Vitaal in de zorgSamen werken

aan Duurzame inzetbaarheid

ColofonTekst: Loyalis Marketing & CommunicatieVormgeving & eindredactie: Scripta CommunicatieIllustraties: Gerco van BeekBeeld: Nationale Beeldbank Joris BuysDrukwerk: Drukpartners Zuid

Samen werken aan Duurzame inzetbaarheid

Vitaal in de zorg

2

1 Duurzame inzetbaarheid 1.1 Vitaal en met plezier aan het werk 5 1.2 ‘Zet duurzame inzetbaarheid op de agenda.’ Michiel van den Heuvel van Transvorm over het belang van duurzame inzetbaarheid 8

2 Versterken 2.1Hoogtijdvoormobiliteit 12 2.2 Scan Vitaal in je werk 13 2.3 Trainingen 14 2.4 Loopbaan Scan en Toekomst Scan 15 2.5 ‘Behandel uw medewerkers als schaarse hulpbronnen.’ Interview met arbeids- en organisatiepsycholoog Pauline van Dorssen en Tinka van Vuuren 16 2.6 Het V-Model 19 2.7 Versterken van vitaliteit 20 2.8 Tips 21

3 Voorkomen 3.1 Een vitale organisatie met vitale werknemers 23 3.2 Index werkvermogen 24 3.3 Trainingen Loyalis Academie 25 3.4 Vraag & antwoord: hoe voorkomt u verzuim? 26 3.5 Tips: voorkom uitval 28

4 Verzuim begeleiden 4.1Gezondwerkenbegintbijgoedbeleid. Astrid Wolswijk vertelt hoe Loyalis werkgevers kan helpen bij verzuim 30 4.2Dienstverleningbijverzuimenre-integratie 32 4.3 Goed verzekerd tegen verzuimkosten 33 4.4Demogelijkhedenengrenzenvanherplaatsing. Jolène van der Steen, mobiliteitsadviseur bij het MUMC te Maastricht, over herplaatsing 35 4.5Steuninderugbijre-integratie 36 4.6 Tips 38

Inhoud

3

1Duurzame inzetbaarheid

Werken aan Duurzame

inzetbaarheid

Hoofdstuk

4

Gezonde en tevreden medewer-kers die hun hele loopbaan vakbekwaamenvitaalblijven.

Dat wil toch iedere werkgever? Ge-lukkigzijnertallozemanierenomditte bereiken: door uw medewerkers de ruimte te geven om werkplezier te ervarenbijvoorbeeld,ofdoorervoortezorgendatprivéenwerkinbalanszijn.Ennatuurlijkdoorwerknemerscontinuuittedagenomzichzelfteblijvenont-wikkelen. Veel zorginstellingen kunnen op dit gebied nog een hoop winst boe-ken en dat is absolute noodzaak om het verzuimbinnendeperkentehouden,aldusTinkavanVuuren,hoogleraarStra-

bezigmetlevensfasebewustbeleid.Ook staat het overal op de agenda’s enindecao’s.Maardatisnietaltijdgenoeg,weetVanVuuren.‘Binnensom-mige sectoren moet nog veel gebeuren om vitaliteitsmanagement in de prak-tijktebrengen.’Hierondervindtueenaantal punten waarop u als werkgever kunt letten.

Flexibel werkenDoorwerknemersflexibelintezetten,creëert u meer kennis en kunde. En die kennisisbelangrijkomnietoverbodigte raken. Van Vuuren noemt dat ook wel het voorkomen van een schoor-steenfunctie:steedsmeerwetenvaneensteedssmallergebied,waarineensgeen vraag meer naar is. Iemands achtergrondisdantespecifiekgewor-den,waardoordewerknemermoeilijkinzetbaar wordt. Als werkgever kunt u uwwerknemersregelmatigwijzenopdedoorgroei-enontwikkelmogelijk-heden die uw organisatie biedt om dit te stimuleren.

Blije en gezonde werknemers zijn het fundament van uw organisatie De hoge werkdruk en de administratieve lasten vragen nóg meer inspanning van uw medewerkers. U merkt dit aan het stijgende ziekteverzuim. Extra belangrijk dat u goed zorgt voor de mensen die zelf druk zijn met zorgen voor anderen. Van het begin tot het einde van hun loopbaan, in elke fase van hun werkende leven. Zodat ze optimaal inzetbaar blijven én zorgeloos, wetende dat er een financieel vangnet is als het nodig is. Maar hoe krijgt u dat voor elkaar? In dit boekje geven wij u alvast wat handvatten.

tegisch Human Resource Management aan de Open Universiteit.

Vitaliteitsmanagement: een must voor vooruit­ziende werkgevers Werknemers moeten tegenwoordig langer doorwerken. Dat betekent dat u nu al vooruit moet plannen. Mensen moetengoedfunctionerenendatookblijvendoen.Datvraagtnietalleenomeencuratiefbeleid,maarvooralompreventieve maatregelen. Zeker in de sectorenwaarzwaarlichamelijkofgees-telijkwerkvoorkomt,zoalsindezorg.Gelukkigzijnveelwerkgeversaljaren

5

Stimuleer vitaliteit en werkplezierEengoedegezondheid,zowelmentaalalsfysiek,isookbelangrijkvoorduurza-me inzetbaarheid. De rol van de werk-gever is om goede arbeidsomstandig-hedentebiedeneneengoedeleefstijlen het plezier op de werkvloer te be-vorderen. De werknemers op hun beurt moetenzorgendatzijgebruikmakenvandefaciliteitenvandewerkgever,datzijmentaalfitenbevlogenzijnendatzijblijvenleren.Ophetmomentdatditnietmeerzois,moetenzijbijdewerk-gever aan de bel trekken. Die kan dan kijkenofhetmogelijkisomhettaken-pakketofdearbeidsomstandighedenaan te passen. Stimuleer werknemers omnatedenkenoverhuntoekomst,betoogtVanVuuren.Belangrijkisookdat u hen de gelegenheid biedt om hierover te praten.

Een werknemer hoeft niet ziek te zijn om beter te wordenBlijeengezondewerknemerszijnhetfundamentvanuworganisatie.Hetisdaaromvanwezenlijkbelangdatualswerkgever het voortouw neemt en oog

hebt voor hun vitaliteit. En niet alleen als mensenziekthuiszijn.Weesdatvoor!

Tijdens verzuimVerzuim van een werknemer brengt een direct en concreet probleem met zichmee,omdatdewerknemeruitvalt.Bovendien is verzuim voor de werkge-ver vaak een grote kostenpost. In het re- integratietraject wordt in veel gevallen niet het onderste uit de kan gehaald. Er zou veel meer nagedacht moeten wordenoverwerkaanpassing,waardoorvaakeerderewerkhervattingmogelijkis. Wat is nu de echte oorzaak van de ziekte en hoe kunt u de werknemers hun werk weer laten hervatten? Verlang van uw werknemer gerust meer eigen initiatief.VanVuuren:‘Eenproactievehoudinghelpttenslottebijhetherstel.’

Duurzame inzetbaarheidHetuiteindelijkedoelvanvitaliteits-management is te zorgen dat werkne-mersmetplezierzolangmogelijkactiefblijven.Immers,mensendiewerkenzijneenstukgelukkiger,zoblijktuitver-schillende onderzoeken.

Blije en gezonde werknemers,eeneven-wichtig opgebouwd personeelsbestand,uitdagend werk en volop aandacht voor ontwikkeling en op-leiding. Zo blijven organisaties vitaal. Loyalis ondersteunt werkgevers hierbijindepraktijk,maardoet ook onderzoek. TinkavanVuuren,seniorconsultant bij Loyalis Kennis&Consult,isactiefals bijzonder hoogleraar Vitaliteitsmanagement bij de Open Universiteit Nederland. Haar onder-zoeken vormen de basis van dit artikel.

6

7

Interview Michiel van den Heuvel

‘Werkgever in de zorg: zet duurzame inzet­baarheid op de agenda’

Het is een feit dat het als werkgever in de zorg niet eenvoudig is om voorbereid te zijn op de toekomst. Maar dat duurzame inzetbaarheid veel kan opleveren, weet Michiel van den Heuvel, projectleider Duurzame Inzetbaarheid bij Transvorm*, zeker. Iedere organisatie zou er wat hem betreft meer aandacht aan kunnen schenken.

* Transvorm is een samenwerkings-verband van werkgevers in de sector zorgenwelzijninNoord-Brabant. 8

Waarom is werken aan duurzame inzetbaarheid belangrijk?‘Omdat de toekomst van de zorg ver-andert.Wemoetenlangerenflexibelerdoorwerken,viameerzelfsturingenin nieuwe organisatievormen. Techno-logische innovaties nemen een vlucht én we gaan van baanzekerheid naar werkzekerheid. Medewerkers moeten zich,methulpvanhunwerkgevers,voor bereiden op deze ontwikkelin-gen. Alleen dan worden ze duurzaam inzetbare werk nemers. Duurzame inzetbaarheid is een combinatie van vitaliteit,werkvermogenenemploya-bility. Andersom moeten werkgevers ookvooruitkijkenenstilstaanbijwaterbinnenhunorganisatiepast.Bijvoor-beeldofzelfsturingteveelvraagtvande vitaliteit van werknemers. Duurzame inzetbaarheidiseenverantwoordelijk-heiddiedoorbeidepartijengedragenmoet worden.’

In hoeverre geven werknemers in de zorg er nu al invulling aan?‘Defocusligtnuopvitaliteitengezondheidsmanagement.Erzijnzorg-instellingen met gezond eten in hun

kantineenwerkplekkenwaarfietsenalsstoelendienen.Datisnatuurlijkgoed,maardeideeënoverhetwerk-vermogen en employability schieten nog tekort. Ik merk dat het vraagstuk – hoe je mensenmeekrijgtindeflexibiliteitvanjeorganisatie–leeft,maarerzijnnogteweinig programma’s opgezet.’

Bevindt duurzame inzet­baarheid zich nog in het ontwikkelstadium?‘Neehoor.Transvormfocustzichnuzo’nvijfjaarhierop.Erzijnmeerorganisatiesdie jaren geleden al aan de slag gingen metditonderwerp,waaronderzieken-huisElkerliek.Zijhebbeninmiddelseen volledig geïntegreerd duurzaam inzetbaarheidprogramma met het HuisvanWerkvermogenvanprofessorIlmarinen als basis (lees hierover meer op pagina 13 Scan Vitaal in je werk). Ze zijnper“verdieping”nagegaanwatzewillen bereiken met duurzame inzet-baarheid en hebben dit doorgevoerd in hun beleid. Duurzame inzetbaarheid vind je nu al terug in de nerven van het Elkerliek.Opvrijweliederbureauvanleidinggevendenstaatbijvoorbeeldeenkartonnenhuisje–alsverwijzingnaarhet Huis van Werkvermogen – dat ie-

dere dag een trigger voor een gesprek over de organisatietoekomst biedt.’

‘Duurzame in­zetbaarheid kan niet alleen een speeltje zijn van een HRM’er of P&O’er’

Wat kunnen werkgevers verbeteren?‘Er wordt nog te ad hoc met dit thema omgesprongen. Als duurzame inzet-baarheidnietopdeagendastaat,wordthet niet gehoord. Het kan niet alleen eenspeeltjezijnvaneenHRM’erofP&O’er,hetvraagtombeleidmeteenjuiste agendasetting.’

Welke rol gaat duurzame inzetbaarheid innemen?‘Duurzameinzetbaarheidisgeenhype,hetgaatoverflexibiliseringenouder

9

worden. De arbeidsmarkt wordt krap. Als werkgever wil je een goede werk-beleving zodat je personeel aan je kunt binden. De ouder wordende werkne-merisdaarinvolgensmijdekomendejareneenbelangrijkaandachtspunt.Eenwerkgevermoetblijvenzoekennaar wegen om de medewerkers mee tekrijgenindecontinuveranderendeorganisatie,maarzeookondersteunenin langer doorwerken en hun employa-bility. Duurzame inzetbaarheid gaat om het grotere geheel.’

10

2VersterkenWerken aan

Duurzame inzetbaarheid

Hoofdstuk

11

Arbeidsmobiliteit betekent een verandering van de omge-vingofeenverbredingvande

horizon. Het zorgt ervoor dat we nieuwe dingenleren,lerenschakelenenonszelfmoeten aanpassen. Dat helpt werkne-mers om goed toegerust en gemoti-veerdteblijven.Arbeidsmobiliteitisgeendoelopzich,maareenmanieromduurzaaminzetbaarteblijven.Ukunt uw medewerkers helpen om in bewe-ging te komen.

Een mobiliteitscentrumOm medewerkers te activeren kan een mobiliteits-ofloopbaancentrumeengoedezetzijn.Mobiliteitscentrarichtenzich op de bewustwording van werk-nemer en werkgever en ondersteunen

bijonderzoekennaarinteressesenvaardigheden. Een mobiliteitscentrum kanmedewerkersbegeleidenbijstageendetacheringofloonmaatregelentreffenommensentemotivereneenvolgende stap in hun carrière te zetten.

Het bieden van garantiesVeelmensenzijnbanghunzekerheidte verliezen als ze in beweging komen. Daarom kan het helpen om een oriën-tatie-ofpilotfaseteorganiserenofomeens een weekje te ruilen van baan: jouwbaan,mijnbaan.Ookafsprekendatiemandtijdelijkeenprojectgaatdoen en dan terugkomt kan helpen. Tijdensdezefasewordtdemedewerkeropgeleid en uitgeleend om ervaring op te doen. Zo kan een werknemer van

Als we langer blijven doorwerken, zullen we vaker van taken, functie en baan moeten veranderen. Werk moet namelijk zoveel mogelijk aansluiten bij de levensfase, ambities en loopbaanwensen van individuele werknemers. Langer werken vraagt dus om meer arbeidsmobiliteit. Daardoor houden mensen hun werk langer en met plezier vol en verstevigt hun arbeidspositie.

Hoog tijd voor mobiliteit baan naar baan gaan met de nodige garanties.

De gesprekkencyclusDeleidinggevendeheefteenstimule-rende rol als het gaat om het inzetten vanvaardigheden,hetbenuttenvantalenten,deontwikkelingvancompe-tenties en het aanbieden van leermo-gelijkheden.Deleidinggevendezalmetde werknemer in gesprek moeten gaan over het invullen van de loopbaan.

In dit hoofdstuk leest u alles over:- De Loopbaan Scan: hoe biedt u uw werknemersinzichtindepersoonlijkewerkhouding?

- De Toekomst Scan voor 55-plussers: zo versterkt u uw oudere werknemers

- Medewerkers als schaarse hulp-bronnen

12

Wat is het?Descanbestaatuiteenvragenlijstdieelke medewerker individueel invult. Hiermeekrijgtueencompleetbeeldvan hoe het ervoor staat met iemands gezondheid in relatie tot het werk. Vandezevrageniswetenschappelijkbewezen dat ze het risico op verzuim en uitval voorspellen. Alle deelnemers ontvangen een rapport met adviezen om hun draagkracht en inzetbaarheid te vergroten.Daarnaastkrijgenmedewer-kersmeteenuitvalrisicodemogelijk-heid om een werkbelevingsgesprek te voeren met een deskundige. U als werk-geverkrijgtoporganisatieniveaueenanonieme terugkoppeling van het tota-leresultaat.Loyalisbekijktsamenmetuwat u kunt doen om het werk vermogen en de werkbeleving van medewerkers

Wilt u nagaan hoe het is gesteld met de vitaliteit van uw medewerkers? Dan kan Loyalis de Scan Vitaal in je werk voor u uitvoeren. De scan peilt het werkvermogen en de werkbeleving van uw medewerkers. Ook krijgt u inzicht in de factoren die dit kunnen beïnvloeden, zowel op individueel als organisatieniveau.

Scan Vitaal in je werkHuis van WerkvermogenIn de uitwerking van de Scan Vitaal in je werk komt ook het Huis van Werkvermogenaanbod.Ditgeeftde relatie aan tussen de individu-ele,organisatorischeensocialedimensies van het werkvermogen. Ofiemandgoedfunctioneert,hangtimmersafvaneenveelvoudaanfactoren:zijngezondheid,zijnopleidingencompetentiesenzijnnormen en waarden. Daarnaast ligt hetaandelichamelijkeenpsychi-scheeisenvanhetwerk,dewerk-omstandigheden én de omgeving (familie,vrienden,demaatschappij).HetHuisvanWerkvermogengeeftaanwaariemandstaatenofmaat-regelennodigzijnomhetwerkver-mogen te verbeteren met het oog op duurzame inzetbaarheid.

teverbeteren.Viabeleid,leiderschapen het stimuleren van de eigen verant-woordelijkheidvanuwmedewerkers.

Dit levert het opDe scan helpt om werknemers vi-taal en gemotiveerd aan het werk te houden,ziekteverzuimteverlagenenarbeidsongeschikt heid te voorkomen. Hettijdigsignalerenvandreigendverzuimisaltijdbeterengoedkoperdanre-integratie.Doordefocustever-leggennaarmogelijkhedenenoplos-singen,verbetertudevitaliteitvanuwwerknemers en organisatie.

Lees meer op:www.loyalis.nl/ werkgevers­diensten

13

• Active Aging in de praktijkLeidinggevenden worden getraind in het opstellen van een vitaliteitsbeleid waardoor hun medewerkers gezond en vitaalblijven,ongeachthunleeftijd.

• Vitaal leiderschapLeidinggevenden leren het beste uit zichzelfenhunmedewerkerstehalen.

• Brein in bewegingLeidinggevenden en medewerkers krijgentipsenlerenstrategieënomgrotehoeveelhedeninformatieopeenefficiënteenontspannenmanieroptenemen.

De Loyalis Academie biedt verschillende trainingsprogramma’s om mensen hun hele loopbaan gemotiveerd, vakbekwaam en vitaal te houden.

Trainingen Loyalis Academie

• Vitaal in je werkMedewerkersstaanstilbijessentiëlevragen over hun leven en over hun werk.Zijgaanopzoeknaarhunper-soonlijkekrachteninnerlijkebalans.

• Elke dag weer werkplezierMedewerkerskrijgenuitlegoverdewis-selwerking tussen het werk dat ze doen endelevensfasewaarinzezitten.

• Jij en je werk in bewegingMedewerkers met een vraag over hun loopbaan leren mee te bewegen met veranderingen. Ook horen ze hoe ze hun kwaliteiten kunnen inzetten om loopbaandoelen te bereiken.

• Leren navigerenJonge medewerkers tussen de 25 en 35 jaar worden getraind in het uitstippelen en volgen van een eigen koers. Zodat ze kiezen voor zaken die hen motiveren en inspi-reren.

• Vitaal na je werkMedewerkers die met pensioen gaan,bereidenzichvooropdetoekomst.Zijlerenhunpersoonlijkekwaliteiten ook buiten hun werk in te zetten.

14

De Loopbaan ScanNatuurlijkliggenpotentieelenplezierbijiedereenanders.Waarbeniknuprecies goed in? Waar word ik en-thousiastvan?Watvindikbelangrijk?Watzijnmijnleerbehoeftenenhoewilik daarmee verder? U kunt uw werk-nemershelpenbijhetbeantwoordenvan deze vragen met de Loopbaan Scan van Loyalis. De scan biedt werknemers inzichtindepersoonlijkewerkhoudingenloopbaanambitie.Datkanvoorfrissemotivatiezorgen,zodatzezichgerichtverder kunnen ontwikkelen. De Loop-baanScaniswebbased,maardeuit-komsten worden verwerkt tot een uitge-breidpersoonlijkrapportenpersoonlijktoegelicht in een gesprek met een van de consultants van Loyalis. Dit vormt de idealebasisvoorpreventiefverzuimbe-

Werknemers willen iedere dag met plezier naar hun werk gaan. Het eigen potentieel benutten en zich verder ontwikkelen. Dat is ook goed voor de organisatie. Want als het lukt, betekent het vaak dat werknemers flexibel meebewegen met veranderingen, dat ze duurzaam inzetbaar zijn en dat stagnatie en uitval worden voorkomen.

Loopbaan Scan en Toekomst Scanwerken?Alsikeerderwilstoppen,watzijndanmijnmogelijkheden?Ukuntuwwerknemershelpenbijhetbeantwoor-den van deze vragen.

Inzicht met de Toekomst ScanDe Toekomst Scan voor 55-plussers van Loyalis helpt werknemers hun loopbaan krachtigvormtegevenofafteronden.Een goede vitaliteit stelt hen in staat om langer door te werken. Een gezon-definanciëlesituatiesteltwerknemersin staat om eerder te stoppen. Welke keuzes kunnen het best worden ge-maakt? Wat kan een werknemer doen om op een gezonde en vitale manier de eindstreep te halen? De consultants van Loyalis Kennis & Consult maken samen met uw mensen een passend plan voor de toekomst.

Lees meer op:www.loyalis.nl/werkgevers­diensten

leid,eventueleontwikkelgesprekken,beantwoording van loopbaan- en ontwikkelvragenofhetaanpakkenvanbegeleiding en coaching.

De Toekomst Scan voor 55­plussersWerknemersvan55jaarenouderzijninde kracht van hun leven. Op de werk-vloerhebbenzijgrotetoegevoegdewaarde:zezijnervarenenbrengenstabiliteitindeorganisatie.Tegelijker-tijdkomenerveelveranderingenafopdeze groep en dat kan allerlei vragen oproepen.Watkanikzelfbijdragenenwat kan de organisatie doen? Daarnaast zorgtdeverhogingvandeAOW-leef-tijdervoordatouderewerknemershuntoekomstverwachting soms moeten herzien. Hoe lang kan en wil ik door-

15

De zorg staat voor een krachttoer. Desectordientstraffebezuini-gingenhethoofdtebiedendie

denodigebanenkosten.Tegelijkmoe-tendemedewerkersdieblijven,dein-grijpendetransitiesindezorgverteren,plezierinhunwerkhouden,huntoewij-dingenwerkvermogennietkwijtraken,vitaliteit uitstralen en zich als klap op de vuurpijlooknogeensvoorbereidenopde arbeidsmarkt van straks.

Duurzameinzetbaarheidheetdeformu-lewaarmeezo’nschaapmetvijfpotenwordtgecreëerd.OokTinkavanVuuren,

consultantbijLoyalisenhoogleraarVitaliteitsmanagement aan de Open Universiteit ziet dit spanningsveld. ‘In de zorg gebeurt elk jaar wel wat. Zeker in het management en de top vinden voortdurend veranderingen plaats. Veel zorgprofessionalszijnhonkvast,werkenallangerinhetzelfdehuis.Zijziendeveranderingenconstantvoorbijkomen.Daarwordenzecynischenafwachtendvan. Duurzame inzetbaarheid wordt dan algauweenpassievekeuze.Terwijlhetfenomeenzowelbijdewerkgeversalswerknemers moet leven.’

De zorg is op zoek naar de duurzaam inzetbare, zelfsturende professional die ook zijn cliënt of patiënt op sleeptouw neemt naar meer zelfregie. Op papier is dit wervend perspectief mooi weergegeven, maar in de praktijk ligt het genuanceerder. ‘Veel zorgprofessionals zorgen goed voor anderen, maar minder goed voor zichzelf’, vindt arbeids­ en organisatiepsycholoog Pauline van Dorssen.

‘Behandel uw medewerkers als schaarse hulpbronnen’

Interview Pauline van Dorssen en Tinka van Vuuren

Van Vuuren spot nog een andere tegen-strijdigheidaanhetfront.‘Strategischepersoneelsplanning (SPP) en duurza-me inzetbaarheid worden vaak on der dezelfdenoemergeschaard.MaarbijSPPkijkjepakwegmaarvijfjaarvooruit.Duurzame inzetbaarheid gaat echt over de verre horizon. Hoe zorg je ervoor dat medewerkers hun motivatie om te innovereninstandhouden,metplezierengezondaanhetwerkblijven?Onderduurzameinzetbaarheidvaltwatmijbetreftookextraaandachtvoordejon-geren in de zorg. Die groep moeten we vast zien te houden. De grote prop van de babyboom is binnenkort verdwenen. Danvaltereengat.Erverdwijnennuwelarbeidsplaatsenuitdezorg,maaropsommigefunctiesziejetocheentekort. Behandel je mensen daarom als schaarse hulpbronnen waar je zuinig op moetzijn.’

ComfortzoneNetalszelfsturing,maaktzelfleider-schap deel uit van een begrippen kader dat snel terrein wint in de wereld van zorgenwelzijn.Hetzijntrendsdievoorsorteren op de duurzaam inzetbare professionaldiezelfaanhetroervan

16

zijnwerkstaateninéénmoeitedoorookzijncliëntenenpatiëntenopsleep-touwneemtomzelfmeerregieoverlevenofziektetenemen.

Op papier ziet het er allemaal door-wrochtenlogischuit.Indepraktijkligthetechtergenuanceerder,meentVanDorssen.‘Veelzorgprofessionalszijnheelgoedinhetzorgenvooranderen,maardezorgvoorzichzelfschieterdaardoorweleensbijin.Zehebbenmoeiteomzelfhungrensaantegevenofomnatedenkenoverhuneigenambities voor duurzame inzetbaarheid. De andere kant van deze medaille is dat hetvaakmensenbetreftdiehetzorgenvoor anderen als zinvol en betekenisvol ervaren. Juist in dat aspect ligt voor hen de uitdaging van het vak. Een gebrek aanvitaliteitheeftveeleertemakenmethetonvoldoendezorgenvoorjezelfenmoeitehebbenomvoorjezelfoptekomen.Tegelijkvindenzorgprofessio-nals het soms lastig om steeds mee te moeten bewegen met organisatieveran-deringen en te voldoen aan de nieuwe eisendieaanhenwordengesteld.Zijmoetentelkensnieuwedingenleren,ofdingenandersdoen.Datmaaktook

onzeker. Daarnaast is het lastig om over dit soort zaken na te denken in je da-gelijksewerkroutines.Daarkomtbijdathetnogredelijkwatzorgorganisatieshiërarchischzijningericht,meteensterke nadruk op discipline en controle. Als medewerkers constant worden ge-controleerd,gaanzerisico’suitdeweg.Debehoefteomineencomfortzoneteblijvenhangenisdangroot.Terwijljejuistwiltdatzezelfinbewegingkomenenmeerhuneigenverantwoordelijk-heid gaan aanspreken.’

Coachen en dienenHoe dit te veranderen? ‘Ik zou willen dat al deze medewerkers gelegen-heidkrijgenzichzelfoppersoonlijke effectiviteittetrainen.Alsjewiltdatjepersoneelzelfleiderschapoppikt,moetjezorgendatzeassertiefzijnendathetgemeengoedisomtereflecterenenjezelfteontwikkelen.Danlerenzebeterenscherpernaarzichzelftekijkenenzijnzebeterinstaatomookhunklantentebegeleideninderichtingvanzelfred-zaamheid. Je ziet dat deze trainingen opindividuelebasisofopteamniveausomsplaatsvinden,maarhetmoetmeer gestructureerd. Ik kom in de zorg

Pauline van Dorssen

17

weinig organisaties tegen die zo’n ont-wikkelproces bewust stimuleren. Dat is jammer,wantdanlaatjeveelpotentiesonbenut’,meentVanDorssen.

Volgensbeidevrouwenheeftduurzameinzetbaarheid meer kans van slagen als dewerkgeverofleidinggevendezijnmanagementstijlnaardieomslagweette modelleren. ‘Er komt in de zorg meer behoefteaancoachendendienendleiderschap.Bijzo’ntransitiehoortveelinteractie en communicatie met de werkvloer. Zodat je elkaar een spiegel voorhoudt. Hoe zit je in je werk? Is het zinvol om een opleiding te doen? Hoe ishetthuis?Ziejijjezelfditwerkoverdrie jaar nog doen? Wat ik zie is dat binnen de zorg veel wordt geïnvesteerd in leiderschap. Jammer is dat vooral leidinggevenden zulke opleidingen entrainingenkrijgenaangeboden.Van werknemers wordt verwacht dat ze“zelfleiderschap”uitzichzelfhalen.Maarnietiedereenkandat’,aldusVanDorssen.

Employability is het nieuwe toverwoord op de arbeidsmarkt. Werknemers moe-tenzich,methulpvanhunbaas,probe-

ren een set van competenties en vaar-digheden eigen te maken die ze een aantrekkelijkepartijmakenvooreenziekenhuisofzorginstelling.Daarhoortookbijdatzevertrouwdrakenmethetidee dat de technologie steeds vaker een woordje meespreekt in de zorg. Maarhoekrijgjemedewerkersnuzoverdatzebereidzijnzichzelfopnieuwuittevinden? Van Vuuren: ‘Je kunt ze laten zien dat het meer dan vroeger een noodzaak is om met deze gang van zaken mee te groeien. Want als je aan dezijlijnkomttestaan,benjevoortaanheelwatslechterafdanvoorheen. De WW wordt versoberd en verkort. OokdeWIAisfinancieelnietmeerwat het is geweest.’ Van Vuuren zou personeelsleden daarnaast wat meer proberenteprikkelenmetwatze‘blijearbeidsmobiliteit’ noemt. ‘Leg er de nadruk op dat het ook leuk en inspi-rerendkanzijnomjebezigtehoudenmetnieuweenaantrekkelijkeperspec-tieven.’

Tinka van Vuuren

18

Het is belangrijk dat uw plan van aanpak om de duurzame inzetbaarheid binnen uw organisatie te vergroten breed gedragen wordt. Het V­model van Stollwerk en Thijssen kan u hierbij helpen.

Het V­model

1 452

3

Denkbijvoorbeeldaan:- het benutten van de gesprekscyclus voor aandacht voorfunctioneren;-loopbaanbegeleiding;-persoonlijkbudgetvoorontwikkeling;-leefstijlmaatregelenzoalsgezondevoeding,sport,stoppenmetrokenenontspanning;-tijd-enplaatsongebondenwerken;- intervisie en coaching.

VERLICHTEN: maatregelen gericht op het herstellen ofbehoudenvanwerkvermogen,employabilityenvitaliteit door het verminderen van de werkbelasting in tijdofinhoud.Denkbijvoorbeeldaan: -flexibelewerktijden; -afsprakenomwerkdrukteverminderen.

VERTREKKEN: maatregelen gericht op het ondersteunen van de interne en externe mobiliteit. Denkbijvoorbeeldaan:-interneenexternemobiliteit;-detachering;-(deeltijd)pensioen;- vertrekregeling.

Wat is het V-model?Het V-model is een goede basis voor het opstellen en uit-voeren van een breed gedragen en onderbouwd plan van aanpak op het vlak van vitaliteitsmanagement.

De vijf V’sVERKENNEN:kwantitatieveenkwalitatieveinformatieverzamelen om een start te kunnen maken met vitaliteitsmanagementenomdeeffectiviteitvangenomen maatregelen te evalueren.

VOORLICHTEN: creëren van draagvlak en betrokkenheid en het beïnvloeden van de organisatiecultuur.

VITALISEREN:maatregelengerichtophetherstellen,behoudenofversterkenvanwerkvermogen,employability en vitaliteit door het vergroten van de belastbaarheid.

19

Veelorganisatiesdenkenbijmaatregelen om de duurzame inzetbaarheid te verhogen al-

leenaancuratiefenpreventiefWIA-enWW-beleid.Uiteraardzijncuratieveenpreventievemaatregelennodig,maarindepraktijkkomtdittotnutoenogteveel neer op het ontzien van de oudere werknemers.Terwijlditmaareenvandemogelijkhedenisomdebalanstussen belasting vanuit werk en privé en belastbaarheid van de werk nemer te herstellen. Het ontzien gebeurt veelal in de vorm van aanpassing van de werkbelasting door minder uren en lichtere taken. Dit gebeurt niet alleen opindividueelniveauvoorbijvoorbeeldde re-integratie van een langdurig zieke medewerker,maarookinhetkadervanouderenbeleidindevormvanleeftijd-vakantiedagen,seniorenverlof,werk-tijdenvrijstellingendemotie.

Bevorder functioneren, gezondheid en welbevindenHetuitgangspuntmoetzijnomtein-vestereninallegeneraties,inplaatsvanhet ontzien van de oudere werknemers. Vergroot de belastbaarheid van de werkendedoorscholing,mobiliteitengezondheidsbevordering.Ofversterkde belastbaarheid van de werknemers om de balans tussen belasting en belast-baarheid te herstellen. Doe meer dan het voorkomen van arbeidsongeschiktheid enwerkloosheid.Eenbelangrijkekansblijftandersliggen.Dezelfdemaatrege-lenkunnenimmersbijdragenaanhetbe-vorderenvanhetfunctioneren,gezond-heidenwelbevinden.Jehoeftimmersnietziektezijnombeterteworden!

Vitaliteitsmanagement moet niet alleen gericht zijn op het treffen van maatregelen die de gevolgen van een verminderde vitaliteit tegengaan of die verminderde vitaliteit voorkomen. Het is belangrijk ook aandacht te schenken aan amplitie, oftewel het versterken van de vitaliteit van werknemers.

Versterken van de vitaliteit

20

TIPS Onze consultants begeleiden tal van werkgevers bij vitaliteitsmanagement. Ter inspiratie delen zij graag een aantal tips met u.

354

21Versterken

Investeer in ál uw medewerkers en niet alleen indiegenendiedreigenuittevallen.Zijhoeventenslottenietziektezijnombeterteworden. Stimuleer een goede gezondheid en motiveer uw medewerkers. Dan worden ze productiever en creatiever en werken ze met meer plezier. Maak ruimte voor werkplezier. Zorg dat uw medewerkers niet te veel taken hebben. Daardoor ontstaat werkdruk en dit leidt ertoe dat ze minder genieten van hun werk. Zorg dat uw medewerkers de juiste competenties hebben en houden. Ze moeten voldoende worden uitgedaagd. Investeer in opleidingen en bied wisselende taken aan. Medewerkersdiezichkunnenontwikkelen,zijnvitaler.

Eenbelangrijksleutelwoordis‘aandacht’.Hebregelmatigeeninformeelonderonsjemetuwwerknemers,danwordenzakenmakkelijkerbespreekbaar.Ofhetnugezondheidsproblemenzijnofprivésituaties. Erliggengrotekansenbijgoedleiderschap.Verzuimbeleid wordt meestal gemaakt op werkgeversniveau en vervolgens alleen met leidinggevenden gedeeld. Check dat beleidookbijwerknemers,omdatjuistzijeenbelangrijkespilzijninhetslagenvandat(nieuwe) beleid.

21

3Voorkomen

Werken aan Duurzame

inzetbaarheid

Hoofdstuk

i

i

?

?

22

Gezondzijnénblijvenluktdoorgoedtemanagen,doordebeste beslissingen op het

juiste moment te nemen en door te investeren in werknemers. Niet alleen hunkennisenervaringtelt,maarookhungezondheid,motivatie,eengoedewerkbalans en de beleving op de werk-vloer. Daarin speelt u als werkgever een belangrijkerol.

Persoonlijke aandachtOmvitaliteittestimuleren,zijnerveelwetten en regels. Maar met persoon-lijkeaandachtenpassendeactieskuntuzelfookinvloeduitoefenen.Komaanwensentegemoet,deelcomplimentenuit,biedcursussenaanenlaatmensen

Wie goed in z’n vel zit, komt graag naar z’n werk en presteert beter. Dat doet niet alleen die medewerker persoonlijk goed. Oók uw organisatie wordt er beter van. Het is daarom belangrijk om te investeren in de gezondheid van uw werknemers. Vitale werknemers houden uw organisatie immers in beweging. In dit hoofdstuk geven we u handvatten om de vitaliteit van uw medewerkers te verhogen om verzuim te voorkomen.

Een vitale organisatie met vitale werknemers

doorstromennaaranderefuncties.Ukrijgterongetwijfeldmeergemotiveer-de mensen voor terug.

Investeren in een vitale organisatieLoyalis kan u helpen om te investeren in een vitale organisatie met vitale werk-

nemers. We bevorderen gezondheid om verzuim te voorkomen. En mocht dattochgebeuren,danhelpenweom mensen snel weer aan het werk te krijgen.Daarnaastblijfthetzaakomaluwpersoneelgemotiveerdtehouden,hun beste capaciteiten naar boven te halen en open te staan voor nieuwe initiatieven. Nú investeren is werken aan de toekomst.

Verder in dit hoofdstuk- Het werkvermogen van uw mede-

werkers testen- Tips om verzuim te voorkomen- Het juiste arbobeleid

23

Wat is werkvermogen?Werkvermogen is de balans tussen de capaciteitenvaneenmedewerker,zijngezondheid en de eisen die het werk stelt. Dit zegt iets over de verhouding tussen de draaglast en de draagkracht van mensen. Is het evenwicht hierin zoek,danheeftuwmedewerkermoeiteomtevoldoenaandefysiekeofmenta-le eisen van het werk.

Wat houdt de Index Werkvermogen in?Uw werknemers vullen een korte vra-genlijstin.Dezemeetdeinzetbaarheid,defysiekeenmentalegesteldheidende werkbeleving van de werknemer. Valtdescorelaaguit,dankandatbetekenen dat uw werknemer het risico loopt om in de toekomst ziek te wor-denofarbeidsongeschiktteraken.Zijkrijgendanhulpaangebodenomdewerksituatieteverbeteren,bijvoorbeeldeen gesprek met een arbeidsdeskun-dige. Meedoen aan het onderzoek is vrijwilligendeprivacyvandewerkne-mers is gegarandeerd. Onze ervaring is dat werknemers die niet lekker in hun velzittendezemogelijkheidzelfzullenaangrijpenomietsteveranderenaanhun situatie.

Met de Index Werkvermogen van Loyalis krijgt u inzicht in het werkvermogen van uw werknemers, waardoor u verzuim kunt voorkomen. Het is een wetenschappelijk bewezen test waarmee Loyalis in kaart brengt in hoeverre uw werknemers lichamelijk en geestelijk in staat zijn hun werk goed te doen.

Index WerkvermogenWat heeft uw organisatie eraan?Met de Index Werkvermogen kunt u voorkomen dat uw werknemers ziek wordenenopdelangetermijnuitval-len.Ookkuntuuwbeleidbeterafstem-men om problemen in uw organisatie in de toekomst te voorkomen. Loyalis Kennis&Consultgeefthierbijadviesen kan het beleid ook voor u uitwer-ken. Onze adviseurs regelen het hele proces: het uitzetten van de vragen-lijsten,deverwerkingvanderesultaten,hetplannenvangesprekken,derappor-tages aan werknemers en een eindrap-portage aan de werkgever.

24

Verzuimenarbeidsongeschiktheidhebbeningrij-pende gevolgen. Niet alleen voor uw medewer-kers,maarookvooruwbedrijf.Detrainingenoverpersoneelsbeleid richten zich concreet op het voorkomen van uitval. Want voorkomen is beter dan genezen. De trainingen worden in company en op maat gegeven door deskundige en enthousias-te trainers.

Trainingen• Voeren van verzuimgesprekken•Telefonischziekmeldingsgesprek• Werkdruk en werkstress•Conflicthantering• Omgaan met ontslagdreiging

De Loyalis Academie biedt verschillende trainingsprogramma’s om mensen hun hele loopbaan gemotiveerd, vakbekwaam en vitaal te houden. Neem bijvoorbeeld deel aan één van de trainingen op het gebied van personeelsbeleid.

Trainingen Loyalis Academie

25

Wat is de beste manier om verzuim of uitval te voorkomen?Datbegintbijamplitie;hetvitaalhou-den van uw medewerkers. Het uitgangs-punt is dat medewerkers niet ziek hoe-ventezijnombeterteworden.Urichtzichdusniet(direct)opuitval,maarophet verbeteren en versterken van hun functioneren,gezondheidentevreden-heid: hoe kunt u gezonde mede werkers nog meer laten uitblinken?

Wat als iemand toch ziek wordt?Ublijfthetsalarisvandeziekemede-werker gewoon doorbetalen. Een snelle integratieisdaarombelangrijk.Metdebedrijfsartsoverlegtuhoedemede-werkerzosnelmogelijkweeraanhetwerk kan. Misschien moet u daarvoor arbo-omstandighedenaanpassenofde werkdruk verminderen. Let ook op de werkdruk van andere medewerkers:

eventueel huurt u vervanging in en neemt u organisatiebrede preventieve maatregelen tegen verder verzuim.

Hoelang bent u verantwoordelijk voor het verzuim van een medewerker?U bent verplicht het salaris van zieke medewerkers twee jaar door te betalen. Maar in totaal kan het hele traject van preventie,verzuim,ziekte,re-integratieenarbeidsongeschiktheidweltwaalfjaar in beslag nemen. Dat brengt de nodige kosten met zich mee voor de werkgever. U kunt zich daarvoor wel verzekeren,maarverzuimvoorkomenisnatuurlijkhetbest.

Wat als iemand arbeidsongeschikt raakt?UWVbepaaltnatweejaarziekteofenin welke mate iemand arbeidsonge-schiktis.Bijmeerdan35%arbeidson-

Vraag en antwoord

VerzuimgeschiktheidkrijgtuwmedewerkereenWIA-uitkering.Welkanhijdanalsnoginkomen verliezen. Met een arbeidson-geschiktheidsverzekering kunnen uw medewerkers zich verzekeren tegen forsinkomensverlies.DitkuntuookcollectiefaanbiedenviadeArbeids-ongeschiktheidsverzekering van Loyalis.

26

27

TIPS Onze consultants begeleiden tal van werkgevers bij het voorkomen van uitval. Ter inspiratie delen zij graag een aantal tips met u.

3 542

1Voorkomen van uitval

Werk niet alleen aan zaken die op dit moment niet goed gaan. Heb ook oog voor ontwikkelingen op de langere termijn.Wijsmedewerkerseropdatzezelfmedeverantwoordelijkzijnvoorhunvitaliteit.Zodat ze duurzaam aan het werk kunnen blijven. Dreigt er ziekte en verzuim? Reageer dan niet vanuit uw eigen belang. Bedenk dat de werknemererhetmeestebaatbijheeftalshijgezondisengewoonaanhetwerkkan.Reageervanuitzorgzamezakelijkheidengeefaan dat u oprecht bezorgd bent om iemands gezondheid. Sommigemedewerkerszijntezwaarofhebben een slechte conditie. Dit kan tot uitvalleiden.Geefdaaromvoorlichting

overgezondeeet-enleefgewoonten,biedeenfitnessprogrammaaanenzorgvooreen gezonde kantine. Vergeet niet om het thuisfrontmeetenemenbijhetveranderenvanleefgewoonten. Alseenmedewerkervaakkortverzuimt,is dit een signaal dat er iets aan de hand is.Misschienervaarthijteveelwerkdruk,heefthijproblemenophetwerkofzijnergezondheidsklachten. Signaleer problemen optijdengametdemedewerkeringesprek.Ditvoorkomtdathijlangduriguitvalt. Soms kost het werk meer energie dan het oplevert. Probeer de energiebronnen te versterken. Dit voorkomt niet alleen langdurigeuitval,maarverhoogtookdeproductiviteit van de medewerker.

28

4Verzuim begeleiden

Werken aan Duurzame

inzetbaarheid

Hoofdstuk

29

Inhetidealeplaatjezijnwerkgever,leidinggevende en werknemer samenverantwoordelijkvoorhet

terugdringen van verzuim. Dat is soms moeilijk.Alleregelsinachtnemen,hetvoerenvandejuisteadministratie,optijdverzuimgesprekkeninplannen,dejuiste manier van omgaan met zieke werknemers,hetgoedinschattenvande aard van de ziekmelding. Want wees eerlijk:hoeveelmedewerkersdiezich’smorgensziekmeldenbijhunleiding-gevendekrijgennuechtaandacht?

Grijs verzuim‘Veel ziekmeldingen vallen onder wat wijnoemen“grijsverzuim”.Datisver-zuimwaarbijerreëleklachtenzijn,hetnogwelmogelijkisomtewerken,maar

de werknemer zich toch ziek meldt. Op deze ziekmeldingen kan de leidingge-vendeinvloedhebben’,zegtWolswijk.‘Vergeet niet: verzuim kost veel geld. En we moeten allemaal langer door-werken. Door meer aandacht te geven aanpreventieeneerderintegrijpen,houdt u medewerkers gezonder en langeraanhetwerk,énkuntuveelbesparen. Dat begint met goed vitali-teitsbeleid:fitmakenenhoudenvanmedewerkers,envoorkomenvanklach-ten en langdurige ziekte. De volgende stap is goed verzuimbeleid.’

Kompas VerzuimaanpakLoyalisbiedtalsonafhankelijkepartijhulpmiddelen die organisaties helpen griptekrijgenophunverzuimbeleid.

Uw werknemer meldt zich ziek. Wat kunt u als werkgever doen om te zorgen dat deze medewerker zo snel, maar ook zo gezond mogelijk weer aan de slag kan? Loyalis kan de helpende hand bieden met praktische trainingen, zegt Astrid Wolswijk, consultant en trainer bij Loyalis.

Gezond werken begint bij goed beleidWolswijk:‘MetonsKompasVerzuim-aanpak maken we een diagnose van aanpak van het verzuim op organisa-tieniveau. Leidinggevenden vullen een vragenlijstin,waarmeewedriepunteninkaartbrengen:arbozorg,verzuim-protocol en de interne communicatie. Zokrijgtdeorganisatieinzichtindeeffectiviteitvanhetbestaandeverzuim-beleidenkunnenwijpraktischeadvie-zen geven waarmee het verzuim verder teruggedrongen kan worden.’ Loyalis geeftondermeeradviezenophetgebiedvanvisie,beleid,wettelijkever-plichtingen,verdelingvanrollen,takenenverantwoordelijkheden.Eenlogischvervolgishetaanbiedenvanpraktische,individuele en groepstrainingen.

Maatwerk‘De trainingen op het gebied van verzuimbegeleidingzijnmaatwerk,volledigaangepastaandeorganisatie’,zegtWolswijk.‘ZoalsonzetrainingTele-fonischeVerzuimgesprekken.Detoontijdensheteersteverzuimgesprekisbe-langrijk,enkanbepalendzijnvoorhet

30

verdere verloop van het verzuim. In de training speelt een actrice een mede-werker die zich voor het eerst ziekmeldt. Levensecht,wantwegebruikenechtecasesuitdeorganisatie.Toeschouwers,teamgenoten,doenactiefmeemetopdrachtkaartjes. Deze interactieve en praktische training is voor veel deelne-mers een echte eyeopener.’

Verder in dit hoofdstuk­ Wat als ondanks alles een medewer­

ker toch verzuimt?­ Herplaatsen? Is dat altijd mogelijk?­ De Re­integratiesubsidie, doe er uw

voordeel mee­ Tips verzuim en re­integratie

Onder zorgmedewerkers is het verzuim nog altijd hoger dan in andere sectoren van de arbeidsmarkt. Bovendien zijn zorgmedewerkers langer ziek dan andere werknemers. Dat komt onder meer door de vaak meerfysiekeenmentalebelastingvanhetwerk,endeietshogeregemiddeldeleeftijdindesector.Dezefactorenleidensamentothogekostenvoor de werkgevers.

Astrid Wolswijk

31

Scan VerzuimaanpakMet de Scan Verzuimaanpak analyseert u het verzuim in uw organisatie. Ook krijgtupraktischeadviezenvooreeneffectiefverzuimbeleid.Descanbestaatuiteendossierstudie,interviewseninterventie. Daarmee is het een analyse en interventie in één.

Selectie arbodienstDeselectiearbodienstiseenonaf-hankelijkenobjectiefadviesoverhetkiezen van een arbodienst. Met selectie arbodienstbespaartutijdengeldenkrijgtuwcontractmetdearbodienstmeetbare doelstellingen.

Onderzoek eigenrisico­dragerschap WGAVerzekerdzijnbijUWV?HetWGA-ri-sicozelfdragen?OfhetWGA-risicoherverzekeren? Met het onderzoek

eigenrisicodragerschapWGAkrijgtuinzicht in uw WGA-lasten en advies over mogelijkebesparingen.Hetonderzoekbestaatuiteenfinanciëleenbeleidsma-tige analyse en een toelichting door de consultant van Loyalis.

Re­integratiesubsidieZieke en arbeidsongeschikte medewer-kers kosten uw organisatie veel geld. Hetisdaarombelangrijkdatzijsnelweer aan het werk gaan. Met de Loyalis Re-integratiesubsidie,alsonderdeelvandeArbeidsongeschikheidsverzekering,betaalt Loyalis mee aan maatregelen diebijdragenaanwerkhervatting.

Trainingen Loyalis AcademieDe Loyalis Academie biedt verschil-lende trainings programma’s die personeelsfunctionarissenenleiding-

Ziek zijn en verzuimen is niet prettig. Ook niet voor een werkgever. Maar met de juiste maatregelen hoeft u daar niet van wakker te liggen. We hebben informatie over uitval en re­integratie, onze verzuimdienstregeling en trainingen op een rij gezet.

Dienstverlening bij verzuim en re­integratiegevenden op de hoogte houden van de nieuwste trends in beleid en van de laatste ontwikkelingen in wet- en regelgeving.NeembijvoorbeelddetrainingSocialezekerheid,hoezithetookalweer?Tijdensdezetrainingkomendelaatstewijzigingeninsocialezekerheidswetten en het ontslagrecht aan bod.

32

Metzijnallenwerkenwehardaan het voorkomen en te-rugdringen van langdurig

verzuim. Aan sommige verzuimgevallen is echter weinig te doen. Daarom is het betergoedvoorbereidtezijnmetgoe-

Ziekte en arbeidsongeschiktheid komen meestal onverwacht. Een werknemer wordt langdurig ziek en kan daardoor het werk (deels) niet meer uitvoeren. Dat kan behoorlijke financiële gevolgen hebben, voor werkgever én werknemer.

Ziekte en arbeidsongeschiktheid: de onderschatte kostenpost

de regelingen en verzekeringen. Veel werkgeversenwerknemersbeseffenhelaas niet dat ziekte en arbeidsonge-schiktheid vaak grote gevolgen hebben nuderegelingenrondomdefinanciëlezekerheidnietmeerzouitgebreidzijn

als voorheen. Voor de nieuwe regels ingingen,hadeenwerknemerstandaardrechtopeenaanvullingtot70%vanhetinkomenbijarbeidsongeschiktheid.Indehuidigeregelingengeldtdatalleenbijvolledige arbeidsongeschiktheid.

Verzekerd inkomenNa twee jaar ziekte gaat een mede-werker naar UWV voor keuring. Is het loonverliesminderdan35%,danisin

33

deZorgsectorenbijcaogeregelddat werkgevers zich inspannen om arbeidsongeschikte medewerkers te herplaatseninheteigenvakgebiedofanderepassendefuncties.Luktdatniet,dan resteert de WW. Een medewerker die50%arbeidsongeschiktisgeraaktenzonderwerkzit,moet-inclusiefdepensioenaanvulling - rondkomen van 35%vanzijninkomen.Arbeidsonge-schiktheid beïnvloedt het inkomen van de medewerker dus direct. Steeds meer werkgevers bieden daarom de gele-genheid om een aanvulling te regelen door het inkomensrisico te verzekeren. Zokunnenwerknemers70%inkomenbehouden.Loyaliskandaarbijhelpen,bijvoorbeeldmeteenregelingdiezelfs10%extraverzorgtbijvolledige arbeidsongeschiktheid. Daarnaast re-gelt Loyalis een naadloze aansluiting op cao en pensioenregeling.

Verzuimkosten opvangenOok voor de werkgever kan de re-keningflinkoplopenbijlangdurigverzuim. Zowel kleine als grotere organisaties willen de loonkosten goed budgetteren en zo in de hand houden. Want langdurig zieken drukken op het budget.Hunloonkostenlopendoor,

Rien Seip is senior productmanager bij Loyalis. Hij is verzekerings-specialist op het gebied van verzuim en arbeids-ongeschiktheid.

hun werk gaat door en moet door vervangersgedaanworden,metallekostenvandien.BijLoyaliskunnenorganisatieszichcollectiefverzekeren,depremieverhalenbijdemedewerker,ofdewerknemereenvoudigdekansgeven zich rechtstreeks te verzekeren bijLoyalis.Datiseengunstigearbeids-voorwaarde,enookvoormedischspecialisten is het een voordeel in het kader van de Integrale bekostiging.

Ziekteregeling nieuwe stijlEen werkgever kan eigenrisicodrager worden voor de WGA. De werkgever is danzelfverantwoordelijkvoordeme-dewerkerdiearbeidsongeschiktraakt,ooknadathijofzijziekuitdienstgaat.Het voordeel hiervan is dat de premies vanUWVgekoppeldzijnaanverzuim-percentage,endussnelopkunnenlo-pen. Als eigenrisicodrager met een par-ticuliere WGA ERD-verzekering houdt de werkgever grip op het verzuim en de re-integratie van de medewerkers. Daarbijkaneenwerkgeversinds2015ook eigenrisicodrager worden voor de ziektewetvanflexwerkers.OokvoordiepremiesheeftUWVdeverzuimcijfersgekoppeld aan de hoogte.

34

Waar let u op bij het herplaatsen van medewerkers?‘Ikkijkwelkekennisenvaardighedeniemandheeft,waterfysiekmogelijkisenwelkeambitiesiemandheeft.Verderlet ik op rouwverwerking. Een belang-rijkaspectdathelaasweleensoverhethoofdwordtgezien.Veelzorgmede-werkers zien hun werk als een roeping. Wanneer je dan niet meer geschikt bent voorjefunctie,isdatmoeilijktedragen.Ditverwerkenisvergelijkbaarmeteenrouwproces.Daarmoettijdenbegripvoorzijn.’

Hoe vindt u de juiste nieuwe baan voor iemand?‘Wanneermensentemakenkrijgenmeteenfysiekebeperkingendaar-

De mogelijkheden en grenzen van herplaatsingArbeidsongeschiktheid komt regelmatig voor in de zorg. Jolène van der Steen is mobiliteitsadviseur bij het Mobiliteitscentrum binnen het universitair medisch centrum (MUMC+) in Maastricht.

doorbijvoorbeeldnietmeer“aanbed”kunnenwerken,zoekenwenaareenzogoedmogelijkalternatief.Dekansis groot dat we iemand herplaatsen op eenafdelingdienietactiefmetzorg-verleningbezigis.Deeigenafdelingheeftnamelijknietaltijddeoplossing.Wanneermedewerkersbereidzijnomteinvestereninzichzelfenleidingge-vendenvoldoendeleftonen,isveelmogelijk.’

Lukt het altijd om iemand te herplaatsen?‘Wijzoekenzoveelmogelijknaaroplos-singenbinnenhetMUMC+,maarhetluktnietaltijd.Wanneererverhoudings-gewijsmeermedewerkersherplaatstmoetenwordenopniet-zorgafdelingen,rakendemogelijkhedenop.Eenver-pleegafdelingheeftimmersookvol-

doende en adequate bezetting nodig om te kunnen draaien. Daarin zoeken webalans.Alleenfunctiesopdelenendifferentiërenisnietdeoplossing.HetzouhelpenalsbijvoorbeeldUWVeenplafondinsteltaanhetpercentageteherplaatsen personen met een gedeel-telijkeafkeuring.Hetheersendeideedatermet5000mensenaltijdweleenoplossingis,raakteenkeeruitgeput.Nuisderekerbijnauit,wantmethetverschuivenvandepensioenleeftijdendevergrijzinginhetalgemeenkannietiedereenblijvendoorwerkenmethetzelfdetakenpakket.Endaniserooknog de komst van de Participatiewet. Al deze zaken drukken op een organisatie. Maardatneemtnietwegdatweblijvenzoeken naar oplossingen.’

35

Somsheeftualineenvroegstadiumdoor dat voor een van uw werk-nemers langdurig verzuim dreigt.

Bijeerderoffrequentverzuim,disfunc-tionerenofeenarbeidsconflictgaandealarmbellenrinkelen.Hetblijktdaaromzinvolombijdreigendlangdurigverzuimnauwkeurig naar de situatie van de me-dewerkeropdewerkvloertekijken. Heeftuhetvermoedenvanlangdurigverzuim?DankuntubijLoyaliseensteuninderugkrijgenmetdeRe-inte-gratiesubsidie.Eenprettigidee,wantdekostenbijziekteofarbeidsonge-schiktheidzijnhoog.

Plan van aanpakEen snelle aanpak werkt vaak het beste voor werkgever én werknemer. Samen metuwwerknemerendebedrijfsartskunt u een plan van aanpak maken. U

kuntvervolgensaankloppenbijLoyalisvoor de Re-integratiesubsidie. Van de begeleiding door een re-inte-gratiebedrijftotdeinzetvanpsycholo-gischehulp.Ookdekostenvoorom-,her-ofbijscholingkomeninaanmer-king.Voorwaardenzijnuiteraardweldatde hulp onderdeel uitmaakt van een re-integratietraject én dat een andere regelingofverzekeraardekostennietvergoedt.

Alle werknemersHeeftuworganisatieeenLoyalisArbeids ongeschiktheidsverzekering ofeenWGA-ERD-verzekering?Dankomen werknemers in aanmerking voor een re-integratievergoeding. Als langdurigverzuimdreigt,dankuntude subsidie aanvragen. De hoogte van onzesubsidieisafhankelijkvanhettypecontractendeafgeslotenverzekering.

Een snelle en zorgvuldige re­integratie brengt het verzuim in uw organisatie omlaag. Met de Re­integratiesubsidie betaalt Loyalis mee aan collectieve maatregelen én individuele begeleiding.

Steun in de rug bij re­integratieOp www.loyalis.nl/ re­integratiesubsidie leest u welke kosten wel en niet voor subsidie in aan-merking komen.

Breed inzetbaarOok op organisatieniveau kunt u wer-ken aan beperking van uitval. De con-sultants van Loyalis Kennis en Consult helpenudaargraagbij.Loyalisver-goedtdandehelftvandekostenvande inzet van deze consultants. Wel met eenmax.bedragperwerkgever,perjaar.Ditbedragisbijeensemi-collectiefcontractmax.€10.000enbijeenzuivercollectiefcontractmax.€20.000.Allere-integratiediensten van Loyalis Kennis en Consult kunnen vallen onder deze subsidie.

Zo kunnen werkgevers met de zogehe-ten Index werkvermogen op individueel niveau het risico op arbeidsongeschikt-heid voorspellen. Met hulp van het ‘Verzuimkompas’krijgenwerkgeversadvies over de inrichting van de arbo-zorg en verzuimbegeleiding.

36

Trainingen Watookinaanmerkingkomtvooreensubsidiezijnvoorbereidingsgesprekken door een arbeidsdes-kundige voor werknemers die in de WIA terecht dreigen te komen. En Loyalis biedt trainingen encoachinginverzuimaanpakenre-integratie,speciaal bedoeld voor leidinggevenden en case-managers.

Rob Hinskens is productmanager bij Loyalis. Hij is betrokken bij verschillende verzekeringsproducten in het domein ziekte en arbeidsongeschiktheid: zowel de Arbeidsongeschiktheidsverzekering voor werknemers als de schadeverzekeringen voorwerkgevers,zoalsWGA-ERD-verzekering en Verzuimverzekering.

Rob Hinskens

37

TIPS Onze consultants begeleiden tal van werkgevers bij verzuim en re-integratiebeleid. Ter inspiratie delen zij graag een aantal tips met u.

3 542

1Verzuim en re­integratiebeleid

Reageerproactief:spreekmensennietaanophunziekte,maarophungedragenbespreekwat verzuim betekent voor uw organisatie. U mag zich gerust ‘bemoeien’ met het verzuim vanuwwerknemers,juistomdatuhenkunthelpen.Kijkdanooknietnaariemandsbeperkingen,maarnaardemogelijkheden. Laatuwziekemedewerkerzelfaangevenwathij(ofzij)welkan.Misschienkanhijzijnregulieretakennietuitvoeren,maarwel andere klussen binnen de organisatie oppakken.Ziekmeldenisnietaltijdnodig. Ziedebedrijfsartsnietalsdereddervanhet verzuimprobleem. Maak samen met uw werknemer een plan van aanpak. Vermeld daarinwathijwelnogkandoenofwanneerhij

denktterugtekeren.Schakeldebedrijfsartspasinalsudaarsamennietuitkomt,alsuhemhetplanwiltlatenbeoordelenofalsuen/ofuw werknemer advies willen inwinnen. Houd de regie in eigen hand. Laatuwmedewerkerzelfmetvoorstellenvoorre-integratie komen. Wanneer de werknemer eenvoorzetdoet,wordtdekansopeensuccesvolle re-integratie een stuk groter. Als een medewerker weer volledig aan de slaggaat,wilditnietzeggendathijweervolledigkanfunctioneren.Blijfincontactmet de medewerker en wees alert op uitvalrisico’s.Nazorgisminstenszobelangrijkalsbegeleidingtijdenshetverzuim.

38

ContactgegevensVoor meer informatie kunt u bellen met: 045 579 69 96

of mailen naar: accountmanagement@loyalis.nl

Onze websites: www.loyalis.nl/partnerindezorg www.socialezekerheidswijzer.nl

39

De ontwikkelingen in de zorg gaan snel en dat vraagt veel van uw organisatie. De kwaliteit moet omhoog en de kosten moeten omlaag. De hogere werkdruk en de administratieve lasten vragen nóg meer inspanning van uw medewerkers. Hun gezondheid en werkplezier staan op het spel. In ziekenhuizen, geestelijke gezondheidszorg, verzorgingshuizen en thuisorganisaties. U merkt dit aan het stijgende ziekteverzuim. Extra belangrijk dat u goed zorgt voor de mensen die zelf druk zijn met zorgen voor anderen. Van het begin tot het einde van hun loopbaan, in elke fase van hun werkende leven. Zodat ze optimaal inzetbaar blijven én zorgeloos, wetende dat er een financieel vangnet is als het nodig is. Met de basis op orde, is de continuïteit van uw organisatie gewaarborgd en krijgen patiënten en cliënten de aandacht die ze verdienen. Maar hoe krijgt u dat voor elkaar? Wat is daarvoor nodig? Wij kunnen u helpen. Met financiële oplossingen én ondersteuning bij preventie en re­integratie.

Loyalis, uw partner voor Inkomen & Arbeidsvermogen.

87.0

014.

18