, of telefoon: 0578 61 21 29). U krijgt uiteraard t.z.t. meer informatie. Maria met kind, Adriaen Isenbrant, Brugge, ca. 1520

o-o-o-o-o DE BLOEMEN GINGEN NAAR…. De bloemen van de kerk gingen de afgelopen periode naar: 8 januari de heer J. Heddema 22 januari de heer G van der Most 5 februari mevrouw W. Lugtenbelt – Middag 19 februari mevrouw J. Gerritsen – de Boer

o-o-o-o-o

14

DE DEUREN OPEN VAN DE JULIANAKERK! In de week van dinsdag 11 tot zaterdag 15 april is de Julianakerk geopend. Zo, dat staat er nu een beetje nietszeggend, echter het is veelzeggend. Want meestal is de kerk alleen op zondag open of tijdens gespreksgroep bijeenkomsten, of thema-avonden. En nu gewoon van half elf tot vijf uur in de middag. Tja, wat moet je dan doen in die open kerk? En waarom is de kerk juist deze week open? Dit is de week voor Pasen, ook wel de Stille Week. Palmzondag is geweest en nu is het wachten op de dingen die komen gaan. We zijn op weg naar het Licht, het Paaslicht. En dat wilden we nu eens op een andere wijze gestalte geven. Met de deur wijd open! Er is koffie of thee, de tafels en stoelen vormen samen gezellige zitjes en iedereen is welkom. Ben je nog nooit in de Julianakerk geweest, dan is het nu heel makkelijk om eens binnen te kijken. En er zit daar niemand om je te 'bekeren'. Wel is er iemand waar je mee kunt praten en die je een geurig bakje koffie kan geven. Daarbij is er nog een extra reden om binnen te komen. Er is in die week een schilderijententoonstelling met werken van de kunstenares Joepe Bos.

Zij maakt prachtige kleurrijke doeken, die uitnodigen tot bespiegelingen en die je meenemen naar binnen. Alsof je het doek betreedt en in haar landschap wilt vertoeven. Je kunt erbij wegdromen en dus is een stoel en een kopje koffie heerlijk… De natuurlijke rust en de goedheid van ons kerkje versterken dit effect van tot jezelf komen. Hoe fijn dat dat kan op weg naar Pasen! Op donderdagavond is er dan een delen van brood en wijn, in gedachtenis aan de laatste maaltijd die Jezus deelde met zijn vrienden. En op zaterdag sluiten wij de week af met een muziekensemble en voor wie dat wil is er dan een glas wijn tot slot. Op zondag openen wij de nieuwe week met het paasfeest, een nieuwe paaskaars wordt binnengedragen en wij vieren het Licht, de nieuwe groeikracht, het nieuwe seizoen, de lente! U bent allen van harte welkom om een keer of iedere dag te komen! Vriendelijke groet,

Ineke Adriaansz 15

WIE KENT NOG DOMINEE BARTHOLD VAN GINKEL? (25) Voor de V.P.R.O.-microfoon hield Ds. Van Ginkel enkele voordrachten en trachtte, als houtskooltekeningen, negen ‘ twistgesprekken met God’ te schetsen. 6. DE PROJECTIES DIE WIJ TERUGNEMEN (2) Het verlangen naar moederlijke bescherming, de behoefte aan vaderlijk gezag zijn algemeen-menselijk. Het gevaar bestaat dat wij deze verlangens al te simpel gaan overbrengen op onze voorstelling van God. Wij stellen ons dan God voor als een moederlijke macht. Prof. Jonker uit Groningen schreef jaren geleden: heerlijk dat wij een God hebben die als een moeder waakt bij haar doodziek kind. Duizenden, opgevoed met deze moederlijke Godsvoorstelling, hebben deze God verloren, voorgoed verloren, door gasovens en Jappenkampen. Alle godsdiensten, ook het christendom, hebben ook de neiging zich God voor te stellen als een strenge vader. Een strenge autoriteit, die ons met straffe hand en strenge wetten aan de teugel houdt. Onze Godsvoorstelling kan een projectie worden van angstgevoelens tegenover een straffende vaderfiguur. De vraag wordt dan gesteld: hoe ontkomen wij aan die definitieve straf? In vrijwel alle godsdiensten luidt het antwoord: door een zoenoffer. Het is verrassend dat ook in de Bijbel deze problematiek aanwezig is. In het tweede boek van Samuel staat een merkwaardig verhaal waarin een vrouw de hoofdrol vervult. In de tijd van koning David wordt het land geteisterd door een hongersnood die drie jaar duurt. Volgens de geschreven wetten moet deze hongersnood een straf zijn van de strenge Vader-God op een ernstige zonde. Koning David geeft aan zijn priesters het bevel de schuldige op te sporen. Dezen komen tot de conclusie dat de vorige koning Saul inderdaad een ernstige misslag beging. Deze koning is helaas dood, maar zijn zeven zonen moeten voor hun vader boeten. Zij worden gekruisigd en mogen niet begraven worden; ze zijn voorgoed vervloekt.

16

Maar na de kruisiging rijst onder die zeven doden de gestalte op van een vrouw. Het is Rizpa, de dochter van Ajja. Zij is de moeder van twee van de zeven slachtoffers. Rizpa durft een twistgesprek met de priesters aan. Zij gelooft niet dat er een zoenoffer nodig is om die boze God weer vriendelijk te doen kijken. Zij legt zich er niet bij neer dat haar zonen onbegraven blijven. Zij betrekt dag en nacht de wacht bij de zeven kruisen. Zij verjaagt overdag de vogels en bij nacht de jakhalzen, zeven maanden lang.

Als koning David dit hoort, wordt het hem als in een flits duidelijk: deze vrouw heeft godsdienstig gelijk! Hij geeft bevel dat de zeven doden alsnog begraven zullen worden. ‘Begraven’ wilde in de taal van die tijd zeggen: geborgen in de God van de vaderen. De overtuiging van één vrouw bracht een ommekeer in de Godsvoorstelling van die tijd. De ongeschreven wet van de liefde die vergeven kan, kreeg het laatste woord.

Aart Eilander

o-o-o-o-o-o-o

17

DROMEN Wij hebben ze allemaal, maar praten er zelden over! Als kind kon ik wegdromen in de wereld van sprookjes, sagen en legenden. Ook nu nog kan ik verloren raken in een andere werkelijkheid, in boek of film. Wij leven heden ten dage in een wereld, waarin alles productief moet zijn, alles bewust meemaken belangrijk is, waarbij intuïtie en gevoel onderdoen voor zgn. data en keihard bewijs. Ooit was droomduiding een zoektocht naar de goddelijke betekenis van dromen door de symboliek te ontcijferen. Dromen openden de weg naar andere dimensies, andere tijden, andere delen van onszelf en naar diepere inzichten, die buiten het bereik van ons wakkere bewustzijn liggen. Dromen waren en zijn universeel, evenals de verklaringen ervoor. Met de verschijning, in de eerste week van november 1899, van zijn Die Traumdeutung maakte Sigmund Freud zijn droomtheorie wereldkundig. Zijn uitgever had met een vooruitziende blik het jaar 1900 als verschijningsdatum laten drukken zodat het niet te snel als verouderd zou lijken. Zijn droomtheorie, schreef Freud, was voortgekomen uit een methode die zijn waarde al bewezen had bij de behandeling van wanen en hysterie: de vrije associatie. Hij nodigde zijn patiënten uit vrijelijk te vertellen wat in hen opkwam, hoe willekeurig en triviaal die invallen ook leken. De droom, zoals deze in de herinnering beschikbaar was, de manifeste droom, verschilde van de droom, die de werkelijke droomgedachten bevatte, de latente of verborgen droom. Het vertalen of verbeelden van de latente droom in de manifeste droom noemde hij droomarbeid; het weer ongedaan maken ervan noemde hij analytische arbeid. De droom zou de koninklijke weg zijn naar het onbewuste. De weg van verdrongen en onderdrukte wensen, die proberen tot het bewustzijn door te dringen. De psychoanalyse was geboren. Ooit ervoeren mensen hun dromen als deel van de werkelijkheid. Traditionele samenlevingen vonden de beelden van de nacht minstens zo waardevol als de gebeurtenissen van de dag. Onze voorouders hechtten betekenis aan dromen, voor ons zijn het hersenspinsels. In onze snelle belevingswereld zijn wij van onze dromen vervreemd. Velen zijn er tegenwoordig van overtuigd dat zij amper of helemaal niet dromen. Soms voelen wij vaag dat wij iets zijn kwijt geraakt! Dit is het sterkst bij het wakker worden als wij weer de eerste geluiden waarnemen en de werkelijkheid tot ons laten doordringen. Beelden trekken in flarden aan ons voorbij en vervliegen als wij hen proberen te grijpen. Soms zijn zij helder en overweldigend; dan raken wij ze niet meer kwijt. Sommige dromen achtervolgen ons jarenlang.

18

Zo merken wij dat de belevenissen van de dag maar een deel van de werkelijkheid vormen en dat er een rijk en interessant deel van ons leven is dat wij doorgaans over het hoofd zien. Dromen wij dan minder dan onze voorouders? Zeker niet. Onderzoek laat zien dat de mens in elke fase van de slaap steeds opnieuw of zelfs ononderbroken bij bewustzijn is. Hij ziet beelden, heeft gevoelens, koestert gedachten, geeft herinneringen een plek en oefent handelingen in. Hoe komt het dan dat vrijwel alles, wat er in die tijd gebeurt, de volgende morgen al is vergeten, alsof het verwaaid is? Wij vinden het heel gewoon dat wij 's avonds gaan slapen en behoudens een sanitaire handeling ongestoord doorslapen tot de volgende morgen. Dat was voor onze voorouders ondenkbaar. Men ging na gedane zware arbeid met de kippen op stok, vroeg in de avond. Ook bij welgestelden vielen bij het kaarslicht de ogen al vroeg dicht. De plek waar men zich te ruste begaf was niet bepaald bevorderlijk voor een goede slaap. Tochtige kamers, benauwde bedsteden lieten een mens op zijn laatst in de vroege morgen, rillend van de kou, wakker worden. Snurkende, hoestende en trappende bedgenoten – vaak werd het bed met het hele gezin gedeeld – zorgden ervoor dat men al meerdere malen wakker was gemaakt. Een eigen matras en een eigen deken konden slechts weinigen zich veroorloven. Ook wemelde het van het ongedierte, als luizen, vlooien en wantsen. Deze slaaponderbrekingen zorgden er voor dat de dromen niet alleen beter werden herinnerd, maar ook dat zij bij het ontwaken zeer realistisch leken. Zo ontstond uit de ervaring van de droom ooit het idee van het hebben van een ziel. En waar de ziel overdag aan het lichaam is gebonden, gaat zij tijdens de slaap - en na de dood - haar eigen weg. Wordt vervolgd. Co Dullemond

Het welbekende portret van Sigmund Freud

19

Kerkdiensten Hattem, Sparrenlaan 3a: aanvang: 10.15 uur

12 mrt. Ds. Foekje Dijk Dalfsen 26 mrt. Ds. F. van Melle Oudorp 9 apr. Ds. Albert Klok Kiel Windeweer 23 apr. Ds. Foekje Dijk Dalfsen

Heerde, Julianalaan 2: aanvang: 10.00 uur

5 mrt. Dhr. Hans Noordeman Arnhem 19 mrt. Mw. Ineke Adriaansz Kampen 2 apr. Ds. Harm Knoop Olst 13 apr. Mw. Ineke Adriaansz Kampen Witte donderdag 19.30 16 apr. Mw. Ineke Adriaansz Kampen Pasen 30 apr. Ds. Marianne Gaastra Zwolle Wie vervoer naar de kerk wenst, kan bellen: voor Hattem: zie AUTODIENSTEN op pagina 12 voor Heerde: een bestuurslid

20

VRIJZINNIGE INZICHTEN Geloven als zoektocht

Geloof is geen vaststaande overtuiging maar een zoektocht naar zin en betekenis met steeds nieuwe vormen en inzichten. Richting gevende woorden daarbij zijn: vertrouwen, verlangen, verzet, vergeving, mededogen, hoop, zorg (voor mens en wereld), duurzaamheid, geborgenheid en uitdaging, afhankelijkheid en verantwoordelijkheid.

Geloofsgemeenschappen

De geloofsgemeenschappen willen een gastvrij onderkomen zijn voor iedere zinzoeker, een herberg waar levensvragen aan de orde komen, waar ontmoeting belangrijk is, waar mensen aandacht en zorg hebben voor elkaar en voor anderen.

Bronnen van geloof

Religieuze bronnen zijn de bijbel, de christelijke traditie, humanisme, elementen van andere godsdiensten, kunst en wetenschap, levensverhalen.

Geloofsbeleving Geloven is ook beleven: intens ervaren van het onzegbare, van het heilige binnen ons, om ons heen en boven ons uit, van het geheim van het bestaan, van verhelderende woorden, beelden en verhalen, van harmonie tussen hoofd en hart, van rustgevende klanken, stilte en leegte, van eenheid en heelheid, van schoonheid en troost, van warmte en liefde in een gemeenschap van mensen.

Mens en wereld

Ons verlangen gaat uit naar een humane samenleving waar mensenrechten gelden en waar verantwoordelijkheid wordt genomen voor een duurzame omgang met de aarde.

Pluriformiteit

Verschillen in opvatting van mensen met verschillende al dan niet kerkelijke achtergronden zijn niet bedreigend maar verrijkend; ze vragen om verdraagzaamheid, respect en kritische vragen.

Vormen en variatie

In diensten en activiteiten streven we naar diversiteit van voorgangers en inleiders, met variatie in vormgeving en onderwerpen met behoud van aansprekende rituelen.

Vrijzinnige Geloofsgemeenschap