Vlaamse Hogescholenraad Talent voor morgen · stroom. De studenten en hun groeikansen naar sterk...

Resultaten Oktobertelling 2019

Vlaamse Hogescholenraad

Talent voor morgen

missie - 2019

VLHORA – Vlaamse Hogescholenraad staat voor alle Vlaamse hogescholen die door professioneel hoger onderwijs, beoefening van de kunsten, praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek en lerende communities van de praxis, toekomst maken: toekomst van studenten, werkveld en samenleving. Om telkens weer het beste uit iedereen te halen, samen naar topkwaliteit te streven en de samenleving duurzaam op te bouwen. VLHORA versterkt de maatschappelijke reputatie van Vlaamse hogescholen door hun impact op de politieke besluitvorming te versterken, hun stem in de publieke opinie kracht bij te zetten en de ontwik-keling van lerende communities te faciliteren. Hierbij telkens gedreven door volgende waarden: optimisme, ambitie, bondgenootschap, openheid, loyauteit en vertrouwen.

visie - 2019

VLHORA positioneert op een krachtige en duidelijke manier de unieke maatschappelijke meerwaarde van de Vlaamse hogescholen zowel in Vlaanderen als in de wereld, en wil internationaal (h)erkend worden als Universities of Applied Sciences and Arts. Engaged & Connected. VLHORA werkt proactief beleidsproposities uit en formuleert standpunten om het professioneel hoger onderwijs, de beoefening van de kunsten en de verbinding van dit onderwijs met zowel praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek als met de maatschappelijke dienstverlening, meer ruimte te geven om zich te ontwikkelen. Als officiële gesprekspartner van de Vlaamse hogescholen met de overheid faciliteert VLHORA resul-taatsgericht overleg en dialoog, zowel onderling als met andere beleidsbeïnvloeders en stakeholders.

VLHORA wordt in de media (h)erkend als woordvoerder van alle Vlaamse hogescholen samen.

VLHORA bouwt lerende netwerken uit, stimuleert onderlinge samenwerking en faciliteert uitwisseling

van kennis, ervaringen en beste praktijken tussen de hogescholen.

VLHORA - VLAAMSE HOGESCHOLENRAAD - OKTOBERTELLING 2019 3

Morgen nog meer dan vandaag, zal Vlaanderen voor de ontwikkeling van een duurzame samenleving met een krachtige economie, de beste gezondheidszorg, het beste onderwijs, toonaangevende kun-sten en een gezond klimaat, op elk talent moeten kunnen rekenen. Geen sterker rendement dan te investeren in het hoger onderwijs om het talent voor morgen te ontwikkelen.

Het doel moet zijn dat steeds meer mensen over een diploma hoger onderwijs beschikken. Omdat enkel op die manier de algemene kennis en de persoonsontwikkeling van de Vlaamse bevolking stijgt. Daardoor zal een groter deel van de bevolking in staat zijn om een sterk maatschappelijk engagement op te nemen en zich permanent te ontwikkelen. Enkel zo zullen we de sociale zekerheid betaalbaar kunnen houden en de samenleving inclusief uitbouwen om niemand achter te laten.

Hogeschoolstudenten scoren vandaag reeds heel goed op de arbeidsmarkt. Ze hebben de reflex om maatschappelijke trends snel op te pikken en hun band met het werkterrein is sterk, omdat de hogescholen studenten een brede én actuele, praktijkgerichte blik op de wereld meegeven. In de 21e eeuw komen oplossingen niet of van creativelingen, of van technologische knowhow of van sociale vaardigheden. Innovatie ontstaat precies op het kruispunt tussen deze insteken en de Vlaamse hogescholen spelen daar op in.

De snelheid waarin de economie en de samenleving veranderen, neemt alsmaar toe. Hoe kunnen we talent tot professioneel hooggeschoolden opleiden voor beroepen die we vandaag nog niet eens kennen? Het antwoord schuilt in het verder ontwikkelen van lerende biotopen van de praktijk. Enkel door meer in te zetten op de verbinding van het hoger onderwijs, met zowel praktijkgericht weten-schappelijk onderzoek als met de economische en maatschappelijke dienstverlening in een zo breed mogelijke internationale context van het werkveld kunnen lerende biotopen tijdsgebonden relevant uitgebouwd worden.

Vlaanderen heeft dus nood aan nog meer jongeren die kiezen voor een hogeschoolopleiding, aan nog meer beroepsactieve professionals die een leven lang willen leren om direct, praktijkcontext- en tijdsgebonden hun werkveld te veranderen. VLHORA is blij dat de nieuwe Vlaamse Regering naast het basisonderwijs, ook de hogescholen zuurstof geeft in haar meerjarenbegroting 2020-2024.

De community van de praktijk aan de Vlaamse hogescholen is dé toekomst voor het talent voor morgen.

inleiding

Joris Hindryckx Eric Vermeylen voorzitter secretaris-generaal


De Vlaamse hogescholen kunnen uitpakken met een stijging van het aantal inschrijvingen met 12,6 %.

Opmerkelijk daarbij is het grote aandeel studenten boven de 25 jaar. Daaruit blijkt dat de hogescho-

len de juiste partner zijn voor de nodige bij- en omscholing gedurende de loopbaan van de Vlaming.

Met het aanbod van graduaatsopleidingen aan de hogescholen is bovendien een logische stap gezet

in de richting van de verdere democratisering van het hoger onderwijs.

Eric Vermeylen, secretaris-generaal:

‘De cijfers in de oktobertelling bewijzen eens te meer het belang

en de plaats van opleidingen met een professionele finaliteit

in het hoger onderwijs.”

Vooral leraren- en graduaatsopleidingen doen inschrijvingen aan Vlaamse hogescholen met 12,6 % stijgen naar 138.309 studenten.


De Vlaamse hogescholen zijn blij de zoveelste keer op rij meer studenten te verwelkomen. Dit jaar

klokken ze af op 138.309 studenten of 15.511 meer dan vorig jaar. Dat is een stijging van 12,6 %.

De 14.030 studenten in de graduaatsopleidingen even buiten beschouwing gelaten, tellen de hoge-

scholen 124.279 studenten in de bachelor- en masteropleidingen, wat een stijging betekent van 1,2 %

tegenover vorig jaar.

138.309hogeschoolstudenten

algemeen


spreiding

13 hogescholen, 24 studentensteden en gemeenten


Opvallend in de cijfers zijn de graduaatsopleidingen die de hogescholen sinds dit academiejaar voor

de eerste keer aanbieden. Dit genereert een toename in zowel studentenaantallen als in het aantal

opleidingen. De fijnmazigheid van het aanbod van deze opleidingen werkt tevens drempelverlagend

voor de studenten.

Graduaatsstudenten kunnen zowel rechtstreeks doorstromen naar de arbeidsmarkt, als na het be-

halen van hun diploma, gemakkelijk doorgroeien naar een bacheloropleiding, wat dan weer goed is

voor de verdere democratisering van het hoger onderwijs.

Verdere democratisering van het hoger onderwijs

graduaatsopleidingen


spreiding - graduaatsopleidingen

13 hogescholen, 24 studentensteden en gemeenten


generatiestudenten

Voor het academiejaar 2019-2020 hebben zich 33.576 generatiestudenten aangemeld, wat een op-

merkelijke stijging van 5.144 inschrijvingen is. Deze stijging is volledig te danken aan de eerste ge-

neratie graduaatstudenten aan de hogescholen met 6.334. Dit betekent echter ook dat het aantal

generatiestudenten in de bacheloropleidingen met 4 % of met 1.190 studenten daalt.

33.576generatiestudenten


Lerarenopleidingen zitten in de lift

In de lerarenopleidingen is een keerpunt merkbaar, met voor het eerst terug een aanzienlijke stijging

van het aantal inschrijvingen. Met bijna 22.000 studenten is dit het beste cijfer dat de hogescholen

kunnen voorleggen sinds 2015. De aandacht in de media, waar vooral het structureel tekort aan leer-

krachten in de verf werd gezet, heeft hier vermoedelijk de keuze voor lerarenopleidingen een duwtje

in de rug gegeven. Ook de gerealiseerde hervorming van de lerarenopleidingen in het hoger onderwijs,

heeft wellicht een positieve invloed.

De toename van de generatiestudenten van 3.855 naar 4.165 toont evenzeer aan dat de verplichte

niet-bindende toelatingsproeven die nu al vier jaar lopen, en de studiekiezers een spiegel voorhou-

den, geen negatieve invloed hebben op het inschrijvingsgedrag. Deze proeven bieden immers de mo-

gelijkheid om aangepaste leertrajecten te voorzien die tegemoetkomen aan de diversiteit van de in-

stroom. De studenten en hun groeikansen naar sterk leraarschap staan hierin centraal, wat in de feiten

een service is voor de student.

Fijn is vast te stellen dat van de 21.984 studenten in de lerarenopleidingen er 4.555 studenten een

leeftijd hebben tussen 25 en 40 jaar, en maar liefst 1.523 ouder zijn dan 40 jaar. Dit betekent dat zij-in-

stromers omvangrijk zijn, wat zeker bijdraagt tot oplossingen om het lerarentekort op te vangen. De

invoering van de educatieve graduaatsopleidingen, van de verkorte educatieve bachelors en van de

Sterke leraren voor een excellent onderwijs

lerarenopleiding


educatieve masters heeft geleid tot meer opties voor zij-instromers. De hogescholen zorgen ervoor dat

hun opleidingen met de nodige flexibiliteit kunnen ingericht worden.

De beleidskeuze in het Vlaams regeerakkoord om anciënniteit die elders verworven werd, mee te valo-

riseren in de lerarenloopbaan, zal een extra stimulans geven aan professionals die zo vlotter de stap

naar een andere loopbaan in het onderwijs kunnen nemen.

Sterke leraren voor een excellent onderwijs

lerarenopleiding


Nog geen kentering merkbaar.

STEM- en knelpuntopleidingen

Minder goed zijn de cijfers van de STEM-opleidingen. In tegenstelling tot vorig jaar daalt het aantal

van 28.918 naar 28.334 studenten. En 24.996 studenten volgen een knelpuntopleiding tegenover 25.732

vorig jaar; ook een daling. Toch vertegenwoordigen de STEM- en knelpuntopleidingen nog steeds bijna

1/3e van de totale studentenpopulatie aan de hogescholen.


Nog geen kentering merkbaar.

STEM- en knelpuntopleidingen

In samenspraak met het betrokken werkveld en de ministers van Onderwijs en van Werk wil de Vlaamse

Hogescholenraad de komende maanden nagaan hoe dit naar het volgend academiejaar kan worden

omgebogen.

De Vlaamse Hogescholenraad is alvast blij dat de nieuwe Vlaamse Regering de financiering van de

OBE’s tegen het licht wil houden. De hogescholen vragen in deze een herwaardering van de opleidin-

gen in de studiegebieden ‘handelswetenschappen en bedrijfskunde’ en ‘industriële wetenschappen en

technologie’ tot een gewicht van 1,4 zonder dat een hogeschool eraan verliest. Dit vraagt een budget-

taire investering van ongeveer 60 miljoen euro. Hiermee komt de financiering van de STEM-opleidin-

gen alvast op een vergelijkbaar niveau als andere opleidingen.


Met de introductie van het vierde jaar.

verpleegkunde

Het aantal studenten in de verpleegkunde neemt toe van 7.317 naar 7.802. Mogelijk is het extra studie- jaar een verklaring, waarom het aantal generatiestudenten lichtjes daalt van 1.918 naar 1.846. Ook de onduidelijke profilering van de HBO5-opleidingen verpleegkunde tegenover de vierjarige bacheloropleiding heeft hier waarschijnlijk een invloed. Gelukkig zijn er beduidend meer zij-instromers: 1.452 studenten hebben een leeftijd tussen 25 en 40 jaar en 327 studenten zijn ouder dan 40 jaar. Ook hier verlichten de zij-instromers op termijn allicht de roep naar meer handen in de (gezondheids)zorg.


Meer internationaliseringaan de Vlaamse hogescholen.

internationalisering

De stijging van 27 % niet EU-studenten aan de Vlaamse hogescholen bewijst eens te meer de waarde-

ring van de kwaliteit voor ons Vlaams hogescholenonderwijs.

Bovendien vereist de versterking van de biotoop van de praktijk ook steeds meer een internationale

dimensie. In het kader van internationale uitwisselingen is het noodzakelijk om anderstalige opleidin-

gen (andere talen dan het Nederlands) aan te bieden. Momenteel bieden de Vlaamse hogescholen 28

bachelor- en masteropleidingen aan in het Engels. De huidige norm van maximum 6 % anderstalige

bacheloropleidingen is bereikt. Daarom zijn de hogescholen blij dat de Vlaamse Regering het percen-

tage voor anderstalige bacheloropleidingen wil verhogen van 6 % naar 9 %.


Jongeren kiezen ook voor creatieve opleidingen.

kunsten

Creatieve opleidingen zitten zoals vorig jaar in de lift. Ook dit jaar trokken de kunstopleidingen meer

studenten aan. Het aantal inschrijvingen aan de Schools of Arts binnen de hogescholen stijgt van 7.010

naar 7.130 studenten. Competitiviteit en creativiteit worden immers aangescherpt door hoogstaand

artistiek onderwijs in de biotoop van de hogescholen en zijn fundamenteel voor de ontwikkeling van

een steeds sneller veranderende samenleving, waarbij elk talent kan inzetten op eigen sterktes.


Een opvallende evolutieeen leven lang Leren

De markante aanwezigheid van 22.433 studenten boven de 25 jaar (16 % van het totaal aantal stu-

denten) illustreert een belangrijk aanbod omtrent een leven lang leren van de hogescholen. Maar de

uitdagingen naar de toekomst zijn des te groter omdat de samenleving en economie steeds sneller

veranderen. De hogescholen willen in de toekomst nog meer kunnen betekenen met een aangepast

beleid om bij te dragen tot de realisatie van een echte cultuur van een leven lang leren in Vlaanderen.


Een opvallende evolutieeen leven lang leren


Geconnecteerd engeëngageerd, bij de tijd.

opleidingen

19

Het leeuwenaandeel van de opleidingen aan de Vlaamse hogscholen bestaat vanzelfsprekend uit

de professionele bacheloropleidingen. Daarnaast komen nu de graduaatsopleidingen als de tweede

grootste groep studenten aan de hogescholen. Verder vervolledigt het opleidingsaanbod zich met

bachelor- na bacheloropleidingen en master- na masteropleidingen. Enkel in de Schools of Arts en

aan de Hogere Zeevaartschool worden academische bachelor- en masteropleidingen aangeboden.

Studentenaantallen per type van opleiding


Praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek en kennisdiffusie

onderzoek en innovatie

4.362O&O-ACTIVITEITENEXTERNE WERKVELDPARTNERS

PUBLICATIES VOOR HETWERKVELD

ONDERZOEKERS

2.317 WERKVELDPARTNERS BETROKKEN IN O&O ACTIVITEITEN

1.519

Dat er veel praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek gebeurt aan de Vlaamse hogescholen is mind-

er gekend. Nochtans werken er zo’n 2.000 docent-onderzoekers en studenten dagelijks aan kleine

tot grote projecten met rechtstreekse impact voor het werkveld, gespreid over tal van thema’s en

subdomeinen zoals artificiële intelligentie, voeding, creatieve economie, zorginnovatie, ... De Vlaamse

hogescholen zijn ook tevreden dat hun werk kan voortgezet worden dankzij het structurele engage-

ment dat werd opgenomen in het nieuwe Vlaamse regeerakkoord. Dit maakt het mogelijk om opgedane

kennis te delen met bedrijven en social-profitorganisaties.

Met www.blikopener.vlaanderen zorgen de 13 hogescholen samen voor de ontsluiting van de aan-

wezige innovatiekennis.


Van waarde voor economie en de samenleving.

talent voor morgen

Tot slot: 96,3 % van de afgestudeerden aan de Vlaamse hogescholen vindt binnen het jaar een job. Dit

bewijst eens te meer de waarde van de lerende biotoop van de praktijk en het belang en de plaats van

de opleidingen met een professionele finaliteit in de samenleving.

De snelheid waaraan de economie en de samenleving veranderen, neemt alsmaar toe. Hoe kan talent

tot professioneel hooggeschoolden opgeleid worden voor beroepen die vandaag nog niet eens ge-

kend zijn? Het antwoord schuilt in de verdere ontwikkeling van lerende biotopen van de praktijk. Enkel

door in een breed internationale context zich geëngageerd te connecteren met het werkveld, kunnen

lerende biotopen tijdsgebonden relevant worden uitgebouwd. Op die manier leiden de hogescholen

studenten op voor de beroepen van morgen.

een job binnen één jaar na het afstuderen

Van alle afgestudeerden vindt


Raad van bestuur - 2019

Joris Hindryckx, Katholieke Hogeschool VIVES Zuid - voorzitterKoen Goethals, Hogeschool Gent - ondervoorzitter

Ann Brusseel, Erasmushogeschool BrusselLode De Geyter, Hogeschool West-VlaanderenPascale De Groote, Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen Veerle Hendrickx, Karel de Grote HogeschoolBen Lambrechts, Hogeschool PXLTomas Legrand, ArteveldehogeschoolJoris Rossie, Odisee hogeschoolSimon Van Damme, LUCA School of ArtsMarc Vandewalle, UC LimburgRowan Van Schaeren, Hogere ZeevaartschoolEls Van Weert, Thomas More KempenMachteld Verbruggen, Thomas More Mechelen-AntwerpenStefan Verheyden, UC LeuvenPatricia Waerniers, Katholieke Hogeschool VIVES Noord

VLHORA medewerkers - 2019

Eric Vermeylen - secretaris-generaal AdministratieMyriam Slock - administratief coördinatorLore Solemé - administratie & financiën

StaffRia Bollen - onderzoek, innovatieAnnelies Claes - onderwijs, kwaliteitszorgCharlotte Christiaens - Global MindsJoeri Deryckere - lerende netwerken lerarenopleiding, lerarenopleiding, kunstenbeleidGert Fransen - communicatie en eventsRenilde Knevels - internationaliseringCarine Raes - financieringsbeleid, personeelbeleidWillemijn van den Berg - instaptoets lerarenopleiding Dirk Vandeweyer - gezondheidszorg, een leven lang leren


VLHORA - Vlaamse Hogescholenraad Ravensteingalerij 27/3, B-1000 BrusselT +32 22 11 41 95E [email protected] www.vlhora.be

Vlaamse Hogescholenraad Talent voor morgen · stroom. De studenten en hun groeikansen naar sterk...

Documents

Transcript of Vlaamse Hogescholenraad Talent voor morgen · stroom. De studenten en hun groeikansen naar sterk...