VAN ONDERSTEUNENDE TECHNOLOGIE IN DE ZORG VOOR ... · 1. Zorg voor goede kennis over het gebruik...

PROTOCOL VOOR DE INZET VAN ONDERSTEUNENDE TECHNOLOGIE IN DE ZORG VOOR VERSTANDELIJK GEHANDICAPTEN

362-

07 p

roto

col-0

t

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

2

Colofon

Het “Protocol voor de inzet van Ondersteunde Technologie in de zorg voor verstandelijk gehandicapten’, alsmede het bijbehorende Invoeringsplan en Evaluatieplan, zijn gezamenlijke uitgaven van de Stichting Pepijn en Paulus en de Stichting Vilans. Met vragen of opmerkingen over deze publicaties kunt u zich wenden tot de Stichting Vilans, Postbus 8228, 3503 RE Utrecht, [email protected]. Voorts tot de Stichting Pepijn en Paulus, Postbus 40, 6100 AA Echt, [email protected].

AuteursDick van der Pijl, Manon Verdonschot Stichting VilansLéon Adriaens Stichting Pepijn en Paulus

EindredactieAfd. Communicatie Stichting Pepijn en Paulus

Lay-outBureau communicatie en vormgeving Stichting Pepijn en Paulus

Eerste druk: december 2007

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.Ondanks alle zorg die aan de samenstelling van deze uitgave is besteed, kunnen de uitgevers geen aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige fout die in deze uitgave zou kunnen voorkomen.

© Stichting Pepijn en Paulus, Stichting Vilans en de auteurs.

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

3

ALGEMENE INLEIDING

Het protocol Ondersteunende Technologie is een product dat tot stand is gekomen in het kader van het project ‘Ondersteunende Technologie van Advies tot Zorgplan’ (OT van A tot Z). Dit project werd gefinancierd door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de Provincie Limburg. Uitvoerders waren iRv, Kenniscentrum voor Revalidatie en Handicap (per 01-07-2007: Vilans) en de Stichting Pepijn en Paulus. In het project werd beoogd om te komen tot een algemeen geldend protocol voor de inzet van ondersteunende technologie bij mensen met verstandelijke beperkingen. Eraan ten grondslag ligt een intern protocol dat met de Stichting Pepijn en Paulus ontwikkeld en uitgeprobeerd werd.

AANLEIDINGHet gebruik van Ondersteunende Technologie (OT) door personen met verstandelijke beperkingen is nog niet wijd verbreid. Hieraan liggen verschillende factoren ten grondslag. Tot voor kort was de zorg voor verstandelijk gehandicapten geïnstitutionaliseerde zorg. Men leefde in grotere groepen in instellingen, en er werd voor de verstandelijk gehandicapte gezorgd. In het denken en doen werd niet uitgegaan van een actief bestaan in de maatschappij. Zorgverleners waren doorgaans, anders dan bijvoorbeeld in de revalidatie of thuiszorg, niet getraind in de omgang met hulpmiddelen en voorzieningen. De bekostigingsstructuur van OT binnen de AWBZ was niet adequaat (en is dit, ook al treden verbeteringen op, overigens vaak nog niet). In de laatste decennia deed toch een assortiment hulpmiddelen en voorzieningen haar intrede in de sector. Het betrof echter een vrij bescheiden en traditioneel pakket, dat vooral op verzorging en mobiliteit was gericht. OT maakte tegelijkertijd en vooral in andere sectoren een grote ontwikkeling door. Denk bijvoorbeeld aan de introductie van communicatiehulpmiddelen, het aangepast computeren, de komst van de scootmobiel, moderne alarmering.

Niet alleen de komst van moderne, veelbelovende technologie vormde een aanleiding om OT structureel te gaan inbedden. Maatschappelijke ontwikkelingen en veranderende visies op de positie van mensen met verstandelijke beperkingen maken het noodzakelijk om OT in haar vele gedaantes veel meer te gaan gebruiken. Deze ontwikkelingen zijn vooral:

1. De visie dat personen met verstandelijke beperkingen zelfstandige personen zijn met een recht op maximale ontplooiing. Een hulpmiddel of voorziening kan op eigen wijze bijdragen aan zelfstandigheid, maatschappelijke participatie en maximale ontplooiing.

2. De de-institutionalisering van de zorg. Steeds meer cliënten wonen in kleine complexen of zelfstandig. De verstandelijk gehandicapte wordt een ‘gewone’ buurman, scholier of werknemer en vervult de bijbehorende rollen en taken. OT kan helpen om tot deze rolvervulling te komen. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van een speciale agenda, een leeshulpmiddel of een geschikte telefoon.

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

4

3. Tegelijkertijd veranderen werkwijzen binnen de dienstverlening. Eerder deden paramedici zoals ergotherapeut, fysiotherapeut en logopedist vrijwel alles wat met OT te maken had. Wijzigingen binnen de AWBZ en de zogenaamde functiegerichte bekostiging maken dat de ‘specialisten’ niet meer zonder indicatie ter beschikking kunnen staan. Hiernaast werd ook hun tijd schaarser. Deze wijzigingen dragen bij aan de hier vermelde werkwijze.

4. Nieuwe, kleinschalige wooncomplexen en werkvoorzieningen liggen vaak verspreid. Fysieke afstanden zijn vergroot en het is minder gemakkelijk om een beroep te doen op een centrale voorziening.

Men zal lokaal méér moeten oplossen dan voorheen, óók waar het de inzet van OT betreft.

5. Vanwege de wijzigingen binnen de AWBZ is het binnen organisaties vaak nodig om op geheel nieuwe wijze met de zorgplansystematiek en Ondersteunings- of soortgelijke overeenkomsten om te gaan. In dergelijke overeenkomsten geven cliënten hun eigen doelen en wensen aan. De inzet van OT kan van deze overeenkomsten deel uitmaken. OT dient zodoende in de nieuwe zorgplansystematiek te worden geïntegreerd. Deze integratie maakt dat alle betrokkenen op dezelfde wijze met OT omgaan en dezelfde minimale kwaliteit leveren.

6. De bevolkingsopbouw (veroudering, kleinere beroepsbevolking) en kosten van de gezondheidszorg maken dat er steeds minder handen ‘aan het bed’ te beschikking komen. Deze ontwikkeling is sectorbreed. Willen medewerkers binnen de sector de noodzakelijke zorg en aandacht waar nodig blijven geven, dan is de grotere inzet van OT hoogst noodzakelijk. OT kan tevens bijdragen aan een betere efficiëncy en aan veiligheid en gezondheid van medewerkers.

Ook een aantal historisch gegroeide situaties op de ‘werkvloer’ maakten de komst van dit protocol noodzakelijk:• Teams hebben tot heden onvoldoende kennis van de mogelijkheden van

OT, waardoor OT niet gesignaleerd wordt als oplossingsrichting.• In de ‘toolbox’ van teams zijn geen mogelijkheden aanwezig om OT

structureel te gaan inzetten op een wijze die vergelijkbaar is met de inzet van personeel en bedrijfsmiddelen.

• OT aanvragen ontstaan veelal ad hoc vanuit ‘de werkvloer’ en worden volledig bij paramedici neergelegd. De paramedici moeten zich vaak met eenvoudige routinetaken bezig houden, en lokaal wordt niet gedaan wat kan. Op de werkvloer neemt de kennis van OT, indien al aanwezig, niet toe.

• Paramedici kunnen niet eenvoudig evalueren of aanvragen voor OT afkomstig van directe begeleiders daadwerkelijk nodig zijn en passen bij het bestaande probleem. Een betere communicatie- en verwijsstructuur is dus noodzakelijk.

• Paramedici dienen aanvragen voor OT vanuit de werkvloer altijd te beoordelen aan de hand van een assessment, observatie of verslag. Dergelijke documentatie is doorgaans niet voorhanden.

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

5

Het protocol Ondersteunende TechnologieAan het protocol Ondersteunende Technologie ligt de navolgende basisvisie van haar ontwikkelaars ten grondslag:

Een structurele inbedding van Ondersteunende Technologie (OT) binnen de zorgplansystematiek moet een bewuste keuze zijn op basis van de vele argumenten die voor deze invoering aanwezig zijn. De invoering gaat gepaard met ontwikkelwerk waarvan de omvang niet moet worden onderschat. Tijd en middelen moeten hiervoor vrij gemaakt worden. Het structureel gaan inzetten van OT zal echter veel gaan opleveren.

Het protocol Ondersteunende Technologie wordt ondersteund door een implementatie- en evaluatieplan voor organisaties.

Het implementatieplanHet algemeen implementatieplan heeft als doel om te komen tot een structurele inbedding van het protocol Ondersteunende Technologie (OT) binnen uw organisatie. Het plan bestaat uit twee delen:

1) Een implementatieplan met randvoorwaarden is nodig om te komen tot een protocol Ondersteunende Technologie op maat voor uw organisatie. Tijdens de ontwikkeling van het protocol Ondersteunende Technologie, op basis van het protocol Hulpmiddelen van Stichting Pepijn en Paulus, bleek dat lokale omstandigheden een grote rol spelen bij de invoering ervan. Factoren zoals de organisatiestructuur, aangeboden zorgproducten, cliëntgroepen, gebruikte systemen, visie en missie maken dat er geen sprake kan zijn van één algemeen geldend protocol. Organisaties moeten allereerst een visie en beleid ontwikkelen. Verder dienen intern afspraken gemaakt te worden, is ontwikkelwerk nodig en dienen aanpassingen te worden gedaan aan bijvoorbeeld eigen instrumenten en werkwijzen. Een plan dat de te volgen stappen voor implementatie op hoofdlijnen weergeeft, was noodzakelijk. Een dergelijk implementatieplan leidt organisaties door het voorbereidende proces en helpt bovenal bij het doelgericht op maat maken van het protocol Ondersteunende Technologie.

2) Een specifieker implementatieplan is gericht op professionals binnen instellingen voor wie het assessment en de verstrekking van hulpmiddelen een hoofdtaak is. Een ander gedeelte is bedoeld voor de directe begeleiders zoals verzorgenden, activiteitenbegeleiders en zorgcoördinatoren. Het doel van dit plan is te bevorderen dat directe begeleiders cliënten beter kunnen ondersteunen bij het aanleren en gebruik van een hulpmiddel.

Het evaluatieplanHet evaluatieplan heeft als doel het geven van handvatten voor het evalueren van de inbedding van het protocol Ondersteunende Technologie binnen de organisatie en voor het evalueren van het werken met het protocol Ondersteunende Technologie.

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

6

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

7

PROTOCOL OndersteunendeTechnologieAlgemeen

Protocol om te komen tot de systematische inzet van Ondersteunende Technologie in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking.

Dit protocol is algemeen van aard en kan waar nodig worden aangepast aan de vereisten van uw organisatie.

INLEIDING

Doel van het protocol Ondersteunende TechnologieHet protocol Ondersteunende Technologie heeft als doel de systematische inzet van Ondersteunende Technologie (OT) bij cliënten met een verstandelijke beperking en bij te dragen aan het volledig benutten van de meerwaarde van Ondersteunende Technologie.

Voor wie is dit protocol bestemd?Dit protocol is bestemd voor direct bij de zorg betrokken personen. Betrokken begeleiders zullen vanwege het opstellen van een zorgplan, waarbinnen dit protocol gehanteerd wordt, een belangrijke rol vervullen. Andere teamleden kunnen echter ook belangrijke taken vervullen. De cliënt en zijn/ haar familie staan in het proces centraal. Paramedici en medici treden op hulp/ vraagbaak op de achtergrond, bij grote of complexe hulpmiddelen alsmede bij medische hulpmiddelen.

Het belang van dit protocolHet gebruik van dit protocol maakt dat binnen alle zorgvormen en binnen alle arrangementen OT op dezelfde manier benaderd wordt. Inzet ervan leidt tot meer kansen op participatie en autonomie van de cliënt, meer efficiency en verbeterde werkwijzen.

Waarom dit protocol?De inzet van dit protocol zal aanvankelijk veel aandacht vragen en voor velen vreemd zijn. Scholing en goede informatievoorziening zijn dan ook noodzakelijke nevenvoorwaarden voor een succesvol gebruik. Naar deze nevenvoorwaarden wordt nadrukkelijk gekeken. De inzet van OT betekent echter ook de verbreding van je vak, en het begeleiden van de introductie van OT wordt door velen als leuk ervaren. Uiteindelijk moet de inzet van OT ook tot zelfstandigere cliënten en minder werkdruk leiden.

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

8

Positie van dit protocol:Dit protocol wordt ingezet binnen alle zorgvormen en arrangementen waarbij een zorgplan wordt opgemaakt. Het kan dus gaan om de toepassing binnen Verblijf en Begeleid Zelfstandig Wonen, dagactiviteiten en werk, recreatie en thuiszorg.

Instrumentarium bij dit protocolTe hanteren instrumenten binnen dit protocol zijn:• De lijst(en) waarop de ondersteuningsvragen en hun eventuele invulling

middels OT op een globaal niveau vastgelegd worden;• Het Hulpmiddelen Stappenplan. Dit stappenplan helpt bij het zoeken naar

en zo mogelijk gaan gebruiken van een hulpmiddel door cliënten.• Overige instructies en handleidingen van de organisatie (o.a. met

betrekking tot betalingen, aangaande taakverdelingen, specifieke andere protocollen bijvoorbeeld het Tilprotocol);

• Informatiebronnen.

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

9

HET PROTOCOLDe vraag naar een hulpmiddel kan op twee verschillende manier ontstaan:• Bij het opstellen van een zorgplan• In de praktijk van alle dag. Het kan zijn dat zich in de praktijk van alle dag

een probleem voordoet. Een hulpmiddel kan mogelijk een oplossing zijn voor dit probleem.

Om te komen tot de inzet van een hulpmiddel bij je cliënt dienen een aantal stappen doorlopen te worden.

De te volgen stappen worden hieronder beschreven en kunnen waar nodig worden aangepast aan de vereisten van uw organisatie:

Het structureel doorlopen van deze stappen helpt bij de zoektocht, en bij aanschaf en inzet van een hulpmiddel. Op die manier worden geen belangrijke acties vergeten en is voor alle betrokkenen bij dit proces duidelijk wat gedaan is en moet worden.

1. Zorg voor goede kennis over het gebruik van zorgplannen en instrumenten voor het verhelderen van de ondersteuningsvraag

Bij het opstellen van een zorgplan wordt gestart met het verhelderen van de ondersteuningsvraag. Het antwoord op deze ondersteuningsvraag kan worden gevonden in menselijke ondersteuning, maar ook in Ondersteunende Technologie. Ondersteuningsvragen kunnen op allerlei domeinen bestaan. Per domein kunnen speciale vormen van OT een antwoord zijn op de ondersteuningsvraag. Denk bijvoorbeeld aan hulpmiddelen in de keuken of een douchehulpmiddel. Tal van vormen van OT kunnen echter in verschillende domeinen gebruikt worden. Een rolstoel bijvoorbeeld wordt gewoonlijk niet alleen thuis gebruikt, maar ook in de dagbesteding, en een communicator of een corset gebruikt de cliënt doorgaans overal. Een korte opsomming van OT naar AWBZ-functies vind je in de bijlage 1. De korte opsommingen zijn er om opstellers van het zorgplan te inspireren en op nadere gedachten te brengen.

2. Oriënteer je op het verkrijgen van informatie over Ondersteunende Technologie.

Start met een oriëntatie naar beschikbare hulpmiddelen indien blijkt dat een hulpmiddel een mogelijke oplossing is voor de ondersteuningsvraag.

Deze oriëntatie is mogelijk op basis van beschikbare informatiebronnen. In Nederland zijn twee hulpmiddeleninformatiesystemen te raadplegen, namelijk; 1) de website vilatech.nl. Binnen dit systeem kun je op verschillende manieren zoeken, bijvoorbeeld op soort hulpmiddel, op naam en op hulpmiddelen per leverancier.; en 2) de Handywijzer. De Handywijzer is te vinden op internet op www.handywijzer.nl. Dit systeem is niet volledig en niet onafhankelijk, maar wel gemakkelijk bruikbaar.

Let op: De inzet van hulpmiddelen houdt doorgaans ook begeleiding en instructie in het gebruik ervan in. Er is zodoende vaak ook behoefte aan specifieke ondersteuning om gebruik van het hulpmiddel aan te leren!

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

10

Ook is de Informatie- en Adviescentrum van het iRv te Hoensbroek beschikbaar. Hier is een ruime kennis over hulpmiddelen aanwezig. Je kunt hen ‘s ochtends bellen (tel. nr. 030-7892300) of een formulier invullen op de website www.vilance.nl. Plaatselijke Thuiszorgwinkels en orthopediezaken kunnen verder informatieverstrekkingen over kleine hulpmiddelen en een aantal hulpmiddelen kun je daar bekijken.

3. Het Hulpmiddelen Stappenplan gebruiken Vanaf het moment dat, bijvoorbeeld uit het zorgplan, blijkt dat een

hulpmiddel een mogelijke oplossing is voor de ondersteuningsvraag wordt het Hulpmiddelen Stappenplan erbij gepakt.

Het Hulpmiddelen Stappenplan (zie bijlage 1) is een formulier dat bij elke mogelijke hulpmiddelverstrekking hoort. Het Hulpmiddelen Stappenplan dient als; 1) checklist; 2) rapportageformulier; 3) als kwaliteitsinstrument; 4) en als communicatiemiddel tussen paramedici, begeleiders en anderen.

Het hulpmiddelen stappenplan kent zeven stappen: 1. Probleem en ondersteuningsvraag verhelderen 2. Bepalen van de oplossingsrichting3. Een hulpmiddel selecteren en uitproberen4. Het hulpmiddel aanschaffen5. Levering en instructie van het hulpmiddel6. Het hulpmiddel gebruiken 7. Het hulpmiddel evalueren

Voor elk probleem of doel waaraan een hulpmiddel zou kunnen bijdragen dient het stappenplan ingevuld te worden . Het stappenplan ondersteunt stap voor stap het hele proces rond de inzet van een hulpmiddel. Het kan voorkomen dat de stappen 2 en 3 meerdere keren doorlopen en ingevuld moeten worden, voordat doorgegaan kan worden naar stap 4. Bijvoorbeeld als in stap 3 het uitgeprobeerde hulpmiddel geen oplossing blijkt voor de ondersteuningsvraag. In die situatie zal een andere oplossing (hulpmiddel) gezocht moeten worden en dienen stap 2 en 3 opnieuw doorlopen te worden. Het gaat immers om dezelfde ondersteuningsvraag. Dit lijkt wat bureaucratisch, maar het is niet veel werk en maakt dat we de noodzakelijke stappen goed nemen. Kom je terwijl je het Hulpmiddelen Stappenplan gebruikt niet verder (proefgebruik van het hulpmiddel lukt niet, je vindt geen oplossing, het gaat om ‘grote’ verstrekkingen) dan neem je contact op met jullie contactpersoon bij de fysiotherapie, logopedie of ergotherapie. Je

Elke mogelijke inzet van hulpmiddelen leidt tot het invullen van één ‘Hulpmiddelen Stappenplan’. Het formulier dient als checklist, rapportageformulier, als kwaliteitsinstrument en als communicatiemiddel met de paramedici.

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

11

kunt dan het Hulpmiddelen Stappenplan gebruiken om aan te geven wat de zorgvraag van je cliënt is en wat er al gedaan is. Zorg ervoor dat de systematiek van het Hulpmiddelen Stappenplan goed

bekend is!

4. Maak afspraken in je team Bespreek binnen je team of afdeling per cliënt en per (mogelijke)

hulpmiddelenverstrekking wie verantwoordelijk is• Je kunt ervoor kiezen om voor bepaalde vormen van hulpmiddelen een

‘inhoudelijk deskundige’ te kiezen. Het gaat dan vaak om complexe hulpmiddelen, zoals anti-decubitusmaterialen, communicatiehulpmiddelen.

• Zorg voor een ‘procesverantwoordelijke’. Het is belangrijk dat er een persoon is die het gehele proces, van aanvankelijke oriëntatie tot en met evaluatie, kan overzien. De procesverantwoordelijke is een aanspreekpunt en let op:- Zorgvuldige afhandeling van elke stap;- Het tijdig nemen van vervolgstappen;- Spreekt collega’s aan op hun rol binnen het Hulpmiddelen

Stappenplan, zoals het geven van instructie, toezicht houden.• Zorg ervoor dat er continuïteit bestaat. Ook bij verlof of ziekte heeft de

cliënt recht op een goed verstrekkingenproces. Zorg dat collega’s altijd op de hoogte zijn van gemaakte vorderingen. Zorg voor vastlegging middels het Hulpmiddelen Stappenplan!

• Bespreek intern hoe je om wilt gaan met scholing en verbetering van kennis op dit terrein. Misschien is het volgen van een cursus of het bezoeken van een beurs nuttig. Er is ook veel literatuur over hulpmiddelen en voorzieningen beschikbaar.

• Bespreek binnen je team wanneer je aan de slag gaat en maak een eerste planning.

5. Oriënteer je op gemaakte afspraken rondom Hulpmiddelen-verstrekkingen binnen je organisatie

Het Hulpmiddelen Stappenplan heeft betrekking op alle mogelijke hulpmiddelen. Ook op het gaan gebruiken van eenvoudige hulpmiddelen waarvan het gebruik niet bijzonder complex is. Complexiteit wordt echter niet alleen door de techniek van het hulpmiddel bepaald, het gaat om het samengaan van het techniek met de gebruiker. Het gebruik van een eenvoudige aangepaste lepel bij een cliënt met grote slikproblemen kan complex van aard zijn. Andersom zijn er cliënten die het gebruik van een

In twijfelgevallen kan een eerste eigen oriëntatie op hulpmiddelengebruik nooit kwaad. Vul een Hulpmiddelen Stappenplan in en leg je ervaringen vast. Het formulier wijst je er zonodig op wanneer je contact op moet nemen met één van de (para)medische disciplines.

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

12

ogenschijnlijk ingewikkelde computeraanpassing snel leren beheersen. Welk hulpmiddel bij een cliënt niet bijzonder complex is, wordt dus individueel bepaald. Een aantal werkafspraken op organisatieniveau helpen je bij het bepalen of je al dan niet zelf een rol hebt te vervullen:

6. Oriënteer je op betalingsmogelijkheden • De proceseigenaar of een collega (op afspraak) onderzoekt hoe de

betaling van het betreffende hulpmiddel of de voorziening geregeld dient te worden. Dit betekent niet dat je allerlei regelingen moet kennen; binnen veel organisaties zijn ‘specialisten’ aanwezig die de financierings-mogelijkheden goed kennen

• Volg hiertoe de eerder geformuleerde interne afspraken• Zorg ervoor dat de aanschaf vanuit financieel oogpunt goedgekeurd

wordt door de bevoegde persoon (namens de organisatie of de cliënt);• Is te verwachten dat een externe partij de kosten vergoedt, dan wordt

bij deze partij een verzoek tot vergoeding ingediend. Een aanvraag tot vergoeding wordt veelal ingediend door arts, ergotherapeut, maatschappelijk werker of financiële administratie. Eén en ander conform de interne afspraken.

• Plaats de bestelling conform interne richtlijnen.• Vergoedt de externe partij (gemeente, zorgverzekeraar, zorgkantoor) de

aanschaf, dan treedt deze partij op als de betaler en plaatst de bestelling. Veelal gaat met het verzoek tot aanschaf een offerte van een leverancier mee naar de betalende partij.

• Plaats geen bestellingen voordat duidelijk is of vergoeding plaatsvindt en goedgekeurd is.

• Laat de mogelijke kans op vergoeding niet leidend zijn bij het gaan invullen van een zorgvraag waarin hulpmiddelen een rol speelt! De cliëntvraag moet centraal staan, zonodig moet actief naar financiering gezocht worden.

• Een afwijzing van vergoeding is niet altijd terecht en men kan hierop doorgaans bezwaar aantekenen. Is een afwijzing definitief of er bestaan geen rechten, dan bestaan er vaker toch financieringsmogelijkheden door fondsen, uit eigen middelen of bij een andere instantie. Sluit één en ander kort met een deskundige op het gebied van vergoedingen in de organisatie.

7. Evalueer de ondernomen acties binnen het hulpmiddelenproces Dit deel van de evaluatie wordt uitgevoerd op twee niveaus. Op organisatieniveau en op cliëntniveau. De evaluatie op organisatieniveau wordt uitgevoerd door paramedische

afdelingen en ondersteunende diensten. De volgende punten verdienen aandacht bij dit deel van de evaluatie:

• Geef tekortkomingen in deze procedure, liefst na ervaring met enkele cliënten, aan;

• Evalueer na 3 maanden of ernstige tekortkomingen in de samenwerking het bereiken van gestelde doelen (ondersteuningswensen van cliënten vervullen met de inzet van OT) verhinderen;

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

13

• Evalueer na 9 – 12 maanden gedetailleerd het proces en de samenwerking;• Rapporteer aan de projectgroep die de evaluaties uitvoert. Aarzel niet om

suggesties te doen! De evaluatie op cliëntniveau wordt uitgevoerd door persoonlijke

begeleiders en/ of andere begeleiders. De volgende punten verdienen aandacht bij dit deel van de evaluatie:

• Evalueer of de inzet van OT conform de vernieuwde lijsten voor opstellen van het Zorgplan en het Hulpmiddelen Stappenplan, liefst na ervaring met meerdere cliënten, efficiënt en effectief gebeurt.

• Evalueer of het stellen van doelen SMART plaats kan vinden. Enige criteria die bij de evaluatie gehanteerd kunnen worden zijn• is er minder tijd nodig? • functioneren cliënten dankzij de inzet van OT vaker zelfstandig?• wordt OT vaker ingezet? • raakt de ‘werkvloer’ meer betrokken?• stijgt het kennisniveau bij directe begeleiders?

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

14

BegrippenOndersteunende Technologie (OT)

Elk hulpmiddel, technische uitrusting of voorziening welke gebruikt wordt om functies, activiteiten of maatschappelijke participatie van personen met beperkingen te verbeteren of mogelijk te maken.

Ondersteunings Overeenkomst (OO) Zie Zorgplan.

Hulpmiddelen Stappenplan Plan in zeven stappen van het College voor Zorgverzekeringen. Dit plan

is binnen het project ‘OT van A – Z’ omgezet in een formulier. In dit formulier wordt in zeven fasen de oriëntatie op OT, het proefgebruik, het gebruik en de evaluatie vastgelegd. Het formulier dient als kwaliteitsinstrument, voor rapportage en als communicatiemiddel.

Vilans Stichting Vilans. Kenniscentrum voor de kwaliteit van leven van mensen met langdurende beperkingen. www.vilans.nl WMO

Wet Maatschappelijke OndersteuningWOI-lijst

Lijst met handelingen/ activiteiten, geordend volgens de domeinen (levensgebieden) van Shalock. Opgesteld door de oudervereniging WOI.

Zorgplan Formele, systematisch opgestelde overeenkomst tussen de cliënt of

diens vertegenwoordiger en de dienstverlener. In het Zorgplan wordt de ondersteuningsvraag van de cliënt vastgelegd en nader wordt aangegeven hoe deze vraag wordt beantwoord. ‘Zorgplan’ is de door het Ministerie van VWS gehanteerde term voor de bovenbeschreven overeenkomst. Plaatselijk komen varianten op deze naam voor, zoals ‘Ondersteunings Overeenkomst (OO)’.

ZVW Zorgverzekeringswet.

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

15

bijlage 1 hulpmiddelen stappenplan

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

16

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

17

hulpmiddelen stappenplanOndersteunende technologieOndersteunende Technologie is elk hulpmiddel, technische uitrusting of voorziening waarmee functies van mensen met beperkingen worden verbeterd. Of het maakt activiteiten of maatschappelijke participatie mogelijk. Het gaat dus om veel verschillende voorzieningen, die allemaal speciaal mensen met functiebeperkingen ondersteunen. In dit Hulpmiddelen Stappenplan noemen we Ondersteunende Technologie kortweg een ‘hulpmiddel’. Het Hulpmiddelen Stappenplan heeft betrekking op woningaanpassingen, een speciaal alarmnetwerk of een rolstoel. Maar bijvoorbeeld ook op een spalk, een aangepast bord of speciale software. Bijlage 1 is een overzicht van mogelijke hulpmiddelen per AWBZ domein.

Het stappenplanDoelHet Hulpmiddelen Stappenplan helpt bij het zoeken naar een hulpmiddel voor cliënten. Het helpt daarna ook bij het gebruik van dat hulpmiddel door de cliënt.

Door het stappenplan te gebruiken wordt het volgende bereikt:- Door alle stappen goed te doorlopen, neemt de kwaliteit van dit proces

toe.- Dagelijkse begeleiders kunnen makkelijker zo zelfstandig mogelijk een

hulpmiddel inzetten, doordat alle stappen aangegeven en toegelicht worden.

- Hulpmiddelen worden vaker ingezet waar dit zinvol en nodig is.- Specialisten (ergotherapeuten, logopedisten en fysiotherapeuten)

kunnen ondersteunen als dit nodig is.- Het ingevulde stappenplan laat zien wat al gedaan is. Dit helpt bij het

overleg met de specialisten.- Met dit stappenplan zorg je voor rapportage van alle activiteiten rond het

inzetten van hulpmiddelen.

De proceseigenaarEén persoon is in alle stappen vast aanspreekpunt. Hij of zij is de ‘proceseigenaar’. Aan het begin van het hele proces moet al afgesproken worden wie de proceseigenaar is. Deze persoon let op of het hele proces goed gaat. Hij of zij hoeft niet alle inhoudelijke kennis te hebben. Vaak zal de proceseigenaar de zorgcoördinator zijn, maar dit kan ook een andere begeleider zijn. In de verschillende stappen worden ook andere personen bij het proces betrokken.

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

18

De stappenHet Hulpmiddelen Stappenplan bestaat uit 7 stappen:

1. PROBLEEM en ONDERSTEUNINGSVRAAG verhelderen Doel: Het verhelderen van het probleem en de ondersteuningsvraag waarvoor een hulpmiddel misschien de oplossing is.

2. BEPALEN van de OPLOSSINGSRICHTINGDoel: Bepalen óf een hulpmiddel een oplossing is en welke soort hulpmiddelen geschikt lijkt.

3. Het hulpmiddel SELECTEREN en UITPROBERENDoel: Beslissen welk hulpmiddel de beste oplossing is en het hulpmiddel uitproberen als dit nodig is.

4. Het hulpmiddel AANSCHAFFENDoel: Het gekozen hulpmiddel definitief krijgen door het aan te vragen en te bestellen.

5. LEVERING van het hulpmiddel en INSTRUCTIEDoel: Er voor zorgen dat het juiste hulpmiddel op tijd geleverd wordt en dat er uitleg over gegeven wordt.

6. Het hulpmiddel GEBRUIKEN Doel: Er voor zorgen dat het hulpmiddel goed gebruikt wordt.

7. Het hulpmiddelgebruik EVALUERENDoel: Bekijken of het hulpmiddel bijdraagt aan het oplossen van het probleem. Dit gebeurt na een vooraf vastgelegde gebruikperiode (vaak 2-3 maanden).

Hoe te gebruiken?- Vul het stappenplan in voor elk probleem waarvoor een hulpmiddel een

oplossing zou kunnen zijn. Of voor elk doel waaraan een hulpmiddel zou kunnen bijdragen.

- De ondersteuningsvraag kan voortkomen uit de WOI lijst of in de dagelijkse praktijk zijn ontstaan.

- Het stappenplan ondersteunt stap voor stap het hele proces rond de inzet van een hulpmiddel.

- Als je niet verder komt terwijl je het Hulpmiddelen Stappenplan gebruikt (proefgebruik van het hulpmiddel lukt niet, je vindt geen oplossing, het gaat om ‘grote’ verstrekkingen), dan neem je contact op met jullie contactpersoon bij de fysiotherapie, logopedie of ergotherapie.

- Je kunt in het contact met een discipline het Hulpmiddelen Stappenplan gebruiken om aan te geven wat de zorgvraag van je cliënt is en wat er al gedaan is.

- Het invullen zal niet veel tijd kosten!

Stappen herhalenSoms moet je de stappen 2 en 3 vaker doen, voordat je kan doorgaan naar stap 4. Bijvoorbeeld als in stap 3 het uitgeprobeerde hulpmiddel geen oplossing blijkt voor de ondersteuningsvraag. Er moet dan een andere oplossing (hulpmiddel) gezocht worden en stappen 2 en 3 moeten dan opnieuw doorlopen worden.

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

19

Instappunten en UitstappuntenHet stappenplan heeft een aantal extra instap- en uitstappunten. - Extra instappunt - Stap 3:

Als een hulpmiddel vervangen moet worden kan ingestapt worden in stap 3 van het stappenplan.

- Extra instappunt - Stap 2: Blijkt al vroeg dat de inzet van een hulpmiddel niet de juiste oplossing is, dan stop je in Stap 2 van het stappenplan.

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

20

HerhalenAls het hulpmiddel het probleem niet heeft opgelost of verminderd, bekijk het probleem dan opnieuw.

is een hulpmiddel misschien een oplossing?

2. BEPALEN van de OPLOSSINGSRICHTINGDoel: Bepalen óf een hulpmiddel een oplossing is en welke soort hulpmiddelen geschikt lijkt.

Uitstappunt:Als ervoor gekozen wordt geen hulpmiddel toe te passen.

1. PROBLEEM en ONDERSTEUNINGSVRAAG verhelderen Doel: Het verhelderen van het probleem en de ondersteuningsvraag waarvoor een hulpmiddel misschien de oplossing is.

3. Het hulpmiddel SELECTEREN en UITPROBERENDoel: Beslissen welk hulpmiddel de beste oplossing is en het hulpmiddel uitproberen als dit nodig is.

4. Het hulpmiddel AANSCHAFFENDoel: Het gekozen hulpmiddel definitief krijgen door het aan te vragen en te bestellen.

5. LEVERING van het hulpmiddel EN INSTRUCTIE Doel: Er voor zorgen dat het juiste hulpmiddel op tijd geleverd wordt en dat er uitleg over gegeven wordt.

6. Het hulpmiddel GEBRUIKEN Doel: Er voor zorgen dat het hulpmiddel goed gebruikt wordt.

7. Het hulpmiddelgebruik EVALUEREN Doel: Bekijken of het hulpmiddel bijdraagt aan het oplossen van het probleem. Dit gebeurt na een vooraf vastgelegde gebruikperiode (vaak 2-3 maanden).

HerhalenStap 2 opnieuw als het uitgeprobeerde hulpmiddel niet de juiste oplossing is.

Instappunt:Bij vervanging van een hulpmiddel.

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

21

Formulier Hulpmiddelen Stappenplan

persoonlijke gegevens cliënt

Naam

Leeftijd

Woning

ZOCO

Werk

Contactpersoon

Overige betrokkenen

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

22

1. probleem en ondersteuningsvraag verhelderen

Wat is het probleem?Voor welk probleem of doel is een hulpmiddel mogelijk een oplossing?

Wat is de concrete ondersteuningsvraag?Wat is de ondersteuningsvraag bij bovenstaand probleem?

In welk domein vallen het probleem en de ondersteuningsvraag?

Huishoudelijke verzorging Communicatie

Persoonlijke verzorging ADL

Verpleging Mobiliteit

Ondersteunende begeleiding Anders, namelijk:

Activerende begeleiding

Behandeling

Verblijf

Doel van deze stapHet verhelderen van het probleem en de ondersteuningsvraag waarvoor een hulpmiddel misschien de oplossing is.

Deze stap is belangrijk voor de afbakening van het probleem. Wijs in deze stap ook een verantwoordelijke aan, die het hele proces aanspreekpunt is; de proceseigenaar.

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

23

Wie is betrokken bij de probleemverheldering?

Zoco Fysiotherapeut

Begeleiding wonen Ouders

Begeleiding dagbesteding Leverancier

Logopedist Anders, namelijk:

Ergotherapeut

Wie is de proceseigenaar?

Is deskundigheid van een discipline nodig? JA/ NEEZo ja, van wie en waarom?

Logopedist Omdat,

Ergotherapeut

Fysiotherapeut

Anders, namelijk:

Waar heb je je georiënteerd op de mogelijke oplossingsrichting? Zie bijlage 1 en bijlage 2.

Informatie is ingewonnen bij:

Samenvatting van deze stap:

Opmerkingen/ aandachtspunten:

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

24

2. bepalen van de oplossingsrichting

Wie is betrokken bij het bepalen van de oplossingsrichting?

Zoco Fysiotherapeut




Ergotherapeut

Welke zoekacties zijn ondernomen?Hoe heeft u geïnventariseerd welke hulpmiddelen mogelijk een oplossing kunnen zijn voor het ervaren probleem?

Informatie verzameld (zie bijlage 1 en 2)

Teamoverleg met:

Anders, namelijk:

Welke oplossing (hulpmiddel of een andere vorm van ondersteuning) heeft de voorkeur?

1

2

3



Doel van deze stapBepalen óf een hulpmiddel een oplossing is en welke soort hulpmiddelen geschikt lijkt.Deze stap is belangrijk in de zoektocht naar een geschikt hulpmiddel.

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

25

3. het hulpmiddel selecteren en uitproberen

Wie is betrokken bij het selecteren van een hulpmiddel?

Zoco Fysiotherapeut




Ergotherapeut

Wat wordt verwacht van het hulpmiddel?Welke activiteit moet het hulpmiddel mogelijk maken of overnemen?

Aan welke belangrijke eisen moet het hulpmiddel voldoen?Bijvoorbeeld, robuustheid, meeneembaarheid.

Welke maatregelen moeten getroffen worden voor de inzet van het hulpmiddel?

Financiering uitzoekenTraining/ instructie ouders organiseren

Leverancier zoeken Anders, namelijk:

Training/ instructie cliënt organiseren

Training/ instructie begeleiding organiseren

Doel van deze stapBeslissen welk hulpmiddel de beste oplossing is en het hulpmiddel uitproberen als dit nodig is.Het is vaak nodig om een hulpmiddel een tijdje (bijvoorbeeld 14 dagen) op proef te hebben! Bedenk ook dat een goed werkend hulpmiddel nog niet de beste oplossing hoeft te zijn. Het is vaak zinvol om verschillende hulpmiddelen uit eenzelfde categorie te proberen.

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

26

Is bekend bij welke leverancier een hulpmiddel aangevraagd kan worden om uit te proberen, of op welke plaats de cliënt het hulpmiddel kan uitproberen?

Is bekend welke instructie/ training nodig is voor effectief gebruik van het hulpmiddel? Zo nee: informeer verder bij bijvoorbeeld informatiebronnen, andere

gebruikers, ergotherapie en logopedie. Zo ja: wie geeft de training en wat is de intensiteit?

Welk hulpmiddel wordt uitgeprobeerd?

Op proef aanvragen van het hulpmiddel (INDIEN VAN TOEPASSING)

Wanneer is het hulpmiddel aangevraagd?

Bij wie is het hulpmiddel aangevraagd?

Door wie is het hulpmiddel aangevraagd?

Het hulpmiddel uitproberen

Wanneer is het hulpmiddel uitgeprobeerd?

In welke situatie is het hulpmiddel uitgeprobeerd?

Door wie is het hulpmiddel uitgeprobeerd?

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

27

Hoe lang is het hulpmiddel uitgeprobeerd (meestal een periode van tenminste 14 dagen)?



Is het hulpmiddel geschikt voor het oplossen van het ervaren probleem? Ja > Ga verder met stap 4

Nee > Ga terug naar stap 2Geen hierbij aan waarom je/jullie deze keuze maakt/maken?

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

28

4. het hulpmiddel aanschaffen

Wie is betrokken bij het aanvragen en bestellen van het hulpmiddel?

Zoco Fysiotherapeut




Ergotherapeut

Waar is het hulpmiddel aangevraagd?

Niet van toepassing. De cliënt betaalt zelf.

Niet van toepassing. De instelling betaalt.

Zorgverzekering, namelijk:

Zorgkantoor

Anders, namelijk

Waar is het hulpmiddel besteld?

Niet van toepassing. Uit voorraad van instelling zelf.

Winkel, namelijk:

Leverancier, namelijk:



Doel van deze stapHet gekozen hulpmiddel definitief aanvragen en bestellen.

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

29

5. levering en instructie van het hulpmiddel

Wie is betrokken bij de levering en instructie van het hulpmiddel?

Zoco Fysiotherapeut




Ergotherapeut

Toezicht op de levering

Hoelang duurt de levering?

Is de levering volgens afspraak gegaan?

Controleer of het geleverde overeenkomt

Klopt de overeenkomst Ja/ Nee

Gecontroleerd op:

Gecontroleerd door :

Zijn nederlandstalige handleiding en garantiebewijzen meegeleverd?

Ja/ Nee

Installatie

Door wie is de installatie van het hulpmiddel uitgevoerd?

Is de installatie naar wens uitgevoerd? Ja/ Nee

Installatie

Is er uitleg gegeven over het gebruik van het hulpmiddel?

Ja/ Nee

Door wie is de uitleg gegeven?

Is de uitleg naar wens uitgevoerd? Ja/ Nee

Is duidelijk bij wie je terecht kunt voor vragen?

Ja/ Nee

Doel van deze stapEr voor zorgen dat het juiste hulpmiddel op tijd geleverd wordt en dat er uitleg over gegeven wordt.

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

30

Factuur is doorgezonden naar:



prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

31

6. het hulpmiddel gebruiken

Wie is betrokken bij de levering en instructie van het hulpmiddel?

Zoco Fysiotherapeut




Ergotherapeut

Toezien op gebruikToezien op gebruik houdt het langdurig volgen van het gebruik in. De

volgende aspecten zijn van belang:- Bedenken waarvoor het hulpmiddel bedoeld was.- Problemen bij gebruik tijdig signaleren en rapporteren. - Onderneem actie indien er problemen zijn (contact met leverancier,

persoon die gebruik trainde, ergotherapie of logopedie....).- Onderhoud van het hulpmiddel volgens aanwijzingen van de leverancier.

Let hierbij op service- en garantiebepalingen.- Ervaringen bijhouden.



Doel van deze stapEr voor zorgen dat het hulpmiddel goed gebruikt wordt.

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

32

7. het hulpmiddelgebruik evalueren

Wie is betrokken bij de evaluatie van het hulpmiddel?

Zoco Fysiotherapeut




Ergotherapeut

EvaluerenDoe het volgende:1) Bekijk met de cliënt het in 1 gestelde probleem.2) Ga na of en in welke mate gebruik van het hulpmiddel aan de oplossing

bijdraagt.3) Beantwoordt het hulpmiddel aan de gestelde eisen? Zo nee: doorloop

stap 3 of zorg voor een ander hulpmiddel. a. Is de cliënt voldoende geïnstrueerd in het gebruik van het

hulpmiddel? Zo nee: zorg voor nadere instructie! b. Is de omgeving van de cliënt voldoende geïnstrueerd in de

toepassing van het hulpmiddel (werking, gebruik, onderhoud)? Indien nee: zorg voor nadere instructie!

c. Hebben er in de gebruiksperiode veranderingen plaatsgevonden bij de cliënt zelf of in zijn omgeving? (herhaal zonodig de bovenstaande stappen).



Doel van deze stapBekijken of het hulpmiddel bijdraagt aan het oplossen van het probleem. Dit gebeurt na een vooraf vastgelegde gebruikperiode (vaak 2-3 maanden).

Conclusies vanuit Hulpmiddelen Stappenplan toevoegen aan het zorgplan.

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

33

bijlage 1 overzicht van hulpmiddelen Hieronder vind je een overzicht van beschikbare hulpmiddelen. Achter elk hulpmiddel vind een ISO code. Deze code vind je ook terug in diverse informatiesystemen.

Hulpmiddelen inzetbaar in alle domeinen:

- Stimulatoren (ISO 04 27)- Hulpmiddelen voor oefenen van elementaire vaardigheden (ISO 05 15)- Hulpmiddelen voor oefenen van sociale vaardigheden (ISO 05 27)- Hulpmiddelen voor oefenen van bedienen van invoerapparatuur en

omgaan met producten en goederen (ISO 05 30)- Rugorthesen (ISO 06 03)- Lichaamsgebonden armorthesen (ISO 06 06)- Niet-lichaamsgebonden armorthesen (orthesen voor bovenste

extremiteit - niet lichaamsgebonden) (ISO 06 09)- Functioneel elektrische stimulatoren en hybride orthesen (FES) (ISO 06 15)- Armprothesen (prothesen voor bovenste extremiteit) (ISO 06 18)- Cosmetische armprothesen (ISO 06 21)- Beenprothesen (ISO 06 24)- Prothesen anders dan voor de extremiteiten (ISO 06 30)- Orthopedisch schoeisel (ISO 06 33)- Kleding en schoeisel (ISO 09 03)- Lichaamsgebonden beschermende hulpmiddelen (ISO 09 06)- Met één arm te bedienen loophulpmiddelen (ISO 12 03)- Met beide armen te bedienen loophulpmiddelen (ISO 12 07)- Speciale auto’s (ISO 12 09)- Autoaanpassingen (ISO 12 12)- Bromfietsen en motoren (ISO 12 16)- Fietsen (ISO 12 18)- Rolstoelen (ISO 12 21)- Rolstoelaccessoires (ISO 12 24)- Voertuigen (ISO 12 27)- Oriënteringshulpmiddelen (ISO 12 39)- Steunhulpmiddelen (ISO 18 18)- Poort-, hek-, deur-, raam- en gordijnopeners en –sluiters (ISO 18 21)- Bouwkundige elementen in woning en andere gebouwen (ISO 18 24)- Veiligheidsuitrusting voor de woning en andere gebouwen (ISO 18 33)- Hulpmiddelen voor het zien (ISO 22 03)- Hulpmiddelen voor het horen (ISO 22 06)- Hulpmiddelen voor het tekenen en schrijven (ISO 22 12)- Hulpmiddelen voor het rekenen (ISO 22 15)- Hulpmiddelen voor het omgaan met audio- en audiovisuele- en video

informatie (ISO 22 18)- Hulpmiddelen voor het voeren van een gesprek (ISO 22 21)

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

34

- Hulpmiddelen voor telefoneren en telefonisch berichtverkeer (ISO 22 24)- Hulpmiddelen voor alarmering en indicatie en signalering (ISO 22 27)- Hulpmiddelen voor het lezen en gesproken leesmateriaal, digitaal (ISO 22

30)- Computers en terminals (ISO 22 33)- Hulpmiddelen voor het bedienen en invoeren van gegevens in

computers (ISO 22 36)- Hulpmiddelen voor het genereren van uitvoer van computers (ISO 22 39)- Hulpmiddelen voor het omgaan met verpakkingen (ISO 24 06)- Bedieningsinstrumenten (ISO 24 09)- Omgevingbedieningssystemen (ISO 24 12)- Hulpmiddelen ter ondersteuning en/of vervanging van armfunctie en/of

handfunctie en/of vingerfunctie (ISO 24 18)- Hulpmiddelen voor reiken en grijpen (ISO 24 12)- Hulpmiddelen voor bediening (ISO 24 18)- Hulpmiddelen voor positionering (ISO 24 24)- Fixatiemateriaal (ISO 24 27)- Hulpmiddelen voor herplaatsen en heffen (ISO 24 30)- Hulpmiddelen voor dragen en vervoeren (voor persoonlijk gebruik) (ISO

24 36)- Hulpmiddelen voor verbetering van omgevingsomstandigheden (ISO 27

03)

Specifieke hulpmiddelen voor de huishoudelijke verzorging:- Hulpmiddelen voor bereiden van voedsel en drank (ISO 15 03)- Hulpmiddelen voor afwassen (ISO 15 06)- Hulpmiddelen voor eten en drinken (ISO 15 09) - Hulpmiddelen voor schoonmaken van woningen (ISO 15 12) - Hulpmiddelen voor maken en onderhouden van textiel (ISO 15 15)- Hulpmiddelen voor verzorgen van huisdieren (ISO 30 33) Naast bovengenoemde specifieke hulpmiddelen kan ook gedacht worden aan de algemene hulpmiddelen

Specifieke hulpmiddelen voor persoonlijke verzorging:- Anti-decubitus hulpmiddelen (ISO 04 33)- Hulpmiddelen voor oefenen van algemene dagelijkse bezigheden (ADL).

(ISO 05 33 ) - Kleding en schoeisel (ISO 0903)- Lichaamsgebonden beschermende hulpmiddelen (ISO 09 06)- Hulpmiddelen voor aan- en uitkleden (ISO 09 09)- Hulpmiddelen voor toiletgebruik (ISO 09 12)- Tracheostoma hulpmiddelen (ISO 09 15)- Stoma hulpmiddelen (ISO 09 18)- Middelen ter bescherming en reiniging van de huid (ISO 09 21)- Hulpmiddelen voor het afvloeien van urine (ISO 09 24)- Hulpmiddelen voor opvangen van urine (ISO 09 27)- Absorptiemiddelen (ISO 09 30)

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

35

- Hulpmiddelen om ongewenst verlies van urine en/of feces te voorkomen (ISO 09 31)

- Hulpmiddelen om zich te wassen, te baden en te douchen (ISO 09 33)- Hulpmiddelen voor handen voetverzorging (ISO 09 36)- Hulpmiddelen voor gebitsverzorging (ISO 09 42)- Hulpmiddelen voor gelaatsverzorging en huidverzorging (ISO 09 45)- Hulpmiddelen voor bepalen van fysieke en fysiologische eigenschappen

van de mens (ISO 09 48)- Hulpmiddelen voor seksuele activiteiten (ISO 09 54)- Transferhulpmiddelen (ISO 12 30)- Draaihulpmiddelen (ISO 12 33)- Tilhulpmiddelen (ISO 12 36)- Hulpmiddelen voor eten en drinken (ISO 15 09)Naast bovengenoemde specifieke hulpmiddelen kan ook gedacht worden aan algemene hulpmiddelen

Specifieke hulpmiddelen voor verpleging:Opmerking: mogelijke hulpmiddelen welke vallen onder het typische

voorschrijfgedrag van een arts worden hier niet genoemd. - Hulpmiddelen voor ademtherapie (ISO 04 03)- Hulpmiddelen ter ondersteuning van (bloed)circulatie (ISO 04 06)- Hulpmiddelen voor lichtbehandeling (ISO 04 09)- Hulpmiddelen voor herniabehandeling (abdominaal) (ISO 04 12)- Hulpmiddelen voor dialyse (ISO 04 15)- Hulpmiddelen voor het toedienen van geneesmiddelen (ISO 04 19)- Sterilisatie apparatuur (ISO 04 22)- Fysieke, fysiologische en biochemische testapparatuur en –materialen

(ISO 04 24)- Cognitieve testapparatuur en testmaterialen (ISO 04 25)- Hulpmiddelen voor warmte- of koudebehandeling (ISO 04 30)- Hulpmiddelen voor tractie wervelkolom (ISO 04 45)- Therapeutische hulpmiddelen voor oefenen van beweging, kracht en

evenwicht (ISO 04 48)Naast bovengenoemde specifieke hulpmiddelen kan ook gedacht worden aan algemene hulpmiddelen Specifieke hulpmiddelen voor ondersteunende begeleiding:- Therapeutische hulpmiddelen voor oefenen van perceptie (ISO 04 36)- Therapeutische hulpmiddelen voor oefenen van gezichtsvermogen (ISO

04 39)- Hulpmiddelen voor behandelen en oefenen van communicatie (ISO 05 03)- Hulpmiddelen voor oefenen van alternatieve en ondersteunde

communicatie (ISO 05 06)- Hulpmiddelen voor oefenen van continentie van urine en ontlasting (ISO

05 09)- Hulpmiddelen voor oefenen van cognitieve vaardigheden (ISO 05 12)- Hulpmiddelen voor oefenen van elementaire vaardigheden (ISO 05 15)- Hulpmiddelen voor leren van specifieke vakken in onderwijs (ISO 05 18)

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

36

- Hulpmiddelen voor oefenen van beroepsvaardigheden (ISO 05 21)- Hulpmiddelen voor oefenen van kunstvormen (ISO 05 24)- Hulpmiddelen voor oefenen van sociale vaardigheden (ISO 05 27)- Hulpmiddelen voor oefenen van bedienen van invoerapparatuur en

omgaan met producten en goederen (ISO 05 30)Naast bovengenoemde specifieke hulpmiddelen kan ook gedacht worden aan algemene hulpmiddelen

Specifieke hulpmiddelen voor activerende begeleiding:NB: hulpmiddelen voor ondersteunende begeleiding kunnen ook een rol

spelen in de activerende begeleiding- Therapeutische hulpmiddelen voor oefenen van perceptie (ISO 04 36)- Therapeutische hulpmiddelen voor oefenen van gezichtsvermogen (ISO

04 39)- Hulpmiddelen voor behandelen en oefenen van communicatie (ISO 05

03)- Hulpmiddelen voor oefenen van alternatieve en ondersteunde

communicatie (ISO 05 06)- Hulpmiddelen voor oefenen van continentie van urine en ontlasting (ISO

05 09)- Hulpmiddelen voor oefenen van cognitieve vaardigheden (ISO 05 12)- Hulpmiddelen voor oefenen van elementaire vaardigheden (ISO 05 15)- Hulpmiddelen voor leren van specifieke vakken in onderwijs (ISO 05 18)- Hulpmiddelen voor oefenen van beroepsvaardigheden (ISO 05 21)- Hulpmiddelen voor oefenen van kunstvormen (ISO 05 24)- Hulpmiddelen voor oefenen van sociale vaardigheden (ISO 05 27)- Hulpmiddelen voor oefenen van bedienen van invoerapparatuur en

omgaan met producten en goederen (ISO 05 30)- Hulpmiddelen voor bereiden van voedsel en drank (ISO 15 03)- Hulpmiddelen voor afwassen (ISO 15 06)- Hulpmiddelen voor eten en drinken (ISO 15 09)- Hulpmiddelen voor schoonmaken van woningen (ISO 15 12)- hulpmiddelen voor maken en onderhouden van textiel (ISO 15 15)- Tafels (ISO 18 03)- Verlichting (ISO 18 06)- Zitmeubilair (ISO 18 09)- Bedden (ISO 18 12)- Hulpmiddelen voor hoogteverstelling van meubilair (ISO 18 15)- Poort-, hek-, deur-, raam- en gordijnopeners en –sluiters (ISO 18 21)- Bouwkundige elementen in woning en andere gebouwen (ISO 18 24)- Ladders en trapjes (ISO 18 27)- Hulpmiddelen voor verticaal verplaatsen (ISO 18 30)- Veiligheidsuitrusting voor de woning en andere gebouwen (ISO 18 33)- Bergmeubilair (ISO 18 36)- Industriële transportvoertuigen (ISO 24 39)- Meetinstrumenten (ISO 27 06)- Werkmeubilair (ISO 27 09)- Handgereedschappen (ISO 27 12)

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

37

- Machines, werktuigen en hulpstukken (ISO 27 15)- Speelgoed (ISO 30 03)- Spellen (ISO 30 06)- Hulpmiddelen voor lichaamsbeweging en sport (ISO 30 09)- Gereedschappen, materialen en uitrusting voor textiele werkvormen (ISO

30 18)- Gereedschappen, materialen en uitrusting voor tuinieren en voor

verzorgen van planten en bloemen binnenshuis (ISO 30 21)- Hulpmiddelen voor het jagen en vissen (ISO 30 24)- Hulpmiddelen voor kamperen (ISO 30 27)- Rookhulpmiddelen (ISO 30 30)Naast bovengenoemde specifieke hulpmiddelen kan ook gedacht worden aan algemene hulpmiddelen

Specifieke hulpmiddelen voor verblijf (wonen):- Hulpmiddelen voor bereiden van voedsel en drank (ISO 15 03)- Hulpmiddelen voor afwassen (ISO 15 06)- Hulpmiddelen voor schoonmaken van woningen (ISO 15 12)- Hulpmiddelen voor maken en onderhouden van textiel (ISO 15 15)- Tafels (ISO 18 03)- Verlichting (ISO 18 06)- Zitmeubilair (ISO 18 09)- Bedden (ISO 18 12)- Hulpmiddelen voor hoogteverstelling van meubilair (ISO 18 15)- Sport-, hek-, deur-, raam- en gordijnopeners en –sluiters (ISO 18 21)- Bouwkundige elementen in woning en andere gebouwen (ISO 18 24)- Ladders en trapjes (ISO 18 27)- Hulpmiddelen voor verticaal verplaatsen (ISO 18 30)- Veiligheidsuitrusting voor de woning en andere gebouwen (ISO 18 33)- Bergmeubilair (ISO 18 36)Naast bovengenoemde specifieke hulpmiddelen kan ook gedacht worden aan algemene hulpmiddelenZie tevens de hulpmiddelen voor persoonlijke verzorging

Specifieke hulpmiddelen voor vrije tijdsbesteding:- Hulpmiddelen voor seksuele activiteiten (ISO 09 54)- Speelgoed (ISO 30 03)- Spellen (ISO 30 06)- Hulpmiddelen voor lichaamsbeweging en sport (ISO 30 09)- Muziekinstrumenten (ISO 30 12)- Hulpmiddelen voor maken van foto’s, films en video’s (ISO 30 15)- Gereedschappen, materialen en uitrusting voor handarbeid en ambacht

(ISO 30 18)- Gereedschappen, materialen en uitrusting voor tuinieren en verzorgen

van planten en bloemen binnenshuis (ISO 30 21)- Hulpmiddelen voor jagen en vissen (ISO 30 24)- Hulpmiddelen voor kamperen (ISO 30 27)- Rookhulpmiddelen (ISO 30 30)

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

38

- Hulpmiddelen voor verzorgen van dieren (ISO 30 33)Naast bovengenoemde specifieke hulpmiddelen kan ook gedacht worden aan algemene hulpmiddelen

prot

ocol

onde

rste

unen

de

tech

nol

ogie

39

bijlage 2 overzicht van informatiebronnenIn Stap 2 is het belangrijk dat je voldoende algemene kennis hebt van het mogelijke aanbod aan hulpmiddelen. Er bestaan gelukkig veel informatiebronnen. Ook op het internet is er veel te vinden. Belangrijke informatiebronnen zijn o.a. de beknopte versie van de Hulpmiddelenwijzer (www.hulpmiddelenwijzer.nl), de Handywijzer (www.handywijzer.nl), de database Thuiszorgtechnologie (www.thuiszorgtechnologie.nl). Heb je geen toegang tot het internet, dan kun je bellen met de Infobalie van Vilans/iRv te Hoensbroek (045-5237600). Raadpleeg de afdeling ergotherapie, logopedie of fysiotherapie indien de informatie toch onvoldoende is. Deze afdelingen kunnen je ook meer vertellen over de betaling van het hulpmiddel. Vergoeding van hulpmiddelen van cliënten van Pepijn en Paulus kan vanuit instellingsgelden plaats vinden. Soms bestaat er echter een wettelijk recht op vergoeding .

De bovengenoemde informatiebronnen helpen je in Stap 3 om je verder te verdiepen in geselecteerde hulpmiddelen, zodat je een keuze kunt maken. Maar aanvullende informatie kun je bijvoorbeeld ook verkrijgen van andere gebruikers van een dergelijk hulpmiddel of van een leverancier.

VAN ONDERSTEUNENDE TECHNOLOGIE IN DE ZORG VOOR ... · 1. Zorg voor goede kennis over het gebruik...

Documents

Transcript of VAN ONDERSTEUNENDE TECHNOLOGIE IN DE ZORG VOOR ... · 1. Zorg voor goede kennis over het gebruik...