Verspreiding common lawVerspreiding common law

Probleemstelling: niet-Engelse landen komen onder Engelse Probleemstelling: niet-Engelse landen komen onder Engelse kroon (Schotland; Ierland); plus Engelse settlements overzee.kroon (Schotland; Ierland); plus Engelse settlements overzee.

Welk recht van toepassing ?Welk recht van toepassing ?- 1608 Case of Tanistry: recht van het land blijft gelden voor 1608 Case of Tanistry: recht van het land blijft gelden voor

zover voldoende zeker en compatibel met de soevereinitiet zover voldoende zeker en compatibel met de soevereinitiet van de Engelse kroon.van de Engelse kroon.

- 1609 Calvin’s case: municipal law blijft gelden; maar de 1609 Calvin’s case: municipal law blijft gelden; maar de onderdanen uit de verschillende landen hebben wel enkele onderdanen uit de verschillende landen hebben wel enkele transnationale rechten en plichten (toepassing van het ius transnationale rechten en plichten (toepassing van het ius gentium). gentium).

Welk municipal law ? Onderscheid:Welk municipal law ? Onderscheid:- settled colonysettled colony- inherited/conquered Christian nationsinherited/conquered Christian nations- Inherited/conquered infidel landsInherited/conquered infidel lands

VSA - pol.gesch. 1VSA - pol.gesch. 1

Aparte « kolonies » aan de Oostkust:Aparte « kolonies » aan de Oostkust:- elk met eigen charter e.d.elk met eigen charter e.d.- elk een governorelk een governor- zelfbestuur, voor zover Engels parlement niet legifereerdezelfbestuur, voor zover Engels parlement niet legifereerde OnafhankelijkheidsstrijdOnafhankelijkheidsstrijd- belastingwetten v.a. 1764: taxation without representation !belastingwetten v.a. 1764: taxation without representation !- 1773 Boston Tea party1773 Boston Tea party- 1774 First continental congress: Articles of association (12 kolonies)1774 First continental congress: Articles of association (12 kolonies)- 1776 Declaration of independence van 13 kolonies (+ Vermont 1777)1776 Declaration of independence van 13 kolonies (+ Vermont 1777)- Elke kolonie een eigen grondwetElke kolonie een eigen grondwet Confederation 1781-1787Confederation 1781-1787- 1777 Articles of confederation (vgl. Unie van Utrecht)1777 Articles of confederation (vgl. Unie van Utrecht)- Beperkte politieke militaire en monetaire Unie + vrij verkeerBeperkte politieke militaire en monetaire Unie + vrij verkeer- Ideeënstrijd/ Federalist papersIdeeënstrijd/ Federalist papers

VSA - pol.gesch. 2VSA - pol.gesch. 2

Begin van de « Union »Begin van de « Union » Grondwet van 1787. In plaats van een gezantencongres komen er Grondwet van 1787. In plaats van een gezantencongres komen er

3 federale machten:3 federale machten:- PresidentPresident- House of representativesHouse of representatives- Beperkte SenateBeperkte Senate- Supreme Court Supreme Court - Bevoegdheden: interstate commerce, maritime law, enz. Bevoegdheden: interstate commerce, maritime law, enz. Bill of Rights 1791 : 10 amendementenBill of Rights 1791 : 10 amendementen Strijd tussen Federalists (Adams) & Republicans (Jefferson, Strijd tussen Federalists (Adams) & Republicans (Jefferson,

Madison)Madison) Rechtspraak Supreme Court:Rechtspraak Supreme Court:- Marbury v. Madison: judicial reviewMarbury v. Madison: judicial review- Ruime interpretatie federale bevoegdhedenRuime interpretatie federale bevoegdheden

VSA - pol.gesch. 3VSA - pol.gesch. 3 Oorzaken secessie-oorlog:Oorzaken secessie-oorlog:- Grondwet over slavernij: bevroren 1808, niet afgeschaftGrondwet over slavernij: bevroren 1808, niet afgeschaft- Missouri Compromise 1820Missouri Compromise 1820- Verschillende economische evolutie Noord en ZuidVerschillende economische evolutie Noord en Zuid- Dred Scott v. Sandford 1857 (Compromise ongrondwettig)Dred Scott v. Sandford 1857 (Compromise ongrondwettig)- Lincoln 1860 verkozen: strijd tegen slavernij gaat boven grondwetLincoln 1860 verkozen: strijd tegen slavernij gaat boven grondwet Secessie-oorlog: Secessie-oorlog: - Secessie vanaf 1860Secessie vanaf 1860- Lincoln reageert met Emancipation ProclamationLincoln reageert met Emancipation Proclamation- Noorden wint militair 1865Noorden wint militair 1865 Radical reconstruction: Civil Rights Act 1866; XIIIth Am.; Reconstruction ActRadical reconstruction: Civil Rights Act 1866; XIIIth Am.; Reconstruction Act XIVth / XVth Am.: due process & equal protection of the lawsXIVth / XVth Am.: due process & equal protection of the laws-- rechtspraak: wederzijdse incorporationrechtspraak: wederzijdse incorporation 1877 einde Reconstruction. « Separate but equal »-doctrine van 1877 einde Reconstruction. « Separate but equal »-doctrine van

rassenscheidingrassenscheiding

VSA - pol.gesch. 4VSA - pol.gesch. 4 Judicial activism in de 20e eeuwJudicial activism in de 20e eeuw Periode 1905-1937 Periode 1905-1937 - Lochner/N.Y. 1905: ook deelstatelijke wetten getoetst aan economische Lochner/N.Y. 1905: ook deelstatelijke wetten getoetst aan economische

vrijheidvrijheid- Roosevelt’s New Deal afgeremdRoosevelt’s New Deal afgeremd Switch in time 1937: basis rational test (veel lakser)Switch in time 1937: basis rational test (veel lakser) Roosevelt bouwt met federaal geld bureaucratie uit + staten afhankelijk Roosevelt bouwt met federaal geld bureaucratie uit + staten afhankelijk

makenmaken Warren Court: rechtspraak bouwt zelf nieuwe social rights uit:Warren Court: rechtspraak bouwt zelf nieuwe social rights uit:- Recht om religie te verdringen naar privésfeer (Everson v. Board of Recht om religie te verdringen naar privésfeer (Everson v. Board of

Education)Education)- Recht op gelijke toegang van rassen: Brown v. Board of Education 1954Recht op gelijke toegang van rassen: Brown v. Board of Education 1954- Affirmative Action / Civil Rights Act 1964Affirmative Action / Civil Rights Act 1964- Recht op abortus als privacyrecht: Roe v. Wade 1973Recht op abortus als privacyrecht: Roe v. Wade 1973- Strict Scrutiny van beperkingen aan social rightsStrict Scrutiny van beperkingen aan social rights Vanaf 1986: matiging. President Reagan (executive order), Rehnquist Court Vanaf 1986: matiging. President Reagan (executive order), Rehnquist Court

(minder federallsit)(minder federallsit) Ideeënstrijd: liberals, libertarian conservatives, originalists.Ideeënstrijd: liberals, libertarian conservatives, originalists.

VSA - gesch. privRVSA - gesch. privR Voor onafhankelijkheid: in beginsel Engels recht; oorspronkelijk invloed beperktVoor onafhankelijkheid: in beginsel Engels recht; oorspronkelijk invloed beperkt-- Professionalisering: receptie common law (XVIIIe)Professionalisering: receptie common law (XVIIIe) Vanaf 1776: common law bevoegdheid van de staten; geen eenheid van Vanaf 1776: common law bevoegdheid van de staten; geen eenheid van

rechtspraakrechtspraak Nieuwe staten:Nieuwe staten:- Louisiana: code civil 1808Louisiana: code civil 1808- Southwest: invloed Spaans recht (vnl. Familie & familiaal vermogensrecht)Southwest: invloed Spaans recht (vnl. Familie & familiaal vermogensrecht) Codificatiestrijd:Codificatiestrijd:- Field Code of procedure (1848) succesrijkField Code of procedure (1848) succesrijk- Field civil code weinig succes; California CC 1872 als restatement common law Field civil code weinig succes; California CC 1872 als restatement common law

uitgelegduitgelegd Eenmaking door rechtsonderwijs:Eenmaking door rechtsonderwijs:-- methode van de historische school; materie uit het common law (cases)methode van de historische school; materie uit het common law (cases) XXe eeuw: social engineering & judicial activismXXe eeuw: social engineering & judicial activism Uniformisatie:Uniformisatie:- Uniform state laws; UCC (1958)Uniform state laws; UCC (1958)- Geen federal common law (Tompkins v Erie Railroad 1937)Geen federal common law (Tompkins v Erie Railroad 1937)- Restatements (common law)Restatements (common law)

VSA - federalisme - VSA - federalisme - bevoegdhedenbevoegdheden

Residuaire bevoegdheid: deelstatenResiduaire bevoegdheid: deelstaten Kompetenkompetenz: grondwetswijziging (3/4 deelstaten)Kompetenkompetenz: grondwetswijziging (3/4 deelstaten) Gerechtelijke en economische UnieGerechtelijke en economische Unie Federale bevoegdheden:Federale bevoegdheden:- enkele exclusieve bevoegdhedenenkele exclusieve bevoegdheden- concurrerende bevoegdheden (mogelijkheid federal preemption)concurrerende bevoegdheden (mogelijkheid federal preemption)- interstate commerce clause (ruim vanaf 1937)interstate commerce clause (ruim vanaf 1937)- general welfare clausegeneral welfare clause- necessary & proper clausenecessary & proper clause Inperking statelijke bevoegdheden:Inperking statelijke bevoegdheden:- dormant commerce clause dormant commerce clause - XIVth Amendment (zie grondrechten)XIVth Amendment (zie grondrechten)

VSA - pol. instellingenVSA - pol. instellingen DeelstatelijkDeelstatelijk- elk een eigen grondwet; uiteenlopende instellingenelk een eigen grondwet; uiteenlopende instellingen- meestal grote bevoegdheid governormeestal grote bevoegdheid governor

Federale instellingen:Federale instellingen:- checks & balances: separated institutions sharing powerschecks & balances: separated institutions sharing powers Congress: exclusief wetgevend initiatiefrechtCongress: exclusief wetgevend initiatiefrecht PresidentPresident- benoemt ministers (Senate). Na benoeming een non-responsible governmentbenoemt ministers (Senate). Na benoeming een non-responsible government- vetorecht (tenzij overriding)vetorecht (tenzij overriding)

Rechtspositie autochtone volkerenRechtspositie autochtone volkeren- tot 1871 domestic dependent nationstot 1871 domestic dependent nations- assimilatiepolitiek, maar pas vanaf 1824 allen staatsburgersassimilatiepolitiek, maar pas vanaf 1824 allen staatsburgers- 1934 Indian reorganization Act1934 Indian reorganization Act- 1967/1975 autonomie enerz. ingeperkt door Civil rights act, anderz. verruimd1967/1975 autonomie enerz. ingeperkt door Civil rights act, anderz. verruimd

VSA - gerechtVSA - gerecht DeelstatelijkDeelstatelijk- Uiteenlopende gerechtelijke instellingenUiteenlopende gerechtelijke instellingen- Rechters vaak verkozenRechters vaak verkozen Federale rechtbanken:Federale rechtbanken:- Onder Supreme Court gaandeweg een hele federale pyramide uitgebouwdOnder Supreme Court gaandeweg een hele federale pyramide uitgebouwd Bevoegdheidsverdeling eerste aanlegBevoegdheidsverdeling eerste aanleg- enkele exclusieve bevoegheidsgrondenenkele exclusieve bevoegheidsgronden- verder concurerrende bevoegdheidverder concurerrende bevoegdheid Beperkte toegang US Supreme CourtBeperkte toegang US Supreme Court

ProcesrechtProcesrecht- pre-trial / trial pre-trial / trial - recht op juryrecht op jury- class actionsclass actions- plea bargaining (strafzaken)plea bargaining (strafzaken)

VSA - normenhiërarchieVSA - normenhiërarchie

Internationaal recht: geen rechtstreekse werking (dualisme)Internationaal recht: geen rechtstreekse werking (dualisme) Grondwet: supreme law of the land: rechtstreekse werking én Grondwet: supreme law of the land: rechtstreekse werking én

voorrangvoorrang Judicial review:Judicial review:- door alle rechtbankendoor alle rechtbanken- oorspronkelijk alleen beslissingen van politieke organen (niet oorspronkelijk alleen beslissingen van politieke organen (niet

common law)common law)- alleen concrete normencontrole (noch abstracte, noch prejudiciële)alleen concrete normencontrole (noch abstracte, noch prejudiciële)- vereisten: controversy, standing (soms 3rd party), ripeness, vereisten: controversy, standing (soms 3rd party), ripeness,

mootnessmootness- uitz. political questionsuitz. political questions Wetgeving:Wetgeving:- bij concurr. Bevoegdheden voorrang federale wetbij concurr. Bevoegdheden voorrang federale wet- wet als uitzondering op common law (zie verder)wet als uitzondering op common law (zie verder) Executive orders, proclamations, regulatory agencies Executive orders, proclamations, regulatory agencies

(legaliteitsbeginsel)(legaliteitsbeginsel)

VSA - grondrechtenVSA - grondrechten Tegen de Unie:Tegen de Unie:-- No established religionNo established religion-- Free speechFree speech-- WapendrachtWapendracht-- JuryJury-- Due process of lawDue process of law-- TakingsTakings- Rights retained by the peopleRights retained by the people- ……

Tegen de deelstaten: XIVth Am.Tegen de deelstaten: XIVth Am.

Wederzijdse incorporationWederzijdse incorporation

VSA - rechtsbronnenVSA - rechtsbronnen Federaal:Federaal:- grondwet en interpretatie daarvan (vnl. Grondrechten)grondwet en interpretatie daarvan (vnl. Grondrechten)- wetgeving. Beperkt door beperking federale bevoegdhedenwetgeving. Beperkt door beperking federale bevoegdheden- in beginsel géén federal common lawin beginsel géén federal common law- toch een beperkt federal customary lawtoch een beperkt federal customary law

Deelstatelijk:Deelstatelijk:- deelstatelijke grondwetdeelstatelijke grondwet- wetgeving: traditioneel gezien als uitzondering op common law wetgeving: traditioneel gezien als uitzondering op common law - uniform state laws (zie hoger)uniform state laws (zie hoger)- common law (zie hoger Restatements)common law (zie hoger Restatements)

RechtspraakRechtspraak- omvang stare decisisomvang stare decisis- prospective overrulingprospective overruling