3 4 6

*+

Gezond & Vitaal

Feesten, vastenen slapen

Foto: ANP

Ook beren vieren Halloween Vasten maakt lichter Slapend de wereld veranderen

vrijdag 2 november 2012

2 De Gelderlander vrijdag 2 november 2012

Waar is Kerst en Oud & Nieuw voordeliger en comfortabeler

dan in het Sauerland? Op nog geen 2,5 uur rijden van de

Nederlandse grens ligt het prachtige Sauerland Stern Hotel,

omringd door bossen en bergen. Dit viersterren-de-luxe-hotel

in Willingen is zowel bij volwassenen als kinderen zeer geliefd!

Bovendien zijn bij dit arrangement veel leuke (en lekkere!)

extra’s inbegrepen. En met Kerst en Oud & Nieuw profiteert u

van wel heel veel feestelijke extra’s!

Bij aankomst 23/12, 24/12, 29/12• 3x overnachting o.b.v. halfpension (Oud & Nieuw)• 3x of 4x overnachting o.b.v. halfpension (Kerst)• feestelijke Kerst-/ Oud & Nieuw-party• ijsshow (Kerst)• fakkelwandeling met Glühwein (Kerst)• winterolympiade met kinderen (Oud & Nieuw)• karaoke-playbackshow (Kerst)• livemuziek• begeleide wandelingen

Bij aankomst 27/12• 2x overnachting met uitgebreid ontbijtbuffet• 1x dinerbuffet • 1x candlelight-diner in Gutshof Itterbach*• 1x koffie met gebak in Gutshof Itterbach• 1x toegang subtropisch zwemparadijs (90 min).• Upland wandelpakket met routebeschrijvingen

* Alleen voor volwassenen, o.b.v. beschikbaarheid. Indien u dit ar-rangement met kinderen boekt, dan is er 2x dinerbuffet inbegrepen.

Kinderkorting (bij 2 volbetalenden op de kamer):Tussen de feestdagen-arrangement

Kinderen 0 t/m 3 jaar: gratis1e kind 4 t/m 15 jaar: gratis 2e kind 4 t/m 15 jaar: 50% korting

Voor de kinderkorting voor het Kerst- of Oud & Nieuw-arrangement zie onze website.

Meer informatie en boeken: Ga naar onze webwinkel of bel Pharos Reizen via 0900 - 365 65 65 (20 cpm, max. € 10,- per gesprek)met zoek & boekcode: 39129

Feestdagen in de sneeuw!3-, 4- of 5-daagse More Inclusive Sauerland, vanaf € 149,- p.p. per arrangement

dg.nl/webwinkelcategorie reizen / autovakanties

WEBWINKEL

Heel veelinbegrepen!

Data Lezersprijs*

5-daags Kerst-arrangement

23/12 € 412,-4-daags Kerst-arrangement

24/12 € 309,-3-daags Tussen de feestdagen-arrangement

27/12 € 149,- 4-daags Oud & Nieuw-arrangement

29/12 € 417,-

* Prijzen in € p.p.Niet inbegrepen: reserveringskosten, toeristenbelastingenkosten calamiteitenfonds.

Voor informatie Stichting Montferland Run | info@montferlandrun.nl | www.montferlandrun.nl

SCHRIJF NU IN! WWW.MONTFERLANDRUN.NL

vrijdag 2 november 2012 De Gelderlander

extra | 3

door Dorine Steenbergen

H et zijn niet de meest rooskleurige tijden waar-in we verkeren. Deze week werd aangekon-digd dat de nieuwe regering straks flink op

strooptocht gaat. Kijk naar de plannen die Rutte II inpetto heeft met onze zorgpremies. Of neem de men-sen zonder werk die straks worden geacht de broek-riem tot het laatste gaatje aan te halen. Laat staan aldiegenen met helemaal geen vet meer op de botten:de mensen in ontwikkelingslanden die het in het ver-volg met een miljard euro minder moeten rooien.Al die boodschappen komen tot ons in een week dievan oudsher was verbonden met bedelarij. Diverse,van oorsprong heidense feestdagen, hadden voor dearmen als bijkomend doel een voorraadje op te bou-wen voor de lange, barre winter: tijdens Halloween,Sint-Maarten en Driekoningen ging men uit bedelen

bij de rijken. Die deden vrijwillig een duit in het zak-je, wellicht om zo het schorriemorrie weer snel kwijtte zijn.We leven in een tijd dat we ons welbevinden op-nieuw moeten ijken. Wellicht met alles in veel minde-re mate dan we gewend zijn. Al kan ook daarin eengrote uitdaging en bevrediging schuilen. Zoals blijktuit het verslag van een weekje vasten, te lezen in dezebijlage. Wonderlijk genoeg kan ook de aanschaf vannieuw beddengoed een handje helpen bij een anderemanier van welbevinden. Door lekker te slapen on-der een fair trade dekbed kunnen we de wereld eenbeetje veranderen. En dat komt dan weer die mensenten goede helemaal onderaan de ladder.

W anneer oktoberovergaat in novem-ber zijn er allerleivolks- en religieuze

feestdagen die stuk voor stuk ietsmet de dood van doen hebben. Zovierden katholieken gisteren, 1 no-vember, Allerheiligen: de dag waar-op heiligen en martelaren wordenherdacht. Zoals Sint Agatha, deHeilige Bartholomeus, Sint Maar-ten, Sint Barbara en niet te verge-ten Sint Anna.Het is niet toevallig dat deze ‘feest-dagen voor de doden’ uitgerekendin dit jaargetijde vallen. Nog evenen alle bomen zijn kaal; hun blade-ren vermengen zich met de rusten-de aarde. Alles bereidt zich voorop het sterven om in het voorjaarweer met nieuwe kracht te kun-nen ontwaken; want de dood, deovergangsfase van de ene levens-vorm naar de andere, geldt alsvoorwaarde voor het ontstaan vannieuw leven. Mooiere symboliekdie Allerzielen omgeeft, is nauwe-lijks denkbaar.De oorsprong van deze feestdagenvoor de doden ligt in voorchristelij-ke Europese religies die dicht bijde natuur stonden. Volgens hetMeertens Instituut dat onderzoekdoet naar de Nederlandse taal encultuur werd Allerzielen al in denegende eeuw gevierd. Waarschijn-lijk als een christelijke voortzettingvan het Keltische nieuwjaarsfeestSamhain dat begint aan de voora-vond van 31 oktober.Volgens de Kelten was in de nacht

tussen oktober en november desluier tussen de geestenwereld endie van de levenden het dunst. Zie-len van gestorvenen zouden danvrij eenvoudig kunnen terugkerennaar hun voormalige plek op aar-de. Het feest werd aangekleed metlantaarntjes, gemaakt van uitgehol-de vruchten. Die lichtjes waren be-doeld om boze geesten buiten dedeur te houden en de goedwillen-de uit de geestenwereld uit te nodi-gen. Binnen die gastvrijheid pasteook het vrijhouden van een plaatsaan de dis voor de overledenen.In de belevingswereld van de Kel-ten viel het nieuwe jaar in deherfst omdat de natuur dan is afge-storven en de zaden rusten in de

aarde, wachtend op een nieuw be-gin. Een beeld dat nauw was ver-weven met de cycli van de natuur;seizoenswisselingen werden uit-bundig gevierd.De opkomende katholieke kerkmaakte het in de vroege middel-eeuwen makkelijk voor het heiden-se volk om de overstap te makennaar het christendom: ze mochtenhun aloude gebruiken integrerenin dat nieuwe geloof. In dit gevaldoor Samhain, het Keltische nieuw-jaarsfeest, te verbinden met defeesten voor de doden: Allerheili-gen en Allerzielen.De voorbereiding voor de christelij-ke feesten vond plaats op de laat-ste dag van oktober, de dag voor

Allerheiligen. In het Engels all hal-lows eve geheten, later verbasterdtot Halloween. Tijdens de reforma-tie in de zestiende eeuw werdenAllerheiligen en Allerzielen afge-schaft maar met name in Enge-land en Ierland leefde Halloweenvoort als een werelds feest. Eenvan de gebruiken was dat kinde-ren met lichtjes langs de deurentrokken en om lekkers vroegen.Ook een feest als Sint-Maarten, po-pulair in katholiek Nederland,wordt met Halloween in verbandgebracht. Dat feest valt tegenwoor-dig op 11 november of op de dagervoor, maar volgens oude kalen-ders was dit vroeger op 1 novem-ber.

Halloween is in Amerika inmid-dels uitgegroeid van een kinder-feest tot een soort carnaval waarbijde deelnemers zich verkleden alsgeesten of heksen. De laatste de-cennia wordt ook in Nederland opsteeds meer plaatsen Halloweengevierd met feesten en lampionop-tochten.En zo is de circel weer rond.Het einde van het seizoen en af-sterven van de natuur inspireertmensen, bewust of onbewust, stilte staan bij de vergankelijkheidvan het aardse leven. Dat dat gaatgepaard met feesten om tevens hetleven te vieren, kan als een mooibegin van het koude jaargetijdeworden beschouwd.Moderne onderzoekers houdenhet erop dat Halloween, Sint-Maar-ten, maar ook Driekoningen (6 ja-nuari), Sinterklaas, nieuwjaarsfees-ten en zelfs het carnaval oorspron-kelijk bedeloptochten waren. Ar-me mensen trokken bij de rijkenlangs de deuren om voorraad in teslaan voor het barre wintersei-zoen.

Feesten in het teken van de doodHERFST Begin november van oudsher omgeven met vieringen

VOORWOORD

dg.nl/bijlagen

Op deze site kunt u deze special vinden als pdf. Alle vorige specials treft u ook aan op onze site.

COLOFON Deze Extra is een redactionele bijlage van:

Wilt u adverteren in een van onze specials neem dan contact op:in de regio Nijmegen: advertenties.nijmegen@gelderlander.nl, 024-3650646, in de regio Arnhem/Doetinchem: advertenties.doetinchem@gelderlander.nl , 0314-372123

*+

Reageren? Mail naar specials@gelderlander.nl

Gisteren vierden christenenAllerheiligen, vandaag is hetAllerzielen. Beide katholiekefeestdagen vallen niet toeval-lig in hartje herfst, ook hetseizoen van Halloween.

Redactionele leiding: Dorine SteenbergenVormgeving: Willem van Doorn, Carmen DwarkasingAan dit nummer werkten mee: Anne Nijtmans, Monique Meijer(graphic)Foto cover: ANP

Bruine beren in dierenpark Hagenbeck in Hamburg spelen met een juist ontvangen Halloween-surprise. foto Daniel Bockwoldt/EPA

Ons welbevinden herijken

Indiase katoenpluksters. foto Yumeko

� Allerheiligen: op 1 november wor-den katholieke heiligen en martela-ren herdacht.

� Allerzielen: op 2 november wor-den alle overledenen herdacht. Dedagen voorafgaand aan de feestdagworden hun graven schoonge-maakt en van bloemen voorzien.

� Sint-Maarten wordt gevierd op 11november of daags ervoor. Kinde-ren trekken met lampionnen langsde deuren in de hoop op lekkers.

� Opvallend kenmerk van Hallo-ween, gevierd op 31 oktober, zijnde tot gezichten versneden pom-poenen die als lampion dienstdoen. Feestenden dossen zich uitals heks, duivel of geraamte.

Herfstfeesten

De Gelderlander vrijdag 2 november 2012 vrijdag 2 november 2012 De Gelderlander

4| extra extra | 5

Voel je fit!

Voorbereiden op vastenDuurt 3 tot 5 dagen

Maaltijden verkleinen en aantal maaltijden per dag terugbrengen. Laatste dag slechts 1 maaltijd.

Nog steeds vindt er een reiniging plaats. Ook het afvallen gaat door. Het is een uitstekende gelegenheid om veranderingen in je leefpatroon door te voeren.

FASE 1afbouwen

E T E N / D R I N K E N : Vers fruit en groenten, lichte granen zoals rijst of boekweit, rijstwafels, beschuit, crackers, zachte kaassoorten als hüttenkäse, yoghurt, sappen, kruidenthee (mineraal)water

L AT E N S TA A N :Koffie, zwarte thee, alcohol, tabak, zout, suiker, specerijen, brood, noten, peulvruchten, ui, vlees, vis, ei, harde kaas

Ontgiften en reinigen van het lichaamDuurt 3 tot 5 dagen

Tijdens de vastenkuur krijgt het lichaam de gelegenheid om afvalstoffen kwijt te raken. Vooral uit de spijsverteringsorganen komt veel los. Vaak is het een periode om emotionele ballast kwijt te raken. Je valt ook af.

FASE 2vastenkuur

SA P VA S T E N : Drie keer per dag een glas vruchten-en/of groentensap

O F M I L D VA S T E N : Drie keer per dag een kleine hoeveelheid rijst en/of geweekte haver met geraspte appel

M E N U : E E R S T E T W E E DAG E N : Begin met vers fruit, gekookte groenten (geen kool of ui), groentensoep, rijst, rijstwafels, geweekte haver, yoghurt

VO LG E N D E T W E E DAG E N : Breid het menu uit met rauwkost, knäckebröd en jonge kaas

D R I N K E N :Kruidenthee en (mineraal)water

O N D E R S T E U N E N D E AC T I V I T E I T E N : baden, sauna, darmreiniging, massage, rustige bewegingsvormen als wandelen en yoga

DAG 6 DAG 7 DAG 8 DAG 9 DAG 1 0

Langzaam weer wennen aan voedselDuurt 7 dagen

FASE 3opbouwen

DAG 1 1 DAG 1 2 DAG 1 3 DAG 1 4 DAG 1 5 DAG 1 6 DAG 1 7

VO LG E N D E D R I E DAG E N : Breid het menu verder uit met gebakken groenten, ei, harde kaas, brood.Wacht een week met vlees, vis, zout en suiker. Na een week kun je alles weer eten maar ook dingen voortaan laten staan.

infographic Monique Meijer | foto ANP

DAG 1 DAG 2 DAG 3 DAG 4 DAG 5

Johanna (61 jaar): „Ik deed het voor-al voor mijn gezondheid. Ik wasveel te zwaar en slikte medicijnentegen een hoge bloeddruk. In dekuurperiode ben ik vijf tot zes kiloafgevallen en daarna per maandéén tot twee kilo.Door die kuur heb ik een eet- enleefpatroon ontwikkeld waarmeeik zonder honger kan afvallen. Ikslik nog wel medicijnen tegen dete hoge bloeddruk, maar een lichte-re variant. De kuurweek is ookgoed geweest voor mijn psyche. Al-les stroomt weer, zo voelt het. Datis dus het onverwachte cadeautje.”Diana (45 jaar): „Ik hoopte tijdensde kuurweek vooral nieuwe levens-energie te vinden.Na mijn echtscheiding moest ikeen ander leven opbouwen en datviel me soms zwaar. Die mentalestimulans heb ik nu gevonden. Water voor mij bij kwam, was de verbe-tering van mijn fysieke gesteld-heid. Ik ben slanker en energiekergeworden en dat is een prettig ge-voel.”Sjoukje (34 jaar): „Ik wilde vooralgezonder leven. Beter eten en min-der snoepen. En daar helpt zo’n vas-tenkuur natuurlijk heel goed bij.Daarnaast is zo’n weekje weg vanhuis ook goed om jezelf beter te le-ren kennen.Ik ben iemand die maar doorgaaten geen rust neemt. Ik merk hetnu eerder als ik doordraaf en neemdan gas terug.”

door Anne Nijtmans

Er was een aanleiding om me opte geven voor een vastenkuur. Ditvoorjaar werkte ik mee aan eenvrijdagspecial over wellness enschreef in dat verband een artikelover vasten andere voorjaarsritue-len. Zo kwam ik er achter dat erdicht in de buurt een plaats iswaar je onder begeleiding vasten-kuren kunt doen: de Bankenhoevein Boven-Leeuwen. Ik maakte eeninterviewafspraak met de eigena-ren Helma Banken en Gerard Ha-verkate en verwerkte dat gesprektot een artikel.Aan de keukentafel vertelde Hel-ma over haar eigen eerste vasten-kuur. Dat was na een turbulenteperiode in haar leven. Als je stoptmet eten, stop je ook met anderedingen, was haar ervaring. Dieleegte gaf ruimte voor nieuwe in-zichten en hielp haar een nieuwestart te maken. Zowel fysiek alsmentaal.Dat verhaal sprak mij aan. Ik hadeen paar maanden eerder mijnlaatste ouder verloren en dat hakteerin. Om te beginnen het verdrieten gemis. Maar ook het confronte-rende leegmaken van het ouderlijkhuis. Al die spulletjes die herinne-ren aan een tijdperk dat voorgoedvoorbij is. Het besef dat je nie-mands kind meer bent.In feite ga je een nieuwe levensfa-se in als je ouders doodgaan. Je be-hoort dan ineens tot de generatie

die daarna aan de beurt is. Hetriep vragen op als: waar sta ik nu,wat wil ik in dit leven? Tegelijker-tijd voelde ik me fysiek niet dende-rend. Had last van vage klachtenals brandend maagzuur, spannings-hoofdpijn en een lastig te om-schrijven gevoel van onrust inmijn lichaam. Een nieuwe start, fy-siek en mentaal, dat had ik ook no-dig. Daarom maakte ik tijd vooreen vastenkuur.

W at heb ik me nuweer op de hals ge-haald, vroeg ik meaf toen ik de infor-

matiebrochure voor de vastenkuurdoorlas. Een dikke maand voordatik eraan zou beginnen, kreeg ikeen flinke gids toegestuurd om megeestelijk en fysiek voor te berei-den. Waar ik van schrok was dat ikde voorafgaande week al bijnaniets meer mocht eten en drinkenen de eerste dagen na het vastenwaren er ook nogal wat beperkin-gen. Dus geen vastenweek maareen zeventiendaagse. En de kuurzelf bleek ook meer te omvattendan ik me had gerealiseerd.Niet of nauwelijks eten, een beetjewandelen, mediteren, in de saunaliggen – daar had ik rekening meegehouden. Maar laxerende drank-jes slikken en klysma’s nemen…Dat ken ik alleen van de reali-tysoap van Patty Brard.Maar goed, ik kreeg de gids bijtijdsdus ik kon aan het idee wennen.Ik besloot het allemaal over meheen te laten komen. Nieuwe erva-ringen zijn altijd interessant. Enwat kon me nou helemaal gebeu-ren? Een paar dagen honger. Voorheel wat mensen is dat de dagelijk-se kost.

I n de brochure werd aangera-den om in de periode vooraf-gaand aan de kuur alvast af te

bouwen. Liefst vijf, maar op zijnminst drie dagen. Geen zout, sui-

ker, koffie, zwarte thee, alcohol, ta-bak, vlees, vis, eieren, kaas, boter,aardappels, specerijen, brood, peul-vruchten. Bleef over: olijfolie,groente, kruiden, fruit, rijst, yog-hurt, kwark en kräckebröd. En datin steeds kleinere hoeveelheden.De afbouwfase viel in de week nade Nijmeegse Vierdaagse. Bijna ie-dereen was op vakantie. Dus in ie-der geval geen feestjes en andereverleidelijke situaties. Het wasprachtig weer en ik bracht de da-gen door aan het water met eenboek en een pot kruidenthee. ’sAvonds met vrienden op een ter-rasje hield ik het braaf bij bronwa-ter. Het was een saai dieet maar ikkon me er behoorlijk aan houden.Alleen met het zoutverbod smok-kelde ik een beetje: groentesoepzonder zout is echt niet te eten.Op de zondag dat ik aan de eigen-lijke vastenkuur zou beginnen,was ik het beperkte dieet behoor-lijk beu. Ik snakte naar een kopkoffie met een lekker broodjemaar keek aan tegen een periodevan helemaal niet eten. Dan helpthet wel dat je die kuur op een an-dere locatie doet en met anderemensen.De voormalige stal van de boerde-rij de Bankenhoeve in Boven-Leeu-wen is omgebouwd tot groepsac-commodatie voor maximaal negenpersonen. In de week dat ik erben, zijn er uitsluitend vrouwen.Iedereen heeft een eigen slaapka-mer. Verder zijn er vier badka-mers, een grote huiskamer, sauna-ruimte, buiten een jacuzzi en eenheerlijke tuin die overgaat in eengrote boomgaard met verschillen-de fruitbomen en -struiken.

H et is een programma vanrust, reinheid en regel-maat. Hoewel we vasten,

gaan we op gezette tijden aan tafelom in stilte ons glaasje sap leeg telepelen. Een paar gasten doen eenmilde vorm van vasten met af entoe een bakje rijst of muesli.We worden aardig bezig gehou-den. Op maandag kunnen we een

consult van een natuurgeneeskun-dige krijgen. Dinsdag en donder-dag is het massagedag: er zijn tweemasseuses en iedereen komt aande beurt. We maken twee keermet de groep een wandeling ineen natuurgebied in de buurt. Instilte.Elke dag een gezamenlijke start entussen acht en negen ’s avondseen afsluiting waar iedereen vra-gen kan stellen of vertellen hoehet er mee gaat. Ook is er dagelijkseen klein uurtje ingeruimd voorlichaamswerk: tai chi-achtige oefe-ningen en meditatie. Hoef je nietaan mee te doen maar mag wel.

Verder krijgen we het advies om el-ke dag de sauna in te gaan.En vier keer een klysma. Dathoudt in dat je anderhalve liter wa-ter in de endeldarm laat lopen enna tien minuten weer loost. Datmoet je zelf doen. Je krijgt eenklysmaset (een plastic zak met eenslang eraan) en instructie. In iede-re badkamer hangt ook een in-structielijstje. Het is niet prettigmaar het is te doen. Na een paarkeer word je er handiger in.Het frappante is dat ik de heleweek geen honger heb. De tweedeen derde dag vind ik weliswaarzwaar, maar vooral mentaal. Het is

net of alle verdriet uit het voorbijejaar eruit komt omdat er eindelijktijd voor is. Onderdeel van dekuur is een gesprek met een thera-peut, als je dat wilt. En dat wil ik.Met een objectieve buitenstaanderbespreken waar je mee worsteltlucht op, merk ik.

A an het eind van de weekben ik een stuk lichter. Endan heb ik het niet alleen

over mijn gewicht maar vooralover mijn gemoed. Ik voel me hel-der, energiek, opgeruimd. En ikben niet de enige. Ook de anderegasten zijn opgeknapt. Aan sommi-

gen kun je het overduidelijk zien.Zoals de Amsterdamse die de eer-ste avond met een doffe huid entoegeknepen ogen aan tafel zat.Die heeft nu een glanzende huiden heldere kijkers en weet precieswelke veranderingen ze in haar le-ven gaat aanbrengen.Na afloop van de vastenkuur kunje niet direct aan de gebakken aard-appels met mayonaise want daarword je op dat moment ziek van.Rustig opbouwen met licht voed-sel, is het advies. Na vijf dagen be-perkt eten en vijf dagen niet, is dathelemaal geen probleem.

D rie maanden verder voelik nog steeds de effectenvan mijn kuurweek. De 4

kilo die ik ben afgevallen zijn erniet meer bijgekomen. Ook omdatik geen suiker meer gebruik enkoolhydraten alleen in de volko-renvariant.Maar dat doe ik vooral omdat ikme er beter bij voel. Doordat je tij-dens een vastenkuur met allesstopt, kun je daarna makkelijkerbesluiten bepaalde dingenvoortaan te laten staan of in be-perkte mate te gebruiken. Ik drinkminder wijn en het zoutvaatjeblijft vaker in de kast.Door die vastenkuur heb ik weervertrouwen in mijn lichaam. Tij-dens een tochtje aan het eind vande week sjouwde ik een zwarefiets de dijk op om een stukje af te

snijden. Geen probleem en dat ter-wijl ik al vijf dagen niet had gege-ten. Er is nog niet zo veel mis metmij, realiseerde ik me op dat mo-ment. De vage buikpijnen enstressklachten die ik vooraf hadben ik kwijt en dat maakt me rusti-ger in mijn hoofd.Kortom, voor mij is die vasten-kuur heel goed geweest: uit de da-gelijkse sleur stappen, stoppenmet alle gedoe en jezelf resetten,zowel fysiek als mentaal.Als ik nog eens het gevoel krijg datik vastloop, ga ik gewoon weer.

‘Waar sta ik nu? Watwil ik in dit leven?’

Ervaringen vanandere ‘vasters’

Lichter worden, zowel fysiek als mentaalVASTENKUUR

Afgelopen zomer onder-wierp verslaggeefster AnneNijtmans zich onder begelei-ding aan een vastenkuur.Het werd een indrukwek-kende ervaring. Bijna ieder-een wil weten hoe het wasen wat ze er aan had. Kenne-lijk is het een onderwerpdat veel mensen aanspreekt.Hierbij haar ervaringen uitde eerste hand.

Drie keer daags een glaasje sap naarbinnen lepelen. foto Floris Lok/GPD

Wandelen in stilte in een natuurgebied vormt een onderdeel van de vastenweek. foto Lex van Lieshout/ANP

De Bankenhoeve in Boven-Leeuwen.

De Gelderlander vrijdag 2 november 2012 vrijdag 2 november 2012 De Gelderlander

4 | extra extra | 5

Voel je fit!

Voorbereiden op vastenDuurt 3 tot 5 dagen

Maaltijden verkleinen en aantal maaltijden per dag terugbrengen. Laatste dag slechts 1 maaltijd.

Nog steeds vindt er een reiniging plaats. Ook het afvallen gaat door. Het is een uitstekende gelegenheid om veranderingen in je leefpatroon door te voeren.

FASE 1afbouwen

E T E N / D R I N K E N : Vers fruit en groenten, lichte granen zoals rijst of boekweit, rijstwafels, beschuit, crackers, zachte kaassoorten als hüttenkäse, yoghurt, sappen, kruidenthee (mineraal)water

L AT E N S TA A N :Koffie, zwarte thee, alcohol, tabak, zout, suiker, specerijen, brood, noten, peulvruchten, ui, vlees, vis, ei, harde kaas

Ontgiften en reinigen van het lichaamDuurt 3 tot 5 dagen

Tijdens de vastenkuur krijgt het lichaam de gelegenheid om afvalstoffen kwijt te raken. Vooral uit de spijsverteringsorganen komt veel los. Vaak is het een periode om emotionele ballast kwijt te raken. Je valt ook af.

FASE 2vastenkuur

SA P VA S T E N : Drie keer per dag een glas vruchten-en/of groentensap

O F M I L D VA S T E N : Drie keer per dag een kleine hoeveelheid rijst en/of geweekte haver met geraspte appel

M E N U : E E R S T E T W E E DAG E N : Begin met vers fruit, gekookte groenten (geen kool of ui), groentensoep, rijst, rijstwafels, geweekte haver, yoghurt

VO LG E N D E T W E E DAG E N : Breid het menu uit met rauwkost, knäckebröd en jonge kaas

D R I N K E N :Kruidenthee en (mineraal)water

O N D E R S T E U N E N D E AC T I V I T E I T E N : baden, sauna, darmreiniging, massage, rustige bewegingsvormen als wandelen en yoga

DAG 6 DAG 7 DAG 8 DAG 9 DAG 1 0

Langzaam weer wennen aan voedselDuurt 7 dagen

FASE 3opbouwen

DAG 1 1 DAG 1 2 DAG 1 3 DAG 1 4 DAG 1 5 DAG 1 6 DAG 1 7

VO LG E N D E D R I E DAG E N : Breid het menu verder uit met gebakken groenten, ei, harde kaas, brood.Wacht een week met vlees, vis, zout en suiker. Na een week kun je alles weer eten maar ook dingen voortaan laten staan.

infographic Monique Meijer | foto ANP

DAG 1 DAG 2 DAG 3 DAG 4 DAG 5

Johanna (61 jaar): „Ik deed het voor-al voor mijn gezondheid. Ik wasveel te zwaar en slikte medicijnentegen een hoge bloeddruk. In dekuurperiode ben ik vijf tot zes kiloafgevallen en daarna per maandéén tot twee kilo.Door die kuur heb ik een eet- enleefpatroon ontwikkeld waarmeeik zonder honger kan afvallen. Ikslik nog wel medicijnen tegen dete hoge bloeddruk, maar een lichte-re variant. De kuurweek is ookgoed geweest voor mijn psyche. Al-les stroomt weer, zo voelt het. Datis dus het onverwachte cadeautje.”Diana (45 jaar): „Ik hoopte tijdensde kuurweek vooral nieuwe levens-energie te vinden.Na mijn echtscheiding moest ikeen ander leven opbouwen en datviel me soms zwaar. Die mentalestimulans heb ik nu gevonden. Water voor mij bij kwam, was de verbe-tering van mijn fysieke gesteld-heid. Ik ben slanker en energiekergeworden en dat is een prettig ge-voel.”Sjoukje (34 jaar): „Ik wilde vooralgezonder leven. Beter eten en min-der snoepen. En daar helpt zo’n vas-tenkuur natuurlijk heel goed bij.Daarnaast is zo’n weekje weg vanhuis ook goed om jezelf beter te le-ren kennen.Ik ben iemand die maar doorgaaten geen rust neemt. Ik merk hetnu eerder als ik doordraaf en neemdan gas terug.”

door Anne Nijtmans

Er was een aanleiding om me opte geven voor een vastenkuur. Ditvoorjaar werkte ik mee aan eenvrijdagspecial over wellness enschreef in dat verband een artikelover vasten andere voorjaarsritue-len. Zo kwam ik er achter dat erdicht in de buurt een plaats iswaar je onder begeleiding vasten-kuren kunt doen: de Bankenhoevein Boven-Leeuwen. Ik maakte eeninterviewafspraak met de eigena-ren Helma Banken en Gerard Ha-verkate en verwerkte dat gesprektot een artikel.Aan de keukentafel vertelde Hel-ma over haar eigen eerste vasten-kuur. Dat was na een turbulenteperiode in haar leven. Als je stoptmet eten, stop je ook met anderedingen, was haar ervaring. Dieleegte gaf ruimte voor nieuwe in-zichten en hielp haar een nieuwestart te maken. Zowel fysiek alsmentaal.Dat verhaal sprak mij aan. Ik hadeen paar maanden eerder mijnlaatste ouder verloren en dat hakteerin. Om te beginnen het verdrieten gemis. Maar ook het confronte-rende leegmaken van het ouderlijkhuis. Al die spulletjes die herinne-ren aan een tijdperk dat voorgoedvoorbij is. Het besef dat je nie-mands kind meer bent.In feite ga je een nieuwe levensfa-se in als je ouders doodgaan. Je be-hoort dan ineens tot de generatie

die daarna aan de beurt is. Hetriep vragen op als: waar sta ik nu,wat wil ik in dit leven? Tegelijker-tijd voelde ik me fysiek niet dende-rend. Had last van vage klachtenals brandend maagzuur, spannings-hoofdpijn en een lastig te om-schrijven gevoel van onrust inmijn lichaam. Een nieuwe start, fy-siek en mentaal, dat had ik ook no-dig. Daarom maakte ik tijd vooreen vastenkuur.

W at heb ik me nuweer op de hals ge-haald, vroeg ik meaf toen ik de infor-

matiebrochure voor de vastenkuurdoorlas. Een dikke maand voordatik eraan zou beginnen, kreeg ikeen flinke gids toegestuurd om megeestelijk en fysiek voor te berei-den. Waar ik van schrok was dat ikde voorafgaande week al bijnaniets meer mocht eten en drinkenen de eerste dagen na het vastenwaren er ook nogal wat beperkin-gen. Dus geen vastenweek maareen zeventiendaagse. En de kuurzelf bleek ook meer te omvattendan ik me had gerealiseerd.Niet of nauwelijks eten, een beetjewandelen, mediteren, in de saunaliggen – daar had ik rekening meegehouden. Maar laxerende drank-jes slikken en klysma’s nemen…Dat ken ik alleen van de reali-tysoap van Patty Brard.Maar goed, ik kreeg de gids bijtijdsdus ik kon aan het idee wennen.Ik besloot het allemaal over meheen te laten komen. Nieuwe erva-ringen zijn altijd interessant. Enwat kon me nou helemaal gebeu-ren? Een paar dagen honger. Voorheel wat mensen is dat de dagelijk-se kost.

I n de brochure werd aangera-den om in de periode vooraf-gaand aan de kuur alvast af te

bouwen. Liefst vijf, maar op zijnminst drie dagen. Geen zout, sui-

ker, koffie, zwarte thee, alcohol, ta-bak, vlees, vis, eieren, kaas, boter,aardappels, specerijen, brood, peul-vruchten. Bleef over: olijfolie,groente, kruiden, fruit, rijst, yog-hurt, kwark en kräckebröd. En datin steeds kleinere hoeveelheden.De afbouwfase viel in de week nade Nijmeegse Vierdaagse. Bijna ie-dereen was op vakantie. Dus in ie-der geval geen feestjes en andereverleidelijke situaties. Het wasprachtig weer en ik bracht de da-gen door aan het water met eenboek en een pot kruidenthee. ’sAvonds met vrienden op een ter-rasje hield ik het braaf bij bronwa-ter. Het was een saai dieet maar ikkon me er behoorlijk aan houden.Alleen met het zoutverbod smok-kelde ik een beetje: groentesoepzonder zout is echt niet te eten.Op de zondag dat ik aan de eigen-lijke vastenkuur zou beginnen,was ik het beperkte dieet behoor-lijk beu. Ik snakte naar een kopkoffie met een lekker broodjemaar keek aan tegen een periodevan helemaal niet eten. Dan helpthet wel dat je die kuur op een an-dere locatie doet en met anderemensen.De voormalige stal van de boerde-rij de Bankenhoeve in Boven-Leeu-wen is omgebouwd tot groepsac-commodatie voor maximaal negenpersonen. In de week dat ik erben, zijn er uitsluitend vrouwen.Iedereen heeft een eigen slaapka-mer. Verder zijn er vier badka-mers, een grote huiskamer, sauna-ruimte, buiten een jacuzzi en eenheerlijke tuin die overgaat in eengrote boomgaard met verschillen-de fruitbomen en -struiken.

H et is een programma vanrust, reinheid en regel-maat. Hoewel we vasten,

gaan we op gezette tijden aan tafelom in stilte ons glaasje sap leeg telepelen. Een paar gasten doen eenmilde vorm van vasten met af entoe een bakje rijst of muesli.We worden aardig bezig gehou-den. Op maandag kunnen we een

consult van een natuurgeneeskun-dige krijgen. Dinsdag en donder-dag is het massagedag: er zijn tweemasseuses en iedereen komt aande beurt. We maken twee keermet de groep een wandeling ineen natuurgebied in de buurt. Instilte.Elke dag een gezamenlijke start entussen acht en negen ’s avondseen afsluiting waar iedereen vra-gen kan stellen of vertellen hoehet er mee gaat. Ook is er dagelijkseen klein uurtje ingeruimd voorlichaamswerk: tai chi-achtige oefe-ningen en meditatie. Hoef je nietaan mee te doen maar mag wel.

Verder krijgen we het advies om el-ke dag de sauna in te gaan.En vier keer een klysma. Dathoudt in dat je anderhalve liter wa-ter in de endeldarm laat lopen enna tien minuten weer loost. Datmoet je zelf doen. Je krijgt eenklysmaset (een plastic zak met eenslang eraan) en instructie. In iede-re badkamer hangt ook een in-structielijstje. Het is niet prettigmaar het is te doen. Na een paarkeer word je er handiger in.Het frappante is dat ik de heleweek geen honger heb. De tweedeen derde dag vind ik weliswaarzwaar, maar vooral mentaal. Het is

net of alle verdriet uit het voorbijejaar eruit komt omdat er eindelijktijd voor is. Onderdeel van dekuur is een gesprek met een thera-peut, als je dat wilt. En dat wil ik.Met een objectieve buitenstaanderbespreken waar je mee worsteltlucht op, merk ik.

A an het eind van de weekben ik een stuk lichter. Endan heb ik het niet alleen

over mijn gewicht maar vooralover mijn gemoed. Ik voel me hel-der, energiek, opgeruimd. En ikben niet de enige. Ook de anderegasten zijn opgeknapt. Aan sommi-

gen kun je het overduidelijk zien.Zoals de Amsterdamse die de eer-ste avond met een doffe huid entoegeknepen ogen aan tafel zat.Die heeft nu een glanzende huiden heldere kijkers en weet precieswelke veranderingen ze in haar le-ven gaat aanbrengen.Na afloop van de vastenkuur kunje niet direct aan de gebakken aard-appels met mayonaise want daarword je op dat moment ziek van.Rustig opbouwen met licht voed-sel, is het advies. Na vijf dagen be-perkt eten en vijf dagen niet, is dathelemaal geen probleem.

D rie maanden verder voelik nog steeds de effectenvan mijn kuurweek. De 4

kilo die ik ben afgevallen zijn erniet meer bijgekomen. Ook omdatik geen suiker meer gebruik enkoolhydraten alleen in de volko-renvariant.Maar dat doe ik vooral omdat ikme er beter bij voel. Doordat je tij-dens een vastenkuur met allesstopt, kun je daarna makkelijkerbesluiten bepaalde dingenvoortaan te laten staan of in be-perkte mate te gebruiken. Ik drinkminder wijn en het zoutvaatjeblijft vaker in de kast.Door die vastenkuur heb ik weervertrouwen in mijn lichaam. Tij-dens een tochtje aan het eind vande week sjouwde ik een zwarefiets de dijk op om een stukje af te

snijden. Geen probleem en dat ter-wijl ik al vijf dagen niet had gege-ten. Er is nog niet zo veel mis metmij, realiseerde ik me op dat mo-ment. De vage buikpijnen enstressklachten die ik vooraf hadben ik kwijt en dat maakt me rusti-ger in mijn hoofd.Kortom, voor mij is die vasten-kuur heel goed geweest: uit de da-gelijkse sleur stappen, stoppenmet alle gedoe en jezelf resetten,zowel fysiek als mentaal.Als ik nog eens het gevoel krijg datik vastloop, ga ik gewoon weer.

‘Waar sta ik nu? Watwil ik in dit leven?’

Ervaringen vanandere ‘vasters’

Lichter worden, zowel fysiek als mentaalVASTENKUUR

Afgelopen zomer onder-wierp verslaggeefster AnneNijtmans zich onder begelei-ding aan een vastenkuur.Het werd een indrukwek-kende ervaring. Bijna ieder-een wil weten hoe het wasen wat ze er aan had. Kenne-lijk is het een onderwerpdat veel mensen aanspreekt.Hierbij haar ervaringen uitde eerste hand.

Drie keer daags een glaasje sap naarbinnen lepelen. foto Floris Lok/GPD

Wandelen in stilte in een natuurgebied vormt een onderdeel van de vastenweek. foto Lex van Lieshout/ANP

De Bankenhoeve in Boven-Leeuwen.

De Gelderlander vrijdag 2 november 2012

6| extra

De geur van lavendel maakt slape-rig. Uit een klein Amerikaans on-derzoek blijkt dat natuurlijke laven-delgeur slaapmiddelen zou kun-nen vervangen. Van een testgroepmet slaapproblemen had alleenéén persoon nog nooit een slaap-middel gebruikt. De mensen dieeen slaapmiddel slikten, namentwee weken lang niet in. In dezetijd werd het aantal uren dat zijsliepen gemeten. Daarna verspreid-den de onderzoekers twee wekenlang lavendelgeur in hun slaapka-mer. Vervolgens werden de urenslaap vergeleken met en zonderslaapmiddel en met alleen laven-delgeur. Zonder slaapmiddel slie-pen zij beduidend minder, maarmet lavendelgeur sliepen ze evenlang als met het slaapmiddel.

Mensen verlangen tegenwoordigsterker naar slaap dan naar seks. Al-thans, dat zou uit onderzoek zijngebleken. Vier op de vijf vrouwenzouden liever gaan slapen, naareen film kijken of lezen dan dat zijzich overgeven aan ‘bedsport’.Maar ook drie van de vijf mannengaat liever een tukje doen dan ‘uitde broek’. Uit een Engelse enquêtezou verder zijn gebleken dat dehelft van alle mannen ’s avonds zouitgeput thuiskomt na een dag opkantoor, dat ze liever een uur eer-der gaan slapen dan seks te heb-ben. Deskundigen wijten het ge-brek aan enthousiasme bij veelvrouwen aan luiheid van beidepartners en aan het groeiend aan-tal afleidingen als Facebook, moe-derschap en werk.

Licht is nadelig voor slaap. Nietvoor niets wordt aangeraden omte slapen in een donkere kamer.Vooral blauw licht – bijvoorbeeldvan computer- of televisiescherm,schermpjes van mobiele telefoonsen digitale wekkers – brengt hetlichaam dusdanig in de war dat sla-perigheid uit blijft. De kleur vandit licht lijkt te veel op het vroegeochtendgloren en geeft hetlichaam daarom het signaal omwakker te worden en op te staan.Ook remt dit licht de productievan melatonine, een van de belang-rijkste slaaphormonen dat hetlichaam zelf produceert. Een televi-sie op de slaapkamer is dus uitden boze. Datzelfde geldt voor delaptop om vlug nog even een twit-terberichtje de wereld in te sturen.

Lavendel maakt slaperig Liever slapen dan seks Beeldscherm

door Dorine Steenbergen

D e onvrede knaagde allanger aan de veertigersStephan Zeijlemakeren Rob van den Dool.

De beide veertigers hadden een ei-gen reclame-communicatiebureauen in die hoedanigheid werkten zesoms samen aan een klus. Bij dekoffie borrelde er dan steeds vakerirritatie op. „We waren het beuom nog langer marketingbood-schappen te verzinnen voor bedrij-ven die dwepen met duurzaam-heid maar dat direct inleveren alsde financiën onder druk komen testaan. Die dus alleen maar wind-kracht propageren om meer klan-ten binnen te halen”, vertelt Robden Dool. „Puur opportunismedus.”Ze kwamen tot de slotsom dat hetroer om moest. „Iets doen waar demensheid over twintig jaar nogvoordeel aan zou beleven. Ja, dewereld een klein beetje beter ma-ken.”En ze begonnen te piekeren. Zezochten een groot maatschappelijkprobleem om op de schop te ne-men. Allerlei opties passeerden derevu; de ene na de andere werd ge-wogen en te licht bevonden.„Toen, laat op een avond in 2009,belde Stephan mij. ‘Waar slaap je

onder?’, vroeg hij. Ja, dons natuur-lijk. Of ik wist waar dat vandaankwam? Geen idee.”Om een lang verhaal kort te ma-ken: Rob sloeg aan het googelenen in een mum van tijd openbaar-de zich de beerput die achter hetdons zit waarmee het gros van on-ze dekbedden wordt gevuld. „Veelvan dat dons wordt geplukt uit le-vende eenden en ganzen. Een pro-ces dat gepaard gaat met gekrijs,bloed en heel veel dierenleed. Vande gruwelen in de bontwereld we-ten we inmiddels alles af. Maar datwe met ons allen ’s avonds gaanslapen onder een dekbed vol die-renleed is veel minder bekend”, be-schrijft Rob.Bovendien wordt, om dat dons tereinigen van het bloed en vlees dateraan is blijven zitten, gebruik ge-maakt van grote hoeveelheden che-

micaliën. „En ’s nachts liggen wedus ook onder die restanten te sla-pen.”Het vloog Ron en Stephan naar destrot en ze hadden hun grote maat-schappelijke probleem bij de kop:slapend de wereld te veranderen,zonder concessies. „Dons is hoedan ook het lekkerste product omonder te slapen”, aldus Rob. „Wemoesten dus op zoek naar anderedons.” Dat was makkelijker gezegddan gedaan. Ze gingen op onder-zoek uit in China, de Oekraine,Hongarije en Polen. Landen, waarhet levend plukken doorgaansheel normaal is. Al realiseren ookde beide idealistische onderne-mers zich dat daar vaak een we-reld van menselijk overleven ach-ter schuilgaat. „Een boertje in Chi-na dat vijf ganzen op z’n erf heeftlopen die vroeg of laat worden ver-

kocht voor het vlees, kan nu een-maal meer verdienen door de die-ren vaker te plukken. Want net alsmet haar hebben dons en veren deeigenschap dat ze weer aangroei-en. Dus vijf keer z’n ganzen pluk-ken alvorens ze te slachten, levertdie boer vijf keer geld op”, schetstRob dit agrarische drama.Uiteindelijk vond het duo eendonsleverancier niet in Verweg-gistan, maar bijna om de hoek, opeen campingboerderij op de Velu-we. „Hier worden, onder controlevan de Voedsel- en Warenautori-teit, pekingeenden gehouden voorde slacht. Hun vlees vindt uiteinde-lijk een weg naar de Chinese res-taurants in Nederland. Ze lopenhelaas niet buiten rond omdat datin Nederland niet mag vanwegehet risico op vogelgriep. Maar zehebben een lichte, ruime stal, krij-

gen geen krachtvoer en evenminpreventieve medicijnen. Na deslacht wordt hun dons geplukt endaarmee worden de dekbeddenvan Yumeko gevuld.” Het leverdehen bescheiden lof op van de kantvan Wakker Dier. „Samen methen hebben we onze productenonder de loep genomen. Ze noem-den ons dons het meest verant-woord in Europa.” Een dikke‘maar’ was er ook. Want hoe danook is Wakker Dier van meningdat het feit dat eenden en ganzenin Nederland worden gehoudenpuur voor de slacht, überhauptniet diervriendelijk kan worden ge-noemd. „En daarin hebben ze eenpunt”, geeft Rob ruiterlijk toe.„We hebben die kritiek vertaald indie zin dat het woord ‘diervriende-lijk’ niet wordt gekoppeld aan on-ze producten.”

Slapendde wereldveranderen

foto ANP foto GPD

Rob van den Dool (links) en Stephan Zeijlemaker op bezoek in de fabriek in Calcutta waar de katoen wordt ge-maakt voor het tijk van hun dekbedden. foto’s Yumeko

Twee reclamejongens gooi-den het roer rigoureus om:ze staan nu aan het hoofdvan een idealistische ‘slaap-webwinkel’. Groen en duur-zaam. „Zonder concessies.”

Slapeloosheid blijkt tot de grootstetaboes te behoren. Dat laat zichconcluderen uit de ervaringen vanprogrammamakers van de VPROdie onlangs een themauitzendingmaakten over het verschijnsel. Bijeerdere themauitzendingen – ronddepressie en kanker – bleek het alniet eenvoudig mensen te vindendie hierover voor de camera wil-den vertellen. ‘Maar slapeloosheidsloeg werkelijk alles’, aldus deVPRO. ‘Er heerst een groot taboe.Iedereen vond het belangrijk datdit verhaal verteld werd, maar nietdoor henzelf, herkenbaar in beeld.Vooral uit angst voor de mogelijkegevolgen op het werk. Fouten ma-ken of een slecht humeur: alleszou dan zijn te herleiden tot het ’snachts wakker liggen.’

Melatonine is ons belangrijksteslaaphormoon. Het wordt ’snachts in de hersenen gemaaktmaar is ook in pilvorm verkrijg-baar in de winkel. Melatoninegeldt als volstrekt ongevaarlijk mid-del tegen slapeloosheid als gevolgvan bijvoorbeeld een jetlag. Hetwordt dan ook vaak gebruikt doorstewardessen. Ook als een natuur-lijke slaappil is melatonine eengroot succes. Het is gewoon ver-krijgbaar bij de (natuur)drogistmaar kan ook – in zwaardere dose-ringen – worden voorgeschrevendoor de huisarts. Vanwege de gun-stige effecten en de veiligheid zijnantiverouderingsartsen er voor-stander van dat iedereen boven de35 jaar een uur voor het slapen-gaan melatonine inneemt.

Ook voor het tijk – het katoenen overtrekvoor dons of wol van een dekbed – gingen debedenkers van Yumeko op zoek naar groen,duurzaam materiaal. Dat vonden ze in de sa-menwerking met het Indiase Chetna Organic,een coöperatie van boeren die biologisch enfair trade werken.„Zij gebruiken geen chemische bestrijdings-middelen zoals pesticiden, die uiteindelijk alle-maal weer in de grond terechtkomen en waarzij zelf door het te gebruiken, ziek van wor-den. Zij maken uitsluitend gebruik van bestrij-dingsmiddelen op natuurlijke basis, van krui-den en planten”, aldus Rob van den Dool enStephan Zeijlemaker. De ondernemers zijn ertrots op dat aldus zestig boerenfamilies het he-le jaar aan het werk zijn voor Yumeko. „De ka-toen wordt verwerkt in een fabriek in Calcut-ta waar mensen werken onder dezelfde om-standigheden als de boeren. Ook is er eencrèche.” Daar hebben nog eens vierhonderdmensen drie tot vier maanden per jaar werkaan de orders voor Yumeko.Toen dat zachte, donzen dekbed met z’n biolo-gische en fair trade keurmerk een feit was,bleek echter dat dit product niet viel te slijtenaan slaapwinkels of warenhuizen. „Ons werd

een marge gevraagd tot 280 procent, iets watwij onmogelijk kunnen bieden, willen we ookdie Indiase boer een fatsoenlijk salaris kunnenbetalen”, vertelt Rob. „Het spreekt natuurlijkdat onze bedspullen duurder zijn dan de gewo-ne dekbedden. Concurreren met Ikea kunnenwij dus niet.” Waarop de keus snel was ge-maakt: ze begonnen een internetwinkel. Allekosten die komen kijken bij een winkelge-bouw, zijn daarop niet van toepassing. Het le-verde hen vorig jaar de prijs op voor beste star-tende webwinkel. En hoewel het economischetij tegen zit, groeit Yumeko bescheiden maargestaag. „Toen we net waren begonnen in2010 hadden we een omzet van zo’n 5.000 eu-ro per maand. Dat is inmiddels een heel ruimveelvoud.”Dekbedden en kussens van dons, wol en ka-toen zijn allang niet meer het enige productvan Yumeko. Er is inmiddels ook een beschei-den keus aan verantwoord, biologisch bedlin-nen en badspullen – van badhanddoeken totbadmat – en er staat een lijn duurzame bedkle-ding aan te komen. Zodat straks met alles watzich afspeelt in en rond bed en bad een bijdra-ge kan worden geleverd aan een betere we-reld. Want daar was het om begonnen.

nadelig effect Niet slapen groot taboe Massaal aan melatonine

Webwinkel ‘uit nood’ levert een prijs op

Dons, afkomstig van de pekingeend.

� Yumeko is een Japanse meisjes-naam bestaand uit de woorden Yu-me en Ko. Het betekent ‘droom-kind’of ‘droommeisje’. Maar in denaam zit ook ‘eco’ verstopt.

� Yumeko heeft als bedrijf keurmer-ken van Global Organic TextileStandard en fair trade.

� De Amsterdamse webwinkel ver-schaft vier mensen werk, inclusief

de beide oprichters.� In de katoenpluk in India verdienen

zestig boerenfamilies de kost dank-zij Yumeko, nog eens vierhonderdmensen hebben per jaar drie totvier maanden werk in de katoenfa-briek in Calcutta.

� Er zijn arbeidsomstandigheden alswerkdagen van acht uur, geen kin-derarbeid, ziektekostenverzekering

en chrèches.� In Nederland hebben 50 mensen

van sociale werkplaats De Aveleijnin Almelo acht weken werk doorhet verpakken van handdoeken,vullen van lavendelzakjes en bijvul-zakjes wol en kapok voor Yumeko.

� Een donzen dekbed all seasons iste koop vanaf 359 euro.www.yumeko.nl

foto Do Visser/DG foto ANP foto Lex van Lieshout/ANP

Yumeko betekent ‘droomkind’, ‘droommeisje’, maar linkt ook naar eco

vrijdag 2 november 2012 De Gelderlander

extra | 7

8 De Gelderlander vrijdag 2 november 2012

Noord-Brabant

Caravans:Adria-BurstnerDethleffs-Eriba-FendtHobby-Knaus-LMCSprite-TEC-Wilk

Voortenten:Unico-Isabella-VenturaBrand-Dorema-StarCamp

Tenten:Baco-Falco-CabanonBardani-Outwell

Campers:Hymer-PLA-Weinsberg-Carado

Campings en Dagrecreatie:Talloze campings van Scandinavië tot aan de Côte d’ Azur,Maar ook kamperen in Nederland wordt breed uitgelicht.

2-3 en 4 november

Openingstijden: 10.00-17.00 de Entree is Gratis!Locatie: Bax Totaalrecreatie – Loo 22 – Bergeijk

WEBWINKEL

Feestdagencadeau voor het hele jaar!

DE MOOISTE GEBIEDEN OP AARDE

dg.nl/webwinkel Voor meer informatie en het plaatsen van een bestelling bezoekt u onze webwinkel.

categorie / dvd’s en games

BBC Earth &

Het Wereld Natuur Fonds

44 - BON: De mooiste gebieden op aarde

VOORLETTERS

VOORNAAM

NAAM M� V�

ADRES HUISNUMMER

POSTCODE

PLAATS

TELEFOON

E-MAIL

Hierbij machtig ik Buckaroo Payment Service om i.o.v. Wegener NieuwsMedia BV eenmalig het verschuldigde bedrag af te schrijven.

BANK-/GIROREKENING*:

HANDTEKENING*:

Stuur de volledig, in blokletters ingevulde, bon in een envelop naar

Webwinkel, o.v.v.‘De mooiste gebieden op aarde, Postbus 1090, 5004

BB Tilburg.

GRATIST.W.V.

€ 29,95

DEZE REEKS BEVAT:

• 10 BBC documentaires over ’s werelds mooiste natuurgebieden• 21 dvd’s met een gezamenlijke speelduur van ruim 27 uur• Per documentaire unieke achtergrondinformatie speciaal samenge-

steld door het Wereld Natuur Fonds • Een handige opbergbox om deze prachtige verzameling in te bewaren• Gratis Human Planet (5-DVD) of Frozen Planet (4-DVD) t.w.v. € 29,95 • Totale waarde € 230,- Uw voordeel: € 110,-• Maandelijks een nieuw deel thuis bezorgd• Geen verzendkosten

Het Wereld Natuur Fonds en BBC Earth nodigen u uit om de mooiste gebieden op aarde te bekijken. Van Congo, Borneo en Madagascar tot het Great Barrier Reef, de Amazone en de eilanden in de Stille Zuidzee. Bekijk de zeldzame flora en fauna van dichtbij en bewon-der de indrukwekkende landschappen. Met een abonnement op “De Mooiste Gebieden op Aarde” reist u elke maand naar een andere betoverende plek op aarde. Doordat een deel van de opbrengst rechtstreeks naar het Wereld Natuur Fonds gaat, helpt u bovendien mee om mooie natuurgebieden in stand te houden. De Mooiste Gebieden Op Aarde is samengesteld door het team van BBC Earth dat eerder de baan-brekende natuurdocumentaires Planet Earth en Frozen Planet maakte.

OF

Per complete serie gaat € 10,- naar Het Wereld Natuur Fonds

JA, IK NEEM EEN ABONNEMENT OP DE DVD SERIE ‘DE MOOISTE GE-

BIEDEN OP AARDE’ IK ONTVANG DEEL 1 MET GRATIS ONDERSTAANDE KEUZE

EIND NOVEMBER DAARNA T/M AUGUSTUS 2013 DE OVERIGE 9 DELEN

�Abonnement met gratis Human Planet - DVD-BOX

�Abonnement met gratis Frozen Planet - DVD-BOX

Van € 19,95

voor slechts

€ 11,95

(per deel á 2 dvd’s)Teken nu in voor de complete DVD serie van 10 delen van € 200,- voor € 119,50Teken nu in voor de complete DVD serie van 10 delen van € 200,- voor € 119,50

+

Dit is een wel heel bijzondere aanbieding…

U verblijft namelijk in het meer dan 900 jaar

oude abdijhotel Rolduc in Kerkrade op een

prachtig landgoed. Dit is een prima uitvalsbasis

om steden als Maastricht, Valkenburg en Aken

te bezoeken, waar u in vanaf half november

sfeervol kunt gaan kerstshoppen! Normaal

betaalt u voor deze 3-daagse reis circa € 89

inclusief ontbijt, maar bij deze aanbieding

krijgt u er een 3-gangen diner bij! Dit alles is

exclusief voor u als lezer te boeken t/m 15

november…

ABDIJHOTEL ROLDUC***

Dit unieke 3-sterren hotel ligt op een landgoed, in de abdij van Rolduc. Dit complex wordt nog steeds gebruikt als bisschopszetel. Het centrum van Kerkrade ligt op ca. 1,5 km. Het hotel

beschikt o.a. over een lift, draadloos internet (gratis), restaurant en bar. Uw voormalige klooster kamer is o.a. voorzien van een televisie, radio, douche en toilet. U kunt uw auto gratis parkeren bij het hotel en er is een fietsen stalling aanwezig.

3 - daagse autovakant ie inclusief verbl i j f, ontbi j t en diner!

Typ in de adresbalk www.kras.nl/LR52291 Kies uw datum, prijs en klik op BOEK NU. Telefonisch boeken? Bel 0900-9697 (15 cpm) o.v.v. reisnummer LR52291 Deze reis is exclusief voor u te boeken t/m 15 nov. 2012.

Voor meer informatie en boekingen:

AANKOMSTDATA EN PRIJZEN

Aankomst dagelijks van 16 nov. t/m 21 dec.

Lezersprijs

3 dagen vanaf € 89

Prijzen zijn per persoon o.b.v. 2 personen

Inclusief: verblijf in Abdijhotel Rolduc o.b.v.

ontbijtbuffet en 1 x 3-gangendiner.

Exclusief: vervoer, niet genoemde maaltijden, reis-

en annuleringsverzekering, toeristenbelasting ca.

€ 1,30 p.p.p.n. (verplicht, ter plaatse te betalen) en

reserveringskosten € 19,50 per boeking (verplicht).

Ga voor alle informatie naar www.kras.nl/LR52291

Uniek abdijhotel in

ZUID-LIMBURG

Abdijhotel Rolduc

TIP: bezoek óók de kerstmarkten in Maastricht of Aken…

3 dagen

89vanafExclusief voor u

te boeken t/m

15 november!