22/09/2017

1

EMOTIEREGULATIE ALS OPSTAP VOOR HET

VERBETEREN VAN HET MENTALE WELZIJN VAN

JONGE ADOLESCENTEN

Workshop VCKJPP – Brenda Volkaert, Laura Wante & Marie-Lotte Van Beveren – 20/09/2017

VAKGROEP ONTWIKKELINGS-, PERSOONLIJKHEIDS-, EN SOCIALE PSYCHOLOGIE

ONDERZOEKSGROEP KLINISCHE ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE

DEEL 1: THEORIE EMOTIEREGULATIE IN DE ADOLESCENTIE

OVERZICHT DEEL 1

1. Adolescentie als kwetsbare leeftijdsperiode

2. Definitie emotieregulatie

3. Wanneer en hoe ontwikkelt emotieregulatie?

4. Hoe is het gerelateerd aan psychisch functioneren?

5. Hoe brengen we emotieregulatie in kaart?

DEEL 2: Hoe gaan we concreet aan de slag rond emotieregulatie met

kinderen en jongeren?

Biologische, cognitieve, emotionele

en sociale veranderingen

Negatief affect

Emotionele reactiviteit

Kwetsbaarheid voor psychopathologie

15-20%kampt met psychologische moeilijkheden

(Coppens et al., 2015; WHO, 2005)

22/09/2017

2

EMOTIEREGULATIE

Emotieregulatie is de vaardigheid om, bij het

geconfronteerd worden met verschillende (stresserende)

gebeurtenissen, te beïnvloeden welke emoties je ervaart,

wanneer je deze emoties ervaart en hoe deze emoties

precies ervaren of uitgedrukt worden.

Gross (1998)

EMOTIEREGULATIE STRATEGIEËN

Maladaptief

Risicofactor voor psychopathologie

Adaptief

Beschermt tegen psychopathologie

Extern

Aldao, Nolen-Hoeksema & Schweizer (2010); Cracco, Van Durme & Braet (2015)

EMOTIEREGULATIESTRATEGIEËN

9

BELANG VAN FLEXIBILITEIT

Effect van diverse strategieën is context-afhankelijk

(Sheppes & Gross, 2011; Sheppes et al., 2014)

ONTWIKKELING EMOTIEREGULATIE

• 0 – 4 maanden: reflexmatig

• 4 – 24 maanden: sensorimotorische scripts voor basisemoties

• Vanaf 24 maanden: representationele scripts – emoties kunnen actief benoemd worden

• 2 jaar – 9 jaar: meer complexe representaties voor ≠ situaties en ook meer complexe

emoties

• 10 – 12 jaar: emoties nu ook opgeroepen vanuit eigen visie

• 12 jaar en …

Gross (1998)

ONTWIKKELING EMOTIEREGULATIE

Vb. temperament, executieve functies

Vb. ouderschapsstijl, hechtingsrelatie,

emotionele coaching

Transactioneel

22/09/2017

3

ONTWIKKELING STRATEGIEËN

EXTERN INTERN

(Ahmed, Bittencourt-Hewitt, & Sebastian, 2015; Calkins & Mackler, 2011; Eisenberg & Morris, 2002)

ONTWIKKELING STRATEGIEËN

Cracco, Goossens, & Braet, 2017; Zimmermann & Iwanski, 2014

EMOTIEREGULATIE EN PSYCHOPATHOLOGIE

Verband tussen emotieregulatie en psychopathologie herhaalderlijk

aangetoond

(Braet et al., 2014; Aldao et al. 2010)

Internaliserende en externaliserende problemen (Forbes & Dahl, 2005; Shortt et al., 2016; Silk, Steinberg, &

Morris, 2003)

Depressie (Nolen-Hoeksema et al., 2008; Rottenberg, Gross, & Gotlib, 2005) en bipolaire stoornissen (Johnson, 2005)

Angststoornissen: GAS (Mennin et al., 2007) en sociale fobie (Bydlowski et al., 2005; Clyne & Blampied, 2004)

Alcohol - (Sher & Grekin, 2007; Tice et al., 2001) en middelen-gerelateerde problemen (Fox et al., 2007; Linehan

et al., 2002; Sher & Grekin, 2007; Tice et al., 2001)

EMOTIEREGULATIE EN PSYCHOPATHOLOGIE

Verband specifieke strategieën en psychopathologie

Tot nu toe: focus op internaliserende problemen

Depressie: zelf-devaluatie, opgeven en ruminatie (Gross en John, 2003; Hankin en Abela, 2005; Hugheset al., 2011; Verstraeten et al.,

2011; Watkins en Baracaia, 2002)

Angststoornissen: terugtrekken (Wilson & Hughes 2011; Fraire en Ollendick, 2013)

Externaliserende problemen: resultaten zijn schaars

Symptoomclusters ODD en CD: agressie (Dodge en Crick, 1990; Fraire & Ollendick, 2013)

ADHD: tot nu toe geen evidentie (Schmitt et al., 2012)

Middelenmisbruikstoornis: onderzoek is nodig

EMOTIEREGULATIE EN PSYCHOPATHOLOGIE

Tot nu toe focus: maladaptieve ER strategieën

Resultaten van Braet et al. (2014) → Adaptieve ER strategieën!

Veerkracht ? (Masten, 2011)

Voorlopige evidentie voor problemen met adaptieve ER in depressie en angst

Reappraisal (Beck, 1976; Clark, 1988; Salkovskis, 1998)

Problem-solving (for depression seeBillings & Moos,1981; D’Zurilla et al., 1988; for anxiety see Chang et al., 2004; Kant et al., 1997)

Acceptance (for depression see Campbell-Sills, Barlow, Brown, Hofmann, 2006 for anxiety see Cloitreet al., 2005; Tull, Barrett, McMillan, & Roemer, 2007)

EMOTIEREGULATIE IN KAART

22/09/2017

4

FEEL-KJ (GROB & SMOLENSKI, 2005 ; BRAET, CRACCO, & THEUWIS, 2013)

Meetpretentie:

Meet emotieregulatie mbt angst, verdriet en woede (negatieve emoties).

Zelfrapportage, 8 – 18 jaar

5-punten Likert schaal van 1 = bijna nooit tot 5 = bijna altijd

Scoring:

Scores 1 tot 5 per item en per emotie noteren

* = spiegelen!

Scores per subschaal en per emotie optellen.

FEEL-KJ (GROB & SMOLENSKI, 2005 ; BRAET, CRACCO, & THEUWIS, 2013)

Interpretatie:

Zie normbundel

Zoek percentielscore en T-score op in normtabel

T-score lager dan 40 bij adaptieve strategieën: sprake van gebrekkige toepassing.

T-score hoger dan 60 bij maladaptieve strategieën: sprake van disfunctioneel gebruik.

Externe strategieën: T-score lager dan 40 is benedengemiddeld gebruik, hoger dan 60 is

bovengemiddeld gebruik

Normen:

Vlaamse normen

8-12 jaar en 13-18 jaar

Per geslacht

FEEL-KJ (GROB & SMOLENSKI, 2005 ; BRAET, CRACCO, & THEUWIS, 2013)

Interpretatie subschalen

Adaptieve strategieën

Probleemgericht handelen: doelen aanpassen aan het probleem & zijn oorzaken

Afleiding : dingen ondernemen zodat gedachten/cognities niet meer gefocust zijn op negatieve emotie, maar

op nieuwe handeling

Andere (positieve) stemming oproepen: aan positieve dingen denken

Accepteren: Geen verandering wensen, de omstandigheden aanvaarden zoals ze zijn

Vergeten/verwaarlozen: weinig aandacht schenken aan negatieve emotie

Cognitieve probleemoplossing: probleem definiëren, oplossingen genereren, en daaruit het beste alternatief

kiezen, deze oplossing bij uitvoering evalueren

Herevaluatie van de situatie: waarde van de oorzaak van negatieve emotie anders interpreteren

FEEL-KJ (GROB & SMOLENSKI, 2005 ; BRAET, CRACCO, & THEUWIS, 2013)

Interpretatie subschalen

Maladaptieve strategieën

Opgeven: Geen enkele actie ondernemen om iets te veranderen

Agressie: Externaliserend gedrag; negatieve emotie afreageren op anderen

Zich terugtrekken: Geen sociale interactie aangaan

Zelf-devaluatie: intern attribueren van de oorzaak van probleem/neg. emotie

Rumineren: cognitief blijven vasthangen bij de negatieve emotie

Externe strategieën

Sociale ondersteuning: steun/hulp zoeken bij (significante) anderen

Expressie: erover spreken, emoties openlijk tonen

Emotionele controle: suppressie van emoties, emoties niet tonen

OEFENING (INDIEN VOLDOENDE TIJD)

Vragenlijst invullen, scoren en normeren

Benodigd materiaal:

FEEL-KJ

Scoringsformulier

Normtabellen (goed kijken!)

DEEL 2: PRAKTIJK EMOTIEREGULATIE IN DE ADOLESCENTIE

22/09/2017

5

OVERZICHT DEEL 2

1. Basis

2. Accepteren

3. Afleiding

4. Cognitieve herbeoordeling

5. Probleem oplossing

DEEL 3: Kunnen specifieke ER strategieën gebruikt/getraind worden bij

kinderen en adolescenten?

ALGEMEEN

STAP 1: Psycho-educatie GGG

• Bv. Inbreker

STAP 2: Ontspanning

Bv. Buikademhaling

Bv. Progressieve spierontspanning

STAP 3: Bewustzijn

Bv. Wat voel je?

Bv. Waar voel je dat in je lichaam?

Bv. Hoe sterk was dit gevoel?

= BASIS!

(Berking, 2016)

ACCEPTEREN

To become aware of feelings, observe them as they are,

and to accept them without judging them

(Williams, Teasdale, Segal, & Soulsby, 2000)

Aanvaarden

= Je neerleggen wij wat er is gebeurd en er het beste van

maken.

Effectiviteit

• Lage niveaus van acceptatie zijn geassocieerd met verschillende vormen van psychische

problemen (Tull & Roemer, 2007; Tull etal, 2007;Roemer etal,2008;)

• Van groot belang in mindfulness gebaseerde therapie (MBCBT) (Teasdale et al.,2000)

• Interventiestudies: stress reduceren en mentale gezondheid promoten bij klinische jongeren (Biegel,

Brown, Shapiro, & Schubert,2009; Bogels, Hoogstad, van Dun, de Schutter, & Restifo,2008; Van der Gucht,Kuppens, Maex, & Raes, 2016)

• “Developmentally appropriate for children already by age 7 and especially by early adolescence”

(Thompson & Gauntlett-Gilbert, 2008).

STAP 1: Onbevooroordeeld waarnemen

Rationale: Wanneer we ons boos, verdrietig of angstig voelen is het erg belangrijk dat we dit

kunnen voelen en benoemen, zonder hier een oordeel over te vormen. Dit wil zeggen zonder dat

je het gevoel interpreteert als negatief of positief.

• Lichaamsscan

• Zintuigenscan

• Rozijnenoefening

22/09/2017

6

STAP 2: Gevoelens aanvaarden

Rationale: Nu we onze gevoelens kunnen waarnemen en benoemen zonder er een oordeel over te vellen,

zonder ze leuk of niet leuk te vinden, kunnen we leren om onze gevoelens te aanvaarden. Dit wil niet zeggen dat

we deze belastende gevoelens leuk moeten vinden. Dit wil zeggen dat we er ons van bewust zijn dat het oké is om

ons zo te voelen en dat we weten dat we deze gevoelens ook voor een lange tijd kunnen verdragen.

= Gevoelens als bondgenoten zien

Psycho-educatie

• Intensiteit van gevoelens

• Functies van gevoelens

Functie van gevoelens

Bijvoorbeeld

• Stress/spanning

• Bang

• Boos

Toepassingen?

STAP 3: Verdraagzin formuleren

Verdraagzinnen herinneren je aan de positieve kenmerken van onze gevoelens.

• Verdraagzinnen voor jezelf

• Verdraagzinnen van anderen die jou kunnen helpen.

Rationale:We weten nu wat de functie is van onze gevoelens, maar soms is het moeilijk om hieraan te denken

op het moment dat we de emoties ervaren. Om het aanvaarden van gevoelens eenvoudiger te maken, kunnen we

verschillende ‘verdraagzinnen’ formuleren. Dit zijn zinnen die je tegen jezelf kan zeggen op momenten dat het even

moeilijk gaat. We gaan zo meteen elk een zin bedenken! Je kan hiervoor gebruik maken van de functies van onze

gevoelens”

Bijvoorbeeld

“Hey, het is oké dat ik mij nu zo teleurgesteld voel. Ik kan dit gevoel wel nog even verdragen, want het bereidt mij

gewoon voor dat ik misschien mijn doel niet ga behalen en het zorgt ervoor dat ik dan niet super verdrietig zal zijn.”

“Hey, het is oké dat ik mij nu zo boos voel. Ik kan dit gevoel wel nog even

verdragen, want het geeft aan dat iets niet in orde is voor mij”

Oefening

Zintuigenscan

•Wat vond je van deze oefening?

•Wat heb je geroken, gesmaakt, gevoeld, gehoord en gezien?

•Wat is het gevolg voor jou? Wat heeft dit met jou gedaan?

AFLEIDING

The intentional deployment of attention away from one’s

negative emotions or self-related stress, to an external

situation or stimulus (Gross, 1999)

Afleiding

= Iets doen, wat afleidt van de negatieve situatie.

22/09/2017

7

Effectiviteit

• Verbetert het gemoed in depressieve individuen (zie Nolen-Hoeksema et al., 2008)

• Cognitieve gedragstherapie (CBT) : cliënten leren hoe ze zichzelf moeten afleiden van

negatieve situaties die dysfore gevoelens met zich meebrengen (Beck & Dozois, 2011)

Maar tot nu toe voornamelijk evidentie bij volwassenen

Studies bij jongeren:

• Zelf-gerapporteerde afleiding is geassocieerd met lage niveaus van depressieve symptomen

(Rood et al, ).

• Bij experimentele inductie: afleiding > ruminatie (Park, Goodyer, & Teasdale, 2004)

Conclusie?

• Tot op heden blijft het onduidelijk of afleiding op de lange termijn positieve effecten met zich

meebrengt (e.g., Just & Alloy, 1997; Nolen-Hoeksema & Morrow, 1993)

• Beperkte voordelen op korte termijn, nefaste gevolgen op langere termijn? (Gross, 1998; Van Dillen & Papies,

2015)

STAP 1: Afleidende activiteiten zoeken

Rationale: We kunnen onze gedachten en onze gevoelens op zij zetten door ons gedrag. Dit heet afleiding

zoeken. Wanneer we afleiding zoeken gaan we op zoek naar een leuke activiteit, zodat onze gedachten niet meer

negatief zijn en we ons dus ook niet meer zo negatief voelen. Omdat het soms moeilijk is een fijne activiteit te

bedenken wanneer het moeilijk gaat, gaan we dit nu samen doen!

• Individueel opstellen van een lijst

STAP 2: Goede activiteit kiezen

COGNITIEVE HERBEOORDELING

Reinterpreting the meaning or value of a negative event

(Samson & Gross, 2012)

Herevaluatie

= Anders denken over het probleem dat je

boos/bang/verdrietig maakt.

Effectiviteit

• Vaak gebruikt om negatieve gevoelens naar beneden te halen (Samson & Gross, 2012)

• Positief gerelateerd aan welzijn (Helgeson et al., 2006)

• Problemen met herevaluatie worden gezien als een basisdeficiet bij heel wat

vormen van psychopathologie, waaronder ook depressie (Beck, 1989)

•Adolescenten met een angstige of depressieve stemming gebruiken aanzienlijk

minder herevaluatie (De Witte et al, )

•Effectief bij een geïnduceerde negatieve mood (Rood et al, )

• Toont positieve effecten op langere termijn (Mc Rae et al,)

• Praktijk: Cognitieve Gedragstherapie (CGT) leert jongeren deze herevaluatie-

vaardigheden aan (Beck, Rush, Shaw, & Emery, 1979).

Maar weinig effectief wanneer er hoge levels van arousal zijn (intense gevoelens)

22/09/2017

8

STAP 1: Weet wat je denkt

Rationale: We kunnen onze gevoelens veranderen door onze gedachten te veranderen. Voor we onze

gedachten kunnen veranderen, moeten we eerst weten wat we willen veranderen en of het nodig is dat we

veranderen.

= Gedachten vangen

•Blindemannetjes tekening

•Gedachtenballons

STAP 2: gedachten beoordelen

Rationale: Nadat we onze gedachten gevangen hebben, moeten we ze

gaan onderzoeken, net zoals een detectieve. We moeten niet gaan kijken of

het een leuke gedachte is of niet, maar wel of ze behulpzaam is of niet.

Behulpzaam, niet-behulpzaam en neutraal

•Groepsspel

•Individueel

STAP 3: gedachten herbeoordelen

Rationale: Hoe we denken is van invloed op hoe we ons voelen en gedragen. Of, anders gezegd: onze

gedachten regelen hoe we ons voelen en gedragen. Maar we moeten onthouden dat WIJ zelf de BAAS zijn over

hoe we denken. Wij bepalen zelf hoe we over situaties denken. We kunnen ervoor kiezen om op een positieve

manier over situaties te denken, waardoor we ons prettig voelen, of we kunnen ervoor kiezen om op een negatieve

manier te denken, waardoor we ons rot voelen..

Anders

denken

STAP 4: Hulpzinnetjes

Rationale: Je hebt net geoefend om helpende gedachten te zoeken. Zoals je gemerkt hebt is dit niet altijd

gemakkelijk en zeker niet wanneer je al een negatief gevoel hebt. Er zijn enkele zinnetjes die je dan kunnen

helpen.

Bijvoorbeeld:

•Zou het écht zo slecht aflopen?

•Zijn de gevolgen dan zo erg?

•Overdrijf ik niet?

•Er zijn al ergere dingen gebeurd ...

Oefening

Film

1. Wat voel ik?

2. Hoe sterk is dit gevoel?

3. Wat denk ik?

4. Zijn dit behulpzame gedachten?

5. Wat/hoe zou ik (anders) kunnen denken om

het gevoel te verminderen?

6. Welke hulpzin zou ik kunnen gebruiken?

PROBLEEM OPLOSSING

The cognitive and behavioral processes by which an individual

attempts to identify or discover effective or adaptive solutions for

stressful problems

(D'Zurilla & Nezu, 1999)

Probleemoplossing

= Erover nadenken wat je zou kunnen doen of wat je had kunnen

doen om het probleem op te lossen

22/09/2017

9

Effectiviteit

• Indirecte strategie die adaptief gebleken is door het aanpassen van situaties of het

verwijderen van de stressor op zich (Aldao et al., 2010)

• Depressieve individuen beschrijven zichzelf als minder competent in het oplossen van

problemen (Nezu, 1986a)

• Depressieve jongeren tonen ook effectief minder effectieve probleemoplossingsstrategieën (Marcotte, Alain, & Gosselin, 1999)

• Probleemoplossing is een essentiële component van CBT en Problem Solving Therapy

(PST) (Hilt & Pollak, 2012; Nezu, 1986b)

Rationale: Hoe we ons voelen, of op een gebeurtenis

reageren, hangt af van de waarde die we hechten aan wat

er gebeurt en de manier waarop we naar de situatie kijken.

Het is vaak niet de gebeurtenis zelf die het gevoel oproept,

maar wel de manier waarop we de gebeurtenis

interpreteren. Als we een gebeur tenis of situatie bekijken als

een probleem dat niet kan worden opgelost, zullen

we ons bang, verdrietig of boos voelen. Daarom is het erg

belangrijk dat we naar vervelende gebeurtenissen kijken als

problemen die kunnen worden opgelost. Hier gaan wij

jullie vandaag bij helpen!

STOP! IK HEB

EEN

PROBLEEM

STAP 1: Wat is het probleem?

• Vragen stellen om het probleem te onderzoeken

• 5 W’s

STAP 2: opkikkeren

• Sterk maken

• Positieve gedachten

• Ik kan het!

STAP 3: Plannen maken

• Oplossingen bedenken

• ‘Hoe meer, hoe beter’

STAP 4: Kies het beste plan

Voor- en nadelen

• Veilig?

• Eerlijk?

• Aangenaam?

• Werkt het?

STAP 5: voer het plan uit

• Het uitvoeren van een plan is vaak het moeilijkste. Bijt op je

tanden, geef jezelf een duwtje in de rug om de dingen voor

jezelf beter te maken. Soms is het eng om nieuwe dingen uit te

proberen, maar het is de moeite waard en je kunt het maar

proberen!

IK DOE HET!

STAP 6: Evalueer

• “Goed gedaan!”

• “Oké, ik heb het geprobeerd. Ik zal iets

anders moeten proberen of aan iemand

anders een plan vragen”.

HOE GAAT

HET?

Oefening

Rollenspel: 1 iemand cliënt, 1

iemand hulpverlener.

1. Denk aan een recent probleem

waarmee één van jouw cliënten

werd geconfronteerd

(cliëntenrol). Hulpverlener maakt

dit concreet door vragen te

stellen.

2. Vul samen het werkblaadje in.

22/09/2017

10

DEEL 3: ONDERZOEKSRESULTATEN EMOTIEREGULATIE IN DE ADOLESCENTIE

EMOTIEREGULATIE-TRAINING?

Heel wat evidentie voor de effectiviteit van ER-trainingen bij volwassenen

Niet zomaar generaliseerbaar naar kinderen en adolescenten

Kunnen specifieke ER

strategieën

gebruikt/getraind worden bij

kinderen

en adolescenten?

SPEURNEUZEN MET VOELSPRIETEN

DOEL

• Nagaan of jongeren in staat zijn verschillende ER strategieën te gebruiken en wat het effect ervan is op hun gevoelens

• Ruminatie, herevaluatie (reappraisal), afleiding (distraction) en aanvaarden (acceptance)

PARTICIPANTEN

184 adolescenten (54% meisjes)

10 – 13 jaar

SPEURNEUZEN MET VOELSPRIETEN

PROCEDURE

1. Kennismakingsspel: wie zijn jullie en wat maakt jullie blij?

2. Gevoelensspel: Wat zijn gevoelens?

3. Invullen van vragenlijsten

4. Filmpje “Father & Daughter”

5. ER inductie (verschillende condities)

6. Relaxatie

SPEURNEUZEN MET VOELSPRIETEN

Gevoelens werden

herhaaldelijk beoordeeld

(VAS)

SPEURNEUZEN MET VOELSPRIETEN

ER INDUCTIE

“Denk na over waarom

je je zo voelt…”

“Denk na over hoe lang

dit gevoel nog kan

duren…”

“Merk op dat je

gedachten komen en

gaan”

“Bedenk hoe je de

situatie op een

andere/meer positieve

manier kan bekijken”

22/09/2017

11

SPEURNEUZEN MET VOELSPRIETENRESULTATEN: VERDRIETIG

> = >

Ma

in e

ffe

ct o

f c

on

dit

ion

, F

(3, 1

58

) =

4.1

2, p

=.0

08

Net na filmpje Net na strategie

SPEURNEUZEN MET VOELSPRIETENRESULTATEN: BLIJ

Ma

in e

ffe

ct o

f c

on

dit

ion

, F

(3, 1

78

) =

11

.84

, p<

.00

1

> = >

Net na filmpje Net na strategie

SPEURNEUZEN MET VOELSPRIETENBESLUIT EFFECTEN KORTE EMOTIEREGULATIETRAINING

SPEURNEUZEN MET VOELSPRIETENBESLUIT EFFECTEN KORTE EMOTIEREGULATIETRAINING

SPEURNEUZEN MET VOELSPRIETEN 2.0BRENDA VOLKAERT, LAURA WANTE & CAROLINE BRAET

DOEL

• Nagaan of jongeren in staat zijn verschillende ER strategieën aan te leren en wat het

effect ervan is op hun gevoelens

PARTICIPANTEN

258 kinderen (49% meisjes)

5e & 6e leerjaar

SPEURNEUZEN MET VOELSPRIETEN 2.0

PROCEDURE T1 • VAS 1: Boos, bang, blij en verdriet

• Strategie aanleren (verschillende condities)

• Mood inductie: video (Father & Daughter)

T2 • VAS 2: Boos, bang, blij en verdriet

• Strategie toepassen

T3 • VAS 3: Boos, bang, blij en verdriet (+ manipulatiecheck)

• Ontspanning

T4 • VAS 4: Boos, bang, blij en verdriet

22/09/2017

12

SPEURNEUZEN MET VOELSPRIETEN 2.0

ER-training

SPEURNEUZEN MET VOELSPRIETEN 2.0RESULTATEN: VERDRIETIG

>

Ma

in e

ffe

ct o

f c

on

dit

ion

, F

(, )

= , p

Net na filmpje Net na strategie

>===

SPEURNEUZEN MET VOELSPRIETEN 2.0RESULTATEN: BLIJ

Ma

in e

ffe

ct o

f c

on

dit

ion

, F

(, )

= , p

=

Net na filmpje Net na strategie

=>===

SPEURNEUZEN MET VOELSPRIETEN 2.0BESLUIT EFFECTEN KORTE EMOTIEREGULATIETRAINING

REFLECTIE EN VRAGEN

CONTACT Laura.Wante@ugent.be

32(0)9/264.64.99

Brenda.Volkaert@ugent.be

+32(0)9/264.64.12

09 264 64 99