Verzelfstandiging Stadsschouwburg Amsterdam

Gemeenteraad Utrecht

11 december 2008

Invalshoek vanuit de praktijk van een kunstinstelling

• Voor- en nadelen

• Ervaringen

• Speciale aandacht voor governance / toezicht

Stadsschouwburg Amsterdam

• Oudste theater in Nederland 1634• Een v.d. oudste gemeentelijke instellingen

(18e eeuw)• Gemeentesubsidie nu ca € 6 miljoen• Ca 60 fte• 2005 verzelfstandigd• Bouw tweede zaal; geen extra

exploitatiesubsidie

Officiële redenen verzelfstandiging

• Theater moet weg onder politieke verantwoordelijkheid / geen kerntaak

• Bedrijfsvoering, ondernemerschap

• ‘vrijheid’ voor de instelling

Echte voordelen in de praktijk

• Arbeidsvoorwaarden op maat

• Geen onzinnige verantwoording meer

• Geeft mogelijkheden tot nieuwe start / cultuuromslag

• Meer financiële vrijheid

Nadelen

• ‘Uit het oog, uit het hart’, minder prioriteit, gelijken onder anderen

• Gemeente heeft geen directe verantwoordelijkheid meer

Voorwaarden

• Overdracht met schone lei (CM, Vredenburg?)

• Neem de tijd voor fatsoenlijke overdracht

• Wees zuiver over motieven (lange termijn)

Toezichtsmodel SSBA

• Stichting naar Commissarissenmodel• Directeur = Bestuur• Benoeming RvT door B&W op voordracht RvT en

overeenkomstig profiel• 1e RvT op voordracht directeur• Verplicht advertentie• Toezicht op algemene gang van zaken, begroting,

jaarrekening, accountant, beleidsplan, arbeidsvoorwaarden, rechtelijke procedures, continuiteitsbeslissingen

Praktijk

• Verantwoordelijkheid (‘macht’) directeur formeel groter en verankerd

• RvT vergaderd 4 x p / j• Zwaargewichten• Nu eerder advies dan strak toezicht; coaching• Hulp bij sponsoring, onderhandelingen• Als het dreigt mis te gaan toezicht strakker en

meer toegerust

Wanneer RvT cruciaal

• Ruzie in top

• Financiële problemen

• Benoeming en ontslag

Toezicht / invloed gemeente veranderd?

• Was die er?

• Subsidie-instrument is machtig

• Minder invloed op details, gelijk op hoofdlijnen

• Minder grip op financiën

• Minder contact, minder informele beïnvloeding

Aanbevelingen Cie Cultural Governance

1. Onderscheid toezicht en support

2. Taakafbakening toezichthouder en directie

3. Aandacht voor werkgeversrol

4. Aandacht voor samenstelling

5. Transparantie / verantwoording