Volksgezondheid Toekomst Verkenning – tussen wetenschap en beleid

Jeanne van Loon, 9 december 2009

Opbouw van deze presentatie

• Rol van informatie

• Doel van landelijke VTV

• Ontwikkelingen in de tijd

• Betekenis van de VTV voor regionaal beleid

Huidige ontwikkelingen

• Gezondheid- en zorgsector neemt toe in complexiteit- Burger als zorgconsument

- Zorgaanbieder als zorgverkoper

- Zorgverzekeraar als zorginkoper

- Overheid: meer vrijheid vooraf, meer toezicht achteraf

• Versterken van preventie op lokaal niveau

• Verbinden van preventie en curatie

• Terugdringen administratieve lasten

De informatiepiramide

Doel van de VTV

1997 (2nd ed) 2002 (3rd ed) 2006 (4th ed)

Bijeenbrengen, analyseren, integreren en actief

uitdragen van kennis en gegevens die van

belang zijn voor de beleidsvorming op het

terrein van volksgezondheid en zorg

De VTV: voor wie en waarom?

• Opdrachtgever VWS

In 1991 heeft de minister van VWS het RIVM gevraagd om elke vier jaar een overzicht en analyse te maken van de beschikbare informatie op het gebied van de volksgezondheid.

• Gebruikers: ministeries, onderwijsinstellingen, GGD-en, en andere ‘gezondheidsprofessionals’

• Ten behoeve van:

evaluatie van lopend beleid, voorbereiding van nieuw beleid, input in de preventienota, speerpunten

Kenmerken VTV

• Betekenis geven

• Wetenschappelijk

• Beleidsgeorienteerd

• Volksgezondheid centraal

• Een nationale onderneming- ruim 300 experts, structurele samenwerking

kennisinstituten en universiteiten

- Wetenschappelijke adviescommissie

- VWS begeleidingscommissie

VTV-model als uitgangspunt

De VTV trojka

• Samenvattend rapport: hoofdlijnen en kernboodschappen

voor beleidsontwikkeling lange termijn

• Websites: actueel, flexibel, ‘referentie’-functie

- Nationaal Kompas Volksgezondheid (www.nationaalkompas.nl)

- Nationale Atlas Volksgezondheid (www.zorgatlas.nl)

- Kosten van Ziekten (www.kostenvanziekten.nl)

• Themarapporten: verdieping, actuele thema’s, voor beleid middenlange termijn

1993: 1ste VTV, één boek, 800 blz. (‘de Bijbel’)

- Hoe ziet het systeem eruit? Uitwerking conceptueel model Lalonde (indicatoren, determinanten), volledig en gedetailleerd

1997: 2e VTV, 8 delen, 2500 blz. (‘de Bibliotheek’)

- Hoe zit het? Hoe werkt het? Hoe meet je het? Gezondheidsverschillen, effecten van preventie en zorg, gezondheid gewogen, zorgbehoefte en –gebruik

2002: 3e VTV ‘Gezondheid op koers?’, 250 blz.

- Trojka: websites, themarapporten, samenvattend rapport

- Evaluatie: Hoe doen we het? Internationale vergelijkingen, regionale vergelijkingen, kosten en opbrengsten verschillende domeinen van zorg, prestaties van zorg

2006: 4e VTV ‘Zorg voor gezondheid’, 350 blz.

- Zorg over gezondheid Nederlander. Grote verschillen tussen kansarm en kansrijk, grote regionale en buurtverschillen, zorg over gedrag en overgewicht jeugd, Nederlandse gezondheid minder dan in beste landen van Europa

Alweer de 5e editie….

De preventiecyclus

Wet publieke gezondheid

Beleidsvervolg op de nationale VTV:‘Kiezen voor gezond leven’

‘Kaderbrief preventie‘

• Doelstelling: langer gezond leven, minder verschillen

• Nederland terug in de Europese top

• Speerpunten: - roken, drinken en overgewicht

- diabetes en depressie

• Vier beleidslijnen: - Koesteren en innoveren

- Samenhangend en integraal gezondheidsbeleid

- Verbinden van preventie en zorg

- Bestuurlijke omgeving verbinden, nationaal en regionaal

VTV 2010 productlijn

Methodologische verantwoording

www.conceptuelekadervtv2010.nl

Kernrapport

Basisrapport: gezondheid en determinanten

Basisrapport: preventie en

zorg

Achtergrondrapport:Maatschappelijke

opbrengsten

Achtergrondrapport:Tijd en Toekomst

VTV 2010

• Aandacht voor de gevolgen van ziekte(n)

• Clustering van gedrag

• Gezondheidsachterstanden nog steeds groot

• Invloed van omgeving als mogelijk aangrijpingpunt

• Vanuit het probleem handelen: IGB

Wat betekent dit voor een regionale strategie voor gezondheidsbeleid?

• Preventie is (mede) een verantwoordelijkheid van de gemeenten (WPG)

• Lokale nota gezondheidsbeleid - gebaseerd op inzicht in lokale gezondheid

- aansluiten op landelijke preventienota

Maar:

• Beperkte vergelijkbaarheid gezondheid- tussen regio’s

- regionaal en landelijk

• Huidige informatie versnipperd, vertaalslag naar beleid ontbreekt

Wet publieke gezondheid

Biedt een regionale VTV meerwaarde?

rVTV