vergroten 50 tips - Amazon S3...Voorwoord De voorganger van dit boek met 50 zelfvertrouwentips is in...

50 tips om je zelfvertrouwen

te vergroten

Eddie van der Wereld

50 t

ips

om j

e ze

lfve

rtro

uw

en t

e ve

rgro

ten

Ed

die

van

der

Wer

eld

50 tips om je zelfvertrouwen

te vergroten


© 2011 Worldworks Training en Coaching, Ven-Zelderheide,

www.eddievanderwereld.com

Vormgeving: HOOP WERK, Amersfoort

Uit deze uitgave mag uitsluitend iets verveelvoudigd, opgeslagen

in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt

worden door middel van druk, fotokopie, microfilm, opnamen,

of op welke andere wijze ook, hetzij chemisch, elektronisch of

mechanisch, na voorafgaande schriftelijke toestemming van de

auteur. En dan ook alleen maar als je aantoonbaar je alle 50 tips

om je zelfvertrouwen te vergroten hebt eigen gemaakt!

VoorwoordDe voorganger van dit boek met 50 zelfvertrouwentips is in totaal

ongeveer 4.000 keer gedownload en nog veel meer keer gebruikt.

Op diverse scholen worden de tips gedoceerd, in diverse instellingen

gebruikt. Voor mij een teken dat alles wat je doet in je privéleven

en je zakelijke leven te maken heeft met zelfvertrouwen.

Zelfvertrouwen is de basis van alles.

Het goede nieuws is dat dit boekje je 50 tips geeft om je zelfver-

trouwen op te krikken. Sterker nog, dit boekje geeft je 50 werk-

ende tips om je zelfvertrouwen op te krikken. En toch moet ik

zeggen: helaas, helaas, helaas.

Helaas omdat veel mensen dit boekje niet helemaal uit gaan lezen,

laat staan toepassen. Helaas ook omdat mijn ervaring is dat veel

mensen graag ondersteuning willen bij het in de praktijk brengen

van de tips. Helaas ook omdat heel veel mensen simpelweg geen

actie ondernemen om meer zelfvertrouwen te krijgen. En dat doe

je niet express, het is een onbewust proces.

Gelukkig is er ook (en nog veel meer) goed nieuws. Ik kan je uit eigen

ervaring vertellen dat het mij gelukt is om vanuit een negatief

zelfbeeld en weinig zelfvertrouwen uit te groeien tot iemand met

een positief zelfbeeld en veel zelfvertrouwen. Daar heb ik wel

wat voor moeten doen. Het was een proces waarbij ik vanuit een

burnout toen ik 22 jaar was stap voor stap mijn leven, mijn overtu-

igingen, mijn gedrag en mijn identiteit heb veranderd.

Ik heb mijzelf getraind en laten trainen en coachen, heb mijn over-

tuigingen onder de loep genomen én omgebogen en ik ben gaan leren

om mijn hoofd en hart beter met elkaar te combineren. Zodat ik

meer naar mijn intuïtie luisterde. Het heeft mij heel veel mooie

vruchten opgeleverd en nog steeds! Alle kennis die ik in die jaren

4 www.eddievanderwereld.com/tip51 5 www.eddievanderwereld.com/tip51

heb opgedaan op het gebied van zelfvertrouwen opbouwen kan ik

nu met iedereen delen. En dat is nu mijn grote missie en passie.

Ik geef je alvast een heel belangrijke tip (tip 51!): klik op de onder-

staande link voor een serie video’s waarin ik je direct leer hoe jij meer

zelfvertrouwen kunt krijgen. Hoe jij niet alleen bewust meer zelf-

vertrouwen opbouwt en vooral onbewust aan de slag gaat. Stap voor

stap neem ik je mee op weg naar meer zelfvertrouwen, de laatste en

belangrijkste stap dien jij zelf te zetten. Het is een mooie weg en een

mooi proces naar optimaal zelfvertrouwen dat ik je 100 procent gun.

www.eddievanderwereld.com/tip51

Enthousiast geworden? Fantastisch, ik heb immers zelf ervaren dat

ik ondersteuning in dit proces heel goed kon gebruiken. Alle tips in

dit boek kun je toepassen en zijn perfect om meer zelfvertrouwen

te krijgen. Daarmee zet je direct de eerste stappen. Wil je het

helemaal in je identiteit verankeren, doorleven en daarmee je

geluk op al je levensgebieden vergroten? Kijk dan naar de video’s

om een reuzenstap te zetten.

Terug naar dit boek. Wil jij de rest van je leven lekker in je vel zitten,

zelfvertrouwen hebben op het gebied van je gezondheid, je relaties,

de zin die jij aan het leven geeft en je carrière en bezit? Start dan

snel met het doorwerken én uitvoeren van dit boek.

Daarbij kun je op elk gewenst moment terugvallen op de

video’s die ik heb gemaakt. Onder elke pagina heb ik de link

naar de video’s opgenomen. Zo kun je wanneer je maar wilt

besluiten om gebruik te maken van mijn aanbod om je te

begeleiden naar het worden van baas over je eigen leven.

Want dat is waar het uiteindelijk om gaat: het leven leiden

dat jij graag wilt leiden en dat je waard bent om te leiden.

Ik wens je veel plezier bij het doorwerken van dit boek,

het bekijken van de video’s en het zetten van de stappen

die daarbij horen. Tot snel!

Stel reële, wel steeds uitdagender doelenWie zijn eigenwaarde wil vergroten, doet er goed aan om niet direct de hoogste doelen te stellen. Begin gewoon bij eenvoudige uitdagingen, uitdagingen waar je blij van wordt.

Uit eigen ervaring kan ik vertellen dat het heerlijk voelt om te erkennen dat ik bepaalde zaken gewoon niet goed kan en andere zaken juist wel.

Al doende heb ik geleerd waar mijn talenten liggen en waar niet of minder. En door meer aandacht te besteden aan waar je goed in bent, zul je merken dat het leuk wordt om doelen te stellen en te bereiken. Alleen aandacht steken in het verbeteren van waar je niet goed in bent leidt vaak tot frustratie en irritatie.

Vaak noem ik dit de ‘wet van de berg’. In veel gevallen willen we als mens direct ‘bovenop’ de berg zitten, in plaats van de weg langs de berg omhoog te nemen. Zo vergeten we twee dingen: in het leven is het pad zelf al een kunst op zich en geniet je op diverse plekken op de berg van het uitzicht.

Zit je direct op de berg dan heb je een nadeel: val je er vanaf, dan weet je niet meer hoe je op de berg moet komen. Had dan maar de weg langs de berg omhoog genomen, dan weet je tenminste waar de paden liggen.

Bijkomend voordeel van meer energie steken in het verbeteren waar je goed in bent, is dat je daadwerkelijk ontdekt dat je sneller groeit. Mooi voorbeeld daarvan is de voormalig toptennister Steffie Graf. Met haar uitstekende forehand wist zij de top van de wereld te bereiken én er te blijven. Uiteindelijk wilde haar

TIP 1


coach ook haar backhand verbeteren. Er werden lange dagen gestoken in het verbeteren van juist die slag. Het effect? Steffie ging minder goed tennissen, verloor het plezier en verloor meer en meer wedstrijden. Pas toen zij weer ging doen waar ze goed in was: haar forehand verbeteren door aan haar snelheid te werken zodat ze nog vaker om haar backhand kon lopen, kwamen de resultaten weer. Een kwestie van de focus op de juiste punten leggen dus…

Feedback is‘feet forward’Bescheidenheid siert de mens én het is niet handig als je je eigenwaarde wilt vergroten. Daarom is de tweede tip: vraag zoveel mogelijk feedback van andere mensen en besef dat elke tip en elke vorm van feedback je ondersteunt op je levenspad.Daarom noem ik het ook: feedback is feet forward. Elke feed-back laat je een stap naar voren in je leven zetten, zelfs als de feedback je raakt.

Als je eigenwaarde nog niet optimaal is, dan bestaat de neiging om ‘om feedback heen te lopen’. Dit vooral uit angst om dingen te horen die je bevestigen in de overtuigingen die je toch al over jezelf hebt en die niet positief zijn.

Toen ik vijftien jaar geleden niet lekker in mijn vel zat, keek ik wel tien keer uit voordat ik aan andere mensen vroeg wat ze van mij vinden en of ze een tip voor mij hadden. Mijn toenmalige werkgever liet mij echter zien dat ik mij hiermee alleen maar kleiner aan het maken was en dat ik mijn groeipotentie ontliep.

Hij heeft mij geholpen om feedback te vragen, eerst over dingen die ik in mijn werk deed en later steeds persoonlijker, dus echt over mij. En het bleek dat ik veel meer positieve feedback kreeg dan negatieve. En dat de negatieve feedback over het algemeen als tips werden gebracht en niet bedreigend waren.

Werd ik dan nooit geraakt? Natuurlijk en dat betekende werk aan de winkel. Onderzoeken wat mij raakte en waar in deze feedback de ‘feet forward’ lag.

TIP 2


En nu, 15 jaar later, ben ik uitstekend opgewassen tegen feed-back. Ik heb zoveel ervaringen en zoveel positieve feedback gekregen, dat mijn eigenwaarde op een hoog niveau is beland. Feedback die negatief is, krijg ik nog steeds. Weliswaar minder dan positieve, maar toch.

Soms raakt mij dat nog en dan kijk ik waar de les ligt. Meestal kan ik zien wat de boodschap achter de boodschap van de ander is. Kan ik vanuit een neutrale en rustige houding ontdekken wat er bij de feedbackgever of geefster gebeurt en of het zinvol is om iets moois terug te geven.

Want dat is voor mij een waarde geworden: elke vorm van feedback, positief of negatief, is een cadeautje dat je uit mag pakken. Om er vervolgens mee te doen wat je wilt. Dus: doen, doen, doen…

Maak ruimte en tijd voor jezelfDruk, druk, druk. Wat nou druk? Druk is dat wat jij jezelf oplegt omdat jij graag wilt dat een ander blij met je is… Of niet soms? Hoe het ook voor jou is, feit is dat werkdruk, druk in je privé- leven, druk in onderlinge relaties het niet makkelijker voor je maken.

Ieder mens heeft tijd en ruimte voor zichzelf nodig. Tijd om naar zichzelf te kijken, tijd om te zien wat goed gaat en waar tips voor jezelf liggen. Maak je die tijd en ruimte niet, dan heeft dat effect op je eigenwaarde. Immers, je kent jezelf minder waarde toe, dan je waard bent.

Je bent het immers waard om energie en tijd in te steken. En wel op de eerste plaats door jezelf. Zorg er dus voor dat je iedere dag minimaal een half uur de tijd hebt voor jezelf. Tijd om je terug te trekken, om bijvoorbeeld aantekeningen te maken over hoe de dag is verlopen. Waar je blij mee bent en wat je morgen anders wilt. Dat ondersteunt je om te werken aan jezelf en aan je eigen waarde.

Die periode van terugtrekking, van naar jezelf kijken, geeft je de ruimte om focus te houden. Je kunt je daardoor beter richten op waar je heen wilt in je leven en wat daar voor nodig is. Ook sta je meer stil bij wat andere mensen werkelijk van je vinden en niet wat jij denkt dat andere mensen van je vinden.

Kijk ik naar mijn eigen leven, dan heeft de periode waarin ik trouw elke avond twintig dingen op schreef waar ik blij om was mij geholpen om de focus op het goede te houden. Ook dwong het mij na te voelen en te denken over wat ik wilde veranderen

TIP 3


en hoe ik mijn eigenwaarde wilde opbouwen. Mijn tip voor jou is om zo’n boekje naast je bed te leggen. En er elke dag minstens twintig zaken in te schrijven die goed zijn gegaan en waar je blij mee bent. En tien daarvan moeten over jou gaan.

Op die manier ken jij jezelf weer de waarde toe die veel andere mensen allang in je zien en wat jij vergeten bent. Maar ja, hoe wil je ook anders als jij er niet bij stil blijft staan…?

Complimenten zijn echt voor jou!Herken jij het bij jezelf? Iemand geeft je een compliment en je voelt je helemaal opgelaten. Liefst wil je dat de aandacht direct van je af wordt gehaald. Of ben jij iemand die een compliment direct relativeert of afzwakt: het was geen moeite, iedereen zou dit toch doen, enzovoorts. Of ben jij iemand die direct een compliment terug geeft: ja maar jij hebt het nog beter gedaan hoor!

Hoe je reactie ook is, merk je wat het effect is? Een compliment geef je oprecht, dus hoor je een compliment ook oprecht te ontvangen. De energie die van een positief gebaar of compliment op je afkomt, is als een warme douche. Ga er niet direct een boel koud water bij mengen, ga niet direct naast de warme straal staan en ga niet proberen het warme water terug de kraan in te duwen…

Jij bent het waard om een compliment te ontvangen. Leer het te ontvangen, binnen te komen, leer stil te zijn als je een compliment krijgt. Zeg hooguit wat het met je doet: ik word er stil van, verlegen, enzovoorts. Door dat uit te spreken zul je merken dat je op termijn minder de neiging krijgt om het compliment ‘weg te wuiven’.

Het uiteindelijke effect is dat je eigenwaarde enorm toeneemt. De energie van het compliment doet zijn werk in je lichaam en je focus zal meer toegaan naar het goede.

Wees je er dus steeds weer van bewust hoe jij omgaat met de cadeaus die andere mensen jou geven. Want complimenten zijn er echt voor jou.

TIP 4


De tip is om de komende keer dat jij een compliment ontvangt, er direct bij stil te staan wat het met je doet. Dus direct voelen in je lichaam en dat ook toelaten. Rustig blijven doorademen, bedanken en niets terug zeggen. Al moet je je tong af bijten bij wijze van spreken.

En wil je toch een compliment terug geven? Wacht dan rustig een ander moment af om het compliment te geven. Dan komen de energie en positiviteit van dat compliment ook volledig tot hun waarde.

Denk altijd positief!Wel eens over nagedacht hoe jij ervaringen opdoet? Een ervaring begint in eerste instantie altijd met een beeld. Dat gebeurt volkomen onbewust en je kunt het ook niet tegenhouden of veranderen. Alles wat op je afkomt, wordt direct omgezet in een visueel plaatje.

Vanuit dat beeld ontstaan gevoelens. Je ziet/creëert het beeld en dat beeld roept gevoelens op. Dit zou je emoties kunnen noemen, dan zit er een etiket op als boosheid, blijheid, woede, rust enzovoort. Vanuit die gevoelens ontstaan acties. Het beeld zorgt voor een gevoel en vanuit dat gevoel ontstaat handelen. En dat leidt uiteindelijk tot een resultaat. Gewenst of ongewenst.

Dat is handig wat het zorgt ervoor dat heel veel zaken in je leven min of meer ‘automatisch’ verlopen. En het kan ook een valkuil zijn. Want wat nu als je eigenwaarde nog niet op het gewenste niveau is? Dan kan het zijn dat je meer negatieve gedachten hebt dan positieve. En dat betekent dat er meer negatieve gevoelens dan positieve en daardoor meer negatief gerichte acties dan positieve en daardoor meer negatieve resultaten dan positieve. En dan ben je mooi in de aap gelogeerd!

Hoe dat te veranderen? De tip is eenvoudig: denk altijd positief. Misschien denk je nu: makkelijker gezegd dan gedaan. Ik ga je vertellen hoe ik dit heb omgebogen in mijn leven. Naast de al eerder genoemde tip om elke dag te evalueren en de positieve ervaringen op te schrijven, ben ik mijn eigen gedrag gaan analyseren. En ik heb mij simpelweg voorgenomen om iedere keer dat ik mij betrapte op negatieve gedachten tegen mijzelf te zeggen: ‘Stop, anders denken nu!’ En dat werkt. Wat ook werkt is jezelf bij elke negatieve gedachte de vraag te stellen: ‘Wat is er leuk aan deze situatie of gedachte?’ Dit is er wel eentje voor

TIP 5


gevorderden, want het zou zomaar kunnen dat je er nu en dan behoorlijk gefrustreerd van raakt. En wellicht is dat ook de bedoeling. De urgentie om het anders te doen moet zo groot worden, dat je het ook daadwerkelijk gaat doen.

Je kunt ook anderen inschakelen om je op liefdevolle wijze te confronteren als je vanuit een negatieve gedachte acties onderneemt. Zodat jij direct kunt omschakelen naar een positieve focus. En dan zul je merken dat je al heel snel meer eigenwaarde krijgt en dat er veel zaken in je leven anders gaan lopen.

Wees je bewust van je lichaamstaal Uit onderzoek is gebleken dat mensen met depressieklachten minder depressief worden als ze elke dag gaan hardlopen. Dit heeft een aantal redenen. Enerzijds komt er bij lichamelijke duurinspanning endorfine vrij, wat een plezierig gevoel oplevert. Anderzijds wordt het effect gerealiseerd doordat hardlopers een bepaalde lichaamshouding hebben, namelijk rechtop, open, borst vooruit, hoofd omhoog.

En juist die lichaamshouding voorkomt dat de ‘neerslachtige’ houding die past bij depressie niet kan worden gerealiseerd. Zodat lichaamshouding en geestestoestand niet langer ‘matchen’ met elkaar. Met als effect dat de depressieklachten af kunnen nemen.

Dit kun je ook omdraaien. Jouw houding bepaalt dus in be-langrijke mate hoe je je voelt, hoe mensen naar je kijken en behandelen en hoe jij met jezelf om gaat. Je kunt dus op wel heel eenvoudige wijze werken aan je eigenwaarde en wel door je lichaamshouding te veranderen.

De tip is om daar consequent bij stil te staan. Let op je houding, op je ademhaling, op de manier waarop je loopt en staat. En, nog belangrijker, ook als je je nog niet optimaal voelt dan kun je door alleen je lichaamshouding te veranderen al een ander gevoel in jezelf creëren.

Om nog maar te zwijgen van het effect dat een positieve lichaamshouding heeft op de interactie met andere mensen!

TIP 6


Vergelijk jezelf met jezelf Jij bent uniek in je soort. Van alle exemplaren mens die er in deze wereld rondlopen ben jij een volkomen uniek onderdeel. Niemand is zoals jij, niemand zal ooit zoals jij worden. Is dat niet fantastisch: jij hebt het dus als uniek wezen helemaal zelf voor het zeggen met betrekking tot je eigen leven.

Want zeg nou zelf: wat weten anderen daar nou van? Er is er maar één die alle kenmerken van jou helemaal scherp voor ogen heeft. En dat ben jij zelf.

De tip is daarom om te stoppen met het vergelijken van jezelf met anderen. Het is zinloos, kost energie en het levert je nauwelijks iets op. Alleen informatie over een ander uniek exemplaar op deze wereld, met een volkomen andere achter-grond, opbouw en levensgeschiedenis dan jij. En vaak vergelijk je jezelf alleen met anderen op de negatieve punten. En niet in de zin van je eigen unieke kwaliteiten waarbij je gaat kijken wie die kwaliteiten niet hebben en wat ze van jou zouden kunnen leren.

Niet meer vergelijken betekent overigens niet dat jij niet iets van anderen zou kunnen leren. Integendeel! Kijk gerust naar anderen om te zien welke eigenschappen of kwaliteiten jij zou willen ‘lenen’. En onderneem actie om daar ook te komen. Je hoeft alleen niet de persoon en zijn kwaliteiten met jezelf en je negatieve eigenschappen te vergelijken.

Vergroot je eigenwaarde door vanuit respect en trots op je eigen kwaliteiten naar anderen te kijken. Zodat je nog respect krijgt voor de unieke mens die je bent.

TIP 7De tip is om daar consequent bij stil te staan.

Let op je houding, op je ademhaling, op de manier waarop je loopt en staat.


Focus op het goede in jouNu we het toch over vergelijken hebben. Deze tip gaat over het vergelijken van jezelf met jezelf. Wist jij dat je, als je 18 jaar oud bent, al 180.000 keer hebt gehoord wat je niet goed doet en slechts 20.000 keer wat je wel goed doet? Waarbij die 20.000 keer ook nog geconcentreerd zijn in de eerste jaren van je leven? Tel uit je winst!

Dit heeft uiteraard effect op de focus in je leven. Als je 9 keer zoveel hoort wat niet goed gaat dan wat wel goed gaat, dan ga je dat ook nog geloven. Kortom, je focus gaat naar wat niet goed is aan jou in plaats van wat wel goed is. En dat heeft direct effect op je eigenwaarde.

De manier waarop je gedrag ontstaat, is als volgt: een situatie waar je in zit, creëert direct een beeld in je hersenen. Je hersenen werken met plaatjes, dus elke situatie geeft een plaatje in je hersenen. Dit kan positief of negatief zijn. Je hebt net gezien dat het vaak negatief is.

Vanuit het beeld/de plaatjes ontstaat direct een gevoel of emotie. Die kan weer positief of negatief zijn. En vanuit dat gevoel of die emotie ontstaat een reactie, ofwel gedrag. En dat gedrag heeft weer een effect of gevolg. En zo ontstaat een cirkel van beelden, van emoties, van gedrag en van effecten.

Om lekkerder in je vel te zitten en meer eigenwaarde te krijgen is het dus belangrijk om naar de positieve zaken te kijken. Stel jezelf dus altijd eerst de vraag: wat is goed aan mij in deze situatie? Wat doe ik goed? Hierdoor ligt de focus op het goede in jou en dat heeft een heilzaam effect op je eigenwaarde.

TIP 8De tip is daarom om te stoppen met het vergelijken van jezelf met anderen.

Het is zinloos, kost energie en het levert je nauwelijks iets op.


Natuurlijk kun je daarna de vraag stellen: wat kan ik nog beter doen, waar ligt groei voor mij? Daardoor krijg je, vanuit een positieve ‘mind-set’ een helder en veel neutraler antwoord op je vraag.

De tip is dus om zelf te beginnen met positief kijken, met complimenten geven, met in elke situatie te kijken naar het goede. Zelfs als de situatie niet leuk is. Ik geef in trainingen vaak de tip om ook bij heel vervelende situaties of bij nare emoties de vraag te stellen: Wat is hier leuk aan? Het is een confronter-ende vraag die dwingt om de focus te verleggen. Je zult merken dat, als je dat doet, elke situatie twee kanten heeft. En jij mag kiezen aan welke kant je wilt staan…

D4: Dromen, Denken, Durven, DoenIn het trainingsconcept Focus on the Future (zie ook de website www.focusonthefuture.nl), de methode achter mijn bedrijfs- en open inschrijvingstrainingen, werk ik met D4. Met dromen, denken, durven en doen. Dit heeft te maken met het onder- scheidt tussen je bewuste ‘mind’ en je onbewuste ‘mind’.

Uit onderzoek blijkt dat je bewuste mind slechts 5% van je handelen bepaalt. Dus dat wat je daadwerkelijk beslist en waar je over nadenkt. De overige 95% van je gedrag wordt onder invloed van je onbewuste geregeld. Dat is op zich niet erg, want het is handig dat je bepaalde automatismen in je handelen en gedrag hebt. Want, als jij morgen niet meer weet hoe je moet tandenpoetsen of lopen, dan is dat toch even lastig.

Echter, het effect van het bewuste wordt chronisch overschat. Je onderbewuste heeft vaak het heft in handen en daardoor ontstaat strijd die je fysiek in je lichaam kunt voelen. In de vorm van twijfel, angst, boosheid, frustratie enzovoorts.

Je onbewuste doet dit niet voor niets. Het beschermt je graag tegen pijn en wil het liefst plezier. En wel NU. Met andere woorden, als jij bewust iets wilt veranderen en het levert je over een poosje ander gedrag op (bijvoorbeeld een slanker lichaam), dan is het enige wat je onbewuste denkt: sporten levert mij NU niets op, alleen maar vermoeidheid.

Om je onbewuste mee te krijgen en bewuste en onbewuste op één lijn, dien je kleine stapjes te maken, het eindresultaat te vertalen in tussendoelen en je onbewuste vooral te vertellen welk probleem er wordt opgelost dat pijnlijk is en wat voor

TIP 9


bonus van plezier er ligt te wachten. Dan is het onbewuste direct ‘wakker’.

Daarom is ‘dromen’ van belang. Droom wat je wilt, zorg ervoor dat die dromen zowel bewust als onbewust acceptabel zijn. Na het dromen komt het denken. Hoe zorg ik ervoor dat mijn dromen uitkomen en ik het onbewuste mee krijg. Hier breng je structuur aan en zorg je voor kleine stapjes en tussendoelen.

Na dromen en denken komt durven. Hier moet je actie gaan ondernemen. Dat kan alleen als er harmonie is met het on-bewuste, anders kost het je bakken energie en is het resultaat vaak tegenvallend. Dus neem je onbewuste mee en creëer tussenbeloningen die plezierig zijn en passen bij je doelen (dus geen reep na het sporten, maar een lekkere massage…).

Durven betekent uit je comfortzone stappen, in de stretching- zone van je leven. Het boek De Kracht van Angst dat ik in samenwerking met Marc Schwencke heb geschreven, gaat hierover. Er gaat een proces van gedrag herkennen, erkennen, loslaten en veranderen aan vooraf. Wil je hier meer over weten? Surf dan naar www.dekrachtvanangst.nl voor een gratis down-load die bij het boek De Kracht van Angst hoort.

Na durven komt doen. Dit loopt parallel met durven. Door de angst heen is soms letterlijk een stap nemen. Door kleine stapjes te definiëren en de stapjes zo leuk en aantrekkelijk mogelijk te maken, wordt doen een stuk eenvoudiger.

Door D4 groeit je eigenwaarde. Je zult merken dat je op die manier persoonlijk sneller groeit en je meer plezier hebt.

Eerlijk naar jezelf: niks moet Laten we wel zijn… er moet helemaal niks in je leven. Is dat even een opluchting? Er is er maar eentje in jouw leven die bepaalt of er iets moet en dat ben jij. En wees eerlijk: jij bent vooral degene die vindt dat er iets moet. Je moet aardig zijn, je moet op tijd zijn, je moet klaar staan voor anderen, je moet je werk op tijd af hebben, je moet je best doen voor je relatie, je moet plezier hebben, je moet naar die verjaardag toe waar je geen zin in hebt, je moet… enzovoort.

En dat doe jij mooi zelf! Want, als je het helemaal terug haalt naar de essentie, dan moet jij helemaal niets. Niemand trouwens moet iets. Je besluit of je iets doet en als je dat besloten hebt, dan doe je het. Omdat je erachter staat.

Zou het kunnen dat je in je opvoeding hebt geleerd dat je veel dingen moet? En dat je dat bent gaan geloven? Jij hebt een eigen vrije wil en vanuit die eigen vrije wil maak je de keuzes. De vraag is: maak je die keuzes vanuit je hart, omdat je weet dat het goed voor je is? Of omdat je er een ander een plezier mee doet.

Hoe ben jij als gezelschap tijdens een verjaardag waar je helemaal geen zin in hebt? Hoe ben jij als je op je werk zit te stressen om je werk af te maken, terwijl je ook zou kunnen communiceren dat het teveel voor je is en je hulp nodig hebt. Hoe ben jij in je relatie met andere mensen omdat je zo nodig aardig moet zijn? Zachte heelmeesters maken stinkende wonden…

Kortom, wees eerlijk naar jezelf. Niets moet. Doe alleen de dingen waar je achter staat, waar je van voelt dat ze goed voor je zijn

TIP 10


en waar jij je meerwaarde laat zien. Ga je naar die verjaardag? Ga er dan heen om de ander te laten zien dat je interesse hebt. Dat je er voor die ander bent. Heb je een relatie? Spreek je uit op punten als dat voor jou goed voelt. Luister naar je hart. Dat is iets wat je zou moeten doen…

Een collage van je geluksgebiedenJe hebt inmiddels tips gehad over focus, over het goede, over het creëren van het leven dat jij wilt leiden. Je eigenwaarde gaat ook omhoog door beelden te geven aan het leven dat jij wilt leiden. En hierbij hoef je je niet in te houden of kleiner te maken: dromen zijn onbegrensd.

De collage ontdekte ik enige jaren geleden. Een collage is een groot vel papier met daarop plaatjes en teksten over dat wat jij graag wilt bereiken. Mijn eerste collage is inmiddels bijna helemaal gerealiseerd en de tweede hangt aan de muur.

Wat ga je doen als je een collage maakt? Verzamel plaatjes op al je geluksgebieden. Dus over je gewenste fysieke gezondheid, je eigenwaarde, je relaties, je werk en de zin van jouw leven. Plak een foto van jezelf in het midden, eentje waarop je lacht. Om je foto heen plak je alle plaatjes met mooie dingen over wat jij wenst. En je plakt er teksten bij die je ondersteunen.

Het effect is tweeledig. Weet je nog dat je hersenen met beelden werken? Door elke dag te kijken naar je collage geef je jouw hersenen voeding. En die beelden leveren gevoelens op (in dit geval heel positieve) en die gevoelens leiden naar gedrag en dat leidt naar gevolgen.

Kortom, je bent het leven aan het creëren dat jij graag wilt. Doordat je deze beelden keer op keer bekijkt zorg je voor focus. Focus op het goede en focus op wat jij wilt. Het directe effect is dat jij in de dingen die je doet steeds je focus als uitgangspunt neemt. En daardoor ‘filter’ jij uit alle indrukken en interacties in je leven precies die bij je focus passen. En zo komt je toekomst

TIP 11


naar je toe. Het is heel eenvoudig. Gewoon doen en vertrouwen. Let wel op wat je allemaal wenst. Het kan zomaar ineens allemaal gebeuren. Dus, maak een mooie collage, hang hem op een goed zichtbare plek neer en kijk er elke dag naar. Je zult zien dat er veranderingen optreden en dat je acties in ieder geval een stuk leuker worden.

Ga eens lekker onder de streep zitten! Dit is wellicht de meest vreemde tip die je in deze reeks te lezen krijgt. Ik vraag je namelijk om eens lekker negatief te doen. Lekker te klagen, of, in mijn trainingstermen, lekker onder de streep te gaan zitten. Onder de streep houdt voor mij in dat je geen actie meer onderneemt, klaagt en iedereen verantwoordelijk houdt voor jouw geluk, behalve jezelf.

Weet je dat dat heerlijk kan zijn? Gewoon lekker klagen en zeuren. Miljoenen mensen beheersen het tot in perfectie, dus waarom zou jij het niet mogen? En, het levert je nog wat op ook, namelijk informatie over wat je in ieder geval niet wilt in je leven.

Deze tip houdt in dat je nu en dat ook de kanten van jezelf ontdekt die je tegenhouden van actie, die je aangeven wat er niet goed is en niet kan. In mijn beleving ben je op dat moment in contact met het stuk van je onbewuste dat je zou kunnen omschrijven als een gekwetst kind. Een kind dat alles er eens uit wil gooien, klagen en de schuld geven.

Geef dat kind gerust aandacht en kijk wat je voor dat kind kunt doen. Vraag wat het nodig heeft en je zult verbaasd zijn. Kom tegemoet aan de wensen en je merkt dat dit kind met je wil meewerken en daarmee een groot stuk van je onbewuste.

Want, zoals je weet, je onbewuste wil weg van pijn en naar plezier. Net als een ‘klein kind’ dat wil. Wat leuk is, dat wil ik wel, wat niet leuk is daar word ik boos van of ga ik van huilen. Als je op die manier aandacht geeft aan je onbewuste, vanuit meedenken en probleemoplossen, dan levert dat een hoop op.

TIP 12


Het maakt het leven een stuk makkelijker, moeitelozer en levert energie op. En je eigenwaarde kikkert er direct van op, want je onbewuste gaat vóór je werken in plaats van tegen je.

Oefen met nieuwe ervaringenHet leuke aan kleine kinderen is dat ze nog zoveel kunnen leren en willen leren. Kijk maar eens naar een kindje dat wil leren lopen of kruipen. Het oefent, valt, huilt, struikelt, huilt, oefent, valt weer, huilt weer, kijkt om zich heen, lacht om de aanmoediging, krijgt frustratie als het niet lukt, enzovoort.

Maar opgeven? Ho maar! Een kind gaat door. Misschien omdat het om zich heen zoveel ‘succes’ ziet: iedereen loopt! Misschien omdat een kind onbewust nog niet veel ervaringen en feedback heeft over waarom iets niet zou ‘moeten’ (daar is ie weer!).

Want stel dat jij met alle kennis die je nu hebt morgen opnieuw moet leren lopen. En je knikkert in het eerste uur vijftig keer met je hoofd tegen de grond. Zou jij dan nog actie ondernemen of zou je lekker gaan zitten waar je zit en denken: het zal mijn tijd wel duren…? Zeg eens eerlijk.

Ik denk dat veel mensen zouden kiezen voor blijven zitten. Diezelfde steen heb je na een paar keer wel ontdekt en ezel worden kan altijd nog. Kortom, veel mensen zijn afkerig geworden van nieuwe dingen leren, nieuwe ervaringen.

Het onbewuste speelt hier een sterke rol in. Nieuwe ervaringen? Alleen als ze leuk zijn, anders liever niet. Je hebt inmiddels ontdekt hoe dat anders kan met D4. Een extra stimulans kan zijn om jezelf te beseffen dat als je het woord ‘oefenen’ plakt op nieuwe ervaringen, het een andere lading krijgt.

Dus niet meer zeggen dat je iets nieuws doet, maar dat je ‘oefent’ met iets nieuws. Het verlaagt de drempel voor je onbewuste

TIP 13


(het geeft namelijk de mogelijkheid om terug te keren naar de eerdere situatie) en zorgt toch voor ervaring en feedback. Vraag hulp, je kunt

het zomaar krijgen! Herken je het bij jezelf: aan blijven ploeteren, tegen de klippen op werken, terwijl je er geen gat meer in ziet. Of ergens niet zo goed in zijn en het toch willen volbrengen. Totdat je er gefrustreerd van wordt.

Voor mij was erkennen dat ik bepaalde dingen in mijn leven niet goed kan een heerlijke stap in mijn leven. Nu hoef ik ze niet meer te doen en mag ik om hulp vragen! Ik heb immers erkend dat mijn talenten zich niet op dat bewuste vlak bevinden.

En weet je wat nog leuker is? Sinds ik hulp ben gaan vragen, krijg ik ook echt hulp. Mensen die namelijk wel het talent heb-ben dat ik mis, vinden het heerlijk om dat te laten zien en daarmee andere mensen te helpen.

Soms denk ik, had ik dat maar eerder geweten! Nu is het voor mij in ieder geval geen probleem meer om hulp te vragen bij diverse zaken. Het leuke is dat ik mij beter voel en dat ik ook nog eens de eigenwaarde van een ander help vergroten. Over twee vliegen in één klap slaan gesproken.

Dus: vraag hulp, veel en vaak. Je kunt het zomaar krijgen!

TIP 14


FEEST als iets gelukt is!Wel eens gezien hoe Italianen of Spanjaarden feest vieren als ze blij zijn of trots? Die gaan uit hun dak en maken een hoop kabaal. Bij ons is het al ‘te gek’ als we met piepstem ‘hoera’ roepen of een klein vingertje in de lucht steken.

Besef hoe belangrijk het is om FEEST (met hoofdletters) te vieren als je iets hebt bereikt. Om te juichen, blij te zijn en jezelf complimenten te geven.

Onze eigenwaarde vergroten we door onszelf de beloning en bevestiging te geven die we verdienen als iets gelukt is. Dat heeft een direct effect op je energiehuishouding, je gevoel en de beelden die je creëert voor jezelf.

Stop dus met klein doen en klein zijn als iets is gelukt. Verontschuldig je nooit als jij iets kunt en een ander niet. Wees blij, wees trots, juich, vier feest, beloon jezelf. Daar word je blij van!

TIP 15Het leuke is dat ik mij beter voel en dat ik ook nog eens de eigenwaarde van een ander help vergroten.


Sta stil bij wat je bereikt hebt Ga jij regelmatig ‘stil zitten’. Stil zitten en luisteren? Luisteren naar jezelf, naar je innerlijke stem. Naar de stem die je vertelt wat je allemaal hebt bereikt in de afgelopen periode. Die je laat zien wat voor stappen je al hebt gezet.

In de trainingen die ik geef nemen we daar bewust tijd voor. Groei went namelijk snel. Ander gedrag is na een week of zes al ‘gewoon’ voor je. Het is dan helemaal geïntegreerd in je hersenen en het is dan een automatisme geworden. En je staat er niet meer bij stil dat het anders was.

Dat is aan de ene kant heel fijn, want daardoor kun je snel en effectief je leven veranderen en dingen bereiken. Aan de andere kant ontstaat daardoor soms het gevoel dat er ‘niets’ verandert. Zeker niet als het kleine stapjes zijn.

En juist die kleine stapjes zijn belangrijk. Het betekent namelijk dat je onbewuste met je is meegegaan. Een grote stap is grote verandering. Echter, de kans op terugvallen is ook groter.

Door stil te staan, te voelen, terug te kijken en te luisteren, ontdek je hoe hard je groeit. Schrijf het op, maak aantekingen en lees het regelmatig terug. Vooral als het even minder loopt. Je zult zien dat je daar blijer van wordt en je eigenwaarde ook.

TIP 16Besef hoe belangrijk het is om FEEST (met hoofdletters) te vieren als je iets hebt bereikt.


D3: Doen, Doen, DoenEén van de slogans tijdens mijn trainingen is D3. Ofwel: je dient het gewoon te doen, doen, doen. Er wordt in de zelfontwikkeling- sector veel gesproken over dat het op je pad komt, dat het zo moet zijn en dat het is zoals het is. Allemaal waar en allemaal niet waar. Er is er maar één verantwoordelijk voor het leven dat hij of zij leidt of lijdt. En dat ben jij zelf.

Jij hebt het in je om actie te ondernemen, om dingen anders te doen, om van onder naar boven de streep te gaan als je dat wilt. Je hebt ook de keuze om niets te doen. Ook prima. Voor sommige mensen is juist niets doen een actie van onder naar boven de streep. Het is maar net hoe je in elkaar zit.

Wat voor iedereen geldt, is dat geen actie altijd leidt tot dezelfde uitkomst als je altijd hebt gekregen. Als je morgen doet wat je vandaag deed, dan ziet je toekomst eruit als gisteren. Kortom, je komt geen steek verder.

Wil jij je eigenwaarde blijvend verhogen? Wil jij verder komen in je leven? Dat heb je actie nodig. Dit boek lezen bijvoorbeeld. Of gecoacht worden, of een training volgen, live of online. Allemaal manieren om aan jezelf te werken. En jij kunt de stap zetten. Het draait om doen. Om doen, doen, doen!

TIP 17Door stil te staan, te voelen, terug te kijken en te luisteren, ontdek je hoe hard je groeit.


O3: Oefenen, Oefenen, Oefenen Naast doen, doen, doen, geldt dat daar ook O3 bij komt kijken, namelijk oefenen, oefenen, oefenen. Gedragsverandering is een proces van oefenen. Elke keer opnieuw oefenen, totdat je merkt dat het beter gaat, dat het automatisch gaat, dat het lekker loopt.

Toen ik mij voornam om mijn baas te gaan vertellen dat wat hij deed als leidinggevende mij demotiveerde, toen kwam dat de eerste keer niet lekker uit mijn mond. Echter, doordat ik erin bleef volharden en hem keer op keer bleef wijzen op het feit dat ik anders behandeld wilde worden, voelde ik mij sterker worden. Het onwennige was eraf, ik was helemaal oké met mijn houding naar hem.

Was ik daar gespannen voor? Jazeker. Stond ik de eerste keer te hakkelen en zweten? Natuurlijk. Had ik thuis geoefend? Ook dat. En ik merkte dat door oefenen ik er beter in werd. En dat mensen het fijn vonden als ik zei wat ik vond. En ik bleef oefenen.

Het uiteindelijke effect: ik spreek mij uit en geef feedback. Ik zeg wat goed gaat en wat beter kan. Dat kan jij ook! Gewoon oefenen, oefenen, oefenen. Moet jij opletten wat er met je eigen waarde gebeurt!

TIP 18Voor sommige mensen is juist niets doen een actie van onder naar boven de streep.


Beklim de berg stap voor stapWat ik veel zie in trainingen en dan met name zelfontwikkeling- trainingen is dat deelnemers in een weekend of een dag een enorm goed gevoel wordt bijgebracht. Even helemaal onder- gedompeld in kracht, met mooie ervaringen en feedback.

Op zich is dat prima. Aan de andere kant hoor ik en zie ik dat veel deelnemers thuis komen, zich een week top voelen en dat daarna het aftakelingsproces van het gevoel begint. En dat ze niet goed weten hoe ze dat goede gevoel terug moeten krijgen. Ze zijn, in mijn beleving, bovenop een berg gezet met een euforisch gevoel, knikkeren er door de gewone uitdagingen van het leven weer af en daar staan ze. Onderaan de berg omhoog te turen. Hoe kwam ik ook alweer op de top?

Wat ik belangrijk vind is dat berg stap voor stap te beklimmen. Je weet inmiddels waarom dat voor je onbewuste belangrijk is en hoe je bewuste daar van profiteert. Niet alleen helpt de berg stap voor stap beklimmen je om af en toe een stapje terug te doen, om even stil te staan en van het uitzicht te genieten, het helpt je ook om de weg terug te vinden als je het alleen moet doen.

Voor mij is de pad over de berg je levenspad. Stapje voor stapje helpt meer dan in één keer bovenop de berg zitten. Je hebt dan een hoop ervaringen gemist en waardeert het uitzicht veel minder dan stapsgewijs het uitzicht tegemoet te treden. En door alle ervaringen onderweg groeit je eigenwaarde en word je een completer mens.

TIP 19Elke keer opnieuw oefenen, totdat je merkt dat het beter gaat, dat het automatisch gaat, dat het lekker loopt.


Investeer in jezelf op alle geluksgebieden Persoonlijke groei kenmerkt zich door geluk na te streven op al je geluksgebieden. Of het nu gaat om je fysieke gesteldheid, je eigenwaarde, de zin van het leven, je relaties of je werk en bezit: je bent het meest gelukkig en ervaart het meeste welzijn als je op alle vlakken aan jezelf werkt en groei nastreeft.

Want, ook hier geldt: 1 plus 1 is 3. Ofwel het synergie-effect. Als jij lekker in je vel zit fysiek gezien, dan heeft dat effect op je relaties. Als jij weet waar je het voor doet in je leven, dan heeft dat effect op je werk, je relaties en je eigenwaarde. Als jij een goede relatie hebt, dan werk je beter en met meer plezier. Heb je een leuke baan, ben je thuis ook leuker.

Kortom, ze haken allemaal op elkaar in. De andere kant dus ook. Want, zit het tegen in je werk, dan neem je dat mee naar huis, heb je een partner waar het niet mee loopt, dan pieker je daarover op je werk. Ben je te dik, voel je je niet goed of heb je fysieke beperkingen? Dan zou dat zomaar je eigenwaarde omlaag kunnen halen.

Het heeft dus zin om al je geluksgebieden onder de loep te nemen en te investeren in geluk en welzijn op al die gebieden. Dus voldoende bewegen en gezond eten, voor jezelf opkomen en zelfvertrouwen ontwikkelen, de juiste baan kiezen en daarin jezelf laten zien, je relaties onderhouden en je dromen najagen.

Hoe je dat allemaal kunt doen? Om te beginnen met het doorwerken van dit gratis boekje. Daarmee krijg je tips om je eigen-waarde te vergroten en dat heeft effect op je andere levensgebieden.

TIP 20Stapje voor stapje helpt meer dan in één keer bovenop de berg zitten.


Verder kun je door middel van boeken aan je ontwikkeling werken. Je vindt er een aantal op mijn website, zoals Creëer je eigen Toekomst, Laten we Wel-Zijn! of de Kracht van Angst. Of met behulp van cd’s als In je Element, Ruimte, Visualisatie of Emotioneel Evenwicht.

Daarnaast kun je op mijn website een online training doen die je op alle levensgebieden inzicht geeft, herkenning brengt, ondersteunt bij het accepteren van je situatie, bij het loslaten en het veranderen daarvan. Die training is uniek in zijn soort. Niet eerder kon je vanuit je eigen veilige omgeving in je eigen tijd en je eigen tempo een zo grote zelfontwikkelingtraining doen.

Wil jij groeien op al je levensgebieden? Kijk dan voor de online training op www.eddievanderwereld.com/latenwewelzijn.

Jij bent het waard om je levensgebieden te laten groeien. Zodat 1 + 1 + 1 + 1 + 1 geen 5 maar 10 is!

Uitzicht betekent ‘uit zicht’…Ik heb het eerder al over de berg gehad waarop je in één keer kunt zitten of stapsgewijs. Als het goed is weet je nu dat het leuker, mooier en leerzamer is om het pad over de berg te volgen en niet in één sprong op de top te zitten. Je zult dan veel meer genieten van het uitzicht.

En daar gaat deze tip over. Wat veel mensen doen in het leven (en ik herken het van mijzelf in het verleden) is een droom of doel najagen. Noem dat ‘boven op de berg’. En als die droom of dat doel dan bereikt is en je zit boven op de berg, dan kijk je om je heen en wat zie je dan? Wat voor uitzicht heb je dan? Een andere, hogere berg vlakbij! En dan wil je daar heen.

Daarmee vergeten veel mensen dat het leven een aaneen-schakeling van bergen is. Mooie bergen om te beklimmen, steeds weer nieuw, steeds weer anders. En door alleen maar te kijken naar de volgende berg wordt het uitzicht vergeten.

Sterker nog, uitzicht betekent niets ander dan ‘uit zicht’. Ofwel, het is nog niet binnen je bereik, je ziet het wel, maar je ziet het niet… Voel je het verschil?

Deze tip is om het uitzicht binnen je bereik te halen. En dat doe je door onderweg te genieten. Door te genieten van het pad over of op de berg. Dan kom je van uit zicht tot in zicht…

TIP 21


Doe wat je graag wilt Je eigenwaarde vergroten is ook een kwestie van naar jezelf luisteren. Regelmatig de tijd nemen om jezelf te evalueren en je af te vragen: doe ik wat ik graag wil?

Eerder heb ik je al verteld over het maken van een collage. Een collage waar je je dromen op plakt met betrekking tot je geluksgebieden. En natuurlijk is het dan van belang om ook regelmatig stil te staan bij die collage of bij de dromen in je leven.

Neem minstens één keer per maand een halve dag om te mijmeren, om bij jezelf te rade te gaan of je aan het doen bent in je leven wat je graag wilt. Wat doe je goed, wat wil je anders of beter doen?

Door antwoord te geven op die vragen hou jij jezelf scherp, werk je aan je eigen waarde en kun je met meer plezier de dingen doen in je leven die je graag doet.

TIP 22Deze tip is om het uitzicht binnen je bereik te halen.

En dat doe je door onderweg te genieten.


Luister naar je lichaam!Je lichaam heeft een signaalfunctie. De pijntjes die je voelt of juist de energie en fysiek kracht die je hebt, zijn direct gerelateerd aan hoe fit jij tussen je oren bent. Je lichaam vertelt jou het verhaal van je mentale en emotionele gesteldheid. Alleen, vaak luisteren we niet of te laat.

Als ervaringsdeskundige op het gebied van burnout kan ik je vertellen dat ik al maanden mij uitgeput voelde, geen energie meer had en toch aan het ‘stuiteren’ was en niet meer kon slapen. Alles was doorgedraaid en mijn lichaam had al heel veel signalen gegeven. Eerst subtiel, door wat hoofdpijntjes, doen wat harder door nek- en rugklachten en toen uiteindelijk de hamer: een burnout en helemaal niet meer in staat om iets anders te doen dan slapen.

Als ik eerder naar mijn lichaam had geluisterd en de signalen serieus had genomen, dan was ik nooit zo uitgeput geraakt als ik vijftien jaar geleden was. Dan was ik eerder gestopt, had rust genomen en was ik gedwongen mij uit te spreken en zaken anders te gaan doen.

En daar zit hem ook de kneep. Je lichaam is een signaalfunctie, je lichaam liegt niet. Jij wel. Jij weet hoe je mentaal en emotioneel jezelf op vakkundige manier om de tuin kunt leiden. Om maar niet de verantwoordelijkheid te hoeven nemen voor jezelf.

Het effect is echter dat je eigenwaarde er een flinke deuk mee oploopt. Immers, op in ieder geval één van je geluksgebieden gaat het je niet voor de wind. En je weet inmiddels dat dat direct effect heeft op je andere geluksgebieden. Uiteindelijk kun je de signalen van je lichaam nooit ontkennen. En dus kun je er beter maar direct mee samenwerken.

TIP 23Wat doe je goed, wat wil je anders of beter doen?


Zeg dus niet langer: ik heb last van mijn rug. Vervang het door: mijn rug wil mij iets laten weten. En luister dan ook naar de signalen en de boodschap die er achter ligt. Werk je te hard, spreek je je niet uit, ben je inflexibel in je gedrag, vind je loslaten moeilijk, kun je je niet uiten in je relatie of zit je baas op je nek?

Geef eerlijk antwoorden op die vragen en neem actie. Je zorgt er mee dat je lichaam zich herstelt en dat jij verantwoordelijk-heid neemt voor je eigen leven. En daarmee meer waarde aan je leven geeft. Gewoon doen dus!

Nee zeggen mag! Ja ook trouwens Eén van de uitdagingen op het pad naar meer eigenwaarde is het durven zeggen van het woord ‘nee’. Ofwel, het aangeven van je grenzen en het bewaken van die grenzen. En dat is, als je het niet gewend bent (en je omgeving ook niet…) even wennen.

Je weet uit eerdere tips dat jij het hoogtepunt in je leven bent. Jij weet ook het best wat goed voor je is, want jij bent uniek in je soort. Dat betekent ook dat jij in iedere situatie voor jezelf kunt afwegen en mag afwegen of het voor je gaat werken of niet.

En daaraan is ook gekoppeld dat je ‘nee’ durft te zeggen. Nee zeggen is absoluut helend. Want het geeft je ruimte. Ruimte tot bezinning, ruimte tot andere keuzes en ruimte tot groei van je eigenwaarde.

Kortom: Nee zeggen is heerlijk.

En ja zeggen mag ook. Echter alleen als dat mentaal, emotioneel, bewust en onbewust ook echt voor je klopt. En let de komende tijd maar eens op, dat is veel minder vaak het geval dan je denkt.

Uitdagend? Absoluut, want vaak is het voor de omgeving even wennen dat er nu een ‘nee’ kan komen, waar het voorheen altijd een ‘ja’ was. Echter, je zult heel snel merken dat mensen er blij mee zijn dat je zo eerlijk bent. Want je lichaamstaal had je natuurlijk al lang verraden. En zo ben jij een authentieker, eerlijker, leuker mens, met meer zelfvertrouwen.

TIP 24


Ga om met succesvolle mensenEen goed voorbeeld doet goed volgen. En dat klopt. Je eigenwaarde kun je simpel en snel laten groeien door om te gaan met mensen die succesvol zijn. Succesvol op die geluksgebieden waarvan jij vindt dat er nog groei mogelijk is.

En nu denk je misschien: en waar vind ik die mensen dan? Het zal je verbazen hoe eenvoudig je ze kunt vinden. Vaak zijn het de mensen waar je een ‘allergie’ tegen voelt. Die iets met je doen wat je niet prettig vindt. En juist die mensen hebben je veel te leren.

Bepaal dus wat je wilt leren, waar je succesvol in wilt worden: fysiek, eigenwaarde, zingeving, relaties, werk en bezit. Vervolgens ga je op zoek naar mensen die op die vlakken de talenten bezitten. En ga je onderzoeken hoe zij zo succesvol zijn geworden.

Je kunt het ze trouwens gewoon vragen. Want dat is het kenmerk van een succesvol iemand: hij of zij is bereid dat succes met je te delen en je tips te geven hoe jij daar ook kunt komen.

Niet voor niets luidt een spreekwoord: Waar je mee om gaat, daar word je mee besmet. En zo is het: laat jezelf lekker besmetten met het virus van succesvol zijn. Een virus dat je eigenwaarde opwaardeert!

TIP 25Nee zeggen is absoluut helend.

Want het geeft je ruimte.


Hoera, maak lekker veel fouten! Misschien wel de makkelijkste tip van dit boek: maak lekker veel fouten. Het klinkt simpel en zo is het ook. Want fouten maken is oké. ‘Wie geen fouten maakt, maakt meestal niets’, zo luidt het spreekwoord.

Wie bereid is tot het maken van fouten doet ervaringen op, krijgt feedback en ontdekt als vanzelf de juiste methode en het juiste pad.

De kunst van veel fouten maken is ook dat het niet ‘erg’ meer voor je voelt. Je doet het immers zo vaak dat het gewoon is geworden. En het leuke van fouten maken is ook dat je bereid bent om actie te ondernemen. En daarmee zul je direct ook heel veel dingen goed doen.

Het is onderzocht onder medewerkers van bedrijven wat ze liever hebben: een manager die knopen doorhakt en daarbij af en toe de plank volkomen mis slaat, of een manager die weinig beslissingen neemt, zaken voor zicht uit schuift, wikt en weegt en zo af en toe een beslissing neemt. Die dan uiteraard wel de goede is.

Het antwoord? De medewerkers kiezen voor de manager die knopen doorhakt en fouten maakt. Simpelweg omdat ze zich bij die manager veiliger voelen. Er zit meer tempo in, er is meer dynamiek, ja er zijn fouten (en gelukkig, dan mag ik ze ook maken…) en de manager lijkt net een echt mens!

Dus: maak fouten en geniet er van. Tegenover elke fout staan een heleboel goede beslissingen.

TIP 26Bepaal dus wat je wilt leren, waar je succesvol in wilt worden: fysiek, eigenwaarde, zingeving, relaties, werk en bezit.


Slecht gevoel? Kom in actie!De natuurlijke neiging die ik bij mezelf herken van perioden waarin ik niet lekker in mijn vel zat, is dat ik stil ging zitten. Dat ik niet langer actie ondernam, maar een lijdend voorwerp werd in mijn eigen leven. Zo ging het jaren geleden en dat het niet het gewenste effect.

Ik heb dat goed in mijn oren geknoopt. Het is, zoals in een andere tip al gemeld, oké om soms eens lekker onder de streep te zitten. Als dat echter resulteert in een steeds slechter gevoel en in het totaal stoppen met acties ondernemen, dan ben je op het verkeerde pad beland.

Deze tip is daarom: voel je je niet goed? Onderneem actie. Ga iets doen, zorg ervoor dat je iets onderneemt waardoor je je wel goed voelt. Er zijn altijd dingen die je kunt doen waar je direct blij van wordt. Je moet ze op dat moment alleen wel doen. Denk daarom aan D3. Je moet het Doen, Doen, Doen.

Luister dus naar je gevoel, voelt er iets niet oké? Kom in actie, doe iets heel anders. Om van daaruit terug te komen bij jezelf en te kijken wat er gebeurde en waarom jij je niet goed voelt. Je zult zien dat je veel sneller dan je gewend bent weer lekker in je vel zit.

TIP 27Tegenover elke fout staan een heleboel goede beslissingen.


Verdeel je energie optimaal (laat het niet wegslurpen!)Ken jij ze: van die mensen die een zo negatieve houding hebben dat het lijkt of ze al je energie opslurpen. Na een gesprek of nadat je die mensen een tijd in je omgeving hebt gehad, lijkt het wel of jij totaal geen energie meer hebt.

Gelukkig kun je jezelf ‘wapenen’ tegen mensen die je energie bij je weghalen. Jij bent namelijk zelf verantwoordelijk voor je energiehuishouding. Je kunt er aan toevoegen wat je wilt en je kunt weggeven wat je wilt. Het is helemaal aan jou.

Je energie optimaal verdelen betekent dat je regelmatig de tijd neemt om je energievoorraad aan te vullen. Dat kan op diverse manieren: ademhaling, meditatie, energieoefeningen. Bij de gouden tip in dit boek vertel ik je hier wat meer over.

Om er voor te zorgen dat jij je energie niet laat wegvloeien, tenzij je het zelf wilt, is het handig om niet alleen te beseffen dat jij dit bepaalt, maar ook dat het gaat om grenzen aangeven. En daarmee bedoel ik zowel energetische grenzen als daadwer-kelijke, uit te spreken grenzen.

Pas als je mensen over je grenzen laat gaan dan zijn ze in staat om je energie weg te vreten. Als jij in woord en daad je grenzen aangeeft, dus gedrag spiegelt en aangeeft wat het effect op je is en dat jij er voor kiest om daarin niet mee te gaan, dan merk je direct dat deze mensen geen energie-effect meer op je hebben.

TIP 28Deze tip is daarom: voel je je niet goed? Onderneem actie. Ga iets doen, zorg ervoor dat je iets onderneemt waardoor je je wel goed voelt.


Even een voorbeeld. Stel er is iemand die er goed in is om te klagen. En die doet dat steen en been tegen jou. Elke keer op een verjaarsfeest, via de telefoon of op straat klampt die persoon je aan om zijn of haar ‘drama’ aan je te vertellen. Je wordt er écht moe van.

Op het moment dat jij gaat aangeven/spiegelen wat deze persoon aan het doen is, wat het effect op jou is en wat de consequentie is met betrekking tot jou gedrag (het niet langer accepteren), geef je de ander de keuze het gedrag aan te passen. Ook geef je aan waar jouw grens ligt. En dat heeft effect op je energie- systeem.

Daarnaast kun je ook nog op ‘onzichtbare’ wijze jezelf beschermen tegen de negatieve impact van deze persoon. Door simpelweg met jezelf af te spreken dat alleen de goede dingen die deze persoon zegt en de positieve energie bij jou binnen mogen komen. De rest ketst mooi af op jouw krachtige energiebol om je heen. Werkt het? Pas het maar toe en geniet!

Maak een succesdagboekToen ik begon met de trainingen, opleidingen en coaching op het gebied van zelfontwikkeling, was één van de eerste op-drachten die ik kreeg om een schrift te kopen, een pen te nemen en elke avond voor het naar bed gaan tien dingen op te schrijven waarover ik trots op mezelf was die dag. En dat moest er elke dag één meer worden. Dus na een dag of 50 moest ik 60 zaken opschrijven die goed waren aan de voorbije dag.

Het bijzondere was dat de eerste weken het meest uitdagend waren. Met hangen en wurgen kreeg ik tussen de tien en twintig zaken op papier. Daarna ging het steeds makkelijker. In no-time schreef ik 50 zaken op, van groot tot klein. En juist die kleine zaken vond ik zo leuk. Daar stond ik namelijk nooit meer bij stil en nu werd ik daartoe gedwongen.

Het effect van deze methode is dat je focus helemaal wordt toegespitst op het goede, zelfs op de kleinste dingen.

Daarna ben ik dit uit gaan breiden. Ik heb nu in mijn tas een ‘droomboek’ waarin ik ideeën schrijf en dingen plak die ik bijzonder vind. En het schriftje met opmerkingen van elke avond is nu een ‘succesdagboek’ geworden. Ik schrijf alles op wat goed gaat, wat leuk is en waar ik van geniet. Dat is heerlijk om te doen en het werkt stimulerend.

En gaat het een dag wat minder? Dan pak ik mijn dagboek erbij en lees een paar dagverslagen. Dan is mijn eigenwaarde snel weer helemaal up to date!

TIP 29


Onzekerheid is oké Veel mensen denken dat eigenwaarde en zelfvertrouwen gekoppeld zijn aan nooit meer onzeker zijn. En dat klopt niet. Onzekerheid is een logisch verschijnsel. Iedereen ervaart onzekerheid als hij of zij in een nieuwe situatie terecht komt of iets gaat doen wat nieuw is.

Het verschil is wel welk etiket jij erop plakt. Ik kan uit ervaring zeggen dat de afgelopen jaren ik veel meer onzekerheid heb gevoeld dan in de jaren ervoor. Dat komt omdat ik grote sprongen maak in mijn leven: boeken schrijven, internationaal trainingen geven, veel mensen ontmoeten, ook bekende, nieuwe zaken ontwikkelen, feedback krijgen waar ik niet altijd blij van wordt, mensen die proberen van mij te profiteren en nog veel meer.

Echter, waar dat vroeger zou hebben geleid tot een ‘verlammende’ onzekerheid, kan ik er nu het etiket ‘uitdagende onzekerheid’ op plakken. En weerhoudt mij niets om de stap te zetten om actie te ondernemen. Onzekerheid is oké en ik onderzoek de onzekerheid door te doen, door actie.

Maak je dus geen zorgen als je onzekerheid voelt. Blijf gewoon stapjes zetten. Houd jezelf voor dat onzekerheid oké is en dat je gewoon verder kunt gaan. En het helpt ook nog eens als je het uit. Moet je opletten hoeveel mensen er minstens net zo onzeker zijn als jij!

TIP 30Ik schrijf alles op wat goed gaat, wat leuk is en waar ik van geniet.

Dat is heerlijk om te doen en het werkt stimulerend.


Geef jezelf een portie H3Neem jij het leven en jezelf ook zo serieus? Houd er toch mee op joh! Geef jezelf gewoon elke dag een stevige portie H3: Humor, Humor, Humor.

Het leven is gemaakt om te lachen en om plezier te maken. En dat is simpel te bewijzen. Als je lacht, gebruik je 15 spieren in je gezicht. Als je boos of nors kijkt, gebruik je er 20! Wat kost dus het minste energie: de hele dag lachen! Een beter bewijs dat het leven gemaakt is om te lachen is er dus niet.

En er zijn nog veel meer bewijzen dat lachen goed voor je is. Wist je trouwens dat kinderen 300 tot 400 keer op een dag lachen en volwassenen tien tot vijftien keer? Als je dat weet, dan moet je maar snel uitzoeken hoe jij meer plezier, meer lol en meer humor in je leven brengt.

In mijn trainingen is daarom lachen en humor een basis- voorwaarde. Want lachen is gezond. En niet zo’n beetje ook!

TIP 31Iedereen ervaart onzekerheid als hij of zij in een nieuwe situatie terecht komt of iets gaat doen wat nieuw is.


Leef echt: doe alles met aandacht Leef je leven. Leef echt. Het zijn gevleugelde kreten die waar zijn. Je leeft je leven maximaal als je alle dingen die je doet met aandacht doet. Als je je focus erbij hebt, je gedachten en je echt aanwezig bent.

Misschien heb je het weleens meegemaakt (of doe je het zelf ook): je belt iemand op en die is heel afwezig in het gesprek. De ja’s en de nee’s komen er automatisch uit. Wat blijkt? Die persoon zit televisie te kijken. Hoe voelt dat voor jou? Voel je je serieus genomen?

Het omgekeerde is net zo waar: neem jij jezelf en het leven serieus. Geef jij het de aandacht die het verdient of ben je met je gedachten elders? Als dat zo is dan is er werk aan de winkel. Iedere seconde van de dag verdient het om geleefd te worden. Om er te zijn, om met aandacht te beleven.

Als je dat doet dan leef je het leven maximaal. Dan heb je interesse voor jezelf en de ander. Oprecht, met liefde en vanuit je hart. En dat voelt goed.

Hoe je dat doet? Daarvoor heb je in dit boek al een heleboel tips gehad. Wil je meer weten? Kijk dan straks bij de gouden tip. Dan krijg je een methode aangereikt die dit dichtbij voor je brengt.

TIP 32Als je lacht, gebruik je 15 spieren in je gezicht.

Als je boos of nors kijkt, gebruik je er 20!


Ontwikkel assertiviteitEen beetje meer van je afbijten is, om je eigenwaarde te vergroten, helemaal niet verkeerd. Voor jezelf opkomen, nee zeggen (zie eerdere tips), jezelf op de eerste plaats zetten: dat zijn manieren om je eigenwaarde te versterken.

Hoe je dat doet? Door je uit te spreken, door niet langer je tong eraf te bijten, met tegenzin dingen te doen, niet meer over je te laten lopen en jezelf op de nummer 1 positie te zetten.

Ga er mee aan de slag. Oefen er mee. Oefenen mag, fouten maken ook weet je inmiddels. En, de grootste beloning die je maar kunt krijgen is als iemand tegen jou gaat zeggen: jij bent wel arrogant geworden zeg!

Dat is het moment voor feest. Onmiddellijk spring jij op en roep je hoera! Wil je dit nog een keer herhalen? Dit is een hoogte-punt in mijn leven! Zei je arrogant?

Voel je wat ik bedoel? Als je eigenwaarde niet optimaal is, dan is het laatste wat mensen van je zullen zeggen wel dat je arrogant bent. Dus, jij kunt voorlopig echt niet overdrijven in je gedrag. Pas als mensen je arrogant noemen is er een signaal. En dan vier je eerst feest en dan bekijk je de feedback.

Want als mensen je arrogant noemen, dan betekent het in ieder geval dat ze een beetje van die eigenschap wel van jou zouden willen hebben. En dan heb jij een reuzenstap gezet!

TIP 33Wat blijkt?

Die persoon zit televisie te kijken.

Hoe voelt dat voor jou?

Voel je je serieus genomen?


Zoek en maak contact Eigenwaarde verhogen? Zoek en maak contact met andere mensen. Door ervaringen te delen, door contact te hebben met andere mensen ben je in staat om je eigen leven te spiegelen aan dat van anderen. Om de ervaringen van andere mensen te horen en daar van te leren.

De neiging om in jezelf gekeerd te raken is bij mensen met een lage eigenwaarde aanwezig. Dit voorkom je door je aan te sluiten. Aan te sluiten bij een sportvereniging, een instelling, door vrijwilligerswerk te doen, door mensen te ondersteunen.

En ja, de eerste stap is daarbij het meest spannend. En, uit 33 voorgaande tips heb je minimaal vier tips kunnen halen die je helpen om de stap te zetten. Om mensen om je heen op te zoeken, om jou unieke waarde met anderen te delen.

Want als jij andere mensen opzoekt, als jij contact maakt, dan maken andere mensen contact met jou. En geef jij meer waarde aan het leven van andere mensen. Waardoor jouw eigen waarde weer stijgt!

TIP 34Als je eigenwaarde niet optimaal is, dan is het laatste wat mensen van je zullen zeggen wel dat je arrogant bent.


Denk goud in plaats van zwart-witVijftien jaar geleden dacht ik vaak heel zwart-wit. Iets was goed of fout, mooi of lelijk, aardig of onaardig. Zo keek ik tegen mezelf en tegen de wereld om mij heen aan. Wat tot gevolg had dat ik mijzelf of heel oké vond of een complete zwakkeling. Een middenweg was er niet.

Inmiddels ben ik erachter gekomen dat zwart-wit denken niet gezond voor jezelf is. Niet voor je fysieke lichaam, niet voor je emotionele staat en niet voor je mentale staat. En je wordt er ook niet wijzer van op je geluksgebieden.

Tegenwoordig denk ik niet meer zwart-wit. Tegenwoordig denk ik ‘goud’. En dat kan ik jou aanraden. Want met ‘goud’ bedoel ik dat ik in elke situatie naar het klompje goud zoek, naar de diamant van de ervaring. Naar wat mooi is en wat goed, waar ik blij van word.

Ik denk goud in situaties, ik denk goud ten opzichte van mezelf en ik denk goud ten aanzien van andere mensen. En die zijn ineens veel leuker geworden dan 15 jaar geleden…lijkt het.

Door mijn focus op goud te richten haal ik veel meer uit het leven, haal ik veel meer uit mezelf en voel ik mij veel beter. Ik heb in ieder geval veel meer plezier in de dingen die ik doe en ik merk dat ik veel stabieler en in balans ben. Met pieken die vooral naar de leuke kant doorschieten en niet meer naar beneden. Dus: denk goud, dat voelt wel zo prettig!

TIP 35En, uit 33 voorgaande tips heb je minimaal vier tips kunnen halen die je helpen om de stap te zetten.


Gooi ‘eigenlijk’, ‘proberen’ en ‘moeilijk’ eruit Er zijn drie woorden die je niet meer gebruikt als je je zelfvertrouwen wilt vergroten. Want bij zelfvertrouwen hebben en uitstralen hoort ook het taalgebruik van iemand die succesvol is. Gooi daarom de woorden: ‘eigenlijk’, ‘proberen’ en ‘moeilijk’ zo snel mogelijk uit je woordenschat.

Ga maar eens na: als je eigenlijk moet gaan sporten, als je eigenlijk minder moet eten, als je eigenlijk eens met je partner om de tafel moet gaan zitten, doe je het dan? Of laat je het zitten? En als je zegt dat je iets wilt proberen. Denk je dan dat er veel kans is dat je het ook gaat doen? Vaak is proberen niets anders dan een goede uitvlucht om het niet te doen. Probeer maar eens je stoel te verplaatsen. Niet echt doen hoor, alleen proberen… Dat lukt dus niet.

En het woord moeilijk, dat heeft zo’n negatieve uitstraling. Als je zegt dat iets moeilijk is, dan is alles er al op gericht om het ook moeilijk te laten worden. Als iets een uitdaging is, dan zijn er volop kansen en mogelijkheden. Wil jij succesvol zijn in het bereiken van je dromen en doelen? Wil jij vol zelfvertrouwen door de wereld stappen? Zorg er dan voor dat je taal ook past bij iemand met zelfvertrouwen en spreek in uitdagingen en concrete acties. Weg met die twijfeltaal!

TIP 36Ik denk goud in situaties, ik denk goud ten opzichte van mezelf en ik denk goud ten aanzien van andere mensen.


Glimlach en straalDit wist je vast nog niet: mensen die glimlachen en stralen hebben een groot voordeel ten opzichte van mensen die dat niet of nauwelijks doen. Ze blijken namelijk succesvoller te zijn! Dat is nog eens een eenvoudige manier om meer succes te hebben en je zelfvertrouwen en eigenwaarde te laten groeien. Gewoon meer glimlachen en stralen.

Wist je bijvoorbeeld dat mensen vriendelijker klinken aan de telefoon als ze glimlachen? En ze voelen zich ook nog eens beter! Het goede nieuws? Het is een kwestie van doen, zelfs als je je even niet stralend voelt. Je lichaam past zich immers aan en een glimlach lokt een glimlach van een ander mens uit. Voel je je direct zelf ook weer lekker!

TIP 37Wil jij vol zelfvertrouwen door de wereld stappen?


Complimentencarrousel voor een fijn gevoel Ondersteuning van mensen om je heen bij het creëren van meer zelfvertrouwen of bij het veranderen van je patronen en gedragingen is super. Zet die ook vooral in. Daarnaast geef ik in mijn trainingen vaak de tip om een zogenaamde ‘complimentencarrousel’ te maken.

Dit houdt in dat je een pot of bak neemt en daar briefjes in stopt. Op die briefjes staan allemaal complimenten aan jezelf. Die mag je er zelf op schrijven en je kunt aan vrienden, familie of collega’s vragen om een aantal positieve dingen op papier te zetten.

Al die briefjes met daarop positieve opmerkingen stop je in een bak, die je blijft aanvullen als je leuke dingen over jezelf hoort of mooie stappen hebt gezet waar je trots op bent.

En elke keer als je het nodig hebt, dan pak je gewoon een briefje uit de bak of pot, leest het compliment met aandacht, glimlacht, stopt het briefje weer terug en geniet nogmaals! Dan ben je direct niet afhankelijk van het wel of niet beschikbaar zijn van iemand om je te supporten en heb je je bak met complimenten altijd in de buurt!

TIP 38Wist je bijvoorbeeld dat mensen vriendelijker klinken aan de telefoon als ze glimlachen?


Doe kleding aan die je succesvol maaktKijk eens naar mensen om je heen die zelfvertrouwen uitstralen. Hoe zien ze eruit? En vooral: hoe kleden ze zich? Klopt het beeld dat ze uitstralen met de kleding die ze aan hebben?

Het gekke is dat mensen met gebrek aan zelfvertrouwen heel andere kleding dragen dan mensen met zelfvertrouwen, zoals succesvolle mensen. Veelal dragen mensen die meer zelfvertrouwen kunnen gebruiken minder opvallende kleuren, wijdere kleding en kleding waarin ze sowieso niet opvallen.

Als je succesvol en vol zelfvertrouwen wilt zijn, dan hoort daar ook een vertrouwenwekkende verpakking bij! Welke kleding dat dan moet zijn? Dat hangt helemaal van jou af. Kies kleding waar jij blij van wordt en waar jij je zeker in voelt. Bijkomend voordeel: het maakt je direct succesvoller. En of het dan een pak met das is, een schitterende jurk of een prachtig mantelpak: dat maakt helemaal niets uit, want jij maakt die kleding tot een succes!

Leuk om te weten trouwens: uit onderzoek blijkt dat zowel mannen als vrouwen meer zelfvertrouwen krijgen van mooi ondergoed of lingerie. Daarbij krijgt vooral de wat oudere vrouw meer zelfvertrouwen, de jongere vrouw gebruikt lingerie vooral om te verleiden en zich machtig te voelen. Over het hoe en waarom van de man werd niets genoemd in het onderzoek.

Het zal mij dan ook benieuwen hoe de man zijn onderbroek gebruikt als zelfvertrouweninstrument…

TIP 39Ondersteuning van mensen om je heen bij het creëren van meer zelfvertrouwen of bij het veranderen van je patronen en gedragingen is super.


Geef een stem aan je mening Het klinkt heel simpel en dat is het ook: geef je mening ook een stem, geef je mening geluid en spreek je uit. Veel te weinig mensen spreken zich uit en doen daarmee zichzelf en de omgeving te kort.

Dat is heel jammer want daardoor gaan heel veel goede meningen verloren. Dus, ben jij iemand die stil is bij vergaderingen, die bang is iets ‘doms’ te zeggen? Stap over de drempel en spreek je uit!

Nu vraag je je wellicht af hoe je dat kunt doen. Heel simpel: om mee te beginnen kun je iemand anders voor je laten praten. Er zijn altijd ‘schreeuwers’ en mensen die ‘luisteren’ of ‘zwijgen’. Maak gebruik van zo’n schreeuwer. Geef je goede idee, je mening of je argumentatie aan die persoon door. Zeker weten dat die het op tafel gooit. Vooral als je een goede inbreng hebt.

Het is een eerste stap naar jezelf laten horen. Daarbij neem je jezelf voor om in elk gesprek, zowel zakelijk als met vrienden, minimaal één keer jezelf te laten horen. Met vrienden kan dat natuurlijk nog vaker. Vraag ze ook om je erop te wijzen als je het niet doet. Zo kun je oefenen in een ‘veilige’ omgeving en het daarna ‘kopiëren’ naar ogenschijnlijk lastiger situaties. Die dan in de praktijk heel erg mee blijken te vallen. Want, als het met vrienden lukt, dan kun je het dus. En hoeft niets je te weerhouden het ook op je werk in de praktijk te brengen.

TIP 40Als je succesvol en vol zelfvertrouwen wilt zijn, dan hoort daar ook een vertrouwenwekkende verpakking bij!


Steek energie in waar je goed in bentZelfvertrouwen en eigenwaarde stijgen door ervaringen. Om succesvol te zijn en te bereiken wat je wilt bereiken in je leven zijn zelfvertrouwen en eigenwaarde zelfs sleutelfactoren. Hoe meer zelfvertrouwen je hebt, hoe beter je omgaat met een tegenstribbelend onbewuste en hoe beter je je dromen in je leven najaagt.

Om jezelf daarin te ondersteunen steek je natuurlijk de meeste dingen in zaken waar je goed in bent. Energie stoppen in negatieve zaken, in dingen die je niet goed kunt is zonde van de tijd en ook niet goed voor je humeur. Oplossingsgericht werken, meer doen waar je goed in bent en daar tijd en aandacht aan besteden brengen je verder.

Alleen aandacht steken in het verbeteren van waar je niet goed in bent leidt vaak tot frustratie en irritatie. Niet echt de manier om met plezier en aandacht jezelf te verbeteren dus. Bijkomend voordeel van meer energie steken in het verbeteren waar je goed in bent, is dat je daadwerkelijk ontdekt dat je sneller groeit. En op die manier bereik je doelen, word je succesvol en uiteindelijk voel je je gelukkiger.

TIP 41Maak gebruik van zo’n schreeuwer. Geef je goede idee, je mening of je argumentatie aan die persoon door.

Zeker weten dat die het op tafel gooit.


Ga altijd en overal op rij 1 zitten In de trainingen die ik zelf heb gevolgd merkte in aan mezelf dat ik in de loop van een training steeds vaker meer vooraan in de zaal ging zitten. En ik ben mij gaan afvragen waarom ik dat niet direct deed.

Ik kwam erachter dat het met zelfvertrouwen te maken had, gezien willen worden of liever nog een beetje wegkruipen. En naarmate ik mijzelf meer op mijn gemak voelde, durfde ik meer vooraan plaats te nemen, gezien te worden.

En ook jij zult regelmatig in een zaal plaats moeten nemen in je leven. Voor een vergadering, voor een feestje, tijdens uitreikingen, tijdens trainingen: altijd staan stoelen opgesteld in lange rijen. Ga daarom vanaf nu altijd op de eerste of tweede rij zitten. Waar je ook bent. Het zorgt ervoor dat je op een betere plek zit om informatie te verzamelen of te genieten, je krijgt er ook meer zelfvertrouwen van. Jij bent het namelijk waard om gewoon op de eerste rij te mogen zitten. Na drie keer heb je er al een heerlijk gevoel bij. Gewoon doen dus en zitten op die eerste rij! (tenzij je naar de bioscoop gaat natuurlijk…)

TIP 42Zelfvertrouwen en eigenwaarde stijgen door ervaringen.


Tel je zegeningenVeel beter dan bedenken wat je allemaal niet kunt en waar je tegenop ziet, is nagaan waar je wel goed in bent en waar je blij over en trots op mag zijn. Loop iedere dag eens je talenten na, je goede prestaties, al je succesgebieden. Ben je blij met je gezonde lichaam? Ben je gelukkig in je relaties? Heb je een baan om trots op te zijn? Ben je bezig de zin van je leven in te vullen? Heb je zelfvertrouwen? Je zult ontdekken dat je op al die gebieden ervaringen en situaties hebt waardoor je ‘ja’ kunt zeggen op deze vragen. Tel uit je winst en begin de dag met een rondje zegeningen tellen. Goed voor je focus en voor je humeur. Je stapt er gegarandeerd met je goede been door uit bed.

TIP 43Jij bent het namelijk waard om gewoon op de eerste rij te mogen zitten.


Van ‘maar’ naar ‘en’ Ooit stilgestaan bij het effect van het woord ‘maar’? Bijvoorbeeld in een functioneringsgesprek. Je hebt heel veel dingen goed gedaan, maar… En daarmee wordt al het voorgaande zo’n beetje weer teniet gedaan. Het woord maar heeft een negatieve lading, het geeft weerstand aan. Gebruik daarom het woord ‘en’ in plaats van het woord maar. Dat geeft gelijkwaardigheid aan.

Dus als je iemand een compliment wil geven en ook wil vertellen wat er beter kan, gebruik dan het woord ‘en’. ‘Jij bent uitstekend in organiseren en zo nu en dan kun je flexibeler zijn in die organisatie’. Klinkt een stuk beter dan ‘Jij bent uitstekend in organiseren maar zo nu en dan kun je flexibeler zijn in die organisatie’. Bijkomend voordeel: je boekt sneller resultaat en teamspirit. Dus weg met ‘maar’!

Een bijkomend voordeel van het weglaten van het woord ‘maar’ is dat je uitdagende gesprekken, bijvoorbeeld in relaties, veel minder geladen voelen. Je spreekt veel neutraler tegen de ander, waardoor die van nature minder de neiging zal hebben zich te verdedigen. En dat komt de kwaliteit van het gesprek ten goede.

TIP 44Ben je blij met je gezonde lichaam?

Ben je gelukkig in je relaties?

Heb je een baan om trots op te zijn?

Ben je bezig de zin van je leven in te vullen?

Heb je zelfvertrouwen?


Vermijd stopwoordenEhhhh, had ik je al aangegeven dat het gebruik van stop-woorden je zelfvertrouwen verkleint? Eehhhmm…

Je begrijpt vast dat heldere, duidelijke taal noodzakelijk is om sterk en energiek over te komen. Let daarbij op het gebruik van stopwoorden en vermijd ze.

Laat liever een stilte vallen dan dat je de tijd invult door woorden als ‘dus’, ‘zeg maar’ of ‘ehhh’ te gebruiken. Bovendien geef je door wat tijd te laten vallen je gesprekspartner de tijd om te reageren, zodat een goed gesprek ontstaat.

Houd de komende tijd eens bij welke stopwoorden je gebruikt en laat je door je omgeving coachen om die woorden te vermijden. Geeft rust en zelfvertrouwen en spaart je stembanden!

TIP 45Je spreekt veel neutraler tegen de ander, waardoor die van nature minder de neiging zal hebben zich te verdedigen.


Geef nooit iemand anders de schuld Ken jij ze? Mensen die altijd een ander de schuld geven. Liefst nog van de problemen die ze zelf hebben. Het ligt werkelijk nooit aan henzelf, altijd aan de overheid, de werkgever, de partner, de kinderen, vrienden, vriendinnen enzovoort. Wat er ook gebeurt in het leven. Herken je het deels bij jezelf?

Dan is deze tip helemaal voor jou: geef nooit iemand anders de schuld van je problemen of van de situatie waar je in zit. Het gaat je namelijk helemaal niet helpen. Sterker nog, het wordt er alleen maar slechter van. Want door een ander de schuld te geven leg je onbewust de verantwoordelijkheid voor jouw leven bij de ander. En kun je achterover gaan zitten wachten totdat je leven verandert. En dat gaat niet gebeuren.

Tenzij jij actie onderneemt, zelf de verantwoordelijkheid pakt en doet wat binnen jouw macht ligt om jouw situatie te veranderen. Keur je daarmee goed wat er is gebeurd? Helemaal niet. Je neemt echter wel initiatief om het anders te gaan doen en dat is stap 1 op weg naar verandering.

En o ja, natuurlijk weet ik dat een andere tip in dit boek is om lekker onder de streep te gaan zitten. Dat mag natuurlijk nog steeds, zolang het maar even is en je daarna weer het initiatief pakt en je eigen verantwoordelijkheid vorm geeft. En als je daarmee bezig bent, dan geef je nooit iemand anders de schuld.

TIP 46Laat liever een stilte vallen dan dat je de tijd invult door woorden als ‘dus’, ‘zeg maar’ of ‘ehhh’ te gebruiken.


Neem een maandelijkse mijmerdagJe eigenwaarde vergroten is ook een kwestie van naar jezelf luisteren. Regelmatig de tijd nemen om jezelf te evalueren en je af te vragen: doe ik wat ik graag wil? Want je zelfvertrouwen wordt groter als jij de dingen in je leven doet die je graag wilt. En zo nu en dan daarbij stil staan, dat werkt om eens goed bij jezelf te voelen of je nog op de juiste weg bent.

In dit boek heb je ook een tip gehad over het maken van een collage. Het is belangrijk die collage niet alleen te maken, het is nog beter als je er ook regelmatig bij stil staat. Dan droom en mijmer je over je collage, geef je je hersenen de goede signalen en kunnen die aan de slag om uit alle informatie precies die informatie te halen waar jij verder mee kunt.

Neem daarom minstens één keer per maand een halve dag om te mijmeren, om bij jezelf te rade te gaan of je aan het doen bent in je leven wat je graag wilt. Wat doe je goed, wat wil je anders of beter doen?

Door antwoord te geven op die vragen hou jij jezelf scherp, werk je aan je zelfvertrouwen en kun je met meer plezier de dingen doen in je leven die je graag doet.

TIP 47Ken jij ze?

Mensen die altijd een ander de schuld geven.

Liefst nog van de problemen die ze zelf hebben.


Verander de inrichting van je huis Patronen doorbreken, zaken veranderen: het zijn onderdelen van veranderen en meer zelfvertrouwen krijgen. En daar hoort ook je huis bij, in dit geval het huis waarin je woont, leeft en je rust vindt. Waar je comfortzone zich bevindt.

Voor het opbouwen van zelfvertrouwen kan het heel goed zijn om de inrichting van je huis aan te passen. Zodat je je meer richt op een succesvol leven, ook op het geluksgebied carrière en bezit. Want je weet, dat naast gezondheid, levensmissie en relaties, ook de manier waarop jij met bezit omgaat, onderdeel is van jouw zelfvertrouwen.

Geef je huis daarom eens een totale make-over, verander je inrichting, zet alles op andere plaatsen. Dat hoeft je geen handen vol geld te kosten, met de nodige creativiteit zul je merken dat je huis er totaal anders uit gaat zien. En dat geeft nieuwe energie en een veranderend blikveld.

Het is sowieso goed om regelmatig de inrichting van je huis weer eens onder de loep te nemen en aan te passen op de identiteit die jij op dat moment hebt. Verander daarom je huis en krijg meer zelfvertrouwen binnen je eigen veilige ‘ comfortzone’. Ook al moet je daar even voor in de ‘stretching-zone’ stappen…

TIP 48Neem daarom minstens één keer per maand een halve dag om te mijmeren, om bij jezelf te rade te gaan of je aan het doen bent in je leven wat je graag wilt.


Zelfvertrouwen opbouwen ‘kost’ tijdKun je van de één op de andere dag helemaal vol zelfvertrouwen zijn als jij op dit moment kampt met gebrek aan zelfvertrouwen? Misschien wel, al heb ik het zelf in mijn training en coaching in ieder geval nog niet meegemaakt.

Mijn ervaring is dat zelfvertrouwen opbouwen een investering in tijd van je vraagt. Stap voor stap ervaringen opdoen, merken dat je goed bent in de dingen die je doet en dat je het waard bent om je belemmerende overtuigingen om te buigen. En dat lukt meestal niet direct van de één op de andere dag.

Al is het alleen maar omdat het een week of 7 duurt voordat in je hersenen nieuwe ‘gedragsverbindingen’ zijn aangemaakt die als patroon voor je gaan werken. Investeer dus tijd in jezelf, oefen met je nieuwe gedrag en heb geduld. Het komt echt naar je toe, als jij er 100 procent voor gaat!

TIP 49Voor het opbouwen van zelfvertrouwen kan het heel goed zijn om de inrichting van je huis aan te passen.


De GOUDEN Tip Je hebt nu 49 tips gelezen waarvan ik hoop dat je een groot gedeelte gaat inzetten in je leven. Ik heb honderden reacties gekregen van mensen die deze tips hebben gebruikt om hun leven drastisch te veranderen. Of een klein beetje, of een beetje meer.

Het maakt in die zin niet uit wat je doet en wat jouw intenties zijn met dit boek: gebruik het, geef het door, vertel het aan anderen en zorg er voor dat alle mensen om je heen met zelfvertrouwen hun leven kunnen leiden. Want dat is mijn grootste wens en dat is waar ik in geloof:

‘Iedereen op deze wereld heeft het recht om gelukkig te zijn, vol zelfvertrouwen en om zijn of haar dromen en doelen in het leven na te jagen’.

Dat is waar ik voor ga en de belangrijkste tip die ik je kan geven is om dit werk voort te zetten. Samen kunnen we een olievlek zijn die de wereld verandert! Samen staan we sterk. Ook als het soms even niet meezit of als het soms even niet lukt: jij maakt het verschil!

Ik wens je het allerbeste en heel erg bedankt dat je dit voor jezelf en voor iedereen om je heen gaat doen!

TIP 50Investeer dus tijd in jezelf, oefen met je nieuwe gedrag en heb geduld.

Het komt echt naar je toe, als jij er 100 procent voor gaat!


Ik wens je het allerbeste en heel erg bedankt dat je dit voor jezelf en voor iedereen om je heen gaat doen!



vergroten 50 tips - Amazon S3...Voorwoord De voorganger van dit boek met 50 zelfvertrouwentips is in...

Documents

Transcript of vergroten 50 tips - Amazon S3...Voorwoord De voorganger van dit boek met 50 zelfvertrouwentips is in...