VOORTGANGSRAPPORTAGE

Regio FoodValley

2015 - 2016

2

INHOUD pag

VOORAF 4

DE VOORTGANG IN EEN OOGOPSLAG 5

REGIOPROJECTEN UIT HET UITVOERINGSPROGRAMMA 6

Verbeteren kennisinteractie 6

1. Versterken kennisstructuur Leren en Werken 6

2. Regionale arbeidsmarktagenda 6

Global pipelines ̴ internationalisering 6

Communicatie, marketing en acquisitie 9

Versterken fysiek en sociaal duurzame leefomgeving 10

1. KennisAs Ede-Wageningen 10

2. World Food Center/Experience Center Ede 11

3. Wageningen Campus 11

4. Poultry Expertise Center Barneveld 12

5. Railterminal Barneveld 12

6. ICT-Campus Veenendaal 13

7. Food Production Center Nijkerk 13

ECONOMIE 14

1. Database foodbedrijven 14

2. Regionaal Programma Werklocaties 14

3. Regionaal beleid PDV-GDV 15

4. Internationale school 15

5. ExPatCenter 15

6. Marketing & Acquisitie 16

7. Regionale Energievisie FoodValley 16

8. Uitvoeringsplan Voedselvisie 16

WERKGELEGENHEID 18

Ad a Strategische arbeidsmarktagenda 18

Ad b Effectieve regionale werkgeversdienstverlening 18

Ad c Realisatie banenafspraak 18

3

INHOUD pag

RUIMTELIJKE ONTWIKKELING 20

1. Gebiedsvisie Regio FoodValley 20

2. Menukaart 20

3. Vrijkomende Agrarische Bedrijfsbebouwing 20

4. FoodValley als recreatief aantrekkelijke regio 21

5. Uitrol breedband 21

6. Omgevingswet 22

7. Fijnstof & geur 22

WONEN 23

1. Huisvesting statushouders 23

2. Betaalbaarheid 24

3. Monitoring regionale woningmarkt 24

MOBILITEIT 25

1. A1/A30 25

2. Fiets 25

3. OV 25

4. Basismobiliteit 25

5. Wepod 25

REGIOCONTRACT 2012-2015 26

BESTUURLIJKE ZAKEN 2015-2016 27

De strategische agenda 27

De gemeenschappelijke regeling 27

De bestuurscommissie Basismobiliteit 27

De gemeentelijke bijdrage 27

Samenwerking met Food Valley NL 27

De informatievoorziening 27

4

VOORAF

In 2011 was FoodValley nog een abstract begrip met aan de verre horizon het beeld van een economisch krachtige, vitale en duurzame groene regio, waar het goed wonen, werken, leren en recreëren is. Anno 2016 is dat visioen verworden tot een nationaal én internationaal sterk beeld van Regio FoodValley, waarin Ondernemers, Onderwijs- en onderzoeksinstellingen en Overheid eensgezind optrekken. De drie O’s hebben de ambitie om met elkaar een economische topregio tot stand te brengen en uit te groeien tot hét agrofoodcentrum van Europa. Ze hebben daarvoor vorig jaar de Strategische Agenda 2015-2019 vastgesteld, waarin het ideaalbeeld FoodValley regio 2025 is geformuleerd en afspraken zijn gemaakt over de inzet van de regionale partners. De Strategische Agenda is vervolgens uitgewerkt in een Uitvoeringsprogramma, waarin projecten zijn benoemd die een bijdrage kunnen leveren aan de in de agenda geformuleerde en door de samenwerkingspartners omarmde opgaven: Verbeteren kennisinteractie Uitbouwen global pipelines Vergroten innovatiekracht Branding en marketing Versterken fysiek en sociaal duurzame leefomgeving.

Het Uitvoeringsprogramma Triple Helix Regio FoodValley is een dynamisch programma: afgeronde projecten worden afgevoerd en nieuwe projecten en initiatieven worden toegevoegd. Op dit moment omvat het programma in totaal 26 projecten, waarvan er 11 door overheden worden opgepakt. Met de voorliggende Voortgangsrapportage worden provincie(s) en gemeenteraden van Barneveld, Ede, Nijkerk, Renswoude, Rhenen, Scherpenzeel, Veenendaal en Wageningen geïnformeerd over de vorderingen en resultaten. Hierbij ligt de focus op de 11 overheidsprojecten. De uitdaging voor Regio FoodValley en de daaraan deelnemende gemeenten ligt in het optimaliseren van het woon-, werk- en leefklimaat in deze regio. De gemeenten zijn daarvoor verantwoordelijk. Deze gezamenlijke opgave is in de regionale portefeuillehoudersoverleggen ‘Economie en Werkgelegenheid’ en ‘Ruimtelijke Ontwikkeling, Wonen en Mobiliteit’ uitgewerkt in werkprogramma’s. Daarbij wordt ook samengewerkt met maatschappelijke organisaties, die geen vaste plaats hebben in de triple helix stuurgroep. De onderwerpen waarmee Regio FoodValley de komende jaren met maatschappelijke organisaties aan de slag gaat, zijn beschreven in de werkprogramma’s Economie en Werkgelegenheid, Ruimtelijke Ontwikkeling, Wonen en Mobiliteit. Ook over de uitvoering daarvan wordt u in deze Voortgangsrapportage geïnformeerd.

5

De voortgang in een oogopslag

Triple Helix samenwerking Strategische Agenda 2015-2019 Van Denken naar Doen vastgesteld

Uitvoeringsprogramma Triple Helix Regio FoodValley opgesteld

Steun verkregen van provincies Gelderland en Utrecht voor Uitvoeringsagenda

11 projecten van Regio FoodValley gemeenten in uitvoering gebracht

Regio FoodValley Werkprogramma’s van de acht in Regio FoodValley samenwerkende gemeenten opgesteld

Projecten in uitvoering op basis van werkplannen 2016 - 2017

Bestuurlijk Triple Helix samenwerking versterkt door grote steun voor Strategische Agenda

Samenwerking acht gemeenten vastgelegd in nieuwe gemeenschappelijke regeling

Afspraken gemaakt tussen raden en Regiocommissie over vergroten betrokkenheid bij Regio FoodValley

Instemming gemeenteraden met verhoging gemeentelijke bijdrage aan Regio FoodValley voor 2017

Informatiebijeenkomsten en evenementen georganiseerd over ontwikkelingen binnen de regio om raden en andere partijen op de hoogte te houden

Regiocontract 2012 – 2015 Regiocontract 2012 – 2015 afgerond

Met 40 projecten uit zes programma’s zijn ambities van regio(-gemeenten) en partners waargemaakt

6

Wat is er in de periode 2015 – 2016 bereikt op het gebied van:

Regioprojecten uit het Uitvoeringsprogramma

Het Uitvoeringsprogramma Triple Helix Regio FoodValley kent 11 projecten die onder verantwoordelijkheid van de regio(-gemeenten) vallen. Deze worden hieronder afzonderlijk toegelicht; voor de overzichtelijkheid is de indeling van de opgaven uit de Strategische Agenda aangehouden. Verbeteren kennisinteractie

1. Versterken kennisstructuur Leren en Werken

Regio FoodValley is een ‘jonge’ arbeidsmarktregio, die stevig wil investeren in passende dienstverlening aan werkgevers rondom de thema’s werken, leren en participatie. Hiervoor wordt aangesloten bij de landelijke kennisstructuur van leerwerkloketten. Het Kenniscentrum Leren en Werken richt zich op innovatieve leerwerk-arrangementen, financial engineering voor werkgevers, versterken van sociaal ondernemerschap en het faciliteren van een ‘leven lang leren’. Tevens wordt de dienstverlening aan werkgevers verder geoptimaliseerd. Voortgang Er ligt een goedgekeurd plan van aanpak voor de start van een kenniscentrum. De projectleider start in nauwe afstemming met het WerkgeversServicePunt (WSP) op korte termijn met de eerste fase vormgeving van het kenniscentrum Leren en Werken. 2. Regionale arbeidsmarktagenda

Voorwaarde voor het realiseren van de economische ambities van FoodValley is een goed functionerende arbeidsmarkt. Een actuele regionale arbeidsmarktagenda richt zich op het realiseren van een excellente arbeidsmarkt, met goed opgeleid personeel, waar ieders talent wordt benut. Een effectieve overlegstructuur van Triple Helix-partners en overige relevante partners is noodzakelijk om gezamenlijk prioriteiten en acties af te stemmen. Voortgang De besluitvorming over de start van de regionale arbeidsmarkttafel is afgerond: Triple Helix-partners participeren gelijkwaardig in de tafel. In het najaar volgt een startbijeenkomst en zal een eerste concept van de regionale arbeidsmarktagenda worden opgesteld. Global pipelines ~ internationalisering

Regio FoodValley is sinds april 2014 vertegenwoordigd in Brussel. In de periode tot november 2015 was dit in het kader van een pilot. Na een evaluatie in het voorjaar van 2015 is besloten de vertegenwoordiging in Brussel voort te zetten. In het voorjaar van 2016 heeft het Regiobestuur het werkplan ‘Brussel 2016-2019’ vastgesteld. Dit werkplan kent dezelfde looptijd als de Strategische Agenda Regio FoodValley en draagt bij aan de verwezenlijking van de ambities uit deze agenda.

7

Regio FoodValley heeft geen eigen kantoor in Brussel. Tijdens de pilotperiode, toen de regio een kwartiermaker naar Brussel had gestuurd om aansluiting te vinden bij relevante netwerken en (eventueel) structurele vertegenwoordiging in Brussel voor te bereiden, kon er ‘om niet’ gebruik gemaakt worden van de faciliteiten van de provincie Gelderland in Brussel. Gelderland werkt daar vanuit het Huis van de Nederlandse Provincies samen met de provincie Overijssel en Regio Twente als ‘Oost Nederland’. Voor de periode 2016-2019 zijn inmiddels bestuurlijke afspraken gemaakt met de provincie Gelderland. Het gebruik van de Brusselse huisvesting is gewaardeerd op een bedrag van 10.000 euro per jaar en is onderdeel gemaakt van de gebiedsopgave Regio FoodValley. Daarmee is de aanwezigheid van Regio FoodValley als onderdeel van kantoor Oost Nederland in het Huis van de Nederlandse Provincies geformaliseerd. Samenwerking De aanwezigheid in het Brusselse provinciehuis heeft als voordeel dat er nu ook kortere lijnen zijn met onder meer de andere FoodValley-Provincie Utrecht, die eveneens vanuit deze locatie opereert. Daarnaast wordt nauw samengewerkt met de andere aanwezige Nederlandse regio’s, zoals bijvoorbeeld Arnhem-Nijmegen Cityregion en de Cleantechregion (Apeldoorn/Stedendriehoek). Regio FoodValley heeft zich bovendien aangesloten bij ERRIN (European Regions of Research and Innovation Network), een netwerk van 120 in Brussel vertegenwoordigde regio’s, die samenwerken op het gebied van projectontwikkeling en kennisdeling in diverse themagerichte werkgroepen. Regio FoodValley zit in de werkgroep BioEconomy en werkt mee aan de voorgenomen vorming van de subgroep ‘Food’. Via het ERRIN netwerk zijn al vele interessante contacten met andere regio’s gelegd. De contacten met andere Europese regio’s richten zich op een aantal zaken. Op het moment dat er een beroep wordt gedaan op Europese subsidies is het in veel gevallen een vereiste, dat wordt samengewerkt met (partners uit) meerdere Europese regio’s. Door een netwerk van gelijkgestemde (min of meer gelijkwaardige) regio’s op te bouwen, die met vergelijkbare thema’s bezig zijn, wordt de kans op succes in dergelijke gevallen aanzienlijk vergroot. Zo’n netwerk is ook relevant voor kennisdeling op specifieke thema’s en voor uitwisselingen tussen bijvoorbeeld bedrijven of onderwijsinstellingen. Östergötland en andere Europese regio’s In het kader van contacten met andere regio’s heeft in oktober 2015 een bestuurlijke kennismaking met de Zweedse regio Östergötland plaatsgevonden. Deze regio is actief op het gebied van agrofood en ICT en er lijken diverse kansen voor samenwerking te liggen. Zo zijn er al instellingen uit deze regio aangesloten bij het Poultry Expertise Centre en wordt er samengewerkt aan de uitdagingen in het praktijkonderwijs voor de pluimveesector. In het voorjaar van 2016 heeft een verkenning plaatsgevonden naar Europese regio’s als mogelijk interessante samenwerkingspartners voor Regio FoodValley. Het resultaat hiervan wordt in september aan het regiobestuur aangeboden samen met een advies over het verder vormgeven van een dergelijke samenwerking met in het bijzonder Central Denmark. Hierbij wordt nadrukkelijk aandacht besteed aan de reeds bestaande netwerken van regionale partners zoals Wageningen UR en Food Valley NL. Revenuen van samenwerking De vertegenwoordiging in Brussel draagt ook bij aan het verwerven van Europese subsidies. Om succesvol te kunnen zijn op het gebied van Europese fondsenwerving is het van groot belang dat er concrete projectideeën vanuit de regio zijn. Daarbij moet er ook voldoende ambtelijke capaciteit beschikbaar zijn voor het doorlopen van het subsidietraject. Aanvragen worden meestal via een internationaal consortium vormgegeven, waarbij regio’s, gemeenten, maar ook bedrijven en kennisinstellingen als partner betrokken worden. In het voorjaar van 2016 is een aantal projectvoorstellen in het kader van Horizon 2020 (Europese subsidie voor innovatie en onderzoek) ingediend; de regio c.q. regiogemeenten zijn hier als partner of ‘2nd partner’

8

bij betrokken. Het meest kansrijk lijkt een aanvraag in het kader van de subsidiecall ‘re-naturing the cities’ te zijn, waarin Ede samen met Alterra (Wageningen UR) is betrokken. Op dit moment is echter nog geen uitsluitsel over de toewijzing van deze subsidies. Samen met de provincie Gelderland is de mogelijkheid verkend om te participeren in een grootschalig project op het gebied van autonome voertuigen (als mogelijke opvolger van de WEpod). Uiteindelijk is daar toch van afgezien in verband met de focus van de regio en de beschikbare capaciteit om een dergelijk project verder vorm te geven. Internationale positionering Door de aanwezigheid van Regio FoodValley in Brussel is het mogelijk de regio internationaal te positioneren en onder de aandacht te brengen van vertegenwoordigers van Europese instituties en delegaties. De regio wordt met enige regelmaat gevraagd een presentatie te geven voor delegaties die een bezoek brengen aan Brussel. Zo zijn het afgelopen jaar presentaties gegeven aan diverse internationale delegaties, vaak in triple helix-samenstelling. Ook diverse groepen uit Nederland hebben in Brussel het verhaal van onze regio te horen gekregen. De regio is zelf ook actief met het organiseren van specifieke bijeenkomsten in Brussel, meestal samen met andere regio’s. Zo heeft onder regie van Regio FoodValley en de Arnhem Nijmegen Cityregion in juni 2016 een internationale bijeenkomst plaatsgevonden op de Nederlandse Ambassade over de Urban Agenda. Deze bijeenkomst was samen met het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties georganiseerd en droeg de stempel van het Nederlands voorzitterschap van de EU. In dezelfde maand heeft Regio FoodValley bijgedragen aan een seminar over de toekomst van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid, georganiseerd door Europarlementariër Jan Huitema en het Huis van de Nederlandse Provincies. Twee van de sprekers op dit seminar waren afkomstig uit Regio FoodValley. Dergelijke bijeenkomsten dragen bij aan het (internationale) beeld van Regio FoodValley dat (vertegenwoordigers uit de regio) belangrijke gesprekspartners kunnen zijn bij de totstandkoming van nieuw Europees beleid. Werkbezoeken aan Regio FoodValley De inzet in Brussel heeft tevens een positieve invloed op het aantal werkbezoeken aan Regio FoodValley. Er is, zoals hiervoor al gemeld, een delegatie van de Zweedse regio Östergötland op bezoek geweest en andere regio’s bereiden een dergelijk bezoek voor. Ook heeft een aantal Nederlandse Europarlementariërs een werkbezoek aan de regio gebracht. Het werkbezoek van de Permanente Vertegenwoordiging van Nederland bij de EU aan Gelderland speelde zich eveneens voor een belangrijk deel in Regio FoodValley af en daarbij zijn meerdere regionale bedrijven en instellingen aan bod gekomen. Afgelopen voorjaar heeft de volledige landbouwcommissie van het Europees parlement, op uitnodiging van Europarlementariër Jan Huitema, een bezoek aan Nederland gebracht, waarbij opnieuw diverse bedrijven en instellingen uit Regio FoodValley zijn bezocht. Werkbezoeken aan Brussel De vertegenwoordiging in Brussel speelt vanzelfsprekend ook een belangrijke rol bij bezoeken van delegaties uit Regio FoodValley aan Brussel. Dergelijke bezoeken dragen bij aan de Europese bewustwording van bestuurders en ambtenaren. Daarnaast levert het hen de kennis op die nodig is om de kansen te benutten die Europa biedt, bijvoorbeeld op het gebied van fondsenwerving. Een bestuurlijke en ambtelijke delegatie neemt jaarlijks deel aan de European Week of Regions and Cities (voorheen Open Days). Voor de komende editie staat daarbij een seminar over het Europees Voedselbeleid op het programma, dat op initiatief van Regio FoodValley met diverse Europese regio’s samen wordt georganiseerd. Tot slot draagt de vertegenwoordiging van Regio FoodValley in Brussel bij aan de versterking van onze kennispositie ten aanzien van Europees beleid op het gebied van agrofood. In dat kader is de regio bijvoorbeeld aangehaakt bij de ontwikkeling van het door de Europese Commissie gelanceerde

9

Smart Specialisation Platform on Agrofood. Ook de lancering van de EU Food 2030 Agenda in oktober 2016 wordt nauwlettend gevolgd. De rechtstreekse contacten met vertegenwoordigers van de Europese Commissie in Brussel dragen hier in grote mate aan bij. Internationalisering Voor Regio FoodValley houdt de wereld niet op bij Brussel; de ambities strekken verder en de ontvangst van internationale delegaties neemt dan ook een belangrijke plek in. In juni 2016 is een presentatie verzorgd voor een groep van 25 internationale landschapsarchitecten, die uit de hele wereld bij elkaar waren gekomen in Wageningen. Ze brachten een werkbezoek aan de Blauwe Kamer, onderaan de Grebbeberg, en discussieerden met elkaar over de waarde van landschappen in relatie tot foodproductie. In de presentatie van FoodValley werd uitgelegd hoe food al sinds lange tijd verbonden is aan onze regio. En dit is slechts één voorbeeld van de presentaties die worden gegeven voor regionale netwerken, nationale delegaties of internationale bezoekers. Opvallend in de contacten is de grote belangstelling die er bestaat voor de wijze waarop de regio georganiseerd is. De samenwerking tussen onderwijs, ondernemers en overheid is breed bekend en de steeds terugkerende vraag is hoe e.e.a. georganiseerd en gefinancierd is. Regio’s in Thailand, Zuid-Korea, Canada en Zuid-Afrika willen vergelijkbare concepten realiseren. Canada is buiten Europa een kansrijk handelsland. Weinig taalbarrières (Engels), vergelijkbare cultuur en een sterke historische band sinds WOII. Na een bezoek van een delegatie uit Edmonton zoekt de regio kansen om de banden met regio’s in Canada aan te halen. Hiervoor werkt ze samen met OostNV en de FME, de Federatie van de Metaalindustrie. Binnen deze vereniging bestaat een groep ondernemers in de foodprocesindustrie (GMV), die relaties met foodondernemers in Canada activeert. De regio gaat actief op zoek naar ondernemers die van deze kansen willen profiteren. Communicatie, marketing en acquisitie

‘Be good and tell it’ – het is de reden dat Regio FoodValley samen met de partners in de regio regelmatig van zich laat horen. Onder andere via social media, met artikelen in de (lokale) kranten en met presentaties voor bijvoorbeeld serviceclubs, bedrijvenkringen en internationale delegaties. In dit kader mag het bezoek van de ambassadeur uit de Oekraïne niet onvermeld blijven; hij bezocht de regio in maart 2016 en liet zich uitgebreid informeren over de positie van FoodValley. Bij dergelijke officiële ontvangsten werkt de regio nauw samen met diverse instanties, in het bijzonder met ontwikkelingsmaatschappij OostNV en Wageningen UR. Dankzij deze samenwerking beschikt de regio over een groot internationaal netwerk, dat ingezet kan worden om bedrijven en instellingen te helpen hun positie op de wereldmarkt te versterken. In 2015 werden de FoodValley Open Days georganiseerd: twee dagen diverse bijeenkomsten in de regio. Ook worden met regelmaat andere activiteiten georganiseerd: lezingen, workshops, een ondernemersontbijt, een lunch en op vrijdag de jaarlijkse regiotour.

10

De Gelderlander publiceerde in 2015 een aantal specials over FoodValley, waarin de regio zich profileerde als kennisregio. In samenwerking met grote uitgevers investeerde de regio enkele keren in mediacampagnes. De regio investeert zelf in het businessmagazine ValleiBusiness, dat zes keer per jaar verschijnt en verspreid wordt onder ruim 4000 ondernemers in de regio. In dit magazine geven interviews met ondernemers inzicht in de manier waarop ondernemers kansen benutten. In 2015 is voor het eerst een perstour georganiseerd. De culinaire pers was uitgenodigd voor een kennismaking met bijzondere kaasmakers in de regio. Dit initiatief heeft mooie artikelen in de culinaire bladen opgeleverd, waarbij duidelijk een link werd gelegd tussen het gebied en de kaasbedrijven. De afgelopen jaren heeft Regio FoodValley zich gepresenteerd op vastgoedbeurs Provada. Inzet daarvan is steevast de vastgoedsector bekend te maken met de kansen in de FoodValley regio. Overall boodschap is dat de regio groeipotentie heeft en beschikt over een sterk kenniscluster, dat studenten en ondernemingen aantrekt. De deelname aan de beurs was aanleiding vastgoedbedrijven uit te nodigen in de regio en hen te laten zien wat hier gebeurt. In het kader van Branding en Marketing (opgave 4 uit het Uitvoeringsprogramma Triple Helix Regio FoodValley) wordt momenteel gewerkt aan een breed gedragen communicatieplan en een strategie voor marketing en acquisitie. Afronding van de besluitvorming hierover staat voor de komende maanden gepland. Versterken fysiek en sociaal duurzame leefomgeving

1. KennisAs Ede-Wageningen

Het gebied Ede-Wageningen is het kennishart van Regio FoodValley en speelt een belangrijke rol in het oplossen van wereldwijde voedseluitdagingen. De regio is met name sterk in onderzoek en ontwikkeling op het gebied van (Agro)Food en Life Sciences en onderscheidt zich daarin van andere foodclusters die dichter bij de primaire productie staan. De universiteitscampus, het Business & Sciencepark Wageningen, de Kennis-campus Ede en het World Food Centre i.o. vormen de kern van de KennisAs. Daarnaast zijn meerdere organisaties van nationale en internationale betekenis vertegenwoordigd in Ede en Wageningen, waaronder Wageningen UR (de beste agrofood-universiteit ter wereld), FrieslandCampina, NIZO Food Research, Keygene, MeteoGroup, Noldus, MARIN, NIOO-KNAW en Essensor. De Wageningen Campus en de Kenniscampus Ede tellen samen meer dan 20.000 studenten (WO, HBO en MBO). De regio is aantrekkelijk als vestigingsplaats voor andere bedrijven en instellingen. Er is tevens een goede voedingsbodem voor nieuwe start-ups op het gebied van food, gezondheid, life sciences, water, duurzaamheid en klimaat. Voortgang De samenwerking tussen de overheden (Ede, Wageningen, provincie Gelderland), instellingen (WUR, Kenniscampus Ede) en bedrijfsleven op de drie sporen concurrentiekracht, kennis-ecosysteem en fysieke herkenbaarheid draagt bij aan de focus om de ‘local buzz’ en ‘global pipelines’ van het gebied te versterken. Het starterslandschap op de beide campussen en het Business&Sciencepark Wageningen wordt in kaart gebracht om de mix van incubators en technische faciliteiten nog beter te kunnen afstemmen op de behoeften van startende en doorgroeiende agrofood kennisbedrijven. Een bijzondere ontwikkeling is de verkenning die momenteel uitgevoerd wordt voor een interuniversitair onderzoekprogramma op het terrein van Food in relatie tot het World Food Center in Ede (zie ook bij dat item). Naast het versterken van het lokale en regionale netwerk om de

11

agrofoodkennis te valoriseren, wordt aan een aantal showcases gewerkt (zogenaamde KennisTuinen). Deze zullen in de loop van 2017 zichtbaar kunnen worden. Dit zal ook bijdragen aan het vestigingsklimaat voor startende en doorgroeiende bedrijven en hun (internationale) kenniswerkers. Het initiatief van de provincie Gelderland om de ontwikkeling van de WEpod in deze regio de ruimte te geven, is een goed voorbeeld van het effect van de keuze om de KennisAs aan te wijzen als dé plek voor innovaties en experimenten. Inmiddels zijn er 90 bedrijven (starters, MKB en multinationals) gevestigd op Wageningen Campus. Het World Food Center i.o. zal samen met het WFC Experience Center één uitnodigend Food Village vormen. Food Valley NL rondt momenteel een haalbaarheidsonderzoek af naar een Food Incubator op de WFC-locatie. In de Kenniscampus Ede tekent zich de concentratie af van praktijk-leren en de doorlopende leerlijn van VMBO, MBO en HBO met zo’n 12.000 studenten. De gemeente Ede heeft samen met andere partners met het Centrum voor Jong Ondernemerschap (OndernemersVallei) een stevige impuls gegeven aan het bevorderen van het ondernemerschap in brede zin. Met intensieve samenwerking op het gebied van het vestigingsklimaat, bereikbaarheid en woon- en leefklimaat zal een schaalsprong worden gerealiseerd. Hierdoor kan Ede-Wageningen, hét kennishart van Regio FoodValley, uitgroeien tot toonaangevend food-cluster dat van grote betekenis zal zijn voor het ontwikkelen en toepassen van kennis over het duurzaam voeden van de wereld. 2. World Food Center/Experience Center Ede

Direct naast het intercitystation Ede-Wageningen zal het World Food Center (WFC) ontwikkeld worden. Het WFC wordt het (inter)nationale iconische experience center waar de Nederlandse agrofoodsector en tuinbouwbranche haar toonaangevende rol in de wereldwijde voedselvoorziening laat zien. Het WFC is tegelijkertijd een broedplaats waar kennisinstellingen en bedrijfsleven nieuwe kennis en markttoepassingen kunnen tonen en uitproberen. Jaarlijks wordt een groot aantal binnen- en buitenlandse bezoekers verwacht. Mede om deze reden hebben vijf universiteiten (Groningen, Maastricht, Nijmegen, Utrecht en natuurlijk Wageningen) samen met het bedrijfsleven en overheid het initiatief genomen een onderzoeksprogramma op te zetten. Het programma heeft als doel binnen een innovatieve onderzoekomgeving fundamenteel onderzoek te realiseren met en voor bezoekers van het WFC. Voortgang WFC-Development, de gemeente Ede en negen bedrijven en kennisinstellingen gaan gezamenlijk het concept World Food Center/Experience Center verder ontwikkelen. Zij starten op korte termijn met de WFC-activiteiten in de Mauritskazerne in Ede. Het WFC zal zich van hieruit verder ontwikkelen tot het iconische centrum dat de onderdelen Experience, Lab en Innovatiecentrum omvat. De ‘kopgroep’ bestaat uit Albert Heijn, Albron, DSM, FrieslandCampina, Keygene, Priva, Rabobank, Scelta / Kokkerelli en Wageningen Universiteit. De overige twaalf bedrijven en kennisinstellingen, die al sinds juli 2015 verbonden zijn aan de ontwerpfase van het WFC, worden eveneens betrokken bij de plannen. De ambitie is dat de groep deelnemende bedrijven fors gaat groeien. 3. Wageningen Campus

Regio FoodValley kenniseconomie beschikt met Wageningen Campus over een kenniscampus van nationale en internationale betekenis. Het is hét hart van kennisontwikkeling en R&D-bedrijvigheid. De campus is thuisbasis voor Wageningen UR, KNAW-NIOO, Vilentum STOAS en Friesland Campina (bedrijfs-R&D) en heeft onder meer een competence center voor ontmoeting en debat (Impulse).

12

De corebusiness van Wageningen UR ligt in onderzoek, onderwijs en innovatie. Specifieke programma-activiteiten, gericht op innovatie, zijn facility sharing (CAT-AgroFood), starters (StartLife), ontmoeting en debat (Impulse). De campus wil daarnaast aantrekkelijke vestigingsvoorwaarden creëren voor bedrijfsleven en andere kennisinstellingen. Al in 2014 heeft het ExPat Center FoodValley zich op de campus gevestigd; momenteel wordt hard gewerkt aan voorzieningen op de campus zoals Campus Plaza (studentenhuisvesting, short stay, kinderopvang), detailhandel en horeca. Voortgang Kleine R&D-bedrijven en R&D-dependances van grote voedselbedrijven hebben inmiddels een plaats gevonden in het bedrijfsverzamelgebouw PlusUltra, dat eind 2015 is geopend. Belangrijke nieuwe huurder is het zuivelbedrijf CSK Food Enrichment dat zich in de tweede helft van 2016 in dit gebouw vestigt. Eveneens in de tweede helft van 2016 vestigt TNO Food & Nutrition zich op de campus. Ondertussen wordt onderzocht of en hoe Wageningen Campus en het nabijgelegen Business & Sciencepark functioneel met elkaar verbonden kunnen worden, zodat gesproken kan worden van één kennis-ecosysteem en dus ook één Wageningen Campus. 4. Poultry Expertise Center Barneveld

De Aeresgroep (CAH Dronten, Groenhorstcollege, PTC+ en Stoas) en het Dutch Poultry Center hebben samen ideeën ontwikkeld voor een internationaal kennis- en opleidingscentrum ten behoeve van de pluimveesector in Barneveld. Bedoeling is opleidingen, gericht op veeteelt en in het bijzonder op pluimvee, te clusteren en te bundelen binnen de aanwezige faciliteiten bij PTC+ en Groenhorstcollege. Het gaat daarbij zowel om complete opleidingen en modulaire onderdelen op MBO (Centrum voor Innovatief Vakmanschap), HBO en WO-niveau, als om onderzoek in samenwerking met Wageningen UR en het bedrijfsleven in de directe omgeving; bedrijven in de regio gaan in dit geval dienen als proefbedrijven voor innovaties. Het uiteindelijke doel is het realiseren van een op praktijkonderwijs in veeteelt en pluimvee gericht internationaal topinstituut in Barneveld. Voortgang In 2013 is gestart met een lectoraat Gezonde Pluimveehouderij op HBO-niveau. De MBO-opleidingen zijn geherstructureerd. Voor verschillende modules zijn Nederlands- én Engelstalige e-learning trajecten ontwikkeld en in een pilot getest met deelnemers uit zes landen. Er is ook een Poultry Innovation Lab (demonstratie- en trainingsfaciliteit) gebouwd, waarvoor het bedrijfsleven de nieuwste technieken heeft ingebracht. De belangrijkste activiteiten voor de komende jaren zijn:

het voortzetten en uitbouwen van het lectoraat Gezonde Pluimveehouderij, waarbij het accent ligt op duurzame alternatieven met lage footprint voor eiwit in voer;

vorming en doorstart van de pilots internationaal samenwerkingsverband (Europees en worldwide);

doorontwikkeling landelijke MBO- en HBO-opleiding Pluimveehouderij incl. e-learning;

opzetten en ontwikkelen van een internationale MBA-opleiding Poultry Production;

opbouwen en versterken van de samenwerking tussen kennisinstellingen (MBO, HBO en WUR) m.b.t praktijkonderzoek, wetenschappelijk onderzoek, internationale trainingen en innovatie;

Poultry Business Centre.

5. Railterminal Barneveld

De gemeente Barneveld heeft in het kader van multimodaal vervoer en duurzaamheid in samenwerking met de provincie Gelderland een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd naar een goederenoverslagpunt op Bedrijventerrein Harselaar langs de A1. Een railterminal op die logistiek interessante locatie is goed voor Barneveld én voor de Regio FoodValley en past binnen de ambities van de regio. De studies geven aan dat er marktpotentie is voor een haalbare businesscase en dat er partijen geïnteresseerd zijn in realisering en exploitatie van een railterminal.

13

Voortgang Regio FoodValley wil op het gebied van Food actief investeren in meer schakels in de ‘keten’ en het onderdeel logistiek is hierin een vitale schakel. Momenteel wordt gestreefd naar cofinanciering door de provincie van een deel van de initiële investering (ontsluiting op het openbaar spoornetwerk). Daarnaast wordt gezocht naar steun van regio en provincie om de terminal toegelaten te krijgen op het nationale spoornetwerk. 6. ICT-Campus Veenendaal

ICT kan als motor voor innovatie en duurzame vernieuwing bijdragen aan de realisatie van de FoodValley-ambitie. Veenendaal heeft een sterke ICT-sector en het beleid van de gemeente Veenendaal is gericht op verdere ontwikkeling en profilering hiervan. Het uiteindelijke doel is een ICT-campus in 2025 met een vaste bezetting door ICT-bedrijven, studenten, onderwijsorganisaties, startups, ICT-dienstverleners en intermediaire organisaties. De focus ligt primair op ICT in relatie tot Food & Health & Tech. Voortgang De campusontwikkeling verloopt in drie fasen:

lancering van de virtuele ICT-Campus: stagebank, onderwijsbank, vacaturebank, bedrijvenbank, ontsluiten van kennis en trends rondom innovatie en financiering in de sectoren ICT, food, health en tech. Dit inhoudelijke programma laat zien wat de toegevoegde waarde is van samenwerking gericht op innovatie en arbeidsmarkt. De gemeente Veenendaal heeft hiervoor een krediet van 300.000 euro beschikbaar gesteld. Deze fase is medio maart 2016 van start gegaan; de eerste concrete resultaten worden in de tweede helft van 2016 verwacht. Medio 2017 wordt de eerste fase geëvalueerd en wordt besloten over het al dan niet opstarten van fase 2;

realisering van de eerste fysieke locatie: een acces point als eerste hulp voor onder meer starters alsmede een verbindingspunt tussen onderwijs, bedrijfsleven en ICT Valley. Het succes van het inhoudelijke programma zal steeds meer ICT-partijen overtuigen van de toegevoegde waarde, waardoor zij zich zullen aansluiten bij de virtuele campus. De ICT-Campus Veenendaal groeit zo uit tot de eerste ICT-Campus waarin onderwijs, bedrijfsleven, overheid en startups zijn vertegenwoordigd in een innovatielandschap op een toplocatie in het centrum van het land. Deze tweede fase zal naar verwachting maximaal vier jaar duren.

opschalen en versnellen. In deze derde fase kiezen partijen ervoor om zich ook fysiek op de Campus te vestigen, wat ook weer een aantrekkende werking heeft op (nieuwe) ICT-bedrijven van buiten de regio.

7. Food Production Center Nijkerk

Binnen de gemeentegrenzen van Nijkerk is een groot aantal bedrijven in de voedings- en genotmiddelenindustrie gevestigd, zoals Arla Foods, Bieze Food Groups, Vreugdenhill, Struik, Intertaste, Festivaldi en Van Wandelen. De gemeente presenteert zich dan ook niet zonder reden als het foodproductiecluster van de regio. Voortgang Deze concentratie aan bedrijvigheid leent zich voor het door-ontwikkelen van concrete initiatieven, die leiden tot versterking van de positie van het foodproductiecluster Nijkerk. Bouwstenen zijn:

beter uitdragen van Nijkerk als foodproductiecluster op landelijk, provinciaal en lokaal niveau (bijvoorbeeld FoodValley Day) en in Brussel;

aantrekken van MKB-kennisbedrijven;

met het acquisitiebeleid en bij uitgifte van nieuwe kavels nadrukkelijk richten op bedrijven en organisaties die positief kunnen bijdragen aan het foodproductiecluster en Regio FoodValley.

Een en ander is nog in verkenning en zal later in deze periode leiden tot uitwerkingsvoorstellen.

14

Wat is er in de periode 2015 – 2016 bereikt op het gebied van:

Economie

De komende jaren bouwen de samenwerkende partners met elkaar verder aan een economisch sterke, innovatieve en kennisintensieve regio. Dat zorgt voor uitdagingen op het gebied van infrastructuur en woon- en werkomgeving in de FoodValley regio. Alleen als deze faciliteiten volledig up-to-date zijn, is het mogelijk de kansen in de regio maximaal te benutten. De samenwerkende gemeenten in Regio FoodValley hebben de uitdaging ervoor te zorgen dat het woon-, werk- en leefklimaat in de regio wordt geoptimaliseerd. Dat gebeurt door in te zetten op de thema’s Economie, Werkgelegenheid, Ruimtelijke Ontwikkeling, Wonen en Mobiliteit. 1. Database foodbedrijven

Food is een belangrijke sector in Regio FoodValley en een goed databestand van in de regio gevestigde bedrijven en instellingen, actief op het gebied van (agro)Food, is dan ook essentieel. Opdrachtgevers Regio FoodValley en provincie Gelderland hebben, uitgaande van de PWE (Provinciale Werkgelegenheidsenquête – voor Gelderland) en PAR (Provinciaal Arbeidsplaatsen-register-Utrecht), een databestand van food- en food-gerelateerde bedrijven en instellingen ontwikkeld. Het ontwikkelde bedrijvenbestand kan op verschillende manieren worden gebruikt, o.a. voor promotie en marketing (hoe ‘scoort’ deze regio?) en voor werving van bedrijven (welke toeleveranciers van kennis en diensten zijn in de regio aanwezig?). Een dergelijk bestand kan bovendien als hulpmiddel dienen bij beleidsondersteunend onderzoek. Voortgang De opdrachtgevers en eigenaars van de database (Regio FoodValley en provincie Gelderland) zullen het huidige bestand op een ‘low cost’ basis gaan onderhouden (monitoring en check aanwas en dynamiek). 2. Regionaal Programma Werklocaties

Er is een grens bereikt voor wat betreft de ontwikkeling van bedrijventerreinen en kantoorlocaties. De huidige leegstand, de stabilisering van de bevolkingsgroei en het duurzaamheidsstreven hebben ertoe geleid dat Regio FoodValley-gemeenten en provincies Gelderland en Utrecht nu samenwerken aan het opstellen van een visie voor werklocaties. Het gaat daarbij om afstemming, programmering en planning van bedrijventerreinen, zowel kwantitatief (wie ontwikkelt hoeveel ha en waar?) als kwalitatief (voor welke doelgroepen en milieucategorieën?). Aanvankelijk ging het alleen over bedrijventerreinen (Regionaal Programma Bedrijventerreinen RPB), maar vanaf 2016 worden ook afspraken gemaakt over ontwikkeling van kantorenlocaties (Regionaal Programma Werklocaties RPW). Voortgang Uit de vergelijkende analyses (vraag-aanbod, harde en zachte plannen) blijkt een dreigend overaanbod van bedrijventerreinen. Nagedacht dient te worden over het schrappen van zachte (bestemmingsplan nog niet vastgesteld) en misschien ook wel harde plannen (wel reeds in bestemmingsplan vastgesteld). Het in 2016 op te stellen nieuwe beleid voor bedrijventerreinen en kantoren dient gebaseerd te zijn op overleg, afstemming en planning. Het moet bovendien recht doen aan de ambities van de regio en de individuele gemeenten.

15

3. Regionaal beleid PDV-GDV (Perifere Detailhandel, Grootschalige Detailhandel)

Sinds 2010 geldt in de regio FoodValley (toen nog WERV+) een zogeheten PDV-GDV beleid. Dat wil zeggen dat er voor de Perifere en Grootschalige Detailhandel bepaalde locaties in de regio zijn afgesproken. Beleidsuitgangspunten daarbij zijn o.m. bescherming van de binnensteden, tegengaan van branchevervaging, toezicht c.q. controle op het ontwikkelen of uitbreiden van nieuwe PDV-GDV locaties en tenslotte de regulering van internet-verkoop. Volgens afspraak dient dit beleid in 2016 te worden geactualiseerd. Voortgang De Omgevingsverordening van de Provincie Gelderland (2015) vraagt van gemeenten in geval van nieuwe bovenlokale grootschalige detailhandel dat er regionale afstemming plaatsvindt. De Regio FoodValley-gemeenten willen deze regionale afstemming formaliseren in een nieuw regionaal beleid PDV-GDV. Bij het opstellen van het beleid willen de Regio FoodValley-gemeenten graag rekening houden met de specifieke situaties van de partnergemeenten. Tevens dient het nieuwe beleid rekening te houden met wat er in de omliggende regio’s gebeurt. Verwacht wordt dat het beleid eind 2016 zal worden vastgesteld. 4. Internationale school

Het aantrekken van kenniswerkers staat hoog op de agenda bij werkgevers en beleidsmakers in de regio. Regio FoodValley wil een aantrekkelijk investeringsklimaat creëren voor kennisbedrijven en instellingen op het gebied van (agro)food en duurzaamheid. Onderzoek toont aan dat internationale bedrijven (maar ook individuele internationale kenniswerkers) in hun locatiekeuze rekening houden met de aanwezigheid of nabijheid van een goede internationale school.

Voortgang In Arnhem-Zuid is in 2015 gestart met de bouw van een nieuwe internationale school in de wijk Schuytgraaf. De verwachting is dat de nieuwe school eind 2016 wordt geopend. Deze internationale school is een gezamenlijk initiatief van de provincie Gelderland, gemeente Arnhem en de Stadsregio. Regio FoodValley participeert in dit initiatief, mede omdat de regio zelf niet de kritieke massa heeft voor een eigen internationale school of een filiaal. 5. ExPatCenter

Het ExPatCenter FoodValley is een fysiek én virtueel loket waar (toekomstige) internationale kenniswerkers terecht kunnen voor hun (én die van gezinsleden) werk- en verblijfsvergunning. De door het ExPatCenter aangeboden diensten houden het volgende in: - GBA-inschrijving, uitreiking IND-verblijfspassen en overige gemeentelijke- en IND-diensten; - dienstverlening rond (toegang tot) bankzaken, huisvesting, gezondheidszorg, reizen,

verzekeringen en scholen; - informeren over sociale netwerken, bieden van mogelijkheden hieromtrent en het introduceren

van internationale kenniswerkers in sociale netwerken. Voortgang Het ExPatCenter FoodValley is in november 2014 met steun van betrokken partners geopend. In 2015 zijn duizend nieuwe buitenlandse medewerkers van bedrijven en instellingen en hun gezinsleden in Regio FoodValley door het ExPatCenter op weg geholpen. Momenteel maken ruim 25 bedrijven in de zeven aangesloten gemeenten voor hun buitenlandse werknemers en gezinnen gebruik van het ExPatCenter. In 2016 heeft het ExPatCenter zijn dienstverlening uitgebreid met een sociaal programma en met diensten voor uit te zenden personeel.

16

6. Marketing & Acquisitie

Wezenlijk onderdeel van de Strategische Agenda 2016-2019 is het aantrekken van nieuwe food-gerelateerde bedrijven en instellingen alsmede relatiemanagement richting de reeds in de regio gevestigde food-gerelateerde bedrijven. Deze acquisitie past ook in het Topsectorenbeleid van het Ministerie van Economische Zaken waar agroFood als een van de negen topsectoren is benoemd. Voortgang In de afgelopen drie jaar vond op het gebied van acquisitie een gecoördineerde samenwerking plaats tussen Regio FoodValley, OostNV en de Wageningen UR. In 2016 is een begin gemaakt met een eigen Visie Marketing en Acquisitie. Deze bouwt verder op de huidige organisatie en heeft als doel de internationale bekendheid en slagkracht van de regio te ontwikkelen en te versterken. Daarvoor zal waar mogelijk worden samengewerkt met de diverse partners die inmiddels internationaal actief zijn. Tevens zal een visie worden ontwikkeld op te organiseren dan wel te bezoeken events. 7. Regionale Energievisie FoodValley

Met de regionale Energievisie wil Regio FoodValley invulling geven aan de volgende doelstellingen:

een energie-neutrale Regio FoodValley in 2050;

inzicht in de energiebehoefte en de potentie van duurzame energiebronnen, per gemeente en voor de regio als geheel;

versnelling van de energietransitie door het acteren met een duidelijke visie;

gemeenschappelijke basis voor een regionaal uitvoeringsplan energie;

effectieve en efficiënte besteding van menskracht en middelen voor de regionale en gemeentelijke energietransitie.

Voortgang In september 2016 is een start gemaakt met de regionale werkgroep. Alle in de regio aanwezige en relevante informatie wordt verzameld, het huidige plan van aanpak wordt geactualiseerd en er wordt geïnventariseerd voor welke onderdelen externe kennis ingehuurd moet worden. In november 2017 wordt de regionale Energievisie aangeboden aan het regiobestuur. 8. Uitvoeringsplan Voedselvisie

De regionale Voedselvisie is het resultaat van een samenwerking tussen partijen uit de regio. De Voedselvisie brengt samenhang in bestaande initiatieven, beleid en energie rond voedsel in FoodValley en geeft richting aan nieuwe initiatieven. De visie bevat zeven ambities voor 2025 inzake duurzaamheid, het sluiten van kringlopen, eiwittransitie, verminderen van verspilling, een reële prijs voor producten, bewust en gezond eten en een wereldwijde bekendheid. Op 3 december 2015 is deze Voedselvisie tijdens het voedselfeest ‘Proef de ambitie’ in Veenendaal officieel ondertekend door meer dan 80 organisaties en particulieren, waaronder Regio FoodValley en alle regiogemeenten. Voortgang Na het opstellen van een uitvoeringsplan Voedselvisie FoodValley, met daarin concrete acties voor de korte en lange termijn om de regioambities voor gezonde, innovatieve en duurzame voedselsystemen te realiseren, is een eerste concept uitvoeringsprogramma opgesteld in afstemming met de

17

gemeenten en de WUR. Randvoorwaarde is het intensiveren van de samenwerking in Food Valley tussen kennisinstellingen, waaronder Wageningen UR, en de gemeenten en ondernemers, door het aanstellen van een onafhankelijke kennismakelaar in de regio. Daarnaast zijn er (vooralsnog) vijf programmalijnen gedefinieerd: 1. Korte voedselketens (= voedselketens met zo min mogelijk schakels tussen boer en burger).

Het stimuleren van korte voedselketens en het professionaliseren van bestaande korte ketens o.a. door een directe relatie tussen boer en burger te stimuleren, door transparantie in de keten te creëren en door boeren te helpen een goede prijs voor hun producten te verdienen.

2. Verspilling terugdringen Terugdringen van reststromen uit de hele voedselketen (voeding en verpakking).

3. Analyse van voedselstromen Een gedegen onderzoek naar alle voedselstromen binnen de FoodValley regio kan houvast bieden bij het gericht inzetten van beleid a) ter vermindering van voedselverspilling, b) richting een meer circulaire economie en c) naar een betere match tussen vraag en aanbod van voedsel uit de regio.

4. Educatie Bijdragen aan bewustwording over gezond en duurzaam eten. Met name in de lagere inkomensgroepen kinderen en hun ouders bewust(er) maken van het belang van gezonde voeding. Ouderen zijn een andere relevante doelgroep.

5. Regionaal netwerk van foodbedrijven Bedrijven in de regio hebben er behoefte elkaar beter te kunnen vinden en de hele keten te versterken en te verduurzamen. Gemeenten willen de clustervorming optimaal versterken, zodat de innovatiekracht en de economische ontwikkeling in de regio aantoonbaar versnelt (multiplier-effect).

Het Uitvoeringsplan Voedselvisie FoodValley wordt in september 2016 voorgelegd aan het regiobestuur Regio FoodValley.

18

Wat is er in de periode 2015 – 2016 bereikt op het gebied van:

Werkgelegenheid

De Arbeidsmarktregio FoodValley omvat de gemeenten Barneveld, Scherpenzeel, Ede, Veenendaal, Rhenen, Renswoude, Wageningen en Renkum. De gemeente Nijkerk participeert in de arbeidsmarktregio Amersfoort. Het programma Werkgelegenheid kent drie hoofdpunten: a. inrichten van het regionaal overleg door de start van een

strategische arbeidsmarkttafel en het opstellen van een strategische arbeidsmarktagenda voor de arbeidsmarktregio FoodValley;

b. inrichten van een effectieve samenwerking tussen alle publieke partners (acht gemeenten, twee SW-bedrijven en UWV) zodat gezamenlijk vormgegeven wordt aan een eenduidige werkgeversdienstverlening voor werkgevers in de regio en zoveel mogelijk inwoners zo regulier mogelijk aan het werk komen;

c. succesvol vormgeven aan een inclusieve arbeidsmarkt en daarbinnen aan de regionale opgave die volgt uit de landelijke baanafspraak: 440 extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking te realiseren voor eind 2016.

Ad a: strategische arbeidsmarktagenda Een goed functionerende arbeidsmarkt is een voorwaarde voor het realiseren van de economische ambities van FoodValley. Een actuele gezamenlijke arbeidsmarktagenda helpt om de inzet en acties van de Triple Helix-partners elkaar te laten versterken en effectief te laten zijn. Thema’s die in dit kader ook worden opgepakt zijn: participatie van statushouders, het tegengaan van discriminatie op de arbeidsmarkt, jeugdwerkloosheid. Het opstellen van de regionale arbeidsmarktagenda is opgenomen in de Uitvoeringsagenda Triple Helix. Ad b: effectieve regionale werkgeversdienstverlening FoodValley is sinds 2012 een zelfstandige arbeidsmarkt. Dit brengt in het kader van de wet Suwi ook een aantal verplichtingen met zich mee, o.a. het gezamenlijk vormgeven van een effectieve publieke werkgeversdienstverlening. Om dat laatste te versnellen, is vanuit het regiocontract cofinanciering beschikbaar gesteld. Het project is succesvol afgerond:

er is overeenstemming over de uitgangspunten van het WSP bereikt. Accountmanagers Werk werken samen vanuit een netwerkorganisatie met als uitgangspunt: werkgever op kop (de vraag van de werkgever staat centraal). Dit betekent o.a. dat vacatures direct in de regio met elkaar gedeeld worden, zodat de werkgever zo snel mogelijk de beste kandidaat op de juiste plek kan krijgen;

sinds juli 2015 is het werkgeversservicepunt (WSP) bereikbaar via één telefoonnummer en website. Daarnaast is gestart met een eenduidige communicatiestrategie (www.wsp-regiofoodvalley.nl)

Eind 2015 hebben partijen afspraken gemaakt over het borgen van de projectresultaten. Dit heeft geleid tot de aanstelling van een manager WSP voor twee jaar met de opgave het WSP verder te ontwikkelen en professionaliseren. Ad c: Realisatie banenafspraak Als een van de opgaven uit de participatiewet is begin 2015 in de regio het Regionaal Werkbedrijf van start gegaan. Het RWB is een netwerkoverleg van werkgevers, werknemers, gemeenten en UWV. Vanuit dit netwerkoverleg wordt de voortgang nauwlettend gevolgd en spreken partners elkaar aan op hun bijdrage in het realiseren van de taakstelling: 440 extra banen voor eind 2016.

19

De trendcijfers geven aan dat Regio FoodValley goed op koers ligt met het realiseren van haar target. De cijfers fluctueren door instroom en uitstroom van medewerkers, maar vermoedelijk zal de regio eind 2016 haar target daadwerkelijk hebben gehaald (net als landelijk). Dit is een belangrijke stimulans voor het verder vormgeven van een effectieve samenwerking tussen partijen, gericht op de realisatie van een inclusieve arbeidsmarkt: elk talent telt! Een intensieve samenwerking tussen werkgevers en gemeenten helpt om meer mensen zo regulier mogelijk aan het werk te laten gaan. Een sluitende aanpak van school naar werk is daarbij essentieel. Specifiek voor de doelgroep Banenafspraak hebben gemeenten geïnvesteerd in het scholennetwerk PRO/VSO. Hierover zijn regionale samenwerkingsafspraken gemaakt, met de intentie dat jongeren vroegtijdig in beeld zijn en er zo goed mogelijk aansluiting wordt gevonden tussen school en werk. In alle gemeenten worden vroegtijdig uitstroom-overleggen gehouden, zodat waar nodig een sluitend netwerk kan worden georganiseerd. Realisatie banenafspraak: 1

1 De voortgang van de landelijke banenafspraak wordt in opdracht van het ministerie van SZW gemonitord door

het UWV. December 2013 geldt als nulmeting. Bovenstaande cijfers zijn afkomstig van de eerste landelijke

meting van de voortgang - de zgn. 1 - meting. Deze heeft als peildatum 31 december 2015.

31-12-2014 31-12-2015 Target eind 2016

Aantal extra banen

- Waarvan markt

- Waarvan overheid

98

92

6

331

314

17

440

Aantal extra uitzendcontracten / inleenverbanden (miv 31-12-2015 inclusief WSW-detacheringen)

35 110

Aantal extra WSW-detachering 32

TOTAAL 168 / 37.3% 441 / 100%

20

Wat is er in de periode 2015 – 2016 bereikt op het gebied van:

Ruimtelijke Ontwikkeling

1. Gebiedsvisie Regio FoodValley

Vernieuwing van de landbouw en een betere leefomgeving zijn speerpunten voor Regio FoodValley en als zodanig ook opgenomen in de gebiedsvisie Regio FoodValley (2013) en de Strategische Agenda Regio FoodValley 2015-2019. De regionale projecten binnen het onderwerp Ruimtelijke Ontwikkeling dragen bij aan de in de gebiedsvisie en strategische agenda opgenomen doelen en zijn hier een nadere uitwerking van. Het gaat in deze om de Menukaart, de Vrijkomende Agrarische Bebouwing (VAB), de FoodValley als recreatief aantrekkelijke regio en de Uitrol van breedband in het buitengebied. Daarnaast wordt de vinger aan de pols gehouden voor wat betreft de Omgevingswet en de situatie Fijnstof & geur. 2. Menukaart

De Menukaart is een nieuw instrument om uitnodigingsplanologie in het landelijk gebied vorm te geven. Het doel is maatwerk mogelijk te maken bij uitbreiding van bedrijven in het buitengebied. Hierbij wordt gestuurd op een kwaliteitsverbetering. De Menukaart is ontwikkeld door de acht regiogemeenten, het waterschap en de provincies. Voortgang: In 2015 zijn een concept-beleidskader en handreiking voor de gemeenten in de FoodValley regio ontwikkeld. In 2016 zijn drie pilots uitgewerkt om ‘fictief’ ervaring op te doen met de implementatie van de Menukaart bij gemeenten. Er wordt nog gezocht naar een vierde en vijfde pilot, die in het najaar van 2016 uitgevoerd kunnen worden. De handreiking uit 2015 zal op basis van de leerervaringen uit de pilots en het geactualiseerde beleid van de provincies Utrecht en Gelderland worden aangepast (Gelders Plussenbeleid en Herijking Structuurvisie Utrecht). Beide provincies gaan uit van besluitvorming in Provinciale Staten in december van dit jaar, hetgeen betekent dat de Menukaart in het voorjaar van 2017 ter besluitvorming aan de gemeenteraden kan worden voorgelegd. Het Gelders Plussenbeleid is in het voorjaar van 2016 verder ontwikkeld. De projectgroep Menukaart heeft veel tijd gestoken in het samen met de provincie vorm en inhoud geven aan het beleid. Het Gelders Plussenbeleid ligt inmiddels ter visie en gaat verder de procedure in. De provincie Utrecht heeft een herijking van de structuurvisie uitgevoerd en ter inzage gelegd. Regio FoodValley heeft moeite met de absolute bovengrens voor intensieve veehouderij. Hierover heeft een gesprek met de gedeputeerde plaatsgevonden. Regio FoodValley heeft daarnaast een zienswijze ingediend met de vraag het Menukaartbeleid in het provinciale beleid ruimte te geven. Om de Menukaart meer bekend te maken en een plek te geven in het gemeentelijk beleid heeft de projectleider op verzoek een presentatie gegeven aan de raadscommissie van Barneveld en aan het college van Ede. 3. Vrijkomende Agrarische Bedrijfsbebouwing (VAB)

Tot 2030 komt in de regio’s Amersfoort en FoodValley naar schatting ruim 1,3 miljoen vierkante meter aan agrarische bebouwing vrij. Het huidige beleid biedt tot op heden geen oplossing voor dit vraagstuk. Reden waarom het onderwerp hoog op de agenda van Regio FoodValley staat; de inzet is om nieuwe mogelijkheden en instrumenten te bedenken voor vrijkomende agrarische bedrijfsbebouwing (VAB).

21

Voortgang: De aanpak van de problematiek rondom VAB bestaat uit twee onderdelen, namelijk:

1. actualisering van het huidige regionale beleid; 2. het samen met Regio Amersfoort ontwikkelen van nieuwe mechanismen, om ook in de toekomst

met VAB om te blijven gaan. Ad 1. actualisering: Er ligt een conceptvoorstel voor aanpassing van het regionale functieveranderingsbeleid. Ad 2. samen ontwikkelen: De VAB-opgave is opgenomen in de regioparagraaf voor Regio FoodValley van de ‘Aanpak Steengoed Benutten’ van de provincie Gelderland. Het proces wordt in samenwerking met betrokken partijen in het najaar van 2016 verder uitgewerkt. Daarnaast is in samenwerking met Regio Amersfoort een VAB-pamflet opgesteld, waarin de stappen staan die nodig zijn om de opgave verder uit te werken. Dit pamflet is op 10 februari 2016 overhandigd aan de gedeputeerden van Utrecht en Gelderland. Daarmee is het onderwerp regionaal én provinciaal op de agenda gezet. 4. FoodValley als recreatief aantrekkelijke regio

De regio heeft op dit onderwerp drie speerpunten benoemd: Het sterker neerzetten van het recreatieve profiel van de FoodValley regio als onderdeel van een goed vestigingsklimaat. Aansluiting zoeken bij en combineren van sterke merken als Veluwe, Heuvelrug en Grebbelinie. Ander onderdeel van het verbeteren van de recreatieve kracht is het (boven)regionaal oppakken van ruimte voor innovatie, transformatie van niet-toekomstbestendige parken en het vraagstuk van permanente bewoning van recreatieterreinen. Inzetten op Vitale vakantieparken: hoe kan in Regio FoodValley een kwaliteitsimpuls gerealiseerd worden? Betrekken van de mogelijkheden voor een erfpachtfonds en andere initiatieven binnen Vitale Vakantieparken, het project op de Veluwe. Voortgang: In het voorjaar van 2016 is in het kader van de invulling gebiedsnotitie Veluwe de koersnotitie ‘Veluwe-op-één: eerste schets gebiedsopgave Veluwe’ opgesteld. Deze wordt de komende tijd verder uitgewerkt in procesvoorstellen. ‘Visit Veluwe’ (marketing plus pakket) en ‘Vitale vakantieparken’ zijn hierin belangrijke projecten. Het sterker neerzetten van het recreatieve profiel van de FoodValley regio is afhankelijk van de nadere invulling van de gebiedsopgave Veluwe, het Nationaal Park 2.0 en het uitvoeringsprogramma Grebbelinie. De verwachting is dat dit onderwerp begin 2017 opgepakt en verder uitgewerkt zal worden. 5. Uitrol breedband

Het doel is om huishoudens en bedrijven in de witte gebieden van de regio de mogelijkheid van breedbandinternet te bieden. Dit project is van belang voor de concurrentiepositie van zowel de agrarische als niet-agrarische bedrijven en verblijfsrecreatie in Regio FoodValley. Voortgang: Nadat eerder al een verkenning was uitgevoerd en samen met Regio Rivierenland de zakelijke kant was onderzocht, zijn stappen gezet om de aanleg van breedbandinternet in Regio FoodValley mogelijk te maken. Dat heeft op 13 juni 2016 geresulteerd in het aanbod van CIF (Communication and Infrastructure Fund) om glasvezel in het buitengebied van de Gelderse FoodValley-gemeenten aan te leggen. CIF stelt daarbij wel de voorwaarde dat de gemeenten bereid zijn een convenant te

22

sluiten met duidelijke afspraken over onder meer leges, degeneratie en toezicht. Op 13 juli 2016 heeft Barneveld als eerste gemeente in Regio FoodValley het convenant met CIF ondertekend. De Utrechtse gemeenten Renswoude, Rhenen en Veenendaal volgen een apart traject onder leiding van gebiedscoöperatie O-gen en proberen waar mogelijk aan te sluiten bij de Gelderse gemeenten. 6. Omgevingswet

De nieuwe Omgevingswet, die naar verwachting in 2018 wordt ingevoerd, vereist dat nagedacht wordt over de belangrijke kwaliteiten van een gebied om op deze wijze een toetsingskader voor nieuwe ontwikkelingen op te stellen. Regio FoodValley onderzoekt of en zo ja welke onderwerpen met betrekking tot de implementatie van de Omgevingswet gezamenlijk kunnen worden opgepakt. Voortgang: Er is een regionaal projectleidersoverleg waarin kennisuitwisseling en afstemming over de implementatie van de Omgevingswet bij de gemeenten plaatsvindt. Op dit moment wordt een voorstel voorbereid waarin duidelijkheid wordt gegeven over hoe de regionale samenwerking en kennisuitwisseling in de FoodValley regio verder vorm en inhoud krijgt en welke vervolgstappen de komende tijd worden gezet. De AMVB’s liggen nu ter consultatie, als eerste zal hierover in een aantal regionale sessies uitwisseling plaatsvinden. 7. Fijnstof & geur

De situatie op het gebied van fijnstof & geur is dusdanig slecht in de FoodValley gemeenten Ede, Barneveld, Renswoude en Scherpenzeel, dat in de toekomst rekening gehouden moet worden met blokkades voor ruimtelijke ontwikkelingen. Voortgang: Er is inmiddels een concept plan van aanpak Luchtkwaliteit opgesteld dat op 11 juli 2016 is besproken met vertegenwoordigers van de landbouwsector. De gemeenten Ede, Barneveld, Scherpenzeel en Renswoude willen samen met de Veehouderijsector aan de slag om de luchtkwaliteit te verbeteren. Er worden concrete plannen gemaakt, vanuit de gedeelde doelstelling een emissiearme en duurzame veehouderijsector in de regio te bereiken. Het definitieve plan van aanpak Luchtkwaliteit is in het najaar van 2016 gereed. Het is gericht op: 1. het ontwikkelen en inzetten van duurzame toepassingen en emissiearme technieken die haalbaar

en betaalbaar zijn; 2. het stimuleren van kansrijke innovaties door deze via vergunningstrajecten mogelijk te maken.

Om genoemde doelen te realiseren, is op 11 juli jl. in het bestuurlijk overleg met de landbouwsector afgesproken dat de gemeenten kennis en ervaring gaan uitwisselen met betrokken partijen: LTO Gelderse Vallei, Nederlandse Vakbond Pluimveehouders (NVP), Nederlandse Vakbond Varkenshouders (NVV), Nederlandse Melkveehouders Vakbond (NMV), Agrarisch Jongeren Kontakt (AJK) Stroe-Wekerom, AJK Ederveen en Plattelands Jongeren Gemeenschap Utrecht (PJGU) Woudenberg. Daarnaast worden partijen zoals de GGD en de Wageningen UR bij de verdere uitwerking betrokken.

23

Wat is er in de periode 2015 – 2016 bereikt op het gebied van:

Wonen

Het werkprogramma Wonen is de uitvoering van de regionale woonagenda, dat als doel heeft het vergroten van de aantrekkelijkheid, wervingskracht en betaalbaarheid van het wonen in de regio FoodValley. Deze doelstelling wordt samen met de partners uitgewerkt in het toekomstbestendig maken van de bestaande woningvoorraad (energiezuinig/duurzaam, levensloopbestendig, leefbaar) en het voorzien in de (nieuwe) woningbehoefte van starters, kenniswerkers en doorstromers. Voortgang: 1. Huisvesting statushouders

Eind 2014 werd bekend dat het aantal statushouders dat gehuisvest moest worden in 2015 en 2016 fors hoger zou zijn dan oorspronkelijk was voorzien. De woningbouwcorporaties in Regio FoodValley hebben op dat moment aan de bel getrokken: huisvesting van die grote groep statushouders zou waarschijnlijk problemen veroorzaken voor de overige in de bestaande voorraad sociale huurwoningen te huisvesten doelgroepen. Het onderwerp werd geagendeerd voor de regionale woonagenda, waarna Regio FoodValley besloot regionaal innovatieve oplossingsrichtingen te gaan verkennen voor de huisvesting van de groep extra statushouders in de regio. In maart 2015 is hiervoor een project gestart. Binnen dit project zijn vijf pilotprojecten genoemd, die niet alleen gericht zijn op het fysieke aspect (ontwikkelen en bouwen van woningen), maar ook op het bieden van perspectief en op financiële optimalisatie. Centraal in het project stond dat de deelnemers graag snel aan de slag wilden, met als uitgangspunt dat de ervaringen tijdens het doen zouden kunnen leiden tot nieuwe geleerde lessen. Het door Regio FoodValley gewenste innovatieve aspect van de projecten komt tot uiting in zowel de inhoud als het proces:

inhoudelijk door het streven naar oplossingen die nog niet zijn uitgewerkt in de praktijk. Dat kunnen zowel technische of organisatorische oplossingen zijn, als ook oplossingen op het gebied van regelgeving;

procesmatig is het gezamenlijk werken aan regionale pilots en het mogelijk maken om deze te verspreiden (één keer bedenken, acht keer uitvoeren) vernieuwend. Deze manier van samenwerken levert efficiencywinst op en voorkomt dat op acht verschillende plekken het wiel wordt uitgevonden.

De resultaten t/m juni 2016 zijn opgenomen in een tweetal rapportages:

1. eindrapportage (januari 2016). 2. stand van zaken project huisvesting statushouders en verbreding met het ontwerp

arbeidsparticipatie (juni 2016).

De regiogemeenten zijn lokaal aan de slag gegaan met de huisvestingsvraagstukken, waarvoor het regionale traject veel input heeft gegeven. Een aantal regiogemeenten is inmiddels tot realisering van de pilots overgegaan (pop up wijk en kamergewijze verhuur). De praktijkervaring die hiermee wordt opgedaan wordt regionaal gedeeld.

24

2. Betaalbaarheid

In 2015 is gestart met het thema Betaalbaarheid, het eerste thema van de regionale woonagenda. De uitvoering is tot stand gekomen en gefinancierd samen met de Stichting Vastgoedmonitor. Er is begonnen met een brede regionale verkenning van de vraagkant van de woningmarkt. Daartoe is een regionaal digitaal forum gestart (www.regiofoodvalley.nl/woonforum), waar diverse discussies zijn gevoerd over betaalbaar wonen in de regio. Het forum is goed bezocht; er zijn 1000 unieke bezoekers geregistreerd met een gemiddelde verblijfsduur van vijf minuten. De vraagverkenning en de input van het forum zijn gebruikt voor de invulling van een mini-symposium, georganiseerd in co-creatie met gemeenten, ontwikkelaars, corporaties, makelaars, provincies. De uitkomsten van de vraagverkenning, het symposium en de raadpleging via het forum zijn gebruikt om te komen tot een aantal acties: a. Doorstroomlening Er is een regionale verkenning uitgevoerd naar de haalbaarheid om met het SVn te komen tot een restschuldlening. Conclusie op grond van de financiële consequenties is dat deze lening geen optie is. Een aantal van de regiogemeenten gaat wel aan de gang met een ander product van het SVn, namelijk de blijverslening (een lening om de eigen woning levensloopbestendig te maken). b. Acquisitie Er zijn meer huurwoningen nodig in de vrije sector. Om dit te realiseren moeten meer beleggers naar de regio komen om te investeren in huurwoningen. In juni 2016 heeft Wonen voor de eerste keer deelgenomen aan de Provada (vastgoedbeurs). Tijdens de Provada is contact gelegd met een aantal partijen dat mogelijk geïnteresseerd is in de regio. c. Kenniswerkers Gemeenten Ede en Wageningen hebben gezamenlijk onderzoek gedaan naar de woonwensen van kenniswerkers. Dit onderzoek is uitgevoerd door Companen en de meest opvallende uitkomst is dat de woonbehoeften van kenniswerkers/expats voornamelijk liggen in de goedkopere vrije sector (huur of koop). Deze uitkomst leidt niet tot de conclusie dat regionaal een extra slag gemaakt moet worden. 3. Monitoring regionale woningmarkt

De Vastgoedmonitor geeft een beeld over de volledige woningmarkt van de regio. In 2015 is deze uitgebreid met de Projectenmonitor; dit is een monitor waarmee de effecten op het faseren en doseren van het woningbouwprogramma inzichtelijk worden gemaakt. De Projectenmonitor is een tool voor het maken van regionaal en lokaal volkshuisvestelijk beleid en deze wordt ook gebruikt voor de kwantitatieve woningbouwafspraken van de regio. De Vastgoedmonitor is in juni 2016 tijdens een symposium van de stichting Vastgoedmonitor Regio FoodValley gepresenteerd. Het gaf een beeld over het functioneren van de regionale woningmarkt en de belangrijkste conclusies uit de Vastgoedmonitor 2016 zijn:

2015 was een heel goed jaar voor de woningmarkt in de regio. Het aantal transacties op de bestaande koopwoningenmarkt ligt op het hoogste niveau van de afgelopen vijftien jaar en de nieuwbouwproductie is met 1662 woningen beduidend hoger dan de laatste jaren;

de druk op de onderkant van de huurmarkt is duidelijk toegenomen. De groeiende instroom van statushouders maakt dat probleem nog groter. Wel is er vanuit de planmonitor de verwachting dat de productie van sociale huurwoningen de komende jaren stijgt;

er liggen kansen aan de bovenkant van de markt. Zowel in de markt als bij investeerders is ruimte om te komen tot meer beleggershuurwoningen. Daarnaast zijn er signalen uit de markt dat er aan de bovenkant van de koopmarkt meer behoefte is aan bijzonder kwalitatief aanbod;

de samenwerking in de regio kan een goede basis bieden om de aandachtspunten uit de monitor aan te pakken. Het geplande regionale project rond de kwalitatieve bouwopgave vormt daarvoor een goed aanknopingspunt.

25

Wat is er in de periode 2015 – 2016 bereikt op het gebied van:

Mobiliteit

Regio FoodValley is het geografisch middelpunt van Nederland. Goede bereikbaarheid is niet alleen van belang voor de ontwikkeling van de regio, het is zelfs voorwaarde voor het realiseren van de doelstellingen van de FoodValley regio. Om deze reden hebben de acht gemeenten gezamenlijk een mobiliteitsfonds opgericht dat minimaal 20 jaar zal bestaan en waaruit in ieder geval een bijdrage aan vijf speerpunten zal worden betaald: 1. de aanleg van de Tidal Flow op de Rijnbrug bij Rhenen; 2. de aanpak van het knooppunt Hoevelaken; 3. de aanpak van het knooppunt A1/A30; 4. de frequentieverhoging Valleilijn en 5. het opstellen van een netwerkvisie voor de regio.

1. A1/A30 Regio FoodValley (met voortrekkersrol van Barneveld) zet zich in voor de aanpak van knooppunt A1/A30. Minister Schulz heeft in een brief aan de Tweede Kamer verwoord dat er slechts ruimte is voor wat kleine maatregelen. Gemeenten en regio hebben daarop met succes de aandacht van de Tweede Kamer gevraagd en aangedrongen op een grondiger aanpak. 2. Fiets De fiets is een belangrijk onderdeel van het regionale beleid, waarbij ook de verknoping met netwerken van OV en auto van belang zijn. Er zijn al diverse initiatieven opgepakt voor de aanleg van snelfietsroutes. De regio gaat nu een doorkijk maken naar een mogelijk snelfietsroutenetwerk, waarbij ook kansrijke snelfiets-routes in beeld worden gebracht. 3. OV Momenteel wordt de OV-visie van de provincie Gelderland uitgewerkt. Vervoerder, regio en beide provincies geven in ontwikkelteams uitwerking aan de plannen uit de OV-visie. Voor de FoodValley regio is het van groot belang dat er aansluiting is tussen de plannen van de beide provincies. 4. Basismobiliteit Met het organiseren van Basismobiliteit per 1 januari 2017 wordt beoogd dat alle inwoners in Regio FoodValley zich zelfstandig en tegen een redelijk tarief kunnen verplaatsen. Om ervoor te zorgen dat Basismobiliteit handen en voeten krijgt, is de regiecentrale aanbesteed en is in 2016 het vervoer aanbesteed. Voor de uitvoering wordt een Beheerorganisatie Basismobiliteit ingericht. Deze beheerorganisatie is een gezamenlijke uitvoeringsorganisatie van de acht regiogemeenten. Namens die gemeenten is Regio FoodValley opdrachtgever voor Basismobiliteit en contractpartner voor de uitvoering van de samenwerkingsovereenkomst met de provincie. De bestuurlijke taken en verantwoordelijkheden worden ondergebracht in de Bestuurscommissie Basismobiliteit, waarmee de raden hebben ingestemd. 5. WEpod De 1e Fase van de WEpod is eind september afgerond. Het projectteam Mobiliteit wil de vervolgfase met de WEpod eveneens in de FoodValley regio houden. Het zou de FoodValley regio positief op de kaart kunnen zetten, niet alleen op het gebied van Mobiliteit, maar vooral ook door het innovatieve karakter en de economische effecten. De ontwikkelingen rondom zelfrijdende voertuigen gaan immers razendsnel en trekken wereldwijd de aandacht.

26

Regiocontract 2012-2015

Het Regiocontract 2012-2015 is met groot succes afgerond. Door zes programma’s met zo’n 40 projecten konden de ambities van de regio(-gemeenten) en partners worden waargemaakt. Deze programma’s waren:

de gezonde (jeugdige) mens (versterking basisstructuur);

versterken woon- en leefomgeving en verduurzaming landbouw;

zakelijk toerisme;

duurzame regionale voedselvoorziening - PROEVtuin FoodValley;

marketing en acquisitie;

arbeidsmarkt en onderwijs.

De totaalkosten voor uitvoering van de programma’s waren begroot op zo’n 32 miljoen euro. Provincie Gelderland heeft in totaal zo’n 14 miljoen euro beschikbaar gesteld, gemeenten en andere partners hebben circa 18 miljoen euro in de programma’s geïnvesteerd. Resultaten Programma’s Regiocontract De projecten hebben bijgedragen aan de doelen en resultaten, zoals die met de provincie Gelderland in het Regiocontract waren afgesproken. Vóór 1 oktober 2016 legt het regiobestuur verantwoording bij de provincie af. Over de resultaten van het Regiocontract wordt een special samengesteld, die ook aan de raden zal worden aangeboden. Met die uitgave worden provinciebesturen en raden geïnformeerd over de resultaten die dankzij de inzet van provincie, gemeenten, ondernemers, onderwijs- en kennisinstellingen en vele andere partners zijn gerealiseerd.

27

Bestuurlijke zaken 2015-2016

Het jaar 2015 - 2016 stond in het kader van verschillende bestuurlijke zaken: De strategische agenda De samenwerking in triple helix-verband was de afgelopen tijd vooral gericht op de totstandkoming van de gezamenlijke strategische agenda voor de komende jaren. Met betrokkenheid van velen (waaronder de raden) kon de agenda worden vastgesteld. Daarmee is een stevige inhoudelijke basis voor de samenwerking voor de komende jaren gelegd. Na evaluatie van de samenwerking onder leiding van de regiovoorzitter is de stuurgroep uitgebreid qua samenstelling; dit onder meer om de inbreng van het noordelijk deel van de regio te versterken. De gemeenschappelijke regeling Mede als gevolg van de Wet gemeenschappelijke regelingen is de gemeenschappelijke regeling aangepast, waarbij focus in de samenwerking tussen de acht gemeenten is aangebracht. Regio FoodValley concentreert zich op economie, werkgelegenheid, ruimtelijke ontwikkeling, wonen en mobiliteit, waarvan duurzaamheid een integraal onderdeel uitmaakt. Met de acht gemeenteraden en de Regio-commissie zijn afspraken gemaakt om de betrokkenheid van de raden bij Regio FoodValley te vergroten. Hieraan wordt inhoud gegeven door jaarlijks, naast begroting en jaarrekening, ook een kaderstellende brief en voortgangsrapportage uit te brengen. De bestuurscommissie Basismobiliteit De raden hebben ingestemd met de instelling van een bestuurscommissie Basismobiliteit, naast de twee portefeuillehoudersoverleggen. Doel van deze commissie is het (namens de regiogemeenten) op doelmatige wijze invulling geven aan de wettelijke taken op het gebied van basismobiliteit. Daarnaast zal ze als contractpartner uitvoering geven aan de taken en bevoegdheden die voortvloeien uit de samenwerkingsovereenkomst met de provincie Gelderland. De gemeentelijke bijdrage De bijdrage van gemeenten aan Regio FoodValley is gebaseerd op het aantal inwoners. In 2016 is die bijdrage verhoogd van € 1,81 naar € 2,95 per inwoner. Regio FoodValley creëert met deze inkomsten een stabiele basis voor de uitvoering van regionale taken. Een aantal gemeenteraden heeft een zienswijze ingediend op de begroting Regio FoodValley 2017; de begroting is wel vastgesteld. Voor 2018 wensen de raden onder meer een steviger onderbouwing. Regio FoodValley heeft toegezegd bij de begroting voor 2018 rekening te houden met de ingebrachte punten. Samenwerking met Food Valley NL Meerdere raden hebben aangedrongen op intensivering van de samenwerking met Food Valley NL. Er zijn inmiddels verschillende gesprekken over gevoerd en er lijkt veel ruimte te zijn om nauwer te gaan samenwerken op inhoudelijke onderwerpen. Prioriteiten daarbij: internationalisering, het uitvoeringsprogramma Triple Helix en de mogelijkheid voor toekomstige gezamenlijke huisvesting. De informatievoorziening

Ontwikkelingen binnen de regio worden op meerdere manieren gecommuniceerd. Dagelijks nieuws is

te vinden op het Regio FoodValley nieuwsportaal. De resultaten van de afgelopen jaren zijn

gepubliceerd in de brochures ‘Inspiratiebeeld Regio FoodValley’ en FoodValley Ambitie 2020 (een

tussenbalans)’. Deze brochures zijn breed verspreid (onder meer naar de raden). Daarnaast

organiseert Regio FoodValley jaarlijks een regiotoer voor raden; in 2015 was deze toer geïntegreerd

in de ‘FoodValley Open Days’. In 2016 vonden diverse raadsinformatiebijeenkomsten plaats: over

basismobiliteit, over werkgelegenheid en over verschillende actuele onderwerpen (o.a. Brussel en

breedband). Op 23 november 2016 wordt de volgende raadsinformatiebijeenkomst georganiseerd.