12

LES 5Lab-lievelingen

13109

“Een vergissing van de bank in uw voordeel.” Je kent het wel van het spel Monopoly. Maar heel soms gebeurt het echt. Zo stond er bij de student Kris Koops in 2012 ineens een miljoen euro op zijn bankrekening. De reden: een computerfoutje.

MENSENWERK Zo zie je maar dat er toch dingen mis kunnen gaan, al zijn ze nog zo goed geregeld met de computer. Maar als je goed hebt gelezen, heb je misschien dit ontdekt. Het zijn niet de computers die de fouten maken, maar de mensen die de gegevens moeten invoeren. De computers doen precies wat ze wordt gevraagd…

COMPUTER-BLOOPERS

DUUR REKENFOUTJEEr gaan wel vaker dingen mis met computers. Zo ging er in 1999 een knetter-dure raket verloren die er ruim negen maanden over had gedaan om Mars te bereiken. De Mars Climate Orbiter was naar de planeet gestuurd om daar het klimaat te bestuderen. Toen de raket in de buurt van de planeet kwam, ging er iets mis. De berekeningen van de stuurmotoren klopten namelijk niet. De verkeerde eenheden waren ingevoerd in de computer die daardoor niet de juiste berekening maakte. De raket verbrandde in de dampkring. Gelukkig waren er geen mensen aan boord, maar dit foutje kostte wel 300 miljoen euro!

VERLAAT DE GEVANGENIS…Een ander computerfoutje zorgde ervoor dat er in de staat Washington in Amerika ongeveer 3.200 gevangenen te vroeg werden vrijgelaten. Tien jaar lang kregen alle gevangenen een kortere straf wegens goed gedrag. Maar niet iedereen had dit ook verdiend. De computer gaf bij elke straf aan dat deze was ingekort en de gevangenen kwamen soms maanden eerder vrij. Inmiddels is de fout verholpen en moeten sommige mensen de rest van hun straf toch nog uitzitten.

IETSJE TE LAATEen foutje in de computersoftware zorgde ervoor dat er 28 doden vielen in een Amerikaans legerkamp. Het was in 1991 tijdens de Golfoorlog. Irak was zijn buurland Koeweit binnengevallen en had het land bezet. Amerika, Engeland en Egypte wilden Koeweit bevrijden en er kwam oorlog. De Amerikanen hadden een afweersysteem tegen de raketten die Irak op hun legerbasis afvuurden. Maar er ging iets mis omdat er voor de raket die de aanvalsraket neer moest halen een verkeerde computercode was gebruikt. De raket kwam in het kamp terecht en doodde en verwondde vele militairen.

ER GAAT EEN LAMPJE BRANDENSommige computerfouten kunnen ernstige gevolgen hebben. Zo was er in 1983 bijna een derde wereldoorlog uitgebroken. Het was in de tijd dat Amerika en Rusland niet de beste vrienden waren. Een groot deel van de wereld was verdeeld in twee kampen. Er werden enorm veel wapens gemaakt en gericht op de vijand. In de nacht van 26 september zag een Russische luchtvaartofficier dat er een alarm afging: Amerika was een luchtaanval op zijn land begonnen! Even later knipperden er vijf lampjes om aan te geven dat er vijf rakketten onderweg waren naar Rusland. De officier vertrouwde de melding niet. Hij zette dus niet meteen de tegenaanval in, maar controleerde eerst of de informatie wel klopte. Gelukkig maar!