PestProtocol

1.) Waarom een pestprotocol?

2.) Definities (pesten, plagen, nieuwe vormen.)

3.) Betrokkenen a. Het gepeste kind b. De pester(s)

c. De meelopers d. De Ouders/verzorgers

4.) Aanpak (Confronterend / niet confronterend)

5.) Maatregelen (Preventief / repressief)

6.) Hulp aan a. Het gepeste kind b. De pester(s) c. De meelopers d. De ouders/verzorgers

7.) De 10 gouden regels

1. Waarom een pestprotocol?

De school dient de kinderen, leerkrachten en eventuele ouders een prettig klimaat te bieden. Om je op een prettige en positieve manier te kunnen ontwikkelen zijn een veilige omgeving en een goede werksfeer erg belangrijk. Naast de zogenaamde ongeschreven regels is het van belang goede afspraken met de kinderen te maken. Het is helaas niet altijd vanzelfsprekend, dat kinderen op een goede manier met elkaar omgaan. Het goed omgaan met elkaar moet geleerd worden. Dit leren gaat vaak vanzelf, maar in een aantal gevallen is een strategische aanpak (zeker in het geval van pesten) noodzakelijk. Pesten word op De Melodie niet geaccepteerd. In geval van pesten zal alles uit de kast worden gehaald om tot oplossingen te komen en binnen de groepen zullen preventieve maatregelen worden genomen. Het met de kinderen afspreken van groeps- en schoolregels is hier een onderdeel van.

2. Definities

Onder pesten verstaan we systematische, psychologische fysieke of seksuele handelingen van geweld door een leerling of een groep leerlingen ten opzichte van een of meer klasgenoten, die niet (langer) in staat is/zijn zichzelf te verdedigen. Pesten is duidelijk iets anders dan plagen. Plagen heeft soms een duidelijke functie en hoeft niet altijd negatief te zijn. Op die wijze “scherpen” mensen elkaar en plagen kan ook sfeerbevorderend zijn. In het geval pesten, worden duidelijk grenzen overschreden. Door allerlei technologische ontwikkelingen is onze maatschappij verrijkt met diverse hulpmiddelen, die echter ook weer aangewend kunnen worden om te pesten. Lastig vallen via pc (msn, e-mail en Hyves) of mobiele telefoon (sms) zijn helaas regelmatig aan de orde van de dag.

3. Betrokkenen

Het gepeste kind:

Sommige kinderen hebben een grotere kans om te worden gepest dan anderen. Dat kan komen door uiterlijke kenmerken, maar vaak ligt de oorzaak in het gedrag en de wijze waarop gevoelens worden geuit en beleefd. Kinderen die vaak gepest worden doen andere dingen dan de meeste kinderen in hun omgeving. Veel kinderen die gepest worden, zijn minder weerbaar. Ze vinden het moeilijk actie te ondernemen en durven weinig of niets te zeggen. Angst en onzekerheid worden verder versterkt door het ondervonden pestgedrag. Gepeste kinderen voelen zich vaak eenzaam, hebben weinig vrienden om op terug te vallen en kunnen soms beter opschieten met volwassenen.

De pester:

Kinderen die pesten zijn vaak fysiek de sterksten uit de groep. Ze kunnen zich agressiever opstellen en dreigen met geweld. In eerste instantie lijken ze populair te zijn, maar dat wordt afgedwongen.Pesters hebben feilloos in de gaten welke kinderen makkelijk te pesten zijn en weten de meelopers te manipuleren en te mobiliseren. Vaak zit achter het masker van de zekere pester een onzeker persoon, die bang is om zelf gepest te worden. Meisjes pesten minder openlijk dan jongens en vaak op een subtiele manier. Ze pesten meer met woorden, maken geniepige opmerkingen of sluiten andere kinderen buiten. Pesters krijgen op termijn ook last van hun eigen gedrag. Door hun beperkte sociale vaardigheden ontstaan maar weinig vriendschappen. Pesters maken een abnormale sociale ontwikkeling door met alle gevolgen van dien.

De meelopers:

De meeste kinderen zijn niet direct betrokken bij het pesten. Sommige houden afstand, anderen doen incidenteel mee. Ook bij de meeloper is het kenmerkend dat hij/zij bang is om zelf gepest te worden. Meedoen met stoer gedrag kan ook interessant gevonden worden.Meisjes doen nog weleens mee met pesten om een vriendin te behouden. Het individuele denken komt op de achtergronden en er ontstaan onacceptabele groepsprocessen.Deze groep van meelopers is van groot belang als het erop aankomt om het pestgedrag tegen te gaan. Als het lukt een paar leerlingen te doordringen van het onacceptabele, dan is er veel gewonnen. Het groepsproces wordt doorbroken en andere maatregelen kunnen nu genomen worden.

De ouders/verzorgers:

Ouders/verzorgers van kinderen hebben vaak moeite om hun kind terug te zien in de rol van pester of meeloper. Vaak beschikken ouders/verzorgers niet over de juiste informatie m.b.t. het pesten op school. Een pester op school hoeft zich thuis helemaal niet als zodanig te manifesteren. Sommige ouders/verzorgers zien de ernst niet altijd in van de situatie en zwakken het gebeurde altijd sterk af. Zij spreken van weerbaar gedrag van hun kinderen, terwijl dit gedrag de sociale ontwikkeling niet ten goede komt en op latere leeftijd voor problemen kan zorgen. Behalve de pester moet dan ook de ouders/verzorgers ervan worden doordrongen van het ongewenste karakter van pesten.

4. Aanpak - Confronterend/niet confronterend

De niet confronterende methode wordt toegepast als er sprake is van onderhuids pesten. Het heeft geen zin om een vermoeden aan een klas mede te delen. Men zal het ontkennen of een onjuiste interpretatie aan het gebeuren geven. De leerkracht stelt het probleem dan in algemene zin aan de orde. De volgende onderwerpen kunnen dan worden aangekaart: - Oorlog en vrede en het gevoel van winnaars en verliezers.- De schending van mensenrechten- De rechten van het kind- Machtsmisbruik- Kindermishandeling- Pesten op school in het algemeen, waarbij wordt ingegaan op de oorzaken en de

gevolgen voor de slachtoffers, de daders, de meelopers en de zwijgende middengroep.

In de methode trefwoord, wordt regelmatig aandacht besteed aan bovenstaande items. Door middel van uitgewerkte thema’s, waarin spiegelverhalen een belangrijke plaats innemen, wordt uitgebreid aandacht besteed aan o.a. het respectvol met elkaar omgaan. In groep 7 doen leerlingen mee met de cursus “Kom op voor jezelf”. In deze cursus wordt een poging gedaan leerlingen weerbaarder te maken. Naast een onderdeel zelfverdediging wordt aandacht besteed aan het “ gebied tussen de oren ”. Er wordt gewerkt aan het zelfvertrouwen en ook het pesten krijgt de nodige aandacht. Op deze 2 laatstgenoemde manieren werken we aan het voorkomen van pesten.

De confronterende methode wordt toegepast wanneer een leerling merkbaar lichamelijk of geestelijk wordt mishandeld. Op dat moment moet duidelijk stelling worden genomen, anders ontstaat de houding: ”we kunnen er wel mee doorgaan.” Na een gesprek met de klas over pesten in het algemeen, spreken leraar en leerlingen regels af. Consequenties van het niet nakomen van afgesproken regels worden vastgelegd.

5. Maatregelen preventief/ repressief

In het verlengde van het voorgaande hoofdstuk past het verwoorden van preventieve en repressieve maatregelen.

Preventieve maatregelen:

a. In de hele school bespreekt de leerkracht met de leerlingen de algemene afspraken en regels in de klas. Het onderling plagen en pesten wordt ter sprake gebracht. Vaak vindt dit plaats in het begin van het schooljaar. Vanaf groep 3 worden de regels van het pestprotocol expliciet besproken.

b. Indien de leerkracht daartoe aanleiding ziet, besteed hij/zij aandacht aan pestgedrag in een groepsgesprek.

c. Het gebruik van de methode “trefwoord” garandeert dat onderwerpen betreffende b.v. oorlog/vrede, geweld en respectvol omgaan met elkaar regelmatig aan de orde komen.

d. In groep 7 wordt tijdens de cursus “Kom op voor jezelf” uitgebreid aandacht besteed aan pesten.

e. Tijdens het lopen van pleinwacht kan in sommige gevallen signalering plaatsvinden m.b.t. pesten en kan er preventief worden opgetreden.

Repressieve maatregelen.

a. Indien er sprake is van incidenten betreffende pestgedrag wordt dat met de betrokken kinderen besproken door de leerkracht(en). Deze gesprekken kunnen worden herhaald en maken deel uit van een strategie. Van deze gesprekken worden verslagen en opschriften gemaakt, en worden opgeslagen in de leerling dossiers.

b. Indien het pestgedrag zich herhaald, worden de ouders/verzorgers en de pester zelf op school uitgenodigd voor een gesprek. Afspraken worden dan duidelijk vastgelegd en de op te leggen sancties worden daarbij vermeld. De directeur wordt expliciet op de hoogte gesteld en de afspraken en het verslag van het gesprek wordt opgenomen in het leerling dossier.

c. Indien het probleem zich toch blijft herhalen, meldt de leerkracht dit aan de directeur met een gedocumenteerd protocol met daarin data van de gebeurtenissen, data en inhoud van gevoerde gesprekken en de vastgelegde afspraken. De directeur zal de ouders/verzorgers uitnodigen voor een gesprek, waarin hij/zij uitgaat van het door de leerkracht opgebouwde archief en vult dit aan met het verdere verloop.

d. Indien het gedrag dan vooralsnog niet veranderd danwel verbeterd, kan een verwijzing richting GG & GD of bureau Jeugdzorg plaatsvinden.

e. In geval het pestgedrag niet aanzienlijk verbeterd of veranderd en/of de ouders/verzorgers van de pester niet meewerken, kan de directeur overgaan tot bijzondere maatregelen: Isoleren of schorsing van de pester!!!

6. Hulp

Hulp aan het gepeste kind.

De begeleiding van het gepeste kind is van groot belang. Het kind is vaak eenzaam en slachtoffer en heeft recht op goede begeleiding. Er worden gesprekken gevoerd, het liefst door de eigen leerkracht. Ontwikkelingen worden gevolgd en op vaste momenten vinden er gesprekken plaats waarvan die schriftelijk zullen vastgelegd en gearchiveerd worden. Ook een vertrouwenspersoon kan gesprekken voeren.Er worden mogelijkheden aangeboden om vervelende ervaringen van zich af te praten, schrijven of tekenen.

Hulp aan de pester.

De pester heeft ook recht op hulp. Zij zijn vaak niet in staat om normaal met anderen om te gaan. Een gesprek vanuit dit pestprotocol volgt en aan de pester worden duidelijk de grenzen aangegeven. Dit gesprek is het “slecht-nieuwsgesprek”. Er wordt een tijdslimiet afgesproken waarin het gedrag van de pester moet verbeteren en wordt gewezen op eventuele consequenties bij het ontbreken van verbetering. Het pestgedrag wordt tevens gemeld binnen het team, zodat men er rekening mee houdt. De ouders/verzorgers van pester en gepeste worden ingelicht en er wordt een verslag opgesteld. Indien er geen verbetering zichtbaar wordt, dan kan bureau Jeugdzorg worden ingeschakeld.

Hulp aan de meelopers.

Deze groep kinderen kan over het algemeen redelijk worden gemobiliseerd. Via groepsgesprekken en via de ouders/verzorgers kan deze groep worden duidelijk gemaakt, dat zij een cruciale rol kunnen spelen bij het oplossen van pestproblemen. Vaak krijgt de pester de kans, bij de gratie van het gedrag van deze groep. Bewustwording is dan van groot belang.

Hulp aan ouders/verzorgers.

Voor de ouders van het gepeste kind is het belangrijk dat ze serieus genomen worden. Er wordt overlegd over de te volgen strategie (aanpak en begeleiding). De ouders/verzorgers van de pester moeten op de hoogte zijn van de gedragingen het kind en dat het gedrag tot zorgen baart. Ook in dit geval behoeft een pester begeleiding. Ouders/verzorgers van de meelopers moeten ook hun verhaal kwijt kunnen op school. Meldingen vanuit deze groep ouders/verzorgers is van groot belang voor een complete aanpak.

We sluiten dit pestprotocol af met 10 gouden regels

1. Je beoordeelt andere kinderen niet op hun uiterlijk.

2. Je sluit andere kinderen niet buiten bij activiteiten.

3. Je komt niet zonder toestemming aan de spullen van iemand anders.

4. Je scheldt een kind niet uit en verzint geen bijnamen.

5. Je lacht een ander kind niet uit.6. Je roddelt niet over anderen.7. Je bedreigt elkaar niet en doet elkaar

geen pijn.8. Je accepteert een ander kind zoals hij/zij

is.9. Je bemoeit je niet met een ruzie door

zomaar partij te kiezen. Als je zelf ruzie

hebt, dan probeer je het eerst uit te praten. Lukt dat niet, dan meld je dat bij je leerkracht.

10. Als je ziet dat een kind gepest wordt, dan meld je dit bij je leerkracht. Dit is echt geen klikken. Bij dit alles: wordt je gepest, praat er thuis en op school dan over. Je mag het niet geheim houden. Er wordt regelmatig aan deze regels aandacht besteed. Aan het begin van elk schooljaar worden ze op schrift aan de leerlingen uitgedeeld.