Voorlichting diabetes type 2 - Website van Lotte 2.pdf · zodat het ontstaan van late complicaties...

Voorlichting diabetes

type 2

www.novonordisk.nl

P a s s i e v o o r l e v e n

2

Door een goede behandeling en een aangepastelevensstijl natuurlijk. Maar ook door de kennisover diabetes bij te houden. Deze brochure is eréén uit een reeks van voorlichtingsbrochures overleven met diabetes. De andere brochures gaanonder meer over de behandeling van diabetes,voeding en voetverzorging. Met deze reeks wilNovo Nordisk Farma B.V. in aanvulling op de dok-ter, specialist, diabetesverpleegkundige, diëtisten apotheker informatie geven over diabetes enhet gebruik van de daarvoor bestemde medica-tie. Heeft u op- of aanmerkingen of wilt u meerinformatie over de andere brochures in dezereeks? Neem dan contact op met onze afdelingInformatie en Service (tel. 0172-44 94 94/[email protected]) of ga naar onzewebsite www.novonordisk.nl.

Hoe houdt u ‘t leven met diabetes leefbaar?

Op geen enkele wijze wilNovo Nordisk Farma B.V. derol van behandelaar vervul-len of de indruk wekken deplaats van behandelaar in tewillen nemen. Heeft u twij-fels over hoe te handelen?Raadpleeg uw dokter, specialist, diabetesverpleeg-kundige, diëtist of apotheker.Niets uit deze uitgave mag op enigerlei wijze worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt zondervoorafgaande schriftelijketoestemming van Novo Nordisk Farma B.V.

© Novo Nordisk Farma B.V.2005

Diabetes (ook wel suikerziekte genoemd) is eenchronische ziekte die vooralsnog niet te gene-zen is. Het is een ziekte die ingrijpende gevol-gen kan hebben voor uw hele leven. Als u dus tehoren hebt gekregen dat er bij u sprake is vandiabetes type 2, wilt u zo veel mogelijk wetenwat er aan de hand is.In deze brochure vindt u daarover informatie.Ook leest u over wat de directe verschijnselen ende gevolgen op de lange termijn kunnen zijn.Maar eerst geven we belangrijke informatie overonze spijsvertering. Diabetes is immers een zoge-naamde stofwisselingsziekte.

I wish...…Ik wens dat diabetes te gene-zen is, zodat kinderen hier nietmeer aan hoeven te lijden…

Beverly MunroeDiabetes type 2, Canada

Voorlichting over diabetes type 2

In Nederland is het aantalgeregistreerde mensen metdiabetes gestegen totboven de 400.000 mensen.Diabetes is daarmee éénvan de meest voorkomendechronische ziektes.

4

Hoe werkt de spijsvertering?

We eten niet alleen omdat we het lekker vin-den. We eten onder andere ook om ons lichaamvan brandstof te voorzien. Brandstof die onslichaam voortdurend nodig heeft. Om te bewe-gen natuurlijk. En dat niet alleen, ook tijdens deslaap heeft het lichaam brandstof nodig.Maar voordat het lichaam brandstof uit het etenkan halen, moet alles wat gegeten of gedron-ken wordt eerst verteerd worden. Dit begint alin de mond tijdens het kauwen. Daarna komthet eten via de slokdarm in de maag terechtwaar het verder wordt verteerd. Vervolgenskomt de voedselbrij in de dunne darm waar ver-dere vertering plaatsvindt zodat de voedings-stoffen (de brandstof van ons lichaam) uiteinde-lijk door de darmwand heen in ons lichaamkunnen worden opgenomen. Dankzij het harten de bloedvaten worden alle cellen in hetlichaam via het bloed voorzien van verse brand-stof om die te verbranden. Door de verbrandinghiervan krijgen we nieuwe energie.

Het maag-darmkanaal

Welke brandstoffen zitten er in het etenen drinken?

Koolhydraten (= 4 kcal per gram)

Eiwitten (= 4 kcal per gram)

Vetten (= 9 kcal per gram)

Het dagelijkse eten (en drinken) kunnen de vol-gende voedingsstoffen bevatten:

• Koolhydraten (vooral aanwezig in brood,pasta, aardappelen, zoetigheid)

• Eiwitten (vlees, vis, kaas en eieren)• Vetten (boter, olie, noten)

Van deze voedingsstoffen leveren de koolhydra-ten de belangrijkste energie. Dat komt doordatde spijsvertering er glucose (suiker) van maakt.En deze stof is niet alleen belangrijk om snelenergie te krijgen. Het zorgt er ook voor dat dehersens en het zenuwstelsel goed blijven werken. Bij mensen met diabetes is er in het lichaam iets mismet de stofwisseling van glucose. Omdat glucoseeen suiker is, wordt diabetes in de volksmond ookwel suikerziekte genoemd. Op de volgende paginastaat meer over wat er in het lichaam met glucosegebeurt.

5

6

Zoals gezegd haalt het lichaam onder andere gluco-se uit de koolhydraten. Die glucose wordt vanuit dedunne darm in het bloed opgenomen, zodat alle cel-len in het hele lichaam van brandstof kunnen wor-den voorzien. De cellen van de spieren bijvoorbeeld.Maar dat gebeurt niet zomaar. Om de cellen binnente komen heeft glucose de hulp van insuline nodig.Dat is een hormoon dat in de alvleesklier wordtgemaakt. Insuline zorgt ervoor dat de cellen glucoseop kunnen nemen. Daarnaast zorgt insuline ervoordat een overschot aan glucose als reservevoorraad inde lever opgeslagen wordt.Als er net koolhydraten gegeten zijn, stijgt de hoe-veelheid glucose in het bloed (de zogenaamdebloedglucosespiegel). De alvleesklier reageert hier-op door extra insuline te maken totdat er voldoen-de glucose in de cellen is opgenomen of als reser-vevoorraad in de lever is opgeslagen. Wanneer erlange tijd niet gegeten is, haalt het lichaam brand-stof uit de reservevoorraad. Zodoende schommeltde glucosespiegel tussen “normale grenzen”; niette hoog, maar ook niet te laag. Om precies te zijntussen de 4 en 7 mmol per liter.

Hoe wordt glucose in het lichaam verwerkt?

Om de hoeveelheid glucose in het bloed aante geven spreekt menvan millimol per liter. 1 mmol/liter is hetzelfdeals 180 mg glucose in 1 liter bloed.

Insuline kan ook be-schouwd worden als eensleutel. Een sleutel die deglucose toegang verleenttot de “kamertjes” vanons lichaam: de cellen.

De alvleesklier zorgt voor insuline in het bloed

Bij diabetes type 2 kan er sprake zijn van tweestoornissen: Ten eerste is het mogelijk dat dealvleesklier te weinig insuline aanmaakt en tetraag reageert op de gestegen bloedglucosespie-gel. Ten tweede kan het zijn dat de cellen nietmeer in staat zijn voldoende glucose op te nemen.De “sloten” van de cellen zijn als het ware “ver-roest”. Dit wordt insulineresistentie genoemd.Hoe dan ook, in beide gevallen wordt de bloed-glucosespiegel te hoog. Komt die boven de 10mmol/liter, dan voert het lichaam de glucosesamen met grote hoeveelheden water via de nie-ren af naar de urineblaas. Daardoor moet u meest-al vaak plassen en heeft u veel dorst.Het is niet helemaal duidelijk wat de oorzaak isvan diabetes type 2. Het kan zijn dat u te zwaarbent, waardoor insulineresistentie is ontstaan.Maar ook kan erfelijkheid een rol spelen.Diabetes type 2 is vooralsnog niet te genezen. Welkunnen een gezonde levensstijl (gezonde voeding,meer bewegen, niet roken en gewichtsverminde-ring) samen met een goede medicatie zorgen vooreen zo normaal mogelijk leven.

Wat is diabetes type 2?

Te veel glucose doordat de alvleesklier te weinig ofte langzaam insuline produceert, m.a.w. te weinigsleutels voor de sloten

Te veel glucose doordat de ‘insulinesleutel’ nietgoed in het slot past, waardoor de glucose nietde cel in kan gaan.

Letterlijk betekent diabetesmellitus honingzoete door-stroming. Door de hogebloedglucosespiegel krijgtu namelijk zoete urine.

8

Diabetes type 2 is een sluipende ziekte. Het isdaarom mogelijk dat u al langer last van bepaal-de klachten had, zonder dat u wist dat het dia-betes was. Misschien dacht u wel dat de voort-durende vermoeidheid en lusteloosheid welkwam door het ouder worden. Evenals die kort-ademigheid tijdens het lopen. Maar dit zijn nietde enige gevolgen van diabetes type 2. Ookkunt u klachten hebben als jeuk en pijnlijkegewrichten en benen.Het is echter nu belangrijk om de klachten niette laten verergeren. Een gezonde voeding,lichaamsbeweging en een goede behandelingmet tabletten en/of insuline kunnen ervoor zor-gen dat u er zo min mogelijk last van hebt. Zieook de brochures Voorlichting behandelingtabletten en Voorlichting behandeling insuline.

Wat zijn de directe gevolgen van diabetes type 2?

Bij een hypo (van hypogly-caemie) is de bloedglucose-spiegel te laag (lager dan3,5 mmol/l). Kenmerken van een hypokunnen zijn transpireren,onduidelijk praten, wazigzien en een slap gevoel.

Bij een hyper (van hyper-glycaemie) is de bloed-glucosespiegel te hoog(hoger dan 10 mmol/l).Veel plassen, dorst envermoeidheid zijn de verschijnselen.

Regelmatig een te hoog glucosegehalte kan op den duur leiden tot ernstige gezondheids-problemen aan ogen, voeten, nieren, hart- enbloedvaten en het zenuwstelsel. Dit noemen zeook wel de late complicaties. U kunt slechtergaan zien, wonden genezen slechter, nierenwerken minder goed en het gevoel in armen enbenen kan verminderen.Maar niet iedereen krijgt in dezelfde mate lastvan late complicaties. Het is namelijk mogelijkom door een goede regulatie van de bloedglu-cosespiegel, de bloeddruk en het cholesterolge-halte de late complicaties te vertragen of tevoorkomen. Een goede regulatie betekent hetglucosegehalte zo veel mogelijk tussen de 4 en7 mmol/l te houden. Daarnaast is ook een regel-matige controle door de huisarts, internist ofdiabetesverpleegkundige van groot belang,zodat het ontstaan van late complicaties zovroeg mogelijk kan worden ontdekt en terug-gedrongen. De dokter en de diabetesverpleeg-kundige kunnen er meer over vertellen.

Wat zijn op de lange termijn de gevolgenvan diabetes type 2?

Behalve diabetes type 2 iser ook diabetes type 1. Datis een vorm van diabetesdie zich vaak op jonge leef-tijd voordoet. Iemand metdiabetes type 1 is altijdafhankelijk van insuline.

10

Natuurlijk kunt u voor meer informatie terecht bijde dokter, de apotheker of de diabetesverpleeg-kundige. Over hoe bijvoorbeeld de tabletten oftoedieningssystemen van insuline gebruikt moetenworden en over de speciale meters waarmee u hetglucosegehalte in het bloed kan bepalen.Daarnaast kan de diëtist(e) u vertellen waar u bijhet eten op moet letten. Als u op de hoogte wiltblijven van het laatste nieuws, is er ook een tijd-schrift: Bloedsuiker, dat gratis verkrijgbaar is bijapotheker of diabetesverpleegkundige.

Ook via het internet kunt u van alles te wetenkomen over diabetes. Op www.novonordisk.nlvindt u een schat aan informatie over de behan-deling en alles wat met diabetes te maken heeft.U vindt er onder andere de diabetesencyclopedie.Een andere praktische site is die van de Diabetes-vereniging Nederland, dé vereniging van en voormensen met diabetes en uitgever van het tijd-schrift Diabc.

Meer weten?

Belangrijke sites met informatie zijn: www.novonordisk.nlwww.dvn.nlwww.bloedsuiker.nl

De DiabetesverenigingNederland (033-4630566) is de grootste patiënten-vereniging van Neder-land. De vereniginggeeft het blad Diabc uit,en verzorgt ook cursus-sen over het omgaanmet diabetes.

Al sinds 1923 zet Novo Nordisk zich in voor hetverbeteren van de kwaliteit van leven van men-sen met diabetes. Het doel van Novo Nordisk isechter diabetes en de gevolgen te overwinnen.Wij blijven daarom werken aan de mogelijkhe-den van een eerdere diagnose en een beterebehandeling. Het uiteindelijke doel is diabeteste voorkomen of te genezen. Hiervoor verrichtNovo Nordisk veel wetenschappelijk onderzoek.Maar we verdiepen ons ook in de mens met dia-betes. In de DAWN-studie (Diabetes AttitudesWishes and Needs) bijvoorbeeld, interviewdenwe in 13 landen meer dan 5.000 mensen metdiabetes en 3.000 artsen en verpleegkundigen.Met de inzichten uit deze studie stemmen wijons voorlichtings- en educatiemateriaal zo goedmogelijk af op uw wensen.

Als het gaat om innovatie op het gebied vandiabeteszorg kent Novo Nordisk een lange tra-ditie. Hiernaast hebben we enkele belangrijkehistorische productinnovaties van Novo Nordiskop een rijtje gezet.

Novo Nordisk. Al meer dan driekwarteeuw toonaangevend in de diabeteszorg

1923 Novo Nordisk start met

insulineproductie

1946 Novo Nordisk vindt de

Isophane (NPH) insuline

uit (NPH = Neutraal

Protamine Hagedorn)

1964 Novo Nordisk introdu-

ceert de eerste kant-en-

klare insulinemengsels


ceert de eerste mense-

lijke insuline ter wereld

1985 Novo Nordisk ontwikkelt

de eerste insulinepen ter

wereld: NovoPen®


ceert NovoLet


ceert NovoPen® 3


ceert Innovo®, een

geavanceerd insuline-

toedieningssysteem


ceert haar snelwerkende

insuline-analoog


ceert NovoNorm®


ceert haar eerste

analoge mengsel van

snelwerkende insuline

en middellangwerkende

insuline


ceert FlexPen®, het een-

voudige voorgevulde

insulinetoedienings-

systeem


ceert haar langwerkende

insuline analoog


ceert NovoPen Junior

0505

35-9

1927

9

Novo Nordisk Farma B.V.

Postbus 4432400 AK Alphen aan den RijnTel. 0172 44 94 94

[email protected]

Voorlichting diabetes type 2 - Website van Lotte 2.pdf · zodat het ontstaan van late complicaties...

Documents

Transcript of Voorlichting diabetes type 2 - Website van Lotte 2.pdf · zodat het ontstaan van late complicaties...