PSALM 115

Gemeente van onze Here Jezus Christus,

SHEET 1 Ergens op de Nederlandse binnenwateren vaart dit schip rond. Je kunt het niet goed zien, maar op de boeg staat in grote letters, aan stuurboord en aan bakboord: "NIETS ZONDER GODS ZEGEN". Het moet dus wel een gelovige binnenvaartschipper zijn, die weet wat het spreekwoord ‘Ora et Labora’ betekent: bid en werk – in die volgorde. Zo ontvang je namelijk Gods zegen: door te werken in afhankelijkheid.Dat geldt voor heel veel dingen. Het examenjaar bijvoorbeeld. Elk jaar is dat het belangrijkste jaar van het VMBO, de HAVO en het VWO. Sommigen komt het aanwaaien. De meesten moeten er voor blokken. Maar is dat het enige wat je gedaan hebt afgelopen jaar? En wat je komend jaar gaat doen? Of heb je God ook gevraagd en ga je Hem vragen of Hij je wil helpen en zijn zegen over jouw examenjaar wou en wil geven? Ik hoop, dat je dat laatste ook doet of gedaan hebt. Want dan is de tijd dat je hebt geleerd omgeven door de kwaliteit van het gebed. Want van te voren bidden en achteraf danken voor een goed resultaat van je werk – dan geloof je wat er op dit binnenvaartschip staat: ‘Niets zonder Gods zegen’. Dan mag je je ook een gezegend mens voelen.

‘Een gezegend mens’ – wanneer voel je je zo? Het is goed om dat even met elkaar te delen, denk ik. Dus neem een minuutje en beantwoord met je buurman/buurvrouw deze vraag:SHEET 2 Wanneer voel jij je een gezegend mens?

De dichter van Psalm 115 laat weten: zegen in je leven is, dat je weet dat God altijd met je meegaat. Want dan kun je je altijd een gezegend mens voelen. Ook als het tegen zit. Als je in God gelooft, heb je altijd hoop. Heb je altijd troost. Heb je altijd perspektief. Daarom had ik de vraag eigenlijk anders moeten stellen: Wanneer voel jij je een door God gezegend mens?Daar wil ik in deze kerkdienst iets dieper op ingaan. SHEET 3 Voel je een door God gezegend mens!

Waarom zou God jou eigenlijk zegenen? Omdat jij zo gelovig bent? Ja, waarom zou ik om Gods zegen vragen? Omdat ik het zo nodig heb? Zo van: ‘HERE, U moet wel zegenen, want ik geloof tenminste nog in U en ik ben er altijd zo trouw in en heb altijd zo mijn best gedaan voor U en voor uw kerk.’ Herken je trouwens die reaktie bij jezelf? Ik kom dat nog wel eens tegen als er plotseling iets heel ergs gebeurt, een ernstige ziekte bijvoorbeeld. Dan kun je als gelovige het zomaar oneerlijk vinden van God: ‘Waarom laat u mij dit overkomen, HERE, terwijl ik toch altijd in U gelooft hebt? Is dit uw reaktie voor al mijn inzet en toewijding aan U?’ Als dat gevoel bij jezelf opkomt – voel je er dan niet al te schuldig onder, zou ik zeggen. Het is een heel menselijk gevoel. Ook onder christenen. In de Bijbel kom je dat gevoel tegen bij Asaf in Psalm 73. De vraag is: blijf je in dat gevoel hangen? Of ga je ermee naar God toe? Als je dat laatste doet, ga je er ook anders tegen aan kijken. Dat laat de dichter van Psalm 115 zien.Psalm 115 zegt namelijk niet: 'HERE, kijkt U eens naar mij / naar ons, hoe beroerd en ellendig ik en wij met elkaar we er aan toe zijn. U moet ons eigenlijk wel helpen, want wij geloven toch in U?' Dan zoek je argumenten bij jezelf om God tot verhoring te bewegen.Psalm 115 doet het omgekeerd. 'HERE, denk toch aan uw eer. Als U voor uw volk en voor de gelovigen zorgt en ze zegent, dan zien de mensen, dat U bestaat en helpt en bescherming biedt.

1

Maar als U ons aan ons lot overlaat, gaan mensen spotten en zeggen ze: waar is jullie God? Dan komt uw reputatie in het geding, HERE!'

Twee voorbeelden uit de Bijbel.Mozes heeft het in de woestijn verschillende keren gezegd, toen het volk voor de zoveelste keer liep te mopperen en te schelden op God. Na de zonde met het gouden kalf wilde God alleen met Mozes verder. Toen hield Mozes een vurig pleidooi vóór het volk: 'HERE, heb toch geduld met dit volk en vernietig hen niet.' Maar hij haalde daarbij niet de overgebleven positieve kanten van het volk aan. Nee, dit was zijn argument: 'Anders zeggen de andere volken straks: die God van Israel, JAHWE, die moet je niet gaan vereren als God, want als Hij er zat van is, vernietigt Hij heel zijn volk. En als die God van Israel iets belooft, maakt Hij, als de pet Hem verkeerd staat, zijn beloften niet waar. Uw reputatie is in het geding, HERE!’ Dat kun je allemaal lezen in Exodus 33.

Eeuwen later, in de tijd van de ballingschap, zegt God Zelf, dat Hij weer een nieuw begin gaat maken. En waarom belooft de HERE dat? Omdat die ballingen eindelijk hun lesje geleerd hebben en nu weer zo geweldig op God vertrouwen? Nee, Luister maar mee hoe het staat in bv. Ezechiël 36:19-27SHEET 4 19 Ik verdreef hen naar vreemde volken en ze raakten verstrooid in verre landen; Ik strafte hen zoals ze verdienden. 20 Bij de volken waar ze kwamen werd mijn heilige naam ontwijd doordat men van hen zei: “Dit is nu het volk van de HEER, uit zijn land is het verbannen.” 21 Het deed Mij verdriet dat mijn heilige naam zo door het volk van Israël ontwijd werd, bij alle volken waar het kwam. 22 Zeg daarom tegen het volk van Israël: “Dit zegt God, de HEER: Ik zal ingrijpen, volk van Israël – niet omwille van jou, maar omwille van mijn heilige naam, die je hebt ontwijd bij de volken waar je gekomen bent! SHEET 5 23 Ik zal mijn grote naam, die door jullie bij die volken is ontwijd, weer aanzien verschaffen. Die volken zullen beseffen dat Ik de HEER ben – spreekt God, de HEER. Ik zal ze laten zien dat Ik heilig ben; 24 Ik leid jullie weg bij die volken, Ik breng jullie bijeen uit die landen en laat je naar je eigen land terugkeren. 25 Ik zal zuiver water over jullie uitgieten om jullie te reinigen van alles wat onrein is, van al jullie afgoden. 26 Ik zal jullie een nieuw hart en een nieuwe geest geven, Ik zal je versteende hart uit je lichaam halen en je er een levend hart voor in de plaats geven. 27 Ik zal jullie mijn Geest geven en zorgen dat jullie volgens mijn wetten leven en mijn regels in acht nemen.

Snap je? Wat God doet voor zijn kinderen, doet Hij vanwege zijn grote goedheid en trouw. Want elke keer als God jou en mij helpt en beschermt en troost, laat Hij zien hoe groot Hijzelf is. Dan wordt zijn Naam geprezen en verheerlijkt. Psalm 115 doet dus een beroep op Gods eigen beloften. En zo durft hij positief vooruit te kijken. Ook al denk hij regelmatig: ‘Help, ik twijfel! Help, mijn geloof verdrinkt!’ Dan heb je een aansporing nodig, een geestelijke peptalk. Blijf op de HERE vertrouwen! Hou vol. Word niet moedeloos.

SHEET 6 Misschien is het je opgevallen dat Psalm 115 ons drie keer oproept: “vertrouw op de HERE”. Als je daar wat beter naar kijkt, zie je de volgende opbouw:Eerst wordt het hele volk Israel opgeroepen, om op hun God te vertrouwen. Logisch, want zij horen al bij God. Zij zijn door Hem uitgekozen en lid van Gods verbond. En dan maakt het niet uit, welke plaats ze precies innemen. Even later worden de kleinen en de groten genoemd. De kinderen van de gelovigen horen er echt bij. Daarom staan er binnenkort ook weer verschillende echtparen bij de doopvont. God wíl dat je zó op Hem vertrouwt, dat je ook de kinderen die Hij je geeft, door Hem laat stempelen met het teken van zijn liefde en trouw.

2

Samen zijn we het volk van God en iedereen hoort erbij. Iedereen op z'n eigen plaats. Dus wie je ook bent en wat je ook doet en hoe je plaats in de gemeente ook is: vertrouw op de HERE, broeder, vertrouw op de HERE, zuster. Hij is je Helper. Hij is je Beschermer.Bij wat je ook doet. En er is altijd wel wat te doen. Als ik jullie allemaal persoonlijk zou vragen: hoe is het ermee? Ik weet wel zeker dat de meesten zullen zeggen: ‘druk, druk, druk’. Druk met school, druk met de zorg voor je kinderen, druk op je werk, druk met de avondstudie, druk in de kerk, druk met je verantwoordelijkheid tegenover familie, vrienden, buren. En er zijn ook veel zorgen en verleidingen. Zal het allemaal wel lukken? Komt het allemaal wel goed? Hoe hou ik, hoe houden we samen, hoe houden we als gezin het hoofd boven water? En als mijn kind zegt dat hij niet meer naar de kerk wil en niets met God heeft … Leg het allemaal maar bij de HERE neer. Hij zorgt. Hij heeft het beloofd. Het is zijn eer te na, om ons aan ons lot over te laten.

Daarna worden de priesters opgeroepen, om op God te vertrouwen. Waarom eigenlijk? Nou, als geestelijke leiders hebben zij de taak om de rest van het volk de weg naar God te wijzen. Hoe kun je dat doen, als je zelf niet op de HERE vertrouwt en je hulp bij God zoekt? God stelt priesters aan in het O.T. en sinds het N.T. geeft de Heer Jezus ambtsdragers aan de gemeente als voorgangers en voorbeelden voor de gemeente. Ja, predikanten, ouderlingen en diakenen zijn voorgangers van ons allemaal. Zij mogen als eerste met woorden en daden van vertroosting en aansporing en vermaning de gemeente in. En ambtsdragers zijn ook voorbeelden voor ons allemaal. Neem een voorbeeld aan het geloof van uw leiders en voorgangers, staat er in Hb.. 13:7.Dat is dus wel een extra verantwoordelijkheid binnen heel de gemeente, als God je roept om ambtsdrager te zijn. Dan mag je Gods woord brengen, vertroostend en bemoedigend, maar als het moet ook vermanend en korrigerend. Hoe kun je daarin geloofwaardig overkomen, als je niet eerst zelf op God vertrouwt? Samen staan we aan het begin van een kerkelijk seizoen. Dan wordt er weer veel gevraagd, ook van de ambtsdragers. Op de hoogte zijn van het wel en wee van de gemeenteleden uit de wijken of kringen die je zijn toevertrouwd, minstens één keer per jaar op huisbezoek en overal waar dat nodig is intensiever pastoraat en diakonaat. Je moet ook regelmatig overleggen met elkaar en andere gemeenteleden. En er zijn kerkelijke vergaderingen om samen stuur en richting aan heel de gemeente te geven. ’t Is me nogal wat! Reken maar, dat dat soms best zwaar is. We zijn wel samen gemeente, dus het begint bij ieder van ons persoonlijk en God heeft ons als christenen vooral aan elkaar gegeven als het om helpen en bemoedigen en om aansporen en vermanen gaat. Maar Jezus Christus, onze Heer in de hemel, geeft aan zijn gemeente ook ambtsdragers om ons in het geloof te leiden – pastoraal en diakonaal. Daar kun je tegen op zien. De ene keer meer dan de andere keer. Wat moet je dan? Nou, ik wil tegen de ambtsdragers zeggen: laat je bemoedigen door deze Psalm. Onze goede God spreekt speciaal de ambtsdragers toe: vertrouw op Mij. Ik ben ook jullie Helper, als je een moeilijk vermaanbezoek moet brengen of wanneer het lijkt dat die konkrete hulp aan dat gezin geen resultaat heeft. Hij is ook joúw Beschermer als de moedeloosheid toeslaat of de motivatie wegebt. En weet je waar je ook vaak aan mag denken? Aan die eerste verzen van Psalm 115. Niet ons, HERE, het gaat niet om onze eer, maar het gaat erom dat uw Naam alle eer krijgt, ook door mijn ambtswerk heen. Als je dat beseft, weet je ook, dat God Zelf er wel voor zorgt, dat zijn kinderen dicht bij Hem blijven. Want Hij staat toch bekend om zijn liefde en trouw?Datzelfde geldt voor jullie, kringleiders. En jullie, jeugdleiders. En jullie, catecheten. En jullie, organisten en andere muzikale begeleiders. En jullie, kosters. En jullie ouderen. En jullie, ouders. En jullie, jongeren. En jullie, kinderen.

3

Ja, Psalm 115 roept iedereen die God oprecht vereert op om op de HERE te vertrouwen.

Plotseling staat er in Psalm 115: De HERE gedenkt en zegent ons. Waar komt die zekerheid vandaan? Is het een profetie van één van de priesters? Is het de geloofszekerheid, die de Heilige Geest na zo'n bemoediging plotseling aan de mensen geeft? Hoe dan ook, we hebben een God, die ons graag zegenen wil! Maar die zegen is er niet zomaar. Als je gelooft, weet je: Gods zegen wordt geblokkeerd door mijn zonden. Die moeten eerst nog uit de zonde weg geruimd worden. Pas dan is de weg vrij voor Gods zegen. Pas als je weet dat God jou alles vergeven heeft, komt er ruimte om zijn zegeningen te ontvangen. Dus zie je in de kerk, dat de zegen altijd aan het eind komt. In het O.T zie je dat al. Eerst worden onze zonden worden symbolisch op het offerdier overgedragen, dat in onze plaats gedood wordt. Daarna spreekt de priester de zegen uit: God kijkt ons weer vriendelijk aan. In het N.T. zie je dat ook. Wij komen met onze zonden de kerk binnen. Daar ontvangen we vergeving door het offer van Christus. En aan het eind van de dienst mag iedereen met Gods zegen weer naar huis.Ja: iedereen! Het staat er maar liefst vier keer: de HERE zal heel zijn volk zegenen. Iedereen die Hem vreest, groot en klein, uit alle rangen en standen, de ouders net zo goed als de kinderen. En die zegen ontvang je sámen. In de oude Staten-Vertaling staat: 'Hij zal zegenen, die den HEERE vrezen, de kleinen met de groten.' Gods zegen is niet los verkrijgbaar en gaat niet ten koste van anderen. Je ontvangt die samen! Via gelovige ouders zegent de HERE de kinderen. Via een christelijke gemeente zegent de HERE zijn kinderen.Zonder gelovige ouders – zonder een kerkelijke gemeente zijn er niet veel mensen die zich een door God gezegend mens voelen!SHEET 7 Want je bent pas gezegend, als Gods Naam op jouw leven gelegd wordt. Dat is een hebreeuwse manier van uitdrukken. Daarmee wordt duidelijk gemaakt: Zegen is dit: dat je weet dat God met je meegaat. Dat heeft alles te maken met geloof. En dat krijg je – in 9 van de 10 gevallen – in een gelovig gezin mee, vooral van je ouders. Ja, dat gebeurt meestal in de weg van de geleidelijkheid – doordat je opgroeit in een bijbelgetrouwe kerkelijke gemeente, door de inzet van ambtsdragers en zoveel andere mensen om je heen. Dan voel je je niet alleen door God gezegend, maar ook dubbel gezegend. Met geestelijke zegeningen en met aardse zegeningen. Paulus heeft het in Efeze 1:3 zo gezegd: "Gezegend zij de God en Vader van onze Heer Jezus Christus, die ons in Christus met talrijke geestelijke zegeningen gezegend heeft."

SHEET 8 Wanneer ben je een gezegend mens? Als Jezus Christus in jou leven aanwezig is. En dan, ja dan mag je ook alle andere zaken zien als geschenken van Hem. Daarom wil ik afsluiten met dit plaatje en met dit gedicht: ‘Ik wens ik: je bloemen op je wegen, zonlicht op je pad, bovenal Gods zegen als de allergrootste schat.’AMEN

Psalm 115 LITURGIE

Votum + ZegengroetAmenlied: Opwekking 407 (‘O, Heer mijn God, wanneer ik in verwondering’)

Wet: Antwoordlied: Psalm 119 : 13 + 14

GebedSchriftlezing: Psalm 115

4

Tussenzang: Psalm 115 : 1, 2, 5Preek Een door God gezegend mensAmenlied: Psalm 115 : 6, 7, 8

Geloofsbelijdenis: 12 Artikelen of Nicea of Opweking 347Amenlied: Gezang 164 : 1, 2, 3

DankgebedSlotzang: Liedboek 456 : 1, 2, 3 (‘Zegen ons, Algoede’) Zegen

5