Voornaamste Aikidotermen Basisbegrippen - Aikido in … · aikido moderne discipline van harmonie...

6
Voornaamste Aikidotermen Basisbegrippen ai principe van harmonie ki levensenergie, centrale, gecoördineerde energie do methode, 'weg' (= tao) hara buik, centrum tanden centrum, 3 cm onder de navel ki-ai schreeuw vanuit hara shin geest, ‘mind’ kokyu totale extensie van het lichaam, ademhalingskracht uke degene die de techniek ontvangt tori, nage 'werper', degene die de techniek maakt uchi binnen uchi gawa binnen-evenwichtspunt soto buiten soto gawa buiten-evenwichtspunt Houding kamae lichaamshouding sankaku ho) stabiele stand met voeten hito e mi ) in driehoekspositie hammi/hanmi stand hidari (hanmi) links (voorstaan) migi (hanmi) rechts (voorstaan) ai hanmi gelijke stand (met partner) gyaku hanmi ongelijke stand (met partner) ma-ai basis-afstand zan-shin aandacht vasthouden (na techniek) mentsuki kijken in alle richtingen Positie kisa zittende houding met tenen in de mat seiza zittende positie sonkyo hurkend shikko lopen op de knieën waza wijze, positie suwari waza zittende techniek (beide partners) tachi waza staande techniek (beide partners) hanmi handachi één partner zittend, waza de ander staand Richting omote (waza) (langs de) voorkant van partners lichaam ura (waza) (langs de) achterkant van partners lichaam sokumen (waza) (langs de) zijkant van partners lichaam ushiro achterwaarts, van achteren jodan hoog (alles boven de schouders) chudan midden (tussen schouders en heupen) gedan laag (alles beneden de heupen)

Transcript of Voornaamste Aikidotermen Basisbegrippen - Aikido in … · aikido moderne discipline van harmonie...

Page 1: Voornaamste Aikidotermen Basisbegrippen - Aikido in … · aikido moderne discipline van harmonie tussen opposities op universele schaal aiki-jutsu oude krijgstechniek gebaseerd op

Voornaamste Aikidotermen Basisbegrippenai principe van harmonieki levensenergie, centrale, gecoördineerde energiedo methode, 'weg' (= tao)hara buik, centrumtanden centrum, 3 cm onder de navelki-ai schreeuw vanuit harashin geest, ‘mind’kokyu totale extensie van het lichaam, ademhalingskrachtuke degene die de techniek ontvangttori, nage 'werper', degene die de techniek maaktuchi binnenuchi gawa binnen-evenwichtspuntsoto buitensoto gawa buiten-evenwichtspunt Houdingkamae lichaamshoudingsankaku ho) stabiele stand met voetenhito e mi ) in driehoekspositiehammi/hanmi standhidari (hanmi) links (voorstaan)migi (hanmi) rechts (voorstaan)ai hanmi gelijke stand (met partner)gyaku hanmi ongelijke stand (met partner)ma-ai basis-afstandzan-shin aandacht vasthouden (na techniek)mentsuki kijken in alle richtingen Positiekisa zittende houding met tenen in de matseiza zittende positiesonkyo hurkendshikko lopen op de knieënwaza wijze, positiesuwari waza zittende techniek (beide partners)tachi waza staande techniek (beide partners)hanmi handachi één partner zittend,waza de ander staand Richtingomote (waza) (langs de) voorkant van partners lichaamura (waza) (langs de) achterkant van partners lichaamsokumen (waza) (langs de) zijkant van partners lichaamushiro achterwaarts, van achterenjodan hoog (alles boven de schouders)chudan midden (tussen schouders en heupen)gedan laag (alles beneden de heupen)

Page 2: Voornaamste Aikidotermen Basisbegrippen - Aikido in … · aikido moderne discipline van harmonie tussen opposities op universele schaal aiki-jutsu oude krijgstechniek gebaseerd op

Ontvangen van de techniekukemi het ontvangen van de techniek; valbrekenmai ukemi voorwaartse valushiro ukemi achterwaartse valyoko ukemi zijwaartse valchokuto val op de plaats met afslaanukemikaiten (ukemi) rollend (valbreken)tobi ukemi vrije val Lichaamsdelenashi been, voetkata schouderkote polskoshi heupente handte-gatana met licht gebogen arm, smalle buitenkant van de hand naar buiten Lichaamsbewegingentai-sabaki lichaamsbeweging, basis van techniekenirimi ingaande bewegingtenkan draaiende beweging (meestal wegdraaiend)irimi-tenkan lichaamsdraai: 1 voet vooruit, dan tenkantenkai draai om zonder stapkaiten stap in, draai omuchi irimi voorlangs ingaanuchi kaiten binnendoor ingaanokuri ashi voorwaartse stap: eerst voorste, dan achterste voettsugi ashi voorwaartse stap: eerst achterste, dan voorste voetayumi ashi afwisselende stapsuburi boken-oefening zonder partnershiho giri vier-hoeken-zwaardslaghappo giri acht-hoeken-zwaardslag Aanvalsvormenuchi slagshomen uchi rechtstreekse slag naar het midden van het voorhoofdyokomen uchi cirkelslag naar de zijkant van partners hoofdtsuki (‘tskie’) vuiststoot (jo-, chu- of gedan)mune tsuki vuiststoot naar middenriffuri tsuki ‘upper cut’, stoot naar kinatemi schijnaanvalmaegiri schop met voettanto dori aanval met mestachi dori aanval met zwaard (boken)futari gake twee aanvallersfutari dori twee aanvallers grijpen polsen

Page 3: Voornaamste Aikidotermen Basisbegrippen - Aikido in … · aikido moderne discipline van harmonie tussen opposities op universele schaal aiki-jutsu oude krijgstechniek gebaseerd op

Wijze van vastpakken van partnerdori vastpakkenkata dori schoudergreep met één handkata te dori polsgreep met één handkubishimi één hand grijpt pols van achteren, andere hand grijpt revers in

wurggreepmorote dori greep met twee handen op één polsmunedaki- greep op ellebogen vanshime achterenmune dori greep met beide handen gekruist aan revers of met 1 hand aan

beide reversryo te dori- greep met twee handen opryo te mochi twee polsensode dori greep aan elleboogmouw (met één hand)ushiro ryo- greep van achteren aan beidekatate dori polsen 'Warming-up' en basisoefeningenAiki-taiso 'warming-up'taiso basisoefeningkata formele oefening bestaande uit gestileerde bewegingenfuritama handen schudden na torifunetorifune = 'roei'-oefeningfunakogijunbi undo voorbereidende oefeningenjunbo taiso 'warming up'haishin undo strekken van de rug (met partner)ikkyo-undo ikkyo basis-oefeningkokyu-ho ademhalings- en ki-oefeningkokyu ryoku- ademkracht- en strekoefe-tenkan ho ningkokyu ryoku-yosei ho ademkracht- en strekoefening Techniekennage worp, werpen (lett. 'leiden')ikkyo eerste techniek, armdraainikyo tweede techniek, pols indraaiingsankyo derde techniek, pols verdraaiingyonkyo vierde techniek, polsdraai naar benedengokyo 5e techniek (tegen mes)rokkyu = 6e techniek, elleboog-klemudehishigi =hijikime osaeirimi nage ingaande worp (hand in nek)juji nage = werptechniek waarbij uke'sudekimi nage ellebogen gekruist wordenkaiten nage werptechniek waabij uke vertikaal gedraaid wordtuchi kaiten- raddraai-worp binnenlangsnage

Page 4: Voornaamste Aikidotermen Basisbegrippen - Aikido in … · aikido moderne discipline van harmonie tussen opposities op universele schaal aiki-jutsu oude krijgstechniek gebaseerd op

uchi kaiten- raddraai-ademhalingsworpkokyu nage binnenlangssoto kaiten- raddraai-worp buitenlangsnagesoto kaiten- raddraai-ademhalingsworpkokyu nage buitenlangskoshi nage heupworpkote gaeshi werptechniek met pols naar buiten draaienkokyu nage basiswerptechniek, alg. alle werptechniekenshiho nage vier-hoekenworpsumiotoshi hoekworpten-shi nage 'hemel-aarde'-worpudegarami nage arm-kruisworpuchi kaiten-katagatame raddraai-schouder-klemuchi kaiten- binnenlangs partner,sankyo daarna sankyojiju waza vrije toepassing van techniekenhenka waza gevarieerde techniekenkaeshi waza overname-technieken Wapensbo lange staafboken houten zwaardjo stokkatana Japans zwaard (alle soorten)ken Japans stalen zwaardiaito Japans zwaard (met aluminiumlegering, niet scherp)naginata Japanse hellebaardshoto Japans kort zwaardtanto houten mesyari Japanse rechte speer

Tellenmu ('mu') nul, leegichi ('ietsj') éénni ('nie') tweesan ('san') drieshi ('sjie') vier (= yon)go('go') vijfroku ('rok') zesshichi ('sjiets') zevenhachi ('hadzj') achtku ('koe') negenju ('dzjoe') tienju ichi, ju ni elf, twaalf.. etc.niju twintig

Page 5: Voornaamste Aikidotermen Basisbegrippen - Aikido in … · aikido moderne discipline van harmonie tussen opposities op universele schaal aiki-jutsu oude krijgstechniek gebaseerd op

Kledinggi = keikogi trainingskostuum = dogiobi band (om middel)hakama broekrok (samurai-dracht) Dojo (-etiquette)dojo trainingsplaats voor krijgskunstentatami matkamiza 'hoge' kant van de matjoseki hoge zijkant van de matritsurei staande buigingzarei zittende buiging Uitspraken, bevelenone gaeshi- 'wij groeten u beleefd',masu vooruit!domo (arigatogozai mashita) dank je/dank u welhai ja (drukt instemming of begrip uit)(hai) dozo ga je gang!yame stop (en ga aan de kant zitten)tate sta opsuwate ga zittenkotai wissel van partnerhantae andere hand gebruiken Graden, titelsdan graadkyu klas, 'ondergraad'yudansha aikidoka met dangraadsensei leraar (vanaf 4e dan)shidoin leraar met examenbevoegdheid t/m 1e kyufukoshidoin leraar met examenbevoegdheid t/m 4e kyushihan meester (vanaf 6e dan) Achtergrondsbegrippenaikido moderne discipline van harmonie tussen opposities op universele

schaalaiki-jutsu oude krijgstechniek gebaseerd op het principe van coördinatie tussen

aanval en verdedigingaikibudo oudere vorm van aikidoaiki-jo wapensysteem met stok gebaseerd op het aikidoaiki-ken wapensysteem met houten zwaard gebaseerd op het aikidobu dimensie van krijgerbudo krijgskunst(en)bujutsu krijgskunstenbushi krijgerjujutsu ongewapende krijgstechniekjudo 'weg van soepelheid'

Page 6: Voornaamste Aikidotermen Basisbegrippen - Aikido in … · aikido moderne discipline van harmonie tussen opposities op universele schaal aiki-jutsu oude krijgstechniek gebaseerd op

iajutsu oude krijgskunst gebaseerd op het trekken van hetzwaardiaido de 'weg' van het trekken van het zwaardkara te do 'weg van de lege hand'kendo Japanse zwaardkunstkenjutsu Japanse zwaardtechniektantojutsu techniek van het mes vechtensamurai krijger, militair in Japanse feodale periodedeshi leerlinguchi deshi inwonende leerlingsempai oudere leerling (t.o.v. kohai)kohai jongere leerling (t.o.v. sempai)daito-ryu ongewapende krijgstechniek, 'voorloper' van aikido