THEMADAGVrijdag 29 september 2017 1 Hotel Veenendaal

1 kerckeboschUITGEVERLJ 5TUDECENTRUM

Getuigen in strafzakenDe basis en achilleshiel van het strafprocesl

De volgende thema’s staan centraal:

• De juridische context met betrekking tot getuigenbewijs en het horen van getuigen• De totstandkoming van getuigenverklaringen: hoe heeft de getuige kunnen waarnemen, hoe heeft de

getuige dat in zijn geheugen vastgelegd en hoe komt die vastlegging op papier middels verhoren enprocessen-verbaal?

• Het door de partijen in het strafproces waarderen van getuigenverklaringen: de bruikbaarheid vangetuigenverklaringen voor de waarheidsvinding in juridisch en rechtspsychologisch perspectief

• Het effectief horen van getuigen door procespartijen• Bijzondere getuigen: geheimhouding en verschoningsrecht• Dilemma’s in het omgaan met kwetsbare getuigen: bescherming versus waarheidsvinding en

bruikbaarheid verklaringen• Verdachten, getuigen en geheugenverlies en de invloed van middelengebruik of trauma’s• Anonieme getuigen, bedreigde getuigen en kroongetuigen; wat kun/moet je ermee in het strafproces?

Deze bijeenkomst is bestemd voor (juristen bij):• Advocaten • Officieren van justitie en Advocaten-generaal• Rechter-commissarissen • Rechters en raadsheren • De juridische ondersteuningvan de rechterlijke macht • Recherche • Juridisch (beleids)medewerkers metrelevante ervaring op dit gebied • Strafrechtswetenschappers • Organisaties ophet gebied van hulpverlening en slachtofferzorg

NEOERLAND5EOPDEVANADVOCTEN

5P0

Actuele informatie en aanmelden

www. kerckebosch.n 1

Vrijdag 29 september 2017Hotel Veenendaal

Getuigen in strafzakenGetuigenverklaring onmisbaar alsbewijsmateriaalDe bedoeling van het strafproces is een zo betrouwbaarmogelijke vaststelling van feiten om daarmee de vraag tekunnen beantwoorden of een verdachte het hem of haarten laste gelegde feit heeft begaan. Ondanks de enormevlucht die het zogenaamde ‘technische’ bewijsmateriaal delaatste jaren heeft genomen, vormen in een groot deel vande strafzaken verklaringen van getuigen belangrijk, vaakzelfs doorslaggevend bewijsmateriaal. De procespartijen zijnimmers zelf hoogst zelden bij de te beoordelen feiten aanwezig geweest en zijn dus afhankelijk van de waarnemingenvan anderen.

Waarheidsvinding en getuigenverklaringen:steeds meet discussieVanuit verschillende andere dan juridische disciplinesis — met name nadat er sprake is geweest van een aantal‘dwalingen’ in ernstige strafzaken — forse kritiek geuit opde wijze waarop juristen met getuigenverklaringen omgaanin relatie tot strafrechtelijke waarheidsvinding. Daarbij komtdat in het Nederlandse strafproces relatief weinig getuigendoor de procespartijen zelf worden ‘gezien’ of ‘gehoord’ endat veel beslissingen op basis van schriftelijke weergaven vanverhoren door de politie worden genomen. Juist de wijzewaarop getuigen (maar ook verdachten) door de politie,rechterlijke macht en advocatuur worden gehoord, stond enstaat steeds meer ter discussie.

Knelpunten in de praktijk rondomgetuigenverklaringenHet vaststellen van de (Juridische) waarheid aan de hand vangetuigenverklaringen is niet zonder problemen. Los van hetfeit dat getuigen opzettelijk niet de waarheid kunnen verklaren, kunnen er ook andere gebreken aan getuigenverklaringen kleven. Die gebreken hebben te maken met de wijzewaarop mensen waarnemen en hetgeen zij waarnemen inhun geheugen opslaan en verwerken, de omstandighedenwaaronder de waarnemingen hebben plaatsgevonden, detijdsduur tussen waarnemen en verklaren, de beïnvloedingvan getuigen van buitenaf en de wijze waarop uiteindelijkde waarnemingen van getuigen op papier komen. Daarnaastspelen persoonskenmerken van getuigen nog een belangrijke rol. Verklaringen waaraan op enigerlei wijze gebrekenkleven, vormen daarom een bedreiging voor de kwaliteit vanrechterlijke oordelen en daarmee voor het maatschappelijkdraagvlak van de strafrechtspleging.

Doel van de themadagOm u op de hoogte te brengen van de laatste ontwikkelingen, zowel juridisch, rechtspsychologisch, als vanuit anderedisciplines, wordt deze bijzondere themadag georganiseerd.U krijgt handvatten om binnen alle mogelijkheden en beperkingen toch een zo betrouwbaar mogelijk oordeel te kunnengeven over getuigenverklaringen. De bijeenkomst is gerichtop het vergroten van kennis en inzicht in het juridische, gedragswetenschappelijke en praktische kader met betrekkingtot het gebruik van getuigenverklaringen in het Nederlandsestrafproces. Hierdoor bent u beter voorbereid en in staatzaken waarin getuigenverklaringen een rol spelen, aan tepakken en/of te beoordelen.

PROGRAMMA09.00 - 10.00 Ontvangst, koffie

10.00- 10.05Opening en inleiding door de dagvoorzittermr. Harry StikkelbroeckVoormalig senior raadsheeG Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden

10.05 - 10.50Het politieverhoor van ooggetuigen• Wijze van afnemen en vastleggen verklaring

Adri van AmelsvoortOud-hoofdinspecteur van politie, Freelance docent enauteur van politievakliteratuur

10.50-11.15 Pauze

11.15- 12.00De juridische context met betrekking tothet horen van getuigen en getuigenbewijsin het strafproces• Wettelijk kader en regelgeving getuigenverhoor• Veel voorkomende discussiepunten• Jurisprudentie horen van getuigen in de verschillende

fasen van het strafproces• Wet- en regelgeving gebruik van getuigenverklaringen

voor het bewijsmr. dr. Sven BrinkhoffDocent en onderzoekeG Faculteit Rechtsgeleerdheid,Radboud Universiteit Nijmegen

12.00- 12.30Waarnemen, verwerken en delen vaninformatie• Welke elementen en aspecten spelen een rol?• Het waarderen van getuigenbewijs: mogelijkheden en

val kuilen• Likelihood ratio en de toepassing hiervan op

getuigenverklaringen (scenariodenken)prof. mr. dr. Eric RassinBijzonder hoogleraar Rechtspsychologie, ErasmusUniversiteit Rotterdammr. Harry StikkeibroeckVoormalig senior raadshee GerechtshofArnhem-Leeuwarden

12.30-13.30 Lunch

13.30 - 14.30Waarnemen, verwerken en delen vaninformatie - Vervolg lezing

14.30 - 14.45 Pauze en uiteengaan naar de workshops

14.45 - 15.45

15.45-16.00

16.00 - 17.00

Workshopronde 1 - A, B, C of D

Koffie- en theepauze

Workshopronde 2 - A, E, F of G

17.00 Afsluiting en borrel

WORKSHOPSU kunt kiezen uit zeven verschillende workshops. Erzijn twee rondes, dus in totaal kunt u twee workshopsbijwonen. Er is volop gelegenheid om de vragen te stellenwaarmee u in uw werk wordt geconfronteerd.

Rotde 1A. Het herkennen van waarheid, leugensen geheugenverlies• Kun je aan iemand zien of hij/zij de waarheid spreekt of

niet?- Welke hulpmiddelen zou je daarvoor kunnen

gebruiken?• Verdachten en getuigen met geheugenverlies: echt of

geveinsd?- Neuropsychologische benadering van het geheugen

mr. Hans Pieters, Senior advocaat-generaal,Ressortsparket Vestiging Arnhem-Leeuwardenprof. mr. dr. Eric Rassin, Bijzonder hoogleraarRechtspsychologie, Erasmus Universiteit Rotterdam

8. De grenzen van het verschoningsrechten de geheimhoudingsplicht: getuigen meteen bijzonder beroep• Hoe te handelen, juridisch en praktisch, met getuigen

die een beroep kunnen en mogen doen op hungeheimhoudingsplicht en verschoningsrecht?

prof. mr. dr. Wilma Duijst, Forensisch arts, GGDlisselland en Nederlands Forensisch Instituut (NR),Bijzonder hoogleraar Forensische geneeskunde enGezondheidsstrafrecht, Universiteit van Maastricht,Raadsheer-plv, Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden

C Omgaan met traumatische ervaringen:slachtoffers van mensenhandel ofloverboys als getuige• Mogelijke achterliggende factoren bij inconsistente

verklaringen en inconsequent gedrag van slachtoffersvan mensenhandel of slachtoffers van loverboys

• Het problematische geheugendr. Marian Tankink, Medisch antropoloog enhoofdredacteur van het internationale tijdschrift‘lntervention War Trauma Foundation

D. Effectief en betrouwbaar politieverhoorvan ooggetuigen• Invloeden op de getuige en zijn verklaring• Werkproces verhoor• VerhoormethodenAdri van Amelsvoort, Oud-hoofdinspecteur van politieFreelance docent en auteur van politievakliteratuurdrs. Imke Rispens, Recherchepsycholoog, Docentgedragswetenschappe PolitieacademieBeiden zijn auteur van het boek Handleiding Verhoor

cLi -‘

Rofldêll’A. Het herkennen van waarheid, leugens engeheugenverlies (herhaling Ronde 0• Kun je aan iemand zien of hij/zij de waarheid spreekt of

niet?- Welke hulpmiddelen zou je daarvoor kunnen gebruiken?

• Verdachten en getuigen met geheugenverlies: echt ofgeveinsd?- Neuropsychologische benadering van het geheugen

mr. Hans Pieters, Senior advocaat-generaal,Ressortsparket Vestiging Arnhem-Leeuwardenprof. mr. dr. Eric Rassin, Bijzonder hoogleraarRechtspsychologie Erasmus Universiteit Rotterdam

E. Het effectief hören van getuigen:hard als het moet, zacht als het kan?• Op welke wijze kun je zoveel mogelijk en de beste

informatie uit een getuige halen?• Psychologische aspecten en juridische regels• Hoe omgaan met verschillende typen getuigen (burger,

slachtoffer, opsporingsambtenaar)?• Juridische en psychologische valkuilen: tips voor de praktijkmr. Jop Spijkerman, Strafrechtadvocaat, WladimiroifAdvocaten, Den Haagdr. Madde Willemsen, Psycholoog, trainergetuigen verhooç (interculturele) communicatie enleiderschap, Fijneman en Wilemsen, GITP

F. Getuigenbewijs en kansberekening:onverenigbare grootheden of ongekendemogelijkheden?• Aan de hand van de Schiedammer Parkmoord en

andere strafzaken• Is kansberekening/statistiek een bruikbaar hulpmiddel

om getuigenbewijs te kunnen waarderen?dr. Frans Alkemade, Fysicusmr. Harry Stikkeibroeck, Voormalig senior raadshee,Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden

G. Anoniemé getuigen, bedreigde getuigenen kroongetuigen; wat kun/moet je ermeein het strafproces?• Een juridisch en praktisch kader voor het omgaan met

dergelijke getuigen• Toenemend belang van dergelijke getuigen in zaken die

betrekking hebben op de onderwereld/maffia/crimineleorganisaties

• Voetangels en klemmen bij het sluiten van deals met Justitie• Bijstandsverlening door de advocaat• Toetsingscriteria van de rechtermr. Willem Jan Ausma, Advocaat, Ausma De JongAdvocatenmr. Tim Smits, Rechter-commissaris, Rechtbank Rotterdam

ThemadagGetuigen in strafzaken

DatumVrijdag 29september2017

LocatieHotel VeenendaalBastion 733905 Ni Veenendaal

OrganisatieStudiecentrum KerckeboschKlantenservice: 030-698 4222Klantenservice@kerckebosch.nlOrganisatorisch:Stephanie van der Linden030-698 4217svanderlinden@kerckebosch.nlInhoudelijk:Idith Beljaars030-698 4204ibeljaars@kerckebosch.nl

Wat is mijn investering?Vroegboekprijs tot 1 augustus 2017:€ 345,- per persoon excl. btwDaarna:€ 395,- per persoon excl. btw€ 375,- per persoon excl. btw bijgelijktijdige aanmelding van twee ofmeer deelnemers uit een en dezelfdeorganisatie.Inclusief koffie/thee/lunch/aperitief en(digitaal) documentatiemateriaal.

Hoe meld ik mij aan?Meld u snel en gemakkelijk aan opwww. kerckebosch . nISpoedig na ontvangst van uwaanmelding sturen wij u een bevestigingvan uw deelname en een (digitale)factuur; ongeveer tien dagen voor datoontvangt u uw inschrijvingsbewijs eneen routebeschrijving.Eventueel kunt u zich aanmelden viae-mail: klantenservice@kerckebosch.nl

Ik ben verhinderdAnnulering is uitsluitend schriftelijkmogelijk tot drie weken voor dato, nadeze datum is annulering niet meermogelijk. U kunt zich echter te allentijde laten vervangen door een collega.Bij tijdige annulering wordt € 75,-exclusief btw administratiekosten inrekening gebracht.

Studiecentrum KerckeboschPostbus 122 — 3700 AC ZeistTelefoon: 030-698 4222E-mail: klantenservice@kerckebosch.nlwww. kerckebosch . nI

Uw adresgegevensGegevens wijzigen of verwijderen?Ga naar uw Mijn Kerckebosch-accountof geef het door viaklantenservice@kerckebosch.nl.

Adri van AmeisvoortOud-hoofdinspecteurvan politie, Freelancedocent en auteur vanpolitievakliteratuur

mr. Willem Jan AusmaAdvocaatAusma De Jong Advocaten

AccreditatieNOvA 5 PO-puntenIngeschreven advocaten specialisatieSlachtofferzaken (RvR) 5 puntenVoor concrete puntentoekenning kunt u opwww.kerckebosch.nl kijken of contactopnemen via klantenservice@kerckebosch.nl.

Alle deelnemers krijgen kort na debijeenkomst een deelnamecertificaattoegestuurd.

mr. Tim SmitsRechter-commissarisRechtbank Rotterdam

kerckeboschUITGEVERIJ STUDIECENTRUM

Actuele informatie / Aanmelden www.kerckebosch.nl

Volg ons ook op twitter! @kkbstrafrecht #getuigen

MET MEDEWERKING VAN:

dr. Frans AlkemadeFysicus

drs. Imke RispensRecherchepsijcholoog,Docent-gedragswetenschappeiPolitieacademie

mr. Jop SpijkermanStrafrechtadvocaatWiadimiroif Advocaten,Den Haag

mr. dr. Sven BrinkhoffDocent en onderzoekeiFaculteit Rechtsgeleerdheid,Radboud UniversiteitNijmegen

mr. Harry StikkeibroeckVoormalig senior raadsheeGerechtshofArnhem-Leeuwarden

prof. mr. dr. Wilma DuijstForensisch arts GGD Ussellanden NF4 Bijzonder hoogleraarForensische geneeskunde enGezondheidsstraftecht, Universiteitvan Maastricht Raadsheer-plv,Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden

1!

dr. Marian TankinkMedisch antropoloog enHoofdredacteur van hetinternationale tijdschrift‘Intervention War TraumaFoundation

dr. Madde WillemsenPsycholoog, trainergetuigenverhooi(interculturele) communicatieen leiderschap, Fijneman enWillemsen, GUP

mr. Hans PietersSenior advocaat-generaal,Ressortsparket VestigingArnhem-Leeuwarden

prof. mr. dr. Eric RassinBijzonder hoogleraarRechtspsychologie,Erasmus UniversiteitRotterdam