Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450...

42
Hoge Raad voor de Werkgelegenheid Verlenging en kwaliteit van de loopbanen Persconferentie, donderdag 29 juni 2017 Verslag 2017

Transcript of Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450...

Page 1: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

Hoge Raad voor de Werkgelegenheid

Verlenging en kwaliteitvan de loopbanen

Persconferentie, donderdag 29 juni 2017

Verslag 2017

Page 2: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

Recente ontwikkelingen op en vooruitzichten voor de

arbeidsmarkt

2

Page 3: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

4,8 miljoen werkenden in België in het 1ste kwartaal van 2017:het hoogst opgetekende cijfer ooit(veranderingen in duizenden personen op jaarbasis, tenzij anders vermeld)

Niveau1

20162016 2017r 2018r

FBP NBB FBP NBB

Bevolking op arbeidsleeftijd2

7 305 +62 +63 +58

Beroepsbevolking 5 291 + 33 + 34 + 28 + 33 + 29

Werkende bevolking

4 738 + 59 + 58 + 43 + 47 + 39

Niet-werkende werkzoekenden

553 - 26 - 23 - 15 - 14 - 10

p.m. Werkloosheids-graad 3

7,9 6,8 7,5 6,6 7,3

3

Bronnen: FPB, INR, NBB, RVA.1 in duizenden personen.2 Bevolking van 15 tot 64 jaar.3 in % van de beroepsbevolking van 15 tot 64 jaar.

Page 4: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

Dynamisch verloop van de werkgelegenheid t.o.v. een gematigde economische groei: er werden 59 000 banen gecreëerd in 2016 en er worden er nog ongeveer 50 000 verwacht in 2017(bijdrage aan de bbp-groei, in procentpunt, voor seizoens- en kalenderinvloeden gezuiverde gegevens)

-5%

-4%

-3%

-2%

-1%

0%

1%

2%

3%

4%

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Productiviteit per uur Gemiddelde arbeidsduur Binnenlandse werkgelegenheid p.m. Bbp naar volume

4Bron: INR.

Page 5: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

De loonmatiging heeft de loonhandicap t.o.v. de drie buurlanden doen verdwijnen(procentuele verschillen in het gecumuleerde verloop van de uurloonkosten in de private sector sinds 1996)

0,0

7,2

-9,8

-6,1

-15

-10

-5

0

5

10

15

2019

96

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

Drie voornaamste buurlanden ¹ Duitsland Nederland Frankrijk

5Bron: CRB.1 Gewogen gemiddelde op basis van de relatieve omvang van het bbp.

Page 6: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

De tax shift heeft de belastingwig kunnen verkleinen

Bronnen: EC, NBB, OESO.¹ Klassement op basis van de sociale bijdragen van de werkgevers.² Ondernemingen met ten minste tien werknemers, voor een alleenstaande zonder kinderen. In deze vergelijking wordt geen rekening

gehouden met de loonsubsidies.

Internationale vergelijking van het verloop van de heffingen op de inkomens uit arbeid 1

(in % van de arbeidskosten voor de werkgevers2)

6

Page 7: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

In 2016 werden er tien nieuwe ondernemingen opgericht per faillissement

0

20000

40000

60000

80000

100000

120000

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

FAILLISSEMENTEN

7Bronnen: FOD Economie, Graydon.

Ondersteuningsbeleid ten behoeve van jonge ondernemingen versterken, met daarin bijzondere aandacht voor de groei van hun personeelsbestand.

0

20000

40000

60000

80000

100000

12000020

0520

0620

0720

0820

0920

1020

1120

1220

1320

1420

1520

16

OPRICHTINGEN

Vlaanderen Wallonië Brussel Onbekend/buitenland

Page 8: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

Daling van werkloosheid voor alle leeftijdscategorieën, elke inactiviteitsduur en in de drie gewesten(veranderingen in duizenden personen t.o.v. de overeenstemmende maand van het voorgaande jaar, tenzij anders vermeld)

-40

-30

-20

-10

0

10

20

30

4020

11

2012

2013

2014

2015

2016

2017

Vlaanderen Wallonië Brussel

112 91

249202

267

211

Aug 2014 Mei 2017050100150200250300350400450500550600650

Niveaus1

8Bron: RVA.1 in duizenden personen, augustus 2014 is het hoogste niveau in de laatste zes jaar.

Er zijn inspanningen inzake coördinatie en communicatie nodig tussen de federale en regionale overheden.

Page 9: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

De regionale verschillen blijven aanzienlijk(in % van de beroepsbevolking, 2016)

9Bron: ADS.

De mobiliteit stimuleren via, met name, het verlagen van de registratierechten of van de onroerende voorheffing voor werkzoekenden die ermee akkoord gaan te

verhuizen om een job te verkrijgen.

Page 10: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

De eerste spanningen treden op, een deel van de vraag naar werk blijft onbeantwoord

10Bronnen: Actiris, ADG, EC, Forem, VDAB.1 Voor het geheel van de bedrijfstakken B tot S. In % van het aantal arbeidsplaatsen.

Openstaande vacatures(in duizenden eenheden, normaal economisch circuit zonder de uitzendarbeid, maandgegevens)

De arbeidsmarktparticipatie van de beschikbare arbeidskrachten stimuleren door opleidingen aan te bieden die aangepast zijn aan de noden van ondernemingen.

2013K1

2014K12015K1

2016K1

2016K47

7,25

7,5

7,75

8

8,25

8,5

8,75

9

2,2 2,6 3 3,4 3,8

Wer

kloo

shei

dsgr

aad

Vacaturepercentage 1

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

Vlaanderen (linkerschaal) Brussel (rechterschaal) Wallonië (rechterschaal)

Beveridge-curve

Page 11: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

45,450

20

25

30

35

40

45

50

55

2000

2002

2004

2006

2008

2010

2012

2014

2016

2018

2020

Resultaten Traject naar de doelstelling

De werkgelegenheidsgraad, die 67,7% bedraagt in 2016, blijft ver verwijderd van de doelstelling voor 2020(in % van de overeenstemmende bevolking)

67,7

73,2

VoorspellingFBP

60

62

64

66

68

70

72

7420

00

2002

2004

2006

2008

2010

2012

2014

2016

2018

2020

Totaal (20-64)

63

69,1

45

50

55

60

65

70

75

2000

2002

2004

2006

2008

2010

2012

2014

2016

2018

2020

Vrouwen

27,3

16,5

0

5

10

15

20

25

30

35

2000

2002

2004

2006

2008

2010

2012

2014

2016

2018

2020

Verschil tussen Belgen en niet-EU-onderdanen

11Bronnen: EC, FBP.

55-plussers

Page 12: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

De drie gewesten leveren een inspanning, enkel Vlaanderen heeftstreefcijfers vastgelegd(in % van de overeenstemmende bevolking)

59,8

72

76

62,6

50

55

60

65

70

75

8020

00

2002

2004

2006

2008

2010

2012

2014

2016

2018

2020

Totaal (20-64)

54,3

67,7

57,9

45

50

55

60

65

70

75

2000

2002

2004

2006

2008

2010

2012

2014

2016

2018

2020

Vrouwen

12Bron: EC.

55-plussers

4746,742,8

20

25

30

35

40

45

50

55

2000

2002

2004

2006

2008

2010

2012

2014

2016

2018

2020

Brussel Vlaanderen Wallonië

19,5

27,1

05

10152025303540

2000

2002

2004

2006

2008

2010

2012

2014

2016

2018

2020

Verschil tussen Belgen en niet-EU-onderdanen

Page 13: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

Verlenging en kwaliteitvan de loopbanen

13

Page 14: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

Verlenging en kwaliteit van de loopbanen

1. Statistisch overzicht

2. Kwalitatieve aspecten van het loopbaanperspectief

3. De stimuli om deel te nemen aan de arbeidsmarkt zijn veranderd

4. Best practices in de referentielanden

14

Page 15: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

Er is marge voor verbetering voor de werkgelegenheid van alle leeftijdsgroepen in België(in % van de overeenstemmende bevolking, 2016)

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90N

LD

KD

ES

E FI FR BE .

VLA

WA

LB

RU

15-24 jarigen

15

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

SE

DE NL

DK FI FR BE .

VLA

WA

LB

RU

25-54 jarigen

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

SE

DE

DK NL FI FR BE .

BR

UV

LAW

AL

55-64 jarigen

Bron: EC (EAK).

Activering van jongeren en 55-plussers tot op niveau van referentielanden noodzakelijk.

Page 16: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

Het aantal jongeren die geen baan hebben en noch onderwijs noch opleiding volgen is nog steeds te groot 1(in % van de bevolking van 15 tot 24 jaar)

0

5

10

15

20

25

NL

DK

DE

SE FI BE

FR VLA

WA

L

BR

U

2016 p.m. 2000

16Bron: EC (EAK).1 Concept NEET: Young people not in employment, education or training.

Voor die jongeren moeten de overheidsdiensten binnen vier maanden na hun inschrijving een intensief begeleidingstraject hebben opgezet, en de samenwerking met de jongerenorganisaties, sportorganisaties, straathoekwerkers en verenigingen

versterken.

Page 17: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

Het alternerend leren is niet genoeg uitgebreid in België…(in % van de bevolking van 15 tot 29 jaar, 2015)

0

2

4

6

8

10

12

14

DE DK FR FI BE SE NL

17Bron: EC (EAK).

Het alternerend leren moet worden ingevoerd als een volledige opleiding in het secundair onderwijs en uitgebreid naar het hoger onderwijs.

Page 18: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

… net zoals het werk als jobstudent(in % van de studentenbevolking van 15 tot 29 jaar, in 2015)

0

10

20

30

40

50

60

70

BE FR SE FI DE DK NL

18Bron: EC (EAK).

De jobstudenten en de stages bieden een eerste beroepservaring. De medewerking van de ondernemingen is essentieel om te zorgen dat de stages op

reële kansen uitkomen.

Page 19: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

Participatiegraad aan permanente opleiding: internationale vergelijking(in %, tijdens de laatste vier weken, 25-64-jarigen, 2016)

0

5

10

15

20

25

30

35

SE

DK FI FR NL

DE

BE

BR

U

VLA

WA

L

2016 p.m. 2000

19Bron: EC (EAK).

Er moet gewerkt worden aan een ‘cultuur van inclusie’ inzake volwassenenvorming, met gelijke kansen voor diverse groepen en met

effectiviteitsmeting.

Page 20: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

Onvoldoende toegang tot permanente opleiding, vooral voor de 55-64-jarigen en de laaggeschoolden(in %, tijdens de laatste vier weken, 25-64-jarigen, 2016)

20

0

2

4

6

8

10

1225

-34

35-4

4

45-5

4

55-6

4

Naar leeftijd

0

2

4

6

8

10

12

14

Laag

Mid

den

Hoo

g

Naar scholingsniveau

Bron: EC (EAK).

Er dient zich een specifieke opvolging op voor de werknemers die minder gekwalificeerd zijn en die ouder zijn dan 55 jaar.

Page 21: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

Verlenging en kwaliteit van de loopbanen

1. Statistisch overzicht

2. Kwalitatieve aspecten van het loopbaanperspectief

3. De stimuli om deel te nemen aan de arbeidsmarkt zijn veranderd

4. Best practices in de referentielanden

21

Page 22: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

De kwaliteit van de loopbanen

22

Bezoldigingen

Loopbaan-perspectieven

Kwaliteitvan de

loopbaanKenmerken

van de baan

Arbeidstijd

Bron: Aangepast van Eurofound (2015).

Page 23: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

Oudere personeelsleden krijgen een hogere bezoldiging dan jonge werknemers (in %, verschil tussen de gemiddelde maandelijkse brutobezoldiging in vergelijking met de groep van 30 tot 39 jaar1)

0

5

10

15

20

25

AT BE NL FR DE DK FI SE

Relatieve bezoldiging van 40- tot 49-jarigen Relatieve bezoldiging van 50- tot 59-jarigen

23

Bron: EC (SES).1 Mannelijke werknemers werkzaam in de industrie, de bouwnijverheid en de dienstverlening (buiten de publieke sector),

in ondernemingen met 10 of meer werknemers.

Page 24: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

Lonen stijgen met anciënniteit, in het bijzonder voor hooggeschoolden

24Bron: ADS (SES).1 De bedragen voor 2009 en 2014 zijn gedefleerd aan de hand van de gezondheidsindex.

Het gemiddelde loon stijgt in België op basis van de anciënniteit(gemiddelde brutomaandlonen voor voltijdwerkers, in euro's van 20041)

Een steiler profiel voor hooggeschoolden(België, gemiddelde bruto-uurlonen voor voltijdwerkers, in euro’s)

Het verloop van het loon moet gerelateerd blijven aan dat van de productiviteit. De Raad pleit ervoor een bovengrens vast te stellen voor het aantal jaren gedurende welke een

automatische loonsverhoging voor een bepaalde functie kan worden toegekend.

2200

2400

2600

2800

3000

3200

3400

Minderdan 2 jaar

Van 2 tot4 jaar

Van 5 tot9 jaar

Van 10 tot19 jaar

20 jaar enmeer

2004 2009 2014

0

5

10

15

20

25

30

35

40

Minder dan25 jaar

25 - 29 jaar 30 - 44 jaar 45 - 54 jaar 55 jaar enmeer

Laaggeschoolden Middengeschoolden Hooggeschoolden

Page 25: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

De graad van uitstroom uit de werkloosheid naar werk daalt vanaf 45 jaar in België1

(in %, 2014)

25

0

10

20

30

40

50

60

70

20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-64

BE FR DE DK FI SE

Bron: EC.1 Uitstroomkans naar werk voor een gehuwde, middengeschoolde man. Ramingen per land voor de periode 1998-2014.

Werkzekerheid betekent de mogelijkheid om beroepsactief te blijven doorheen de loopbaan door ze bij te sturen.

Page 26: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

Een groot aandeel van de overheidsuitgaven inzake arbeidsmarktbeleid gaat naar steun in plaats van naar activering in België (in % van de totale uitgaven inzake arbeidsmarktbeleid, 2015)

26Bron: EC (Labour market policy database of DG EMPL).

8 94 8

2416 12

22 20 29 25

1845 57

70 70 67 6658

4031

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

BE NL FI FR DE DK SE

Diensten Activering Steun

Page 27: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

Arbeidskwaliteit is goed in België, ook voor 50-plussers…(aandeel werknemers van 50 jaar en ouder, die gedurende minstens een vierde van hun arbeidstijd blootgesteld zijn aan het overeenstemmende risico)

27

0

5

10

15

20

25

30

35BE

DE

DK

FIFR

NL

SE

Omgevingsgerelateerde risico’s

Trillingen Geluid Hoge temperaturen Lage temperaturen

05

1015202530354045

BE

DE

DK

FIFR

NL

SE

Ergonomische risico’s en risico’s die verband houden met de lichaamshouding

Zware lasten

Vermoeiende of pijnlijke houdingen

Repetitieve bewegingen

Bron: Eurofound (EWCS 2016).

Page 28: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

… ook voor de adequatie van de vaardigheden en de werkintensiteit presteert België goed(in % van het aantal ondervraagden, 2015)

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

FI BE NL FR DK SE DE

Inadequatie van de vaardigheden

0

2

4

6

8

10

12

14

16

BE FI NL FR DE SE DK

Te hoge werkintensiteit

28Bron: Eurofound.

Page 29: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

Verlenging en kwaliteit van de loopbanen

1. Statistisch overzicht

2. Kwalitatieve aspecten van het loopbaanperspectief

3. De stimuli om deel te nemen aan de arbeidsmarkt zijn veranderd

4. Best practices in de referentielanden

29

Page 30: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

Gemiddelde effectieve en wettelijke pensioenleeftijd

30Bronnen: OESO, Carone et al (2016).In het rood het zwakste resultaat, in het vet het beste.

In de landen waar de pensioenleeftijd reeds lang is opgetrokken, willen mensen langer werken. België heeft een proactiever beleid nodig inzake pensioenleeftijden.

Mannen VrouwenEffectieve

leeftijdWettelijke

leeftijdEffectieve

leeftijdWettelijke

leeftijd

2015 2013 2020 2015 2013 2020

BE 60,2 65 65 59,8 65 65

DK 63,7 65 66 61,8 65 66

FI 62,4 68 68 62,6 68 68

FR 59,3 65,8 67 59,7 65,8 67

DE 62,8 65,3 65,8 62,7 65,3 65,8

NL 63,7 65,1 66,3 61,9 65,1 66,3

SE 65,7 67 67 64,4 67 67

Page 31: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

De vervroegde uittredingen uit de arbeidsmarkt nemen af(in % van de overeenstemmende bevolking)

Bronnen: ADS-FPB, PDOS, RIZIV, RVA, RVP.

0

10

20

30

40

50

60

70

Gepensioneerde Werkloze met bedrijfstoeslag, niet-werkzoekend Niet-werkzoekende oudere werkloze Tijdskrediet en loopbaanonderbreking, voltijds Invalide

De Raad pleit ervoor de mogelijkheden om vóór de wettelijke pensioenleeftijd de arbeidsmarkt te verlaten af te bouwen.

2000 2015 2000 2015 2000 2015 2000 2015

50-54 jaar 55-59 jaar 60-64 jaar 50-64 jaar

31

Page 32: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

Verloop van de instroom en redenen voor invaliditeit van loontrekkenden(in % en aantal personen)

Bron: RIZIV.

Invaliditeit mag geen middel zijn om de arbeidsmarkt te verlaten om andere redenen dan gezondheidsproblemen.

De instroom in het stelsel moet rigoureus worden gecontroleerd.

32

Page 33: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

Verlenging en kwaliteit van de loopbanen

1. Statistisch overzicht

2. Kwalitatieve aspecten van het loopbaanperspectief

3. De stimuli om deel te nemen aan de arbeidsmarkt zijn veranderd

4. Best practices in de referentielanden

33

Page 34: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

Best practices en hervormingen van het beheer van de loopbaan

34

Voor werknemersLevenslang leren / permanente vorming

Aanmoediging loopbaanmobiliteit

Financiële stimulansen om later pensioen aan te moedigen

Hervorming tot een actuarieel-neutraal pensioenstelsel

Voor werkgeversFlexibeler werk en werktijden

Redesign van bedrijven, kantoren en verantwoordelijkheden voor 55-plussers en invaliden

Gatekeeping van zieken en invaliden

Gefaseerde pensionering tot wettelijke pensioenleeftijd

Voor beleidsmakersVerhogen van de pensioenleeftijd, gekoppeld aan de levensverwachting

Afschaffen verplichte pensioenleeftijd voor werknemers

Afbouw van systemen van vervroegde uittreding

Financiële stimulansen voor werkgevers om ouderen aan te werven

Streng anti-leeftijdsdiscriminatiebeleid

Page 35: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

De prestaties van de arbeidsmarkt

35

Page 36: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

36

Prestatie in termen van werkgelegenheid en onderwijs

1 Jongeren die niet werken en die noch onderwijs noch opleiding volgen.

BE DE FR NL DK FI SE BRU VLA WAL

Werkgelegenheid -1 2 -2 1 2 -1 1 -1 -1 -1

Werkgelegenheidsgraad 20-64 jaar -2 1 -2 1 1 0 2 -2 -1 -2Werkgelegenheidsgraad 20-24 jaar -2 2 -2 2 2 0 2 -2 -2 -2Werkgelegenheidsgraad 55-64 jaar -2 2 -2 1 2 0 2 -2 -2 -2Werkgelegenheidsgraad van laaggeschoolde personen -2 2 -2 2 2 -2 2 -2 -2 -2Aandeel van de tijdelijke arbeidsovereenkomsten 2 2 -2 -2 2 -2 -2 2 2 2

Niet-werkgelegenheid -2 1 -2 0 2 -1 2 -2 0 -2

Werkloosheidsgraad 15-64 jaar -2 2 -2 2 2 -2 0 -2 2 -2Inactiviteitsgraad 55-64 jaar -2 2 -2 2 2 1 2 -2 -2 -2Uitgaven inzake actieve arbeidsmarktbeleidsmaatregelen -2 0 -2 -2 2 -2 2Langdurige werkloosheid (een jaar en langer) -2 -2 -2 -2 2 2 2 -2 -2 -2NEET1 15-24 jaar -2 2 -2 2 2 -2 2 -2 1 -2

Onderwijs -2 -1 -1 1 2 1 1 -1 0 -2

Percentage voortijdige schoolverlaters 18-24 jaar -2 -2 -1 1 2 0 2 -2 2 -2Afgestudeerden hoger onderwijs 30-34 jaar 0 -2 0 1 2 0 2 2 2 -2Studentenarbeid 15-29 jaar -2 2 -2 2 2 1 -2 -2 -2 -2Permanente opleiding 25-64 jaar -2 -2 -1 -1 2 2 2 -2 -2 -2

Minstens 5% hoger dan het gemiddelde Gelijkwaardig aan het gemiddelde (in een betrouwbaarheidsinterval van 2,5%)Tussen 2,5 en 5% hoger dan het gemiddelde Tussen 2,5 en 5% lager dan het gemiddelde

Minstens 5% lager dan het gemiddelde

1

Page 37: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

37

Verlenging van de loopbanen, lonen en arbeidskwaliteitBE DE FR NL DK FI SE

Verlenging van de loopbanen -2 1 -1 0 1 0 2

Beloning van anciënniteit -2 1 -2 2 2 -2 2Gepercipieerde onmogelijkheid om tot na 60 jaar te werken -2 2 -2 0 2 0 2Effectieve pensioenleeftijd -1 0 -2 0 0 0 2Indienstnemingsgraad 55-64 jaar -2 -2 -2 -2 2 2 2Uitgaven voor ziekte en arbeidsongeschiktheid -1 2 2 -2 -2 -2 2

Lonen 0 -1 -1 1 0 1 1

Belastingwig -2 -1 0 2Arbeidskosten -2 2 0 2 -2 2 -1Inkomensongelijkheid 2 -2 -2 2 0 2 2Loonverschil tussen mannen en vrouwen 2 -2 -1 -2 0 -2 2

Arbeidskwaliteit (perceptie van de werknemer) 1 -1 -2 1 0 1 -1

Fysieke risico’s 2 2 -2 2 1 -2 0Sociale relaties 0 0 -1 1 0 0 -1Mismatch van vaardigheden 2 -2 -2 0 -2 2 -2Werktempo 2 -1 -1 1 -2 2 -2Autonomie -2 -2 -2 2 2 2 2

Minstens 5% hoger dan het gemiddelde Gelijkwaardig aan het gemiddelde (in een betrouwbaarheidsinterval van 2,5%)Tussen 2,5 en 5% hoger dan het gemiddelde Tussen 2,5 en 5% lager dan het gemiddelde

Minstens 5% lager dan het gemiddelde

Page 38: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

38

Prestatie van de arbeidsmarkt – Synthese

BE DE FR NL DK FI SE BRU VLA WAL

Werkgelegenheid -1 2 -2 1 2 -1 1 -1 -1 -1

Niet-werkgelegenheid -2 1 -2 0 2 -1 2 -2 0 -2

Onderwijs -2 -1 -1 1 2 1 1 -1 0 -2

Verlenging van de loopbanen -2 1 -1 0 1 0 2

Lonen 0 -1 -1 1 0 1 1

Arbeidskwaliteit (perceptie van de werknemer) 1 -1 -2 1 0 1 -1

Minstens 5% hoger dan het gemiddeldeTussen 2,5 en 5% hoger dan het gemiddeldeGelijkwaardig aan het gemiddelde (in een betrouwbaarheidsinterval van 2,5%)Tussen 2,5 en 5% lager dan het gemiddeldeMinstens 5% lager dan het gemiddelde

Page 39: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

Mogelijke bbp verhoging op lange termijn indien zich een gelijkaardige werkgelegenheidsgraad van 55-plussers als in Zweden zou optekenen(variatie bbp in %)

12,9

9,6

6,8

5,0 4,6

2,9

0

2

4

6

8

10

12

14

BE FR NL DE FI DK

39Bronnen: OESO, PwC.

De landen die het verst verwijderd zijn van de werkgelegenheidsgraad van de Zweedse 55-plussers hebben nog de grootste marge in termen van groei.

Page 40: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

De Raad beklemtoont in het bijzonder de volgende aanbevelingen:

40

Het drastisch verminderen van het aantal NEET’s (1)

Verwezenlijken van de jongerengarantie

Alternerend leren en stages in ondernemingen op alle onderwijsniveaus

De permanente opleiding aanmoedigen om de inzetbaarheid van werknemers tijdens hungehele loopbaan te verzekeren

Door verschillende instrumenten te creëren en te integreren in de loopbaanrekening:

1. Inventaris van de beroepservaring2. Opleidingspaspoort3. Competentie- en talentenbalans4. Individuele opleidingsrekening5. Persoonlijk ontwikkelingsplan

De procedures voor collectief ontslag herzien, zodat activeringen en outplacementversterkt worden en ze sneller in werking kunnen worden gesteld

Een preventief optreden in de hand werken om de risico’s gelinkt aan zware beroepen tebeperken en de herinschakeling van invaliden op de arbeidsmarkt te regelen

De effectieve pensioenleeftijd optrekken

Door onverwijld de pensioenhervorming op basis van een puntensysteem toe te passenDoor niet tot 2030 te wachten om de wettelijke pensioenleeftijd te verhogen tot 67 jaarDoor het stelsel van het aanvullend pensioen, de tweedepensioenpijler, te veralgemenen

1 Jongeren onder de 25 jaar die het onderwijssysteem verlaten hebben, die geen werk hebben noch opleiding volgen.

Page 41: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

41

Een elektronische versie van dit verslag, evenals van andere publicaties van

de Hoge Raad voor de Werkgelegenheid, is te vinden op volgend adres:

http://www.werk.belgie.be/moduleTab.aspx?id=370&idM=163 [Link]

Het DASHBOARD VAN DE ARBEIDSMARKT van de Hoge Raad voor de

Werkgelegenheid, tot stand gebracht in samenwerking met de Nationale Bank

van België, stelt een geactualiseerd overzicht voor van recente statistieken die

kunnen geraadpleegd worden via onderstaande link:

https://www.nbb.be/nl/publicaties-en-onderzoek/statistische-ontwikkelingen-

inzake-werkgelegenheid [Link]

Page 42: Verlenging en kwaliteit van de loopbanen · Aug 2014 Mei 2017 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 Niveaus1 8 Bron: RVA. 1 in duizenden personen, augustus 2014 is

Hoge Raad voor de Werkgelegenheid

Verlenging en kwaliteitvan de loopbanen

Persconferentie, donderdag 29 juni 2017

Verslag 2017