Visieontwikkeling en masterplan Energy Port Eco ... · Evolutie van constructie offshore windparken...
Transcript of Visieontwikkeling en masterplan Energy Port Eco ... · Evolutie van constructie offshore windparken...
Visieontwikkeling en masterplan Energy Port
Eco-vriendelijke gebouwencluster
3E – i-propeller – MOP Urban Design – Rebel Group
AGENDA: 1. Achtergrond van het project 2. Visieontwikkeling: Uitdaging en opportuniteit
Energy Port Oostende 3. Een duurzame site
1. Materialen 2. Energie 3. Ruimtelijke planning en diensten
4. Concretiseren van de keuzes 5. Hoe deze visie realiseren?
2
3
Achtergrond van het project
Onderdeel van het INTERREG IVB project ‘Duurzame Zeehavens’: De focus van Haven van Oostende binnen dit project is ‘Visie en Masterplan voor een ecovriendelijke gebouwencluster in de EnergyPort Oostende’ De opdracht werd bewust breder getrokken naar een visieontwikkeling op lange termijn voor de Energy Port Oostende alsook een masterplan voor de ontwikkeling van de hele site op 4 domeinen: • Ruimte • Energie • Materialen • Diensten
Doel: evolutie van ad hoc korte termijnacties naar lange termijn planning en investeringen
4
Projectzone
AGENDA: 1. Achtergrond van het project 2. Visieontwikkeling: Uitdaging en opportuniteit
Energy Port Oostende 3. Een duurzame site
1. Materialen 2. Energie 3. Ruimtelijke planning en diensten
4. Concretiseren van de keuzes 5. Hoe deze visie realiseren?
5
6
Visieontwikkeling voor de Energy Port
De Energy Port Oostende wil uitgroeien tot: dé cluster voor O&M activiteiten in de Offshore windindustrie in het Noordzeegebied en een experimenteerzone voor Blue Energy
• Troeven van de haven en positionering ten opzichte van concurrentie • Duurzame groei en verankering van activiteiten op lange termijn • Creatie van toegevoegde waarde rondom kern van O&M activiteiten
Waarom deze visie?
7
Kritische massa nieuwe bedrijven is bereikt, maar om goed te functioneren, moeten nog gebruikers aangetrokken worden Evolutie van constructie offshore windparken naar… constructie + O&M Deze evolutie naar bedrijfsvoering op langere termijn… • resulteert in een ander verwachtingspatroon bij de bedrijven m.b.t. de
faciliteiten die de haven aanbiedt • creëert mogelijkheden m.b.t. duurzame investeringen
Huidige situatie
8
Troeven en uitdagingen ten opzichte van andere havens
012345
A
B
CD
E
Energy Port Oostende
Bron: Buck Consulting International
9
Hoe deze visie realiseren ? Gefaseerd groeimodel
Een plek voor O&M Offshore Windenergie
Dé plek voor O&M Offshore Windenergie
Dé cluster voor O&M Offshore Windenergie
Belgische windparken
Noordzee windparken
Europese windparken
Nu 3 jaar 5 jaar
Keuze positionering Energy Port – feedback vanuit bedrijven
10
11
Hoe deze visie realiseren ? Gefaseerd groeimodel
Ondersteunende overheid
12
Hoe deze visie realiseren ? Juiste partners aantrekken en houden
Kansen voor Energy Port 1. Ligging aan zee 2. Nood aan economische
heroriëntatie 3. Aanwezig infrastructuur 4. Gekwalificeerde
arbeidskrachten 5. Ondersteunende overheid 6. Aantrekken belangrijke
marktspelers 7. Gespecialiseerde
opleidingscentra 8. Innovatie- en kenniscentra
Bron: Studie Econopolis (2011-2012)
AGENDA: 1. Achtergrond van het project 2. Visieontwikkeling: Uitdaging en opportuniteit
Energy Port Oostende 3. Een duurzame site
1. Materialen 2. Energie 3. Ruimtelijke planning en diensten
4. Concretiseren van de keuzes 5. Hoe deze visie realiseren?
13
14
Waarom investeren in een duurzame site?
AGENDA: 1. Achtergrond van het project 2. Visieontwikkeling: Uitdaging en opportuniteit
Energy Port Oostende 3. Een duurzame site
1. Materialen 2. Energie 3. Ruimtelijke planning en diensten
4. Concretiseren van de keuzes 5. Hoe deze visie realiseren?
15
16
Duurzaam materiaalgebruik
Enkele referenties zoals doorgaans gebruikt in de bouwsector
NL Basiswerk Milieuclassificaties Bouwproducten NIBE UK Green Guide to Specification BRE (BREEAM)
BE Milieugerelateerde Materiaalprestatie van Gebouwelementen VITO, WTCB en KULeuven in opdracht van OVAM
• evaluatie gebouwelementen (dak, vloer, gevel) i.p.v. materialenvarianten meer integrale duurzaamheidsevaluatie van materialen
17
Duurzaam materiaalgebruik
Duurzame alternatieven voor industriebouw Beton met een lager verbruik aan primaire grondstoffen vraagt (vb. ECO2beton) • gerecycleerde betongranulaten in combinatie met CO2 neutraal cement • competitieve prijs t.o.v. standaard product • potentieel grote impact want één van belangrijkste bouwmaterialen bij
industriebouw
18
Duurzaam materiaalgebruik
Duurzame alternatieven voor industriebouw Hout als alternatief voor beton en staal in dragende constructies Gelamineerd hout • goede sterkte/gewicht verhouding • grote overspanningen mogelijk • lange levensduur FJI® balken • ook geschikt als gevelelementen
19
Duurzaam materiaalgebruik
Duurzame alternatieven voor industriebouw Reflecterende dakbedekking • verhoogde reflectiviteit minder koellasten Plantaardige dakbedekking • verhoogde reflectiviteit • 100% plantaardig
20
Duurzaam materiaalgebruik
Isolatie in industriebouw
Duurzaamheid type isolatiemateriaal ondergeschikt aan potentiële energiebesparing tijdens levensduur van het gebouw
AGENDA: 1. Achtergrond van het project 2. Visieontwikkeling: Uitdaging en opportuniteit
Energy Port Oostende 3. Een duurzame site
1. Materialen 2. Energie 3. Ruimtelijke planning en diensten
4. Concretiseren van de keuzes 5. Hoe deze visie realiseren?
23
24
studie m.b.t. kostenoptimale energiemaatregelen in (semi)- industriële gebouwen, verwarmd tot 8°C (2009) • T8 verlichting vervangen door T5 ± 15% elektriciteit besparing • T5 verlichting met daglichtsturing 60 – 75% elektriciteit besparing t.o.v. T8 verlichting,
afhankelijk van daglichtopties • Beter geïsoleerd dak (10 cm PIR) • Minimum 15% daglichtstraten • Beter geïsoleerde en luchtdichte poorten (8 cm PIR) en geïsoleerde rookafzuigers • Beter geïsoleerde plint (8 cm PIR) • Beter geïsoleerde gevel (8 cm PIR) Conclusie: verlichting prioritair, isolatie rendabel, ook bij lage T
Kostenoptimale energiemaatregelen logistieke & (semi-)industriële gebouwen
PRIO
RITE
IT
25
Econation LightCatcher
26
Biomassa / Warmtepomp • Warmtenet (en centrale stookinrichting) vereisen grote upfront investeringen • Risico inzake on-site bedrijfsvoering bij uitvoering werkzaamheden
Zonneboilers • Financieel moeilijk haalbaar (zonder subsidies), o.m. door relatief lage gasprijs
en piekvraag On-site windenergie • Haven van Oostende = Belgocontrol uitgesloten gebied voor grote windturbines • De mogelijkheden voor middelgrote turbines, genre
worden besproken
Analyse hernieuwbare energie in havengebied
27
• Kleine individuele dakoppervlaktes gegroepeerde installaties i.f.v. lagere eenheidsprijs en spreiding vaste kosten (netstudie, etc.)
• 2014: groenestroomcertificaten voor industrie + verhoogde investeringsaftrek
• Feedback havenbedrijven: als gebouweigenaar dient de Haven van Oostende het
initiatief te nemen
• Investering via 3de partij aangewezen • Vaste prijs voor de eigen geproduceerde elektriciteit • Terugverdientijd < 7 jaar • (Incl. O&M contract + verzekering)
Analyse hernieuwbare energie – Focus op fotovoltaïsche energie
28
• Havens van o.a. Rotterdam, Valencia en Göteborg berekenen hun ecologische voetafdruk (CO2)
• Havenbedrijf Gent huist sinds 2006 in een passief kantoorgebouw met duurzaam kantoormeubilair en waarbij bestaande straatklinkers werden hergebruikt als bouwmateriaal
• Dover: energy management + bio-WKK installatie
• Setúbal and Sesimbra (Portugal): reelighting en regeling (detectie, etc.) , zonnepanelen, zonneboiler(s),…
Benchmark
29
• Haven van Aalborg (Denemarken): renovatie naar een passief kantoorgebouw en testinstallatie fotovoltaïsche energie
• Haven van Antwerpen promoot energieaudits en begeleidt bij subsidie-aanvragen voor REG maatregelen
• Havenbedrijf Bremenports (Duitsland) • World Ports Climate Declaration • Aankoop 100% groene stroom • 925 m² zonnepanelen (sinds 2008)
Benchmark
30
• Havenbedrijf Bremenports (vervolg) • Zonnecolletoren voor sanitair & verwarming • Reelighting in gebouwen • Autonome LED verlichting d.m.v. zonnecellen
op de aanlegplaatsen • Pilootproject elektrische wagens (2010) • Duurzaam aankoopbeleid (pc, printer/copier,…) • Digitaal afval beheerssysteem • ‘Meten is weten’ Energieboekhouding
Benchmark
31
• Renovatie gelijkvloers & 1ste verdieping + uitbreiding 2de verdieping • Geen EPB-eisen voor gedeelte verbouwing. Vanuit een lange termijn visie werden
echter volgende duurzame maatregelen toegepast: • Vloerisolatie 1ste verdieping • Sandwich gevelpanelen met 10 cm PIR op 1ste verdieping • Nieuw dak gedeelte met 16 cm PUR • Overal hoog-rendementsbeglazing (Ug-waarde = 1.1 W/m²K) • Zonwerend glas zuidgevel om koellasten te beperken • Dubbelwandige dakkoepels en geïsoleerde sectionaalpoorten • Volledig balansventilatiesysteem • Gebruik van zonneboilers voor opwarming sanitair warm water • Nieuwe dakstructuur voorzien op plaatsing fotovoltaïsche panelen • Zone voor brandoefeningen (40.000 l/dag) wordt uitgerust met
waterzuiveringsinstallatie
OBH-gebouw Oostende
32
Hernieuwbare energie en duurzaam materiaalgebruik
Analyse
• Analyse hernieuwbare energie & duurzaam
materiaalgebruik
Selectie
• Identificatie quick wins • Concrete aanbevelingen
Implementatie
• Integratie hernieuwbare energie in inrichtingsplan • Duurzame materialen in standaard bestekteksten voor de
gebouwen
AGENDA: 1. Achtergrond van het project 2. Visieontwikkeling: Uitdaging en opportuniteit
Energy Port Oostende 3. Een duurzame site
1. Materialen 2. Energie 3. Ruimtelijke planning en diensten
4. Concretiseren van de keuzes 5. Hoe deze visie realiseren?
33
34
Ruimtelijke planning en diensten Land-gebruik
35
Land-gebruik
Ruimtelijke randvoorwaarden • Beperkte lengte kade beschikbaar voor O&M • Beperkte ruimte om alle gebouwen neer te planten • Bestaande situatie van verkeer en gebouwen
Randvoorwaarden gebruikers • Grote druk op eerstelijn aan kade • Lange termijn bezetting => andere verwachtingen dan
bij werfzone
Randvoorwaarden
36
Land-gebruik
• Onduidelijke scheiding werfzone en ‘bedrijventerrein’ • alle types verkeer (zwaar, speciaal, fiets, voetganger, auto) door elkaar • Elk bedrijf eigen veiligheidsplan => onveilig • Parking overal op terrein • Problematische signalisatie
Huidige toestand
37
Land-gebruik
Huidige toestand: omgeving
38
Land-gebruik
Huidige toestand: site
39
Land-gebruik
• Site = 1 gebied met 1 veiligheidssysteem • Duidelijke afbakening bedrijvenzone, werfzone, kadezone • Organisatie gebouwen binnen macroblokken • Gebundeld parkeren • Scheiden van verkeersfluxen • Fiets- en voetgangersroute en clustervorming • Verkeer NHM weg uit de Energy Cluster • Volledige vrijmaken van de kade over breedte van 20 m => Alle gebouwen eerstelijns!
• voorzien van ruimte en afbakening zone voor dagafval + gezamenlijke afvalzone
Doelstellingen
40
Scenario’s voor centrale diensten – beveiliging/veiligheid (welzijn)
* - Elk bedrijf individueel
** - Toegang tot de site onder centraal beheer, consortiumbewaking
*** - Eén veiligheidsplan voor de site
**** - Eén veiligheidsplan voor de site met gedeelde bedrijfsopleidingen
Veilig-heid en welzijn
41
Veilig-heid en welzijn
Eén veiligheidsplan voor de site
42
Veilig-heid en welzijn
Organisatie gebouwen binnen macroblokken
43
Veilig-heid en welzijn
Organisatie gebouwen binnen macroblokken
44
Veilig-heid en welzijn
Veiligheid, macroblokken, scheiding fluxen, weghalen oneigenlijk verkeer zorgt ervoor dat uiteindelijk alle gebouwen als eerstelijns kunnen beschouwd => verhuurd worden
Alle gebouwen eerstelijns
45
Scenario’s voor centrale diensten - mobiliteit
* - Elk bedrijf individueel
** - Beperkte mobiliteitsafspraken voor de site
*** - Gezamenlijke parkeerruimte & zachte mobiliteit on site
**** - Gezamenlijk transport & collectieve mobiliteitsplannen Belangrijk voor clustervorming: Link met Greenbridge-site (4,5 km)
Mobi-liteit
46
Mobi-liteit
Scheiden verkeersfluxen
47
Mobi-liteit
• Zwaar en speciaal transport
Scheiden verkeersfluxen
48
Mobi-liteit
Scheiden verkeersfluxen
49
Mobi-liteit
Scheiden verkeersfluxen
• Voetgangers en fietsers • Informele contacten
• Gemeenschappelijke voorzieningen
50
Mobi-liteit
• Vrachtwagens NHM
Oneigenlijk verkeer weg uit de cluster
51
Mobi-liteit
Hoofdroutes
52
Mobi-liteit
Subroutes
53
Mobi-liteit
Voetgangers- en fietsroutes
54
Mobili teit
Voetgangers- en fietsroutes
55
Mobi-liteit
Fietsvoorzieningen
56
Mobi-liteit
Signalisatie
57
Scenario’s voor centrale diensten - afval
* - Elk bedrijf individueel
** - Collectieve ophaling via raamcontract
*** - Eén afvalpunt op de site voor alle bedrijven
**** - Collectieve afvalpreventie door samenwerking en innovatie
Afval
58
Afval
• Dagafval • Gemeenschappelijke
zone afval
Afvalbeheer
59
Master- plan
Masterplan
60
Master- plan
Masterplan
AGENDA: 1. Achtergrond van het project 2. Visieontwikkeling: Uitdaging en opportuniteit
Energy Port Oostende 3. Een duurzame site
1. Materialen 2. Energie 3. Ruimtelijke planning en diensten
4. Concretiseren van de keuzes 5. Hoe deze visie realiseren?
61
62
Concretiseren van keuze
Wat betekent het aantrekken van nieuwe spelers nu concreet naar ruimte vereisten? Opmaak van een ‘Decision Tool’ Gebruiksvriendelijkheid staat centraal Modulaire opbouw: • Wat als er 1 speler extra naar Oostende komt? • Wat als een huidige speler een extra windpark binnen haalt? • …
Laat toe om van een reactief handelen over te stappen naar proactief handelen!
Zorgt voor lange termijn denken!
63
Decision Tool
Gedetailleerd invoer per windpark
Resultaten op niveau van individuele spelers en site
64
Werking Decision Tool Decision Tool laat toe om simulaties te maken rond: • Welke spelers komen naar Oostende
• Turbineleveranciers • Projectontwikkelaars • Onderaannemers
• Welke windparken worden gerealiseerd • Wie zijn de spelers van elk windpark, welke turbine wordt gebruikt, …
Dit alles wordt vertaald naar behoeften aan:
• Tewerkstelling: Arbeiders en bedienden • Kantooroppervlakte • Sanitair • Parking • …
65
Decision Tool laat toe inschatting te maken van jobcreatie
Scenario: • Alle Belgische concessies worden vanuit
Oostende bediend • 4 Projectontwikkelaars • 4 Turbineleveranciers – 1 type turbine per
leverancier • Onderaannemers worden buiten
beschouwing gelaten
Directe tewerkstelling Projectontwikkelaars: 37 VTE’s Turbineleveranciers: 161 VTE’s Totaal 198 VTE’s
Indirecte tewerkstelling
Multiplicatoreffect = 2,0 x (Bron: Rebel 2010)
Totaal 395 VTE’s
Totale tewerkstelling Totaal 593 VTE’s
AGENDA: 1. Achtergrond van het project 2. Visieontwikkeling: Uitdaging en opportuniteit
Energy Port Oostende 3. Een duurzame site
1. Materialen 2. Energie 3. Ruimtelijke planning en diensten
4. Concretiseren van de keuzes 5. Hoe deze visie realiseren?
66
67
Hoe deze visie realiseren ? Vervolgstappen? • Opstellen van een masterplan voor een duurzame bedrijvencluster • Aantrekken van en creatie van samenwerking met de juiste partijen • Gefaseerd groeimodel van bedrijventerrein tot cluster • Duurzaam beheermodel
Visie
• Buy-in • Communicatie • Masterplan
Korte Termijn
• Opmaak Inrichtingsplan en draaiboek • Opstarten georganiseerd overleg • Definiëren Quick Wins (veiligheid, mobiliteit, afval)
Lange Termijn
• Uitvoering inrichtingsplan • Beheersstructuur en clusterwerking • Lange termijn infrastructuur en investeringen
68
HOE DEZE VISIE REALISEREN ? Quick win en aanzet
• Opstart Vestas = aanzet om voor eerste macroblok en met minimale investeringen:
• parkeren te bundelen • Circulatie te reorganiseren (belijning) • Miniveiligheidsplan op te stellen • Kade autovrij te maken
⇒ Opmaak mini-inrichtingsplan voor macroblok ⇒ Vergadering met stakeholders om voorstel te bespreken ⇒ uitvoering