visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere...

41
VISIE EN INRICHTINGSSCHETS OPENBARE RUIMTE KERNWINKELGEBIED RHENEN

Transcript of visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere...

Page 1: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

visie en inrichtingsschets openbare ruimte

kernwinkelgebied rhenen

Page 2: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.
Page 3: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

openbare ruimte rhenen

inhoud

1 inleiding 5

2 huidigesituatie 9

3 structuurschets 15

4 inrichtingsschets 21

5 beeldkwaliteit 35

6 reclamebeleid 38

7 beheerenonderhoud 39

colofon 40

Page 4: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.
Page 5: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

openbare ruimte rhenen �

Voorliggenderapportagebetrefteenvisieeninrichtingsschetsvoorde

openbareruimtevanhetcentrumgebiedvanRhenen.

MTDlandschapsarchitectenheefthiertoeinapril2011opdracht

gekregenvanhetCentrummanagementRhenen.

Hetdoelvandezevisieeninrichtingsschetsistweeledig.

Enerzijdskomtdevraagenbehoeftevoortuitderecentopgestarte

ontwikkelinginbinnenstad-oost,hetzogenaamde‘RhenenseHof’,

waarbijeenaantalkeuzesistemakeninzakematerialiseringenvan

verhardingen,meubilairenontwerpprincipes.Omtevoorkomendat

hierbijkeuzeswordengemaaktdiede(toekomstige)samenhangen

relatiemethettotale(winkel-)centrumgebiedgaanbelemmerenishet

vanbelangvanuiteenintegraleenoverkoepelendevisiedezekeuzes

gezamenlijkopkortetermijntebepalen,waarbijookaspectenals

financiëlehaalbaarheidenambitie-c.q.kwaliteitsniveauaandeorde

zullenzijn.

Anderzijdsisvanuitonderzoek(VisieCentrumgebiedRhenen,Seinpost

AdviesbureauBV,2009)geblekendateenkwalitatieveverbetering

vandeopenbareruimtenoodzakelijkisvoorhetbehoudenen

versterkenvandeeconomischepositieenaantrekkingskrachtvanhet

kernwinkelgebiedvanRhenen.Indezevisieisdaarnaastgestelddat

depotentiesenkansenvooreenaantrekkelijkengoedfunctionerend

centrumgebiedliggenindesynergietussenwinkelen,

cultuur(-historie),horecaentoerisme.Ookzijnaspectenals

routing,parkeren/bereikbaarheideneengevarieerdenevenwichtig

winkelaanbodvanbelangvoorhetrealiserenvandeuitgesproken

doelstellingenenambities.

DeopenbareruimteisinhetrapportvanSeinposteenonderdeel

vandezebredeenintegraleruimtelijke-economischevisie.Denu

voorliggenderapportage:“Visieeninrichtingsschetsopenbareruimte

centrumgebiedRhenen”,iseenverdereuitwerkingvandeindevisie

vanSeinpostbeoogdedoelenmetbetrekkingtotverbeterenvanhet

verblijfsklimaatinhetcentrum,doormiddelvan:

-een(her-)inrichtingsschetsvoordeopenbareruimte(meteventueel

enkelevarianten)

-voorstellenvoorverbeteringvande“aankleding”vanhetcentrum

(groen,meubilaire.d.),

-eenbeoogdkwaliteitsniveauvoorbeheerenonderhoudvande

openbareruimte,

-aanpakvandekwaliteitenuitstralingvandegevelsenreclame

uitingenaangevels,

-uitsprakenenvoorstellenvoorgebruikvandeopenbareruimte,zoals

terrassen,expeditie,fietsen(-stallingen),(reclame-)uitstallingen,

kunstendergelijke,

-voorstellenvoortoetepassenverhardingsmaterialenen

straatmeubilair(kleurstelling,kwaliteitsniveau,“stijl”,etc.).

1inleiding

de huidige situatie met zichtlijnen richting oosten, westen en zuiden

Rhenen aan het uiteinde van de Utrechtse Heuvelrug

Page 6: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

Jan van Goyen Rembrandt van Rhijn

Hercules Seghers Jan van Goyen

Albert Cuyp Jan van Goyen

Anthony Jansz van der Croos

Jan van Goyen

onbekend

Page 7: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

openbare ruimte rhenen �• Het unieke zicht op Rhenen inspireerde vele landschapsschilders

de vorm van de binnenstad laat duidelijk zien waar de oude stadsmuur heeft gelopen

historische kaart van Rhenen in 1600

Indevoorliggenderapportagewordteersteenvisiegegevenopde

specifiekekwaliteitenenknelpuntenvanRhenenenhetcentrumgebied

inhetbijzonder.Vanuiteeninventarisatieenanalysewordteen

overkoepelendevisieopstructuurniveauopgesteld(structuurschets),

datalseen“kapstok”dientvoordeverderekeuzesenuitwerking

vandeinrichtingsschetsvoordeopenbareruimtevanhet(winkel-)

centrumgebied.Aspectenenthema’sdiehierbijaandeordekomen

zijn:deidentiteitvanRhenen;samenhangwinkelgebiedmetandere

(deel-)gebiedenzoals“onderstad”(museumkwartier)enrelatiemetde

rivier;(cultuur-)historieenbereikbaarheid/parkeren.

Vervolgenswordtdevisie“vertaald”naareeninrichtingsschets,

voorzienvanenkelevariantenenvisualisatiesdoormiddelvan

doorsnedenenperspectieven.

Dezeinrichtingsschetsbetreftdeopenbareruimtevanhet

winkelgebied,bestaandeuit:

-Utrechtsestraatweg(totaande“Westpoort”)

-FrederikvandePaltshof

-Herenstraat(totaande“Bergpoort”)

-Molenstraat

-Plantsoenstraat(inaansluitingopnieuweontwikkeling“Rhenense

Hof”)

Deinrichtingsschetswordttevensvoorzienvandebeoogde

(beeld-)kwaliteitvanverhardingen,straatmeubilairendergelijke

doormiddelvanreferentiesenrichtbeeldenvanvergelijkbare

herinrichtingsprojectenvananderestads-endorpscentra.

Denuvoorliggenderapportageistotstandgekomeninsamenwerking

meteenprojectgroep(metdaarinzittingenkelevertegenwoordigers

vandewinkeliers,hetcentrummanagementRhenenenenkele

ambtenarenvandegemeenteRhenen.)Tevensisdeconceptvisie

eninrichtingsschetsgepresenteerdineeninformatieavond(13

septemberj.l.)voorwinkeliersenbewonersinhetcentrum,enheeft

ereenthema-avondvoordeRaadplaatsgevondenop27septemberj.l.

Belangrijkeopmerkingenenaanvullingenuitdezeterugkoppelingenen

afstemmingenzijninmiddelsmeegenomenindezerapportage.

Heteinddoelvandezerapportageishetverkrijgenvaneenzobreed

mogelijk“gedragen”enrealistische/haalbarevisieopde(her-

)inrichtingvandeopenbareruimtevanhetcentrumgebied,waarmee

zowelopkortealslange-(re)termijnbesluitengenomenkunnen

wordenenverdereuitwerkingenkunnenplaatsvindentenbehoevevan

devoorbereidingenvande(her-)inrichtingvandeopenbareruimtevan

hetcentrumgebied.

Dezerapportagekandaarbijalsbasisdocumentdienenvoorverdere

communicatie-,besluitvormings-enuitwerkingstrajecten.

Page 8: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

zicht op Frederik van de Palshof vanuit Kruistraat 1909 Frederik van de Palshof 1911

Herenstraat 1955 Frederik van de Palshof 1956

Page 9: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

openbare ruimte rhenen �• historische foto’s Frederik van de Palshof/Herenstraat

Frederick van de Palshof/Herenstraat 1940

Frederick van de Palshof/Herenstraat 1946

2huidige situatie

Voorhetbegrijpenendoorgrondenvandehuidigesituatieishet

noodzakelijkeenonderzoektedoennaardeontstaansgeschiedenis

enstedenbouwkundigeopbouwvanRhenen.Indehiernavolgende

toelichtingenwordtopeenbeknoptewijzeverslaggedaanvan

dehoofdzakenuitdit(cultuur-)historischenstedenbouwkundig

onderzoek.

Vervolgenswordtdoormiddelvaneen(beeld-)inventarisatiede

kwaliteitenenknelpuntenvandehuidigeinrichting,verschijningsvorm

engebruikvandeopenbareruimtevanhetcentrumvanRhenen,en

hetwinkelgebiedinhetbijzonder,inbeeldgebracht.

Hetonderzoekende(beeld-)inventarisatievormteen“kenschets”van

hetcentrumvanRhenen,datalsonderleggerwordtgebruiktvoordein

hoofdstuk3opgestelde“Structuurschets”,datweeralskapstokdient

voorde“Inrichtingsschetsopenbareruimtecentrumgebied”(hoofdstuk

4).

historieRhenen

Hetstadscentrumisontstaanopdegrenstussenhet(lage)natte

rivierengebiedende(hoge)droge(Utrechtse)Heuvelrug.Omstreeks

1250nachristuskreegRhenenstadsrechtenenindeveertiendeeeuw

werdeenstadsmuurgebouwd.DebebouwingvanRhenenheeftzich

eerstbinnendezemurenontwikkeld.Hetisaltijdeengebiedmet

woon-envoorzieningfunctiegeweest.Hoewelindeloopdertijden

veelstructurenenelementenuithetverledenverlorenzijngegaan

isdecompactestructuurvande“vestingstad”noggoedvoelbaar

enzichtbaar,zoalsdelenvandestadsmuur,de“droge”gracht(nu

stadspark)aandenoordzijde,envooraldewegenenpadenstructuren

inhetcentrumzijnherinneringenaandeontstaansgeschiedenis.

Hoeweldedriestadspoorten(Westpoort,BergpoortenRijnpoort)

nietmeerletterlijkzichtbaarzijn,isernogsprakevanruimtelijke

overgangentussende“oudestad”enzijnomgeving.

BeeldbepalendisdeCunerakerkindeonderstadvanRhenen.Doorde

hoogtevandekerktoren(ruim80meter),vormtheteenlandmarken

herkenningvandestadRhenen,reedsopgroteafstandervaarbaar,

maarvooralmarkantaanwezig,gezienvanuithetzuidenenderivier.

Tezamenmetdegeografisch-landschappelijkuniekeovergangtussen

derivierendestuwwal(UtrechtseHeuvelrug/Grebbeberg)vormtde

kerktorenenhaaromringendegebouweneenuniekbeeld,datinhet

verledendoorveleschildersisvastgelegd.

NaastdeCunerakerkkentRhenennogeenpaarmarkantegebouwenuit

hetverleden,zoalshetOudeRaadhuisaandeMarkt,dezogenaamde

“Binnenmolen”aandenoordzijdevandeoudestadsmuurenhetoude

PostkantooraandeFrederikvandePaltshof.

Indetweedewereldoorlogzijnveelpandenverwoest.Opgroteschaal

zijndezebebouwingenherbouwdmetbebouwinginhistoriserendestijl

(Delftseschool:individuelekleinschaligebebouwingmettraditionele

materialenalsbaksteenendakpannen,verticalegevelindeling,

bijzonderehoekoplossingenenpoortgebouwen).Opvallenddaarbij

isdatdezuidelijkerooilijnvandebebouwingnaarhetzuidenis

Page 10: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.
Page 11: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

openbare ruimte rhenen 11• Frederik van de Palshof/Herenstraat anno 2011

verschoven,waarmeeeenbrederwegprofielisontstaan(nuFrederik

vandePaltshof),heteenenanderetenbehoevevanmeerruimtevoor

verkeerengebruiksmogelijkhedenvandeopenbareruimte.

Verderishethoogteverloopvandestraten(vanzuidnaarnoord),als

gevolgvandeliggingopdezuidhellingvandeUtrechtseHeuvelrug,

zeerkarakteristiekvoordebelevingendeidentiteitvanRhenen.Naast

fraaiedoorzichteninstratenenoverdakenkomthethoogteverschilin

hetcentrumtotuitingdoortrappen,muurtjesenkleinehellingen.

Metbetrekkingtothet“groen”inhetcentrumzijnvooraldeleilinden

aandenoordzijdeinhettrottoiraandedoorgaandeprovincialeweg

karakteristiek,enmeerderemonumentalebomeninhetKEplantsoen

(“stadswal-parknoordzijde”).Andere,meerrecentaangeplante,bomen

zoalsdegroteplatanenaanhetFrederikvanderPaltshof,vormen

pleksgewijsgroeneaccenteninhetcentrum,maarhebbengeen

bijzonderehistorischebetekenis.Cunerakerk

voormalig postkantoor

Binnenmolen

Rijnstraat

Page 12: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

een oplossing zoeken voor expeditie niet onderhouden verhardingselementen onlogisch geplaatste fietsenstallingen en muurtjes

gevaarlijke situaties bij het parkeren langs de provinciale weg onlogische plaatsing van glasbakken niet onderhouden private ruimte

muren en beplanting blokeren het zicht op het terras de kiosk heeft geen relatie tot de openbare ruimte ongereguleerde uitsallingen creeren een onrustig beeld

Page 13: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

openbare ruimte rhenen 13• de huidige staat van het winkelgebied in het centrum

looproutes.Ookdeinrichtingvandezeoverstekenlaattewensenover:

veelalsterkvanuitdeverkeerskundeontworpen,engeenbijdrageaan

debelevingofbeeldkwaliteitvanhetcentrumgebied.Deprovinciale

wegzelfheefteensterkverkeerskundigeuitstralingalsgevolgvande

asfalt-verhardingenhetfunctionelekaraktervanstraatmeubilairen

verhardingsdetails(lichtmasten,molgoten,afzetpaaltjes,opsluitbanden

etc)

Metanderewoorden:deprovincialewegiseenautonomedoorsnijding

doorhetcentrumenbiedtgeenmeerwaarde/bijdrageaandebeleving

vanhetcentrumenvormtvanuitverkeerkundigoogpuntopsommige

overstekeneenonveiligesituatie,waardoordesamenhangtussen

beidestraatzijdennietoptimaalis.Tevenszijndeparkeervoorzieningen

gebruiksonvriendelijkofzelfsonveiligalsgevolgvandekrapperuimte.

Hoeweldeaanwezigheidvanrelatiefveelhorecaeenwaardevolle

bijdrageisaandekwaliteitvanhetcentrumgebied,vormen

deterrassenindeopenbareruimteopsommigeplaatseneen

belemmeringvooroverigefuncties(doorgangvoorwinkelendpubliek,

beeldkwaliteit).

Metanderewoorden:hetontbreektaaneenintegralevisieophet

gebruikendeinrichtingvandeopenbareruimte.

inventarisatieopenbareruimte

HetuniekehistorischekaraktervanRhenen,ofteweldeidentiteitvan

Rhenen,isnogsteedsgoedvoelbaarendeelszichtbaar,maarwordt

vooralbepaalddooreenpaarsterke“imagodragers”zoalsdekerk,en

destedenbouwkundigestructuurvanwegenenbebouwingenende

landschappelijkuniekeligging.Deinrichtingenhetgebruikvande

openbareruimtebiedtechtereengeheelanderebelevingenuitstraling

vanhetstadscentrum.Ditgeldtvooralvoorhetwinkelgebied.Eris

sprakevaneensterkverrommeltbeeldalsgevolgvaneenoverdaad

aaninrichtingselementenendiversebestratingsmaterialen.Ookde

commerciëleuitingenvanwinkeliers,zowelaandegevelsalsopstraat,

gevendeopenbareruimteeenrommeligeeneenzijdigeuitstraling.

HetwerkelijkegezichtvanRhenenisnietmeerbeleefbaaren

herkenbaar,hetzouelkanderwinkelgebiedinNederlandkunnenzijn.

Daarnaastzijndetoegepastematerialen,zowelvanverhardingenals

straatmeubilair(verlichting,banken,fietsenstallingen,afzetpaaltjes,

glascontainers,muurtjes,boomroostersetc.)veelalinslechtestaat

(verouderd,versleten,kapot)ennietvanuitéén“familie”ofstijl

bedacht.

Ookhetgebruikvandeopenbareruimteleverteenrommeligbeelden

somsonveiligesituatiesop,zoalshetparkerenlangsdeprovinciale

weg,enhetparkerenophetFrederikvanderPaltshof.Deruimtevoor

voetgangers,verblijfsmogelijkhedenendetoegangennaarwinkels

zijnveelalondergeschiktaananderefuncties,zoalsverkeeren

reclameuitingen.

Metanderewoorden:hetontbreektaaneeneenduidigeen

samenbindendebeeldkwaliteitvandeopenbareruimte,enhet

ontbreektaanaantrekkelijkeverblijfsmogelijkheden(buitendehoreca

terrassen).

Dedoorsnijdingvanhetwinkelgebieddoordeprovincialewegvormt

eenobstakelindesamenhangtussenhetgebiedtennoordenenten

zuidenvandezeweg.Deoverstekenvoelenonveiligaan,enliggen

nietaltijdopdejuisteplek,gezienvanuitdegewensteverbindingen/

de inventarisatie van knelpunten in het winkegebied in het centrum

Page 14: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.
Page 15: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

openbare ruimte rhenen 1�

3structuurschets

Vanuithethistorischenstedenbouwkundigonderzoek,ende

aanvullendeinventarisatieenanalysevanhetcentrumgebied,iseen

aantalconclusiestetrekkenmetbetrekkingtotdestructuur,opbouw,

verschijningsvormengebruikvanhetcentrumgebiedvanRhenen.

Ondanksdaterindeloopdertijd,envooralalsgevolgvandetweede

wereldoorlog,veelisveranderdofverdwenen,isdehoofdstructuurvan

Rhenennogredelijkgoedafleesbaar.

Indeopbladzijde14weergegevenstructuurschetstekeningworden

deze“lagen”weergegevenenbenoemd.

DeopbouwvanRhenenvan“buitennaarbinnen”:

1.Landschappelijkeligging:rivierenstuwwal

OphethoogsteschaalniveauisdeliggingvanstadRhenenuniekals

gevolgvandeliggingopdeovergangvanderiviernaardestuwwal.De

contourenvandestad,metdekerkalsoriëntatiepunt,vooralvanuit

hetoosten,westenenzuidensterkherkenbaar.

Deopenheidvanderivierenhaaruiterwaardenstaatdaarbijin

contrastmetdedichtebebossingenbebouwingopdestuwwal.

Behoudenversterkingvandezeuniekelandschappelijkesituatieen

belevingdientuitgangspunttezijnbijontwikkelingeninenrondde

binnenstad.

Eenbijzonderaandachtspuntdaarbijisderelatievanhethistorisch

centrummetderivier.ViadeRijnstraatendeovergangwaarin

hetverledendeRijnpoortheeftgestaaniseropkorteafstandeen

verbindingtussenhetcentrumgebiedendeRijn.Aanheteindvan

defraaiebomenlaanvandeRijnstraat,opdeplekwaarnunogeen

loswalligt,liggenkansenvoorhetontwikkelenvaneenrecreatief

aantrekkelijkeverblijfsplekaanderivier.

Vanuithierkunnenookmeerderewandelroutesaangeslotenworden,

bijvoorbeeldvia“tanteLoes”naardepassantenhaven,ofviadewest

ofoostzijdelangsdestadswalzoneweerterugnaarhetcentrum.

Ookregionalefiets-enwandelrouteskunnenviadit“knooppunt”

aangeslotenwordenophetstadscentrum.

2.Stadswalzone

Destadswalzoneligtinpotentiealseen“groenegordel”rondomhet

centrum.Aandezuidzijdesterkvoelbaardoordeomringendedijk,de

volkstuinenenhetoverigegroenindezezone.Aandenoordzijdeals

relictvande“drogegracht”indevormvaneenstadsparkmetbomen

enwandelpaden.

Toekomstigeontwikkelingenindezezonedienenhetgroenekarakter

zoveelmogelijkteversterken,entevensdemogelijkhedenvoorverblijf

enrecreatiemoetenverbeteren.Speciaalaandachtspunthierbijishet

gebiedbijhetinontwikkelingzijndeRhenenseHof(Plantsoenstraat).

Inditgebiedkomteenaantalstructuren(stadswalzone,stadsmuuren

winkelgebied)bijelkaar(zieookvervolgvanstructuurschets),waarmee

inhetontwerpvandeopenbareruimterekeninggehoudendientte

worden.

de stadswalzone is in potentie een groene gordel om het stadscentrum

door het hoogteverschil is de stad herkenbaar uit meerdere richtingen

•structuurschets

Page 16: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.
Page 17: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

openbare ruimte rhenen 1�

3.Stadsmuurenpoorten

InhetverledenisdestadRhenenomslotengeweestmeteenstadsmuur

endriestadspoorten(Westpoort,BergpoortenRijnpoort).

Opeenaantalplaatsenisdelenvandestadsmuurnogzichtbaar,

somsingerestaureerdevorm,somsinoriginelestaat(bijvoorbeeldbij

opgravingRhenenseHof).Hoewelhetcompleetterugbrengenvande

stadsmuurgeenuitgangspuntmoetzijn,enzelfsonrealistischis,kan

gestreefdwordenhet“geheugen”vandestadsmuuropverschillende

wijzenvoelbaarofzichtbaartemaken.Eengoedvoorbeeldishet

opnemenvaneendeelvandeoudestadsmuurindeparkeergarage

vanhetRhenenseHof.Incultuur-historischenrecreatiefopzichtkan

eenstadswandelingmetherkenningspuntenvandeloopvandeoude

stadsmuureenbijdrageleverenaanhetuitdragenvandeidentiteitvan

Rhenen.

Bijzondereaandachtspuntenvormendedriestadspoorten.Inde

huidigesituatieishet“binnengaan”vanhethistorischecentrumslecht

voelbaarenbeleefbaar.Bijde(her-)inrichtingvandeopenbareruimte

kunnendoormiddelvanruimtelijkeenvisueleinrichtingsvoorstellen

deze“poorten”weerherkenbaargemaaktworden.

4.Historischcentrum:onderstad

Binnenhetcentrumgebied,indeonderstad,bevindzicheen

karakteristiekeenhistorischwaardevolleclusteringvangebouwenen

openbareruimten.DezeclusteringwordtgevormddoordeCunerakerk,

hetoudeRaadhuisengebouwenmetbijzonderefunctiesalshet

museumendeVVV.Tezamenmeteenbijzondereopenbareruimte

(marktmetpomp,omgevingkerk,driesprongKerkstraat-Rijnstraat)en

defraaiekleinschaligewoonbebouwingenvormtditeentoeristisch-

recreatiefaantrekkelijkgebied.Ontwikkelingeninditgebieddienen

hethistorischekarakterterespecterenenteversterken.Deinrichting

vandeopenbareruimte(verhardingsmaterialen,straatmeubilairen

ontwerpprincipes)dienenhetbeoogdekaraktervanditgebiedte

versterken.Verkeersfuncties(routingenenenparkeren)dienennader

bekekentewordenzodatderuimtelijkeenfunctionelesamenhangvan

ditgebiedmetenerzijdshetwinkelgebied(viapoortnaarFrederikvan

dePaltshof)enanderzijdsdeverbindingnaarderivier,wordtverbeterd.het historisch centrum rondom de Cunerakerk en de verbinding naar de Nederrijn

de voormalige loop van de stadsmuren en ligging van de poorten

Page 18: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.
Page 19: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

openbare ruimte rhenen 1�

deopenbareruimtevanhetKernwinkelgebiedtewensenoverlaat.

Tevenszijndeverblijfsmogelijkhedenbeperktenoverheersende

verkeerskundigefuncties.

Doormiddelvaneenherinrichtingvandeopenbareruimtedient

desamenhangenkwaliteitvanhetKernwinkelgebiedverbeterd

teworden,waarbijrekeninggehoudendienttewordenmetde

stedenbouwkundigeverschillenenkarakteristiekenvandedeelgebieden

binnenhetKernwinkelgebied.

Alsthemavoordeherinrichtingzoukunnengelden:respectvoorde

historischeidentiteitmaartevenseensfeervol,goedtoegankelijken

eigentijdswinkelgebied.

Bijkomendaandachtspuntvoorhetpermanentfunktionerenvan

hetkernwinkelgebiedisdebereikbaarheidvoorauto’sende

parkeervoorzieningenen(=parkeersbeleid).Eenvoldoendeen

evenwichtigeverdelingvandeparkeerplaatsenkanervoorzorgen

datdetoeloopinzowelhetoostelijkalswestelijkgedeeltevanhet

kernwinkelgebiedgegarandeerdis.

5.Woonstrateninonderstadenbovenstad

Naastdegenoemdehoofdstructurenwordthetcentrumgebied

gekenmerktdoormeerderewoonstraten.Doormiddelvaneenintegrale

visieopzowelstedenbouwkundigniveaualsopdeinrichtingvande

openbareruimte,dientdesamenhangenkwaliteitvandezegebieden

verbeterdteworden.Eenvoorzethierinisalgedaaninhetrapport

“VisieBovenstadRhenen”(Pouderoyen,oktober2006).

6.HetKernwinkelgebied

CentraalbinnendeoudebinnenstadvanRhenen,alsscheidingtussen

debovenstadendeonderstad,ligthet“kernwinkelgebied”.Ditgebied

wordtgevormddoordeprovincialewegendeopenbareruimten

terweerszijdedaarvan,tussendetweestadspoorten(Westpoorten

Bergpoort),bestaandeuitdeUtrechtsestraatweg,Frederikvande

PaltshofendeHerenstraat.Dezestructuurvormtvanoudsherde

belangrijksteoost-westverbindingdoordebinnenstadentevens

hetgebiedwaardemeestewinkelsenvoorzieningengesitueerdzijn.

Tijdensdewederopbouwnadetweedewereldoorlogishetprofielter

plaatsevandeFrederikvandePaltshofverbreedwaardoorereen

pleinachtigeruimteisontstaan.Doordeverkeerkundigehoofdfunctie

vandeprovincialewegwordtdesamenhangbinnenhetwinkelgebied

verstoord.Daarentegenvormtdeprovincialewegeenbelangrijke

‘levensader’voordebereikbaarheidvanenhetcontactmethet

centrumgebied.

Kenmerkendvoorhetoplossenvandehoogteverschillenlangsde

provincialewegzijndemurenentrappen.

VerderbestaathetKernwinkelgebieduitdeMolenstraaten

dePlantsoenstraat(RhenenseHof).Dezegebiedenbehoren

stedenbouwkundigenerzijdstothetstratenpatroonvandebovenstad

(Molenstraat)enanderzijdstothetgebiedvandestadsmuur/stadswal.

Functioneelgezienhorendezegebiedenechtertothetwinkelgebied

enzullendaaralszodanigonderdeelvanuitmoetenmaken.Een

bijkomendeontwikkelingisdatdoorhetRhenenseHofereen

rondjeMolenstraat-Plantsoenstraat-Herenstraat-Frederikvande

Paltshof/Utrechtsestraatontstaatwaarmeehetkernwinkelgebiedeen

substantiëleuitbreidingverkrijgt.

Uitdeinventarisatieisgeblekendatdesamenhangenkwaliteitvan

het kernwinkelgebied met (potentiële) perkeergelenheid

woonstraten in onderstad en bovenstad

Page 20: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

inrichtingsschets openbare ruimte kernwinkelgebied

n

Page 21: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

openbare ruimte rhenen 21

4inrichtingsschets openbare ruimte kernwinkelgebied

Deopdrachtvoorhetvervaardigenvaneeninrichtingsschetsbeperkt

zichtothethetKernwinkelgebied.

Inbijgaandeschetswordtgetoondhoehetwinkelgebied,inclusiefde

doorsnijdingvandeprovincialeweg,eruitkangaanzien.Hoewel

indetekeningookeengedeeltevandebovenstadendenoordelijke

stadswalzoneisgetekend,behoortdatniettotdeopgaveenwordtook

nietverdertoegelicht.Daarnaastzijnerenkelevariantengemaakt,deze

wordenlatertoegelicht.

Herenstraat-Utrechtsestraat

Alseersteingreepdientdeopenbareruimteopgeschoondteworden

vanalleoverbodigeinrichtingselementen,obstakels,etc.Vanuiteen

relatiefblancosituatiewordtdeopenbareruimteopnieuwbekeken.

Deliggingvandeprovincialewegisdaarbijechtereengegeven.Wel

wordtvoorgesteldominoverlegtetredenmetdeprovincie,omte

bekijkenofoptermijndeprovincialewegheringerichtkanworden.In

datgevaldienendeoverstekenteverbeterdendeelsverschovente

wordenendientdematerialiseringvanverhardingenenstraatmeubilair

aangepasttewordenaanhettotalecentrum.Tevenswordtvoorgesteld

omdeovergangenvandetwee“poorten“(WestpoortenBergpoort)

meetenemenindeaanpassing,waarbijvoorgesteldwordtomdoor

middelvaneenpoortvaneenoftweebomenen/ofruimtelijke

objecten,depoortwerkingteversterken.Tezamenmeteenverschil

tussendeverhardingsmaterialen“binnenenbuiten”depoort(binnen

depoort:gebakkenklinkersennatuursteen,buitendepoort:asfalt

enbetonklinkers/tegels)kanhiermeehetin-enuitgaanvanhet

historischecentrumvoelbaargemaaktworden.

FrederikvandePaltshof

EentweedebelangrijkeingreepbetreftdeherinrichtingvandeFrederik

vandePaltshof.

Voorgesteldwordtomhetpleinauto-enparkeervrijtemakenenop

bepaaldetijdeneventueelopentestellenvoorverkeer.Hetontwerp

voorzietdaaromineenpleinachtigeinrichting,waaropparkerenen

rijdendoorruimtelijkemiddelenkanwordengestuurd,zonderdathet

opeenparkeerterreinlijkt.Hierdoorontstaatmeerruimtevoorde

voetgangerenverblijfskwaliteiten.

Hetommuurdeterrasvandekioskwordt“open”gemaaktdoormiddel

vantraptreden.Hetontwerpiszodaniggemaaktdatdebestaande

kioskingepastblijftinhetnieuweontwerp,maardatoptermijn,alsde

mogelijkheidzichvoordoet,eennieuwearchitectonischbeterpassende

kiosknaadloosinhetontwerpopgenomenkanworden.

Ophetpleintjedathierdoorontstaatkaneenwaterelement,inde

vormvaneenvlakindebestratingopgenomenfontein,desfeer

vanhetgebiedvergroten,maarindewinterperiodeoftentijdevan

evenementenvormthetgeenobstakel.

Straatmeubilairwordtbeperkttothetnoodzakelijke:lichtmasten,

zitbanken,fietsenbeugelsstaangestructureerdinderuimte,en

levereneenbijdrageaandesfeerenuitstralingvanhetcentrum.

Hoogteverschillenwordtconsequentopgelostdoormiddelvan

natuurstenenranden/muurtjesenmakenonderdeeluitvandenieuwe

materialiseringvanhetcentrum(zieverderetoelichtingmaterialen).

referentie fontein ten behoeve van Frederik van de Palshof

het kernwinkelgebied

Page 22: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

centrum-west

n

p.26/27

Page 23: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

openbare ruimte rhenen 23

centrum-oost

p.24/25

p.32/33

23

Page 24: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

zicht op nieuwe situatie Frederik van de Paltshof

Page 25: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

2�openbare ruimte rhenen 2�

Page 26: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

zicht op nieuwe situatie richting Molenstraat/Herenstraat

Page 27: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

cumlaceraretur,eofuithabituorisutsuperantelaetitiadolores

ridentisetiamspeciempraebuerit.CumhocHasdrubale,quiamirae

artisinsollicitandisgentibusimperioquesuoiungendisfuerat,foedus

renouaueratpopulusRomanusutfinisutriusqueimperiiessetamnis

HiberusSaguntinisquemediisinterimperiaduorumpopulorumlibertas

seruaretur.

CumhocHasdrubale,quiamiraeartisinsollicitandisgentibus

imperioquesuoiungendisfuerat,foedusrenouaueratpopulusRomanus

utfinisutriusqueimperiiessetamnisHiberusSaguntinisquemediis

interimperiaduorumpopulorumlibertasseruaretur.obaliamindolem

profectoanimiadscituset,quiagenererat,factionisBarcinaeopibus,

quaeapudmilitesplebemqueplusquammodicaeerant,haudsane

uoluntateprincipum,inimperiopositus.Ispluraconsilioquamui

gerens,hospitiismagisregulorumconciliandisqueperamicitiam

principumnouisgentibusquambelloautarmisremCarthaginiensem

auxit.Ceterumnihiloeipaxtutiorfuit;barbaruseumquidampalam

obiraminterfectiabeodominiobtruncauit;comprensusqueab

circumstantibushaudalioquamsieuasissetuoltu,tormentisquoque

cumlaceraretur,eofuithabituorisutsuperantelaetitiadolores

ridentisetiamspeciempraebuerit.CumhocHasdrubale,quiamirae

artisinsollicitandisgentibusimperioquesuoiungendisfuerat,foedus

renouaueratpopulusRomanusutfinisutriusqueimperiiessetamnis

HiberusSaguntinisquemediisinterimperiaduorumpopulorumlibertas

seruaretur.

HasdrubalMorsHamilcarisperopportunaetpueritiaHannibalisdistulerunt

bellum.MediusHasdrubalinterpatremacfiliumoctofermeannos

imperiumobtinuit,floreaetatis,utiferunt,primoHamilcariconciliatus,

generindeobaliamindolemprofectoanimiadscituset,quiagener

erat,factionisBarcinaeopibus,quaeapudmilitesplebemqueplus

quammodicaeerant,haudsaneuoluntateprincipum,inimperio

positus.Ispluraconsilioquamuigerens,hospitiismagisregulorum

conciliandisqueperamicitiamprincipumnouisgentibusquambello

autarmisremCarthaginiensemauxit.Ceterumnihiloeipaxtutior

fuit;barbaruseumquidampalamobiraminterfectiabeodomini

obtruncauit;comprensusqueabcircumstantibushaudalioquamsi

euasissetuoltu,tormentisquoquecumlaceraretur,eofuithabituoris

utsuperantelaetitiadoloresridentisetiamspeciempraebuerit.Cum

hocHasdrubale,quiamiraeartisinsollicitandisgentibusimperioque

suoiungendisfuerat,foedusrenouaueratpopulusRomanusutfinis

utriusqueimperiiessetamnisHiberusSaguntinisquemediisinter

imperiaduorumpopulorumlibertasseruaretur.MorsHamilcaris

peropportunaetpueritiaHannibalisdistuleruntbellum.Medius

Hasdrubalinterpatremacfiliumoctofermeannosimperiumobtinuit,

floreaetatis,utiferunt,primoHamilcariconciliatus,generindeob

aliamindolemprofectoanimiadscituset,quiagenererat,factionis

Barcinaeopibus,quaeapudmilitesplebemqueplusquammodicae

erant,haudsaneuoluntateprincipum,inimperiopositus.Isplura

consilioquamuigerens,hospitiismagisregulorumconciliandisque

peramicitiamprincipumnouisgentibusquambelloautarmisrem

Carthaginiensemauxit.Ceterumnihiloeipaxtutiorfuit;barbarus

eumquidampalamobiraminterfectiabeodominiobtruncauit;

comprensusqueab

circumstantibushaudalioquamsieuasissetuoltu,tormentisquoque

hoofdstuk

2�openbare ruimte rhenen 2�

Page 28: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.
Page 29: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

openbare ruimte rhenen 2�

Profielvarianten

Bijzondereaandachtvragendewinkelzonesgelegentussende

provincialewegendegevels.

Erspelenhiermeerdereproblemen:enerzijdsdienteropeenaantal

plaatseneenflinkhoogteverschilopgelosttewordenenanderzijdsiser

opeenaantalplaatsenbeperkteruimtevoorallefunctiesinhetprofiel

(rijden,parkeren,fietsen,wandelen).

Metbetrekkingtothetoplossenvandehoogteverschillenworden3

variantenvoorgesteld:

1.Handhavenbestaandemuren

Deeerstevariantgaatuitvanhethandhavenvandebestaandemuren,

enalleendetrottoirsherinrichtenmetdenieuwebestrating,meubilair

etc.Hierdoorontstaaterfysieknietmeerruimtemaarkanerweleen

kwaliteitsslaggemaaktworden.Indezevariantkanhetparkerenlangs

deprovincialeweg,ondanksdebeperkteruimtehiervoor,gehandhaafd

blijven,ofeventueel(deels)ingezetwordenvoorhetstallenvan

fietsen.

Aan-entoevoegingenopdemuur(windschermened)dienen

welaangepasttewordenaandestijlenkleurstellingvanhet

centrumgebied.

Daarnaastwordtvoorgesteldomdepositiesenkwaliteitvande

fietsenstallingenlangsdemurenteverbeteren,endeboomspiegels

rondomdeleilindentevervangendooroverloopbareboomroosters.

2.Verplaastenvandemuren

Dezevariantgaatuitvanhetverplaatsenvandemurenrichtingde

provincialeweg.

Hierdoorontstaatermeerruimtevoordewinkels/horeca,enworden

deverbredingencqverplaatsingenvandemuurdieinmiddelswaren

gemaaktterplaatsevanhorecaterrassen,inéénlijndoorgetrokken.

Indezevariantvervallendeparkeerplaatsen.Overigeverbeteringenvan

deopenbareruimteconformvariant1.

3.Vervangenvandemurendoortraptreden

Indezevariantwordthethoogteverschiloverbrugddoortraptreden,

waarmeeereenmeeropensituatieontstaat.(meervisueelcontact

tussendewinkelzoneendedoorgaandeweg.Ookhiergeldtdatde

overigeverbeteringenuitgevoerdwordenconformvariant1.

Dekeuzevoordevariantenisafhankelijkvandefinanciële

mogelijkhedenenhetgewensteresultaat.Financieelisvariant1het

meestvoordeligenkunnentevensdeparkeerplaatsengehandhaafd

blijven,terwijlvariant2dekrachtvandedoorgaandemuurlijnkan

herstellenentevensmeerruimtevoorwinkelen/horecaoverlaat.

Variant3leverteencompleetnieuwebelevingop,waarbijvermeld

moetwordendatdeveiligheidinrelatietotdedoorgaandewegte

wensenoverlaat.

Molenstraat

DeMolenstraatiseenrelatiefsmallewinkelstraat.Deherinrichting

richtzichhiervooralopeenéénduidigebestratingeneengoede

oplossingvoordeafwatering.Voorgesteldwordtdaaromominhet

middeneenmolgootoflijngootoptenemen,waardooreenvlakke

engoedbeloopbareverhardingisterealiseren.Groteaandacht

vragendeindividueletoegangenvandewinkelsalsgevolgvanhet

hoogteverloop.Vanuitéénontwerpprincipedienendehoogteverschillen

bijelkewinkelzoveelmogelijkopdezelfdewijzeopgelostteworden

bijvoorbeelddoorhettoepassenvanspeciaalontworpenelementen

innatuursteen.Gezienhetsmalleprofielwordtvoorgesteldomde

verlichtingaandegevelstehangen.Tezamenmethetterugdringenvan

reclameuitstallingenopstraatenreclamebordenaandegevelkande

Molenstraatbetertoegankelijkgemaaktwordenentevenseenbetere

uitstralingensfeerverkrijgen.

voorbeeld van treden

aanpassing van de muren in de originele staat uit de jaren 50

behoud van bestaande muren

Page 30: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

n

p.32/33

Page 31: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

openbare ruimte rhenen 31

Plantsoenstraat/RhenenseHof

HetRhenenseHofgaatindetoekomsteennieuwonderdeelvanhet

winkelgebiedvormen.Hoeweldearchitectuurvanhetnieuwewoon-

enwinkelcomplexquaschaalaansluitingzoektbijhetbestaande

winkelcentrum,isersprakevaneengroteveranderingvanfunctieen

betekenisvanditgebied.Daarnaastligtdezenieuweontwikkeling

opdegrensvande“oudestad”enontwikkelingendaarbuiten.Dit

komtondermeertotuitingdoordeopgravingvandeoudestadsmuur,

gelegenindeparkeerkelderonderhetcomplex.

Tevensiseenaantalgrotebestaandebomenenhethoogteverschilvan

noordnaarzuidkenmerkendvoorditgebied.Demonumentalebomen

vormeneenonderdeelvande“groenegordel”rondomhetcentrum,als

onderdeelvandehoofdstructuurvanRhenen(ziestructuurschets).Het

inpassen,behoudenenversterkenvandewaardevollebomenindit

gebiedisdaaromuitgangspunt.

Hetgebiedzalechterookvolwaardigmoetenfunctionereneningericht

moetenwordenalswinkelgebied.Ditbetekentdathetinpassenvande

bomenindebestratingeengoedevenwichtmoetzijntussenenerzijds

hetgaranderenvaneengoedegroeiplaats(wortels,hoogteverschillen

etc)enanderzijdseenaantrekkelijk,overzichtelijkengoedbeloopbaar

wandelgebied,metruimtevoorverblijf,zowelinformeel(zitelementen)

alsformeel(horeca).

Deinrichtingsschetsvoorzietintweevariantenvoorditgebied.Deze

variantenverschillennietzoveelquaprincipe,maarmeerinhetzoeken

naarhetevenwichttussenverhardingen“groen”.Erlijkteenvoorkeur

tezijnvoordevariantmetzoveelmogelijkruimtevoorwinkelenen

verblijf,maarbijverdere(technische-)uitwerkingendetailleringzal

bekekenmoetenwordenofdatmogelijkisinrelatietothetbehoudvan

debomen.

Daarnaastgeldtinbeidevariantendatde“omrandingen”vandegroene

eilandeneenpositievebijdragemoetenleverenaanhetgebruikende

belevingvandeopenbareruimte.

Ditbetekentdatderandenrondomdeeilandenniethogermogen

wordendan60cm.Opdezewijzeisdevisueleopenheidvanhet

gebiedgegarandeerdenkunnenderandentevensalsinformele

zitrandengebruiktworden(gemiddeldehoogtevanderandenis40à

50cm.).

Voorgesteldwordtomdeeilandenvaneen“zachte”vormgeving

tevoorziendoormiddelvanafgerondevormen.Hiermeekrijgthet

gebiedeenvriendelijkeuitstralingensluithetaanbijdevormentaal

vanhetbeoogdeontwerpvoordeopenbareruimtevanhettotale

kernwinkelgebied.Quamaterialiseringvanderandenwordtnatuursteen

(grijsgraniet)voorgesteld,enerzijdsomdathetdaarmeeaansluit

bijdebeoogdetoepassingvangranietinderestvanhetcentrum

(voortrappen,belijningeninverhardingen,afwateringsgotenetc)

enanderzijdsomdatditmateriaalbijuitstekgeschiktisomeenvrije

vormgevingmeeterealiseren.

Overigegrotehoogteverschillenalsgevolgvandeverschillende

vloerpeilentussenwinkelniveau’skunnenopgelostwordendoor

(gemetselde)murenentrappeninaansluitingopdebelendende

architectuur.

Groteaandachtdientdeafwateringtekrijgen.Voorgesteldwordtom

deverhardingsvlakkenzoveelmogelijkaftewatereninderichting

vanderandenvandeboomeilandenendaarhetwateroptevangenin

kolkendieinnatuurstenen“plinten”liggenlangsdezeranden.Opdeze

wijzesluithetaanbijdebeoogdeafwateringsprincipesvanderestvan

hetcentrum,waarbijnatuurstenengootlijnen,metdaarinstraatkolken

geïntegreerd,wordenvoorgesteld.

Metbetrekkingtotdeverlichtingwordtvoorgesteldomhetbijzondere

karaktervanditgebied(overgangtussen“oud”en“nieuw”)te

bevestigendoorhetgebruikvanmastenmetspots.Dezemasten

kunnenopeen“random”wijzeindeopenbareruimtegeplaatstworden,

waarmeeingespeeldkanwordenopbehoefteennoodzaakvande

verlichtingvandeopenbareruimte.Aanvullendkunnengrondspots

onderdebestaandeennieuwaanteplantenbomengebruiktworden,

waarmeeookindeavondurendebomeneenbijdrageleverenaande

sfeervanhetwinkelgebied.Onderdebomenwordteenbodembedekker

(klimopo.g.)voorgesteld,zodatdeopenheidvanhetgebied

gegarandeerdblijftenhetquaonderhoudeenvoudigtebeherenis.

Hoewelhetgebieddoorzijnligging,denieuweontwikkelingvan

hetRhenenseHofendeaanwezigheidvandebestaandebomen,een

bijzonderepositieinneemtzalhettochookonderdeelmoetenuitmaken

vanhettotalewinkelgebied,zodatdesamenhangenrelatiemethet

bestaandewinkelgebiedversterktwordt.Daaromwordtvoorgesteldom

degekozengebakkenklinkers(zietoelichting“materialen”)ookindit

gebieddoortetrekkenzodatde“vloer”vandeopenbareruimteinalle

gebiedenhetzelfdeis.

Hetontwerpdientnognadergetoetsttewordenaanverkeerskundige

aspecten,zoalsexpeditieverkeerenlaad-enlosplekken.

• variant Rhenense Hof: zo veel mogelijk verharding

opgegraven restanten van de oude stadsmuur

de omrandingen van het groen als positieve bijdrage

bestaande bomen

Page 32: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

zicht op nieuwe situatie richting Rhenense Hof

Page 33: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

openbare ruimte rhenen 3333

Page 34: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

parkeerdetail natuurstenen goot

geïntegreerde kolken in natuursteen zichtbare afwatering

Page 35: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

openbare ruimte rhenen 3�

5beeldkwaliteit materialenDekeuzevandematerialenvoorverhardingen,straatmeubilairen

overigeonderdelenvandeopenbareruimteisbepalendvoordesfeer

enuitstraling.Daarnaastbepalendezekeuzesdeconsequentiesvoor

beheerenonderhoud,endeduurzaamheid.

Inonderstaandetoelichtingwordendekeuzesnadertoegelicht:

verharding

GezienhethistorischekaraktervanRhenenwordtvoorgesteldomde

basisvanverhardinguittevoereningebakkenklinkers.Indehuidige

situatieligtereenlappendekenaanverhardingen,deelsgebakken

klinkersendeelsanderematerialen.Deaanwezigegebakkenklinkers

vormeneentekleinehoeveelheidomtehergebruikeninhettotale

winkelgebied.Daaromwordtvoorgesteldomeennieuwe(combinatie

van)klinkers(-s)toetepassen.Quakleurstellingwordtgedachtaan

eenmengingvanbruinigetinten,waarmeeaangeslotenwordtopde

overheersendekleurstellingvandearchitectuurinhethistorische

centrum.Debeoogdeuitstralingkanverkregenwordendoordemenging

vantweeàdrietintengebakkenklinkers,ofeengenuanceerdebruine

klinker,bijvoorbeelddetype‘nostalgie’vanWienerberger.Voorgesteld

wordendikformaatklinkers,ingrotevlakkeninelleboog/keperverband

eninsmallerestrokenineenhalfsteensverband.

Naastdegebakkenklinkers,dieongeveer90%vandeverharding

zullenuitmaken,wordtvoorbijzondereonderdelenvandeverharding

(afwateringsstroken,trappen,constructiesingangenwinkels,lage

muurtjesenbandenetc)grijzegranietvoorgesteld.Granietiseenzeer

duurzameensterkenatuursteen,enheefttevenseenuitstralingdie

pastbijhethistorischekaraktervanRhenen.

afwatering

Voorgesteldwordtomdeafwateringinlijnstroken,uitgevoerdin

natuurstenen“strippen”metdaaringeïntegreerdstraatkolken,uit

tevoeren.Hiermeekaneenzovlakenstrakmogelijkeverharding

gerealiseerdworden,enkrijgendezeelemententevenseen

bijzonderebetekenisindeopenbareruimte.Insituatieswaar(grote)

hoogteverschillenaanwezigzijnwordtvoorgesteldhetwaterzichtbaar

inde“goot”aftelatenstromenenvervolgensindekolkenafte

voeren.

bruin genuanceerde gebakken klinkers dikformaat

combinatie gebakken klinkers en natuursteen

Page 36: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

referentie verlichting: bestaand klassiek armatuur referentie fietsenbeugel: Grijssen type ‘Nietje’

referentie verlichting Rhenense Hof: Iguzzini type ‘Woody’ referentie zitmeubilair: Erdi type ‘Canapé’

Page 37: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

openbare ruimte rhenen 3�

referentie afvalbak: bammens type ‘capitole’ referentie afzetpaal: bestaande paal donkergroen

verlichting

Voorgesteldwordtdebestaandeklassiekelichtarmatuurteintroduceren

dieopverschillendewijzestoegepastkanworden,zoalseenpaaltop,

eengevelarmatuureneenuithangarmatuur.Metbetrekkingtothet

Rhenensehofwordtaanvullendgedachtaanenkelemastenvan

ongeveer6meter,referentietypeWoodyvanIguzzini,tenbehoevevan

hetaanlichtenvandegroterepleinvlakken.

Quakleurstellingwordtgedachtaaneenantracietekleurvoorzowelde

mastenalsdearmaturen.

Overigstraatmeubilair

Onderoverigstraatmeubilairwordtverstaan:zitbanken,fietsenbeugels,

afvalbakken,afzetpalen,leuningenetc.

Metbetrekkingtotzitbankenwordtgedachtaancomfortabelebanken

methoutenzittingen,referentie:CanapévanErdi(zowelenkelzijdige

alsdubbelzijdigeuitvoering,afhankelijkvandesituatie).Voorhet

stallenvanfietsenwordenzogenaamderoestvrijstalen“nietjes”

voorgesteld.Deafzetpalen,indiennodig,wordenookuitgevoerdin

roestvrijstaalofgietijzer,ziereferentie.Metbetrekkingtotafvalbakken

wordthettypeCapitolevanBammens.

Groen

Detoepassingvangroenindeopenbareruimtezalvoornamelijk

bestaanuitbomen.

Inhetcentrumstaanalmeerderegrotebomen,dieingepastzullen

wordeninhetontwerp,zoalsdeplatanenophetFrederikvande

Paltshof,deleilindenlangsdeprovincialewegendebomeninde

Plantsoenstraat(RhenenseHof).Devisieophettoepassenvannieuwe

bomen(bijvoorbeeldalsaanvullingindePlantsoenstraat)isdatdeze

voldoenderuimtemoetenkrijgen,zowelondergrondsalbovengronds,

zodatdebomenopeenduurzamewijzekunnenvolgroeien.Het

toepassenvanplantenbakkenenhaagblokkenendergelijkewordt

nietalsgewenstgezien,zowelvanuitonderhoudalshetduurzaam

toepassenvangroenindeopenbareruimte.Indeeilandenvande

bomenbijhetRhenenseHofwordteenbodembedekker,alsklimop

voorgesteld.

referentie overloopbare stalen boomrooster i.c.m natuursteen

Page 38: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

6reclamebeleid

Dekwaliteitenuitstralingvandeopenbareruimtewordtmedebepaald

doorreclameaangevelsenuitstallingenindestraat.Zoalsgebleken

isindeinventarisatieiserindebestaandesituatieeenoverdaad

aanreclame,zowelindestraatalsaandegevels.Tegelijkertijdmet

eeneventueleherinrichtingzalinnauwoverlegmetdewinkeliersen

pandeigenarenhetreclamebeleidaangescherptmoetenworden,zodat

erweereenevenwichtontstaattussendecommerciëlefunctieenhet

algemenebelang.

Inhetontwerpkanrekeninggehoudenwordenmetbijvoorbeeldeen

uitstalstrookvanongeveer90cmvoordegeveldooreenminimale

aanduidingindevormvaneennopindebestratingt.b.v.de

handhaving.

winkelstraat Venray voor uitvoering reclamebeleid

winkelstraat Venray na uitvoering reclamebeleid

Page 39: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

openbare ruimte rhenen 3�

7beheer en onderhoud

Hetbeoogdeontwerpvoorzietineeneenvoudigenefficientte

beherenopenbareruimte.Enerzijdsdoordeopenbareruimteopte

schonenvanoverbodigeelementen,anderzijdsdoorhettoepassenvan

robuusteentechnischduurzameoplossingenendetailsvooraspecten

alsafwatering,boomroosters,muren,trappen,straatmeubilairetc.

Ditbetekentechternietdatdeopenbareruimtegeenonderhoud

zoubehoeven.Eenopgeknaptcentrumvraagtomeenpassend

onderhoudsniveau,waarmeedekwaliteitenuitstralingtevens

gewaarborgdis.

onderhoudssituatie voor herinrichting

onderhoudssituatie voor herinrichting

onderhoudssituatie na herinrichting

onderhoudssituatie na herinrichting

Page 40: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.
Page 41: visie en inrichtingsschets openbare ruimte ... · openbare ruimte biedt echter een geheel andere beleving en uitstraling van het stadscentrum. Dit geldt vooral voor het winkelgebied.

proJectomschriJving

colofon

41

opdrachtgever:centrummanagementRhenen

visieenontwerp:MTDlandschapsarchitecten

Postbus5225

5201GE‘s-HERTOGENBOSCH

T0736125033

F0736136665

[email protected]

projectteam:RuudDubbeld MTDLandschapsarchitecten

JoepMeijer MTDlandschapsarchitecten

NielsvandenHoogen MTDlandschapsarchitecten

projectnummer:269919december2011