VPOD op Amerikaanse tour

32
Dertig jaar Vereniging van Pers- en Omroepdocumentalisten (VPOD) in 2002! Volgens het bestuur een mijlpaal waaraan niet zomaar voorbij kon worden gegaan. Een ideaal moment dus voor een studiereis naar de States. De enthousiasmerende gast- lezingen van de documentatiegoeroes Nora Paul en Barbara Semonche over de Amerikaanse 'newslibrarians' hadden ons in voorgaande jaren al overtuigd dat er in Amerika wel wat te leren valt. inhoudelijke achterstand bleek ter plaatse echter wel mee te vallen. Als VPOD'ers staan we zeker ons mannetje met hetgeen wij dagelijks tot stand brengen bij onze eigen kran- ten, tijdschriften en omroepen. Ons vak is de afgelopen 31 jaar aan enorme technische en vakinhoudelijke vernieuwingen onderhevig geweest. Maar dat voor de moderne documentalist/researcher nog altijd een belangrijke rol en functie binnen zijn of haar redactie is weggelegd, werd wel eens te meer onderstreept met dit bezoek aan de VS. Ruud jacob5, Voorzitter VPOD Begin 200 I ging het sein dan ook op groen en konden Anne Werst en Jos van Tegelen aan de slag om een interessant reisprogramma in elkaar te zetten, voor april 2002. De voorbereidingen met tal van afspraken waren zo goed als afgerond toen '9/II' de wereld schokte. De door de VPOD te bezoeken metropolen New York en Washington bleken epicentra van nog nooit eerder vertoonde terroristische aanslagen. In de onzekere periode die volgde, zag het bestuur zich genoodzaakt om reis en afspraken te annule- ren. De wens om deze jubileumtrip toch te maken was zo groot, dat begin vorig jaar de draad weer werd opgenomen. Dertien collega's uit pers- en omroepland meldden zich aan. Van 5 tot en met 13 april voltrok zich de langverwach- te, vermoeiende, maar vooral leerzame week. Tal van orga- nisaties waaronder media-instituten als The Washington Post, The New Vork Times, CBS en Columbia University werden bezocht.Als verwacht werd het inderdaad een stu- diereis om niet snel te vergeten! De VPOD-delegatie die uit het land van' Amsterdam, tulips en wooden shoes' was komen aanvliegen, heeft een hoop nieuwe ervaringen, ideeën en contacten opgedaan.De vak- De VPOD-delegatie ap de trappen van de Library of Congress

description

VPOD Nieuws gaat op studiereis naar de states. In de USA wordt een bezoek gebracht aan diverse media-instituten, zoals NBC, New York Times. CBS en Columbia University.

Transcript of VPOD op Amerikaanse tour

Page 1: VPOD op Amerikaanse tour

Dertig jaar Vereniging van Pers- enOmroepdocumentalisten (VPOD) in 2002!Volgens het bestuur een mijlpaal waaraanniet zomaar voorbij kon worden gegaan.Een ideaal moment dus voor een studiereis

naar de States. De enthousiasmerende gast-lezingen van de documentatiegoeroes NoraPaul en Barbara Semonche over de

Amerikaanse 'newslibrarians' hadden ons in

voorgaande jaren al overtuigd dat er inAmerika wel wat te leren valt.

inhoudelijke achterstand bleek ter plaatse echter wel mee

te vallen. Als VPOD'ers staan we zeker ons mannetje met

hetgeen wij dagelijks tot stand brengen bij onze eigen kran-

ten, tijdschriften en omroepen.

Ons vak is de afgelopen 31 jaar aan enorme technische en

vakinhoudelijke vernieuwingen onderhevig geweest. Maar

dat voor de moderne documentalist/researcher nog altijd

een belangrijke rol en functie binnen zijn of haar redactie is

weggelegd, werd wel eens te meer onderstreept met dit

bezoek aan de VS.

Ruud jacob5, Voorzitter VPOD

Begin 200 I ging het sein dan ook op groen en konden Anne

Werst en Jos van Tegelen aan de slag om een interessant

reisprogramma in elkaar te zetten, voor april 2002. De

voorbereidingen met tal van afspraken waren zo goed als

afgerond toen '9/II' de wereld schokte. De door de VPOD

te bezoeken metropolen New York en Washington bleken

epicentra van nog nooit eerder vertoonde terroristische

aanslagen. In de onzekere periode die volgde, zag het

bestuur zich genoodzaakt om reis en afspraken te annule-

ren. De wens om deze jubileumtrip toch te maken was zo

groot, dat begin vorig jaar de draad weer werd opgenomen.

Dertien collega's uit pers- en omroepland meldden zich

aan. Van 5 tot en met 13 april voltrok zich de langverwach-

te, vermoeiende, maar vooral leerzame week. Tal van orga-

nisaties waaronder media-instituten als The Washington

Post, The New Vork Times, CBS en Columbia University

werden bezocht.Als verwacht werd het inderdaad een stu-

diereis om niet snel te vergeten!

De VPOD-delegatie die uit het land van' Amsterdam, tulips

en wooden shoes' was komen aanvliegen, heeft een hoop

nieuwe ervaringen, ideeën en contacten opgedaan.De vak-

De VPOD-delegatie ap de trappen van de Library of Congress

Page 2: VPOD op Amerikaanse tour
Page 3: VPOD op Amerikaanse tour

Bridget Roeber (Washington Post) Bob Lyford (Woshington Post) Steven $. Ross (Co/umbia University)

Amerikanen zijn de kampioenen van de'oneliners'. We hebben er op onze bezoekenvele gehoord en een aantal ervan, samenmet wat andere citaten, voor je op een rijtje

gezet.

Ross: "Technology changes, stupidity doesn't." (over de

zoekcapaciteiten van journalisten)

Ross: "Reporters are interested in the deadline, newslibra-

rians are interested in tomorrow and the next dar."

Roeber: "Managers may think that Nexis is the answer, but

eventually the quality will go down", over de gedachte die

onder sommige managers leeft, dat als je journalisten maar

zelf toegang geeft tot LexisNexis, persdocumentalisten

overbodig zijn.

Rabinsan, realistisch: "Yau must be prepared ta give up

sarnething ta get sarnething."

Raeber, zelfverzekerd: "We're an the bali."

Lyford, over de training van journalisten: ..Different skilis,

different service, different approach".

Over de noodzaak om met de (technologische) ontwikke-

lingen mee te groeien. Robinson: "It's a vision thing".

Lyford over hetzelfde onderwerp: "It's the same as saying

that if y ou have en spell-checker, y ou won't need editors

anymore."

Ross: "Journalists must always do research first, before

starting asking questions", over het belang van research in

het journalistieke vak.

Over de samenwerking op de redactievloer:

Ross: "Screaming is still important; so the librarian can be

searching as she is hearing".

Documentaliste Foreign Press Center, over haar bronnen-

kennis op internet: "I don't use Google a lot, I just KNOW,h "

pretty muc ...

Nora Pauls tip aan persdocumentalisten: "Make sure rou

read rour paper everr dar." vrij vertaald voor omroepdo-

cumentalisten: kijk elke week naar je eigen programma's!

Max Westerman, in een reactie naar Karen Kamperman

(H MG): "De POVD (of zoiets) is mijn clubje!". (Karen: maar

het was mij ciuppie eerst!)

Ross: "Newslibrarians have to be the eyes and ears of the

newsroom, because reporters won't."

Robinson (Times): "Journalists fee! intimidated br electro-

nic information and !ibrarians fee! comfortable with it."

En tenslotte, de serveerster in het Chinese restaurant die

eerste avond, op een nogal dwingende toon: "ENjOY!!"

Deze uitgave kwam mede tot stand dankzijeen financiële bijdrage van

het Bedrijfsfonds van de Pers.

Page 4: VPOD op Amerikaanse tour

Hoe komen buitenlandse journalisten aan informatie? Doen zealles zelf of maken ze gebruik van persdocumentalisten? Welke

informatiebronnen staan hen ter beschikking? Om op deze vra-gen een antwoord te krijgen gingen we op bezoek bij hetForeign Press Center, de Nederlandse ambassade en twee bui-

tenlandcorrespondenten Charles Groenhuijsen (NOS Journaal)en Max Westerman (RTL Nieuws).

In het Foreign Press Center (F PC)

van het Amerikaanse Ministerie van

Buitenlandse Zaken (State

Department) werden we welkom

geheten door persdocumentaliste

Miriam Rider, en haar chef, Paul

Demming. Het F PC bevindt zich in

het gebouw van de National Press

Club. Tot de jaren '60 was het voor

buitenlandse journalisten heel moei-

lijk om briefings bij te wonen van

Amerikaanse overheidsofficials. Ze

werden niet uitgenodigd, omdat men

meer belang hechtte aan de eigen

binnenlandse media, die werden

immers door de kiezers gelezen.

Ter ondersteuning voor de buiten-

landse journalisten werd daarom het

Foreign Press Center opgezet. Naast

het kantoor in Washington is er een

vestiging in New York en een in Los

Angeles. Er zijn meer dan tweedui-

zend buitenlandse journalisten geac-

crediteerd bij het F PC, hetgeen ove-

rigens niet verplicht is.

voorbeeld de president graag praten

met journalisten van landen waar hij

op bezoek gaat.

Verder organiseert het F PC speciale

reizen. Meestal naar typisch

Amerikaanse fenomenen, zoals de

pompoenvelden (rondom Thanks-

giving), kerken met gospelkoren. en

de Democratische en Republikeinse

verkiezingsconventies. Veel buiten-

landse journalisten runnen eenmans-

bedrijfjes en hebben geen tijd om dit

soort reizen zelf te organiseren. Op

deze manier krijgen ze toch een

indruk van het Amerika buiten

Washington. Eén persoon onder-

houdt de contacten met Amerikaanse

leger. Dankzij hem mochten buiten-

landse journalisten mee met de

Amerikaanse legereenheden in Irak

('embedded journalism').Een derde taak is het ondersteunen

van buitenlandse journalisten in hun

informatiebehoefte. Miriam Rider

verzorgt in haar eentje de persdocu-

Een van de taken van het F PC is het

organiseren van persconferenties.

Overheidsofficials, deskundigen en

opiniepeilers. geven gemiddeld drie

keer per week een persconferenties

over zaken die relevant zijn voor bui-

tenlandse media. De reden hiervoor

is tweeërlei: buitenlandse journalis-

ten krijgen bij gewone algemene

briefings nauwelijks de kans om een

vraag te stellen en anderzijds wil bij-

Page 5: VPOD op Amerikaanse tour

mentatie voor de drie vestigingen. Ze

beantwoordt gemiddeld zo'n hon-

derd vragen per maand. Ook vult ze

een uitgebreide intranetpagina. met

vrij te gebruiken foto's. een kalender

van aankomende nieuwsfeiten en ver-

schillende dossiers. Via verschillende

FPC-Iistservs attendeert ze de jour-

nalisten op actuele ontwikkelingen en

stuurt ze pro-actief achtergrondrap-

porten rond (ongeveer een week

voor iets op de agenda staat). Ze

onderhoudt een zeer uitgebreide lijst

contactpersonen. Ze maakt gebruik

van bronnen als LexisNexis. Factiva

en transcripties van persconferen-

ties. Rider was bijzonder enthousiast

over de rapporten van de

Congressionial Research Service (zie

rubriek Bookmarks elders in dit

nummer). Deze rapporten over

diverse onderwerpen worden samen-

gesteld door een ondersteunende

afdeling van het Congres. om de par-

lementsleden van gebalanceerde

informatie te voorzien. Vanwege hun

onpartijdige aanpak zijn deze rappor-

ten uitermate geschikt om zich in een

bepaalde materie te verdiepen.

zoveel andere ingezonden stukken,

dat feiten alleen maar onduidelijker

worden. Meestal wordt dus opportu-

nistisch te werk gegaan en komt men

alleen met een reactie als men ver-

wacht dat dit in het voordeel van

Nederland zal uitwerken.

Een andere taak van de ambassade is

het informeren van Nederlandse cor-

respondenten over de VS en over de

processen die zich in bestuur, handel

en politiek afspelen. De Amerikaanse

maatschappij verschilt in veel opzich-

ten hemelsbreed van de

Nederlandse. Belangrijke verschillen

zijn onder andere de rol van 'think-

tanks', grote onderzoekscentra die

van grote invloed zijn op de politiek

en vaak een sterke politieke kleur

hebben. Verder is de Amerikaanse

maatschappij veel transparanter dan

de Nederlandse; lobbygroepen zijn

duidelijk herkenbaar en openbaar.

Men is open over welk doel men wil

bereiken, hoeveel geld men heeft en

welke belangen spelen.

Nederlandse ambassade

Journalisten kunnen bij de ambassade

terecht voor informatie over

Nederland en duiding van

Nederlandse standpunten. Het ver-

schil met de informatievoorziening

van het Foreign Press Center is bij-

voorbeeld dat men bij de ambassade

ook informatie kan verschaffen op

basis van niet-openbare bronnen. De

Nederlandse ambassade maakt geen

gebruik van de ondersteuning van

een documentatie- of researchafde-

ling. De 120 medewerkers voorzien

zelf in hun informatiebehoefte, dit in

tegenstelling tot de Amerikaanse

ambassade in Nederland, die wel

over een aparte persdocumentatie

beschikt.

De heren de Wit (pers- en cultuurat-

taché) en Marten van den Berg

(Economische Zaken) gaven een

korte schets van de lastige taak om

de beeldvorming van Nederland in de

Amerikaanse media enigszins te stu-

ren. Er ontstaat snel een onjuist

beeld doordat de pers sterk op het

binnenland gericht is. Europa en dus

ook Nederland halen zelden de kran-

tenkoppen. De moord op Fortuyn

trok vorig jaar nog wel de nodige

aandacht. Een van de taken van de

Nederlandse ambassade is het bij-

stellen van de beeldvorming van

Nederland, wat neerkomt op molens,

klompen en tulpen in plaats van

drugs, abortus en euthanasie.

De vraag is welke strategie daarbij

moet worden gehanteerd: de ortho-

doxe benadering, waarbij elke

onnauwkeurigheid moet worden

gecorrigeerd. Of de meer realistische

benadering, waarbij alleen wordt

gereageerd op pertinente onwaarhe-

den. Soms genereert een door de

ambassade ingezonden stuk weer

Paul Demming (F PC) informeert ons in

de 'briefing room',

Page 6: VPOD op Amerikaanse tour

Charles Groenhuijsen

maakt de spoeling dun. Onder ande-

re vanwege het tijdsverschil maakt

Groenhuijsen niet veel gebruik van

de Journaaldocumentatie in Neder-

land. Zij levert wel in toenemende

mate informatie aan, voornamelijk

bestaand uit attenderingen op

bepaalde actuele onderwerpen. Ook

wordt dagelijks een selectie van data-

bank-artikelen gemaild. Daarnaast

wordt er incidenteel informatie aan-

geleverd. Bureau Washington levert

op haar beurt de uitgeschreven tek-

sten van onderwerpen aan via e-mail,

zodat de inhoud verwerkt kan wor-

den in het Tekstarchief, de database

met samenvattingen van journaaltek-

sten die door Documentatie wordt

onderhouden. Het beeldmateriaal

beschrijven ze in Washington zelf.

Charles Groenhuijsen

Ruim zeven jaar werkt Amerika-cor-

respondent Charles Groenhuijsen

voor het NOS Journaal in het kan-

toor van de European Braadcasting

Union (EBU) in Washington. In zijn

kantoor zijn momenteel zeven men-

sen werkzaam: Radio I-verslaggever

Tim Overdiek. de producer die de

uitzending met Nederland coordi-

neert, Greet De Keyser (VRT). die

o.a. de verslaggeving voor de actuali-

teitenrubriek TweeVandaag verzorgt,

een cameraman en twee stagiairs die

voortdurend websites en nieuws

checken.

Press Center. Verder verkrijgt hij

informatie door het bijwonen van

persconferenties, uit transcripts, via

de Nederlandse ambassade en last

but not least: het eigen contactennet-

werk.

Informatie is, ook vanwege tijdgebrek

vlak voor een uitzending, niet altijd te

verifiëren. Dat leidt, geeft hij toe,

soms tot behoorlijke missers, vooral

bij rampen, waarbij Groenhuijsendirect in de uitzending gaat.

Van januari tot begin april 2003 heeft

Groenhuijsen zo'n driehonderd bij-

dragen geleverd aan het NOS

Journaal, veelalover de crisis in Irak.

Hij vertelt dat een beetje geluk nodig

is om grote namen te kunnen inter-

viewen, zoals de dag na ons bezoek

de Amerikaanse Minister van

Buitenlandse Zaken, Colin Powell. De

laatste jaren zijn er veel meer corre-

spondenten bijgekomen, dus dat

Groenhuijsen haalt zijn informatie uit

bronnen als (News)Google en

LexisNexis, verschillende TV-stations,

kranten als The New York Times en

The Washington Post en het Foreign

Page 7: VPOD op Amerikaanse tour

de taak is van televisiejournalisten.

vindt hij. De berichtgeving is niet

altijd evenwichtig. zoals over de

infectieziekte SARS: Amerikanen

worden hiervoor bang gemaakt.

Uiteraard heeft dit ermee te maken

dat de 'networks' vooral rekening

houden met het publiek en adver-

teerders.

tiestroom alsmaar groter wordt. Een

voordeel is dat de drempel voor een

onderwerp in RTL Nieuws niet hoog

ligt; (bijna) alles is goed om te bren-

gen. 98% Van de onderwerpen komt

uit New Vork, 2% wordt uit

Nederland aangedragen.

Max Westerman

Correspondent Max Westerman zit

sinds 1991 voor RTL Nieuws in New

York en is met zijn bureau gevestigd

in het gebouw van CBS News.

Westerman prefereert New York

boven Washington. "Bij televisie komt

het aan op beeld". zegt hij. "en dat is

ruim voorhanden in New York.

Washington richt zich alleen op poli-

tiek en New York is een microkos-

mos. waarin alle onderwerpen aan

bod komen."

Hij beschikt over een een digitale

Avid-montageset, waarop hij ook zijn

serie Max & the City heeft gemaakt.

Hij bewaart alleen zijn gemonteerde

items, het ruwe materiaal gooit hij

vanwege ruimtegebrek weg. Het

bescheiden beeldarchief is niet geor-

dend, Westerman weet (ongeveer)

uit zijn hoofd waar hij iets moet vin-

den. Voor een documentalist is geen

geld. Uit kostenbesparing werkt hij

veel met stagiairs. De totale ploeg

bestaat uit een producer/cameraman

en een stagiair die ook de editing

doet.

Westerman richt zich in deze tijd van

oorlog vooral op Nederlandse en

Europese bronnen. De Nederlandse

kranten leest hij via internet. Van de

RTL-documentatieafdeling maakt hij

alleen gebruik als hij een specifiek

Nederlands onderwerp in New Vork

wil maken.

Hij legt ons uit dat de lokale TV-sta-

tions zich voornamelijk richten op

lokaal nieuws. De hele dag door ver-

haalt men over moorden, branden en

ongelukken. De nationale 'networks',

zoals ABC en NBC, brengen het

nationale nieuws. Westerman heeft

een voorkeur voor NBC. De

Amerikanen zijn heel goed in het

visualiseren van een verhaal, wat ook

Research doet hij op internet en in

de CBS-bibliotheek. Ook The New

Vork Times, Los Angeles Times en The

Washington Post gebruikt hij als

bron. Het doornemen van de media

is een dag- en nachtbaan en wordt

steeds moeilijker omdat de informa-

Jos van regelen

Max Westerman op het presentatiedak van CBS News.

Page 8: VPOD op Amerikaanse tour

Bij The Washington Post werken in totaal vijftien researchers:veertien op het hoofdkantoor in Washington en een in New

Vork. De redactie waar ze voor werken bestaat uit 900 mensen.Een aantal van de researchers heeft een vaste werkplek bij een

onderdeel van de redactie. Bij de Metro-redactie, voor het loka-le en regionale nieuws, zitten twee researchers. Binnenlandheeft een vaste researcher evenals de economie-redactie, en eris een onderzoeks-researcher (investigative librarian). De ande-ren werken op de documentatie-afdeling die op dezelfde vloerligt als de redactie: het News Research Center. De researcherszitten hier vlak bij de 'CAR-reporters' (Computer Assisted

Reporting), die veel aan onderzoeksjournalistiek doen. De afde-ling is zeven dagen per week bezet. Op weekdagen van 10.00 tot22.30 uur, en in het weekend van 12.00 tot 22.30 uur.

Het News Research Center vormt

een afdeling met Newsroom IT, de

technisch redacteuren. "Dat is

bewust gedaan", aldus 'resource edi-

tor' Bridget Roeber. "Het biedt zowel

voordelen voor de IT-afdeling als

voor de redactie en voor ons.

Researchers werken veel met de

redacteuren, het redactionele sys-

teem en onze eigen databases en

hebben bovendien ruime ervaring

met internet en andere databases.

Daarom voelen zij goed aan wat er

op de redactie leeft aan wensen en

behoeften wat bepaalde verbeterin-

gen of vernieuwingen betreft. Wij

brengen dat over aan de mensen van

Newsroom IT. Die zijn trouwens,

anders dan de mensen van

Corporate IT, gewend met journalis-

ten en deadlines (dus snel) te wer-

ken."

verslaggevers uit het verleden van de

krant raadplegen als voorbeelden van

goede journalistiek of als achter-

grond-informatie.Boeken en naslagwerken blijven ook

in het digitale tijdperk belangrijke

hulpmiddelen voor researchers, aldus

Lyford. De redactie van The

Washington Post beschikt over een

bibliotheek met ruim vijfduizend

boeken en naslagwerken. "De belang-

rijkste, de meest gebruikte algemene

naslagwerken en die op politiek en

economisch gebied staan bij ons op

de afdeling", zegt hij. Ook de

'Watergate-papers' staan onder

handbereik. "De rest van de boeken

staat elders in het gebouw.

Regelmatig haal ik gezochte informa-

tie zeker zo snel uit een boek als via

online bronnen!" De afdeling

beschikt ook over een ruim budget

om boeken aan te schaffen. "Direct

na II september hebben we voor

honderden dollars een flink aantal

boeken over terrorisme aangeschaft.

Dat is geen enkel probleem."

nu zo'n twee miljoen artikelen.

ledere redacteur kan via de pc op

zijn werkplek dat archief raadplegen.

De artikelen komen tegenwoordig

volledig automatisch in de databank

terecht. Tot voor enkele jaren werd

er nog geïndexeerd, maar om econo-

mische redenen is daarmee gestopt.

Tot grote spijt van Bob:"Zoeken kost

nu meer tijd."

Freelancers worden door de krant

niet meer aangenomen als ze geen

toestemming geven voor elektro-

nisch hergebruik van hun stukken.

Oudere stukken van freelancers die

niet akkoord zijn gegaan met herge-

bruik zitten wel in het interne

archief, maar niet in externe databan-

ken als lexisNexis, als gevolg van het

Tasini-arrest.

Het bedrijf ProQuest heeft de micro-

films tot 1877 terug gedigitaliseerd

en ook dit archief is door iedereen

op de redactie te raadplegen. Foto's

worden sinds 2000 digitaal opgesla-

gen, daar zorgt de beeldredactie

voor.

Sinds 1998 kan iedere redacteur ook

zoeken in de databases van

lexisNexis en Factiva. "Wij hebben

een contract afgesloten voor gebruik

door de hele redactie en dat werkt

goed", zo vertelt lyford. "Wij hebben

alle redacteuren cursussen gegeven

in het gebruik van de databanken en

zij kunnen nu eenvoudige vragen zelf

oplossen. De researchers zijn er voor

de meer complexe zoekacties. Dat

zie je terug in het aantal en soort

vragen dat we binnenkrijgen. Vijf jaar

geleden beantwoordden we gemid-

deld per maand nog zo'n 200 vragen

(met een record van 354!), nu ligt dat

rond de 100, meer diepgaande vra-

gen." De vrees dat met het beschik-

baar stellen van deze databanken

Archief

Het archief van The Washington Post

gaat terug tot 1940. Researcher Bob

Lyford laat ons de ruimte zien met de

knipselmappen en het foto-archief.

Hij vertelt dat jonge journalisten nog

regelmatig artikelen van beroemde

Vanaf 1986 beschikt de krant over

een elektronisch archief. Het bevat

Page 9: VPOD op Amerikaanse tour

voor alle redacteuren en de 'gratis'

informatie op internet, het werk van

researchers overbodig zou worden is

dus ongegrond gebleken. Hoe meer

informatie. hoe meer behoefte aan

informatie-specialisten die de weg

weten. en structuur weten aan te

brengen in die enorme hoeveelheid!

Vragen worden allemaal geregis-

treerd in Lotus Notes. Zaken als

welk redactie-onderdeel, waar

gezocht, tijdsduur en op welke

manier beschikbaar gesteld worden

genoteerd. Regelmatig worden daar

statistieken van gemaakt om zicht-

baar te maken wie (welke redactie)

het vaakst gebruik maakt van het

News Research Center en welke

bronnen het meest populair zijn.co.,Eoo

IXICO.,

""'

COO,..

-0::.,

.Q~

0

~

toegang tot zo'n vijftig 'online servi-

ces' op dit gebied. Dat zijn openbare

registers (al dan niet betaald) met

een schat aan informatie over inko-

mens, opleiding (op welke scholen

heeft iemand gezeten), strafblad,

overtredingen, hypotheek en andere

kredieten, aankopen, woning, familie,

buren. Bijna alles is te achterhalen in

het land van de onbegrensde moge-

lijkheden! "Meteen na de aanslagen

van II september en de dagen daar-

na zijn veel collega's aan de slag

gegaan om gegevens te verzamelen

over de slachtoffers in de vliegtuigen

en de gebouwen", aldus Roeber.

"Ook over de kapers en over Bin

Laden en zijn organisatie konden we

al snel de redacteuren van informatie

voorzien. Hetzelfde geldt voor het

weekeinde waarin de Space Shuttle

verongelukte. Op zo'n moment

komen spontaan een aantal resear-

chers naar de krant om de redactie

zo snel mogelijk aan informatie te

helpen!"

Research

De researchers worden ingeschakeld

voor allerlei zaken: chronologieën,

informatie voor graphics, achter-

grond- en onderzoeksreportages. Ze

bellen rond om feiten en gegevens te

checken of om bij collega's artikelen

op te vragen. En wat in de Verenigde

Staten vaak gebruikt wordt, en waar

ook heel veel van openbaar is: infor-

matie over personen.

Bij iedere moord en bij elk ongeval,

bij grote rampen als de aanslagen van

I I september 200 I, de ontploffing

van het ruimteveer Columbia en de

Amerikaanse soldaten die sneuvelen

in Irak: alles wordt uit de kast gehaald

om de achtergronden van slacht-

offers en eventuele daders uit de

doeken te doen. In de VS zijn veel

meer gegevens openbaar dan in

Europese landen, de privacywetge-

ving is veel minder streng. De resear-

chers en veelalook de redacteuren

van The Washington Post hebben

Erkenning

Het management en de

(hoofd)redactie onderkennen de

Page 10: VPOD op Amerikaanse tour

belangrijke rol van het News

Research Center. Researchers krijgen

per week zo'n tien tot vijftien keer

'credits' bij een artikel of graphic. In

de week dat de VPOD'ers in de VS

waren (de oorlog in Irak was in volle

gang), had de krant elke dag een

grote illustratie waar de naam van de

researcher(s) bij stond.

.'Bij alle projecten op onze redactie

(speciale bijlagen, series, onderzoeks-

projecten, etc.) is altijd een resear-

cher betrokken", vertelt Lyford.

Vergaderingen op de redactie wor-

den door iemand van de afdeling bij-

gewoond, en elke dag om 12.00 uur is

er een overleg met alle researchers.

Journalisten roepen ook vaak onze

hulp in bij problemen met hun com-

puter."

Het is zeer belangrijk om jezelf te

laten zien op de redactie: vragen

altijd persoonlijk overleggen met de

redacteur en resultaten persoonlijk

overhandigen. Onze researchers zit-

ten ook niet braaf te wachten tot er

vragen komen. Wij zijn ook pro-actief

bezig met het verzamelen en beschik-

baar stellen van allerlei informatie en

met attenderen." Lezersvragen wor-

den door de afdeling niet behandeld.

Zij worden doorverwezen naar een

bibliotheek of de afdeling .lezersser-

vice'.

Nieuwe redacteuren brengen tijdens

hun introductie altijd een middag op

het News Research Center door. Zij

krijgen dan een uitgebreide instructie

(3-4 uur) over de werking van de

eigen archieven, Nexis, Factiva en de

online services. "Uiteraard laten we

dan ook zien wat onze afdeling ze

allemaal kan bieden! Via het intranet

of een nieuwsbrief houden we de

redactie ook op de hoogte van nieu-

we aanwinsten op de afdeling of

geven tips voor het zoeken op inter-

net en in de databanken."

Intranet

Vooraf waren we zeer benieuwd in

welke mate intranet een rol speelde

op de redactie, en in hoeverre de

researchafdeling daarbij betrokken is.

Onze verwachtingen werden ruim

overtroffen. De Post beschikt over

een geavanceerd redactioneel intra-

net, waar we in Nederland tot nu toe

alleen nog maar van droomden. De

inhoud van 'The Source', zoals het

intranet bij de Post heet, wordt gro-

tendeels bepaald en verzorgd door

de researchers. Zij vullen rubrieken

als:

In Focus: aparte pagina's (soort dos-

siers) over belangrijke actuele onder-

werpen, zoals de oorlog in Irak, II

september, ruimteveer Columbia en

de 'sniper'. Met alle artikelen, links

naar belangrijke informatie, biogra-

fieën, etc.

Show Me Where I Can Find: handige

links op onderwerp voor de redac-

teuren om snel betrouwbare infor-

matie te vinden.

Reference Shelf: verwijzingen naar

encyclopedieën, woordenboeken,

almanakken, etc. Online of in huis.

Newsroom Calender: nieuws-agenda

Toegang en handleidingen voor eigen

archieven

Toegang en handleidingen voor

online services

Informatie verzameld via internet:

transcripties. FAQ's over allerlei

onderwerpen, etc.

De medewerkers van het News

Research Center werken dagelijks

aan het up-to-date houden van het

intranet. Het is een duidelijk voor-

beeld van de nieuwe rol die docu-

mentalisten op een redactie kunnen

spelen: de informatiespecialist die

informatie goed kan organiseren en

structureren. en controleren op

betrouwbaarheid en volledigheid.

Fred van Gansewinkel en

Mart van Elten

De researchers bij The Washington

Post hoeven niet perse een biblio-

theekopleiding te hebben, wel mini-

maal een 'college degree', aldus Bob.

"Mensen van de Library School den-

ken vaak te rechtlijnig. Belangrijke

eigenschappen zijn voor ons: creativi-

teit, ervaring met media, zelf proble-

men kunnen oplossen, 'team worker',

betrouwbaar en service-gericht.

What's New: informatie over actuele

zaken in het nieuws of op de redac-

tie.

Page 11: VPOD op Amerikaanse tour

www.asksam.com Voor downloads van AskSam (populair

databaseprogramma) en Surfsaver (dat tijdens het browsen

webpages opslaat).

www.washing:ton~ost.com Krant volledig op internet.

Archief op internet gaat terug tot 1977. Archief doorzoe-

ken is gratis, artikelen laatste 2 weken ook gratis. Oudere

verhalen tussen 1,05 en 2, 95 dollar (afhankelijk van 'pak-

ket').

home.infi.net/-edonovan/behind/wg:ate.htm over de

rol van de documentalisten van de Washington Post m.b.t.

de research tijdens het Watergate-verhaal.

www.nxtimes.com Volledige krant op internet, continue

update. Archief vanaf 1996 gratis te doorzoeken. Artikelen

laatste 7 dagen gratis, oudere betalen (tussen 1,05 en 2,95

dollar per artikel).

www.nxtimes.com/navig:ator De linkenpagina voor de

'newsroom' staan ook op het net.

htt~:llwww.arl.org:/info/frn/co~x/frnco~xO l.html#Ba

U.S. Supreme Court Issues Decision on The New York

Times v. Tasini.

dig:ital.nx~l.org:/about.html Digitalisering van grote col-

lecties bij de New York Public Library

htt~:llonline.sfsu.edu/-iiohnson/index.html Van de

mede-uitvinder van Analytic journalism johnson o.a een

powerpoint over "GIS in the newsroom".

(aanklikbare links staan op www.v~od.nl!)

www.defenselink.mill Site van het ministerie van defen-

sie (DOD) voor live briefings, transcripties en links naar

vele subpagina's.

www.shadowtv.com Fraai product t.b.v. online broadcas-

ting.www.pro~uest.com Host, maar ook leverancier van het

historische digitale archief van o.a. The Washington Post en

The NewYorkTimes (incl. demo).

www.searchsxstems.net Meer dan 10.000 links naar vrij

toegankelijke public records databases in de wereld.

www.fpc.state.~ovlc4763.htm Rapporten van

Congressional Research Service

www.powerreportin~.com Amerikaanse Villamedia.

www.infoplease.com Almanakken, tijdlijnen etc. (doe de

'newsroom treasure hunt'!)

thomas.loc.gov Amerikaanse wetgeving, toegankelijk

gemaakt door de Library of Congress.

tvnews.vanderbilt.edu Vanderbilt television news archi-

ve. Wel registreren, band wordt opgestuurd. $100 voor

een halfuur, niet voor hergebruik.

www.ibiblio.or~fiournalism/newslib.html Newslib, de

welbekende discussielijst voor persdocumentalisten in

Amerika en daarbuiten.

www.state.~ov Transcripts en live feeds, bijv. voor de

Rumsfelds quote over 'old Europe' die Groenhuijsen aan

hem wist te ontlokken.

Zowel Fred Njio als Paul Tittman namen tijdens de ledenvergadering op 8 mei jongstleden afscheid als

bestuurslid. Fred Njio (hier links op de foto met voorzitter Ruud jacobs) was vanaf het begin betrokken bij devereniging en is vanwege zijn grote verdiensten benoemd tot Erelid van de VPOD.

Page 12: VPOD op Amerikaanse tour

Bij The New Vork Times werken in totaal tien researchers. De

redactie (inclusief verslaggevers, opmaak, fotografen) bestaatuit zo'n duizend mensen. Alleen aan de economie-redactie ispermanent een researcher toegevoegd. Eén researcher heeft

avonddienst ( 17.00-24.00 uur) en één weekenddienst, die werktdan vooral voor de lokale Metro-redactie. De redactie zit ver-spreid over enkele verdiepingen, het 'News Research Center'ligt op de vierde verdieping. "Bij ons op de afdeling en op deredactie staan de belangrijkste naslagwerken", vertelt Linda

Amster, manager News Research. "Op de tiende verdiepinghebben we een bibliotheek waar we bijzonder trots op zijn. Metniet minder dan 60.000 boeken en naslagwerken die teruggaan

tot 1850, en ruim 200 tijdschriften!"

Vragen van redacteuren worden per-

soonlijk, telefonisch of via e-mail

gesteld en op een formulier geregis-

treerd. Elke researcher behandelt

zo'n tien tot vijftien vragen per dag.

De gemiddelde zoektijd varieert van

vijftien minuten tot een uur.

voor het gebruik van computers.

databanken en internet. en straal dat

ook uit."

Archief

Robinson geeft ons een demonstratie

van het fraaie archief van de krant op

microfilm dat teruggaat tot 1851. Van

1851 tot 1857 betreft het de New

York Daily Times en vanaf 1857 The

New York Times. ProQuest heeft de

microfilm gedigitaliseerd en toegan-

kelijk gemaakt. Het is niet full-text,

maar meestal zijn de woorden uit de

kop en intro wel geïndexeerd. Je kunt

Evenals bij The Washington Post heb-

ben de redacteuren van de Times

vanaf hun werkplek toegang tot een

aantal commerciële databanken,

waaronder lexisNexis en Dow

jones. Ook hier hebben de documen-

talisten een belangrijke rol als trainer

van de redactie. "We hebben de afge-

lopen jaren ruim achthonderd redac-

teuren opgeleid in het gebruik van

onze eigen archieven", aldus Amster.

Voor externe databanken worden

trainers ingehuurd. "Die geven wij

dan wel instructies, om te zorgen

voor specifiek op onze krant en onze

redacteuren afgestemde trainingen."

Ook Charles Robinson, director

news information services benadrukt

de rol die researchers hebben als

verbinding tussen redactie en tech-

nologie. "Zorg dat de meeste mede-

werkers op de afdeling goed overweg

kunnen met de technologie benodigd

zoeken naar de originele pagina's of

naar afzonderlijke artikelen en adver-

tenties. Het papieren archief van de

krant is bijgehouden tot 1990. Van de

25 miljoen(!) knipsels die het eens

omvatte zijn er zo'n 10 miljoen

bewaard. Dat archief staat in een

ander gebouween blok verder. Indien

daar iets uit nodig is, bijvoorbeeld

voor een necrologie of terugblik (50

of 100 jaar geleden), dan loopt er

iemand naar toe.

"In juni 1980 zijn we begonnen met

'Times Past', ons elektronisch

archief', vertelt Robinson. Hij laat de

twee zoekmogelijkheden zien: stan-

daard en geavanceerd. De resear-

chers herhalen regelmatig een viertal

standaard zoekacties van verschillen-

de ingewikkeldheid om de respons-

etijden te meten. Wat de response

behoort te zijn is bekend, en als door

extra aantallen gebruikers of omdat

de server 'volloopt' het archiefsys-

teem langzamer wordt, meldt men

dat direct bij IT.

De researchers zijn niet verantwoor-

delijk voor de archivering van de

eigen krant. Daar zorgt een andere

afdeling voor, de Licensing Group.

Page 13: VPOD op Amerikaanse tour

Die is ook verantwoordelijk voor de

exploitatie van de inhoud van de

krant (tekst, foto's, pagina's). Hier

vindt nog wel verrijking plaats.

Zogenaamde 'reconcilers' vergelijken

de elektronische kopie met de papie-

ren krant, en 'indexers' zorgen voor

ontsluiting. Het controleren van

gegevens ('fact-checking') gebeurtook op een aparte afdeling, maar van-

wege de dagelijkse deadlines niet

goed genoeg, zo bleek onlangs toen

de krant moest toegeven dat een

verslaggever delen van verhalen ver-

zonnen had. Het archiefsysteem heeft

een apart veld voor een mogelijke

'staff note', waarin een aantekening

kan komen als: een attendering op

'verkeerde gegevens gebruikt', of een

verwijzing naar een graphic (deze

worden niet meegestuurd naar

LexisNexis). Foto's worden ook gear-

chiveerd door deze afdeling of door

de beeldredactie. Graphics komen als

pdf in een databank.

1:.,Eoo

~1:.,

""'

1:">

1::.,

.Q~

0~

De documentalisten nemen een flink

deel van de invulling van het intranet

voor hun rekening. Zo onderhouden

zij een researchpagina met digitale

dossiers over actuele onderwerpen

met belangrijke artikelen, achter-

grondinformatie, chronologieën, links

en verwijzingen naar boeken. ook

verzorgen ze speciale webpagina's

over grote onderwerpen als Irak en

de priesterschandalen, met veel

informatie en informatiebronnen

over het onderwerp en over betrok-

ken personen, slachtoffers en daders.

Daarnaast bieden ze stoegang tot

online bronnen (met vaak gedetail-

leerde gegevens over personen) en

materiaal dat eerder gevonden is

door researchers en wordt bewaard

omdat het in de toekomst wellicht

nog van pas kan komen.

maken van graphics. Ook levert het

nieuwe invalshoeken op voor ver-

volgverhalen.""Het is zaak dat je ook pro-actief

met nieuws aan de slag gaat. Zo heb-

ben we bijvoorbeeld een dossier

over terrorisme en daar zijn we in

1997 al gestart met het volgen van

Bin Laden. Na II september wierp

dat gouden vruchten af!" Elke dag

wordt een researcher vrijgemaakt

om voor zaken als de oorlog in Irak

en het priesterschandaal een aantal

sites op internet te monitoren, zodat

de informatie op het intranet voort-

durend up-to-date is.

"Het onderhoud van vooral de spe-

ciale webpagina's is voor ons heel

arbeidsintensief", vertelt Amster. "De

zaak van de priesters en seksueel

misbruik volgen wij op de voet. Wij

hebben over alle betrokken priesters

een dossier aangelegd.Alles over hun

persoon, parochie. verleden, eerdere

misstappen. de rechtszaak, conse-

quenties voor de functie, noem maar

op. De informatie op deze manier

verzameld en gestructureerd kan

goed gebruikt worden voor het

Ook bij deze krant wordt duidelijk

het belang ingezien van documenta-

listen die de grote hoeveelheid infor-

matie in databanken en op internet

goed kunnen organiseren, en daarin

snel iets kunnen vinden en naar

waarde en betrouwbaarheid kunnen

schatten. Regelmatig krijgen resear-

chers 'credits' bij een artikel, maar

niet zo vaak als bij The Washington

Post.

"Belangrijk is dat je zorgt voor feed-

back van de redactie", adviseert

Amster. "Wij houden regelmatig een

onderzoek onder onze redacteuren,

vooral de grootverbruikers, en pro-

beren naar hun wensen of kritiek te

luisteren."

Intranet

De redacteuren van The New York

Times hebben de beschikking over

een imposant maar tegelijk handzaam

intranet met de naam 'Navigator'.

Het bevat een groot aantal informa-

tieve onderdelen als:

Zoekmachines en links op onder-

werp of redactie, met een korte

annotatie;

The Reference Desk: feiten en cijfers

en online naslagwerken voor snelle

info;

Toegang tot eigen en externe data-

banken;

Research-pagina;

Nieuws-agenda;Stijlboek, telefoonboeken, redactie-

nieuws, etc.

Page 14: VPOD op Amerikaanse tour

cialistische zoekvragen staan de researchers tot hun beschik-

king, die doordat ze nauw samenwerken met de redactie pro-

actief en op maat informatie en service kunnen leveren.

In het predigitale tijdperk was de taak van de persdocumenta-

list duidelijk: we maakten de papieren kranten- en tijdschriftar-

tikelen uit diverse bronnen zo goed mogelijk toegankelijk via

een doordacht mappensysteem, zodat wanneer de journalist

kwam, we de gevraagde informatie snel boven water konden

toveren en op een presenteerblaadje konden aanbieden.ln de

jaren negentig kwamen veel kranten online en internet brak

door, waardoor nog meer informatie digitaal beschikbaar kwam

voor de eindgebruiker, en nog eens gratis ook! Informatie werd

ful'-text doorzoekbaar: iets dat iedereen kan leren, toch?

Althans, dat is nog steeds een gangbare opvatting onder

managers.

Aan ons nu de taak het management te overtuigen van de toe-

gevoegde waarde die de bezochte Amerikaanse researchafde-

lingen leveren: zij vormen een onmisbare schakel in het pro-

ductieproces en helpen de kwaliteit en efficiency van het jour-

nalistieke product te verhogen.

Marleen van den Berg

Margot Bacsa

"Managers have the feeling that technology will solve

all their problems, that's why they want to invest in

technology and not in human resource. But because of

technology more and more information will be availa-

bIe and the need for the librarian as a human resour-

ce will be indispensible", aldus Steven Ross, docent

research aan de Columbia University Graduate School of

}ournalism in New York. Hoewel wij allemaal weten dat we met

die toevloed van informatie meer dan ooit nodig zijn, is het een

stuk lastiger geworden om aan ons management aan te tonen

wat ons bestaansrecht is. Bij de Washington Post kennen ze dit

probleem niet:"Het is het tegenovergestelde van wat je zou ver-

wachten, namelijk dat de afhankelijkheid van journalisten gro-

ter is dan ooit omdat er zo veel informatie beschikbaar is en

researchers de bronnen kunnen structureren".

Voor de researchers van de Washington Post bestaan geen geheimen

Dat er nag steeds een rol voor ons is weggelegd, daar is dus

geen twijfelover mogelijk, maar: hoe geef je die nieuwe rol

vorm? Moeten we nu wel of niet blijven verrijken? En wat voor

eisen stelt die nieuwe rol aan ons researchers?"Kom uit je

schulp, laat je zien, toon je meerwaarde, denk mee met de

redactie, wees pro-actiet:" Een aantal jaar geleden predikte de

goeroe op persdocumentatiegebied, Nora Paul, al een nieuwe

rol voor persdocumentalisten, met haar slogan 'From waitress to

coach'. De Nederlandse persdocumentalisten waren al snel

overtuigd van deze nieuwe denkwijze, en zijn inmiddels zover

om de noodzakelijke veranderingen door te voeren.

Bij de Post wordt die nieuwe rol -vooral dankzij hun technolo-

gische voorsprong -al grotendeels in de praktijk gebracht. Door

intranet in te zetten voor de digitale informatievoorziening en

journalisten te trainen in het gebruik van die bronnen, kunnen

deze zich voor de eenvoudige vragen zelf bedruipen. Voor spe-

Page 15: VPOD op Amerikaanse tour

Op de afdeling research van The New York Times zijn acht

tot tien researchers werkzaam en bij The Washington Post

vijftien, van wie zes gedetacheerd op verschillende deelre-

dacties. Beide afdelingen zijn tijdens kantooruren, maar ook

in de avonduren en weekenden geopend en daarnaast nog

bereikbaar via mobiele telefoons. Het werkveld ofwel de

gebruikersgroep van de afdeling research is bij beide kran-

ten nagenoeg gelijk, tussen de 900 en 1000 journalisten.

ciënter worden uitgevoerd en blijft de afdeling research

goed op de hoogte van technologische ontwikkelingen bin-

nen hun vakgebied. Ook in Nederland is algemeen bekend

dat samenwerking tussen IT-ers en documentalisten van

cruciaal belang is voor het slagen van diverse projecten.

maar in de praktijk loopt het contact niet altijd even soe-

pel, als gevolg van gebrek aan kennis over elkaars know-

how. Door onder leiding te staan van de afdeling automati-

sering wordt samenwerking en waardering 'afgedwongen'.De researchafdeling van de Post valt direct onder News

Information Technology (automatisering). wat door de

afdeling als zeer positief wordt ervaren en meerdere voor-

delen kent. Zo bestaat er een direct contact met de web-

master, wat de implementatie van nieuwe intranetprojecten

bespoedigt. Daarbij is het volgens de Post essentieel om

niet met Corporate IT, maar met Newsroom IT samen te

werken, omdat eerstgenoemde niet en laatstgenoemde wel

gewend is met journalisten, deadlines en dergelijke te wer-

ken. Op deze manier kunnen IT-gerelateerde projecten effi-

De Times staat, net als de meeste persdocumentatieafde-

lingen in Nederland, onder leiding van de hoofdredactie.

Deze afdeling maakte een meer statische indruk dan de zo

dynamische, door IT-ers gestuurde researchers van de

Post. Men zegt altijd dat hét grote voordeel van onder lei-

ding staan van de hoofdredactie is, dat je dicht bij de redac-

tie staat en zo 'feeling' houdt met je gebruikers, de redac-

teuren. Maar klopt dat wel1 We hebben immers bij de Post

gezien dat de researchers het 'dicht bij de redactie staan'

niet zien als een organisatorisch gegeven, maar als een

belangrijke taak, die je op verschillende manieren kunt

realiseren, bijvoorbeeld door letterlijk en figuurlijk een

centrale (werk)plek in te nemen op de redactie.

"Newslibrarians have to be the eyes and ears of the news-

room", aldus Steven Ross, docent research aan de Columbia

University Graduate School of journalism in New Vork.

In tegenstelling tot veel afdelingen in Nederland bestaat bij

geen enkele bezochte researchafdeling een directe nood-

zaak of behoefte om structureel de waarde van de dienst-

verlening in economisch perspectief te plaatsen. Velen heb-

ben dit uberhaupt nog nooit gedaan. Er is een 'best practi-

ce' waarbij -afhankelijk van de conjunctuur -budgetten

worden vastgesteld. Grotere investeringen worden niet

afgezet tegen rendabiliteit maar tegen de noodzaak en de

beschikbare middelen.

Het is niet duidelijk en daarmee abstract gebleven waarom

het verschil met Nederland in deze zo groot is. Misschien

komt het omdat de Amerikanen naast natuur. arbeid en

kapitaal een vierde productiefactor kennen, te weten: infor-

matie. Hierdoor is de vanzelfsprekendheid hiervoor te

betalen en hierin te investeren groter.

c.,E

Marleen van den Berg

Page 16: VPOD op Amerikaanse tour

De functie en het takenpakket van de Nederlandse en de

Amerikaanse persdocumentalist verschilt enorm; wat bij

ons taken zijn, zijn bij de Amerikanen functies of zelfs afde-

lingen die gescheiden van elkaar opereren. Researchers

doen dus alleen research. Maar zo heb je ook een fotodo-

cumentalist, een 'fact checker', een indexeerder, een archi-

varis en bij de New York Times en het televisiestation CBS

zelfs een aparte bibliotheek met een grote collectie boe-

ken, naslagwerken en tijdschriftabonnementen die wordt

beheerd door bibliothecarissen. Ook lezersvragen worden

op een aparte afdeling afgehandeld. In Nederland is lange

tijd vastgehouden aan het idee dat het een voordeel is als

de documentalist die de informatie in de databank opzoekt,

tevens betrokken is bij de ontsluiting van dat materiaal. Nu

er echter steeds minder verrijkt wordt, gaat dat argument

niet meer op. Bij het full-text terugzoeken van informatie is

een 'archiverende documentalist' niet meer noodzakelijk.

dat ze het vermogen hebben zelf na te denken en creatief

zijn in het zoeken van oplossingen". Hiernaast is historisch

besef een belangrijke eigenschap. Docent Research aan de

Columbia University Graduate School of journalism, Steven

Ross, benadrukt dat documentalisten het historisch per-

spectief moeten bieden waarbinnen de ontwikkelingen van

vandaag zich afspelen. Dat betekent: kranten lezen, bron-

nenkennis, een 'natuurlijke' nieuwsgierigheid en anticipatie.

Ross geeft aan dat journalisten dit regelmatig ontberen,

waardoor hun producten weinig diepgang hebben. De jour-

Een ander veel gebruikt argument om beide taken te com-

bineren in één functie, is dat het te saai zou zijn voor docu-

mentalisten om zich alleen met de back-office-kant bezig te

houden. Dat klopt waarschijnlijk wel. Maar nu er minder

verrijkt wordt, heb je voor dat werk misschien ook geen

geschoolde documentalist meer nodig. Zowel bij de Times

als bij de Washington Post zie je dat andere, meer admini-

stratieve afdelingen verantwoordelijk zijn voor het vullen,

bewaken en corrigeren van de data in het interne archief

en externe databanken.

Op de afdeling research zijn twee soorten functies te

onderscheiden: researchers die zijn toegevoegd aan de

deelredacties en researchers die op een centrale afdeling

de overige vragen beantwoorden. Bij de Post gaat geen

journalistiek project meer van start zonder een vaste

researcher en dagelijks zijn researchers aanwezig op de

redactievergaderingen. Gemiddeld krijgen ze 10-15 keer

per week 'credits' in de vorm van een vermelding van hun

naam in de 'byline'.

Voor beide functies wordt nauwelijks meer een gespeciali-

seerde documentatieopleiding gevraagd. In Amerika is een

'college degree' voldoende. Veel belangrijker is of iemand

de juiste vaardigheden en attitude heeft. '.Afgestudeerden

van de bibliotheekopleiding denken vaak te lineair", aldus

de Post. "Waar het om gaat is dat researchers de juiste

vaardigheden hebben. Naast perservaring is het belangrijk

Page 17: VPOD op Amerikaanse tour

nalist is bovendien "geïnteresseerd in de deadline, en niet

in morgen en daarna", persdocumentalisten dienen dus als

"het geheugen van het bedrijf". Een actieve houding van

documentalisten richting de journalisten helpt de kwaliteit

van het journalistieke product te verbeteren. Ross ziet het

als onze taak om de 'mismatch' te signaleren tussen wat we

lezen en wat zich afspeelt in de maatschappij. Dit bewerk-

stellig je door ondanks alle drukte, altijd de tijd te nemen

om te lezen. Door de bronnen te rouleren kun je de ver-

antwoordelijkheid delen.

Journalisten van deze tijd hebben vaak te veel vaardighe-

den, en te weinig 'content', volgens Ross. Het is de taak van

de persdocumentalist om hem van die content te voorzien.

Een andere journalistieke trend van deze tijd is dat de jour-

nalist als expert optreedt. Hij laat in zijn artikelen geen

deskundigen aan het woord, maar neemt zelf die rol aan.

Het is daarom volgens Ross des te belangrijker om artike-

len geschreven uit verschillende standpunten te leveren.

Verder moeten we de journalisten erop wijzen hoe beel-

den 'gefaked' kunnen worden (de juichende menigte rond

Saddam leek door sterk ingezoomde beelden behoorlijk

groot, terwijl dit achteraf niet het geval bleek te zijn).

Persdocumentalisten zouden zich ook meer moeten gaan

bemoeien met de persoonlijke documentatie van de jour-

nalist en hem helpen zijn materiaal (digitaal) te ontsluiten.

Een ander nog onontgonnen gebied is GIS (Geografisch

Informatie Systeem). Met deze software kun je op eenvou-

dige wijze geografische data analyseren, die vervolgens gra-

fisch gepresenteerd wordt (zie ook kader). Ook voorziet

hij dat persdocumentalisten in de toekomst veel meer van

wiskunde, statistiek en onderzoeksmethoden moeten

weten. Dit om bronnen (onderzoeken) op hun juiste waar-

de te kunnen schatten. Verder meent hij dat we ons nu

alvast zouden moeten scholen op audiovisueel gebied. Zelf

is hij een groot hobbyist op dit terrein en dat is een voor

zijn vak zeer nuttige vrijetijdsbesteding gebleken.

Het is essentieel om goede contacten te onderhouden met

onze klanten, de journalisten. Ross: "Een van jullie belang-

rijkste taken is veel koffie met ze te drinken. Zoek zelf de

samenwerking, het moet echt van jullie komen. Het is las-

tig om feedback te krijgen van journalisten, probeer daar-

om regelmatig contact te houden met de 'heavy users'. En

maak er een gewoonte van om je zoekresultaten altijd per-

soonlijk langs te brengen."

Naast deze kennis en vaardigheden is het hebben van de

juiste attitude zo mogelijk nog belangrijker. "Er moet op de

afdeling een 'yes-culture' heersen, je bouwt de beste con-

tacten met de redactie op door nooit nee te zeggen."

Enthousiasme, nieuwsgierigheid en vasthoudendheid zijn

onontbeerlijk. De researchers moeten als een team willen

werken."Onze mensen moeten niet de ambitie hebben hier

de baas te worden, maar de ambitie om als team de beste

prestatie te leveren. "We don't need one superstar, we need

fifteen!" Margot Bacsa

Page 18: VPOD op Amerikaanse tour

Zowel de New York Times als de Washington Post zien

voor een afdeling persdocumentatie naast research, infor-

matietechnologie en intranet als de belangrijkste taakge-

bieden. Persdocumentalisten zijn de verbinding tussen de

redactie en de technologie. Wat betreft computerkennis is

het motto 'be always one step ahead'. Hoewel men bij de

Times toegaf moeite te hebben om bij te blijven op tech-

nologisch gebied, vond men ook daar dat de documentalist

de 'liaison' moet zijn tussen journalist en computer. Bij de

Times formuleerden ze het als volgt: journalists feel intimi-

dated br electronic information, librarians feel comfortable with

it".

hebben voor uitgebreide research en moeilijke vragen.

"Overigens bepaalt de journalist wanneer een vraag moei-

lijk is", benadrukt Steven Ross, docent Research aan de

Columbia University Graduate School of journalism.

Het moment om journalisten te trainen ligt uiteraard niet

vlak voor de deadline. Ideaal is om aan te haken bij het

introductieprogramma van nieuwe medewerkers. De Post

geeft bijvoorbeeld drie halve dinsdagen les in intranet,

Factiva, Access, lexisNexis en de huisregels. Het herhalen

van de opgedane kennis blijft belangrijk. Met name de

oudere journalisten kunnen na meerdere trainingen nog

steeds niet zelf zoeken. Dit betekent: nogmaals coachen of

de researcher zoekt de informatie op. Zoals we bij de Post

hoorden: "y ou need to know the journalists and the journalist's

ability. Different skilis, different service, different approach".

Een belangrijke taak is dan ook het trainen van journalis-

ten in computervaardigheden en het zelf doen van

research. Beide organisaties juichen het toe dat journalis-

ten zelf in databanken kunnen zoeken. Het gaat dan wel

alleen om gratis bronnen en bronnen waar een bedrijfs-

brede 'fixed fee' voor is afgesloten. De Post is vijf jaar gele-

den begonnen met trainingen geven aan journalisten om

zelf research te doen. Het aantal vragen aan de researchers

is nu journalisten zelf kunnen zoeken gehalveerd van

gemiddeld twee honderd naar honderd vragen per dag. In

de praktijk betekent dit dat veel eenvoudige vragen niet

meer bij documentalisten terecht, waardoor ze meer tijd

Steven Ross heeft geen hoge pet op van de zoekcapacitei-

ten van de journalist. Ondanks zijn lessen, denkt hij dat uit-

eindelijk maar twintig procent in staat is om geavanceerde

searches te doen. En ondanks zijn aansprekende uitleg van

Booleaanse zoektechnieken ("stel je wilt zowel champig-

nons als uien op je pizza, is dat dan GR of ANDr'), zal vol-

gens hem de helft het nooit snappen. In zijn lessen gaat hij

uitgebreid in op de waarde van internet als informatiebron.

"Internet is niet hetzelfde als het WWW, denk ook aan

Geografische InformatieSystemen (GIS)

Voor een GIS heb je software en data nodig, die je op internet kunt verkrijgen. GIS is al in gebruik bij overhe-

den, en grote bedrijven en begint ook langzaamaan op redacties door te dringen. Het is een tool die je kunt

gebruiken in allerlei schakels van het productieproces: redactie, distributie, marketing, advertenties, productie. Op

de redactie kun ie het inzetten om infographics te maken, maar ook om grote hoeveelheden data te analyseren

en zo een verhaal completer te maken of om nieuwe invalshoeken te vinden. Heel veel nieuws is te duiden van-

uit een geografische context. je kunt GIS als journalist ( of als documentalist!) gebruiken om, zonder al te geavan-

ceerde technieken, antwoorden op vragen te krijgen. Bijvoorbeeld: zijn in deze gemeente over 10 jaar nog genoeg

scholenl Zijn we voldoende voorbereid in geval van een ramp? Heeft het wel zin om hier een winkelcentrum

neer te zetten, etc, etc

Denk aan een plaats of onderwerp, stel er een vraag over, maak een kaart, onderzoek de patronen die verschij-

nen, verrijk de data of wijzig de variabelen, stel een nieuwe vraag, en herhaal zo vaak als je wilt. Dit is kort gezegd

hoe je met een GIS om gaat. Meer informatie vind je bijvoorbeeld op www.gis.com (van het bedrijf ESRI) of op

de site van de mede-oprichter van het Institute for Analytic journalism, j. T. johnson (zie bookmarks).

Page 19: VPOD op Amerikaanse tour

Steven $. Ross

nieuwsgroepen, Internet Relay Chat (IRT) en discussielijs-

ten bij het researchen. Met Google vind je niet alles; niet

alles wordt geïndexeerd en zeker niet meteen. Bedenk

altijd van te voren waar een document zich zou kunnen

bevinden, wie of wat de primaire bron is. En ook: internet

is niet alles. Heel veel is online beschikbaar, maar ook heel

veelook niet". Ook hamert hij erop om de bronnen die je

op internet aantreft goed te evalueren -de betrouwbaar-

heid laat vaak te wensen over.

gebruikt kunnen worden, naslagwerken, het stijlboek, een

contactenbestand en een nieuwskalender. Daarnaast beste-

den ze veel tijd aan het selecteren en onderhouden van

internetlinks op allerlei gebied, en bieden ze dossiers aan,

zoals over de Space Shuttle, de sluipschutter in Washington

en de verkiezingen.

Beide afdelingen noemden als punt dat voor het beheren

en updaten van de site (met name contactenbestanden)

feedback van de journalisten van cruciaal belang is. Helaas

gebeurt dat te weinig.Een andere belangrijke taak naast research en training is

volgens beide kranten het verzamelen en beschikbaar stel-

len van informatie via het intranet. Doel is het verschaffen

van een 'one-stop-shop' voor de journalist: alle relevante,

digitale informatie wordt via intranet toegankelijk gemaakt.

Het dient als gateway naar externe databanken als

lexisNexis en Dowjones, maar ook de transcripties van

het Ministerie van Defensie. Daarnaast biedt intranet toe-

gang tot het eigen interne archief en tot door de docu-

mentatieafdeling zelfgemaakte databanken. De Times heeft

op het intranet bijvoorbeeld het seksueel misbruik van de

roomskatholieke priesters helemaal in kaart gebracht, de

Post heeft een databank over 'corporate scandal s' die de

krant naar buiten had gebracht. Beiden hebben ook de

informatie rond 9111, terroristische acties en oorlogs-

slachtoffers in Irak, in databanken ondergebracht. Dit soort

activiteiten kosten natuurlijk veel tijd. je moet je dus altijd

goed van tevoren afvragen of het de moeite waard is.

Andere zaken die ze op het intranet aanbieden zijn een

databank met passwords die door de hele organisatie

Margot Bacsa

Page 20: VPOD op Amerikaanse tour

..NIEUW! Uw beeldcollecties

online met STAR/Images?!

Informatie is de kern informatie is

daarom essentieel. Hetsysteemdat uw kennis ontsluit moet efficiënt, snel en

betrouwbaarzijn. Het moet moeitetoos verschiltende soorten data koppeten en de

beschermingvan vertrouwetijke informatie garanderen. CuadraSTAR@ biedt u een

variëteit aanoptossingen voor het beschikbaar stelten van informatie aan onder-

zoekers, journalisten, redacteuren en informatiespeciatisten. Dit getdt voor zowet

documenten en bronnenals Voor beetd- en geluidsmateriaal.

.

Niet voor niets vertrouwen toonaangevende organisaties in de wereld van Media,

Press & Entertainmentaltwee decennia op de oplossingen van CuadraSTAR@.

De betrouwbare database, de krachtige zoekmachine en de uitgebreide designtooLs

bieden zoveel mogelijkheden dat u uw informatiesysteem volledig naar eigen wens

kunt (laten) inlichten. Kortom een systeem dat u niet beperkt, maar waarmee u uw

dienstverlening grenzeloos optimaliseert.

-18

x ml en aspmet te integreren oplossingen voor:

.collectiemanagement

.document- en kennismanagement

.recordsmanagementCuadraSrARC!) wordt in Nederland en Vlaanderen geleverd door Ir Accent bv uit Leeuwarden.

Meer weten? Bel: (058) 253 41 41, mail: [email protected] of bezoek: www.cuadra.nl

Page 21: VPOD op Amerikaanse tour

Zowel de New Vork Times als de Washington Post beheert

een intern archief waarin alle artikelen van hun eigen titel

worden opgeslagen. Het fotoarchief komt niet voor in dit

verhaal; hiervoor is een aparte afdeling en dus ook een

apart archief. Bij beide kranten bestaat het archief uit twee

onderdelen die zich onderscheiden in tijd.

formele kenmerken en full-text, is de zoektijd gemiddeld

twintig minuten en ben je er nooit zeker van of de gevon-

den hit de juiste is.

Steven Ross, docent Research aan de Columbia University

Graduate School of journalism, geeft nog steeds de voor-

keur aan inhoudelijke, menselijke verrijking, maar geeft

tegelijkertijd toe dat het gebruik van XML-tags, waardoor

men bepaalde gedeelten van artikelen bij het zoeken meer

gewicht kan geven, mogelijkheden biedt voor de toekomst.

Het papieren archief, gedigitaliseerd.

De volledige krant (artikelen inclusief de advertenties) is

bij de Times vanaf 1857 en de Post vanaf 1877 tot aan het

elektronische tijdperk gescand van microfilm en opgeslagen

als pdf voor het bekijken van de originele opmaak.

Vervolgens zijn kop. auteur en lead door de ocr gehaald.

waardoor deze onderdelen op woord en/of via deze for-

mele kenmerken doorzoekbaar zijn. Voor beide kranten

geldt dat dit digitaliseringsproject is uitbesteed aan het

bedrijf ProQuest.

Zowel het interne archief van de Post als de Times is intern

en extern via intranet beschikbaar voor medewerkers en

freelancers. Maar men kan natuurlijk ook de archieven via

lexisNexis raadplegen, omdat beide kranten hun materiaal

via lexisNexis commercieel exploiteren. Het grootste

voordeel van raadpleging via lexisNexis is volgens de

researchers de snelheid van het systeem en de toegang tot

andere bronnen. Maar waarom zou je dan nog een eigen

archief opbouwen? Het eigen, interne archief heeft een op

de interne gebruikers afgestemde zoekinterface; waarborgt

compleetheid (alle stukken van freelancers, rectificaties

etc.); fungeert als back-up; kent geen kannibaliseringsge-

vaar, waardoor het materiaal direct beschikbaar is. En een

externe partij is in deze ook riskant vanwege onder ande-

re storingen aan de kant van de host en nog erger, faillisse-

ment. De basis blijft dus het eigen, opgebouwde interne

archief.

Digitaal archief.

Alle artikelen zijn zowel via formele kenmerken, als de vol-

ledige tekst doorzoekbaar, de Times vanaf 1980 en de Post

vanaf 1986.

Vooraf dachten we dat de Amerikaanse persdocumentalist

een grote rol zou hebben bij het bouwen en beheren van

het archief op de eigen internetsite. Het tegendeel is waar.

Zowel de Post als de Times hebben alle internetactiviteiten

volledig uitbesteed. De internetpagina's worden, voor zover

bekend bij de bezochte afdelingen research, op geen enke-

Ie wijze gearchiveerd. Blijkbaar kan uitbesteding van je pro-

duct al snel tot vervreemding ervan leiden.

Beide archieven zijn via dezelfde, door ProQuest ontwor-

pen, interface raadpleegbaar en gekoppeld aan de pdf's

voor de originele opmaak. Er is hier dus geen sprake van

totale integratie van beide archieven, maar wel op diverse

niveaus en via dezelfde interface, wat veel tijd bespaart en

de gebruiksvriendelijkheid verhoogt.

In tegenstelling tot de Times waar ze een afdeling 'indexe-

ren' hebben die de artikelen inhoudelijk verrijkt, heeft de

Post "bewust, maar met tegenzin", gekozen te stoppen met

inhoudelijke verrijking:

Marleen van den Berg

Bewust

Inhoudelijke verrijking kan het zoekresultaat verbeteren en

versnellen, maar journalisten weten er niet mee om te

gaan.Geen prioriteit.

Het weegt niet op tegen de kosten.

Met tegenzin

Het archief van de Post bestaat nu uit twee miljoen artike-

len over twintig jaar. Indien de artikelen inhoudelijk verrijkt

zouden zijn, heb je binnen een zoektijd van vijf minuten,

met een zekerheid 99% de juiste hit. Met het gebruik van

Page 22: VPOD op Amerikaanse tour

De audiovisuele afdeling van de Library of Congress is het

nationaal depot voor de Verenigde Staten. Maar een klein deelis op Capitol Hili aanwezig, het grootste gedeelte van de collec-tie ligt opgeslagen in een zoutmijn in de staat Pennsylvania.Hier ligt zo'n 56 kilometer aan beeldmateriaal. Er werken nu 80

mensen, die zo'n 30.000 items per jaar beschrijven.

terugvindbaar zijn. Als ieder archief,

heeft ook het audiovisueel archief te

maken met problemen rondom het

conserveren en bewaren van het

beeldmateriaal. Het depot krijgt het

materiaal in veel verschillende forma-

ten aangeleverd en tijd of geld voor

conversie is er niet. Zo bevat de col-

lectie nog originele papierfilms uit ca.

1888, waarbij alle beeldjes als een

fotostrip te zien zijn, maar ook ace-

taat-films (vanaf 1950). En dat konden

we ruiken ook! Een oude, bijna ver-

gane film verspreidt bij opening vanhet filmblik een scherpe azijnlucht -

'Vinegar Syndrome'. Films die hier-

mee zijn aangetast zijn helaas niet

meer te herstellen. Toch wordt er

door het archief niets weggegooid en

de theorie daarachter is helder: wel-

licht wordt er in de toekomst een

techniek ontwikkeld waardoor het

oude materiaal weer bruikbaar

wordt. Maar de praktijk is dat er uit-

eindelijk heel veel materiaal verloren

zal gaan.

Het grote probleem waar Mike

Mashon, curator van de Moving

Image Section mee kampt is, dat

ondanks de depotfunctie alleen voor

het beeldmateriaal aan derden wordt

verkocht. Het archief is dus in grote

mate afhankelijk van de welwillend-

heid van de grote tv-maatschappijen.

films een verplichte aanlevering geldt.

Deze worden door de filmmaat-

schappijen aangeleverd op 35 mm

formaat. Zij zijn verplicht om binnen

twee jaar na verschijnen hun film aan

te leveren. Voor televisiemateriaal is

deze verplichting er alleen wanneer

Die welwillendheid is bij o.a. CBS niet

erg groot. Ze zien er gewoon te wei-

nig voor terug: zelf beschikken ze

over een prima archief en de Library

of Congress ontsluit het materiaal

niet dusdanig dat de fragmenten voor

hun gebruikersgroep (snel genoeg)

Mashon streeft ernaar de collectie

van het audiovisueel archief af te

stemmen op ontwikkelingen in de

maatschappij. Hij betoogt dat hij

gruwt van programma's als 'How to

marrya millionaire' maar hij weet dat

het een baanbrekend programma was

en daarmee een reflectie van de

maatschappij. Derhalve vindt hij dat

een kopie van dit soort uitzendingen

in de collectie opgenomen moeten

worden. Hij betreurt het ontbreken

van een kopie van de uitzending van

de eerste Superbowl in 1976.

Destijds was er niemand die begreep

dat zo'n uitzending belangrijk genoeg

was om een kopie te bewaren voor

het nageslacht.

Na afronding van ons bezoek aan het

Page 23: VPOD op Amerikaanse tour

audiovisueel archief, reageerden wij

enthousiast op Mashons voorstelom

het oudste gebouw van de biblio-

theek te bezoeken. Via een ingewik-

keld ondergronds gangenstelsel wer-

den we naar The Thomas jefferson

Building geleid. Het verschil met de

huisvesting van de AV-afdeling kon

niet groter zijn: de ingangshal van dit

gebouw bestaat geheel uit marmer

en is prachtig om te zien.

Tweeëntwintig beeldhouwers en zes-

entwintig schilders werden tijdens de

bouw ingezet om de wanden van de

bibliotheek te versieren. Zo mogelijk

nog indrukwekkender was ons uit-

zicht vanaf het balkon van de werke-

lijk prachtige 'Main Reading Room'.

Deze enorme koepelzaal werd in

1991 heropend na een grondige

renovatie.

wetenschap, met uitzondering van

landbouwkunde en medicijnen en

omvat meer dan honderd miljoen

titels, waaronder ruim zeventien mil-

joen boeken. Verder ook kaarten en

platen, muziekwerken, foto's en dia's,

films, microfilms, grammofoonplaten,

brailleplaten en gesproken boeken.

De bibliotheek bezit naast een grote

collectie westerse middeleeuwse

handschriften en incunabelen ook

grote verzamelingen Chinese en

caris vertelde dat er in de collectie

van de Library of Congress ook

Nederlandstalige publicaties zijnopgenomen. Inderdaad treffen we er

het Handboek van de Pers aan -pal

naast de Dikke van Dale. Per jaar

heeft European Studies een budget

van 30.000 dollar voor Nederlands

materiaal. Jaarlijks worden circa 400

items aangeschaft. waaronder ook

literatuur. Deze bibliothecaris is ook

degene waar Mashon zich tot wendt

De leeszaal is nu voornamelijk in

gebruik door studenten, historici en

journalisten, maar de bibliotheek is

van oorsprong een documentatiecen-

trum voor het Congres. Het was de

Amerikaanse president Thomas

jefferson die bepaalde dat "er geen

onderwerp mag zijn waarover een lid

van het Congres geen gelegenheid

heeft een mening te hebben." "Het is

de plicht van iedere rechtgeaarde

burger alle gelegenheden te baat te

nemen om de documenten met

betrekking tot de geschiedenis van

het land te bewaren", aldus Thomas

jefferson in 1823.

c"'Eoo

..:)c"'

~

co>-0;

.Q:0(

o-0u.

De boekencollectie van jefferson

vormde de basis van de bibliotheek,

nadat de oorspronkelijke collectie in

1814 in vlammen was opgegaan in de

oorlog met de Britten. De biblio-

theek heeft een verzameling op alle

gebieden van literatuur, kunst en

Japanse werken. De bibliotheek is

naast openbare bibliotheek ook

nationaal depot.

Vervolgens brachten we nog een

bezoek aan de zaal voor European

Studies. De daar aanwezige bibliothe-

om Nederlandse filmfragmenten van

ondertiteling te voorzien: in de loop

der tijd is hij ook de Nederlands taal

enigszins machtig geworden.Marianne Vermaak

Page 24: VPOD op Amerikaanse tour

De afdeling 'News Archives' van CBSbestaat uit 35 mensen en is zeven dagen perweek, 24 uur per dag bezet. Tot de afdelingbehoort ook een grote bibliotheek waarverslaggevers en redacteuren terecht kun-nen voor achtergrondinformatie. Resear-

chers (persdocumentalisten) maken geenonderdeel uit van de afdeling; er is ook geenstructurele samenwerking.

geleend uit het archief. Er bestaat een samenwerkingsver-

band met BBC International; de BBC verkoopt voor CBS

het archiefmateriaal aan o.a. News Productions, Oiscovery

Channel en andere nieuws-productiemaatschappijen.

Vanwege het enorme volume kan de conserveringsslag pas

gemaakt worden als de vraag komt. Van tien tot vijftien ban-

den ruw materiaal (3/4 inch tape (U-matic» wordt in de

'Format Room' een verzamelband gemaakt. Een op Oigi

(02), voor het archief en een op Betacam-SP, bestemd voor

de uitleen. Veel filmmateriaal wordt hergebruikt; als het

materiaal wordt opgevraagd wordt de film eerst geconser-

veerd, en vervolgens wordt er een kopie gemaakt op Beta

SP. Van al het geconserveerde materiaal wordt een digitale

kopie in MPEG2-formaat op CO-ROM gebrand.

Afdelingshoofd Roy Carubia overspoelt ons in zijn inleiding

met indrukwekkend cijfermateriaal: CBS werd in 1927

opgericht en is gevestigd in een oude melkfabriek, Sheffield

Farms.AI in 1933 werd gestart met audio te archiveren, en

in 1954 werd begonnen met het archiveren van televisie-

uitzendingen. CBS was daarmee het eerste 'network' dat al

vrij kort na oprichting begon met archiveren, in tegenstel-

ling tot de andere 'networks'. Dat maakt het CBS-archief

tot een zeer waardevolle collectie, vooral vanuit cultureel-

historisch perspectief. Het archief bestaat nu uit zo'n

750.000 uur beeld op twee miljoen banden, en zestien mil-

joen films. Met een relatief kleine staf weet de afdeling een

grote inspanning te leveren. De wekelijkse aanwas van tele-

visiearchiefmateriaal is 250 uur. Het hergebruik van het

materiaal is hoog: wekelijks worden er twee duizend tapes

Archiefmateriaal kan elektronisch worden aangevraagd.

Origineel materiaal (mastertapes) wordt niet uitgeleend; bij

verlies van geleend materiaal moet een boete worden

betaald. Als de banden binnenkomen wordten ze direct

gelabeld en ingewerkt. Er worden metadata aangehangen,

en per tijdcode geeft men een korte beschrijving van het

beeld. Opvallend is dat het beeld vanuit twee invalshoeken

wordt beschreven en ontsloten: in de 'Editorial Sub' wordt

inhoudelijk op onderwerp en in de 'Visual Sub' op beeld-

kenmerken. Hierbij worden twee verschillende trefwoor-

denlijsten gebruikt.

ENPS: 'newsfeeds' (hier van AP) met beschrijving.

Bij CBS wordt gewerkt met een beeldredactie 'Record

Room', die bestaat uit vijf mensen, waaronder twee beeld-

archivarissen. Zij bewaken, selecteren en beschrijven

nieuwsbeelden in overleg met de nieuwsredactie. Er wordt

realtime een 'shotlist' met tijdcodes gemaakt, en er worden

meteen metadata toegekend. Materiaal is dus direct na uit-

zending terugvindbaar. Daarvoor wordt gebruik gemaakt

van het ENPS-systeem (Electronic Newsnet Production

System). Beeldredacteuren houden de 'feeds' bij en atten-

deren redacteuren van de verschillende redacties. Met

behulp van een -in huis ontwikkeld -Tape Track System kan

gezocht worden in de 'feeds'.

ENPS is gekoppeld aan het in samenwerking met IBM ont-

worpen CBS-archiefsysteem (Newsarchive) dat sinds 1998

in gebruik is. De werkwijze is als volgt: het materiaal wordt

gearchiveerd door de beeldarchivarissen, aan de hand van

een gestandaardiseerde invoerprocedure. Elke videotape

wordt beschreven: er wordt een 'shotlist' met tijdcodes

gemaakt en formele en inhoudelijke gegevens worden vast-

Page 25: VPOD op Amerikaanse tour

"';IEO "RCUT

" ;

~;~~ ~~~ ~c;;c c ;;ccc;c; cccc;

Combinatie van ontsluiting op inhoud en beeldkenmerken.

gelegd. Het ENPS en het archiefsysteem zijn dus twee

gescheiden systemen, die wel gekoppeld zijn. Transcripts

worden vanuit ENPS aangeleverd.

Het systeem bestaat uit een databank ('Iibrary') met meta-

data zoals gestandaardiseerde lijsten, trefwoorden en taal),

en een 'object database' met videoclips.

de plannen. Men wil gaan werken met een 'Application

Server Model' met MPEG4-beeldformaat, met verschillende

clientpc's, waarmee de gegevens op verschillende manieren

aan diverse groepen gebruikers aangeboden kunnen wor-

den. Verder wordt het mogelijk om naast 'low-res browsing'

ook 'high-res browsing' te realiseren. Het beeldarchief

wordt daarbij verdeeld in een 'online', 'nearline' en 'offiine'

archief. Het zijn nu separate systemen, die in de toekomst

geïntegreerd zullen worden.

Er wordt voor meer dan vijftig procent gedraaid op DVC

(mini); alle nieuwe camera's zijn DVC-camera's. Sony DVC

is erg in opkomst. Betacam wordt alleen nog gebruikt voor

de 'mooie' shots.

CBS blijkt geen voortrekkersrol te spelen wat betreft de

inzet van een 'media-asset-management' systeem. De afde-

ling is duidelijk volgend aan de productie en lift, om finan-

ciële redenen, mee met de ontwikkelingen die daar gaande

zijn. Ceci/e Berkhout

CBS is bezig met de ontwikkeling van een digitale werkwij-

ze. De afdeling IT denkt daarover mee. IT-er Garrett

Johnson geeft ons een overzicht van de stand van zaken en

Het recept van Ross: 'Integrate in the newsroom' Steven S. Ross, Co-Director, Institute tor Analytic

journalism Boston University

Ross doceert iournalisten-in-opleiding op de Columbia

School of journalism het vak Online Research. Hij is de

auteur van de zeven jaarlijkse Middleberg/Ross onderzoe-

ken over gebruik van media cyberspace; de grootste en

meest alomvattende onderzoeken in hun soort (een acht-

ste is onderweg). Hij heeft geholpen een teleleren-pro-

gramma op te zetten bij het American Press Institute en

deed in 1999 onderzoek voor de Pulitzer Prize Board t.b.v.

de prijzen voor online werk.

Ross adviseert magazine and krantenuitgevers op commer-

cieel gebied. Hij heeft 18 boeken op zijn naam staan en

schrijft nu voor McGraw-Hill twee nieuwe boeken (incl. cd-

roms), over nieuwe media en 'analytic journalism'. Deze

methode leert journalisten altijd eerst onderzoek te doen

naar het onderwerp en ziet de "bibliotheek" als begin- en

eindstation van een journalistiek product.

I Houd je technologiekennis op peil

1 Ga midden op de redactie zitten

3 Leg meer contact met de verslaggevers en redacteuren

4 Stel je pro-actiever op

5 Bied aan om persoonlijke documentatie van journalisten

te ordenen

6 Jij bent het bedrijfsgeheugen. zeker nu er steeds meer

freelancers komen

1 Train journalisten in het online zoeken. Richt jezelf op

de moeilijke vragen

8 Vertel journalisten welke informatie niet op internet te

vinden is

9 Onderhoud je bronnenkennis

lOVerwerf kennis op (digitaal) audiovisueel gebied

II Verwerf kennis over fotomanipulatie

12 Verwerf kennis van onderzoeksmethoden

131ntroduceer GIS in je organisatie (Geographic

Information System)

Page 26: VPOD op Amerikaanse tour

Zaterdag 5 april: Ochtendstond heeft goud in de mond. Dit

geldt zeker ook voor het VPOD-gezelschap bij de start van destudiereis naar de Verenigde Staten. Voor sommigen begon dedag alom 05.00 uur. De aankomst op Schiphol is door de orga-

nisatoren, Anne Werst en Jos van Tegelen, gepland tussen 08.00en 08.30 uur. Gelukkig allemaal op tijd, ondanks een enkele klei-

ne vertraging door 'onze' eigen NS.

Een busrit van ruim een uur brengt

ons rond 17.30 uur dan toch eindelijk

bij ons tijdelijk onderkomen: Hotel

Washington Plaza. Snel de koffers aan

kant, een korte opfristijd en om

18.30 uur weer verzamelen voor een

gezamenlijk etentie bij het, volgens

de recensent van The Washington

Post, beste Chinese restaurant van

de stad. Rond 22.30 uur (ruim 24 uur

in touw) dan toch maar naar bed.

tie, trekt dan ook alle registers open.

Het Witte Huis, Capitool, FBI, Library

of Congress, Supreme Court,

Washington Monument, het nog in

aanbouw zijnde monument ter nage-

dachtenis van de Tweede

Wereldoorlog, Lincoln Monument,

Korea-monument en tenslotte het

zeer tot de verbeelding sprekende

Vietnam-monument worden van

nabij bekeken.

Na afloop met z'n allen naar het

appartement van onze gids. Onder

het genot van een heerlijk glas wijn

en een schitterend uitzicht op de

Washington National Cathedra! en

de stad even napraten over deze

prachtige en informatieve eerste dag.

's Avonds op aanraden van Dan naar

een voortreffelijk Thais restaurant.

Zondag 6 april: Na een eerste ken-

nismaking met het uiterst voedzame

Amerikaanse ontbijt (scrambled eggs,

bacon, sausages and baked potatoes)

trekt een ieder er op eigen gelegen-

heid op uit voor een eerste kennis-

making met de stad Washington.

's Middags heeft de organisatie een

stadswandeling geregeld. Dit alles

onder de bezielende leiding van Dan

'the Man' Marriott. Alle bezienswaar-

digheden aan of rond The Mail (nee,

dit is geen winkelcentrum zoals som-

migen aan het thuisfront dachten)

worden te voet bezocht. Een goud-

geel zonnetje zorgt voor een wel-

haast zomers temperatuurtie. Het is

het afsluitende weekend van het jaar-

lijkse 'Cherry Blossom Festival' en de

monumentale gebouwen zijn dan ook

omgeven door prachtig in bloei

staande kersenbomen en magnolia's.

Informatievreters als we zijn willen

we op deze ene vrije middag natuur-

lijk zoveel mogelijk beluisteren, zien

en bekijken. Onze gids Dan, net her-

stellende van een zware herniaopera-

De 'boarding time' begint pas om

09.55 uur, maar het aantal controle-

posten is behoorlijk uitgebreid. Zo is

er de eerste check bij het inleveren

van de bagage, een tweede bij de pas-

poortcontrole door de marechaus-

see, de derde volgt tijdens een uit-

voerig interview bij de gate (vragen

als "wat gaan jullie in de VS doen", "is

deze handbagage echt van u", "hoe

lang gaan jullie op studiereis" en

"kennen jullie elkaar al langer").

Daarna volgt een vierde controlepost

met rontgenscan van de handbagage

en tenslotte worden we bij de vijfde

checkpoint nog eens gecontroleerd

op onze instapkaart. Dit alles onder

het motto 'Veiliger kunnen we het

voor u niet maken'.

Dan om 12.00 uur toch eindelijk de

lucht in met een enigszins afgeschre-

ven DC-IO van Northwest Airlines

voor een acht uur durende vliegreis

naar Washington. Bij aankomst op

airport Washington Dulles om 13.00

uur (20.00 uur Nederlandse tijd)

blijkt het complete vliegveldmanage-

ment totaal verrast door de aan-

komst van verschillende vluchten

tegelijk. In de aankomsthal zijn

slechts vier balies van de in totaal

veertien controleposten bemand.

Wachten luidt het devies, maar een

wachttijd van drie uur is zelfs ook

ons nuchtere 'Dutch documentalists'

toch wel een beetje aan de belache-

lijk lange kant. Maar ja, voor deze

'Moeder aller Studiereizen' heb je

wat over!

Maandag 7 april: Vroeg uit de

veren, want de eerste excursie staat

voor 09.30 uur gepland bij het News

Research Center van The Washington

Post. De beveiliging bij de entree is,

zoals overal in deze stad, nadrukkelijk

aanwezig. Dertien argeloze docu-

mentalisten worden van top tot teen

gemonsterd door drie geuniformeer-

de en bewapende beveiligingsbeamb-

ten. Ook paspoorten en tassen wor-

den gecontroleerd. Bijna als goedma-

kertje volgt hierop een juist zeer har-

telijke Amerikaans ontvangst met

gebak en koffie door Bob Lyford en

Bridget Roeber. De uitgebreide rond-

leiding over het research depart-

ment, de redactie en het archief wor-

den afgesloten met een uitvoerige

uitleg over de totale research-organi-

satie. Rond 12.15 uur wordt deze

leerzame sessie beëindigd.

Een korte lunch in het hotel en dan

snel met de taxi richting de Library

of Congress. In dit walhalla voor elke

informatiespecialist worden wij door

Mike Mashon rondgeleid over de

Page 27: VPOD op Amerikaanse tour

es

Na afloop van dit bezoek een eerste

versie gemaakt voor ons reisverslag

op de VPOD-site. Even snel tikken op

de laptop van Theo Kiffers, foto's

'overpompen' van Albert van den

Boomen, samenvoegen, inbellen, ver-

sturen naar onze web-man in 'The

Netherlands',jo lamerichs en klaar is

Kees. Tijd voor een gezellig etentje in

George Town.

burelen en archieven van de Motion

Picture, Broadcasting and Recorded

Sound Division. Het tweede deel van

de rondleiding bestaat uit een bezich-

tiging van het in 1997 totaal gereno-

veerde oude deel van de Li b rary. We

krijgen hier een nauwelijks te

beschrijven architectonische schoon-

heid onder ogen, met de grote lees-

zaal met zijn immense koepelgewelf

als absoluut hoogtepunt.

In een van de aanpalende studiezalen

krijgen we onverhoopt uitleg door

een bezoekster van Nederlandse

afkomst. Zij woont al 24 jaar in

Washington en doet in het kader van

haar promotie aan de universiteit,

onderzoek naar de wijnhandel tussen

Nederland en Frankrijk in zeventien-

de eeuwen dan met name tussen

Rotterdam en Nantes. Naam en

adres van deze mevrouw zijn inmid-

dels bekend bij de Rotterdamse

NRC. Wie weet levert het nog een

aardig artikel op.

Dinsdag 8 april: 's Morgens te voet

naar het Foreign Press Center waar

we om 09.30 uur wederom

Amerikaanse hartelijk worden ont-

vangen door researcher Miriam

Rider. Zij gunt ons een korte blik in

haar eenmans research-keuken. In de

personferentiezaal, waar we het niet

achterwege kunnen laten om ook zelf

achter het van de tv bekende spreek-

gestoelte plaats te nemen, worden

we toegesproken door directeur Paul

Demming. De ruimte waar de buiten-

landse journalisten kunnen mailen en

internetten, biedt ons de gelegenheid

om snel even te kijken hoe het met

de VPOD-site staat. Onder een luid

'Oh'-geluid zien we dat Jo Lamerichs

al meteen aan de slag is gegaan.

Hulde Jo!

Bij het afscheid krijgt een ieder van

ons ook nog een boek toegestopt

over de geschiedenis van Amerika.

Het Amerikaanse Ministerie van

Buitenlandse Zaken heeft haar pro-

motionele zaakjes goed geregeld!

's Middags om 13.00 uur weer verza-

melen voor een korte metroreis

richting de Nederlandse ambassade

in de buitendreven van Washington.

We moeten er om 14.00 uur zijn en

dat moet dus wel te doen zijn. Vanaf

het eindstation gaat het te voet rich-

ting ambassade. Straat links, einde

straat rechts, nog een keer links,

maar geen ambassade. Bezorgde

buurtbewoners komen al snel te

hulp."Dutch Embassy?" Nou, dan

moeten jullie hier weer helemaal

terug of hier door dit bosje. Dan

toch maar de kortste weg over een

glibberig bospaadje. Oeps, dit heeft

de man echter niet verteld. Een snel-

stromende beek met rotsblokken. De

oversteek wordt dan toch maar

gewaagd. Een enkele natte voet en

veel modder aan schoenen en naald-

hakken zijn het resultaat.

Nog een steile te nemen heuvel en

dan opeens het bevrijdende "Hé, kijk

daar is de ambassade". Maar wat doet

dat 2,5 meter hoge hek daar? We blij-

ken niet welkom via de achterkant

van de ambassade. Survivalleider Jos

neemt dan toch maar eens mobiel

telefonisch contact op met 'onze'

landsvertegenwoordigers in den

vreemde. Met hulp van de aanwijzin-

gen van een aardige medewerkster

belanden we uiteindelijk toch nog bij

de voordeur. Na deze vertraagde

aankomst wacht ons een ontvangst

0:QJEI;.

Page 28: VPOD op Amerikaanse tour

maar een tot op de laatste seconde

ingestudeerd stukje vakwerk!

de New Vork Public Library.

Wederom statige studiezalen en

prachtig gerenoveerde architectuur.

Na afloop kan de alleraardigste

excursieleidster haar emoties bij het

in ontvangst nemen van de 'little pre-

sents from the Netherlands' nauwe-

lijks bedwingen. Met name de 'origin-

al copy of the oldest still existing

newspaper in the world' (voorpagina

medio 1850 van de Haarlemsche

Courant) valt net zoals bij alle ande-

re gastheren/-vrouwen in hele goede

aarde.

Aansluitend eten we in een kleine

pizzeria bij het station. 's Avonds een

korte wandeling over de commercië-

le Times Square. Verlichte billboards

en andere flonkerende reclame-uitin-

gen dalen als een overweldigende

stortvloed neer op de 'Dutch newsli-

brarians'. Om de Franse horeca in

New Vork een hart onder de riem te

steken, dan toch maar een kop koffie

in het Franse etablissement Un,

Deux, Trois. Wat meteen leidt tot een

reservering voor het afsluitende

diner op vrijdagavond.

Een 'last drink' voor sommigen van

ons in een naburige Ierse pub in de

46ste Straat leidt tot een complete

verrassing voor de schrijver van dit

dagboek. Bij de eerste bestelling aan

de bar vraagt de barkeeper "Where

are y ou from?", "The Netherlands" is

mijn antwoord."Where do y ou live in

the Netherlands?", is zijn volgende

vraag. Ik antwoord met "In the neigh-

bourhood of Arnhem and Nijmegen."

"Do y ou know Venlo?", vraagt hij

opnieuw. Mijn verbazing als geboren

en getogen Venlonaar valt nauwelijks

te beschrijven. Eén avond in New

Vork en dan word je gevraagd of je

Venlo kent. 'It's unbelievable!'

door twee diplomatieke medewer-

kers, die ons inwijden in het reilen en

zeilen op de Nederlandse voorpost

in Amerika.

Met de taxi snel terug naar het cen-

trum, want om 16.00 uur staat het

bezoek bij NOS-correspondent

Charles Groenhuijsen op het pro-

gramma. Bijna lopen we hem mis,

want bij aankomst verlaat hij het

pand niet meer wetende dat wij nog

zouden komen. "Ben zo terug, ga

maar vast naar binnen", roept

Charles ons nog toe.

Op het toch al niet al te grote kan-

toor van Charles en zijn collega's zijn

we om 17.45 uur (23.45 uur

Nederlandse tijd) getuige van zijn

live-optreden in het NOS-Journaal.

Professioneel en routinematig pre-

senteert 'American' Charles voor de

Nederlandse huiskamers een item

over plunderingen in Bagdad. Geen

autocue, geen voorgelezen tekst

Woensdag 9 april: De dag van de

grote verhuizing. Vroeg ontbijt om

om 09.00 te kunnen uitchecken. Met

de bus naar Union Station voor de

treinreis per Amtrak maar New Vork.

Om 11.05 vertrek vanuit een regen-

achtig Washington. Onderweg nogsnel de voorbereidingen voor een

tweede versie op de VPOD-site en

via de besneeuwde steden Baltimore

en Philadelphia een 'just in time' aan-

komst in 'The city that never sleeps':

New Vork.

Volop hectiek in het station en op

straat, maar onze bus staat al weer

klaar voor het ritje naar hotel The

Roosevelt. Een schitterend gereno-

veerd hotel uit de jaren '20-'30 van

de vorige eeuw.

Snel de kamersleutels verdelen en

dan weer weg voor een excursie bij

Donderdag 10 april: Volgens

afspraak om 08.30 uur telefonisch

Page 29: VPOD op Amerikaanse tour

Times Square voor foto's en video.jes' nog steeds onbekende rapgroep

met bodyguards. ja, zelfs ook resear-

chers moeten wel eens het antwoord

op bepaalde vragen schuldig blijven!Max die beloofd heeft om na afloop

nog mee een pilsje te gaan drinken,

meldt zich telefonisch met de mede-

deling "jullie zullen nu wel naar het

Vrijdag II april: 08.30 uur en de

regen in New York komt met bakken

uit de lucht. Dus dan maar met z'n

allen in enkele 'Yellow cabs' richting

Columbia University Graduate

School of journalism. Hier worden

Organisatoren los van Tegelen en Anne Werst op bezoek bij Jay Leno.

we gedurende drie uur door profes-

sor Steven Ross onderwezen in de

redactie en journalistiek van de toe-

komst en de nieuwe belangrijke rol

die researchers daarin zullen moeten

gaan spelen. Het speeltje van Ross,

een super-mini videocamera, maakt

bij reisgenoot Guus Bosch zoveel

koopemoties los, dat hij besluit om

een eenzelfde camera te gaan kopen.

De trip per metro richting Times

Square na afloop blijkt een historisch

moment. Wij reizen als een van de

laatsten met de al decennia geldende

hotel willen!" Nee dus. afspraak is

afspraak. Vijf minuten later verschijnt

Max in de kroeg op de hoek en laat

ons nog enige tijd meegenieten van

zijn ervaringen en anekdotes, opge-

daan in zijn dagelijkse leven als 'Max

in the City'.

's Avonds gezamenlijk gegeten in een

restaurant in de buurt waar de opna-

mes voor de film Westside Story zijn

gedraaid. Een etablissement met wel

zeer 'big size' peppersteaks. Op de

terugweg naar het hotel nogmaals

een kort ommetje over een verlicht

contact met RTL4-correspondent

Max Westerman. "Bel me over een

half uur even terug, want ik weet nog

niet of ik een kruisgesprek met

Hilversum heb", aldus de vriendelijke

Max aan de andere kant van de

mobiele lijn. Zo afgesproken, zo dus

ook gedaan. "Ik ontvang jullie met alle

plezier om 12.30 uur voor een rond-

leiding bij RTL en CBS", meldt hij na

een half uur. De vrije uurtjes in de

morgen worden o.a. ingevuld met een

bliksembezoek aan Empire State

Building. Na slechts twintig minuten

wachttijd ontvouwt zich een geweldig

uitzicht over Manhattan en andere

delen van stad. Enkele vrouwelijke

reisgenoten benutten de tijd om op

zoek te gaan naar een winkel met

oordoppen. Dit om het indringende

nachtelijke verkeersgeluid in het

hotel nog enigszins binnen de perken

te kunnen houden.

's Middags is het een alleraardigste

Westerman die ons rondleidt over

de burelen van CBS en RTL. Ook een

bezoek aan het dak vanwaar hij altijd

op de Nederlandse tv te zien is

hoort bij de bezichtiging.

Na Max is er het bezoek aan de

audiovisuele archieven van CBS.

Kilometers lange kasten vol tapes en

films herbergen hier een schat aan

informatie van de Amerikaanse tele-

visie vanaf het allereerste uur. De

rondleiding die door het enthousias-

me van de verschillende CBS-mensen

grandioos uitloopt, eindigt pas om

16.30 uur. Wel nog even snel een

groepsfoto voor de 'anchor desk', en

dan snel naar de uitgang, langs de

staatsieportretten van alle CBS-cory-

feeën, waarvan de meesten al

behoorlijk op leeftijd zijn (Dan

Rather!).Bij het verlaten van het CBS-gebouw

worden we en passant nog bijna

overlopen door een voor ons 'oud-

Page 30: VPOD op Amerikaanse tour

Nederland met een Boeing 747 van

KLM is perfect en is een verademing

in vergelijking bij de heenreis. Omdat

de 'Jumbo' maar voor eenderde vol

zit, is er uitgebreid de mogelijkheid

om liggend de slaap te vatten en

zodoende te proberen om de onver-

mijdelijke jetlag te beperken.

'coins'. Zij zijn die dag voor het laatst

in omloop. Om 14.30 uur is om de

hoek bij Times Square het bezoek aan

het research-department van The

New York Times. Op het programma

staan een demo van het NYT

Intranet, een wandeling over de

immens grote redactie ( 1000 redac-

teuren!) en een uitgebreide uitleg bij

Research over wat hun positie en

werkzaamheden zijn. Op weg naar

buiten zien we door een glazen deur

een gezelschap van ongeveer veertig

man in druk overleg. We blijken getui-

ge te zijn van de dagelijkse 'frontpage

meeting' in de 'main conference

room': hier wordt bepaald wat we de

volgende morgen op pagina I zullen

lezen. De wandeling huiswaarts rich-

ting hotelleidt ons 'toevallig' langs de

NBC-store. Een winkel vol NBC-

koopwaar. Hier worden onze organi-

satoren Jos en Anne samen digitaal

vereeuwigd in het decor van talk-

show Jay Leno. Een presentje namens

de reisgroep!

Het laatste avondmaal in het Franse

restaurant loopt bijna uit op een ver-

velende confrontatie. De VPOD'ers,

hongerig als ze zijn van deze lange

laatste dag, willen enthousiast aan-

schuiven aan de gereserveerde tafel

van een beruchte New Yorkse maffia-

familie. Alleen de uit alle hoeken en

gaten toeschietende obers kunnen

ternauwernood een 'bloedbad' ver-

hinderen, want Don Corleone en

Joey Soprano grijpen al naar hun bin-

nenzak! Met de nodige tact wordt de

'Dutch group' uiteindelijk naar een

andere nog niet gedekte tafel

gemanoeuvreerd. Het voorgeschotel-

de diner is goed, maar bovenal erg

gezellig. Een vermoeiende week met

ontzettend veel indrukken en inte-

ressante nieuwe weetjes loopt ten

einde. Morgen nog een vrije dag voor

sightseeing in Manhattan.

Zondag 13 april: Volgens plan een

vroegere aankomst op Schiphol. Bij

het verlaten van het vliegtuig botst

de groep op een boeken- en tijd-

schriftenkiosk. In 'no time' is deze

middenstander door zijn totale voor-

raad van 'Max & The City' heen.

Koffers pakken, een laatste groepsfo-

to met Max' boeken en dan de harte-

lijke ontvangst door familie en beken-

den. Zo is er ook de spontane en

totaal niet verwachte ontvangst door

VPOD-nestor Fred Njio.

Een waardige afsluiting van een

geweldige studieweek die in een

prima onderlinge sfeer is verlopen.

Uit naam van alle deelnemers een

welgemeend woord van dank aan de

beide organisatoren Anne Werst en

Jos van Tegelen. Ruud Jacobs

Zaterdag 12 april: Vroeg op, ontbij-

ten en koffers inpakken. Nog tijd tot

19.00 uur voor bezichtiging van alle

dingen die je alleen maar van televisie

en uit de boeken kent. Met z'n allen

kopen we een 'funcard' voor de

metro en dan op naar de punt van

Lower-Manhattan. In de regen een

blik op het Vrijheidsbeeld en te voet

richting 'Ground Zero'. Ondertussen

verliezen we Anne Werst uit het oog,

maar met behulp van de mobiele

telefonie lukt het uiteindelijk toch

om haar weer bij de groep te loods-

en. De plek van de Twin Towers

maakt veel indruk.

Hier valt de groep uiteen en ieder

gaat voor een dag zijn eigen weg. De

groep van Albert, Fred, Mart en mij-

zelf zien deze dag nog Wall Street, de

metro van Brooklyn, China Town,

Little Italy, Manhattan en Brooklyn

Bridge, Central Park en verschillende

fotozaken voor het bekijken van digi-

tale camera-aanbiedingen. Het blijft

uiteindelijk bij 'kijke, kijke en niet

kope'.De snelle nachtelijke retourvlucht

(6,5 uur) vanaf vliegveld JFK naar

Page 31: VPOD op Amerikaanse tour

New Vork Pubtic Library'Patience and Fortitude'

Patience and Fortitude, de twee mar-

meren leeuwenbeelden op de trap

van de New York Public Library zijn

de wereldberoemde mascottes van

de bibliotheek. Vroeger bekend als

ners van New York volgens hem

zeker van pas zouden komen bij het

te boven komen van de Grote

Depressie, de economisch onzekere

tijden van de jaren '30.

Leo Astor en Leo Lenox naar de

oprichters van de bibliotheek, john

jacob Astor en james Lenox.

In de jaren dertig achtte de burge-

meester van New York, Fiorello

LaGuardia, het noodzakelijk de leeu-

wen te hernoemen als Patience en

Fortitude. Kwaliteiten die de inwo-

Maar ook wij kunnen ze gebruiken,

want onze afspraak over het digitali-

seren van grote collecties ging voor-

lopig niet door. Een verslag van de

'gewone' rondleiding (geschrevendoor Guus Bosch en Marianne

Vermaak) is te vinden op

www.vpod.nl!

Met dank aan

drukkerij PlantijnCasparie

IJsselstein

Page 32: VPOD op Amerikaanse tour

Photo(image)base is een softwareprogramma voor

het archiveren van beeldinformatie in een computer.

Diverse soorten beeldinformatie {foto's, diapositieven

en negatieven, gravures, etsen, gedrukte beelden, video-

beelden, etc.) maar ook brondocumenten {registers bur-

gerlijke stand, bevolkingsregisters, persoonskaarten,

bouwvergunnigen en notariële archieven e.d.) kunnen

met behulp van Photo(image)base direct in een compu-

ter worden gearchiveerd.

Door middel van het geven van zoekopdrachten heeft

u met 3 klikken op de muisknop direct de beschikking

over de gezochte beelden.

Andere voordelen zijn te vinden op het gebied van de

communicatie, Photo(image)base is Intranet en Internet

voorbereid. Vanuit Photo(image)base bent u in staat

rechtstreeks foto's per e-mail te versturen. U kunt op

ieder moment een afdruk maken naar elke Windows

ondersteunende printer.

Door middel van een zelf in te richten database bent

u geheel vrij in de keuze hoe uw database er uit komt

te zien. De beeldinformatie wordt gekoppeld aan de data-

base. Doordat elk beeld kan worden voorzien van diverse

kenmerken, kunnen beelden die eenmaal zijn gearchi-

veerd snel weer worden teruggevonden.

Verder kunnen wij u van dienst zijn met:

.digitaliseren van microfilm;

.digitaliseren en/ of microverfilmen van

de meest uiteenlopende documenten;.digitaliseren van beeldarchieven;.data-entry, OCR, SGML

en HTML werkzaamheden;.dupliceren van microfilm;.dupliceren van digitale informatiedragers;.conversie van databases.

Voor meer informatie of het maken van een afspraak

voor een demonstratie:

Waarom digitale beeldarchivering?

Behoud in combinatie met beschikbaarheid vormt het

belangrijkste kenmerk van digitale opslag. Digitale beeld-

opslag kan een positieve bijdrage leveren binnen

het conserveringsbeleid van uw archief. Het origineel

kan voorlopig in de kast blijven omdat men gebruik

kan maken van het digitale kopie van het origineel.

Snel, efficiënt, veilig en overzichtelijk zijn enkele

begrippen die onlosmakelijk aan Photo(image)base

zijn verbonden.

Microformat

KRIJGEN ELK ARCH EF KLE

MicroFormat Systems .Heereweg 331 .Postbus 287.2160 AG Lisse. Tel 02524321 00

Fax 0252 43 21 01 .E-mail [email protected]

Nw I