Groen voor kinderen met een ondersteuningsvraag

Koen de Jonge

Lerarenopleider Thomas More Hogeschool Rotterdam

Lectoraat Natuur & ontwikkeling kind

1) Doelen van het komende uur….

• Je hebt aan het einde een recept ontwikkelt voor een van jouw kinderen met een ondersteuningsvraag (een natuurarrangement bereidt)

• Je weet wat je kan doen om beter te leren koken

• Je kunt betekenis toekennen aan begrippen als de ‘unieke opvoedsituatie’, ‘driehoek van vertrouwen’ en ‘het concept van de 4D’s’ en deze toepassen op jouw natuurarrangement

• Je kan de keuze voor ‘doen met groen’ en de opbrengsten van groen verantwoorden

1) De filosofie in het onderwijs aan de student… maar eigenlijk voor iedereen

• Je hoeft geen talent voor natuur te hebben of een natuurtalent (talent voor het vak van leerkracht) te zijn

• De natuur is van waarde voor elke leerkracht

• Je hoeft geen buitenmens te zijn of veel natuurervaring te hebben

• Doel: kansen die de natuur biedt zien en benutten

• Kansen zijn didactisch en pedagogisch van aard

2) Ondersteuningsbehoefte in kaart brengen….

2) Wat is een ondersteuningsbehoefte?

• ‘Iets’ wat het kind of een groep ‘bijzonder’ maakt

• Pedagogische en didactische vragen die het kind ons stelt

• Waar denken we dan aan?

• Mentimeter

3) Oriënteren

• Informatiebronnen: het kind zelf, ouders, observaties, leerlingvolgsysteem, nieuwe omgevingen

• Unieke opvoedsituatie (tijd en plaats)

3) Leefwereld en natuurervaringen kinderen anno 2018

• Met welke natuurervaringen komen kinderen de klas binnen?

• Hoe gewoon is samen buitenspelen voor kinderen in tijden van virtual reality, games en social media? (technologie)

• Hoe gewoon is samen buitenspelen voor kinderen in wijken met veel auto’s, weinig groen en gebrekkig toezicht?

• Hoe geven wij de ‘achterbankgeneratie’ ongefragmenteerd ontdekkingstijd?

• Hoe leren wij kinderen nog wel met gevaren om te gaan?

• Nabijheid van natuur en bewegingsvrijheid

• Veranderingen in sociale normen en toezicht*

• Gestructureerdheid van vrije tijd en perceptie van tijd

• Perceptie van gevaar en omgang met gevaar

• Ontwikkeling kwaliteit speelgoed en leermiddelen, alsmede de rol van technologie

• Ontwikkeling groene schoolpleinen

* http://dewerelddraaitdoor.vara.nl/media/367395

3) Leefwereld en natuurervaringen kinderen anno 2018

3) Unieke opvoedsituatie

• Unieke opvoedsituatie bestuderen van het kind (aandacht voor tijd en plaats maar vooral onbevooroordeeld waarnemen )

• Onbevooroordeeld waarnemen is ‘participeren’ en ‘veranderingen toepassen’ in de waarneming (praktijkgericht waarnemen – action research)

• Het lege canvas potentie als kwaliteit (Theory U van Otto Scharmer)

• Potentie van de omgeving kansen zien

3) Unieke opvoedsituatie zien

Fases:

- Downloading- Seeing- Sensing- Presencing- Crystallizing- Prototyping

Belemmeringen:

3) Potentie waarmaken: driehoek van vertrouwen

3) Schoolomgeving en daarbuiten…

3) Wanneer weet je genoeg?

4) Doen met groen Waarom eigenlijk?

• Herstellende werking van natuur (welzijn, welbevinden, concentratie, stressreductie)

• In en met natuur ervaren kinderen een appèl op hun fysieke, zintuiglijke, gevoelsmatige en denkmatige capaciteiten, kortom op hen als persoon verschillende hersengebieden duurzaamheid van leren actief leren

• Het ondersteunt de ontwikkeling van persoonlijke competenties, het zelf, zoals je draagkracht, je doorzettingsvermogen, vindingrijkheid, je zelfvertrouwen, zelfstandigheid

• Specifiek voor school: Integratie van verschillende vakken (combinatie van spel, bewegen, sport en natuur)

• Natuur als middel en niet als doel• Natuur is overal • Veel mogelijkheden

4) Doen met groen ontwerpen/ondersteunen• Aansluiten bij unieke opvoedsituatie

• Begin met bekende recepten, maar ga na verloop van tijd met nieuwe ingrediënten werken

• Begin klein: 4D’s

4) Doen met groen

• Dagelijks

• Dichtbij

• Diepgang

- Persoonlijke betekenis

- Ecologische betekenis

- Religieuze betekenis

- Betekenis voor de groep

• Doelgericht niet het goede antwoord als doel maar het kind dat de werkelijke diepgang van een concept begrijpt (voorbeeld van hond uitlaten)

5) Uitgevoerd wat levert het op?

• ‘Je moet het wel uitleggen’

• Moeilijk meetbaar en zichtbaar maken van resultaten (kwalitatief of kwantitatief)

• Daarom onderzoek belangrijk (het evidencebeest)

• Maar wat is nu echte bewijzen?

• Anderen meenemen in de ervaring

Samenvatting van ‘gouden regels’

• Open blik op unieke opvoedsituatie – handvatten

• Beter zicht op de driehoek van vertrouwen hoe je deze kan versterken

• Beter kunnen verantwoorden waarom groen

• Richtlijnen vanuit het model van de 4D’s in wat je daadwerkelijk echt kan doen

Dank voor jullie aandacht

• Contact:

• Koen de Jonge

• 06-12552749

• k.dejonge@thomasmorehs.nl

• #galekkernaarbuitenjoh (sociale media)