Vrijheidsbeperking in de mentale...

Sadan-opdracht

Vrijheidsbeperking in de mentale gehandicaptenzorg

Informatievaardigheden 1BaSWC

Jordy Spyt r048636522-12-2014

Jordy Spyt 1BaSWC Informatievaardigheden

Inhoud1. Inleiding..........................................................................................................................................3

2. Verkennen van het basis onderwerp (Stap 1).................................................................................4

2.1 Onderwerp...................................................................................................................................4

2.3 Trefwoorden en zoektermen........................................................................................................4

2.4 Zoekresultaten..............................................................................................................................1

2.5 Bestluit.........................................................................................................................................5

2.5.1 Wat neem je mee uit deze opdracht.....................................................................................5

2.5.2 Dien je het thema te verbreden of af te bakenen.................................................................5

3. De basistekst (Stap 2).....................................................................................................................6

3.1 Context.........................................................................................................................................6

3.2 Auteur..........................................................................................................................................6

3.3 Structuur.......................................................................................................................................6

3.4 Lijsten...........................................................................................................................................7

3.4.1 Organisaties...........................................................................................................................7

3.4.2 Specialisten............................................................................................................................7

3.4.3Vaktermen..............................................................................................................................9

3.5 Soorten bronnen........................................................................................................................11

3.6 Technische samenvatting...........................................................................................................12

3.6.1 Onderwerp..........................................................................................................................12

3.6.2 Blokschema’s.......................................................................................................................12

3.6.3 Uitvoering.....................................................................................................................12

3.6.4 Conclusies............................................................................................................................12

3.7 Samenvatting..............................................................................................................................13

4. Verdiepen in het onderwerp (Stap 3)...........................................................................................14

4.1 Publicaties binnen handbereik...................................................................................................14

4.2 Auteurs.......................................................................................................................................16

4.3 Zoek ter plaatse in de bib...........................................................................................................17

4.4 Zoek verder buiten de tekst........................................................................................................19

5. Contextualiseren (Stap 4).............................................................................................................24

5.1 Organisaties in verband met de gehandicaptenzorg..................................................................24

5.1.1 KVG: Katholieke Vereniging Gehandicapten........................................................................25

5.1.2 Ampel..................................................................................................................................26

5.2 Juridische documenten...............................................................................................................27

5.3 Statistieken.................................................................................................................................28

2


5.4 De politieke context....................................................................................................................29

5.4.1 Bevoegde minister...............................................................................................................29

5.4.2 Bevoegdheden.....................................................................................................................30

5.4.3 Bevoegde departementen...................................................................................................31

5.4.4 Maatschappelijke organisatie..............................................................................................32

5.4.5 Standpunt van een partij.....................................................................................................33

6. Besluit...........................................................................................................................................34

7. bibliografie...................................................................................................................................35

3


1.Inleiding Onderwerp

Als onderwerp heb ik vrijheidsbeperking bij mensen met een mentale handicap gekozen. Maar wat is vrijheidsbeperking eigenlijk? Volgens de definitie betekent het:

“Vrijheidsbepekende maatregelen zijn maatregelen die met of zonder toestemming van de betrokkene gebruikt worden om bewust zijn/haar vrijheid te beperken. Deze maatregelen omvatten niet enkel isolatie of fixatie, maar moeten ruimer bekeken worden.”

Vrijheidsbepekende middelen komen in allerlei vormen en maten. Zo onderscheiden we 5 types: Afzondering, Separatie, Fixatie, toediening van medicijnen en toediening van vocht en/of voeding tegen de wil van de cliënt.

Historische schets

Door de jaren heen is er veel veranderd in de sector. 150 jaar geleden niet werd omgekeken naar de behandeling krankzinnigen. Ze werden ergens weggestopt in speciaal daarvoor opgerichte gebouwen, meestal geleid door dienaren van de kerk. Daar werd er dan gebruik gemaakt van handboeien, ketens, isolatie …

Als we dan vooruit spoelen naar de jaren 50 zien we dat er iets is veranderd maar niet in de goede zin. Er werd namelijk gezocht naar behandelingen voor de krankzinnigen. Dit was goed als de manier waarop het gebeurd niet zo wreed was geweest. Mensen werden blootgesteld aan elektrocutie, uithongering, dagen van isolatie, …

Vandaag de dag is er een opmars bezig in verschillende Europese landen om zo min mogelijk gebruik te maken van deze Vrijheidsbepekende middelen. Het wordt nog wel gedaan (zie de 5 types hierboven) maar alleen maar in samenspraak met de cliënt of zijn/haar wettelijke vertegenwoordigers.

4


2.Verkennen van het basis onderwerp (Stap 1) 2.1 OnderwerpAls basisonderwerp kregen we KVG De katholieke vereniging gehandicapten toegewezen. Door te zoeken op de lemma’s KVG en gehandicaptenzorg op Wikipedia en google verkreeg ik volgende resultaten: Gehandicaptenzorg en soorten zorgverlening. Door dan door te zoeken op deze zoektermen met de gebruikelijke zoekengines werd het volgend resultaat verkregen.

2.3 Trefwoorden en zoektermenAlgemeen:Deze trefwoorden komen voort uit de gedacht met welke dingen en instanties mensen met een beperking doorheen hun leven in contact mee komen, hoe ze in de maatschappij kunnen geïntegreerd en begeleid worden.

Sociale bijstand/ zekerheid, Tewerkstelling, Juridisch, Onderwijs, Zorg, Begeleiding, Integratie, Ziekenfonds, Sociale huisvesting, Parkeerkaart, Zorgcentrum, Voorzieningen, Ziekenfonds, VDAB, Persoonlijk-assistentiebudget, Dagcentra en Beschermde woning.

Soorten handicappen:

Om de mensen optimaal te belgeleiden moet het programma waar ze in zitten aangepast worden aan de specifieke beperking.

Mentaal en Fysiek.

Zoekmachine:

De andere kant van de zorg is het opleiden van begeleiders voor mensen met een handicap ook een belangrijk onderdeel.

Opvoeder, opleiding, Kwaliteitskader, Taken en methodieken.

5


2.4 ZoekresultatenAlgemene artikels:

Soort bron Aantal betrouwbaarheidWikipedia 1 Gehandicaptenzorg in België

De opmaak en grammatica is in orde. Alsook het hebben van een inhoudstabel.

De pagina is niet zo recent, als we kijken naar de laatste veranderingen dan is dat van begin dit jaar. Nu is er veel aan het gebeurd met de regeringsvorming en er zullen dus nog dingen veranderen aan de gehandicaptenzorg.

Conclusie: het artikel is globaal goed maar met de “aankomende” veranderingen (hoe klein dan ook). Is het niet recent.

Magazine 2 http://www.knack.be/nieuws/belgie/gehandicaptenzorg-vn-tikt-belgie-op-de-vingers/article-normal-434235.html

Een artikel dat uit het persagentschap Belga komt over een officieel VN rapport.

Vrij recent, begin deze maand. Conclusie: betrouwbaar artikel en relevant voor de

gehandicaptenzorg sector.http://plusmagazine.knack.be/nl/011-4062-Nieuwe-parkeerkaarten-voor-gehandicapten.html

Informatief artikel Het artikel is niet recent, 2012. Maar het betreft een

verandering in het systeem voor parkeerkaarten dat niet constant veranderd. Dus is het artikel relevant.

Website 2 http://www.handicap.fgov.be/nl/nieuws/personen-met-een-handicap-kunnen-ook-ziekenfonds-aanvraag-doen

Het is een overheidswebsite dus het is heel betrouwbaar.

Het stuk is een jaar geleden geschreven maar dat is niet relevant.

Conclusie: Deze pagina is relevant want het staat op een site van de overheid. Deze site moet dus altijd up-to-date zijn.

http://www.handicap.fgov.be/nl/nieuws/parkeerkaart-bij-aankoop-mobiliteitshulpmiddel

Deze pagina is heel recent en dus zeker van toepassing. Alsook omdat de pagina van de sociale zekerheid komt is het zo goed als zeker dat het relevante en juiste informatie is

6



http://www.handicap.fgov.be/nl/nieuws/personen-met-een-handicap-kunnen-ook-ziekenfonds-aanvraag-doen

http://www.handicap.fgov.be/nl/nieuws/personen-met-een-handicap-kunnen-ook-ziekenfonds-aanvraag-doen

http://plusmagazine.knack.be/nl/011-4062-Nieuwe-parkeerkaarten-voor-gehandicapten.html

http://plusmagazine.knack.be/nl/011-4062-Nieuwe-parkeerkaarten-voor-gehandicapten.html

http://www.knack.be/nieuws/belgie/gehandicaptenzorg-vn-tikt-belgie-op-de-vingers/article-normal-434235.html

http://www.knack.be/nieuws/belgie/gehandicaptenzorg-vn-tikt-belgie-op-de-vingers/article-normal-434235.html


Soort bron Aantal betrouwbaarheidBoeken 2 http://books.google.be/books?

id=V1o5GRZZkO4C&pg=PA214&dq=gehandicaptenzorg+ziekenfonds&hl=nl&sa=X&ei=LjBKVMGJLMGAywONlIHABw&ved=0CCwQ6AEwAQ#v=onepage&q=gehandicaptenzorg%20ziekenfonds&f=false

Praktijkboek Sociale Zekerheid 2007 Door Johan Put Recent geschreven in 2007 maar doordat er zoveel

veranderd in de laatste jaren zijn sommige stukken niet meer relevant.

Conclusie: Er zijn sommige stukken in dit boek die al aan verandering onderhevig zijn. Maar over het algemeen bij de gehandicaptenzorg is et nog relevant.

http://books.google.be/books?id=JsUSyiWK5roC&pg=PA1&dq=gehandicaptenzorg&hl=nl&sa=X&ei=WjBKVK2HEMHHygP484GIBA&ved=0CDQQ6AEwAg#v=onepage&q=gehandicaptenzorg&f=false

Specifieker boek over jeugdzorg. Sociale Kaart Jeugdzorg Door Redactie Soc Kaart Jeugdzorg Het boek dateert uit 2010 en is dus nog redelijk recent. Conclusie: Er zullen al hele kleine dingen niet kloppen

omdat het boek al 4 jaar oud is maar overkoepelend zal dit boek relevant zijn.

http://books.google.be/books?id=UxU5luoLjCYC&pg=PA7&dq=gehandicaptenzorg+zorgcentrum&hl=nl&sa=X&ei=lTNKVLmMKaWCzAPgnIKYAg&ved=0CDMQ6AEwAA#v=onepage&q=gehandicaptenzorg%20zorgcentrum&f=false

Helpen bij activiteiten Een boek geschreven voor het onderwijs door een

gespecialiseerd bedrijf. Recent uit 2011 en zeker relevant want het boek is geen

onderwerp van constante verandering.Kranten Artikels 2 http://academic.gopress.be/Public/index.php?page=archive-

article&issueDate=2014-10-08&articleOriginalId=anpanpnlanpx-081014-228-v18102014-00000&q=integratie%20gehandicapten

Een paar maanden oud artikel. Is nog relevant want he gaat over een wet die gestemd is. Maar niet relevant in België want het artikel gaat over

gehandicaptenzorg in Nederland.http://academic.gopress.be/Public/index.php?page=archive-article&issueDate=2014-09-17&articleOriginalId=belgabelga6858285617092014-00000&q=persoonlijk%20assistentiebudget

Het artikel is niet recent maar de problematiek is weldegelijk relevant op dit moment.

Conclusie: Dit is een betrouwbaar artikel omdat het

7

http://academic.gopress.be/Public/index.php?page=archive-article&issueDate=2014-09-17&articleOriginalId=belgabelga6858285617092014-00000&q=persoonlijk%20assistentiebudget






http://books.google.be/books?id=V1o5GRZZkO4C&pg=PA214&dq=gehandicaptenzorg+ziekenfonds&hl=nl&sa=X&ei=LjBKVMGJLMGAywONlIHABw&ved=0CCwQ6AEwAQ#v=onepage&q=gehandicaptenzorg%20ziekenfonds&f=false




relevant is en omdat het van een betrouwbare bron afkomstig is met name Belga.

Soorten handicaps:

Soort bron Aantal betrouwbaarheidWikipedia 1 http://nl.wikipedia.org/wiki/Handicap_(medisch)

In dit artikel worden veel facetten van handicaps besproken. Van de geschiedenis tot hoe er nu word gekeken naar mensen met een handicap.

De opmaak is heel verzorgd inclusief inhoudstabel, externe- en interne linken en zelfs een foto.

De laatste bewerking dateert van 14 augustus 2014 maar doordat het concept gehandicapt niet onderhevig is aan veranderingen is deze pagina relevant.

Boeken 3 http://books.google.be/books?id=x-yi-HqGt9sC&pg=PA13&dq=gehandicaptenzorg+ziekenfonds&hl=nl&sa=X&ei=LjBKVMGJLMGAywONlIHABw&ved=0CCcQ6AEwAA#v=onepage&q=gehandicaptenzorg%20ziekenfonds&f=false

Zorg voor verstandelijk gehandicapten. Ontwikkelingen in de vraag

Geschreven door het sociaal en cultureel planbureau, Door Isolde Woittiez, Frans Crone (red.)

Dit boek is dus een betrouwbaar vooruitzicht dat gebaseerd is op geweten feiten over verstandelijke handicap.

http://books.google.be/books?id=aGzv2en2qZ4C&pg=PA11&dq=fysieke+handicaps&hl=nl&sa=X&ei=nT5KVNS4C8LmywPMhIHwAQ&ved=0CB4Q6AEwAA#v=onepage&q=fysieke%20handicaps&f=false

Kinderen met problemen. Over de opvoeding van en het onderwijs aan kinderen ...

Door P. Ghesquire & B. Maes (Red.) Geschreven om leesbaar te zijn. D.w.z. dat iedereen dit

boek kan begrijpen en gebruiken. Het boek is 20 jaar oud maar daarom niet minder

relevant. In samenwerking met de Ku Leuven en De VUB

geschreven. Conclusie: Ondanks de leeftijd van het boek staat het vol

relevante informatie die nu nog zeker van toepassing zijn.

http://books.google.be/books?id=12gf0MzuUiYC&printsec=frontcover&dq=handicaps&hl=nl&sa=X&ei=JkBKVJLrG6G_ygONwYDIAQ&ved=0CCEQ6AEwAA#v=onepage&q=handicaps&f=false

Ziekten en Handicaps Door W. M. C. Aalderen met de medewerking van 27

professoren en dokters.

8

http://nl.wikipedia.org/wiki/Handicap_(medisch)


Een recent boek uit 2011. Wetenschappelijk boek over de beperkingen. Dat ruim

word ondersteund door bibliografisch materiaal. Conclusie: Dit boek is meer een redactioneel boek waar

veel onderzoek word gebruikt om de feiten te staven. Dit boek is dus relevant.

Begeleiding en opleiding:

Soort bron Aantal betrouwbaarheidPdf File 1 http://www4wvg.vlaanderen.be/wvg/cijfers/Documents/

WVG_Intersector_jaaroverzicht_gedeeldekennis.pdf Actieplan van gedeelde kennis uit projecten om een

betere dienstverlening te verkrijgen. Dit document is ondersteund door de Vlaamse overheid

en het Departement welzijn, volksgezondheid & gezin. Er zit een duidelijk patroon in het document dat de

professionaliteit aantoont. Het initiatief is gelanceerd in 2010 en het is de bedoeling

dat het actieplan blijft evolueren. Conclusie: Dit is een goed document waar er grondig is

aan gewerkt en gestudeerd.

Boeken 1 http://books.google.be/books?id=GcxlmN4VdkcC&printsec=frontcover&dq=taken+en+methodiek+van+gehandicapte+begeleiders&hl=nl&sa=X&ei=zF5KVIyJIcG_ygP-rIH4Dg&ved=0CCgQ6AEwAg#v=onepage&q&f=false

Zelfregulatie, een contextueel sturingsconcept van sociale interventie

G. Donkers Geschreven in 2003. Conclusie: is relevant voor het omgaan met mensen met

een beperking door het toepassen van het concept dat word beschreven in dit boek. Het is niet gebonden aan een tijd of organisatie.

Verdrag 1 http://www.kvg.be/index.php?page=193&osn=1&#.VEpiEvmsXfc VN-verdrag voor 'gelijke rechten van personen met een

handicap’ 13 december 2006 Een relevant document omdat het opgesteld is door de

Verengde Naties in een decreet.

9

http://www.kvg.be/index.php?page=193&osn=1&#.VEpiEvmsXfc

http://books.google.be/books?id=GcxlmN4VdkcC&printsec=frontcover&dq=taken+en+methodiek+van+gehandicapte+begeleiders&hl=nl&sa=X&ei=zF5KVIyJIcG_ygP-rIH4Dg&ved=0CCgQ6AEwAg#v=onepage&q&f=false



http://www4wvg.vlaanderen.be/wvg/cijfers/Documents/WVG_Intersector_jaaroverzicht_gedeeldekennis.pdf

http://www4wvg.vlaanderen.be/wvg/cijfers/Documents/WVG_Intersector_jaaroverzicht_gedeeldekennis.pdf


2.5 Bestluit2.5.1 Wat neem je mee uit deze opdracht

a) Het onderwerp was mij niet bekent dus begon het zoeken traag. Om betere trefwoorden te vinden ben ik beginnen structureren in 3 thema’s: algemene termen, soorten handicaps en begeleiders. Door binnen deze marges te blijven van gehandicaptenzorg konden er mooie zoekresultaten verkregen worden.

b) Om nog meer trefwoorden te gebruiken zou ik nog specifieker gaan in de categorieën. Voorbeeld binnen de categorie wonen: woonzorgcentra, gemeenschappelijke huizen, …Of werken: beschutte werkplaats, begeleid werken, …

c) In dit geval heb ik geen statistieken gevonden omdat ik er niet specifiek naar op zoek ben gegaan. Zo heb ik mij meer gefocust op het zorg gedeelte en de praktische zorg.

d) In mijn zoekopdracht heb ik mij niet alleen beperkt tot het KVG, maar verder willen kijken. Al deze thermen zijn wel in functie van het KVG maar gaan veel verder door in het thema gehandicaptenzorg.

2.5.2 Dien je het thema te verbreden of af te bakenenHet thema kan in 2 richtingen uit. Enerzijds afgebakend worden door het KVG en daar heel erg op focussen. Of anderzijds door de volledige gehandicaptensector te overkoepelen met algemene zoektermen.

10


3.De basistekst (Stap 2) Door te zoeken met de zoektermen in de gebruikelijke zoekmachines, limo, google scolar, …. Ben ik terechtgekomen bij de volgende tekst:

Minder vrijheidsbeperking in de verstandelijke gehandicaptenzorg

3.1 ContextDatabank: kennisplein gehandicaptensectorDoor Vilans, (Gooiker, van Vliet, Herps en Heeringa, 2011)Doelgroep: Professionals(begeleiders) die werken met mensen met een verstandelijke handicap.

3.2 Auteur

Drs. C.M.C. Gooiker: Carolien GooikerAdviseur kwaliteit en innovatie in zorg, welzijn en onderwijsWerkte bij: Vilans, Stichting Consument en veiligheid (Consumer Safety Institute), GGD Gelderland middenHeeft gestudeerd aan: University of Groningen

Bron: https://www.linkedin.com en (Gooiker, s.d.)

Carolien Gooiker heeft dit document tesamen geschreven met de hulp van Marjolein van Vliet, Marjolein Herps en Nynke Heeringa. Meer informatie over de 3 laatstgenoemden staat onder punt 4.2 specialisten.

Als we kijken naar de opleidingen en het werk van de auteurs dan zien we dit terugkomen in het thema en de tekst. Op het internet kunnen we letterlijk alles terugvinden over de auteurs namelijk de studies, vorig werk, huidig werk en andere projecten waar ze aan gewerkt hebben.

3.3 Structuura) Er zit een duidelijke structuur achter. Dit valt echter niet af te leiden uit een

inhoudstabel want deze is er niet. Maar de inleiding maakt alles goed, hier word namelijk het onderzoek aanschouwelijk gemaakt.

b) Er wordt goed gebruik gemaakt van tussentitels mede om verwijzingen te maken van paragraaf naar paragraaf.

c) De tekst wordt mede gestaafd door tabellen die in detail zijn uitgewerkt.

d) In de tekst zelf wordt er gerefereerd doormiddel van de achternaam van de schrijver en het jaartal. Deze referentie verwijst naar de bibliografie waar het onderzoek uitgebreider geduid word met alle namen van het onderzoeksteam, jaartal, naam van het onderzoek en waar het specifieke stuk te vinden is in het onderzoek waarvan de auteurs hebben gebruik gemaakt. Er wordt dus gebruik gemaakt van de APA-normen voor de verwijzingen.

11

http://www.kennispleingehandicaptensector.nl/gehandicaptenzorg/Product-Literatuurstudie-Vrijheidsbeperking-in-de-gehandicaptenzorg.html


3.4 Lijsten3.4.1 Organisaties

Organisatie contactgegevensDe inspectie voor volksgezondheid (IGZ)(IGZ, s.d.)

Tel: 088-120 5000 Mail: [email protected] Adres: Postbus 2680, 3500 GR Utrecht Fax: 088-120 50 01 Algemene werking: Het controleren van de

veiligheid, kwaliteit en toegankelijkheid van de gezondheidszorg in Nederland.

Doelgroep: Alle Nederlanders die in aanraking komen met de gezondheidszorg.

Vilans(Vilans, s.d.)

Tel: 030 789 23 00 Mail: [email protected] Adres: Catharijnesingel 47 Postbus 82283503

RE Utrecht Algemene werking: Innovatie en onderzoek,

kennis ontwikkelen en delen, advies en implementatie.

Doelgroep: Zowel mindervalide mensen als de professionele begeleiders.

3.4.2 Specialisten

Specialisten: mede auteurs Beknopte beschrijvingDr. M. van Vliet: Marjolein van Vliet

Werkt als expert bij VilansWerkte: Universiteit Utrecht, University Medical Center Utrecht, Hogeschool Utrecht (onderzoeker)Heeft gestudeerd aan: Hogeschool UtrechtWaar ze voor staat: 'Veilige zorg is niet altijd de beste zorg' (Vilans, s.d.)

Drs. M. Herps: Marjolein Herps Werkt als senior adviseur bij Vilans, Maastricht University en Gouverneur Kremers CentrumWerkte: In voor zorg!, Utrecht University, ViataalHeeft gestudeerd aan: Universiteit UtrechtWaar ze voor staat: 'Je leven inrichten zoals je dat zelf wilt' (Vilans, s.d.)

12

mailto:[email protected]



Drs. N. Heeringa: Nynke Heeringa Werkt als senior adviseur bij VilansWaar ze voor staat: 'Maak geen misbruik van kwetsbaarheid, maar neem mensen met een beperking serieus!' (Vilans, s.d.)

Specialisten: verwijzingen in de tekst Beknopte beschrijvingDidden, H.C.M.(Didden, s.d.)

prof. dr. H.C.M. Didden werkt aan de faculteit der sociale

wetenschappen aan de Radboud universiteit Nijmegen.

Doceert vakken met betrekking tot risicogedrag

Email: [email protected], Jan

Bron: http://www.maastrichtuniversity.nl/(Hamers, s.d.)

J.P.H. (Jan) Hamers, PhD, RN

Professor of Care of Older People

Vice chairman Department Health

Services Research

Vice chairman Provincial Council for the

Public Health Limburg (PRV)

Maastricht University

Department of Health Services

Research

Room 0.031

Duboisdomein 30

6229 GT Maastricht

The Netherlands

Moor, J.M.H.(Moor, s.d.)

Johannes Modestus Honorius Moor Revalidatiepsychologie Kinderrevalidatie Schrijver van boeken over het

bovenstaandeOudshoorn, C.(Oudshoorn, s.d.)

Specialisme Maatschappij en Gezondheid

Sub specialisme Jeugdgezondheid Zorginstelling GGD regio Utrecht Adres De Dreef 5

3706 BR Zeist

Website: www.ggdru.nl

13

http://www.maastrichtuniversity.nl/

http://www.vilans.nl/Onze-mensen-Nynke-Heeringa.html


3.4.3VaktermenVakterm Definitie/ uitleg

Antecedente controle M.b.v. (functionele) analyse de functies en oorza(a)k(en) van probleem gedrag achterhalen en individuele handelings-richting bepalen (door de uitlokkende situatie weg te nemen is fysieke vrijheidsbeperking niet/minder nodig)

BCR: behaviour-contingent release loslaten van mensen, nadat het ongewenste gedrag is gestopt

behavioural contracting het samen met de cliënt opstellen van een contract dat beschrijft hoe de cliënt zich gedraagt

beroepsorganisaties Een groep mensen met dezelfde opleiding die zich verenigen.

Brancheorganisaties Vaak een stichting of een vereniging van meerdere bedrijven uit dezelfde branche die hun collectieve belangen nastreven door middel van bijvoorbeeld lobbyen.

Case studies Beschrijvende, verkennende of verklarende analyse van een persoon, groep of evenement. Er zijn voorruit kijkende en achterruit kijkende case studies.

Challenging behaviour ofMoeilijk verstaanbaar gedrag

Moeilijk verstaanbaar gedrag bestaat bijvoorbeeld uit fysieke agressie, zelfverwonding, destructief gedrag zoals het beschadigen van meubels, liegen, ongepast seksueel gedrag, ongepaste persoonlijke gewoontes zoals oneetbare dingen eten, schreeuwen, repeterende bewegingen maken of zeer veel aandacht opeisen.

Developmental disability ofontwikkelingsstoornis

stoornissen die ontstaan tijdens de ontwikkeling van zuigeling tot tiener, met meestal gevolgen daarvan op latere leeftijd. Deze gevolgen kunnen onder andere zijn: zwakzinnigheid, leerstoornissen en stoornissen die lijken op autisme

escape extintion bekrachtiging van gewenst gedrag of het negeren van het gedrag

extramurale Een deel van de hulpverlening gebeurt gewoon bij de mensen thuis. Men noemt dit ook wel extramurale, buiten de muren van een ziekenhuis gelegen, hulpverlening. Dit in tegenstelling tot intramuraal.

14


extraordinary blocking techniques Deze ‘extraordinary blocking techniques’ kunnen bestaan uit kussens, beenzakken en andere zachte materialen die zowel de cliënt als zorgmedewerkers beschermen bij een crisis.

Fade out Langzaam afbouwen van tijd tot loslaten lijkt veelbelovend

functionele analyse Een functionele analyse van probleemgedrag (ook wel functie analyse of functionele gedragsanalyse) is het volgens een gestructureerde methode inventariseren van uitlokkende en in standhoudende variabelen van het probleemgedrag. Deze wordt over het algemeen uitgevoerd door een gedragskundige.

FTR: Fixed-time release stoppen met fysieke vrijheidsbeperking na vooraf bepaalde tijd in plaats van behaviour contingent release(BCR) = stoppen met maatregel als ongewenste gedrag vooraf bepaald aantal seconden gestopt is. Fade out; langzaam afbouwen van tijd tot vrijlaten lijkt veelbelovend.

Intellectual disabilities ofMentale retardatie of verstandelijke handicap

‘Een verstandelijke handicap verwijst naar functioneringsproblemen die worden gekenmerkt door significante beperkingen in zowel het intellectuele functioneren als in het adaptieve gedrag zoals dat tot uitdrukking komt in conceptuele, sociale en praktische vaardigheden. De functioneringsproblemen ontstaan vóór de leeftijd van 18 jaar.’

intramuraal wonend is gezondheidszorg die gedurende een onafgebroken verblijf van meer dan 24 uur geboden wordt in een zorginstelling, zoals een ziekenhuis, verpleeghuis, verzorgingshuis of een instelling voor verstandelijk gehandicapten

mindfulness training ‘Beoefening van mindfulness betekent op een speciale manier oplettend zijn: bewust aanwezig zijn in het hier en nu, zónder te oordelen’.

multidisciplinaire analyse Als er mensen met verschillende beroepen bij de analyse betrokken zijn.

NCR: non-contingent reinforcement Het op vaste tijdstippen geven wat men graag wil bijvoorbeeld aandacht.

Physical/ mechanical restraint(s) of Fixatie

Onder fixatie of vrijheidsbeperkende maatregelen wordt binnen verschillende werkvelden in zorg en welzijn, in het bijzonder in de psychiatrie, het op enigerlei wijze beperken van iemands

15


bewegingsmogelijkheden verstaan.pica een vorm van zelf verwondend gedrag

waarbij niet eetbare dingen gegeten worden zoals aarde, latex handschoenen, munten, batterijen, veters etc.

psychofarmaca Behoort tot de categorie van geneesmiddelen die inwerken op het psychisch welbevinden.

seclusion ofisolatie/afzondering

Is een therapie waar de patiënt word afgezonderd in een stille ruimte om een eventuele gevaarlijke situatie voor de patiënt zelf of voor zijn medemensen te laten de-escaleren.

Swedish/ waist belt ofZweedse band

Ook wel onrustband genoemd, is een hulpmiddel dat vooral gebruikt wordt in zorginstellingen. De band wordt gebruikt om te voorkomen dat ouderen of gehandicapten vallen of gaan dwalen. Ook bij onrustig gedrag wordt de band toegepast.

vrijheidsbeperking Omvat alle (fysieke en verbale) maatregelen die de vrijheid van een cliënt inperkt

3.5 Soorten bronnen

Soorten bronnen Aantal Boek 1verzamelwerk 1Website 2Grijze literatuur 24

16


3.6 Technische samenvatting3.6.1 Onderwerp

Minder vrijheidsbeperking in de verstandelijke gehandicaptenzorg Databank: kennisplein gehandicaptensector Door Vilans, (Gooiker, van Vliet, Herps en Heeringa, 2011) Doelgroep: Professionals(begeleiders) die werken met verstandelijke handicapten.

3.6.2 Blokschema’s Het Onderzoek

De Uitvoering

3.6.3Uitvoering 3.6.3.1: Studieonderwerp 1

Studie: Singh et al. (2009) Aandacht ’s training. (Mindfullness ) Periode van 12 sessies (2 uur) en de daaropvolgende 23 weken.

3.6.3.1: Studieonderwerp 2 Studie: Sanders (2009) en Williams (2009) Verminderen vrijheidsbeperking. Periode van meerdere jaren.

3.6.4 Conclusies Onvoldoende effectstudies naar Vrijheidsbepekende maatregelen afbouwen. Vrijheidsbepekende maatregelen zijn heel complex. Zorgvuldige besluitvorming bij vrijheidsbeperking heeft een positieve invloed op de

risicoafweging. Stress reducerende technieken => minder letsel bij personeel.

17


3.7 SamenvattingInleiding

Het literatuuronderzoek (Gooiker, van Vliet, Herps en Heeringa, 2011) stelt dat er minder vrijheidsbeperkingen moet komen in de gehandicaptenzorgsector. Ze doen dit naar aanleiding van het onderzoek 'zorg en vrijheid' van de (inspectie voor volksgezondheid, 2008) wat de rode draad is doorheen deze literatuurstudie. Dit onderzoek stelt dat er in 23% van de gevallen Vrijheidsbepekende en fysieke maatregelen worden toegepast zoals fixatiebanden, afzondering, …

In samenwerking met de IGZ hebben veel branche- en beroepsorganisaties (zoals Vilans) een doelstelling getekend om tegen 2011 de Vrijheidsbepekende maatregelen te beperken tot een minimum.

Doel

Het uiteindelijke doel is om zoveel mogelijk Vrijheidsbepekende middelen te weren uit de praktijk en zo het leven van de patiënt en begeleider te verbeteren.

Om dit te bewerkstelligen moeten we parallellen trekken tussen meerdere sectoren. Zoals bij de ouderenzorg. Zo is er een internationaal literatuuroverzicht van Jan Hamers (Hamers, 2010) uitgekomen. Deze parallellen van problematiek en probleem oplossing kunnen de 2 sectoren verder vooruit helpen in het beperken van de Vrijheidsbepekende middelen.

Uitvoering

Voor de uitvoering is er gezocht naar literatuur binnen de volgende databases: medline, cochrane library en kennisplein gehandicaptenzorg. Met een combinatie van volgende trefwoorden: intellectual disabilities, developel mental disability, mental retardetion, physical/mechanical restraint (s), restraint reduction (programme), Swedish/waist belt.

(Gooiker, van Vliet, Herps en Heeringa, 2011) haalt uit deze studies 2 studieonderwerpen. Het eerste studieonderwerp (singh, et al. 2009) dat clienten behandeld met een mindfullnesstraining over een periode van 12 weken met een opvolging van de daaropvolgende 23 weken. Het 2de studieonderwerp (Sanders, 2009) en (Williams, 2009) die specifiek werken op het verminderen van de vrijheidsbeperkingen dat loopt over een periode van meerdere jaren.

Uit deze studies kunnen we afleiden dat de factoren en het soort interventies een groot effect heeft op de gemoedsrust(gedrag) van patiënten. Als de patiënt verkeerd reageert op de omgeving, medewerkers of soorten interventies dan is er vrijheidsbeperking nodig. Maar als deze factoren persoonlijk aangepast worden aan de cliënt zodat hij/ zij er goed op reageert dan kan er begonnen worden aan het verminderen van de maatregelen.

Conclusie

De conclusie die (Gooiker, van Vliet, Herps en Heeringa, 2011) maakt is dat er nog onvoldoende effectstudies zijn gemaakt over het afbouwen van Vrijheidsbepekende maatregelen. Dit omdat deze maatregelen een hele complexe wisselwerking hebben met de patiënt. Dus er moet aan zorgvuldige besluitvorming worden gedaan om een positieve invloed te hebben op de risicoafweging.

18


Uiteindelijk kunnen we 1 ding heel goed afleiden uit deze studie. dat is als we stress reducerende technieken gebruiken bij de cliënt er veel minder letsels voorkomen bij de cliënt en het personeel.

4.Verdiepen in het onderwerp (Stap 3) 4.1 Publicaties binnen handbereik

De extra bronnen die ik gezocht heb naast de bronnen uit de vorige stap zijn geselecteerd op relevantie en verkrijgbaarheid. Er zijn er wel een paar bronnen die op betaalde sites staan en waar we dus niet aan kunnen.

Uit de bronnenlijst

Referentie (APA-code) Soort bron Vindplaats/ LocatieHamers, J. (2010).Factsheet feiten over vrijheidsbeperking in verpleeghuizen. Universiteit Maastricht. (Bron: www. zorgvoorbeter.nl)

Digitale bron Online publicatie:http://www.exbelt.nl/publicaties/Factsheet%20vrijheidsbeperking%20december%202010.pdf

Inspectie voor gezondheidszorg (2008). Zorg voor vrijheid: terugdringen van vrijheidsbeperkende maatregelen kán en moet. Den Haag.

Overheidsbron

Online archief:http://archive.org/stream/ZorgVoorVrijheid/ZorgVoorVrijheid_djvu.txt

Inspectie voor gezondheidszorg (2010). Cultuuromslag terugdringen vrijheidsbeperkingen bij kwetsbare groepen in de langdurige zorg volop gaande. Duidelijke ambities 2011 nodig. Den Haag.

Overheids- publicatie

Online archief:http://www.igz.nl/Images/201112%20Rapport%20Cultuuromslag%20terugdringen%20vrijheidsbeperking_tcm294-290860.pdf

Oudshoorn,C. (2007). Afbouwen van fixatiemateriaal. Een casestudy. geraadpleegd juni 2009, via www.kennisportalgehandicaptenzorg.nl

Gedrags-weten- schappelijke artikel

Blog:http://blogimages.bloggen.be/kennisnet/attach/71931.pdf

Vallenga, D. (2009). Balancing between protection and risk. Decision-making about risk in people with epilepsy and intellectual disability

Proefschrift Samenvatting:http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16722958

Extra bronnen

Referentie (APA-code) Soort bron VindplaatsBeld, H. K. (2010).Essenties voor samenwerking in wonen en zorg: Realiseer meer en beter woonzorgvastgoed. Bohn Stafleu van Loghum: Houten.

boek Online archief: http://link.springer.com.zuid.vives.ezproxy.kuleuven.be/book/10.1007%2F978-90-313-7630-8

19

http://link.springer.com/

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/

http://blogimages.bloggen.be/

http://www.kennisportalgehandicaptenzorg.nl/


http://www.igz.nl/

http://archive.org/

http://www.exbelt.nl/


DOI: 10.1007/978-90-313-7630-8Hamers, J. (1998).Acute pijn: herkennen. diagnostiek en verpleegkundige interventies, I-13-1, p.1-18.

Hoofdstuk uit een boek

bib, VIVES Campus Kortrijk Bib 1e verdieping 616.083Geen DOI code

Hamers, J. (2001).Different effort constructs and effort–reward imbalance: effects on employee well being in ancillary ‐health care workers. Journal of Advanced Nursing, 2001, Vol.34(1), pp.128-136. DOI:10.1046/j.13652648.2001.3411726.x

Peer reviewed tijdschrift

Online archief:http://onlinelibrary.wiley.com.zuid.vives.ezproxy.kuleuven.be/DOI: 10.1046/j.1365-2648.2001.3411726.x

Hamers, J. (2013).Perspectives on how to improve the nursing care of older adults. International Journal of Nursing Studies, Vol.50(9), pp.1153-1155. DOI: 10.1016/j.ijnurstu.2013.06.005

Peer reviewed tijdschrift

Online archief:http://www.sciencedirect.com.zuid.vives.ezproxy.kuleuven.be/science/article/pii/S0020748913001867DOI: 10.1016/j.ijnurstu.2013.06.005

Oudshoorn, C. (1993).Marktwerking in het sociaal-economische bestel. 's-Gravenhage Ministerie van economische zaken. Directie algemene economische politiek, 1993.

boek KU Leuven Econ. en bedrijfswet EBIB: Working papers MEZ-DN 9302 Geen DOI code

Oudshoorn, C. (1994).Gezondheidszorg als zorgenkind. 's-Gravenhage Ministerie van economische zaken. Directie algemene economische politiek, P. 112-118.

Artikel, vaktijdschrift

Niet beschikbaar

Oudshoorn, C. (1995).Nieuwe wegen naar economische en sociale vooruitgang. 's-Gravenhage Ministerie van economische zaken. Directie algemene economische politiek, 34 p.

boek KU Leuven Econ. en bedrijfswet EBIB: Working papers MEZ-DN 9501Geen DOI code

Vallenga, D. (2004).Risico's voor mensen met epilepsie en een verstandelijke beperking: een literatuuronderzoek. Nederlands Tijdschrift voor de Zorg aan mensen met verstandelijke beperkingen, Jrg. 30 nr. 3, p. 181-196.

Artikel, literatuuronderzoek

Beschikbaar in Vives Campus.Nederlands Tijdschrift voor de Zorg aan mensen met verstandelijke beperkingen

Vallenga, D. (2006). Decision-making about risk in people with epilepsy and intellectual disability. Journal of advanced nursing, 54 p. 602-611.

Artikel Beschikbaar in Vives Campus.Journal of advanced nursingOxford Blackwell, 1976

Vallenga, D. (2008). Peer reviewed Beschikbaar in Vives Campus.

20

http://www.sciencedirect/

http://onlinelibrary/


Improving decision-making in caring for people with epilepsy and intellectual disability: an action research project. Journal of Advanced Nursing. Feb, 2008, Vol.61(3), p.261(12).

tijdschrift Journal of advanced nursingOxford Blackwell, 1976

4.2 AuteursDe auteurs (Gooiker Carolien, M. van Vliet, M. Herps en N. Heeringa) van het basisdocument (Gooiker, van Vliet, Herps en Heeringa, 2011) zijn grotendeels actief in de zorgsector waar ze verschillende facetten in de sector bedrijven. Zo werken ze in de gehandicaptensector, maar ook in de ouderzorg of in de coaching sector.

Gooiker, C. (2010). Bewegen valt goed! : handboek voor projectleiders 2010. Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen (NISB) / Stichting Consument en Veiligheid (C&V), 31 p. bijl. ill. tab.

o Vindplaats: Artikel op Kennisbank, Nederlands instituut voor sport en beweging

van Vliet, M. (2011). Attitudes toward complementary and alternative medicine: a national survey among paediatricians in the Netherlands. European Journal of Pediatrics, Vol.170(5), pp.619-624.

o Vindplaats: Artikel in Limo, Springer Science & Business Media B.V.

Herps, M. (2008). Supportcirkels. Kind en ziekenhuis, 31, p. 135-136.o Vindplaats: Artikel in Limo, Springer Complete Collection

Herps, M. (2013). Individual support planning: perceptions and expectations of people with intellectual disabilities in the Netherlands. Journal of Intellectual Disability Research, Vol.57(11), pp.1027-1036.

o Vindplaats: Artikel in Limo, Wiley Online Library 2011 Full Collection.

Heeringa, N. (2010). A time for learning and a time for sleep: the effect of sleep deprivation on contextual fear conditioning at different times of the day. Sleep, Vol.33(10), pp.1315-22.

o Vindplaats: Artikel in Limo, PubMed Central

Sterauteurs uit het originele document die meerdere keren worden aangehaald in het basisdocument. Geselecteerd op relevantie en connectie met het onderwerp.

Allen, Davido David, A. (2000). Getting things done: prettig en efficiënt werken zonder stress. Den

Haag Academic Service, 2de herz. dr., 12de opl.

Sanders, Karino Sanders, K., van Daalen, G., Willemsen, T. M. & van Veldhoven, M. J. P. M. (2008).

Emotional exhaustion and mental health problems among employees doing "people

21


work": The impact of job demands, job resources and family-to-work conflict. International Archives of Occupational and Environmental Health, 82, 3, p. 291-303.

o Sanders, K., van Daalen, G. & Willemsen, T. M. (2005). Sources of social support as predictors of health, psychological well-being and life satisfaction among Dutch male and female dual-earners. Women & Health, 41, 2, p. 43-62.

o Sanders, K., van Daalen, G., Willemsen, T. M. & van Veldhoven, M. J. P. M. (2004). Exhaustion and psychological health in mental health care workers: Effects of emotional burden at work and family-to-work conflict. Proceedings of the 18th Annual Conference of the European Health Psychology Society. Unknown Publisher, Psychology & Health; vol. 19, no. 1, p. 174-175.

4.3 Zoek ter plaatse in de bibIk heb gekozen voor 2 documenten. een fysiek magazine (Hamers, J. et al. 2013) en een digitaal onderzoek document vanuit de Inspectie voor gezondheidszorg (Inspectie voor gezondheidszorg, 2008).

Het laatstgenoemde document is de rode draad waarop dat de basistekst van (Gooiker, van Vliet, Herps en Heeringa, 2011) is gebaseerd.

Het eerste document: artikel (Hamers, J. et al. 2013) over ouder worden in de samenleving is evenzeer relevant voor de gehandicaptensector omdat het meerdere parallellen treft met deze sector. Deze parallellen kunnen we dan vergelijken om zo informatie te delen tussen de 2 sectoren.

Doordat deze 2 gebieden constant in verandering zijn en evolueren, moet er een goede aanpak worden gevonden. Deze (structurele) aanpak kan dan voor een positief effect hebben op de 2 sectoren.

De parallellen zijn ook te zien aan de trefwoorden. Deze zijn afkomstig uit de inhoud van het artikel (Hamers, J. et al. 2013) en het onderzoeksdocument van de Inspectie voor gezondheidszorg.

Op de colofon staan er veel termen die vooral te maken hebben met de redactie van het tijdschrift en de expertise van professionals. Voorbeeld: Gerontoloog, kenniscentrum en zorgonderneming.

22


Trefwoorden/ zoektermen:

Nieuwe zoektermen uit de 2 documenten

Definitie/ uitleg

Autonomie De autonomie en keuzevrijheid van het individu.

Deskundigheid Kennis van zaken hebben.Individuele gezondheidszorg Een kernelement om te kunnen gelden als

individuele gezondheidszorg is dat deze zorg rechtstreeks betrekking heeft op één persoon. De handelingen zijn in principe individueel gericht of er moet bij de uitvoering rekening worden gehouden met individuele verschillen tussen zorgvragers. Werkzaamheden die zijn gericht op bevolkingsgroepen of de gehele bevolking vallen niet onder het begrip individuele gezondheidszorg. Een tweede kernelement is dat het bij de werkzaamheden moet gaan om het bevorderen of bewaken van de gezondheid van een persoon.

Opname Opgenomen worden in een ziekenhuis of zorgcentrum.

Preventie voorkomenPsychogeriatrische Onderdeel van de geneeskunde dat zich

bezighoudt met aandoeningen die gepaard gaan met beperkingen van de geestelijke vermogens op hogere leeftijd.

Risicofactor Element of aspect bepaalt hoe groot het gevaar voor schade, verlies of ziekte is.

Verpleeghuizen Instelling waar mensen die langdurig ziek zijn worden verzorgd.

Welzijn toestand waarin het geestelijk, lichamelijk en sociaal goed met je gaat

Zorginstellingen Instelling waar zorg wordt verleend, bijvoorbeeld ziekenhuis, verzorgingshuis of verpleeghuis.

Zorgprofessionals Een zorgprofessional is iedere natuurlijke persoon die, in het kader van de zorg en ondersteuning die hij aanbiedt, betrokken is bij keuzes over gebruik, aanschaf, selectie en dergelijke van medische hulpmiddelen. Deze betrokkenheid van

23


een zorgprofessional bij deze keuzes geeft een verantwoordelijkheid om daarbij zorgvuldig en integer te opereren.

Zorgvragers een persoon die vraagt om zorg. een persoon die zorgbehoevend is, een zorgbehoevende.

4.4 Zoek verder buiten de tekst Soorten bronnen stap 2 stap 3 Totaal Artikel uit vaktijdschrift 0 126 126Boeken 0 197 197Krantenartikel/ E- artikel 0 61 61Onderzoek(Grijze literatuur) 25 39 64Paper/ eindwerk (Grijze literatuur) 0 16 16Proefschrift (Grijze literatuur) 0 1 1Rapport (Grijze literatuur) 3 2 5Regelgeving: wetten, decreten, verdragen, … 1 3 4Websites 0 6 6

Eerst heb ik de zoektermen gezocht in Limo, daarna in google scolar, springerlink, …Om de termen te beperken tot hetgene dat relevant is voor dit thema zoek ik de termen tezamen op met gehandicaptenzorg. Vb.” gehandicaptenzorg autonomie” om zo tot een relevantere basis te komen.

24


25

Zoektermen Hoeveelheid soorten bronnen

Autonomie Boeken: 8Artikels uit (vak)tijdschriften: 5Eindwerken: 1Onderzoeksliteratuur: 2Artikels online: 2

Deskundigheid Boeken: 5Artikels uit (vak)tijdschriften: 4Eindwerken: 1Onderzoeksliteratuur: 4Artikels online: 4

Individuele Boeken: 8Artikels uit (vak)tijdschriften: 3Eindwerken: 2Onderzoeksliteratuur: 5Artikels online: 5

gezondheidszorg Boeken: 72Artikels uit (vak)tijdschriften: 64Eindwerken: 4Onderzoeksliteratuur: 5Artikels online: 6

Opname Boeken: 11Artikels uit (vak)tijdschriften: 8Eindwerken: 2Onderzoeksliteratuur: 6Artikels online: 2

Preventie Boeken: 16Artikels uit (vak)tijdschriften: 3Eindwerken: 0Onderzoeksliteratuur: 3Artikels online: 9

Psychogeriatrische Boeken: 2Artikels uit (vak)tijdschriften: 8Eindwerken: 0Onderzoeksliteratuur: 2Artikels online: 4

Risicofactor Boeken: 4Artikels uit (vak)tijdschriften: 2Eindwerken: 3Onderzoeksliteratuur: 1Artikels online: 9

Verpleeghuizen Boeken: 7Artikels uit (vak)tijdschriften: 4Eindwerken: 0Onderzoeksliteratuur: 2Artikels online: 4

Welzijn Boeken: 40Artikels uit (vak)tijdschriften: 16Eindwerken: 2Onderzoeksliteratuur: 5Artikels online: 5


Soorten bronnen Bronnen (APA)Boeken:Gezocht in Limo met de nieuwe zoektermen.

1. Loosveldt, G.N.G., Van Buggenhout, B. (1999). Het persoonlijk assistentiebudget voor personen met een handicap: het gewicht van autonomie. Deurne Kluwer.2. Bortel, P. (1997). Ethische reflectie in gezondheids- en welzijnszorg. Antwerpen Instituut voor gezondheidsethiek en –recht.3. Beld, H. K., Zalk, D. (2010). Essenties voor samenwerking in wonen en zorg: Realiseer meer en beter woonzorgvastgoed. Bohn Stafleu van Loghum: Houten.4. Margo, T. (2008). Genoeg is genoeg: Over gezondheidszorg en democratie. Amsterdam University Press.5. Mabel, J., van Rijn, H. (2012). NAHder belicht: onderzoek naar het vormgeven van specifieke ondersteuning aan mensen met niet-aangeboren hersenletsel. Antwerpen Garant.

Artikels uit vaktijdschriften:Gezocht in Limo met de nieuwe zoektermen.

1. Paelinck, D. (2003). Tijd voor moreel beraad: Erik Bosch over het spanningsveld tussen autonomie en "beschermwaardigheid". Echo's uit de gehandicaptenzorg, Jrg. 24 (2003) nr. 2, p. 4-9.2. Sercu, M. (2005). De grens tussen autonomie en beschermwaardigheid: inspraak en participatie in een residentiële voorziening. Echo's uit de gehandicaptenzorg, Jrg. 26 (2005) nr. 2, p. 4-7.3. Frijlink, A. (1996). Echtspositie van verstandelijk gehandicapten in instellingen voor gehandicaptenzorg. Tijdschrift voor Gezondheidsrecht, 1996, Vol.20(3), pp.46-52.4. 1031 VGN. (2007). Investeren In Kwaliteit Blijft Noodzakelijk. Zorg en Financiering, 2007, Vol.5(7), pp.97-98.5. Van Halem, N. (2013). Melden van incidenten in het medicatieproces. Bijzijn XL, Vol.6(8), pp.14-19.

Eindwerken:Gezocht in Limo met de nieuwe zoektermen.

1. Sans, S. (2005). Betrokkenheid, een onmisbare factor in de relatie? Een explorerend onderzoek hoe de participatie tussen het 'netwerk' van de bewoner en de hulpverleners in VZW Gehandicaptenzorg Maria Ter Engelen verloopt en geoptimaliseerd kan worden [Eindwerk]. Kortrijk HIVV.2. Demeulenaere, E. (2001). Liefde is... een droom die werkelijkheid wordt: Een beschrijvend onderzoek naar de seksualiteitsbeleving en relatievorming bij personen met een verstandelijke handicap vanuit vzw gehandicaptenzorg Maria Ter Engelen te Klerken [Eindwerk]. Kortrijk HIVV.3. Laurens, T. (2006). De wachtlijsten in de gehandicaptenzorg: wachten op Godot? [Eindwerk]. Lessius Hogeschool Antwerpen.4. De Schamphelaere, L. (2004). De centrale wachtlijst

26


in de gehandicaptensector: wachten op opvang: oorzaken, gevolgen en mogelijke oplossingen [Eindwerk]. Lessius Hogeschool Antwerpen.5. Peene, S. (2008). Agressie in rust- en verzorgingstehuizen van West-Vlaanderen: een fabeltje of realiteit? [Eindwerk]. S.l. Katholieke Hogeschool Zuid-West-Vlaanderen.

Onderzoeksliteratuur:Gezocht in Limo met de nieuwe zoektermen.

1. Fenigsen, R. (1995). Physician-assisted death in the Netherlands: impact on long-term careIssues in Law & Medicine, Winter, 1995, Vol.11(3), p.283-297. Peer reviewed tijdschrift.2. Brinkman, A, Wulp, A. en van Wijnbergen, P. (2007). Agora, Landelijk ondersteuningspunt palliatieve terminale zorg Bunnik, juli 2007.3. Trysna S.F. (2013). Internalisatie van de oplossingsgerichte werkwijze door de zorgprofessional in de gehandicaptenzorg: Het verloop ervan en factoren die er invloed op hebben. Geraadpleegd via essay.utwente.nl4. Van den Broeck, G., Nicaise, I. (2007). Groeipotentieel voor individuele en maatschappelijke dienstverlening in de lokale diensteneconomie. Geraadpleegd via hiva.kuleuven.be5. Huysmans, H. (2004). Jeugd en Welzijn: Jeugdonderzoek belicht. Geraadpleegd via: jeugdonderzoeksplatform.be

Online artikels:Gezocht op gopress academic met de nieuwe zoektermen.

1. KST (14 Mei 2014).'Dokter Maggie' trekt 400 miljoen extra uit voor gezondheidszorg. Het laatste nieuws. Geraadpleegd via academic.gopress.be2. Wie geboren wordt (30 Mei 2014). "Wie geboren wordt uit een mens, kan geen plant zijn". Krant van West-Vlaanderen/De Weekbode Torhout. Geraadpleegd via academic.gopress.be3. Bergmans, E. (16 november 2013). 'Jolien straalt opnieuw'. Het nieuwsblad. Geraadpleegd via academic.gopress.be4. Van Gestel, M. (26 september 2013). Kinderen met handicap dienen niet als breekijzer. De Standaard. Geraadpleegd via academic.gopress.be5. Moens, B. (20 november 2014). Vandeurzen onder vuur voor besparingen op welzijn. De tijd. Geraadpleegd via academic.gopress.be

Naam Gegevens

27


Brinkman, A.

Bron: www.linkedin.com

- Arianne Brinkman- Huidig: Erasmus MC, Perspekt, keurmerk in

de zorg, Zorgadviesburo A. Stoppelenburg- Opleiding: Erasmus University Rotterdam- E-mail: a.brinkman-

[email protected]

Bosch, Erik

Bron: bosch-suykerbuyk.nl

- uitgeverij: http://bosch-suykerbuyk.nl/ - Orthopedagoog- Schrijver- Trainer- Adviseur in de zorgsector

Trappenburg , Margo

Bron: verwegendichtbij.nl

- http://www.margotrappenburg.nl/ - hoofddocent bij Bestuurs- en

Organisatiewetenschap aan de Universiteit Utrecht en bijzonder hoogleraar Grondslagen van het maatschappelijk werk.

- Eerder: bijzonder hoogleraar Patiëntenperspectief aan het Instituut Beleid en Management van de Gezondheidszorg

Van Bortel, Paulus

Bron: www.kuleuven.be

- [email protected] - Faculteit Letteren, Campus Sint-Andries

AntwerpenSint-Andriesstraat 2 - bus 155302000 Antwerpen

- +32 3 206 04 91- Faculteit Letteren, Campus Sint-Andries

Antwerpen

Van den Beld, H. K.

Bron: twitter.com

- Hugo van den Beld- adviseur, projectmanager en coach in wonen,

zorg en welzijn voor ouderen ouderenzorg, wonen en zorg, ouderenhuisvesting, wmo.

- 06-81715500- Website: http://hugovandenbeld.nl/

Van den Broeck, G.

- Gert Vande Broek- Chef Sport in het kabinet van Vlaams Minister

Philippe Muyters.- Bewegings- en Revalidatiewetenschappen

(FaBeR) van de Katholieke Universiteit Leuven

28


http://www.margotrappenburg.nl/

uitgeverij:%20http://bosch-suykerbuyk.nl/


5.Contextualiseren (Stap 4) 5.1 Organisaties in verband met de gehandicaptenzorgVia www.desocialekaart.be ben ik opzoek gegaan naar organisaties. Met de zoekterm “vrijheidsbeperking” waren er geen resultaten dus heb ik verder gezocht met de bredere term “gehandicaptenzorg”. Er zijn 4023 resultaten voor deze term dus heb ik handmatig de best passende organisaties gezocht.

Onder de zoekresultaten zijn er veel diensten zorgcentra ’s van over heel Vlaanderen, tehuizen, internaten, beschermde woningen, …

De 2 organisaties waarvoor ik heb gekozen zijn nauwer aansluitend bij het onderwerp van vrijheidsbeperking.

De eerste organisatie is het KVG ofwel het Katholieke Vereniging Gehandicapten. Dit is een brede organisatie die zich bezig houd met alles wat Gehandicapten aangaat.

De tweede organisatie is Ampel in het Centrum Geestelijke Gezondheidszorg Prisma. Dit sluit dichter aan bij het onderwerp vrijheidsbeperking van mentaal gehandicapten.

Meer over deze onderwerpen op de volgende pagina’s.

Gebruikte bronnen:

De Sociale Kaart. (s.d.). KVG - Sociaal Dienstbetoon. Geraadpleegd op 12 december 2014, via https://www.desocialekaart.be/kvg-sociaal-dienstbetoon-500158

De Sociale Kaart. (s.d.). Centrum Geestelijke Gezondheidszorg Prisma – Locatie Beernem - Deelwerking mensen met een verstandelijke beperking - Consulentenwerking AMPEL. Geraadpleegd op 12 december 2014, via https://www.desocialekaart.be/centrum-geestelijke-gezondheidszorg-prisma-%E2%80%93-locatie-beernem-deelwerking-mensen-met-een-515931

29

https://www.desocialekaart.be/centrum-geestelijke-gezondheidszorg-prisma-%E2%80%93-locatie-beernem-deelwerking-mensen-met-een-515931


https://www.desocialekaart.be/kvg-sociaal-dienstbetoon-500158

http://www.desocialekaart.be/


5.1.1 KVG: Katholieke Vereniging GehandicaptenDe KVG-groep is de grootste organisatie van personen met een handicap in Vlaanderen. Het is er voor mensen met een handicap, ouders, partners, broers, zussen, vrijwilligers en professionals. De KVG-groep is een groep met veel gezichten, met een constante wisselwerking van alle diensten binnen deze groep. Deze werking vertrekt altijd uit de beleving van personen met een handicap en hun netwerk. Deze vereniging streeft naar ‘kwaliteit van bestaan’ in een inclusieve samenleving waar mensen met een beperking evenwaardig kunnen deelnemen. Het unieke hieraan is de ambitie met eigentijdse begrippen als emancipatie, zelfbeschikkingsrecht, actief burgerschap, participatie, kwaliteit van bestaan, inclusie, … een invulling te geven vanuit de concrete praktijk.

De KVG-groep bestaat uit verschillende vzw’s en diensten zoals KVG vzw, KVG Vorming vzw, KVG Vrije Tijd, Gezin en Handicap vzw, Absoluut vzw, JKVG Hannibal, De Werkbank, Intro vzw, Geserbu, Lidoa, KVG- kenniscentrum.

De groep is begonnen als de KVGV ofwel de katholieke Vereniging voor Gebreken en Verminkingen in 1945. Door de jaren heen heeft de organisatie een naamsverandering gehad naar KVG vzw en door het binnentrekken en oprichten van meerdere takken aan de KVG boom is er uiteindelijk in 2010 een overkoepelende organisatie opgericht namelijk de KVG-groep.

Het katholieke karakter van de KVG-groep wordt benadrukt in de Werkgroep Christelijke Identiteit en Zingeving ofwel CIZ. Het CIZ organiseert concrete initiatieven voor mensen die op zoek zijn naar levensvragen in verband met religie, zingeving en spiritualiteit. Deze werkgroep komt 3 keer per jaar samen om KVG-initiatieven uit te werken m.b.t. het thema geloven.

Bundel ‘ inspiratie voor inspiratie’ is zo een initiatief waar er een bundel met bezinningsteksten wordt samengesteld rond thema’s als: handicap, rouw, vriendschap, gezin, vakantie en dankbaarheid.

Naast geloofsgerichte initiatieven bied CIV ook nog een sociaal engagement vanuit zijn christelijke inspiratie. Zo heeft de werkgroep in 2012 alle leden opgeroepen om ongebruikte rolstoelen, rollators en krukken in te zamelen om dan naar het buitenland te sturen. De actie was een groot succes. Vorige sociale projecten waren onder andere een vierdaagse bezinningsweek naar een abdij in Averbode en verschillende getuigenissen over aangrijpende gebeurtenissen in het leven van (ouders van een) persoon met een handicap.1

Gebruikte bronnen:

KVGGroep. (2014). Werking. Geraadpleegd op 12 december 2014, via http://www.kvg.be/index.php?page=60&osn=1&#.VIrGnDGG_fd

KVGGroep. (2014). Historiek. Geraadpleegd op 12 december 2014, via http://www.kvg.be/index.php?page=61#.VIrFtzGG_fc

KVGGroep. (2014). Christelijke identiteit. Geraadpleegd op 12 december 2014, via http://www.kvg.be/index.php?page=218#.VIrFvDGG_fc

1 Deze tekst bevat 158 woorden.

30

http://www.kvg.be/index.php?page=218#.VIrFvDGG_fc

http://www.kvg.be/index.php?page=61#.VIrFtzGG_fc


http://www.kvg.be/index.php?page=60&osn=1&#.VIrGnDGG_fd



5.1.2 AmpelAmpel is een ambulante consulten- en therapiewerking gelegen in het Centrum Geestelijke Gezondheidszorg Prisma te Beernem. Hier kunnen mensen met een verstandelijke beperking met bijkomende psychische/psychiatrische en/of gedragsproblemen en mensen uit hun omgeving terecht. Bij een vastgelopen situatie maakt Ampel een grondige beeldvorming waaruit hypotheses en adviezen voortvloeien om de vastgelopen situatie te deblokkeren. Ze hebben ook een specifiek psychotherapeutisch aanbod voor de cliënt en zijn of haar context. Ook ondersteunen ze het professioneel en natuurlijk netwerk.

De missie en visie van Ampel is om mensen met een verstandelijke beperking ook andere psychiatrische klachten of problemen kunnen ontwikkelen. Maar er bestaat heel weinig ondersteuning voor deze doelgroep dus wil Ampel samenwerken met andere modules binnen het zorgcircuit om tot een betere geestelijke gezondheidszorg voor deze mensen te bekomen.

Bij de consulentenwerking wordt er een uitvoerige beeldvorming en diagnostische proces gecreëerd om als ondersteunende rol te dienen. Dit om te zoeken naar een manier van omgaan met deze mensen met een verstandelijke handicap met bijkomende problemen. Het betrekken van een buitenstaander kan een heel ander perspectief met zich meebrengen. De therapie blijft niet alleen binnenskamers bij de cliënt zelf maar Ampel werkt ook naar buiten toe. Dat wil zeggen dat de omgeving van de persoon ook ondersteund wordt plus de context van de persoon met een beperking. Op deze manier wil men de draagkracht van de omgeving verhogen.

De therapiewerking wordt al in verschillende centra voor geestelijke gezondheid (CGG) in West-Vlaanderen toegepast door middel van een psychotherapeut. Vanuit deze basisgedachte en ervaring uit de praktijk kunnen er reeds meer CGG’s in West-Vlaanderen worden gesensibiliseerd om te werken met cliënten met een verstandelijke handicap. Dit gebeurd hoofdzakelijk door consultatieve en ondersteunende opdrachten. Daarnaast werkt Ampel ook samen met andere CGG’s om een psychotherapeutische aanbod te creëren voor mensen met een verstandelijke beperking. Met specifieke methodieken zoals visualisatie, gebruik maken van materieel, aanpassen van taal en tempo, … en het betrekken van een naast persoon en de context. Dit is vooral belangrijk om een transfer te kunnen bevorderen van de therapieruimte naar de leefomgeving.

Ook is er consultentwerking en therapiewerking waar er zowel personen met een verstandelijk beperking met zijn of haar naaste personen als professionele hulpverleners mogen aan deel nemen.2

Gebruikte bronnen:

AMPEL. (2014). Home. Geraadpleegd op 12 december, via http://www.ampel.be/index.php?option=com_content&view=article&id=53&Itemid=53

AMPEL. (2014). Missie en Visie. Geraadpleegd op 12 december, via http://www.ampel.be/index.php?option=com_content&view=article&id=65&Itemid=54

AMPEL. (2014). Consulentenwerking. Geraadpleegd op 12 december, via http://www.ampel.be/index.php?option=com_content&view=article&id=67&Itemid=58

AMPEL. (2014). Therapiewerking. Geraadpleegd op 12 december, via http://www.ampel.be/index.php?option=com_content&view=article&id=70&Itemid=59

2 Deze tekst bevat 173 woorden.

31

http://www.ampel.be/index.php?option=com_content&view=article&id=70&Itemid=59









5.2 Juridische documentenIk heb gebruik gemaakt van de databanken van het Belgische staatsblad, Juriwel en de website van de sociale zekerheid. Met als zoektermen: gehandicapten en handicap. De resultaten zijn geselecteerd op relevantie van de documenten met betrekking tot mentale gehandicaptenzorg.

FODRSZ. (s.d.). Gehandicaptenbeleid in België: een overzicht. Geraadpleegd op 12 december 2014, via socialsecurety.be.

Besluit van de Regering tot benoeming van de leden van de samenwerkingscommissie opgericht door het samenwerkingsakkoord van 10 april 1995 betreffende de tenlasteneming van de kosten van de opname en van de sociale en professionele integratie van personen met een handicap. (4 februari 2010). Belgisch staatsblad, Publicatie: 2010-04-15 (Ed. 1).

Besluit van de Regering tot vastlegging van de bepalingen inzake toegankelijkheid van gesubsidieerde infrastructuren voor de gehandicapten. (12 juli 2007). Belgische staatsblad, Publicatie: 2007-11-22 (Ed. 1).

Besluit van de Vlaamse Regering houdende de organisatie van pleegzorg. (08 november 2013). Juriwel. (B.S.14/01/2014).

Besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van de programmatie voor de voorzieningen op het vlak van de sociale integratie van personen met een handicap. (28 maart 1993). Juriwel. (B.S.28/07/1993).

32


5.3 StatistiekenMet de brede term ‘handicap’ ben ik beginnen zoeken op de sites: www.lokalestatistieken.be en op de studiedienst van de Vlaamse overheid.

Voor de Excel opdracht heb ik gekozen om de gegevens van “Erkende capaciteit in de ambulante zorg- en begeleidingsvormen voor personen” te verwerken.

Onderwerp vindplaatsAanbod voorzieningen voor personen met een handicap (erkende capaciteit)

http://aps.vlaanderen.be/sgml/largereeksen

Erkende capaciteit van de (semi-)residentiële voorzieningen in de zorg en begeleiding van

http://aps.vlaanderen.be/sgml/largereeksen/358.htm

Erkende capaciteit in de ambulante zorg- en begeleidingsvormen voor personen


Welzijn - Tegemoetkoming gehandicapten Vlaams Gewest

http://vobippubliek.vlaanderen.be/cognos10/cgi-bin/cognosisapi.dll?b_action=cognosViewer&ui.action=run&ui.object=%2fcontent%2ffolder%5b%40name%3d%271A%20-%20Diensten%20voor%20algemeen%20regeringsbeleid%20(DAR)%27%5d%2ffolder%5b%40name%3d%27SVR%27%5d%2ffolder%5b%40name%3d%27Lokale%20Statistieken%20(internet%2bintranet)%27%5d%2ffolder%5b%40name%3d%27Welzijn%27%5d%2ffolder%5b%40name%3d%27TKM%27%5d%2ffolder%5b%40name%3d%27kant-en-klare-rapporten%27%5d%2freport%5b%40name%3d%27TKM_gew_kek%27%5d&ui.name=TKM_gew_kek&run.outputFormat=&run.prompt=true&ui.backURL=%2fcognos8%2fcgi-bin%2fcognosisapi.dll%3fb_action%3dxts.run%26m%3dportal%2fcc.xts%26m_folder%3di367C188943F24388ABB0D49FD7CE0744

Welzijn - Tegemoetkoming gehandicapten P. West-Vlaanderen

http://vobippubliek.vlaanderen.be/cognos10/cgi-bin/cognosisapi.dll?b_action=cognosViewer&ui.action=run&ui.object=%2fcontent%2ffolder%5b%40name%3d%271A%20-%20Diensten%20voor%20algemeen%20regeringsbeleid%20(DAR)%27%5d%2ffolder%5b%40name%3d%27SVR%27%5d%2ffolder%5b%40name%3d%27Lokale%20Statistieken%20(internet%2bintranet)%27%5d%2ffolder%5b%40name%3d%27Welzijn%27%5d%2ffolder%5b%40name%3d%27TKM%27%5d%2ffolder%5b%40name%3d%27kant-en-klare-rapporten%27%5d%2freport%5b%40name%3d%27TKM_prov_kek%27%5d&ui.name=TKM_prov_kek&run.outputFormat=&run.prompt=true&ui.backURL=%2fcognos8%2fcgi-bin%2fcognosisapi.dll%3fb_action%3dxts.run%26m%3dportal%2fcc.xts%26m_folder%3di367C188943F24388ABB0D49FD7CE0744

33

http://vobippubliek.vlaanderen.be/cognos10/cgi-bin/cognosisapi.dll?b_action=cognosViewer&ui.action=run&ui.object=%2Fcontent%2Ffolder%5B@name%3D'1A%20-%20Diensten%20voor%20algemeen%20regeringsbeleid%20(DAR)'%5D%2Ffolder%5B@name%3D'SVR'%5D%2Ffolder%5B@name%3D'Lokale%20Statistieken%20(internet%2Bintranet)'%5D%2Ffolder%5B@name%3D'Welzijn'%5D%2Ffolder%5B@name%3D'TKM'%5D%2Ffolder%5B@name%3D'kant-en-klare-rapporten'%5D%2Freport%5B@name%3D'TKM_prov_kek'%5D&ui.name=TKM_prov_kek&run.outputFormat=&run.prompt=true&ui.backURL=%2Fcognos8%2Fcgi-bin%2Fcognosisapi.dll%3Fb_action%3Dxts.run%26m%3Dportal%2Fcc.xts%26m_folder%3Di367C188943F24388ABB0D49FD7CE0744



http://vobippubliek.vlaanderen.be/cognos10/cgi-bin/cognosisapi.dll?b_action=cognosViewer&ui.action=run&ui.object=%2Fcontent%2Ffolder%5B@name%3D'1A%20-%20Diensten%20voor%20algemeen%20regeringsbeleid%20(DAR)'%5D%2Ffolder%5B@name%3D'SVR'%5D%2Ffolder%5B@name%3D'Lokale%20Statistieken%20(internet%2Bintranet)'%5D%2Ffolder%5B@name%3D'Welzijn'%5D%2Ffolder%5B@name%3D'TKM'%5D%2Ffolder%5B@name%3D'kant-en-klare-rapporten'%5D%2Freport%5B@name%3D'TKM_gew_kek'%5D&ui.name=TKM_gew_kek&run.outputFormat=&run.prompt=true&ui.backURL=%2Fcognos8%2Fcgi-bin%2Fcognosisapi.dll%3Fb_action%3Dxts.run%26m%3Dportal%2Fcc.xts%26m_folder%3Di367C188943F24388ABB0D49FD7CE0744





http://aps.vlaanderen.be/sgml/largereeksen

http://www.lokalestatistieken.be/


5.4 De politieke context 5.4.1 Bevoegde minister

Jo Vandeurzen is huidig Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. Voor dit beleidsdomein werken zo’n 4.800 mensen. Zij zetten zich elke dag in om het welzijn en de gezondheid van de bevolking in Vlaanderen en Brussel te verbeteren. Ze bereiden het beleid van de minister voor en voeren het uit.Het beleidsdomein bestaat uit een departement en zeven agentschappen. Zij kennen bv. subsidies toe en verstrekken advies aan de bevolking. Het departement en drie van deze agentschappen (Jongerenwelzijn, het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid en Zorginspectie) vormen samen het Vlaamse Ministerie.

De minister is de eindverantwoordelijke. Hij wordt bijgestaan door een beleidsraad (leidende ambtenaren), een strategische adviesraad (vertegenwoordigers van het middenveld en onafhankelijke deskundigen) en kabinetsmedewerkers.

Studie en opleiding

Jo Vandeurzen (Heusden, 2 juni 1958) werd licentiaat in de rechten aan de Katholieke Universiteit Leuven en werkte als advocaat-medewerker in de associatie Geyskens-Vandeurzen in Beringen.

Samenvatting politieke loopbaan

CVP-voorzitter van de afdeling Genk (1983- 1989)

OCMW-raadslid in Genk (1989-1998)

OCMW-voorzitter in Genk (1989-1993)

lid van het nationaal CVP-bureau (1989-1992)

Federaal volksvertegenwoordiger (1993-1999)

gemeenteraadslid Genk (1995-2004, 2012 - heden)

secretaris-generaal CD&V (2001-2004)

Voorzitter ad interim CD&V (2004)

Voorzitter CD&V (29 oktober 2004-21 december 2007)

Belgisch minister van Justitie (van 21 december 2007 tot 22 december 2008)

Belgisch vice-eersteminister Leterme I en minister van Institutionele Hervormingen (20 maart 2008-19 december 2008)

Vlaams volksvertegenwoordiger (2009 - heden)

Vlaams Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (13 juli 2009-heden)

34

Bron: www.jo.vandeurzen.cdenv.be , 2014

http://www.jo.vandeurzen.cdenv.be/

http://www.jo.vandeurzen.cdenv.be/


5.4.2 BevoegdhedenOnder Minister Vandeurzen zijn bevoegdheden vallen onder andere:

Kinderen en Jongeren Gezin en Samenleving Ouderen Personen met een handicap Zorg & Gezondheid Geestelijke Gezondheidszorg Lokaal Welzijnswerk - Vrijwilligers Werkgelegenheid in de Zorgsector Flanders'Care

Gebruikte Bronnen:

Vlaamse Regering. (2014). Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. Geraadpleegd op 13 december 2014, via http://www.vlaanderen.be/nl/vlaamse-regering/vlaams-minister-van-welzijn-volksgezondheid-en-gezin

Vandeurzen, J. (2014). Bevoegdheden WVG. Geraadpleegd op 13 december 2014, via http://jo.vandeurzen.cdenv.be/nl/bevoegdheden-wvg

Vandeurzen, J. (2014). Over Jo Vandeurzen. Geraadpleegd op 13 december 2014, via http://jo.vandeurzen.cdenv.be/nl/over-jo-vandeurzen

Vandeurzen, J. (2014). CV. Geraadpleegd op 13 december 2014, via http://jo.vandeurzen.cdenv.be/nl/cv

35

http://jo.vandeurzen.cdenv.be/nl/cv

http://jo.vandeurzen.cdenv.be/nl/over-jo-vandeurzen

http://jo.vandeurzen.cdenv.be/nl/bevoegdheden-wvg

http://www.vlaanderen.be/nl/vlaamse-regering/vlaams-minister-van-welzijn-volksgezondheid-en-gezin



5.4.3 Bevoegde departementenOm een beter zicht te krijgen om het gehandicaptenbeleid in België heb ik meteen gezocht naar de meeste betrouwbare instantie, namelijk de FOD Sociale zekerheid. Daar heb ik een document gevonden waar het gehandicaptenbeleid in beschreven tezamen met een schema waar de bevoegdheidsverdeling uit de doeken wordt gedaan.

De gemeenschappen staan in voor de persoonsgebonden aangelegenheden waaronder opvoeding, beroepsopleiding en welzijnszorg voor personen met een handicap.

Vlaams hebben we dus: tewerkstelling en opleiding, onderwijs, fondsen en anderen.

Federaal hebben we een aantal domeinen van het gehandicaptenbeleid dat behoort tot de sociale zekerheid.

Wat valt er onder sociale zekerheid?

1. Het stelsel van de invaliditeitsverzekering,

2. Het stelsel van de arbeidsongevallen,

3. Het stelsel van de beroepsziekten,

4. Het stelsel van de tegemoetkomingen aan personen met een handicap.

Gebruikte Bronnen:

• FODRSZ. (s.d.). Gehandicaptenbeleid in België: een overzicht. Geraadpleegd op 12 december 2014, via socialsecurety.be

36


5.4.4 Maatschappelijke organisatieVia het document (FODRSZ, s.d.) kwam ik op een Vlaams agentschap die zich bezighoud met personen met een beperking.

Het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) wil de participatie, integratie en gelijkheid van kansen van personen met een handicap bevorderen in alle domeinen van het maatschappelijk leven. Het doel is dat zij de grootst mogelijke autonomie en levenskwaliteit bereiken.

Personen met een handicap kunnen voor ondersteuning een beroep doen op het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH). Het is niet altijd duidelijk wat er onder de term handicap verstaan wordt. Daarom hanteert het VAPH steeds de volgende definitie:

"Elk langdurig en belangrijk participatieprobleem van een persoon dat te wijten is aan het samenspel tussen functiestoornissen van mentale, psychische, lichamelijke of zintuiglijke aard, beperkingen bij het uitvoeren van activiteiten, en persoonlijke en externe factoren."

Deze definitie laat toe om de situatie van iedere persoon die een aanvraag voor ondersteuning indient, apart te bekijken. Beantwoordt iemands situatie aan de definitie, dan kan de betrokkene door het VAPH erkend worden als persoon met een handicap en een goedkeuring voor ondersteuning krijgen. U vindt de voorwaarden en de procedure voor een aanvraag voor ondersteuning onder de rubriek 'Ondersteuning aanvragen', in de blauwe menubalk bovenaan deze pagina.

Het VAPH subsidieert diensten, voorzieningen en personen met een handicap in volgende domeinen:

Diensten en voorzieningen

Het VAPH subsidieert de diensten en voorzieningen die ondersteuning verlenen aan personen met een handicap bij middel van begeleiding of opvang.

Hulpmiddelen en aanpassingen

Om zijn dagelijks leven beter te kunnen organiseren kan een persoon met een handicap tegemoetkomingen krijgen voor hulpmiddelen of aanpassingen aan zijn woning of wagen.

Persoonlijke-assistentiebudget

Personen met een handicap die liever thuis willen blijven wonen, kunnen een persoonlijke-assistentiebudget aanvragen. Met zo'n budget kunnen zij assistenten in dienst nemen.

Gebruikte Bronnen:

VAPH. (2014). Over het VAPH. Geraadpleegd op 13 december 2014, via http://www.vaph.be/vlafo/view/nl/10512-Over+het+VAPH.html

VAPH. (2014). Wie kan een beroep doen op het VAPH?. Geraadpleegd op 13 december 2014, via http://www.vaph.be/vlafo/view/nl/20887Wie+kan+een+beroep+doen+op+het+VAPH.html

37

http://www.vaph.be/vlafo/view/nl/20887Wie+kan+een+beroep+doen+op+het+VAPH.html

http://www.vaph.be/vlafo/view/nl/10512-Over+het+VAPH.html


5.4.5 Standpunt van een partij Omdat de bevoegde minister gebonden is aan de partij CD&V heb ik gekozen om een standpunt te nemen van deze partij.

Vlaanderen wacht wel! Samen met hun gehandicapt kind wachten duizenden ouders al jaren op een plaats in een instelling of een dagopvang. Waarom is er blijkbaar overal geld voor behalve voor het wegwerken van de wachtlijsten van gehandicapten? Waarom wacht onze Guy al 4 jaar op een plaats? U wilt het vertrouwen herstellen - de Vlaming stimuleren om te ondernemen - de draaischijf zijn in Europa - ... De ouders en andere familieleden van de gehandicapten op de wachtlijst zijn ondertussen hun vertrouwen in de Vlaamse regering en zijn vertegenwoordigers helemaal kwijt. Weet u om hoeveel mensen het gaat? Wij zijn het wachten en het bedelen moe. Waarom?

Het bovenstaande standpunt van de CD&V roept veel vragen op maar geen concrete antwoorden. Hoe zouden zij het aanpakken? Of is maar een verkiezingsbelofte zoals alle partijen ze hebben? Er kon zoveel worden uitgeklaard in dit standpunt maar het is maar een klein vraagstukje geworden waar de partij zelf niet aan uit kan.

Gebruikte Bronnen:

• CD&V. (2014). Gehandicaptenzorg. Geraadpleegd op 13 december 2014, via http://nieuwsbrief.cdenv.be/vlaanderen-wacht-niet/vraag/gehandicaptenzorg

38

http://nieuwsbrief.cdenv.be/vlaanderen-wacht-niet/vraag/gehandicaptenzorg


6.Besluit Bij aanvang van de Sadan opdracht ging alles nog heel traag omdat heel wat dingen nieuw waren voor mij, waaronder het thema zelf (KVG), de manier van zoeken en de manier van refereren. Na verloop van tijd, na veel vallen en opstaan kreeg ik de 3 genoemde zaken beter onder de knie.

Het thema KVG en mijn eigen onderwerp (vrijheidsbeperking) waren compleet nieuw voor mij. Zo is het heel interessant om te ontdekken wat er speelt in die sector. Van de meer positieve ‘ontspanning’ kant van het KVG tot de schreeuw naar minder vrijheidsbeperking bij mentaal gehandicapten.

In het begin toen ik het thema KVG wou uitdiepen kwamen er veel dezelfde thema’s naar voor. Daarom heb ik verder en gedetailleerder gezocht om bij een uniek onderwerp te komen namelijk de vrijheidsbeperking. In dit veld zijn er veel onderzoek publicaties te vinden maar ook veel grijze literatuur. Nu is dit document beperkt tot de Nederlandse taal plus de geringe anderstalige bronnen waar de basistekst is op gebaseerd. Daarom zijn er nog anderstalige bronnen die onaangeroerd zijn gebleven die een schat van informatie bevatten. Daar zou ik verder op kunnen gezocht hebben als de huidige resultaten niet goed genoeg waren geweest.

De manier van refereren was ook een nieuwe ervaring. Eerst was het moeilijk omdat het een nieuw systeem is dat moet worden aangeleerd maar nadat de logica is ingesijpeld werd het veel makkelijker. Door deze opdracht zie ik ook de voordelen in van zo een APA-systeem.

De Sadan opdracht was ook een goede test om te kijken waar ik nu sta in verband met mijn zwaktes en sterktes. Zo kan ik goed structuur zien in een tekst. Maar is er meer werk aan het gericht zoeken van bronnen.

Wat ik wel jammer vond is dat mijn groep (de bissers) niet verbonden is met een SOVA project. Dit neemt namelijk een deel van de drive weg omdat er niets is om naartoe te werken. Wat gelukkig gedeeltelijk werd opgevangen door het bouwen van een wikidot. Dit onderdeel was heel interessant want hier konden we samenwerken aan een site.

Over het algemeen was dit een heel leerrijke ervaring waar planning en samenwerking hoog staan. Hier heb ik geleerd om op een correcte wijze bronnen op te zoeken, refereren, samen te werken met verschillende mensen, een wiki maken, … en dat is wat mij zal bij blijven.

39


7.bibliografie 1031 VGN. (2007). Investeren In Kwaliteit Blijft Noodzakelijk. Zorg en Financiering, 2007, Vol.5(7),

pp.97-98.

AMPEL. (2014). Consulentenwerking. Geraadpleegd op 12 december, via


AMPEL. (2014). Home. Geraadpleegd op 12 december, via http://www.ampel.be/index.php?

option=com_content&view=article&id=53&Itemid=53

AMPEL. (2014). Missie en Visie. Geraadpleegd op 12 december, via http://www.ampel.be/index.php?

option=com_content&view=article&id=65&Itemid=54

AMPEL. (2014). Therapiewerking. Geraadpleegd op 12 december, via


Beld, H. K. (2010). Essenties voor samenwerking in wonen en zorg: Realiseer meer en beter

woonzorgvastgoed. Bohn Stafleu van Loghum: Houten.

Beld, H. K., Zalk, D. (2010). Essenties voor samenwerking in wonen en zorg: Realiseer meer en beter

woonzorgvastgoed. Bohn Stafleu van Loghum: Houten.

Bergmans, E. (16 november 2013). 'Jolien straalt opnieuw'. Het nieuwsblad. Geraadpleegd via

academic.gopress.be

Besluit van de Regering tot benoeming van de leden van de samenwerkingscommissie opgericht door

het samenwerkingsakkoord van 10 april 1995 betreffende de tenlasteneming van de kosten

van de opname en van de sociale en professionele integratie van personen met een

handicap. (4 februari 2010). Belgisch staatsblad, Publicatie: 2010-04-15 (Ed. 1).

Besluit van de Regering tot vastlegging van de bepalingen inzake toegankelijkheid van gesubsidieerde

infrastructuren voor de gehandicapten. (12 juli 2007). Belgische staatsblad, Publicatie: 2007-

11-22 (Ed. 1).

Besluit van de Vlaamse Regering houdende de organisatie van pleegzorg. (08 november 2013).

Juriwel. (B.S.14/01/2014).

Besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van de programmatie voor de voorzieningen op het

vlak van de sociale integratie van personen met een handicap. (28 maart 1993). Juriwel.

(B.S.28/07/1993).

Bortel, P. (1997). Ethische reflectie in gezondheids- en welzijnszorg. Antwerpen Instituut voor

gezondheidsethiek en –recht.

40








Brinkman, A, Wulp, A. en van Wijnbergen, P. (2007). Agora, Landelijk ondersteuningspunt palliatieve

terminale zorg Bunnik, juli 2007.

CD&V. (2014). Gehandicaptenzorg. Geraadpleegd op 13 december 2014, via


David, A. (2000). Getting things done: prettig en efficiënt werken zonder stress. Den Haag Academic

Service, 2de herz. dr., 12de opl.

De Schamphelaere, L. (2004). De centrale wachtlijst in de gehandicaptensector: wachten op opvang:

oorzaken, gevolgen en mogelijke oplossingen [Eindwerk]. Lessius Hogeschool Antwerpen.

De Sociale Kaart. (s.d.). Centrum Geestelijke Gezondheidszorg Prisma – Locatie Beernem -

Deelwerking mensen met een verstandelijke beperking - Consulentenwerking AMPEL.

Geraadpleegd op 12 december 2014, via https://www.desocialekaart.be/centrum-

geestelijke-gezondheidszorg-prisma-%E2%80%93-locatie-beernem-deelwerking-mensen-

met-een-515931

De Sociale Kaart. (s.d.). KVG - Sociaal Dienstbetoon. Geraadpleegd op 12 december 2014, via


Demeulenaere, E. (2001). Liefde is... een droom die werkelijkheid wordt: Een beschrijvend onderzoek

naar de seksualiteitsbeleving en relatievorming bij personen met een verstandelijke handicap

vanuit vzw gehandicaptenzorg Maria Ter Engelen te Klerken [Eindwerk]. Kortrijk HIVV.

Fenigsen, R. (1995). Physician-assisted death in the Netherlands: impact on long-term care Issues in

Law & Medicine, Winter, 1995, Vol.11(3), p.283-297. Peer reviewed tijdschrift.

FODRSZ. (s.d.). Gehandicaptenbeleid in België: een overzicht. Geraadpleegd op 12 december 2014,

via socialsecurety.be

Frijlink, A. (1996). Echtspositie van verstandelijk gehandicapten in instellingen voor

gehandicaptenzorg. Tijdschrift voor Gezondheidsrecht, 1996, Vol.20(3), pp.46-52.

Gooiker, C. (2010). Bewegen valt goed! : handboek voor projectleiders 2010. Nederlands Instituut

voor Sport en Bewegen (NISB) / Stichting Consument en Veiligheid (C&V), 31 p. bijl. ill. tab.

Gooiker, van Vliet, Herps en Heeringa, (2011). Minder vrijheidsbeperking in de verstandelijke

gehandicaptenzorg. Een literatuurstudie. Vilans. Geraadpleegd november 2014 via

kennisplein gehandicaptensector.

Hamers, J. (1998). Acute pijn: herkennen. diagnostiek en verpleegkundige interventies, I-13-1, p.1-18.

41







Hamers, J. (2001). Different effort constructs and effort–reward imbalance: effects on employee well‐

being in ancillary health care workers. Journal of Advanced Nursing, 2001, ·Vol.34(1), pp.128-

136. DOI: 10.1046/j.1365-2648.2001.3411726.x

Hamers, J. (2010). Factsheet feiten over vrijheidsbeperking in verpleeghuizen. Universiteit Maastricht.

Geraadpleegd op www.zorgvoorbeter.nl

Hamers, J. (2013). Perspectives on how to improve the nursing care of older adults. International

Journal of Nursing Studies, Vol.50(9), pp.1153-1155. DOI: 10.1016/j.ijnurstu.2013.06.005

Hamers, J. et al. (2013). Ouderenzorg in het middelbaar beroepsonderwijs: een inventarisatie. Geron,

p15, 1.

Heeringa, N. (2010). A time for learning and a time for sleep: the effect of sleep deprivation on

contextual fear conditioning at different times of the day. Sleep, Vol.33(10), pp.1315, 22.

Herps, M. (2008). Supportcirkels. Kind en ziekenhuis, 31, p. 135-136.

Herps, M. (2013). Individual support planning: perceptions and expectations of people with

intellectual disabilities in the Netherlands. Journal of Intellectual Disability Research,

Vol.57(11), pp.1027-1036.

Huysmans, H. (2004). Jeugd en Welzijn: Jeugdonderzoek belicht. Geraadpleegd via:

jeugdonderzoeksplatform.be

Inspectie voor gezondheidszorg (2008). Zorg voor vrijheid: terugdringen van vrijheidsbeperkende

maatregelen kán en moet. Den Haag.

Inspectie voor gezondheidszorg (2010). Cultuuromslag terugdringen vrijheidsbeperkingen bij

kwetsbare groepen in de langdurige zorg volop gaande. Duidelijke ambities 2011 nodig. Den

Haag.

KST (14 Mei 2014).'Dokter Maggie' trekt 400 miljoen extra uit voor gezondheidszorg. Het laatste

nieuws. Geraadpleegd via academic.gopress.be

KVGGroep. (2014). Christelijke identiteit. Geraadpleegd op 12 december 2014, via


KVGGroep. (2014). Historiek. Geraadpleegd op 12 december 2014, via


KVGGroep. (2014). Werking. Geraadpleegd op 12 december 2014, via http://www.kvg.be/index.php?

page=60&osn=1&#.VIrGnDGG_fd

42





http://www.zorgvoorbeter.nl/


Laurens, T. (2006). De wachtlijsten in de gehandicaptenzorg: wachten op Godot? [Eindwerk]. Lessius

Hogeschool Antwerpen.

Loosveldt, G.N.G., Van Buggenhout, B. (1999). Het persoonlijk assistentiebudget voor personen met

een handicap: het gewicht van autonomie. Deurne Kluwer.

Mabel, J., van Rijn, H. (2012). NAHder belicht: onderzoek naar het vormgeven van specifieke

ondersteuning aan mensen met niet-aangeboren hersenletsel. Antwerpen Garant.

Margo, T. (2008). Genoeg is genoeg: Over gezondheidszorg en democratie. Amsterdam University

Press.

Moens, B. (20 november 2014). Vandeurzen onder vuur voor besparingen op welzijn. De tijd.

Geraadpleegd via academic.gopress.be

Oudshoorn, C. (1993). Marktwerking in het sociaal-economische bestel. 's-Gravenhage Ministerie van

economische zaken. Directie algemene economische politiek, 1993.

Oudshoorn, C. (1994). Gezondheidszorg als zorgenkind. 's-Gravenhage Ministerie van economische

zaken. Directie algemene economische politiek, P. 112-118.

Oudshoorn, C. (1995). Nieuwe wegen naar economische en sociale vooruitgang. ’s-Gravenhage

Ministerie van economische zaken. Directie algemene economische politiek, 34 p.

Oudshoorn,C. (2007). Afbouwen van fixatiemateriaal. Een casestudy. geraadpleegd juni 2009, via

www.kennisportalgehandicaptenzorg.nl

Paelinck, D. (2003). Tijd voor moreel beraad: Erik Bosch over het spanningsveld tussen autonomie en

"beschermwaardigheid". Echo's uit de gehandicaptenzorg, Jrg. 24 (2003) nr. 2, p. 4-9.

Peene, S. (2008). Agressie in rust- en verzorgingstehuizen van West-Vlaanderen: een fabeltje of

realiteit? [Eindwerk]. S.l. Katholieke Hogeschool Zuid-West-Vlaanderen.

Sanders, K., van Daalen, G. & Willemsen, T. M. (2005). Sources of social support as predictors of

health, psychological well-being and life satisfaction among Dutch male and female dual-

earners. Women & Health, 41, 2, p. 43-62.

Sanders, K., van Daalen, G., Willemsen, T. M. & van Veldhoven, M. J. P. M. (2008). Emotional

exhaustion and mental health problems among employees doing "people work": The impact

of job demands, job resources and family-to-work conflict. International Archives of

Occupational and Environmental Health, 82, 3, p. 291-303.

Sanders, K., van Daalen, G., Willemsen, T. M. & van Veldhoven, M. J. P. M. (2004). Exhaustion and

psychological health in mental health care workers: Effects of emotional burden at work and

43



family-to-work conflict. Proceedings of the 18th Annual Conference of the European Health

Psychology Society. Unknown Publisher, Psychology & Health; vol.19, no. 1, p. 174-175.

Sans, S. (2005). Betrokkenheid, een onmisbare factor in de relatie? Een explorerend onderzoek hoe de

participatie tussen het 'netwerk' van de bewoner en de hulpverleners in VZW

Gehandicaptenzorg Maria Ter Engelen verloopt en geoptimaliseerd kan worden [Eindwerk].

Kortrijk HIVV.

Sercu, M. (2005). De grens tussen autonomie en beschermwaardigheid: inspraak en participatie in

een residentiële voorziening. Echo's uit de gehandicaptenzorg, Jrg. 26 (2005) nr. 2, p. 4-7.

Trysna S.F. (2013). Internalisatie van de oplossingsgerichte werkwijze door de zorgprofessional in de

gehandicaptenzorg: Het verloop ervan en factoren die er invloed op hebben. Geraadpleegd

via essay.utwente.nl

Vallenga, D. (2004). Risico's voor mensen met epilepsie en een verstandelijke beperking: een

literatuuronderzoek. Nederlands Tijdschrift voor de Zorg aan mensen met verstandelijke

beperkingen, Jrg. 30 nr. 3, p. 181-196.

Vallenga, D. (2006). Decision-making about risk in people with epilepsy and intellectual disability.

Journal of advanced nursing, 54 p. 602-611.

Vallenga, D. (2008). Improving decision-making in caring for people with epilepsy and intellectual

disability: an action research project. Journal of Advanced Nursing, , Feb, 2008, Vol.61(3),

p.261(12).

Vallenga, D. Balancing between protection and risk. Decision-making about risk in people with

epilepsy and intellectual disability. proefschrift 2009.

Van den Broeck, G., Nicaise, I. (2007). Groeipotentieel voor individuele en maatschappelijke

dienstverlening in de lokale diensteneconomie. Geraadpleegd via hiva.kuleuven.be

Van Gestel, M. (26 september 2013). Kinderen met handicap dienen niet als breekijzer. De

Standaard. Geraadpleegd via academic.gopress.be

Van Halem, N. (2013). Melden van incidenten in het medicatieproces. Bijzijn XL, Vol.6(8), pp.14-19.

van Vliet, M. (2011). Attitudes toward complementary and alternative medicine: a national survey

among paediatricians in the Netherlands. European Journal of Pediatrics, Vol.170(5), pp.619-

624.

Vandeurzen, J. (2014). Bevoegdheden WVG. Geraadpleegd op 13 december 2014, via


44



Vandeurzen, J. (2014). CV. Geraadpleegd op 13 december 2014, via


Vandeurzen, J. (2014). Over Jo Vandeurzen. Geraadpleegd op 13 december 2014, via


VAPH. (2014). Over het VAPH. Geraadpleegd op 13 december 2014, via


VAPH. (2014). Wie kan een beroep doen op het VAPH?. Geraadpleegd op 13 december 2014, via


Vlaamse Regering. (2014). Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. Geraadpleegd op

13 december 2014, via http://www.vlaanderen.be/nl/vlaamse-regering/vlaams-minister-van-

welzijn-volksgezondheid-en-gezin

Wie geboren wordt (30 mei 2014). "Wie geboren wordt uit een mens, kan geen plant zijn". Krant van

West-Vlaanderen/De Weekbode Torhout. Geraadpleegd via academic.gopress.be

45







Vrijheidsbeperking in de mentale...

Documents

Transcript of Vrijheidsbeperking in de mentale...