8DE VOLKSKRANTZATERDAG 2 JUNI 2012

DE KEUZES VAN VICTORIA KOBLENKO

Oekraïne: eerste- of derdewe-reldland?‘Toenmijn ouders in 1993 uit de Sov-jet-Unie vertrokken, waren er noggebiedenwaar je geen elektriciteitof waterleidingen had. Dat is verle-den tijd. Deze voorzieningen en derelatief hoge opleiding vanmensenis het grote verschil met een echtderdewereldland. Maar aan de ande-re kant groeit in Oekraïne het aantalhiv-besmettingen het snelst van allelanden in Europa. De verkiezingenzijn oneerlijk. Janoekovitsj heeftgrondwettelijke wijzigingen door-gevoerd, waardoor rechters nu be-noemdworden door de president.Daarmee is de scheiding vanmach-ten ver te zoeken.

‘Wemoeten niet vergeten dat hetNederlandse systeem honderden ja-ren heeft kunnen uitkristalliseren.De processen van staat en natievor-ming zijn in Oekraïne als onafhan-kelijk land pas twintig jaar geledenbegonnen. Zulke veranderingenmoeten op z’nminst een generatielang de tijd krijgen om volwassen teworden. In een tempo dat de bevol-king het aan kan en niet in een tem-po dat het Europa goeddunkt.’

Amy Winehouse of Yvon Jas-pers?‘AmyWinehousemet een uitroepte-ken. Er is nietsmismet Yvon en datis precies wat ermismee is. Yvon iseigenlijk te perfect... Er schuurtniets. Schoonheid zit ’m altijd in datene gebrek. Het is als een Neder-lands gerecht. Het is prima eetbaar,maarmijn smaakpapillen zoudenzich kapot vervelen als ik het dage-lijksmoest eten. Ik benmeer fan vanThomKai Kai, een pittig soepje waar-van je het zweet uitbreekt.‘Of ik seks, drugs en rock ’n’ roll

ben? Ik ben niet van de drugs, wel

van het andere…Die keer dat ik eenjoint probeerde, is finaal mislukt. Alzeggenmensen wel eens dat ik dieontspanning goed zou kunnen ge-bruiken. Drinken doe ik ookmaarweinig. Neem ik op een feestje eenslok, dan wil ik een half uur laternaar bed.’

Zwerven of hokken?‘Zwerven. Ik ben een nomade. Mijnauto ismijn huis, er ligt altijd eenkoffertje in. Het gevoel dat je onge-pland de afslag Schiphol kunt ne-men vind ik een romantische ge-dachte. Met driemaanden per jaarreizen kan ikmezelf wel een zwervernoemen. Thuis is een emotie, diekun je overal met jemeenemen.’

Twitter: levensbehoefte ofnoodzakelijk kwaad?‘Je richt je pijlen op een kwetsbaarpunt. Twitter is deels beroepsmatigkwaad: ik heb geen tijd om ’s och-tends alle kranten door te spitten enmet Twitter blijf ik toch op de hoog-te. Het is ook een bron van inspira-tie. Ik volg eenman die weet dat ikvan schoenen hou. Hij stuurtmij omde paar dagen een paar schoenen terinspiratie, geweldig.

‘Twitter is geen levensbehoefte,want ik kan best zonder. In de kern

is het eenmedium om te delen endat is denk ik wel een levensbehoef-te. Toen ik twee jaar geleden in Ne-pal was, wilde ik per se niet de Hima-laya in omdat ik wist dat die erva-ring zomachtig zou zijn dat ik datniet alleen wilde doen. Mijn Twitterdeed het toen niet, anders had ik hetmisschien op diemanier gedaan.’

Duizendpoot of keuzevrees?‘Ik zit bijNieuwsuur omover Oekraï-ne te praten of sta inmijn halfblotekont op de FHM. Ik ben van extre-men. Duizendpoot suggereert dat ikin alles wat ik doe even succesvolben. Dat is niet zo,maar ik probeergraag dingen uit. Ik vind het een lek-ker gevoel te ontdekken. Als hetmor-gen goed voelt omdocumentaires tegaanmaken, ga ik dat leren. Ook almoet ik dan onderaan beginnen.

‘Van ‘het hoort zo’, krijg ik decreeps. Op je 18de hoor je een passiete hebben gevonden en de snelheidwaarmee je daarin de beste wordt, isde formule van hoe succesvol jebent. Dat is voormij abracadabra.Hetmooiste aanmijn leven is nietdat ik succesvol ben, maar dat ik hetme kan permitterenme nu hele-maal de tering te werken omdaarnaeenmaand op Bali uit mijn neus tevreten en een paar boeken te lezenvan Eckhart Tolle.’

Kop op de buis of pen in dekrant?‘Tot afgelopenweekeinde had ik ge-zegd: in schrijven ben ik beter. Maarnu ik voor de NOS itemsmaak, denkik: dit is wat ik wil doen. We hebbenitems over Timosjenko gemaakt,overmensenrechten. Ik ben nu be-zig 4,5 uur beeldmateriaal te verta-len. Ook zit ik ermetmonteren bo-venop. Ik wil dat het precies zowordt als ik voor ogen heb.’

Victoria Koblenko kwamop haar12demet haar ouders uit Oekraïnenaar Nederland. Ze leerde de taalen werd – calvinisme uitgezon-derd – ‘super Nederlands’. VoorStudio Sportzomermaakte zediverse EK-items.Door Anna van den Breemer Foto’s Frank Ruiter

Wat zijn dit voor vragen?

Van de extremenProgramma? VPRO Thema: Ons geheugen, zondag om20.30 uur op Nederland 2.Wat? Journalist Leon Verdonschot verkent de wereldvan het geheugen. Hij gaat in de leer bij Joshua Foer, au-teur vanHet Geheugenpaleis (Engelse titel:Moonwalkingwith Einstein). Aan de hand van eeuwenoude Grieksetechnieken leert Verdonschot lange reeksen te onthou-den door een virtuele tour in zijn hoofd temaken.Lukt dat? Ja, al lijkt het geenmiraculeuze prestatie.Met een beetje inspanning (en een aansluiting op digita-le tv om het beeld op pauze te zetten) kan de kijker thuishet ook leren. Al snel blijkt dat het een stukmakkelijkerwordt iets te onthoudenwanneer je een begrip aan een(vreemd) visueel beeld koppelt. Een truc die bijvoor-beeld gebruikt wordt voor het geven van lange spee-ches. Stel je zelf voor dat je door een huis wandelt. In el-ke kamer is ietsmerkwaardigs te bewonderen: een vis-sermet een levensgrote dameshak in zijn handen, eenbarman die een fles wijn over zijn hoofd leeggiet of eenbioscoopdoek waar een gigantische stoel voor staat.En verder? Verdonschot gaat op bezoek bij getuigen-deskundigen die laten zien dat je herinneringen kunt fa-briceren en dat het eenmisvatting is dat je geheugen‘als een videorecorder werkt’ . Zo laten ze kinderen gelo-ven dat ze ontvoerd zijn door ufo’s. Het blijkt dat de kin-deren na enig aandringenwel degelijk het incident ingeuren en kleuren herinneren.Dat klinkt wreed. Ach, de tweemannen benadrukkendat bij een ‘debriefing’ maar ‘een hele kleineminder-heid’ blijft geloven in de herinnering. Dubieuze praktij-ken. Of zoals de interviewer zegt: ‘Ik gamijn kinderenbij u uit de buurt houden.’Maar als herinneringen geïmplanteerd worden,kunnen ze dan ook verwijderd worden? Jazeker,zo zien we een vrouwmet vliegangst die bij de gedachteaan een vliegtuig al misselijk wordt. Met behulp van eenhypnotiseur neutraliseert zij haar gevoel over vliegen.Uiteindelijk blijft er niets over van haar angst en stapt zelachend in. Het blijkt dat niets zeker is. Waarheid, leu-gen, heden of verleden, alles staat op losse schroeven.Samenmet twee vrienden van vroeger probeert Verdon-schot een avond bij een concert van Fish te reconstrue-ren. Uiteraard houden demannen er verschillende ver-sies op na. Want wie had nou het spandoek gemaakt?Arjan of Leon? Of was er helemaal geen spandoek?Dit wordt ingewikkeld. Wil ik dit wel zien? Als jetegen het slechte Engelse accent van Verdonschot kunten demanier waarop de kijker af en toe bij de handwordt genomen, is deze anderhalf uur durende docu-mentaire zeker demoeite waard. Voormensen die lasthebben van hypochondrie kunnen sommige beeldenschokkend zijn. Zoals de vrouwmet alzheimer die haardochter begroet als haar zus. Of de schattige oudereme-neer die zich laat onderzoeken omdat hij steeds vergeet-achtiger word. Maar niet getreurd: alzheimer is niet be-smettelijk. Slechts erfelijk.Haro Kraak

Een avondjebreinreizenmet de VPRO

Auteur Joshua Foer geeft presentator Leon Verdon-schot geheugentraining. Foto VPRO

TV VOORAF

In deze themauitzending verkent journalist enpresentator de werking van het geheugen. Zijnreis is de moeite waard, zolang je als kijker niet

lijdt aan hypochondrie.

Media

‘Ik zit bij Nieuwsuurover Oekraïne te pratenof sta in mijn halfblote

kont op de FHM’