Vluchtplanning

Begin met het verzamelen van algemene informatie.

R. Sloots

Vluchtvoorbereiding• Weer (vertrek, onderweg en aankomst)• Is de vlucht mogelijk ivm weersminima?• www.KNMIaviationweather.nl/com• Aankomst minder dan 2 uur: METAR• Langer dan 2 uur: TAF • EHGG/CTR klasse C: >5 km/>2000ft.• Spec. VFR: >3km/>600ft.• Met inachtneming van afwijkende

staatsvoorschriften.

Notams (vertrek, route en aankomst)

• 5 series Notams• Serie A: info voor internationale IFR vluchten

en commerciele vluchten van en naar internationale luchthavens.

• Serie B: voor nationale en internationale VFR of IFR vluchten van en naar luchthavens in Nederland.

• Serie M: bevat info van belang voor vluchten (ook voor civiel verkeer) in militair luchtruim.

Vervolg Notams

• Serie S: (snowtam) bevat informatie over gevaarlijke omstandigheden op vliegvelden, ivm sneeuw, ijs, etc.

• Serie X: civiele Notams voor de Engelse FIR (Ned. Notam office)

Waar Notams te verkrijgen?

Mass & Balance

• Wees bekend met de tank inhoud en het verbruik van de kist.

• Zie berekening op site Avia Noord.

Entry Requirements

• Paspoort• Visa (niet voor schengen)

Airport Directory

• Openingstijden.• Customs.• Airport of Entry (mogen wij daar komen?)• Openstelling/ PPR (Notams)• Faciliteiten (GCA, vervoer,

parkeergelegenheid, brandstof?)

Lange termijnplanning

• Globale afstand (tussenlanding?)• Tripplan.• Fuelplan. ( tankinhoud/verbruik)• Route. (CTR’s, verboden gebieden?)

Route uitwerken

• Check o.a. MOCA’s (Grid mora’s)• Flightlog (navigatieplan): EET van take-off

tot landing en totale vliegtijd.• TC +/- WCA = TH +/- Var = MH

+/- dev = CH

Navigatie/vereiste voorkennis

• Symbologie van de aeronautical chart 1:500000.

• Gebruik van rekenschijf en protractor.• Berekenen en invullen van de gegevens op

het navigatieplan.• Invullen vliegplan.• Bekend zijn met de berekening om uit te

kunnen wijken.

Doel:

• Het leren voorbereiden en zo goed en veilig mogelijk naar van te voren vastgestelde punten te vliegen.

• Hierbij zoveel mogelijk op koers en tijd te blijven.

• Steed bewust zijn van de eigen positie.

Route planning

• Gebruik de Navigatie checklist bij de voorbereiding.

• Bepaal het beginpunt van de navigatievlucht. • Dit vertrekpunt dient een duidelijk herkenbaar

punt te zijn, dat we zonder vliegkaart moeten kunnen vinden, en waar we op koers en hoogte kunnen vertrekken.

• Bepaal het eindpunt van de navigatievlucht, waar vandaan we zonder vliegkaart de bestemmingshaven kunnen aanvliegen.

Route

• Bepaal de route tussen de eerder genoemde punten, met vermijding van o.a. CTR`s , verboden gebieden en gebieden waar een noodlanding niet goed mogelijk is, etc.

• Kies hiertoe om verwarring te voorkomen het liefst unieke waypoints ( geen grote steden.)

• Keerpunten: tenminste 4 unieke kenmerken.• Hoe ziet het eerste controlepunt eruit?

Checkpoints• Plan rechts van belangrijke lijnkenmerken (spoorlijnen,

kanalen, autosnelwegen etc.)• Bepaal de “ENROUTE CHECKPOINTS” circa 10 minuten

vliegen uit elkaar.( loodrecht op de vliegrichting: 1 kenmerk, anders meerdere.)

• Bepaal de vlieghoogte en de MOCA 500 ft. boven een obstakel dat zich binnen 5 nm. binnen de track bevindt.

• Welke bruikbare vliegvelden passeert U tijdens de vlucht?

Navigatie checklist• Navigatieplan met route, uitwijkhavens en hoogtekeuze. • Het weer, TAF en METAR.• Raadpleeg de AIP gids/AIS-netherlands.nl en NOTAMS• Recente navigatiekaarten en “up to date” navigatiemateriaal.• Brandstof berekening.• Mass and Balance.• ATC vliegplan of flightnotification.• Boordbescheiden.• Reddingsmiddelen.• Persoonlijke documenten.• Schrijfmateriaal.• Vluchtadministratie.• Verzekeringspapieren. • Douane, buitenlands geld?

Tijdens de vlucht

• Tijdens de start en de klim naar het vertrekpunt dient U geen losse spullen op schoot te hebben.

• Controleer Uw snelheid en Uw koers aan de hand van het magnetisch kompas (koerstol oplijnen)

• Trim het vliegtuig af.• Handel de radioprocedure af.• Vul in Uw log de tijd over het startpunt en de ETO van het

volgende checkpoint in, maar blijf intussen wel UITKIJKEN.• Pak nu de vliegkaart en NAVIGEER VAN DE KAART NAAR

DE GROND EN NIET ANDERSOM.

Checkpoints

• Check de kenmerken van het eerste “checkpoint” en de “ETO” op Uw kaart en log.

• Twee tot drie minuten voor “ETO” begint U te proberen het controlepunt op de grond te identificeren.

• Beoordeel de passage van dit punt op TIJD EN TRACK en zoek de oorzaak van de eventuele afwijking.

• Andere wind?• Niet exact gevlogen?• Koerstol niet opgelijnd?

Vervolg checkpoints

• Maak een correctie m.b.t. de volgende ETO en de te vliegen koersen, eventueel met de 1 op 60 regel.

• Check kenmerken van het volgende checkpunt op de kaart en RETO op Uw log en blijf UITKIJKEN.

• Houdt het navigatieplan bij: RETO/FUEL/WCA/etc.• Op laatste been check: WEER op bestemmingshaven,

NADERINGSPROCEDURE (approach checklist) en ROEP tijdig op.

Belangrijke aanwijzigingen

• Probeer niet elk dorp etc. dat U ziet op de kaart terug te vinden. Navigeer van de kaart naar de grond, m.b.v. de door u geselecteerde checkpunten.

• Indien U ondanks alle voorzorgen toch de weg bent kwijtgeraakt, vlieg dan gewoon door op dezelfde koers en draai na het verstrijken van de berekende tijd naar de volgende koers; meestal ziet U dan het volgende controlepunt wel weer.

• Als U na het voorgaande toch nog steeds verdwaald bent, maak dan gebruik van Radionavigatie, of vraag een radarpositie bepaling van ATC of een peiling van een luchthaven.

Nederland is niet zo groot

• Blijf in ieder geval niet langer dan een kwartier in uw eentje tobben!

• Bedenk hierbij dat als u een controlepunt niet hebt gezien u rustig door moet vliegen op koers en tijd naar het volgende punt.

• Als al het bovenstaande niet helpt leg dan een zodanige koers voor dat u naar een niet te missen kenmerk vliegt; zoals grote rivieren, waddenzee en noem maar op.

Uitwijken

• Schat de koers naar het uitwijkveld.• Draai naar deze koers en noteer de tijd.• Teken de track in en meet de koers op.• Bepaal de opstuurhoek en de

snelheidscorrectie. ( MH en groundspeed.)• Breng de deviatie aan.• Bepaal de ETA.

Vervolg uitwijken

• Ga verder met de navigatie.• Zorg voor een goed getrimd vliegtuig

voordat u aan deze procedure begint.• Houdt met het voetenstuur de vleugels

horizontaal, zodat u uw handen vrij heeft voor de bovenstaande berekeningen.

• Laat uw passagier goed UITKIJKEN.

Vliegerschap

• Uitkijken.• Navigeren is niets anders dan een bepaalde koers met een

bepaalde snelheid voor bepaalde tijd te vliegen om zodoende van A naar B te geraken.

• Waarneming van de weersomstandigheden.• Bij verslechtering eventueel terugkeren of uitwijken

teneinde VMC te blijven vliegen.• Regelmatig olietemperatuur en -druk, CVV, brandstof en

koerstol controleren.

Vervolg vliegerschap

• Regelmatig de hoogtemeterinstelling aanpassen aan de regionale QNH.

• Denk aan uurwerk, potloden en andere navigatiemiddelen.

• Ken Uw eerst te vliegen koers uit het hoofd.• Zorgvuldige vluchtvoorbereiding.• Zorg voor orde en rust in de cockpit.

Kaartgebruik

• De kaart is het belangrijkste hulpmiddel.• Kaart goed gevouwen en geörienteerd in de

vliegrichting houden.• Duidelijke tracks met berekende MH en TIJD naar

eerstvolgende checkpoint en HOOGTE.• Verdeel langere tracks in meerdere afstanden.• Zet de uitwijkhaven(s) in de kaart.

Navigatieplan duidelijk invullen

• Nauwkeurige vluchtuitvoering.• Snelheid.• Tijd.• Koers.• Duidelijke controlepunten.• Herkenbare punten in het landschap zijn een

absolute voorwaarde voor een nauwkeurige navigatie.

Uitwijken voor een (onweers)bui

• Vlieg een zogeheten “dogleg”• D.m.v. een DOGLEG vliegen we om de regenwolk • heen, door onze koers 60° naar links te verleggen.• Als we bijvoorbeeld 2 minuten doorvliegen en onze • koers weer 60° naar rechts verleggen komen we na • 2 minuten weer op onze oorspronkelijke koers uit.• We hebben dan 2 minuten extra gevlogen.

Jeppesen

• (Inter) nationale ATC procedures.• Afwijkend van ICAO/EASA?

Winddrift berekening

• Tijdens het vliegen is het nogal lastig om de winddrift berekeningen te maken met de rekenschijf.

• Er is een manier om dit uit het hoofd te doen maar dat vergt wel enige oefening.

Drift en crosswindcomponent (CWC)

• Bij 090 kts is de drift 2/3 van de CWC.• Bij 120 kts is de drift 1/2 van de CWC.• Bij 180 kts is de drift 1/3 van de CWC.• (60 gedeeld door de TAS)

CWC

• De CWC kun je berekenen door de cosinus van de hoek te nemen.

• Bij benadering is dus:• CWC van 30° is 0,5• CWC van 45° is 0,7• CWC van 60° is 0,9• CWC van 90° is 1,0• Het ezelsbruggetje is 1975

De trackwindcomponent (TWC)

• De TWC (voor het berekenen van de grondsnelheid) is net andersom: is de sinus van de hoek.

• Recht van voren is 1,0• 30° is 0,9• 45° is 0,7• 60° is 0,5

Voorbeeld 1

• Bij een hoek van 30° is de CWC 0,5 x de windsnelheid.

• De TWC is dan 0,9 x de windsnelheid.• Bijv TAS 100 kts en w/v 15 kts, CWC is 7,5

kts, drift 5° (immers 2/3 x CWC) en TWC is 13,5 kts.

Voorbeeld 2

• Bij een hoek van 45° met de track is de CWC 0,7 en de TWC ook 0,7 x de windsnelheid.

• TAS 120 kts w/v 15 kts.• CWC is 10,5 kts, drift 5° (1/2 x CWC) en de

TWC is 10,5 kts.

Voorbeeld 3

• Bij een hoek van 60° met de track is de CWC 0,9 en de TWC 0,5 x de windsnelheid.

• Bijv. TAS 180 kts w/v 30 kts.• CWC is 27 kts, drift 9° (1/3 x CWC) en de

TWC is 15 kts.

Voorbeeld 4

• Als de wind haaks op de track staat is de CWC 1 (gelijk a.d. windsnelheid)

• TAS 120 kts w/v/ 20 kts.• CWC is 20 kts, drift 10° (1/2 x CWC bij deze

snelheid)• De TWC is dan te verwaarlozen.

X-wind limiet

• Zo kun je met de windgegevens van “tower” op final snel berekenen of de X-wind binnen de limieten van je kist ligt.

• Bijv. RWY 23 en w/v 275/30 (45° van rechts)• CWC is dan 0,7 x 30 is 21 kts en dat is voor

de meeste kisten teveel…• Probeer het effect van de wind op de

koerstol te visualiseren; succes!

Flightplan

• www.selfbriefing.nl• Minimaal 1 uur voor off-blocks.• PPR?• www.AIS-netherlands.nl• Enroute 1-10 uitleg flightplan.

Emergency’s

• Wat te doen bij Com. Faillure?• Onderscheppingstekens.• Uitwijkmogelijkheden?

Nuttige sites

• www.AIS-Netherlands.nl• www.vluchtvoorbereiding.nl• www.aopa.nl• www.lvnl-ohd.nl• www.ead.eurocontrol.int/eadcms/eadsite/

index.php.html• www.airports.de• www.belgocontrol.be

Vervolg nuttige sites

• www.casper.frontier.nl• www.eddh.de/equipment/ais.html• www.dfs-ais.de• www.ivao.be• www.vliegen.sietse.nl• www.weeronline.nl