Van buurtbarbecue tot Bevrijdingspop · publieksevenementen op een relatief abstract niveau, kwamen...

Van buurtbarbecue tot Bevrijdingspop

De elementen van evenementen en hun invloed op de sociale omgeving van Haarlem

Ontwerp binnenwerk: Anne van Dam

Ontwerp omslag: Anne van Dam

Illustratie omslag: Anne van Dam

Uitgave Hogeschool INHolland Haarlem

Copyright © 2009 Anne van Dam ([email protected])

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een

geautomatiseerd gegevens-bestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij

elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere manier, zonder

voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.

All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or

transmitted, in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or other-

wise, without the prior written permission of the author.

Lectoraat Citymarketing en Leisure

02-06-2009

Definitieve versie afstudeeropdracht

Hogeschool INHOLLAND

Media en Entertainment Management 2009 (Haarlem)

Om na 6 maanden dit onderzoek af te ronden brengt een fijn gevoel met zich mee. Een

periode van frustraties, zenuwen twijfels, irritaties en nog meer twijfels. Maar ook een

periode van leren, doorzetten, en groeien. Ik heb genoten van de ruimte die het schrijven

van een scriptie met zich meebrengt. Ik ben ook zeker tevreden over het uiteindelijke

project, al zal er bij mij de vraag blijven spelen wat er met dit onderzoek zou gebeuren als

er meer middelen en tijd voor zouden staan. Ik had deze scriptie niet kunnen schrijven

zonder de steun van Robert Leeseman en Cees Rosman, die door het proces altijd klaar

hebben gestaan met raad en feedback. Een belangrijke steun door deze maanden heen

waren Priscilla de Groot en Ingeborg van Etten die met dezelfde opdracht bezig waren,

maar in andere onderzoeken. De steun en het kunnen uiten van frustraties waren een

welkome afleiding en hebben voor mij een eventueel saaie periode een erg leuke tijd

gemaakt. Mijn oma en mijn zus Naomi wil ik ook erg bedanken voor het helpen op tijden

dat fysieke mogelijkheden schortten. En natuurlijk mijn hele familie en vriend die 6

maanden stress en werk om mijn HBO-opleiding af te ronden, hebben moeten overleven. Ik

wil de lezer veel plezier toewensen met deze scriptie en dat deze er net zoveel van mag

leren als ik tijdens het schrijven!

In deze scriptie wordt de onderzoeksvraag onderzocht: welke elementen kunnen er bij

publieksevenementen in de stad Haarlem aangewezen worden die een invloed hebben op de

sociale omgeving? Het onderzoek, uitgevoerd in opdracht van het lectoraat City Marketing &

Leisure, bestaat uit een literatuur- en praktijkonderzoek waarvan de uitkomsten gecombineerd

en vergeleken zijn.

Op basis van mijn onderzoek kom ik wat betreft publieksevenementen tot 7 verschillende

onderscheidende elementen, die van toepassing zijn op publieksevenementen, namelijk: 1) de

inhoud, 2) de grootte, 3) de doelgroep, 4) de locatie, 5)de organisatie, 6) de financiën en 7) de

kwaliteit. Naast publieksevenementen, wordt in dit onderzoek ook naar de sociale omgeving

gekeken. De sociale omgeving bestaat in dit onderzoek uit de fysieke buurt of wijk waarin een

publieksevenement georganiseerd wordt. Deze sociale omgeving wordt voornamelijk

beschreven als de plek waar iemand fysiek leeft en de mensen in die omgeving. Deze wordt in

het dagelijks leven op verschillende manieren beïnvloedt, zowel in de fysieke als de sociale zin.

Wanneer er niet naar het dagelijks leven gekeken wordt, maar naar de invloed van

publieksevenementen, zijn er ook een tal van elementen aan te wijzen bij diezelfde

publieksevenementen die de sociale omgeving beïnvloeden. Het element Organisatie in een

publieksevenement is voornamelijk verantwoordelijk voor negatieve invloeden. Het element de

Inhoud, de Doelgroep en de Locatie hebben voornamelijk een positieve invloed. In dit onderzoek

is er op 2 niveaus antwoord gegeven op de onderzoeksvraag. Bij de elementen van

publieksevenementen op een relatief abstract niveau, kwamen we tot de 4 elementen die ieder

hun eigen invloed hebben. Deze 4 elementen komen deels overeen met de onderscheidende

elementen.

Op een praktisch niveau - dat voornamelijk uit de interviews naar voren kwam - zijn er 33

elementen te onderscheiden die van invloed zijn. De top 10 van deze elementen bestaat uit: 1)

ontmoeting, 2) ruimtelijke/infrastructurele overlast, 3) economische bijdrage, 4) communicatie,

5) kennis verspreiden/educatie, 6) een toevoeging aan de mogelijkheden van de

vrijetijdsbesteding, 7) niet gespecificeerde overlast, 8) het gebruik van vrijwilligers, 9)

aansluiting doelgroep/programmering en 10) geluidsoverlast.

Dit zijn de 10 elementen van publieksevenementen die de grootste invloed hebben op de sociale

omgeving in Haarlem. De aanbeveling is dan ook, aan de gemeente Haarlem en andere

gemeenten, om deze 10 elementen in het oog te houden bij het schrijven en bepalen van het

evenementenbeleid om te zorgen dat de elementen optimaal worden ingezet.

Leeswijzer

Hoofdstuk 1 – Inleiding 8

1.1 Probleemveld 9

1.1.1 Opdrachtgever 9

1.1.2 Aanleiding voor opdrachtgever 9

1.1.3 Stakeholders 10

1.2 Onderzoeksdoel, probleemstelling en onderzoeksvragen 10

1.3 Theoretisch kader 11

1.3.1 Literatuur 11

1.3.2 Wat is de huidige situatie in de omgeving van het onderwerp 12

1.3.2.1 Evenementenbeleid Haarlem 2008-2010 12

1.3.2.2 Cultuurnota 2009-2012 13

1.3.2.3 Sociale omgeving in Haarlem 13

1.3.2.4 Link sociale omgeving en evenementen 14

1.4 Beperkingen 14

1.5 Structuur van het onderzoeksrapport 14

Hoofdstuk 2 – Literatuuronderzoek 16

2.1 Methodiek en relevante disciplines 17

2.2 Deelvraag 1 17

2.2.1 Definitie publieksevenement 17

2.2.2 Soorten publieksevenementen 20

2.2.3 Algemene elementen 22

2.2.4 Onderscheidende kenmerkende elementen 23

2.3 Deelvraag 2 25

2.3.1 Wat is de sociale omgeving? 25

2.3.1.1 Sociale cohesie 26

2.3.1.2 Sociaal kapitaal 26

2.3.1.3 Fysieke leefomgeving 27

2.3.2 Wat beïnvloedt de sociale omgeving? 27

2.3.3 Zijn er financiële gevolgen van een positieve of negatieve sociale omgeving? 29

2.4 Deelvraag 3 30

2.4.1 Welke rol spelen elementen van evenementen in de sociale omgeving? 30

2.4.2 Wat is de invloed van evenementen op de sociale omgeving? 30

2.4.3 Wat is de invloed van elementen op de sociale omgeving? 32

2.5 Conclusies literatuuronderzoek 37

Hoofdstuk 3 – Onderzoeksmethodologie 40

3.1 Onderzoeksmodel 41

3.2 Onderzoeksontwerp 41

3.3 Onderzoekspopulatie 41

3.4 Meetinstrument 43

3.5 Technieken 43

Hoofdstuk 4 – Praktijkonderzoek 45

4.1 Beschrijving van praktijkonderzoek 46

4.1.1 Context 46

4.1.1.1 Fysieke context 46

4.1.1.2 Sociale, Economische en Politieke context 46

4.1.1.3 Onderzoekscontext 47

4.1.2 Wat wordt er onderzocht? 48

4.1.3 Hoe wordt er onderzocht? 48

4.1.4 Gebruikte interviewtechnieken 48

4.1.5 Uitvoering en gebruik 49

4.2 Onderzoeksresultaten en data-analyse 50

4.2.1 Belangrijke bevindingen 50

4.2.1.1 Deelvraag 1 50



4.2.2 Manier van analyseren 52

4.2.3 Validiteit en betrouwbaarheid 52

4.3 Conclusies veld/praktijkonderzoek 54

Hoofdstuk 5 – Conclusies en discussie 57

5.1 Beantwoorden probleemstelling en onderzoeksvragen 58

5.1.1 Deelvraag 1 58



5.1.4 Hoofdvraag 61

5.2 Theoretische reflectie 65

5.3 Discussie 66

5.3.1 Bijdrage aan de kennis op het vakgebied 66

5.3.2 Vervolg onderzoek 66

5.3.3 Methodologische reflectie 66

5.3.4 Aanbevelingen, ‘implementatie en implicatie’ 67

Hoofdstuk 6 – Bijlagen 69

6.1 Bronnenlijst 70

6.2 Begrippenlijst 73

6.3 Stakeholders 74

6.4 Model Respons Evenementenmarkt 77

6.5 Categorieënoverzicht publieksevenementen niet-regulier aanbod 78

6.6 Relevante kernmerken uit inhoudsopgaven van de literatuur 79

6.7 Lijst elementen per categorie 82

6.8 Invloed op de sociale omgeving per bron 83

6.9 Motivatie en onderbouwing respondenten praktijkonderzoek 88

6.10 Mindmap respondenten 91

6.11 Beschrijving respondenten op volgorde van interviews 92

6.12 Topiclijst Interview Sociale impact evenementen 94

6.13 Lijst genoemde elementen 95

6.14 Gerangschikte lijst genoemde elementen 100

6.15 Genoemde elementen ingedeeld per oorzaak 101

Auteursverklaring 102

Deze scriptie is geschreven in het kader van het afronden van de opleiding Media en

Entertainment Management. Er wordt gekeken wat voor implicaties publieksevenementen

meebrengen voor de sociale omgeving van een evenement, de directe omgeving waar het wordt

gehouden. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het lectoraat Citymarketing en Leisure

van de Hogeschool INHolland. Het onderzoek is een kwalitatief onderzoek dat is uitgevoerd door

een combinatie van literatuuronderzoek en praktijkonderzoek.

de evenementenbranche en anderzijds een grote sociale component die niet altijd naa

komt bij het bespreken van evenementen en met

Publieksevenementen zijn een belangrijke factor voor de vrijetijdsbesteding en het beeld van

een stad. Maar de bewoners van zo’n stad hebben net zo goed met dat publiekseveneme

maken. In het kader van de studie Media en Entertainment Management is dit misschien een

enigszins breed onderwerp omdat het ook een brug slaat naar de sociale wetenschappen. Er is

zorg aan besteed om de breedte van het onderwerp beheersbaar te houde

kwalitatief goed onderzoek uit voort kwam zonder te verzanden in het uitdiepen van irrelevante

inleidingen in de sociale wetenschappen. In deze scriptie wordt gekeken wat voor implicaties

publieksevenementen meebrengen voor de sociale omgevi

onderzoeksvraag is dan ook:

‘Welke elementen kunnen er bij publieksevenementen in de stad Haarlem aangewezen worden

die een invloed hebben op de sociale omgeving?’

In het eerste hoofdstuk wordt de omgeving van het onderzoeksonderwerp geschetst om een

goed beeld te geven van waar dit zich afspeelt. Het tweede hoofdstuk beslaat het

literatuuronderzoek. Hierin worden achtereenvolgens de drie deelvragen bean

onderzoek worden gesteld. Het tweede hoofdstuk wordt afgesloten met een theoretische

conclusie. Het derde hoofdstuk behandelt de methodologie van het praktijkonderzoek en het

vierde hoofdstuk beschrijft de uitkomsten van datzelfde praktijkonderzoek.

hoofdstuk worden de conclusies besproken samen met een discussie van het onderzoek.


Er wordt gekeken wat voor implicaties publieksevenementen


Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het lectoraat Citymarketing en Leisure

ol INHolland. Het onderzoek is een kwalitatief onderzoek dat is uitgevoerd door

een combinatie van literatuuronderzoek en praktijkonderzoek. Deze scriptie beslaat enerzijds

de evenementenbranche en anderzijds een grote sociale component die niet altijd naa

komt bij het bespreken van evenementen en met name publieksevenementen


een stad. Maar de bewoners van zo’n stad hebben net zo goed met dat publiekseveneme



zorg aan besteed om de breedte van het onderwerp beheersbaar te houden zodat er een



publieksevenementen meebrengen voor de sociale omgeving van een evenement


die een invloed hebben op de sociale omgeving?’



literatuuronderzoek. Hierin worden achtereenvolgens de drie deelvragen beantwoord die i

gesteld. Het tweede hoofdstuk wordt afgesloten met een theoretische


vierde hoofdstuk beschrijft de uitkomsten van datzelfde praktijkonderzoek.



Er wordt gekeken wat voor implicaties publieksevenementen


Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het lectoraat Citymarketing en Leisure

ol INHolland. Het onderzoek is een kwalitatief onderzoek dat is uitgevoerd door

Deze scriptie beslaat enerzijds

de evenementenbranche en anderzijds een grote sociale component die niet altijd naar voren

name publieksevenementen.


een stad. Maar de bewoners van zo’n stad hebben net zo goed met dat publieksevenement te



n zodat er een



ng van een evenement. De




twoord die in dit

gesteld. Het tweede hoofdstuk wordt afgesloten met een theoretische


vierde hoofdstuk beschrijft de uitkomsten van datzelfde praktijkonderzoek. In het vijfde


8

Hoofdstuk 1 – Inleiding

Dit onderzoek is een onderzoek met vele verschillende facetten. Een duidelijke achtergrond

is daarom handig. In dit hoofdstuk wordt de achtergrond van het onderzoek naar voren

gehaald. Allereerst wordt het probleemveld van dit onderzoek behandeld. Daarna wordt de

opdracht geintroduceerd en wordt er verder ingegaan op de aanleiding van het onderzoek.

Hierna volgt er een theoretisch kader waarin een duidelijk beeld wordt geschetst van de

omgeving van het onderzoeksonderwerp. Als laatste worden de beperkingen en de stuctuur

van dit onderzoeksrapport besproken.

9

1.1 Probleemveld

Het aantal evenementen neemt de laatste jaren toe 1. Eén van de redenen van deze toename, is

dat steden evenementen nog wel eens inzetten voor gemeentelijke doeleinden. Zo kunnen

evenementen bijdragen aan een bepaald imago voor een stad, de band tussen de inwoners te

verstevigen, bijdragen aan een positieve sociale omgeving en aan de economische

welvarendheid van een stad.

In de steden waar evenementen gehouden worden, wonen en werken mensen. En de

evenementen hebben ook een weerslag op hun omgeving. Die omgeving kan bestaan uit de

inwoners van een stad. De functie van evenementen om ‘de band tussen inwoners te

verstevigen’ is in een flink aantal gemeenten populair. Zo zouden de Amsterdamse Stadsspelen

‘bijdragen aan de samenhang in de wijk’2, moet een Nijmeegs diner ‘de sociale cohesie

versterken’3 en gaat de NOS extra evenementen uitzenden die ‘bijdragen aan de sociale cohesie

in Nederland’4. Er wordt dus aangenomen dat het een effectief bindmiddel is. Vooral als middel

tegen de toenemende intolerantie tegen en tussen verschillende groepen in de Nederlandse

samenleving5.

Maar hoe effectief en belangrijk is dit bindmiddel? En welke andere weerslag heeft een

evenement op de rest van de sociale omgeving van een stad? Dit onderzoek probeert elementen

te onderscheiden van evenementen die een invloed hebben op de sociale omgeving van een stad.

1.1.1 Opdrachtgever

De opdrachtgever van dit onderzoek is het Lectoraat Citymarketing en Leisure. Dit lectoraat

bestaat sinds 2004. De eindverantwoordelijke van dit lectoraat is Angelique Lombarts. Het

Lectoraat Citymarketing en Leisure is een organisatie vanuit de Hogeschool INHOLLAND en

heeft onder andere als taak kennis te produceren, aan te bieden en te verspreiden.

1.1.2 Aanleiding voor opdrachtgever

Het lectoraat City Marketing en Leisure heeft de trend gesignaleerd dat city marketing steeds

vaker wordt ingezet om de stad aantrekkelijker te maken, maar het inzetten gebeurt niet altijd

even effectief.

Evenementen zijn een belangrijk onderdeel van city marketing en kunnen veel teweeg brengen.

Maar te veel van iets goeds is ook niet altijd positief. Bewoners van steden zijn niet altijd te

spreken over het grote aanbod van evenementen in hun stad. Dit is een gegeven dat terugkomt

10

bij veel steden waar de laatste jaren geïnvesteerd is in het merk van de stad, vooral waar

evenementen hierbij ondersteunend werden ingezet.

De vraag is dan ook hoe in de toekomst om te gaan met evenementen en de bijdrage die ze

kunnen leveren voor city marketing. Er moet een balans worden gezocht tussen de

stadsmarketing en de bewoners van een stad. Hierbij is een afweging noodzakelijk tussen

kosten, baten en doelen6.

1.1.3 Stakeholders

In dit onderzoek zijn een aantal stakeholders te onderscheiden. Een onderbouwing van de

stakeholders is terug te vinden in bijlage 6.3. De stakeholders die kunnen worden

onderscheiden, zijn:

- Gemeente Haarlem;

- De inwoners van Haarlem;

- Het lectoraat City Marketing & Leisure;

- Evenementorganisatoren in het algemeen;

- Subsidieverstrekkers;

- Gemeentelijke sociale instanties;

- De landelijke overheid;

- NRIT/NBTC/VVV/VVEM.

1.2 Onderzoeksdoel, probleemstelling en onderzoeksvragen

Doelstelling van het onderzoek:

Verkennen wat de invloed is van evenementen op de sociale omgeving in Haarlem.

Centrale vraagstelling:

Welke elementen kunnen er bij publieksevenementen in de stad Haarlem aangewezen worden

die een invloed hebben op de sociale omgeving?

Deelvragen:

1. Wat zijn kenmerken van publieksevenementen waarop zij onderverdeeld en getypeerd

kunnen worden?

2. Wat is de sociale omgeving en hoe wordt deze veranderd?

3. Zijn er elementen van publieksevenementen te onderscheiden die aan de sociale

omgeving bijdragen of het juist tegenwerken?

11

1.3 Theoretisch kader

Het onderwerp van dit onderzoek staat niet op zichzelf. Het is een onderdeel van een groter

geheel. Het theoretische kader van dit onderzoek bestaat niet alleen uit de literatuur over het

onderwerp, maar ook uit de praktijk. Die praktijk bestaat voornamelijk uit het beleid van

Haarlem. De literatuur is verdeeld over een aantal verschillende disciplines omdat het

onderwerp vrij complex is.

1.3.1 Literatuur

Dit onderzoek beslaat twee theoretische terreinen; de sociale wetenschappen en de

evenementen theorie. Over de onderwerpen afzonderlijk, evenementen en beleving van de

sociale omgeving, zijn er veel verschillende boeken geschreven. Echter, wanneer de twee

onderwerpen worden gecombineerd, dan wordt het moeilijker. Onderzoeken op dit terrein zijn

schaars, vooral in Nederland.

De University of Technology Sydney heeft een reader van ruim 800 pagina’s gepubliceerd7. In

deze reader staan veel verschillende werken van verschillende onderzoekers. Deze werken

hebben allemaal hetzelfde onderwerp; de invloed van evenementen. Zij zijn niet allemaal gericht

op de invloed op de sociale omgeving. Dit is een belangrijke bron van informatie voor dit

onderzoek.

In de toeristische literatuur wordt er veel gekeken naar de invloed van toerisme op de plek van

bestemming. Hierbij wordt af en toe een zijstap gemaakt naar de invloed van evenementen,

maar niet veelvuldig. In de evenementenliteratuur wordt de invloed van evenementen op de

sociale omgeving niet veel beschreven. Sommige boeken wijden er wel een stuk aan, zoals in het

boek Event Management van Bowdin8. Dit is echter het enige boek uit de evenementenliteratuur

dat in het kader van dit onderzoek gevonden is.

In de sociologische literatuur wordt er slechts verwezen naar de sociale impact van vrije

tijdsbesteding. Hieronder kunnen evenementen geschaard worden, maar deze worden niet

expliciet besproken.

12

1.3.2 Wat is de huidige situatie in de omgeving van het onderwerp

Haarlem is een echte evenementenstad. Er worden jaarlijks veel verschillende

publieksevenementen gehouden in verschillende vormen. De gemeente schat dat er per jaar

ongeveer 250 publieksevenementen worden georganiseerd in de gemeente Haarlem, vaak

voortkomend uit bewonersinitiatieven9.

Jaarlijks zijn er grote, terugkerende evenementen zoals Bevrijdingspop en Haarlem Jazzstad.

Maar er worden ook kleinere evenementen gehouden op buurtniveau, zoals braderieën en

straatfeesten. De positie van Haarlem als evenementenstad wordt op verschillende manieren

erkend:

- Haarlem staat in de Evenementen Top 100 van het onderzoeksbureau Respons op de 4e

plaats10 .

- De Kamer van Koophandel schrijft in een artikel over de evenementenmonitor over het

belang van Haarlem Jazzstad voor de uitstraling van de regio11

- De benoeming tot Kunststad 200812

- In de Atlas van Nederlandse Gemeenten 2008 staat de stad Haarlem op de 14e plaats als

het gaat om evenementen13

- Binnen Haarlem wordt het belang van evenementen erkend in de vorm van het

aanstellen van een centrale evenementen coördinator binnen de gemeente

Het programma beheer Cultuur, Toerisme en Economie benadrukt hoe belangrijk evenementen

zijn voor de wervingskracht en naamsbekendheid van Haarlem14. Bovendien zijn evenementen

een belangrijke bron van economische groei. Evenementen zouden verder ook voor ontspanning

zorgen en de Haarlemse identiteit versterken. Niet voor niets ligt in dit programma een grote

nadruk op het ‘faciliteren en ondersteunen van evenementenorganisatoren’15. Het laat zien hoe

belangrijk evenementen zijn voor de stad Haarlem.

1.3.2.1 Evenementenbeleid Haarlem 2008-2010

Het evenementenbeleid wordt in Haarlem verzorgd door afdeling Cultuur, Toerisme en

Economie. Dit beleid is in 2007 vastgesteld voor de termijn van 2008 tot en met 2010. In dit

evenementenbeleid zijn een aantal specifieke punten vastgesteld:

- Het profiel voor evenementen in deze periode is: cultuurhistorie, sport en bloemen

- Er wordt voor 3 jaar een evenementenmanager aangesteld

- Er wordt budget vrijgemaakt voor een nieuw beleid met de speerpunten economie,

promotie, toerisme en cultuur

13

Verder wordt in dit evenementenbeleid genoemd dat evenementen die heel goed bij de stad

passen op een gestructureerde subsidie kunnen rekenen. Het doel van deze subsidie is om deze,

vaak hoog gewaardeerde, evenementen te behouden en te stimuleren. Door voornamelijk

evenementen te ondersteunen, is er ook sprake van een ontmoedigingsbeleid voor evenementen

die minder goed bij Haarlem passen.

1.3.2.2 Cultuurnota 2009-2012

De Cultuurnota 2009-2012 heeft een aantal pijlers16:

- Een gevarieerd basisaanbod

- Professionalisering van de sector

- Een goed productie klimaat

- Deelname aan kunst en cultuur bevorderen

- Beschermen van erfgoed, monumenten en archeologische vondsten

Evenementen hebben geen speciale plek in dit beleid. Zij worden genoemd als onderdeel van

verschillende pijlers, maar niet als op zichzelf staand doel. Er worden wel specifieke

evenementen genoemd als voorbeeld. De reden voor de minimale aanwezigheid van

evenementen is waarschijnlijk het bestaan van een afzonderlijk evenementenbeleid.

1.3.2.3 Sociale omgeving in Haarlem

De gemeente Haarlem is van mening dat Haarlem een aantrekkelijke en veilige woonplaats is

met een leefbaar klimaat. Zij heeft een diverse samenstelling van inwoners, zowel qua leeftijd als

cultuur en afkomst17. Het huidige beleid is gesplitst in een aantal commissies, die ieder hun eigen

programma opstellen en veelal op een of andere manier relateren aan de sociale omgeving.

Een rode draad die door verschillende programma’s heen loopt, is het doel om alle mensen mee

te laten doen aan de samenleving op verschillende manieren en om Haarlem als plek om te

wonen te verbeteren. Deze programma’s doen dit allemaal op een andere manier. Over het

algemeen wordt Haarlem in het beleid positief besproken, maar er zijn een aantal wijken waar

de sociale omgeving niet optimaal is. Het huidige beleid is er vooral op gericht om te zorgen dat

de sociale omgeving geoptimaliseerd wordt waar kan en dat aan bepaalde groepen een beter

perspectief geboden wordt18. Aan de optimalisering wordt gewerkt door middel van

wijkcontracten19.

14

1.3.2.4 Link sociale omgeving en evenementen

Evenementen zijn op verschillende manier verbonden met de sociale omgeving. Evenementen

kunnen een plaats van ontmoeting zijn, maar ook een bron van hinder. In de besproken

beleidsprogramma’s staan elementen die op elkaar aansluiten, maar elkaar ook kunnen

tegenwerken. Zo kan een evenement gezien worden als een verbetering van de kwaliteit van de

openbare ruimte, maar dit is slechts een perspectief. Op deze wijze zijn evenementen

onlosmakelijk verbonden met de sociale omgeving. Bovendien vormen inwoners een stad; een

stad kan niet zonder inwoners. Ook heeft een stad, zeker Haarlem, evenementen nodig. Deze

twee factoren zullen op elkaar moeten worden afgestemd. In het evenementenbeleid wordt de

sociale omgevingsfactor genoemd als het gaat om het selecteren van evenementen die steun

krijgen20. Dit bewijst dat de link er zeker wel is, in ieder geval in de ogen van de gemeente

Haarlem.

1.4 Beperkingen

Dit onderzoek richt zich op evenementen in Haarlem. Het onderzoek kijkt specifiek naar de

sociale impact van evenementen. Onder deze sociale impact wordt de ervaring van de bewoners

opgenomen. De ondernemers in deze regio worden hier niet bij geteld. Het onderzoek richt zich

dus op de beleving van de mensen die in Haarlem wonen. Er zal niet specifiek gekeken worden

naar de sociale omgeving in Haarlem en ook zal er geen diepgaand onderzoek zijn naar het

onderwerp sociale omgeving. Het onderwerp zal slechts kort doorgenomen worden in het kader

van een deelvraag.

1.5 Structuur van het onderzoeksrapport

Dit onderzoeksrapport is ingedeeld in 5 hoofdstukken. Hoofdstuk 1 is een inleiding. Deze

bespreking van de structuur is daar een onderdeel van. In dit hoofdstuk wordt er een kader

geschetst van het onderzoek.

Hoofdstuk twee behandelt het theoretische gedeelte van dit onderzoek. Het bekijkt het veld van

dit onderzoek en beschrijft vervolgens een voor een de deelvragen en beantwoord deze vanuit

de theorie om vervolgens de hoofdvraag vanuit de theorie te beantwoorden. Hoofdstuk 3 gaat

over de methodologie van het praktijkonderzoek.

Hoofdstuk 4 bespreekt het praktijkonderzoek en de uitkomsten ervan. Het laatste hoofdstuk,

hoofdstuk 5, zal dan de conclusie en de aanbevelingen bevatten

15

1 -(2008) ‘Aantal evenementen neemt toe’. HP/De Tijd, 2008-19, 016 2 - (2004) ‘Amsterdamse Stadsspelen bevorderen samenhang in de wijk’ bekeken 23-11-2008, op

http://www.integratie.net/kiem/dossiers/socialecohesie/Sportenvrijetijd/Amsterdamse-stadsspelen_1020.html 3 - (2003) ‘Nijmeegs diner moet sociale cohesie versterken’ bekeken 23-11-2008, op

http://www.nicis.nl/kenniscentrum/nieuws/2003/12/3627_1022.html 4 Redactie (2007) ‘NOS gaat extra evenementen uitzenden’ bekeken 23-11-2008 op

http://www.communicatieonline.nl/nieuws/bericht/nos-gaat-extra-evenementen-uitzenden/ 5 Redactie (2008) ‘Moslimhaat in Nederland steeds normaler’ bekeken 23-11-2008, op

http://binnenland.nieuws.nl/498468/Discriminatie_van_moslims_in_Nederland_neemt_toe 6 Lectoraat Citymarketing en Leisure ‘Aanleiding onderzoek impact evenementen’ (2009). Diemen. 7 University of Technology Sydney (2002) Events and place making. Sydney: Australian Centre for Event Management 8 Bowdin, G. McDonnel, J. (2001). Event Management. Butterworth Heineman. 9 Gemeente Haarlem (2008) ‘Evenementenbeleid Nota B&W’, p. 2 10 Webregio (2009). ‘Haarlem scoort hoog in Evenementen Top 100’. Bekeken 13-03-2009, www.webregio.nl 11 Kamer van Koophandel (2009). ‘Haarlem Jazzstad belangrijk voor uitstraling stad en regio’. Bekeken 17-03-2009, op

www.kvk.nl/regio/amsterdam 12 RTV Noord Holland (2009). ‘Haarlem Kunststad van het Jaar 2008’. Bekeken 20-03-2009, op

http://www.rtvnh.nl/nieuws/index.asp?newsid=91433 13 Gemeente Haarlem (2008) ‘Cultuurnota 2009-2012’. 14 Gemeente Haarlem (2008) ‘Programmabegroting 2009-2013 Haarlem’ p. 117 15 Gemeente Haarlem (2008) ‘Programmabegroting 2009-2013 Haarlem’ p. 118 16 Gemeente Haarlem (2008) ‘Cultuurnota 2009-2012’ 17 Gemeente Haarlem (2008) ‘Programma Begroting 2009-2013 Haarlem’, P. 84. Haarlem: Gemeente Haarlem 18 Gemeente Haarlem (2008) ‘Programma Begroting 2009-2013 Haarlem’, P. 89. Haarlem: Gemeente Haarlem 19 Gemeente Haarlem (2008) ‘Programma Begroting 2009-2013 Haarlem’, P. 89. Haarlem: Gemeente Haarlem 20 Gemeente Haarlem (2008) ‘Evenementenbeleid Nota B&W’, p. 2

16

Hoofdstuk 2 Literatuuronderzoek

In dit hoofdstuk begint het daadwerkelijke onderzoek en de zoektocht naar antwoorden. Er

wordt gestart met een beschrijving van de methodiek en de relevante disciplines.

Vervolgens worden de drie deelvragen stuk voor stuk beantwoord. De eerste deelvraag

behandeld evenementen. De tweede deelvraag behandeld het onderwerp sociale omgeving.

De laatste deelvraag verenigt de vorige twee onderwerpen. Als laatste wordt er uit deze

drie antwoorden een conclusie getrokken over de hoofdvraag.

17

2.1 Methodiek en relevante disciplines

Het literatuuronderzoek onderzoekt 2 disciplines; namelijk publieksevenementen en de

sociale omgeving. Evenementenliteratuur is veelal op de praktijk gericht, vaak met een kleine

theoretische achtergrond. Uit die theoretische achtergrond is geput. De sociale omgeving is een

onderwerp uit de sociologie. Literatuur over de sociale omgeving is gefragmenteerd. Dit is

waarschijnlijk te wijten aan het brede onderwerp. Er is literatuur gebruikt over sociale projecten

en sociologie, maar ook over buurtbeleving. Literatuur is voornamelijk gezocht specifiek op

onderwerp, maar soms ook via bepaalde auteurs. Voor het onderzoeken van de invloed van

publieksevenementen op de sociale omgeving is vooral gebruik gemaakt van een Australische

publicatie aangezien deze het onderwerp het beste beschreef.

2.2 Deelvraag 1 Wat zijn kenmerkende elementen van publieksevenementen waarop zij

onderverdeeld en getypeerd kunnen worden?

Er bestaan verschillende definities van publieksevenementen. Naast deze definities zijn er ook

nog eens vele verschillende soorten evenementen te onderscheiden. Om de onderzoeksvraag

goed te kunnen beantwoorden, moet eerst duidelijk zijn wat een publieksevenement is.

Wanneer dit duidelijk is kunnen de publieksevenementen worden onderverdeeld.

2.2.1 Definitie van een publieksevenement

De definitie van een publieksevenement moet een aantal kenmerken omvatten waarop een

publieksevenement zich kan onderscheiden van andere evenementen, zoals zakelijke

evenementen en reguliere evenementen. Onder reguliere evenementen worden evenementen

verstaan die in het kader van het normale aanbod van instellingen worden aangeboden.

Bioscoopfilms, theatervoorstellingen en kleinschalige sportcompetities21 vallen dus niet onder

de definitie publieksevenement, maar behoren tot de reguliere evenementen.

Voor de definitie is gekeken naar zowel Nederlandse als Engelse literatuur. Om een goede

definitie van een ‘publieksevenement’ te vinden, moet eerst in het Engels het goede woord

gevonden worden. Letterlijk vertaal is een ‘publieksevenement’ in het Engels een ‘public

event’22. Dit zijn de definities die in het Engels zijn gevonden:

- Brittanica

De Engelse online encyclopedie Brittanica herkent het woord ‘public event’ niet. Het

woord ‘event’ kent de encyclopedie wel. Deze definieert zij als: ‘an event is that which

occurs at a given time and place23’. Dit is een weinig bevredigende afbakening, aangezien

18

de publieke aard van een publieksevenement niet naar voren komt in de definitie en ook

andere specifieke elementen onbesproken blijven die een publieksevenement

onderscheiden van andere evenementen, zoals bezoekers en een eventueel doel.

- Bowdin, Events Management

Wat is dan wel de goede Engelse term voor een publieksevenement? In de literatuur

wordt nauwelijks een specifieke definitie voor een ‘public event’ gegeven. Glenn Bowdin

gebruikt in het boek Events Management het woord ‘event’ als een term die alle soorten

evenementen overdekt. Bowdin geeft wel in Events Management een definitie van het

woord ‘special events’. In vergelijking met Nederlandse definities van

publieksevenementen, blijkt deze goed in de buurt te komen. De definitie luidt: ‘The term

‘special events’ has been coined to describe specific rituals, presentations, performances or

celebrations that are consciously planned and created to mark special occasions and/or to

achieve particular social, cultural or corporate goals and objectives’ 24.

- Getz, Event Management

Naast deze definitie refereert Bowdin ook aan Getz. Deze geeft de definitie ‘special

events’ vanuit twee oogpunten, die van de organisator en die van de bezoeker. ‘A special

event is a one-time or infrequently occurring event outside normal programs or activities of

the sponsoring or organizing body. To the customer or guest, a special event is an

opportunity for a leisure, social or cultural experience outside the normal range of choices

or beyond everyday experience’25 . Maar ook hier ontbreekt een verwijzing naar de

publieke toegankelijkheid.

- Watt en Goldblatt, Event Management in Leisure and Tourism

Er van uitgaand dat ‘special events’ misschien wel het best in de buurt komt van het

Nederlandse publieksevenement, kan er ook in andere literatuur gekeken worden naar

definities van ‘special events’. Ook Watt refereert in Event Management in Leisure and

Tourism naar een definitie van een andere auteur, Wilkinson. Wilkinson geeft als

definitie: ‘A special event is a one-off happening designed to meet specific needs at any

given time’26 . Op dezelfde pagina volgt een definitie van Goldblatt: ‘A special event

recognizes an unique moment in time with ceremony and ritual to satisfy specific needs’.

Ook bij deze laatste twee genoemde definities van Wilkinson en Goldblatt ontbreekt een

referentie aan de publieke aard van een publieksevenement.

19

Wanneer gekeken wordt naar Nederlandse bronnen, zijn er een aantal die een definitie geven

van een publieksevenement:

- Dikke van Dale

De Dikke van Dale kent ook het woord ‘publieksevenement’ niet, maar definieert een

evenement als ‘een belangrijke gebeurtenis’27. Dit is een wel heel beknopte en weinig

informatieve definitie.

- Jan Verhaar, Projectmanagement 128

De minor Eventproduction van de Hogeschool INHOLLAND gebruikt de volgende

definitie van Verhaar uit het boek Projectmanagement 1: ‘Een publieksevenement is een

speciale gebeurtenis, die door een initiatiefnemer (individu, groep of organisatie) bewust is

gepland, en gericht is op een bepaalde doelgroep, om met een bewust gekozen vorm, een

bepaald doel te realiseren, waarbij de toegang verkregen kan worden voor eenieder die

hierheen wil’ Net als in de definities uit de Engelse literatuur wordt er gesproken over de

bewuste planning, de unieke aard van het evenement en met een bepaald doel. Deze

definitie vult aan op het punt dat zij refereert aan een specifiek gekozen doelgroep en de

publieke toegang. Het omvat de aspecten van een publieksevenement op die wijze dat zij

een keur aan verschillende evenementen omsluit, maar ook uitsluit.

- NRIT

Het Nederlands Research Instituut voor Recreatie en Toerisme (NRIT) draagt de voor

een evenement volgende definitie aan: ‘Een evenement is een gebeurtenis die wordt

georganiseerd ten behoeve van een relatief groot aantal bezoekers, waarvan een relevant

deel van buiten de regio afkomstig is’29. Hier wordt de niet term publieksevenement

gebruikt. Wat verder opvalt, is dat deze definitie zich toespitst op het aantal bezoekers

dat van buiten de regio afkomstig is en wordt niet gerefereerd aan de publieke aard van

het evenement. Wel wordt hier duidelijk gesproken over een groot aantal bezoekers.

- Het Nederlands Instituut Fysieke Veiligheid

Het Nederlands Instituut Fysieke Veiligheid definieert publieksevenementen in haar

leidraad Veiligheid Publieksevenementen als volgt: ‘Een publieksevenement is elke voor

het publiek toegankelijke verrichting van vermaak, inclusief herdenkingen, waarbij een

verzameling mensen zich in een bepaald tijdvak in/op een (meestal) begrensde en

(eventueel beperkt) openbaar toegankelijke inrichting of terrein bevindt of beweegt’30. Dit

lijkt een volledige definitie, maar het hebben van een doelstelling voor de organisatie en

20

de unieke aard van het evenement wordt niet benadrukt, waarbij het reguliere

activiteiten als voetbalwedstrijden niet uitsluit.

Na het beschouwen van bovenstaande definities, is er tot de conclusie te komen dat de definitie

van de minor Eventproduction een vrij volledige definitie is. In deze definitie komen de

verschillende aspecten naar voren die een publieksevenement onderscheiden van onder andere

zakelijke evenementen en evenementen uit het reguliere aanbod. Deze zal dan ook gebruikt

worden in het vervolg van dit onderzoek als definitie van het woord ‘publieksevenement’.

2.2.2 Soorten publieksevenementen

Publieksevenementen zijn te vinden in alle maten, vormen, stijlen en gebieden. Bovendien

kunnen deze op allerlei wijzen worden geclassificeerd: naar hoofdactiviteit, bezoeker, grootte,

kosten enzovoort. Hier volgt een beschouwing van de verschillende indelingen die de literatuur

aandraagt. Dit dient als een inleiding tot de beschouwing van de verschillende kenmerken van

publieksevenementen.

Voor een beschouwing van de indeling van evenementen kan gekeken worden naar de

basiselementen van een publieksevenement. Het NRIT31 draagt als de 4 ingrediënten van

publieksevenementen aan:

- Bezoeker;

- Locatie;

- Organisatie;

- Financiën.

Echter, een deel van literatuur deelt ook specifiek in op programmering. Wanneer deze aan de

lijst wordt toegevoegd en er binnen deze vijf categorieën onderverdeeld wordt, kunnen er nog

diverse schiftingen worden gemaakt. Toch bieden deze 5 onderdelen een leidraad voor het

indelen. In de literatuur wordt er voornamelijk op grootte (bezoekers) of op programmering

ingedeeld.

In het rapport Inspirerende Evenementen32 van het NRIT maakt het NRIT gebruik van de

indeling van het onderzoeksbureau Respons. Respons onderscheidt bij publieksevenementen uit

het niet reguliere aanbod 4 categorieën:

21

- Beeldende Kunst;

- Podiumkunsten;

- Sport;

- Maatschappij-sociaal-cultuur.

Deze indeling omvat veel verschillende publieksevenementen. In dit rapport staat ook een

evenementenmatrix met een indeling van de gehele evenementenmarkt en de plaats die

publieksevenementen hierin innemen. Dit model is te vinden in bijlage 6.4. In bijlage 6.5 is een

categorieënoverzicht van publieksevenementen uit niet-regulier aanbod te vinden. In dit

categorieënoverzicht zijn evenementen gecategoriseerd op het onderwerp, of de

programmering van het evenement.

Verhaar33 maakt in het boek Projectmanagement de volgende onderscheiding qua grootte van

publieksevenementen:

- Kleinschalig: tot circa 500 bezoekers per dag;

- Middelgroot: circa 500-5000 bezoekers per dag;

- Grootschalig: meer dan 5000 bezoekers per dag;

- Mega evenementen: meer dan één miljoen bezoekers per dag.

Opvallend is dat Bowdin34 in het boek Events Management een andere schaal aanhoudt. Hij

gebruikt geen cijfers, maar de impact van het evenement op verschillende gebieden om

publieksevenementen in te delen. Hij noemt de categorieën:

- Mega-events;

- Hallmark events;

- Major events.

Mega-events zijn in dit geval ‘events that are so large that they affect whole economies and

reverbarate in the global media’35 . Hallmark events zijn volgens Bowdin evenementen die in

aard zodanig in overeenstemming zijn met de uitstraling van een stad, dat de twee een worden

en het evenement gebruikt wordt als uithangbord voor de stad, onder andere om toeristen te

trekken. Major events worden omschreven als evenementen die een bepaalde mate van media

aandacht, toerisme en economische voordelen aantrekken.

Verder maakt Bowdin ook het onderscheid tussen 3 soorten categorieën van evenementen

namelijk sport evenementen, culturele evenementen en zakelijke evenementen. Uiteraard valt

22

op dat zakelijke evenementen doorgaans geen publieksevenementen zijn, mede door hun aard

en de toegankelijkheid.

Evenementen kunnen dus op verschillende manieren worden ingedeeld. Het kan gebeuren op

onderdelen van een evenement of de op de grootte. Indelen op de onderdelen, dus de elementen,

van publieksevenementen, kan op basis van de 5 basiselementen: bezoeker, de locatie, de

organisatie, financiën en programmering. In de literatuur wordt er voornamelijk geordend op 2

onderdelen, namelijk de relatieve grootte, zowel in invloed op de omgeving als

bezoekersaantallen, en op de programmering.

2.2.3 Algemene elementen

Zoals al hierboven is vastgesteld, zijn er meerdere soorten publieksevenementen te

onderscheiden. Toch hebben deze publieksevenementen gemeenschappelijke kenmerken. Deze

zijn vaak anders in de fysieke uitvoering. Zo heeft bijvoorbeeld ieder publieksevenement een

locatie, maar dit kan zowel binnen als buiten zijn.

Bij het definiëren van een publieksevenement zijn een aantal elementen genoemd die een

evenement moet bevatten om te classificeren als een publieksevenement. Met een element

wordt hier een eigenschap bedoeld die het publieksevenement bevat. Een eigenschap van een

publieksevenement is bijvoorbeeld dat het een bepaalde doelgroep trekt.

De genoemde kenmerken in een definitie van een publieksevenement zijn:

- Het behoort tot het niet reguliere aanbod van evenementen;

- Het is een speciale gebeurtenis;

- Het heeft een initiatiefnemer;

- Het is bewust gepland;

- Het is gericht op een bepaalde doelgroep;

- Het heeft een bewust gekozen vorm;

- Het heeft een bepaald doel;

- Toegang kan verkregen worden voor eenieder die het evenement wil bezoeken.

Toch zijn er naast deze kenmerken, nog meer kenmerken aan te wijzen die terug te vinden zijn

bij publieksevenementen De hierboven genoemde kenmerken zijn specifieke onderdelen van

een publieksevenement. Maar dit betekent niet dat er geen kenmerken zijn die

publieksevenementen delen met andere evenementen en waarop zij ook getypeerd kunnen

23

worden. Met andere woorden: publieksevenementen kunnen zich ook onderscheiden op

kenmerken die ook bij andere soorten evenementen voorkomen.

Om een zo volledig mogelijk overzicht te verkrijgen, is er gekeken naar de inhoudsopgaven van

de verschillende literatuurwerken en zijn de onderwerpen van de hoofdstukken

geïnventariseerd. Maar, afhankelijk van oriëntatie, worden ook verschillende elementen van

evenementen anders genoemd. Zo goed mogelijk zijn de verschillende benamingen van

elementen geclassificeerd en zo is er een lijst van onderwerpen ontstaan, corresponderend met

elementen. Deze lijst met alle onderwerpen en benamingen is te vinden in bijlage 6.6.

Het resultaat was de volgende lijst, gealfabetiseerd:

- Bezoeker

- Catering

- Evaluatie

- Financiën

- Infrastructuur op en om het evenement

- Juridisch

- Locatie

- Logistiek op en om het evenement

- Marketing en communicatie

2.2.4 Onderscheidende kenmerkende elementen

Hier wordt gezocht naar elementen van evenementen die bij elk evenement aanwezig zijn, maar

ook bij elk publieksevenement verschillend worden ingevuld. Deze elementen hebben een

dermate grote invloed op publieksevenement op een manier dat het evenement zich op dat

element zou kunnen onderscheiden in de markt.

Eigenlijk is deze vraag hierboven al beantwoord onder paragraaf 2.2.2 Soort

Publieksevenementen. De 5 kenmerken die zijn genoemd bij de categorisering van evenementen

zijn de 5 vaste, te onderscheiden elementen van een evenement. Deze 5 kenmerken kunnen

zodanig hun stempel op een evenement drukken, dat het zich onderscheid van andere

evenementen in de markt. Ook worden deze in het overgrote deel van de evenementenliteratuur

teruggevonden, zoals gezien kan worden op de lijst in de bijlage 6.6.

Een combinatie van deze 5 kenmerken staat garant voor een volledig evenement. In bijlage 6.7

kan gezien worden dat alle in paragraaf 2.2.3 genoemde elementen van publieksevenementen, in

deze categorieën in te delen zijn. Dus de 5 onderscheidende kenmerken van een evenement zijn:

- Milieu en Natuur

- Organisatie

- Personeel

- Organisatie

- Programmering

- Sponsoring

- Techniek

- Veiligheid (fysieke veiligheid)

24

- Doelgroep;

- Locatie;

- Organisatie;

- Financiën;

- Inhoud.

Uiteraard kunnen binnen deze 5 kenmerken nog meer specifieke elementen onderscheiden

worden. Bij de locatie kan bijvoorbeeld de toegankelijkheid gekozen worden, of bij bezoekers de

bezoekers zelf, maar ook de herkomst van de bezoekers. Deze 5 kenmerken zijn met opzet breed

gekozen aangezien de lijst van specifieke elementen die een publieksevenement kunnen

onderscheiden, te lang en de breed zou worden.

Overigens is de term ‘onderscheidend’ nogal subjectief; of iets ‘onderscheidend’ is, hangt af van

een referentiekader. Zo kunnen voor een subsidieverstrekker hele andere elementen een

evenement ‘onderscheiden’ dan voor bijvoorbeeld een sponsor. De bovengenoemde elementen

zijn dan ook gekozen vanuit het oogpunt van de bezoekers en de organisator.

25

2.3 Deelvraag 2 Wat is de sociale omgeving en hoe wordt deze veranderd? Deze deelvraag verkent het onderwerp sociale omgeving. De sociale omgeving is een factor die

een stad een bepaalde waarde geeft. Een positieve sociale omgeving kan een stad een hele

prettige plek maken om te wonen. Maar een negatieve sociale omgeving kan precies het

tegenovergestelde bereiken. Er wordt hier gekeken naar de sociale omgeving in een buurt of

wijk, dus niet in de stad als geheel. In deze paragraaf wordt er gekeken wat de sociale omgeving

precies inhoud en hoe het beïnvloedt wordt. Vervolgens wordt er gekeken naar de financiële

gevolgen van de sociale omgeving.

2.3.1 Wat is de sociale omgeving?

De definitie voor de ‘sociale omgeving’ wordt door verschillende instanties anders gegeven.

Opvallend is dat vooral gezondheidsinstanties spreken over ‘de sociale omgeving’. Verschillende

instanties geven andere invullingen van het onderwerp, maar de strekking is overwegen

hetzelfde. Onderdelen die genoemd worden, zijn:

De GGD stelt: ’De sociale omgeving heeft betrekking op de maatschappelijke aspecten in de

leefomgeving van een persoon (bijv. netwerken, voorzieningen in de woonomgeving, veiligheid)’36.

De thesaurus Zorg en Welzijn gebruikt de definitie: ‘Geheel aan sociale contacten en de

sociaaleconomische positie37’.

Om deze scriptie hanteerbaar te houden, is het belangrijk om een eenduidige definitie van de

sociale omgeving te hebben die relevant is in het kader van dit onderzoek en het duidelijk

afgebakend. Daarom wordt hier de definitie van de thesaurus van Zorg en Welzijn gebruikt met

een aanvulling. De definitie die is gekozen om in deze scriptie te hanteren is:

Sociaaleconomische gezondheidsverschillen (Nationale Atlas Volksgezondheid)

Sociale steun (Monitor Gezondheidsachterstanden)

Inkomen (Nationale Atlas Volksgezondheid) Sociaal kapitaal (Monitor

Gezondheidsachterstanden)

Uitkeringen (Nationale Atlas Volksgezondheid)

Sociale cohesie (Monitor Gezondheidsachterstanden)

Religie (Nationale Atlas Volksgezondheid) Sociale participatie & integratie (Monitor Gezondheidsachterstanden)

Stemgedrag (Nationale Atlas Volksgezondheid)

Inkomsten (Gezondheid EU)

Buurtbeleving (Nationale Atlas

Volksgezondheid)

Opleiding (Gezondheid EU)

Opleidingsniveau (Nationale Atlas

Volksgezondheid)

Gemeenschap waartoe iemand (Gezondheid

EU)

Levens- en arbeidsomstandigheden

(Gezondheid EU)

Sociale netwerken (Monitor

Gezondheidsachterstanden)

26

‘De sociale omgeving is het geheel aan sociale contacten en de sociaaleconomische positie van een

persoon en diens fysieke omgeving en de beleving ervan’. In deze definitie zijn alle bovenstaande

elementen meegenomen, zowel van de lijst als van de GGD en is een hanteerbare definitie.

Op deze manier gedefinieerd omvat de sociale een groot beleidsgebied en een groot theoretisch

gebied. Om dit onderzoek in de gestelde tijd te kunnen uitvoeren, is ervoor gekozen om 3

onderdelen uit de sociale omgeving te lichten. De drie gekozen onderdelen zijn:

- Sociale cohesie;

- Sociaal kapitaal;

- Fysieke leefomgeving.

Deze drie onderdelen zijn gekozen omdat zij een belangrijk deel van de sociale omgeving

uitmaken. Zij beïnvloeden namelijk een groot aantal andere onderdelen van de sociale omgeving

zoals buurtbeleving, de leefomgeving en de sociale participatie en integratie.

2.3.1.1 Sociale cohesie

Sociale cohesie is een begrip dat door de overheid en in de media op veel verschillende

manieren gebruikt wordt. In de sociologische literatuur is het ook een divers begrip dat

meerdere definities heeft. De definitie die Paul Schnabel in het boek ‘Social Work’ geeft, is: ‘De

mate waarin mensen in gedrag en beleving uitdrukking geven aan hun betrokkenheid bij

maatschappelijke verbanden in hun persoonlijk leven, als burger in de maatschappij en lid van

de samenleving’38. Kees Schuyt stelt: ‘de sociale cohesie is de interne bindingskracht van een

sociaal systeem’39. Hierbij kan de buurt gezien worden als een sociaal systeem. Deze definitie

wordt gedeeld door het Sociaal Cultureel Planbureau40. Deze definitie sluit goed aan bij het doel

van dit onderzoek in die zin dat het eenduidig is en naar een duidelijke mechaniek verwijst. Dit

is dan ook de definitie waarnaar verwezen wordt wanneer er in dit onderzoek gesproken wordt

over sociale cohesie.

2.3.1.2 Sociaal kapitaal

Sociaal kapitaal is, net als sociale cohesie, een begrip met diverse definities. Het wordt in

sommige literatuurwerken ook genoemd als synoniem voor sociale cohesie. Echter, het zijn twee

verschillende verschijnselen. Binnen een brede omschrijving kan sociaal kapitaal gezien worden

als een container begrip. In deze container passen begrippen als normen en waarden en sociale

netwerken.

27

Deze helpen de samenwerking en samenhang in de maatschappij.41. Binnen het sociaal kapitaal

kunnen twee vormen onderscheiden worden; sociaal kapitaal op macroniveau en op

microniveau42.

Het microniveau duidt op het sociale netwerken en de bronnen waartoe een individu toegang

heeft43. Het gaat hier om zogeheten tweedeorde hulpbronnen; deze bronnen bestaan uit

hulpbronnen van andere waarmee het individu omgaat44. Het doel hiervan, of het voordeel, is

dat het individu hierdoor makkelijker zijn of haar doelen kan bereiken dat zonder deze bronnen.

Een voorbeeld: Piet is timmerman. Hij werkt voor een zacht prijsje aan de keuken van de

buurman van zijn oom. Dit is een demonstratie van het sociaal kapitaal, want de buurman van

Piet zijn oom heeft nu door zijn netwerk aan te spreken iets voor minder kosten kunnen

realiseren.

Het macroniveau, zoals door de socioloog Putnam beschreven, doelt sociaal kapitaal op de

netwerken en hulpbronnen van organisaties en overheden45.

2.3.1.3 Fysieke leefomgeving

De fysieke leefomgeving is eigenlijk alles wat de mens met haar 5 zintuigen waar kan nemen.

Wanneer deze fysieke leefomgeving niet heel goed is, bijvoorbeeld door hondenpoep op de

straat of door gebroken ruiten in een pand, zorgt dit voor een negatieve ervaring van de

leefomgeving.

2.3.2 Wat beïnvloedt de sociale omgeving?

Wat beïnvloedt de sociale omgeving als zij is samengevat in deze drie elementen? Belangrijk is

om te beseffen dat deze drie elementen ook elkaar beïnvloeden, net zoals zij andere elementen

van de sociale omgeving beïnvloeden. Bovendien geldt voor bijna al deze invloeden een

wisselwerking met de sociale cohesie, kapitaal en de leefomgeving. Ze kunnen elkaar versterken

en verbeteren of afzwakken en verpesten.

- Homogeniteit van de leefgemeenschap

Gedeelde normen en waarden voorkomen problemen 46 waardoor mensen zich prettiger

voelen in hun leefomgeving. Gedeelde normen en waarden zorgen er ook voor dat

mensen zich met elkaar verbonden kunnen voelen en zo een cohesie gevoel op kunnen

bouwen47.

28

- Verloedering

In verloederde wijken is het minder prettig wonen en komt vaak meer vandalisme

voor48. Mensen voelen zich minder prettig in en waarschijnlijk minder gebonden met een

plek die verloederd is. Dit gaat ten koste van de leefomgeving. Bovendien zorgt

vandalisme voor een gevoel van onveiligheid wat weer in de weg staat van het bouwen

van sociaal kapitaal.

- Aanwezigheid van contactpunten zoals winkels, horeca en scholen

Contact zorgt ervoor dat mensen elkaar leren kennen en eventueel meer rekening met

elkaar houden. Bovendien kan op deze wijze gewerkt worden aan het ontvouwen van

een netwerk voor het sociaal kapitaal49. Contact zorgt er bovendien voor dat problemen

makkelijker kunnen worden aangepakt. Contact draagt op die wijze ook bij aan cohesie50.

- Verhuismobiliteit

In buurten waar mensen veel verhuizen wordt er logischerwijs ook minder gemakkelijk

contact gelegd en zijn contact minder duurzaam waardoor het sociaal kapitaal moeilijk

duurzaam te maken is. En als iets niet evenveel oplevert als de investering, wordt er niet

in geïnvesteerd.

- Criminaliteit

Criminaliteit zorgt voor een gevoel van onveiligheid. Zoals hier onder beschreven staat

een gevoel van onveiligheid in de weg van binding en sociaal kapitaal51.

- (Sociale) Veiligheid

De veiligheid in een buurt kan een grote invloed hebben op woonplezier. Als er een

constante dreiging is van inbraak of autodiefstal, dan zorgt dit voor een groot gevoel van

onveiligheid. Mensen kunnen hierdoor elkaar ook meer gaan wantrouwen. Gebleken is

dat de kwaliteit van sociale relaties invloed heeft op leefbaarheid en veiligheid van

buurten52. Omgekeerd wordt aangenomen dat een gevoel van veiligheid eventueel

wantrouwen zal verminderen waardoor er makkelijker aan cohesie en kapitaal gebouwd

kan worden53.

- Informele controle

Informele controle en sociale cohesie beïnvloeden elkaar in een cirkel. Ergens waar

weinig sociale cohesie is, zal ook minder informele controle plaatsvinden omdat mensen

zich minder verantwoordelijk voelen voor elkaar54.

29

2.3.3 Zijn er financiële gevolgen van een positieve of negatieve sociale omgeving?

De financiële gevolgen die de sociale omgeving heeft, zijn voornamelijk door logisch redeneren

al te voorzien. Wanneer er een slechte sociale omgeving is, voelen mensen zich vaak niet

gezond55. Dit kan alleen al op de gezondheidszorg voor een financiële weerslag zorgen. Ook kan

het ervoor zorgen dat, zoals al hierboven gesteld, de criminaliteit in een buurt toeneemt.

Hierdoor kunnen verzekeringskosten en beveiligingskosten omhoog gaan. Ook kan een slechte

sociale omgeving ervoor zorgen dat de gemeente met bijvoorbeeld opbouwwerkers meer

aandacht aan een buurt moet besteden. Ook dit zorgt voor extra kosten. Een positieve sociale

omgeving, echter, heeft een groter zelforganiserend vermogen en kan daarom ook beter haar

eigen problemen oplossen56.

30

2.4 Deelvraag 3: zijn er elementen van publieksevenementen te onderscheiden die aan de

sociale omgeving bijdragen of het juist tegenwerken?

Deze deelvraag combineert de twee vorige deelvragen en bekijkt welke elementen er van

evenementen te onderscheiden zijn die aan de sociale omgeving bijdragen of het juist

tegenwerken. Hierbij wordt gekeken welke invloeden er kunnen zijn op de sociale omgeving

door evenementen. Vervolgens wordt er gekeken welke elementen dan zorgen voor deze

invloed.

2.4.1 Welke rol spelen elementen van evenementen in de sociale omgeving?

Zoals er bij de beantwoording van de eerste deelvraag naar voren kwam, zijn er 5 elementen die

een publieksevenementen onderling onderscheiden. Deze 5 elementen zijn:

- Doelgroep;

- Locatie;

- Organisatie;

- Financiën;

- Inhoud.

Deze 5 elementen omvatten ook het grootste deel van het publieksevenement waarmee de

omgeving in aanraking komt; zij zien het evenement (de locatie), zij ontmoeten de bezoeker

(bezoekers), zij krijgen wel of geen vooraankondiging of inspraak (organisatie). De financiën zijn

een iets ander verhaal. Deze hebben wel een weerslag op hoe een evenement is georganiseerd,

maar niet per se op de hoe de omgeving het evenement ervaart. Zo zullen omwonenden niet

hoeven te merken dat een evenement gesponsord is. De inhoud kan een element zijn waarmee

de omwonende (ongewenst) in aanraking, bijvoorbeeld bij een muziekevenement of een culinair

evenement in de open lucht.

2.4.2 Wat is de invloed van evenementen op de sociale omgeving?

Er wordt in de evenementen literatuur niet uitzonderlijk veel aandacht besteed aan de invloed

van publieksevenementen op de sociale omgeving. Daar kunnen meerdere redenen voor zijn.

Publieksevenementen zijn door de jaren heen steeds meer een gebeurtenis op zichzelf geworden

en in veel gevallen geprofessionaliseerd en geïnstitutionaliseerd. Er zijn misschien meer

publieksevenementen dan vroeger. Nu bewoners steeds mondiger worden57, is het misschien

ook wel makkelijker om invloed te signaleren, als er ruchtbaarheid aan gegeven wordt. Een

andere reden is misschien omdat er negatieve effecten zijn waargenomen van evenementen op

de sociale omgeving.

31

Ook misschien omdat publieksevenementen, meer dan vroeger, een ‘studieobject’ zijn. Hoe dan

ook, tegenwoordig wordt er met mondjesmaat aandacht aan besteed. Ook in de sociale literatuur

wordt er af en toe naar gekeken, bijvoorbeeld zoals in het boek Betrekkelijke Betrokkenheid58.

Een interessant instrument in het kader van dit onderzoek is de FSIAS schaal. FSIAS staat voor

‘Festival Social Impact Attitude Scale’59 . De FSIAS is een instrument dat oorspronkelijk is

ontwikkeld in Canada. Het is ontwikkeld met het doel om de sociale invloeden van evenementen

te meten in een bepaalde streek. Naast de FSIAS zijn er ook andere rapporten die andere

invloeden noemen. Deze invloeden zijn vaak dezelfde effecten op een iets andere manier

geformuleerd of met een net andere focus. Voor dit onderzoek is er een lijst ontworpen met deze

effecten, gebaseerd op 5 bronnen60.

De lijst van invloeden is vertaald aangezien het grootste deel van de bronnen Engels is. De lijst is

ontstaan door vergelijkbare invloeden te combineren of onder te brengen onder een bredere

noemer.

Figuur 2.1 Positieve invloed op de sociale omgeving

Sociale cohesie Sociaal Kapitaal Fysieke omgeving

Het verbetert het gevoel

over de gemeenschap/buurt

Het verbetert het gevoel

over de gemeenschap/buurt

Trots op de

gemeenschap/buurt

Versterking sociale cohesie Trots op de

gemeenschap/buurt

De gemeenschap/buurt

wordt gezien als een leuke

plaats omdat er meer

mogelijkheden tot vermaak

zijn

Trots op de

gemeenschap/buurt

Een viering van de

gemeenschap/buurt

Verbetering van de

faciliteiten

Versterkt de lokale identiteit Informatie doorgeven

Ontmoeting mensen Ontmoeting mensen

Een viering van de

gemeenschap/buurt

Ondersteuning van sociale

processen

Ondersteuning van sociale

processen

De gemeenschap/buurt

wordt gezien als een leuke

plaats omdat er meer

mogelijkheden tot vermaak

zijn

32

Figuur 2.2 Negatieve invloed op de sociale omgeving

Een complete lijst van invloeden per bron kan in de bijlage 6.8 worden gevonden.

2.4.3 Wat is de invloed van elementen op de sociale omgeving?

Nu is vastgesteld welke invloeden de literatuur noemt, kan er gekeken worden hoe deze

invloeden ontstaan. Door basiselementen van evenementen naast de effecten te leggen, kan

gezien worden op welke manier de basiselementen van publieksevenementen invloed hebben

op de sociale omgeving. Eerst worden de positieve effecten besproken.

- Het verbetert het gevoel over de gemeenschap/buurt

Voor deze specifieke invloed is waarschijnlijk niet een van de elementen aan te wijzen.

Waarschijnlijk is een publieksevenement dat goed georganiseerd is, waarbij de negatieve

elementen zo ver mogelijk geminimaliseerd zijn, hier debet aan. Het gaat hier dus

waarschijnlijk gaan om een wisselwerking van alle vijf de elementen.

- Trots op de gemeenschap/buurt

Ook dit is waarschijnlijk het gevolg van een positieve wisselwerking van een goede inzet

van alle elementen. Overigens kan een inhoud en een locatie die positieve punten van

een buurt versterken hier waarschijnlijk meer aan bijdragen dan de andere elementen.

Bijvoorbeeld bij een evenement zoals de Haarlemse Erfgoednacht waar er verhalen op

bijzondere plekken in de stad worden voorgelezen.

Sociale cohesie Sociaal Kapitaal Fysieke omgeving

Overlast

o Geluid

o Parkeren

o Afval

o Drugs- en

alcoholmisbruik

o Wangedrag

Stress bij de

gemeenschap/buurt

Overlast

Geluid

Parkeren

Afval

Drugs- en

alcoholmisbruik

Wangedrag

Stress bij de gemeenschap/buurt

Het is te druk en

maakt de locatie

daardoor minder

aantrekkelijk

Gemeenschap/buurt wordt

overbelast door het aantal

mensen

Het is te druk en maakt de locatie

daardoor minder aantrekkelijk

Openbaar vervoer is minder

of niet beschikbaar

Gevoel van manipulatie bij de

gemeente/buurt

Faciliteit zijn niet of

verminderd beschikbaar

Het uiterlijk van de

gemeenschap/buurt wordt

negatief beïnvloed

33

- Versterkt de lokale identiteit

Vooral de programmering en de bezoeker van een publieksevenement moeten hierbij

zodanig aansluiten bij de buurt dat zij geen overlast veroorzaken. In andere woorden, de

inhoud en de doelgroep moeten aansluiten bij de lokale identiteit om deze te kunnen

versterken61.

- Een viering van de gemeenschap/buurt

Voor deze invloed geld waarschijnlijk hetzelfde als bij invloed op de ‘Trots op een

gemeenschap’. Dat houdt in dat bij een positieve demonstratie van de goede

eigenschappen van de buurt door het publieksevenement er een viering van de buurt

ontstaat. Hier zullen inhoud en de locatie een grotere rol spelen.

- Informatie doorgeven

Deze invloed houd in dat mensen uit de gemeenschap onderling informatie uitwisselen.

Dit wordt waarschijnlijk voornamelijk bereikt als meerdere mensen uit de gemeenschap

het publieksevenement bezoeken. Hiervoor moet het aansluiten bij hun interesses62. De

inhoud en de doelgroep zullen hier dus de primaire rol spelen.

- Ontmoeting mensen

Deze invloed hangt voor een deel samen met de vorige invloed. Om deze invloed te

bereiken, moet de persoon uit de gemeenschap het publieksevenement bezoeken. Ook

hier zullen de doelgroep en de inhoud de primaire rol belangrijk zijn.

- Ondersteuning van sociale processen

Door ontmoeting kunnen mensen de kans krijgen om hun netwerk uit te breiden of

contacten te versterken. Publieksevenementen kunnen deze ontmoeting faciliteren en

daardoor sociale processen ondersteunen.

34

Hiervoor gelden dezelfde voorwaarden als voor de ontmoeting, namelijk dat de inhoud

en de doelgroep moeten aansluiten bij de potentiële bezoeker. Voorwaarde is ook dat

meerdere mensen uit dezelfde gemeenschap het evenement bezoeken, zodat de sociale

processen binnen dezelfde wijk of gemeente worden opgelost.

- De gemeenschap/buurt wordt gezien als een leuke plaats omdat er meer mogelijkheden

tot vermaak zijn

Deze invloed wordt vooral verzorgd door de inhoud. Wanneer deze bij de gemeente

aansluit wordt het sneller als een toevoeging aan de wijk gezien.

- Versterking sociale cohesie

Ook hier geldt weer hetzelfde als voor de sociale processen, namelijk dat de inhoud en de

doelgroep moeten aansluiten bij de potentiële bezoeker.

Opvallend is dat bij de positieve effecten vooral de bezoeker, de programmering en de locatie

van belang zijn. Deze spelen de grootste rol bij de positieve invloeden. Hieronder volgt een

beschrijving van welke elementen de negatieve invloed teweeg brengen:

- Overlast

o Geluid

o Parkeren

o Afval

o Drugs- en alcoholmisbruik

o Wangedrag

De overlast wordt vooral veroorzaakt door de bezoekers van een publieksevenement. Zij

zorgen voor de overlast door zich te misdragen met of zonder het misbruik van

middelen. Ook logistieke overlast door parkeerplaatsen te bezetten komt van de

bezoekers van publieksevenementen. Maar het er is ook een organisatorische kant. De

organisatie kan een groot deel van deze overlast reguleren door goed op te ruimen en te

zorgen dat het parkeren in goede banen wordt geleid. Ook kan wangedrag en misbruik

van middelen door goede beveiliging en controle op het terrein worden tegen gegaan.

- Gemeenschap/buurt wordt overbelast door het aantal mensen

De overbelasting van de buurt door het aantal mensen komt voort uit het aantal

bezoekers van een publieksevenement. Om deze reden is het een organisatorisch

probleem.

35

Door het aantal kaarten te verminderen of te controleren hoeveel mensen een

publieksevenement bezoeken, kan dit eventueel voorkomen worden of worden beheerst.

- Openbaar vervoer is minder of niet beschikbaar

Problemen voor de gemeenschap met het openbaar vervoer zijn vooral organisatorisch

van aard. De organisatie van een publieksevenement kan eventueel zorgen voor de

spreiding van de manieren van vervoer van de bezoekers en daardoor dit probleem

minimaliseren of juist groter maken. Een andere optie is crowd-management door

middel van de programmering. Om te zorgen dat mensen gespreid weggaan, kan er

bijvoorbeeld als laatste een slechtere DJ worden geprogrammeerd op een trance-

evenement.

- Stress bij de gemeenschap/buurt

Stress kan door veel verschillende factoren rondom een publieksevenement worden

veroorzaakt. Vooral overlast veroorzaakt stress, maar ook onduidelijkheid kan een bron

van stress zijn voor de buurt of gemeenschap. Overlast en onduidelijkheid worden

vooral veroorzaakt door de organisatie van een evenement, wat de oorzaak dus

organisatorisch maakt.

- Faciliteit zijn niet of verminderd beschikbaar

Ook andere faciliteiten zoals buurtcentra of sportlocaties kunnen door evenement niet of

verminderd beschikbaar zijn. Dit probleem kan aan de aard van een evenement liggen,

doordat het gebruik maakt van de locatie als faciliteit. In dat geval ligt het aan de locatie.

Het kan ook zijn dat een faciliteit vanwege te verwachten overlast zijn deuren sluit. In dit

geval is het een organisatorisch probleem.

- Het is te druk en maakt de locatie daardoor minder aantrekkelijk

Als er binnen een gemeente veelvuldig voor een locatie wordt gekozen voor

publieksevenementen, kan het gevoel van onaantrekkelijkheid toenemen door de

overbelasting van de specifieke locatie. Bij deze invloed is, net als bij overbelasting van

de buurt, het element organisatie de oorzaak. Maar ook de gekozen locatie speelt hier

een rol.

36

- Gevoel van manipulatie bij de gemeente/buurt

Een gevoel van manipulatie komt waarschijnlijk voort uit de communicatie van de

gemeente of buurt met de organisatie van het publieksevenement. Het element dat hier

beïnvloed is dan de organisatie.

- Het uiterlijk van de gemeenschap/buurt wordt negatief beïnvloed

Als er na een publieksevenement niet goed opgeruimd wordt kan dit ervaren worden als

overlast, maar het kan ook fysiek het uiterlijk van een gemeenschap of buurt negatief

beïnvloeden. Ook dit kan gezien worden als een organisatorisch probleem.

Uit het bovenstaande blijkt dat negatieve effecten van publieksevenementen op de sociale

omgeving voornamelijk veroorzaakt worden door het organisatorische element.

37

2.5 Conclusie Literatuuronderzoek

Na het bekijken van alle deelvragen afzonderlijk, wordt hier nu gekeken naar de deelvragen in

relatie tot de hoofdvraag. De hoofdvraag die beantwoord moet worden in dit onderzoek luid:



In het literatuuronderzoek is er gekeken naar algemene literatuur, en het is dus moeilijk om hier

bij de conclusie van de literatuur een oordeel te vellen over de elementen van

publieksevenementen in Haarlem. Toch zal hier geprobeerd worden om een antwoord te geven

op de hoofdvraag, maar in een meer algemene zin.

Uit het literatuuronderzoek gebleken dat er 5 basiselementen van publieksevenementen te

onderscheiden zijn, die een grote invloed uitoefenen op publieksevenementen. Zij zorgen voor

een onderscheidend vermogen van het publieksevenement om zich te kunnen onderscheiden

van andere publieksevenementen in dezelfde markt. Deze 5 basiselementen zijn:

- Doelgroep

- Locatie

- Organisatie

- Financiën

- Inhoud

Door hun ruime aard, omvatten deze vijf basiselementen alle aspecten van een

publieksevenement.

In het literatuuronderzoek is er ook gekeken naar de sociale omgeving, wat het is en wat het

beïnvloed. Daarbij wordt de volgende definitie gehanteerd: ‘De sociale omgeving is het geheel aan

sociale contacten en de sociaaleconomische positie van een persoon en diens fysieke omgeving en

de beleving ervan’. De sociale omgeving op zich is in dit onderzoek opgedeeld in drie

verschillende onderdelen. De drie onderdelen zijn sociale cohesie, sociaal kapitaal en de

fysieke omgeving. De sociale omgeving wordt op verschillende manieren beïnvloed, zowel door

fysieke processen als sociale processen. De drie onderdelen beïnvloeden elkaar ook onderling.

De sociale omgeving is ook een locatie, het is de fysieke omgeving waar een evenement kan

plaatsvinden. Dit onderzoek kijkt welke elementen van een publieksevenement de sociale

omgeving beïnvloedt. Er zijn verschillende invloeden die een publieksevenement kan hebben op

de sociale omgeving, zowel positief als negatief. Deze invloeden worden veroorzaakt door de 5

38

basiselementen die een publieksevenement onderscheiden. De positieve effecten van

publieksevenementen op de sociale omgeving worden voornamelijk gevormd door de doelgroep

van het publieksevenement, de inhoud en de locatie van het evenement. Het lijkt vooral

belangrijk dat de leden van een gemeenschap het publieksevenement bezoeken en dat het

publieksevenement op een goede plek in de buurt wordt gehouden. De negatieve invloed wordt

voornamelijk veroorzaakt door het organisatorische element.

39

21 NRIT (2004). Inspirerende Evenementen. Breda: NRIT. 22 Google Translate (2009). Vertaling Publieksevenement. Geraadpleegd 11-03-2009, www.google.nl/ig?hl=nl 23 Brittanica (2009). Definitie event. Geraadpleegd 11-03-2009, www.britannica.com 24 Bowdin et al (2001). Events Management, p. 15. Oxford: Butterworth-Heineman. 25 Bowdin et al (2001). Events Management, p. 16. Oxford: Butterworth-Heineman 26 Watt, D.C. (1998) Event Management in Leisure and Tourism, p. 1. New York: Addison Wesley Longman. 27 Dikke van Dale (2009). Definitie evenement. Geraadpleegd 11-03-2009,

http://www.vandale.nl/vandale/opzoeken/woordenboek/?zoekwoord=evenement 28 Verhaar, J. (2004) ‘Projectmanagement: een professionele aanpak van evenementen’, p. 37. Utrecht: Boom 29 NRIT (2004). Inspirerende Evenementen, pp. 6/7. Breda: NRIT 30 NIFV (2002). Leidraad Veiligheid Publieksevenementen, p. 11. Geraadpleegd op 11-03-2009,

http://www.nifv.nl/upload/135731_668_1216828163000-Leidraad_Veiligheid_publieksevenementen.pdf 31 NRIT (2004). Inspirerende Evenementen. Breda: NRIT 32 NRIT (2004). Inspirerende Evenementen, pp. 6/7. Breda: NRIT 33 Verhaar, J. (2004) ‘Projectmanagement: een professionele aanpak van evenementen’, p. 37. Utrecht: Boom 34 Bowdin et al (2001). Events Management. Oxford: Butterworth- 35 Bowdin et al (2001). Events Management, p. 16. Oxford: Butterworth-Heineman 36 GGD Eindhoven (2007). Infokaart Sociale Omgeving. Eindhoven: GGD.

37 Thesaurus Zorg en Welzijn (2009) Definitie Sociale Omgeving. Geraadpleegd 20-04-2009,

http://www.thesauruszorgenwelzijn.nl/therapieonline.htm 38 Riet, N. van (2006). Social work: mensen helpen tot hun recht te komen, p. 58 .Assen: Uitgeverij van Gorcum 39 Verwijzing in: Willemse, J. (2006). Anders kijken: een breder zicht op menselijk gedrag, p. 330. Houten: Bohn Stafleu van Loghum 40 Doeleman, R. (2004) Sociale cohesie en gemeenschapsontwikkeling, p.1. Bekeken 14-04-2009, op

http://studiedocumenten.googlepages.com/Sociale_cohesie_en_gemeenschapsontwi.pdf, 41 Stel, J. van der (2004). Handboek Preventie: voorkomen van psychische problematiek en bevorderen van geestelijke gezondheid, p.

124. Assen: Uitgeverij van Gorcum. 42 Völker, B.(2005) Burgers in de Buurt, p. 9. Amsterdam: Amsterdam University Press 43 Komter, A. E., Burgers, P. L. J., Engbersen, G. (2000). Het cement van de samenleving: een verkennende studie over solidariteit en

cohesie, p.52. 44 Völker, B.(2005) Burgers in de Buurt, p. 9. Amsterdam: Amsterdam University Press 45 Völker, B.(2005) Burgers in de Buurt, p. 10. Amsterdam: Amsterdam University Press 46 Völker, B.(2005) Burgers in de Buurt, p. 26. Amsterdam: Amsterdam University Press 47 Sociaal en Cultureel Planbureau (2008). Betrekkelijke Betrokkenheid, p. 34. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau 48 Völker, B.(2005) Burgers in de Buurt, p. 56. Amsterdam: Amsterdam University Press 49 Sociaal en Cultureel Planbureau (2008). Betrekkelijke Betrokkenheid, p. 98. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau 50 Völker, B.(2005) Burgers in de Buurt, p. 42. Amsterdam: Amsterdam University Press 51 Sociaal en Cultureel Planbureau (2008). Betrekkelijke Betrokkenheid, p. 22. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau 52 Völker, B.(2005) Burgers in de Buurt, p. 26. Amsterdam: Amsterdam University Press 53 Sociaal en Cultureel Planbureau (2008). Betrekkelijke Betrokkenheid, p. 18. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau 54 Völker, B.(2005) Burgers in de Buurt, p. 28. Amsterdam: Amsterdam University Press 55 Gezondheid EU (2009). Sociale omgeving (2009), geraadpleegd op 14-04, op http://ec.europa.eu/health-

eu/my_environment/social_environment/index_nl.htm 56 Völker, B.(2005) Burgers in de Buurt, p. 46. Amsterdam: Amsterdam University Press 57 Noord en Eembode (2008) ‘Laat de burger mondiger zijn’. Geraadpleegd 17-04-2009, op http://www.echo.nl/ge-

bu/buurt/lees/819655/laat.de.burger.mondig.zijn/ 58 Sociaal en Cultureel Planbureau (2008). Betrekkelijke Betrokkenheid, p. 341. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau 59 Delamere, T. A (1999) Development of a scale to measure local resident perceptions of the social impacts of community festivals.

Canadian Association for Leisure Studies 60 1. Delamere, T. A (1999) Development of a scale to measure local resident perceptions of the social impacts of community festivals.

Canadian Association for Leisure Studies

2. Fredline, E. (2006) ‘Host community perceptions of the impacts of events’. Gold Coast: CRC for Sustainable Tourism

3. Bowdin et al (2001). Events Management. Oxford: Butterworth-Heineman

4. Jagt, P. V., Donders, J., Brinkhuijsen, M. (2008) Kunst als schroevendraaier. Wageningen : Alterra

5. Sociaal en Cultureel Planbureau (2008). Betrekkelijke Betrokkenheid, p 341. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau 61 Delamere, T. A (1999) Development of a scale to measure local resident perceptions of the social impacts of community festivals, p.

772. In EVENTS AND PLACE MAKING Canadian Association for Leisure Studies 62 Delamere, T. A (1999) Development of a scale to measure local resident perceptions of the social impacts of community festivals, p.

772. In EVENTS AND PLACE MAKING Canadian Association for Leisure Studies

40

Hoofdstuk 3 – Onderzoeksmethodologie

Dit onderzoek is gebaseerd op literatuuronderzoek en praktijkonderzoek. In dit hoofdstuk wordt de

methodiek van het praktijkonderzoek besproken. Er wordt besproken welk onderzoeksmodel er

wordt gebruikt en hoe het onderzoek is ontworpen. Vervolgens wordt er gekeken naar de

onderzoekspopulatie. Daarna wordt er gekeken naar het meetinstrument dat gebruikt wordt voor

dit onderzoek. Tenslotte wordt de techniek besproken.

3.1 Onderzoeksmodel

Het onderzoeksmodel dat hier gebruikt wordt

combinatie van 2 wijzen van onderzoek, name

praktijkonderzoek. Eerst wordt er literatuuronderzoek verricht.

Vervolgens wordt er onderzoek in

deze twee soorten onderzoek worden vervolgens vergeleken en hieruit

wordt een conclusie getrokken.

3.2 Onderzoeksontwerp

Dit onderzoek maakt gebruik van

in drie deelvragen. Deze deelvragen zijn

alle drie een deel van de hoofdvraag dekken. Op deze manier kan

met de antwoorden van deze deelvragen de hoofdvraag worden

beantwoord.

Het literatuuronderzoek loopt vanaf het begin van het onderzoek

Het praktijkonderzoek kan in tijdsduur verdeeld worden in werven, interviewen en analyseren.

Het praktijkonderzoek neemt ongeveer een derde v

gestart in maart 2009 en liep af in mei 2009.

Door middel van het kwalitatieve praktijkonderzoek wordt er naar gestreefd om antwoorden te

verkrijgen die van hoge kwaliteit zijn. Deze hoge kwaliteit wordt gewaarborgd door enerzijds de

keuze van respondenten en anderzijds het onderzoeksinstrument. De be

hier bedoeld als valide en betrouwbaar.

3.3 Onderzoekspopulatie

De onderzoekspopulatie die voor dit onderzoek wordt benaderd

die beroepsmatig met evenementen of de sociale zijde van Haarlem in

professionals worden gekozen op basis van hun beroep of hun projecten.

Om de uitkomsten van dit onderzoek te kunnen generaliseren, wordt er voor gekozen om zo

verschillend mogelijke professionals te benaderen. De respondenten komen

categorieën:

smodel dat hier gebruikt wordt gaat uit van een

combinatie van 2 wijzen van onderzoek, namelijk literatuuronderzoek en

Eerst wordt er literatuuronderzoek verricht.

Vervolgens wordt er onderzoek in de praktijk gedaan. De uitkomsten van

deze twee soorten onderzoek worden vervolgens vergeleken en hieruit

gebruik van een hoofdvraag die is opgedeeld

ragen. Deze deelvragen zijn zo geformuleerd dat zij

alle drie een deel van de hoofdvraag dekken. Op deze manier kan Figuur 3.1 Proce

met de antwoorden van deze deelvragen de hoofdvraag worden

Het literatuuronderzoek loopt vanaf het begin van het onderzoek, februari 2009 tot april 2009.


Het praktijkonderzoek neemt ongeveer een derde van de onderzoekstijd in beslag, en werd

gestart in maart 2009 en liep af in mei 2009. Het werven loopt hier gelijk met het interviewen.



keuze van respondenten en anderzijds het onderzoeksinstrument. De beoogde kwaliteit wordt

hier bedoeld als valide en betrouwbaar.

atie die voor dit onderzoek wordt benaderd, zijn professionals uit Haarlem

die beroepsmatig met evenementen of de sociale zijde van Haarlem in aanraking komen. Deze

gekozen op basis van hun beroep of hun projecten.


verschillend mogelijke professionals te benaderen. De respondenten komen uit 3 professionele

41

Figuur 3.1 Proces

, februari 2009 tot april 2009.


de onderzoekstijd in beslag, en werd

Het werven loopt hier gelijk met het interviewen.



oogde kwaliteit wordt

, zijn professionals uit Haarlem

g komen. Deze


uit 3 professionele

42

- Gemeentelijke medewerkers;

- Evenementenorganisatoren;

- Maatschappelijke medewerkers.

Bij het begin van het onderzoek wordt er gekeken welke professionals er in Haarlem relevante

kennis bezitten voor dit onderzoek. Er zijn een aantal geselecteerd professionals geselecteerd

op basis van taken en beroep.

Binnen de gemeente komt dit neer op medewerkers die kennis hebben van evenementen, de

sociale omgeving en het culturele beleid. Er is voor gekozen om bewoners niet te interviewen.

Een verdere motivatie hiervan is te vinden in de bijlage 6.8.

Bij de evenementenorganisatoren wordt er gekeken naar een verscheidenheid van

publieksevenementen. Er wordt door de onderzoeker beoogd om zowel grote als kleine

publieksevenementen te bekijken. Er is hier een duidelijke keus gemaakt voor evenementen die

in de publieke ruimte, dus op straat, plaatsvonden. Deze keuze is voortgekomen uit de aanname

dat deze evenementen meer contact met de sociale omgeving hebben .

Bij de sociale medewerkers is er gezocht naar professionals die met verschillende groepen in

aanraking kwamen om een zo volledig mogelijk beeld te creëren. Ook de verdere onderbouwing

voor de gekozen respondenten en grootte van de populatie is te vinden in de bijlage 6.8. Bijlage

6.9 is een mindmap die de deelgebieden van dit onderzoek laat zien met de respondenten.

De respondenten worden benaderd door middel van wervende e-mailberichten. In deze

berichten wordt het verzoek voor een interview toegelicht en er wordt een uitnodiging namens

het Lectoraat Citymarketing en Leisure meegestuurd. Wanneer er binnen 2 weken geen reactie

wordt ontvangen, dan wordt er een herinneringse-mail gestuurd. Wanneer ook hier een reactie

uitblijft, wordt er gebeld naar de organisatie.

Aangezien de interviews zich specifiek op Haarlem richten, zijn de gegevens te specifiek om te

kunnen generaliseren. Wel zouden de elementen die uit het gehele onderzoek naar voren

komen, meer algemeen zijn en dus eventueel wel te generaliseren. Doordat deze elementen

voortkomen uit de combinatie van literatuuronderzoek en interviews, wordt aangenomen dat

deze meer algemeen van aard zijn.

43

3.4 Meetinstrument

Dit onderzoek is opgezet als een kwalitatief onderzoek. Het onderwerp wordt beperkt

onderzocht en alleen in de stad Haarlem. Er is gekozen voor kwalitatief onderzoek omdat dit

geacht wordt het beste en meest volledige, brede beeld te geven van het onderwerp.

Aangezien dit een kwalitatief onderzoek is, is er een beperkte keuze uit meetinstrumenten.

Vanwege de verkennende aard van dit onderzoek is er gekozen om gebruik te maken van

interviews. Het praktijkonderzoek wordt uitgevoerd doormiddel van halfgestructureerde

interviews. De keuze voor halfgestructureerde interviews komt voort uit de wens om bij ieder

interview vergelijkbare onderwerpen te bespreken. Op die manier zijn de interviews

makkelijker te vergelijken.

Deze interviews worden ‘face-to-face’ gehouden met de respondenten. Er wordt gebruik

gemaakt van een topiclijst waarop de globale onderwerpen zijn genoteerd waarover gepraat

wordt tijdens dit interview. Deze topiclijst staat in bijlage 6.12.

De variabelen waar de nadruk op ligt in de topiclijst, zijn evenementen en de sociale omgeving.

Bij elk interview wordt er een lijst meegenomen met de operationalisatie van de twee

variabelen.

In de periode van de interviews wordt er beoogd om zo snel mogelijk de interviews te houden

om tijd voldoende tijd vrij te hebben voor het transcriberen en analyseren van de interviews. Er

kunnen ongeveer 2 tot 3 interviews per week worden gehouden.

3.5 Technieken

Elk interview wordt na het opnemen woord voor woord uitgetypt, getranscribeerd. De analyse

gebeurt door middel van een thema-analyse. Hierbij worden er in de tekst gekeken naar

trefwoorden over een bepaald onderwerp. Deze trefwoorden worden ondergebracht in thema’s;

onderwerpen waarover wordt gepraat. Vervolgens wordt gekeken wat er over een onderwerp

gezegd wordt en hoe dit wordt gezegd. Er is gekozen voor thema-analyse, omdat op deze wijze

ook informatie uit de manier van praten, de discourse, kan worden gehaald bij een interview. Bij

de analyse zijn de compleet uitgetypte transcripten geheel doorgelezen waarbij trefwoorden en

belangrijke passages gemarkeerd werden. Deze trefwoorden en passages werden vervolgens

vastgelegd in tabellen waarna zij gemarkeerd werden met thema’s; de onderwerpen. Vervolgens

werd er, naar het lezen en markeren, bekeken hoe en wat de respondent over een onderwerp

heeft gezegd. Dit leidde vervolgens tot beantwoording van de onderzoeksvragen. Hiernaast zijn

44

alle interviews nog een tweede keer doorgelezen om te staven wat er bij de analyse is bevonden

en om het interview na te lezen op genoemde elementen van publieksevenementen die genoemd

waren. Deze elementen werden vervolgens ook vastgelegd in een tabel.

45

Hoofdstuk 4 –Praktijkonderzoek

Hier wordt de kern van het onderzoek geraakt; wat is er in de praktijk nu eigenlijk naar

voren gekomen over het onderzoeksonderwerp? In dit hoofdstuk worden verschillende

kanten van het praktijkonderzoek belicht. Er wordt gestart met een beschrijving van het

praktijkonderzoek vanuit een praktisch oogpunt. De context wordt besproken, samen met

wat er nu eigenlijk onderzocht is en hoe. Vervolgens, in hetzelfde gedeelte, wordt er

gekeken naar de gebruikte technieken, hoe deze in de praktijk gebruikt werden en hoe dit

werkte. Daarop volgt er een bespreking van de onderzoeksresultaten en hoe deze

geanalyseerd zijn. Als laatste wordt er een conclusie getrokken uit de

onderzoeksresultaten.

46

4.1 Beschrijving van het praktijkonderzoek

Het uitgevoerde onderzoek heeft te maken met allerlei omstandigheden, net als ieder onderzoek.

Deze omstandigheden worden hier besproken in de context van het onderzoek. Ook wordt hier

besproken wat er is onderzocht en hoe dit is gebeurd. De gebruikte interviewtechnieken volgen,

samen met de discussie van de uitvoering en het gebruik van de interviewtechnieken.

4.1.1 Context

De context is een verzameling van omgevingselementen die eventueel van invloed zouden

kunnen zijn op het praktijkonderzoek. Hoewel grondige voorbereiding ervoor kan zorgen dat

een praktijkonderzoek enigszins loopt zoals de onderzoeker wil, is het onderzoek ook

onderhevig aan de context waarin het plaatsvindt. De contextelementen die hieronder worden

besproken zijn de fysieke, sociale, economische, politieke en onderzoekscontext.

4.1.1.1 Fysieke context

De fysieke context is de locatie van het praktijkonderzoek. Dit vond in de meeste gevallen plaats

in het kantoor of gebouw waar de geïnterviewde werkte. In één geval vond het interview plaats

in een projectruimte van het gebouw van Hogeschool INHolland en in een ander geval in de

huiskamer van een respondent. Doordat de respondenten niet per se hoefden te reizen voor het

interview, werd het ongemak voor de respondenten geminimaliseerd. Door de rustige plaatsen

waar het interview is opgenomen, zijn alle geluidsopnamen helder en goed te beluisteren. Ook

zorgde de rustige en vertrouwde plaats ervoor dat respondenten zich konden concentreren en

dus voornamelijk op het onderwerp bleven.

4.1.1.2 Sociale, Economische en Politieke context

In Haarlem wordt er veel tijd en energie gestoken in het zorgen dat het een optimale stad blijft

om te wonen en te leven. In Haarlem zijn een aantal wijken waar op het sociale terrein nog wat

te winnen valt. Zo kunnen jongeren bijvoorbeeld een beter toekomst perspectief63 gegeven en

kunnen bepaalde wijken op verschillende niveaus te verbeteren64. Ook is er een

beleidsdoelstelling om de betrokkenheid van inwoners bij de eigen wijk te vergroten65.

Evenementen kunnen hier een rol in spelen, vooral wanneer bekend is wat voor invloed zij

kunnen hebben op de sociale omgeving. Door de kredietcrisis die op dit moment woedt, worden

gemeenten gedwongen om keuzes te maken als het gaat om de subsidie en organisatie van

evenementen. De gemeente moet zich ten slotte ook verantwoorden als het gaat om het

evenementenbeleid. De gemeente Haarlem heeft een evenementenbeleid waarin staat dat er een

47

ontmoedigingsbeleid van toepassing is op de evenementen die niet voldoende op de stad

aansluiten.

4.1.1.3 Onderzoekscontext

De onderzoekscontext bestaat uit de identiteit van de onderzoeker, de verhouding tussen de

onderzoeker en de respondenten, het verloop van het praktijkonderzoek en de veranderingen

die plaatsvonden in de loop van het onderzoek.

Identiteit van de onderzoeker

De onderzoeker is een studente aan de Hogeschool INholland. Tijdens de interviews had de

onderzoeker altijd de rol van de onderzoeker en student. De interesse van de onderzoeker in het

onderwerp zorgde ervoor dat elk interview enthousiast en met ruimvoldoende informatie

voorhanden werd gehouden. De onderzoeker is niet woonachtig in Haarlem, wat betekende dat

er geen ervaring was met het wonen in deze stad. Dit riep enigszins een barrière op. Naarmate

het onderzoek vorderde, kreeg de onderzoeker meer informatie en kon deze zich in ieder geval

tot aspirant-Haarlemmer rekenen. Deze identiteit is echter niet in het onderzoek naar voren

gekomen. De afstand die dit enigszins creëerde werd zo goed mogelijk opgelost door zoveel

mogelijk informatie op te zoeken.

De onderzoeker en de respondenten

De onderzoeker was in de rol van onderzoeker en student altijd ‘op bezoek’ bij de respondenten.

De respondenten waren bereid om hun kennis te delen in het kader van het onderzoek en de

student te helpen. Persoonlijke affiniteit met het onderwerp was vaak een tweede reden om deel

te nemen aan het onderzoek. Daar stond vaak de verwachting tegenover dat de respondenten de

eventuele uitkomsten te horen zouden krijgen. Alle respondenten waren zeer voorkomend, erg

informatief en bereid zaken uit te leggen.

Verloop van het praktijkonderzoek

Het praktijkonderzoek is relatief goed verlopen. De respondenten vulden elkaar als op

natuurlijke wijze aan. Non-respons op de uitnodiging was in het begin van het onderzoek een

klein obstakel, maar dit werd overwonnen doordat respondenten andere mogelijke

respondenten aanraadden. Bij een aantal interviews kwam het interview een beetje moeilijk op

gang. Het grootste deel van de interviews verliep voorspoedig. Vaak gaven respondenten wel in

het voorgesprek aan er niet zeker van te zijn of zij antwoord konden geven op alle vragen. Dit

bleek echter nauwelijks het geval.

48

Veranderingen die plaatsvonden

In de loop van het praktijkonderzoek werden de interviews minder geforceerd omdat de

onderzoeker de onderwerpen beter kende. De aard van het interview verschoof ook omdat de

onderzoeker over meer informatie beschikte en daardoor een volwaardige gesprekspartner

werd. Verder werden een aantal topics uit de topiclijst niet meer gebruikt omdat zij zeer

onpraktisch of onrelevant bleken te zijn.

4.1.2 Wat werd er onderzocht?

Dit onderzoek draaide om de vraag welke elementen van publieksevenementen invloed hebben

op de sociale omgeving. De informatie bestond uit de beleving van de geïnterviewden en hun

mening, evenals wat zij in hun dagelijks werk tegenkomen over het onderwerp. Niet alleen kant-

en-klare antwoorden over de hoofd- en deelvragen werden gezocht, maar ook informatie over

diverse onderwerpen om de onderzoeksvragen heen. Uit de gesprekken en de verhalen werden

als het ware elementen van evenementen ‘gedestilleerd’ om te helpen de hoofdvraag te

beantwoorden.

4.1.3 Hoe werd er onderzocht?

Door middel van de halfgestructureerde interviews die tussen de 30 minuten en 70 minuten

duurden, is geprobeerd om zoveel mogelijk informatie over het te onderzoeken naar voren te

brengen. Vervolgens werden de interviews, die op band waren opgenomen, getranscribeerd.

Deze transcripten zijn vervolgens geanalyseerd met behulp van thema-analyse. Dit proces is

uitgebreider besproken in paragraaf 3.5 Technieken.

4.1.4 Gebruikte interviewtechnieken

Tijdens het interviewen is er gebruik gemaakt van zowel verbale als non-verbale technieken. Dit

is voornamelijk op een complementaire manier gedaan.

Verbale interviewtechnieken

De verbale technieken van het interviewen bestonden voornamelijk uit het stellen van open

vragen waarop verschillende antwoorden mogelijk waren. Zo werden de respondenten

uitgenodigd uit hun eigen ervaringen te putten. Verder werd er effectief gebruikt gemaakt van

doorvragen, parafraseren en het laten vallen van stiltes. Vooral dit laatste, het laten vallen van

stiltes, bleek een effectief middel om net iets meer informatie uit de respondenten te krijgen.

49

Non-verbale communicatie elementen

Non-verbaal is er voornamelijk grote aandacht besteed aan het hebben van een open houding

tijdens de interviews om te respondenten op hun gemak te stellen. Verder werd er zoveel

mogelijk ontspannen oogcontact gemaakt en werd de lichaamshouding van de respondent

gespiegeld om de respondenten op hun gemak te stellen.

4.1.5. Uitvoering en gebruik

Bij elk interview is eerst uitgelegd om wat voor onderzoek het ging, voor zover dit nog niet

duidelijk was. Vervolgens is gevraagd of de respondent akkoord ging met het opnemen van het

interview. Hierna begon het interview. Dit gebeurde meestal door een inleidende vraag te stellen

over de werkzaamheden van de respondent. Vervolgens werd er met de volgende vraag een

brug geslagen tussen de werkzaamheden van de respondent en het onderzoeksonderwerp. In

sommige gevallen legden de respondenten de verbinding zelf.

De onderwerpen op de topiclijst zijn niet in een vaste volgorde besproken, al naar gelang het

interview vorderde werd er een volgend onderwerp gekozen. Wanneer een respondent een

onduidelijk antwoord gaf, werd er om verheldering gevraagd door middel van doorvragen of

werd er geparafraseerd om vast te stellen dat het antwoord goed was begrepen. In een aantal

gevallen werd de vraag in een iets gewijzigde vorm later in het interview nogmaals gesteld.

Na afloop van het interview is de respondent bedankt en is nogmaals verteld dat het transcript

ter goedkeuring zal worden toegestuurd. Bij een aantal interviews vond er na afloop nog een

nagesprek plaats .

50

4.2 Onderzoeksresultaten en data-analyse

In deze paragraaf worden de belangrijkste bevindingen besproken die uit het praktijkonderzoek

naar voren zijn gekomen. Deze onderzoeksresultaten zijn verkregen door het analyseren van de

gehouden interviews; de analyse wordt hier ook kort besproken. Als laatste wordt er gekeken

naar de validiteit en betrouwbaarheid van de uitkomsten van dit onderzoek.

4.2.1 Belangrijke bevindingen

Hier worden de belangrijkste bevindingen uit het praktijkonderzoek gepresenteerd. Dit zijn de

hoofdlijnen van antwoorden die zijn verkregen op de onderzoeksvragen.

4.2.1.1 Deelvraag 1 Wat zijn kenmerken van publieksevenementen waarop zij onderverdeeld en

getypeerd kunnen worden?

Hoe onderscheiden publieksevenementen zich effectief van elkaar? Het ene publieksevenement

is het andere niet. Bij de gemeente is het vooral belangrijk dat publieksevenementen qua inhoud

en doelgroep aansluiten bij Haarlem en dat er voldoende aanbod aanwezig is in de breedte.

Er wordt in veel interviews een soort natuurlijke scheiding gecreëerd tussen grote en kleine

publieksevenementen. Er heerst twijfel bij de respondenten of een ‘klein’ evenement eigenlijk

wel een publieksevenement is. Vaak wordt de grootte van het publieksevenement ook in

verband gebracht met de invloed ervan. Een onderscheidend kenmerk dat dus veelvuldig wordt

aangehaald, is de grootte van een publieksevenement. Maar ook in termen van overlast wordt er

gesproken over publieksevenementen. Meestal wordt er dan gesproken over de negatieve

invloed. Toch wordt hier minder de nadruk op gelegd. Het is een noodzakelijk kwaad dat

voortkomt uit publieksevenementen, maar vaak toch minimaal is. Overlast wordt voornamelijk

geregistreerd door mensen die praktisch naast het evenement wonen.

Wanneer in algemene zin over evenementen gesproken wordt, dus zonder nadruk op de invloed,

wordt vaak de inhoud van het evenement aangehaald. Een respondent zei bijvoorbeeld: ‘ze

onderscheiden zich op zich al doordat het een heel ander soort evenement is’66. De ‘soort’ wordt in

de context vertaald als de inhoud van een evenement. Dat wil zeggen dat er veelal als eerste of

het meeste naar de inhoud gerefereerd wordt, wanneer er over een evenement gesproken

wordt. Andere kenmerken die met minder nadruk genoemd werden, waren:

- Doelgroep

- Overlast

- Financiën

- Kwaliteit

51

4.2.1.2 Deelvraag 2 Wat is de sociale omgeving en hoe wordt deze beïnvloed?

Hoewel het begrip ‘sociale omgeving’ in de literatuur niet eenduidig wordt omschreven, gebeurt

dat in de interviews wel. De sociale omgeving wordt in de interviews omschreven als ‘De plek

waar iemand leeft, zowel in fysieke zin, als de mensen en relaties om iemand heen’.

De sociale omgeving wordt op verschillende manieren beïnvloed, maar voornamelijk door de

kwaliteit van de fysieke omgeving op een bepaald peil te houden. Het kan gezien worden als een

basisvoorziening die op een bepaald niveau moet worden gehouden. Het gaat hier om de

kwaliteit; de fysieke omgeving moet schoon en onderhouden zijn. Als dit niet het geval is, dan

zet het een vicieuze cirkel in gang waarbij niemand zich meer verantwoordelijk voelt voor de

omgeving. Het gevolg is dat de sociale omgeving dan steeds meer verloederd. Sociaal gezien

moet er vooral contact zijn, dit is een voorwaarde voor gezonde sociale relaties in de sociale

omgeving. Dit contact kan leiden tot een saamhorigheid die de sociale omgeving verbeterd.

Wanneer de sociale omgeving goed verzorgd is, brengt dit een gevoel van welzijn met zich mee.

Op het gemeentelijk niveau wordt er hard aan gewerkt om in Haarlem de sociale omgeving als

het ware op peil te houden. Dit gebeurt door middel van verschillende initiatieven. Voorbeelden

hiervan zijn het Leefbaarheidbudget, Het Beste Idee en Wijkcontracten. Deze initiatieven zorgen

ervoor dat de sociale omgeving verbeterd of beïnvloed kan worden in fysieke en sociale zin.

4.2.1.3 Deelvraag 3 Zijn er elementen van publieksevenementen te onderscheiden die aan de sociale

omgeving bijdragen of het juist tegenwerken?

Publieksevenementen beïnvloeden de sociale omgeving op twee niveaus, namelijk op

stadsniveau en op buurtniveau. Op het stadsniveau maken publieksevenementen de stad

gewoon een leuke plek om te wonen doordat het bijdraagt aan de levendigheid en aan de

mogelijkheden van vrijetijdsbesteding. Dit geldt niet alleen voor de bewoners van een stad, maar

het maakt de stad ook aantrekkelijker voor bezoekers van buitenaf die op hun beurt er weer

voor zorgen dat de economie gestimuleerd wordt.

Op het buurtniveau is vooral de ontmoeting belangrijk tussen de bewoners van dezelfde buurt.

Zoals in paragraaf 4.2.1.1 al werd aangegeven, wordt er op het moment dat er door de

respondenten over invloed gesproken wordt, onderscheid gemaakt in de grootte van een

evenement . Bij grotere evenementen zoals Bevrijdingspop wordt voornamelijk benadrukt dat

deze de stad leuker maken en deze belangrijk zijn voor de vrijetijdsbesteding. Kleinere

evenementen worden niet direct genoemd, maar wanneer er eenmaal over gesproken wordt,

wordt van de kleinere evenementen vaak aangegeven dat zij op buurtniveau meer invloed

52

hebben dan de grotere evenementen. Kleine evenementen kunnen vooral op een lager niveau

worden ingezet. Zoals een van de respondenten aangaf: ‘De sociale omgeving kan positief

worden beïnvloedt door kleinschalige evenementen die de sociale cohesie versterken’67.

In totaal zijn er 33 elementen genoemd. De totale lijst is te vinden in bijlage 6.13 en de

gerangschikte lijst is te vinden in bijlage 6.14. Van de genoemde elementen zijn er 10 elementen

het sterkst naar voren gekomen. Hiervan staan er 2 duidelijk bovenaan. Dit zijn ‘Ontmoetingen’

en ‘Ruimtelijk/infrastructurele overlast’. Ontmoetingen werden erg benadrukt omdat zij veel

neveneffecten hebben. Zij kunnen namelijk de sociale omgeving op verschillende manieren

positief beïnvloeden, bijvoorbeeld door het creëren van contact en respect en sociale controle.

Dit effect geldt vooral op buurtniveau; als mensen uit dezelfde buurt elkaar tegenkomen. De

ruimtelijk en infrastructurele overlast is kennelijk de meest prominente en meest gevoelde

overlast. Hieronder valt het afzetten van wegen en straten, parkeeroverlast en overmatige

drukte op wegen en paden.

4.2.2. Manier van analyseren

Zoals is besproken in paragraaf 3.5 Technieken, is er voor de analyse gebruik gemaakt van een

thema-analyse. Deze analyse gebruikt een stapsgewijs systeem om informatie uit interviews te

halen. Aangezien de hoofdvraag een aantal elementen zoekt, zijn de interviews, aanvullend op de

thema-analyse, nog een tweede keer nagelezen. Tijdens dit nalezen lag de nadruk op genoemde

elementen van evenementen die de sociale omgeving beïnvloeden. Deze elementen zijn

vastgelegd in een lijst en vervolgens gerangschikt op het aantal keer dat zij genoemd zijn. Ook

diende de tweede keer nalezen om de gevonden thema’s van de thema-analyse te controleren.

4.2.3. Validiteit en betrouwbaarheid

Aangezien dit een kwalitatief onderzoek is, zijn validiteit en betrouwbaarheid hier van een

andere aard dan bij kwantitatief onderzoek. Bij kwalitatief onderzoek is het feitelijk onmogelijk

om exact dezelfde resultaten te behalen bij herhaling van een onderzoek, omdat de feitelijke

situatie veranderd68. Betrouwbaarheid houdt in dat het onderzoek herhaald zou kunnen worden

als de situatie niet zou zijn veranderd. Dit zou mogelijk moeten zijn bij dit onderzoek; de

technieken zijn duidelijk beschreven en de geanalyseerde materialen en analyses zijn erbij

geleverd en duidelijk beschreven. Validiteit is hier de kwestie of er daadwerkelijk gemeten is

wat er beoogd was te meten. Door bij het grootste deel van de respondenten definities te vragen

van de onderzochte onderwerpen wordt voor een deel gewaarborgd dat de onderzoeker en de

respondent het daadwerkelijk over hetzelfde onderwerp spraken. Echter, in een aantal

interviews is in plaats van het woord ‘sociale omgeving’ het woord ‘leefomgeving’ gebruikt, wat

53

misschien een andere strekking impliceert. Ook is niet elke respondent om een definitie

gevraagd. Dit kan als gevolg hebben dat de validiteit van dit onderzoek enigszins is aangetast.

54

4.3 Conclusies praktijkonderzoek

Dit praktijkonderzoek is uitgevoerd om via de deelvragen antwoord te geven op de volgende

hoofdvraag:



Om de hoofdvraag te beantwoorden, wordt eerst gekeken naar de antwoorden die het

praktijkonderzoek op de deelvragen heeft geleverd. De eerste deelvraag luidde: wat zijn

kenmerken van publieksevenementen waarop zij onderverdeeld en getypeerd kunnen worden?

In de interviews werden publieksevenementen voornamelijk op grootte ingedeeld en in twee

categorieën; groot en klein. Bij grote evenementen hadden de respondenten vaak

Bevrijdingspop voor ogen, bij kleine evenementen werd er vaak gesproken over buurtfeesten en

–barbecues. Naast de indeling op grootte werd er vaak als eerste over de inhoud van een

evenement gesproken. Dit bepaald namelijk als het ware aard van het evenement.

De tweede deelvraag was: wat is de sociale omgeving en hoe wordt deze veranderd? Hier was

het belangrijk om te ontdekken wat er verstaan werd onder het begrip sociale omgeving. Hierbij

was het antwoord dat de sociale omgeving de plaats is waar iemand leeft, zowel in de fysieke zin

als de mensen en relaties om iemand heen om, dus in sociale zin. De beïnvloeding heeft vooral te

maken met kwaliteit en contact. Fysieke voorzieningen zoals woningen, groen en cultuur

moeten op orde zijn en tussen de mensen moet er contact en respect aanwezig zijn. Het gevoel

moet heersen dat de stad of buurt van iedereen is.

De laatste deelvraag verkent elementen die de sociale omgeving beïnvloeden: zijn er elementen

van publieksevenementen te onderscheiden die aan de sociale omgeving bijdragen of het juist

tegenwerken? Een simpel antwoord op deze deelvraag is: ja. Er zijn elementen te onderscheiden

die aan de sociale omgeving bijdragen en die het tegenwerken. Er is een sterkte top 10 uit het

praktijkonderzoek naar voren gekomen die de sociale omgeving beïnvloedt. Deze top 10 is:

1. Ontmoetingen;

2. Ruimtelijke/infrastructurele overlast;

3. Economische bijdrage;

4. Communicatie;

5. Kennis verspreiden/educatie;

6. Een toevoeging aan de mogelijkheden van vrijetijdsbesteding;

7. Niet gespecificeerde overlast;

55

8. Vrijwilligers;

9. Aansluiting doelgroep/programmering;

10. Geluidsoverlast.

De 33 genoemde elementen zijn ook het antwoord op de hoofdvraag. De 33 elementen hebben

allemaal op een eigen manier invloed op de sociale omgeving in Haarlem. De 10 belangrijkste

zijn het meeste waargenomen of het meest prominent aanwezig. Opvallend is dat 6 van de 10

invloeden positief zijn.

56

63 Gemeente Haarlem (2008) ‘Programma Begroting 2009-2013’, P. 83. Haarlem: Gemeente Haarlem 64 Gemeente Haarlem (2008) ‘Programma Begroting 2009-2013’, P. 143. Haarlem: Gemeente Haarlem 65 Gemeente Haarlem (2008) ‘Programma Begroting 2009-2013’, P. 5. Haarlem: Gemeente Haarlem 66 Zie transcript interview Maarten Divendal (2009), p. J7. 67 Zie transcript interview Hans Vriend (2009), p. D14. 68 Maso, I. en Smaling, A. (1998) ‘Kwalitatief Onderzoek’, P. 68. Utrecht:Boom

57

Hoofdstuk 5 – Conclusies en discussie

De beantwoording van de onderzoeksvraag en de deelvragen is natuurlijk waar het om

draait in een onderzoek, en zo ook in dit onderzoek. Hier komen de bevindingen van de

theorie en de praktijk samen. Dat is ook gelijk waar dit hoofdstuk mee begint: de

beantwoording van de onderzoeksvraag en deelvragen. Na het afronden van dit gedeelte,

volgt er een theoretische reflectie. Na de theoretische reflectie wordt dit hoofdstuk besloten

met de discussie van dit onderzoek op verschillende onderdelen.

58

5.1 Beantwoorden probleemstelling en onderzoeksvragen

In deze paragraaf zal antwoord gegeven worden op de hoofdvraag door de informatie uit het

literatuuronderzoek en het praktijkonderzoek te combineren. Allereerst zullen de deelvragen

beantwoord worden. Na het beantwoorden van alle deelvragen wordt er gekeken naar de

hoofdvraag.

5.1.1 Deelvraag 1 Wat zijn kenmerkende elementen van publieksevenementen waarop zij

onderverdeeld en getypeerd kunnen worden?

In het literatuuronderzoek is er eerst gezocht naar een geschikte definitie van een

publieksevenement. De gekozen en gehanteerde definitie is als volgt:

‘Een publieksevenement is een speciale gebeurtenis, die door een initiatiefnemer (individu, groep of

organisatie) bewust is gepland, en gericht is op een bepaalde doelgroep, om met een bewust

gekozen vorm, een bepaald doel te realiseren, waarbij de toegang verkregen kan worden voor

eenieder die hierheen willxix’.

Uit de theorie is gebleken dat er een aantal manieren zijn waarop publieksevenementen

onderverdeeld en getypeerd kunnen worden. Zo is uit de literatuur gebleken dat

publieksevenementen in de literatuur onder andere ingedeeld worden gebaseerd op hun grootte

in bezoekersaantallen, op basis van de invloed op hun omgeving en op basis van hun

programmering of inhoud. Bij publieksevenementen zijn 5 basiselementen te onderscheiden

waarop zij onderverdeeld kunnen worden. Deze 5 basiselementen zijn:

- Doelgroep;

- Locatie;

- Organisatie;

- Financiën;

- Inhoud.

Uit het praktijkonderzoek kwamen er iets andere onderscheidende elementen naar voren. In de

interviews werd er veelal een fundamenteel onderscheid gemaakt tussen kleinschalige en

grootschalige publieksevenementen, dus op grootte gebaseerd op de bezoekersaantallen. Naast

de onderscheiding op basis van de grootte werd er in de interviews vaak eerst verwezen naar de

inhoud van een publieksevenement. Andere termen die vaak genoemd werden als het ging over

een evenement, waren:

- Doelgroep;

- Overlast;

- Financiën;

- Kwaliteit.

59

Deze lijst is iets anders dan de lijst die uit de literatuur naar voren kwam. De Inhoud is een

element wat overeenkomt met de opsomming van elementen uit de literatuur. Bij de

uitgebreidere kenmerken komen ook de Financiën en de Doelgroep overeen. Het meest

genoemde elementen in de interviews, de grootte, komt niet voor in de lijst van

onderscheidende elementen. Hoewel de grootte van het publieksevenement in de literatuur wel

genoemd wordt, wordt deze in de 5 onderscheidende elementen onderverdeeld onder de

Organisatie van het publieksevenement, net als het element Kwaliteit. Kennelijk is de grootte

van een publieksevenement een onderscheidend kenmerk dat duidelijk geregistreerd wordt

door de respondenten en wordt daarom ook opgenomen in de lijst van onderscheidende

elementen, net als het element Kwaliteit. Gebaseerd op de uitkomsten van zowel het

literatuuronderzoek als het praktijkonderzoek, ziet de lijst van onderscheidende elementen er

als volgt uit:

- Inhoud;

- Grootte;

- Doelgroep;

- Locatie;

5.1.2 Deelvraag 2 Wat is de sociale omgeving en hoe wordt deze beïnvloed?

Het begrip sociale omgeving is in het literatuuronderzoek als volgt gedefinieerd: ‘De sociale

omgeving is het geheel aan sociale contacten en de sociaaleconomische positie van een persoon en

diens fysieke omgeving en de beleving ervan’.

Binnen de sociale omgeving zijn er drie onderdelen geselecteerd om dit onderzoek op te richten.

Deze drie onderdelen zijn: sociale cohesie, sociaal kapitaal en de fysieke leefomgeving. Deze drie

onderdelen vertegenwoordigen een groot deel van de sociale omgeving zoals hierboven

gedefinieerd. Sociale cohesie is een containerbegrip, maar wordt in dit onderzoek gedefinieerd

als: ‘sociale cohesie is de interne bindingskracht van een sociaal systeemlxx’. Sociaal kapitaal is

gedefinieerd als: ‘het totaal aan sociale netwerken en de bronnen waartoe een individu toegang

heeft’.lxxi De fysieke leefomgeving is precies dat: de plek waar iemand leeft en de fysieke

eigenschappen daarvan.

De sociale omgeving is dus in dit onderzoek samengevat in de drie onderdelen sociale cohesie,

sociaal kapitaal en de fysieke leefomgeving. Deze worden ten eerste beïnvloed door elkaar; een

positieve sociale cohesie kan zorgen voor sterker sociaal kapitaal. Sterk sociaal kapitaal kan

zorgen voor meer informele controle en binding met de buurt en daardoor leiden tot

verbetering van de fysieke kwaliteit van de buurt. Daarnaast wordt de sociale omgeving

- Organisatie;

- Financiën;

- Kwaliteit.

60

beïnvloed door een tal van zaken, zowel sociaal als fysiek. Zaken die de sociale omgeving

beïnvloeden, zijn:

- Homogeniteit van de leefgemeenschaplxxii;

- Verloederinglxxiii;

- Aanwezigheid van contactpunten zoals winkels, horeca en scholenlxxiv lxxv;

- Verhuismobiliteit;

- Criminaliteitlxxvi;

- (Sociale) Veiligheidlxxvii;

- Informele controle·.

In het praktijkonderzoek werd de sociale omgeving omschreven als de fysieke omgeving waarin

iemand leeft en de mensen en relaties om iemand heen. Dit komt overeen met de onderverdeling

die in de theorie is gemaakt; namelijk de sociale en de fysieke component. Ook de beïnvloeding

kwam grotendeels overeen. Tijdens de interviews werd er voornamelijk benadrukt dat zowel

het fysieke als het sociale onderdeel zijn van een vicieuze cirkel en elementen die elkaar

beïnvloeden. De fysieke omgeving werd in de interviews ook omschreven als een basisbehoefte

die op een bepaald niveau moet zijn om positief te kunnen zijn.

Van de invloeden die in de literatuur gevonden zijn, werden er tijdens de interviews maar twee

genoemd, namelijk verloedering en de informele controle. Tijdens de interviews lag de nadruk

vaak op fysieke kwaliteiten zoals de groenvoorzieningen en het onderhoud. Dit wordt in de

literatuur veelal genoemd als de tegenhanger van verloedering. Verder werd in de interviews

vooral benadrukt dat er contact nodig is tussen mensen in de sociale omgeving. In de literatuur

wordt dit contact zelf minder genoemd, maar de aanwezigheid van contactpunten des te meer,

wat impliceert dat contact in de literatuur ook een belangrijke rol speelt. De sociale omgeving

wordt opgemaakt uit een sociale component en een fysieke component. Deze twee beïnvloeden

elkaar maar worden ook door andere elementen beïnvloed, voornamelijk door de kwaliteit van

de fysieke omgeving en het contact in de sociale sfeer.

5.1.3 Deelvraag 3 Zijn er elementen van publieksevenementen te onderscheiden die aan de

sociale omgeving bijdragen of het juist tegenwerken?

In de theorie zijn een aantal invloeden te onderscheiden die een publieksevenement kan hebben

op de sociale omgeving. Deze invloeden kunnen zowel positief als negatief zijn en worden

veroorzaakt door een aantal elementen van publieksevenementen. Het bleek dat positieve

effecten voornamelijk door de doelgroep van het publieksevenement, de inhoud en de locatie

veroorzaakt worden. Deze elementen bleken de grootste positieve invloed te hebben op de

61

sociale omgeving van publieksevenementen. De negatieve invloed bleek vooraal veroorzaakt te

worden door het organisatorische element.

In totaal zijn er in de interviews 33 elementen genoemd, tegenover 18 gecombineerde invloeden

uit de literatuur. De elementen van de interviews lijken vaak sterk op de invloeden, maar zijn

daadwerkelijk een onderdeel van een publieksevenement. Om de uitkomsten te vergelijken, zijn

de 33 elementen ingedeeld onder de 5 hoofdzakelijke elementen. Op het moment dat de 33

elementen uit de interviews net als de elementen uit de literatuur worden ingedeeld op het

element dat het veroorzaakt, dan is er een verschuiving zichtbaar. Het organisatorische element

zorgt nu nog steeds voor negatieve invloeden, maar ook voor positieve invloeden. De verdeling

is meer gelijk getrokken. Toch blijven de negatieve invloeden organisatorisch. De lijst met

elementen en de oorzaken zijn te vinden in bijlage 6.15.

Het antwoord op de tweede deelvraag, is dat voornamelijk 4 elementen van

publieksevenementen invloed hebben op de sociale omgeving. Het organisatorische element is

voornamelijk verantwoordelijk voor negatieve invloeden, zoals overlast. Positieve invloeden op

de sociale omgeving worden veroorzaakt door de doelgroep, de inhoud en de locatie van een

publieksevenement.

5.1.4 Welke elementen kunnen er bij publieksevenementen in de stad Haarlem

aangewezen worden die een invloed hebben op de sociale omgeving?

Deze vraag kan na dit onderzoek op twee niveaus beantwoord worden. In dit onderzoek is een

lijst met elementen gemaakt die bestaat uit 7 basiselementen van een publieksevenement,

namelijk:

- Inhoud;

- Grootte;

- Doelgroep;

- Locatie;

Van deze basiselementen zijn 4 gezamenlijk verantwoordelijk voor de invloed van een

publieksevenement op de sociale omgeving. De belangrijkste elementen die invloed uitoefenen

zijn de Organisatie, de Inhoud, Doelgroep en de Locatie, dit is echter op een abstract niveau.

Op het niveau van specifiekere publieksevenementen zijn er andere elementen aan te wijzen die

de sociale omgeving van een publieksevenement beïnvloeden. Uit het praktijkonderzoek is een

lijst met meer specifieke elementen van publieksevenementen gekomen, die grotendeels

overeenkomt met de invloeden op de sociale omgeving. Deze lijst bevat 33 elementen die meer

- Organisatie;

- Financiën;

- Kwaliteit.

62

of minder van invloed zijn. Deze lijst is te vinden in bijlage 6.14. De elementen zijn gerangschikt

op basis van het aantal keer dat zij genoemd zijn. Uit deze rangschikking kwamen 10 elementen

sterk naar voren. Hieronder worden deze elementen besproken, samen met wanneer zij hun

invloed uitoefenen; voor, tijdens of na het publieksevenement.

1. Ontmoetingen ; Tijdens

Dit is een element dat in de literatuur en de in de interviews een belangrijke rol speelt.

Ontmoetingen kunnen de sociale omgeving op verschillende manieren beïnvloeden. Op

een basisniveau kan het er voor zorgen dat mensen contact leggen. Als mensen uit

dezelfde buurt of sociale omgeving elkaar op een publieksevenement ontmoeten kan dit

leiden tot ontwikkeling van sociale cohesie en ontwikkeling van sociaal kapitaal. Dit

element heeft vooral invloed tijdens het evenement zelf, omdat dit het punt is dat

mensen elkaar ontmoeten.

2. Ruimtelijke/infrastructurele overlast ; Voor Tijdens Na

Dit element wordt in de literatuur als een vorm van overlast genoemd. In de interviews

wordt dit gezien als het element wat de meeste negatieve invloed heeft op de sociale

omgeving. Onder deze overlast worden afgesloten wegen en parkeerproblemen

verstaan. Dit element heeft invloed op de sociale omgeving voor, tijdens en na het

publieksevenement.

3. Economische bijdrage Voor Tijdens Na

De economische bijlage is een element dat enigszins een indirecte invloed heeft.

Verondersteld wordt dat een betere economische voorziening zorgt voor een betere

sociale omgeving. Dit element wordt veroorzaakt door de bezoekers van een evenement.

Bij een groot publieksevenement waarbij in de stad verbleven wordt, kan dit element

vooraf al invloed hebben. Ook wanneer bezoekers langer in een stad of buurt blijven, kan

dit element doorwerken nadat een publieksevenement heeft plaatsgevonden.

4. Communicatie Voor Tijdens Na

Dit element is enigszins indirect te noemen. Op het moment dat er duidelijk

gecommuniceerd wordt met de omgeving van een publieksevenement, kan dit de

overlast tot een minimum beperken en de beleving van het publieksevenement positief

beïnvloeden. Dit omdat de buurt of omwonenden zich serieus genomen voelen en er

ideeën uitgewisseld kunnen worden. Dit element kan voor, tijdens en na het

publieksevenement worden ingezet.

63

5. Kennis verspreiden/educatie Tijdens

Publieksevenementen kunnen worden ingezet om de sociale omgeving positief te

beïnvloeden door de bezoekers te informeren en onderwijzen. Door kennis te

verspreiden kan bepaalde groepen een beter perspectief geboden worden, eventueel op

sociaal gebied. Dit element kan tijdens het publieksevenement worden ingezet.

6. Een toevoeging aan de mogelijkheden van vrijetijdsbesteding Tijdens

Een publieksevenement geeft mensen de kans om iets leuks te doen in hun omgeving

waardoor een gevoel van welzijn gecreëerd wordt. Dit element heeft effect op het

moment dat een publieksevenement plaatsvindt, omdat er alleen op dat moment gebruik

van gemaakt kan worden.

7. Niet gespecificeerde overlast Voor Tijdens Na

Dit is, net als de eerder genoemde ‘’Ruimtelijke/ Infrastructurele overlast’’, een element

die in de literatuur wordt genoemd als overlast in het algemeen. Dit is overlast die

tijdens de interviews vaak werd genoemd. Er werd niet gespecificeerd, maar het kan het

beste worden omschreven als alles wat de omwonenden een negatief gevoel geeft door

het publieksevenement. Dit kan dus voor, tijdens en na het publieksevenement

gebeuren.

8. Vrijwilligers Voor Tijdens Na

Het gebruik van vrijwilligers word door veel van de respondenten als een sociale

meerwaarde gezien. Het maakt het ten eerste mogelijk dat veel evenementen überhaupt

gerealiseerd worden, maar zorgt er ook voor dat mensen zich verbonden voelen met een

publieksevenement of een doel. Het kan sociale cohesie en sociaal kapitaal realiseren

voor, tijdens en na een publieksevenement, omdat vrijwilligers in al deze stadia ingezet

kunnen worden.

9. Aansluiting doelgroep/programmering Tijdens

Het aansluiten van de doelgroep en/of de programmering is een belangrijk element om

overlast of ergernis te voorkomen in de sociale omgeving. Als in wezen het

publieksevenement aansluit bij de interesses en de beleving van de sociale omgeving,

dan zal het publieksevenement minder snel als overlast gezien worden, zijn de

respondenten van mening. Dit element heeft vooral effect tijdens het

publieksevenement.

64

10. Geluidsoverlast Voor Tijdens Na

Ook hier is sprake van een type overlast. Deze overlast wordt ook in de literatuur en de

respondenten vaak genoemd als een negatief element. Tijdens een publieksevenement

kan het in verschillende stadia voorkomen.

65

5.2 Theoretische reflectie

Bij het analyseren van de uitkomsten van dit onderzoek, zowel praktisch als theoretisch, bleken

er voornamelijk overeenkomsten en aanvullingen te zijn. De gebruikte literatuur blijkt een

relevante en goede keus te zijn, als de overeenkomsten hier een maatstaf voor zijn. Er zijn een

aantal verschillen in bijvoorbeeld de genoemde elementen. Dit kan misschien de manier van

analyseren zijn; in de literatuur is er voornamelijk gekeken naar abstracte elementen. De

respondenten hebben voornamelijk geantwoord vanuit hun eigen ervaring.

De theorie heeft geen onvolkomenheden vertoond, anders dan het feit dat het onderwerp weinig

besproken is en het een weinig ontgonnen onderzoeksgebied is. De gevonden

onderzoeksresultaten zijn grotendeels in overeenkomst met de literatuur, ondanks het feit dat

de directe literatuur over het onderwerp niet uit hetzelfde land afkomstig was als dit onderzoek.

66

5.3 Discussie

In de onderstaande discussie wordt gekeken naar wat dit onderzoek nu eigenlijk betekend heeft

en nog kan betekenen. Eerst wordt gekeken wat dit onderzoek voor bijdrage levert aan de

kennis op het vakgebied. Dan volgt er een methodologische reflectie. Daarna volgt een

bespreking van een eventueel vervolgonderzoek en als laatste volgt een bespreking van de

aanbevelingen en de implicaties van dit onderzoek.

5.4.1 Bijdrage aan de kennis op het vakgebied

Bij het literatuuronderzoek werd duidelijk dat in Nederland er nauwelijks gegevens beschikbaar

zijn over de invloed van publieksevenementen op de sociale omgeving. In andere landen,

voornamelijk Groot-Brittannië en Australië, zijn dergelijke onderzoeken wel uitgevoerd, maar

niet in groten getale. Op het Nederlandse vakgebied is dit onderzoek een aanvulling op de huidig

aanwezige kennis.

5.4.2 Methodologische reflectie

Dit onderzoek was een kwalitatief onderzoek van oriënterende aard. Het doel was om het

besproken onderwerp te verkennen. Er is gebruik gemaakt van een combinatie van

literatuuronderzoek en praktijkonderzoek. Het praktijkonderzoek is uitgevoerd door middel van

halfgestructureerde interviews. De uitkomsten zijn geanalyseerd door middel van een thema-

analyse. De uitkomsten waren bruikbaar om de onderzoeksvraag mee te beantwoorden. De

gebruikte methodologie sloot goed aan op de onderzoekvraag en het onderzoek heeft de

gezochte antwoorden opgeleverd. De keus voor de wijze van onderzoek bleek achteraf, net als

vooraf geanticipeerd, een goede keus.

5.4.3 Vervolgonderzoek

De kwalitatieve aard van dit onderzoek was een keuze die te maken had met het doel: het

onderwerp verkennen. De uitkomsten kunnen daarom ook niet gekwantificeerd worden, maar

het onderwerp leent zich hier wel voor, zeker als er een object model moet komen met

kwantiteiten en schalen. Bij een volgend onderzoek zou een kwantitatief eventueel kunnen

aanduiden in welke mate de genoemde invloeden daadwerkelijk gemerkt worden door de

omwonenden van een publieksevenement. Dit zou dan bij zowel groot- als kleinschalige

publieksevenementen moeten plaatsvinden om eventueel vergelijkingsmateriaal te leveren. Dit

zou eventueel nog tot een vergelijkende studie kunnen leiden. Ook zou het zeer waardevol zijn

om de onderzoeksresultaten van dit onderzoek te vergelijken met andere steden.

67

5.4.4 Aanbevelingen, ‘implementatie en implicatie’

De 10 elementen die in dit onderzoek naar voren zijn gekomen, zouden eventueel nog verder

onderzocht moeten worden. De 10 elementen zouden wel een rol moeten spelen bij het

evenementenbeleid van de gemeente Haarlem en andere steden. Deze elementen kunnen

ingezet worden voor verschillende doeleinden om bijvoorbeeld de sociale omgeving in

zwakkere wijken bij te staan of te verbeteren. Verder zouden evenementenorganisatoren een

blik moeten werpen op hun eigen sociale doelstellingen en kijken welke elementen daarbij

aansluiten en deze eventueel sterker naar voren brengen in hun organisatie.

De aanbeveling voor de gemeente Haarlem is dan ook om deze 10 elementen verder te

onderzoeken, door middel van kwantitatief en kwalitatief onderzoek om het beeld te

verscherpen. Deze 10 elementen zouden moeten overwogen worden bij het herschrijven van het

evenementen beleid.

Om als laatste duidelijk te stellen waar deze aanbeveling betrekking op heeft, staan hieronder de

bevindingen van dit onderzoek nogmaals kort herhaald:

Er zijn 7 onderscheidende elementen die publiekevenementen van elkaar onderscheiden. Dit

zijn:

1. Inhoud

2. Grootte

3. Doelgroep

4. Locatie

Deze beïnvloeden, op een abstract niveau ook de sociale omgeving. De sociale omgeving

bestaat uit de fysieke omgeving waar iemand leeft en de mensen en relaties om iemand

heen. Op een praktisch niveau zijn er 10 elementen te onderscheiden aan

publieksevenementen die de sociale omgeving beïnvloeden. Dit zijn:

1. Ontmoetingen

2. Ruimtelijke/infrastructurele overlast

3. Economische bijdrage

4. Communicatie

5. Kennis verspreiden/educatie

6. Een toevoeging aan de mogelijkheden van vrijetijdsbesteding

7. Niet gespecificeerde overlast

8. Vrijwilligers

9. Aansluiting doelgroep/programmering

10. Geluidsoverlast

5. Organisatie

6. Financiën

7. Kwaliteit

68

lxix Verhaar, J. (2004) ‘Projectmanagement: een professionele aanpak van evenementen’, p. 37. Utrecht: Boom lxxVerwijzing in: Willemse, J. (2006). Anders kijken: een breder zicht op menselijk gedrag, p. 330. Houten: Bohn Stafleu

van Loghum lxxi Komter, A. E., Burgers, P. L. J., Engbersen, G. (2000). Het cement van de samenleving: een verkennende studie over

solidariteit en cohesie, p.52 lxxii Sociaal en Cultureel Planbureau (2008). Betrekkelijke Betrokkenheid, p. 34. Den Haag: Sociaal en Cultureel

Planbureau lxxiii Völker, B.(2005) Burgers in de Buurt, p. 56. Amsterdam: Amsterdam University Press lxxiv Sociaal en Cultureel Planbureau (2008). Betrekkelijke Betrokkenheid, p. 98. Den Haag: Sociaal en Cultureel

Planbureau lxxv Völker, B.(2005) Burgers in de Buurt, p. 42. Amsterdam: Amsterdam University Press lxxvi Sociaal en Cultureel Planbureau (2008). Betrekkelijke Betrokkenheid, p. 22. Den Haag: Sociaal en Cultureel

Planbureau lxxvii Sociaal en Cultureel Planbureau (2008). Betrekkelijke Betrokkenheid, p. 18. Den Haag: Sociaal en Cultureel

Planbureau

69

Hoofdstuk 6 - Bijlagen

70

6.1 Bronnenlijst

Literatuur

1. Bowdin, G., McDonnel, J. (2001). ‘Events Management’. Oxford: Butterworth Heineman

2. Delamera, T. A (1999) Development of a scale to measure local resident perceptions of the

social impacts of community festivals. Canadian Association for Leisure Studies

3. Fredline, E. (2006) ‘Host community perceptions of the impacts of events’. Gold Coast: CRC for

Sustainable Tourism Haynes, J. (2001).

4. Goldblatt, J.J. (2005). ‘Special Events: Event Leadership for a New World’. John Wiley and Sons

5. Jagt, P. V., Donders, J., Brinkhuijsen, M. (2008) Kunst als schroevendraaier. Wageningen :

Alterra

6. Komter, A. E., Burgers, P. L. J., Engbersen, G. (2000). Het cement van de samenleving: een

verkennende studie over solidariteit en cohesie, p.52. Amsterdam: Amsterdam University

Press

7. Levy, B., Marion, B. (1997). ‘Successful Special Events: Planning, Hosting, and Evaluating’.

Jones & Bartlett

8. NRIT (2004). ‘Inspirerende Evenementen’. Breda:NRIT

9. Maso, I. en Smaling, A. (1998) ‘Kwalitatief Onderzoek’. Utrecht:Boom

10. Riet, N. van (2006). Social work: mensen helpen tot hun recht te komen. Assen: Uitgeverij van

Gorcum

11. Sociaal en Cultureel Planbureau (2008). Betrekkelijke Betrokkenheid. Den Haag: Sociaal en

Cultureel Planbureau

12. Stel, J. van der (2004). Handboek Preventie: voorkomen van psychische problematiek en

bevorderen van geestelijke gezondheid. Assen: Uitgeverij van Gorcum.

13. Tassiopoulos, D., Damster, G. (2005). ‘Event Management: A Professional and Developmental

Approach’. Juta and Company Limited

14. Verhaar, J. (2005). Projectmatig werken. Amsterdam: Uitgeverij Boom

15. Völker, B. (2005). ‘Burgers in de buurt’. Amsterdam: Amsterdam University Press

16. Watt, D.C. (2001). ‘Event management in leisure and tourism’. Addison, Wesly, Longman

17. Verwijzing in: Willemse, J. (2006). Anders kijken: een breder zicht op menselijk gedrag.

Houten: Bohn Stafleu van Loghum

71

Beleidsdocumenten en rapporten

18. Gemeente Haarlem (2008) ‘Evenementenbeleid Nota B&W’. Haarlem: Gemeente Haarlem

19. Gemeente Haarlem (2008) ‘Cultuurnota 2009-2012’. Haarlem: Gemeente Haarlem

20. Gemeente Haarlem (2008) ‘Programmabegroting 2009-2013 Haarlem. Haarlem: Gemeente

Haarlem

21. GGD Eindhoven (2007). Infokaart Sociale Omgeving. Eindhoven:GGD.

22. NIFV (2002). Leidraad Veiligheid Publieksevenementen, p. 11. Geraadpleegd op 11-03-2009,

http://www.nifv.nl/upload/135731_668_1216828163000-

Leidraad_Veiligheid_publieksevenementen.pdf

Websites/Online artikelen

23. - (2004) ‘Amsterdamse Stadsspelen bevorderen samenhang in de wijk’ . Geraadpleegd 23-11-

2008, op

http://www.integratie.net/kiem/dossiers/socialecohesie/Sportenvrijetijd/Amsterdamse-

stadsspelen_1020.html

24. - (2003) ‘Nijmeegs diner moet sociale cohesie versterken’. Geraadpleegd 23-11-2008, op

http://www.nicis.nl/kenniscentrum/nieuws/2003/12/3627_1022.html

25. Brittanica (2009). Definitie ‘event’. Geraadpleegd 11-03-2009, www.britannica.com

26. Dikke van Dale (2009). Definitie evenement. Geraadpleegd 11-03-2009, op

http://www.vandale.nl/vandale/opzoeken/woordenboek/?zoekwoord=evenement

27. Doeleman, R. (2004) Sociale cohesie en gemeenschapsontwikkeling, p.1. Geraadpleegd 14-04-

2009, op

http://studiedocumenten.googlepages.com/Sociale_cohesie_en_gemeenschapsontwi.pdf

28. Gezondheid EU (2009). Sociale omgeving (2009). Geraadpleegd op 14-04, op

http://ec.europa.eu/health-eu/my_environment/social_environment/index_nl.htm

29. Webregio (2009). ‘Haarlem scoort hoog in Evenementen Top 100’. Geraadpleegd 13-03-2009,

www.webregio.nl

30. Kamer van Koophandel (2009). ‘Haarlem Jazzstad belangrijk voor uitstraling stad en regio’.

Geraadpleegd 17-03-2009, op www.kvk.nl/regio/amsterdam

31. Noord en Eembode (2008) ‘Laat de burger mondiger zijn’. Geraadpleegd 17-04-2009, op

http://www.echo.nl/ge-bu/buurt/lees/819655/laat.de.burger.mondig.zijn/

32. Redactie (2007) ‘NOS gaat extra evenementen uitzenden’. Geraadpleegd 23-11-2008 op

http://www.communicatieonline.nl/nieuws/bericht/nos-gaat-extra-evenementen-uitzenden/

72

33. Redactie (2008) ‘Moslimhaat in Nederland steeds normaler’ . Geraadpleegd 23-11-2008, op

http://binnenland.nieuws.nl/498468/Discriminatie_van_moslims_in_Nederland_neemt_toe

34. RTV Noord Holland (2009). ‘Haarlem Kunststad van het Jaar 2008’. Geraadpleegd 20-03-2009,

op http://www.rtvnh.nl/nieuws/index.asp?newsid=91433

35. Thesaurus Zorg en Welzijn (2009) Definitie Sociale Omgeving. Geraadpleegd 20-04-2009,

http://www.thesauruszorgenwelzijn.nl/therapieonline.htm

Artikelen

36. -(2008) ‘Aantal evenementen neemt toe’. HP/De Tijd, 2008-19, 016

73

6.2 Begrippenlijst

Publieksevenement

Een publieksevenement is een speciale gebeurtenis, die door een initiatiefnemer (individu,

groep of organisatie) bewust is gepland, en gericht is op een bepaalde doelgroep, om met een

bewust gekozen vorm, een bepaald doel te realiseren, waarbij de toegang verkregen kan worden

voor eenieder die hierheen wil1.

Sociale omgeving

De sociale omgeving is het geheel aan sociale contacten en de sociaaleconomische positie van

een persoon en diens fysieke omgeving en de beleving ervan.

Sociale cohesie

Sociale cohesie is de interne bindingskracht van een sociaal systeem2.

Sociaal kapitaal

Het totaal aan sociale netwerken en de bronnen waartoe een individu toegang heeft3.

Fysieke leefomgeving

De plek waar iemand leeft en de fysieke eigenschappen daarvan.

Invloed

Een weerslag/uitwerking van een element van het evenement dat als gevolg heeft dat er een

verandering plaatsvindt die wordt waargenomen door de doelgroep.

Element

Een vormend bestanddeel4.

1 Verhaar, J. (2004) ‘Projectmanagement: een professionele aanpak van evenementen’, p. 37. Utrecht: Boom 2 Verwijzing in: Willemse, J. (2006). Anders kijken: een breder zicht op menselijk gedrag, p. 330. Houten: Bohn Stafleu

van Loghum 3 Komter, A. E., Burgers, P. L. J., Engbersen, G. (2000). Het cement van de samenleving: een verkennende studie over

solidariteit en cohesie, p.52 4 Dikke van Dale (2009) ‘Definitie Element’. Geraadpleegd 15-05-2009, op

http://www.vandale.nl/vandale/opzoeken/woordenboek/?zoekwoord=element

74

6.3 Stakeholders

De gemeente

De gemeente Haarlem is erbij gebaat wanneer zij duidelijk heeft over de invloed van

evenementen op de sociale omgeving. Deze duidelijkheid kan ervoor zorgen dat er op de

beoogde manier met geld wordt omgegaan en doelstellingen worden gehaald. Bovendien

kunnen op deze wijze initiatieven die goed zijn voor de stad beter ondersteund worden. Naar

aanleiding van de uitkomsten van dit onderzoek kan de gemeente Haarlem eventueel een beleid

vormen of aanscherpen ten aanzien van subsidies en/of vergunningen zodat er een selectie

komt van evenementen die de sociale omgeving ondersteunen waar nodig.

De bewoners

Wonen heeft voor verschillende mensen verschillende betekenissen en wordt ook verschillend

ervaren. De ene inwoner van een wijk kent woont er al jaren en kent alle buren in een straal van

1 kilometer. De andere inwoner is slechts op ‘doortocht’ en neemt de moeite er niet voor. Er zijn

verschillende redenen waarom een positieve sociale omgeving goed is voor inwoners, maar een

vrij simpele is dat dit een fijn gevoel geeft aan de inwoners. Voor de inwoners van Haarlem is het

fijn als zij zich verbonden voelen met hun stad en met waar zij wonen; dit levert persoonlijk

voordelen op. Door de uitkomsten van dit onderzoek kunnen evenementen die de sociale

omgeving ondersteunen beter gesteund worden en kunnen er meer positieve initiatieven

ontplooid worden.

Het lectoraat

Het Lectoraat City Marketing en Leisure heeft als opdrachtgever een groot belang in dit

onderzoek. Door middel van dit onderzoek kan zij een grond leggen voor het door hun te

ontwikkelen model over de effecten van evenementen. Zij heeft als stakeholder in dit onderzoek

belang bij de data en uitkomsten om deze te kunnen verwerken in een model.

De organisatoren van evenementen

Organisatoren van evenementen zijn op verschillende punten afhankelijk van de gemeente,

onder andere voor vergunningen en subsidies. Als de gemeente Haarlem haar

evenementenbeleid aanpast, zal dit ook gevolgen hebben voor de evenementenorganisaties die

opereren in en om Haarlem. Om die reden zijn ook zij stakeholder bij dit onderzoek. Als door het

uiteindelijke model er elementen ontdekt worden die de gemeente graag wil terug zien in

evenementen, zullen organisatoren deze elementen moet incorporeren.

75

Subsidieverstrekkers

De grotere nationale subsidieverstrekkers wegen subsidie aanvragen vaak op voorafgestelde

punten af. Over het algemeen steunen subsidieverstrekkers als Stichting Doen, het VSB Fonds en

het Prins Bernhard Cultuurfonds initiatieven die een positieve ontwikkeling voor de buurt

bewerkstelligen sneller dan initiatieven die dat niet doen. Ook voor hen kan het te ontwikkelen

model een goed middel zijn om te kijken of een evenement aansluit bij de doelstellingen van de

betreffende instelling. Maar niet alleen het model maar ook dit rapport op zich kan al een

bijdrage leveren aan de doorzichtigheid van de sociale impact van evenementen.

Gemeentelijke sociale instanties

Problemen binnen wijken worden soms/vaak eerder gesignaleerd door sociale instanties die

werkzaam zijn in deze wijken omdat zij er nauwer bij betrokken zijn. Soms kost het vanuit de

gemeente dan veel tijd om een oplossing te vinden. Elementen waar in dit onderzoek naar zijn

gezocht worden verondersteld een weerslag te hebben op de sociale omgeving van de inwoners,

zowel positief als negatief. Sociale instanties zouden eventueel kunnen proberen deze

problemen op te lossen door iets te organiseren waar positieve elementen in terugkomen die

eventueel een oplossing voor het probleem bieden.

De overheid5

De overheid is het besturende orgaan van de Nederlandse maatschappij en wordt door de

Overheid zelf omschreven als een optelsom. Op de website www.overheid.nl wordt de overheid

omschreven als: ‘De overheid is van iedereen, voor iedereen, altijd, overal. Van geboorteaangifte

tot de wet op de lijkbezorging, van het stimuleren van theaterbezoek tot het bestrijden van de

zware misdaad. Op tal van terreinen neemt de overheid maatregelen, vaardigt wetten uit, ziet

toe op naleving. Op veel andere terreinen speelt de overheid een meer terughoudende rol, stelt

slechts algemene voorwaarden. Zo wordt het overleg over lonen en arbeidsvoorwaarden

overgelaten aan de werkgevers en de vakbonden. En een organisatie of vereniging van ouders

kan binnen zekere grenzen zelf een school oprichten.’ Hierbinnen vallen dus ook instanties die

zich vanuit overheidsperspectief bezighouden met sociale kwesties. Voor deze instanties kan dit

onderzoek dezelfde functie hebben als voor gemeentelijke sociale instanties (zie hierboven).

5 Bron: http://www.overheid.nl/deoverheid/zowerktdeoverheid

76

Nederlands Research Instituut voor Recreatie en Toerisme/Nederlands Bureau voor

Toerisme en Congressen /VVV/Vereniging Voor Evenementenmakers

De NRIT, NTBC en de VVV zijn alle drie organisaties die zich bezighouden met toerisme en

evenementen. Ook op hen zal dit onderzoek een weerslag kunnen hebben. De informatie over de

sociale impact van evenementen kan gevolgen hebben voor de toekomstige organisatie van

evenementen, beleidstukken en rapporten.

77

6.4 Model Respons Evenementenmarkt

Onderstaand model is een model van het onderzoeksbureau Respons en geeft een overzicht van de evenementenmarkt, opgedeeld in categorieën.

78

6.5 Categorieënoverzicht publieksevenementen niet-regulier aanbod

Deze lijst categorieën laat de mogelijke vormen van publieksevenementen zien zoals beschreven

in het rapport ‘Inspirerende evenementen’ door het NRIT.

Beeldende Kunst

Architectuur

Filmfestival

Fotografie

Kunst- en antiekbeurzen

Literatuur

Mode

Strip-cartoon

Tentoonstellingen

Maatschappij-sociaal-cultuur

Culinair

Gezondheidszorg

Horti-cultureel

Markten/kermissen

Multiculturele festivals

Natuur en milieu

Nautische evenementen

Onderwijs & wetenschap

- Carrièrebeurzen/studiemarken

Stadsfeesten/zomerfeesten

Vliegevenementen

Voertuigevenementen (land)

Vrijetijdsevenementen

- Consumentenbeurzen

- Lifestyle (huis & tuin)

- Hobby

Bijzondere dagen/vakanties/openingen

Podiumkunsten

Circus

Dans

Muziek

- Country & western

- Dance

- Jazz &blues

- Folkloremuziek

- Klassiek

- Nederlandstalig

- Opera

- Pop

- Wereldmuziek

Theater

- Cabaret/comedy

- Music

- Festival/straattheater/uitfestival

- Openluchttheater

Sport

Atletiek/loopsporten

- Atletiek

- Hardlopen

- Triatlon

- Wandelsport

Auto-/motorsport

- Autorennen

- Historische autosport

- Historische motorsport

- Karten

- Motorrennen

- Rallysprint/rallycross

Biljarten/bowlen/kaatsen/jeu de

boules

Bodyshape

- Aerobic

- Fitness

Denksporten

- Schaken

- Dammen

- Bridge

Engelse/Amerikaanse balsporten

- American football

- Cricket

- Honkbal

- Rugby

- Softbal

Fietssporten

- Mountainbike/ATB

- Toerfietsen

- Veldrijden

- Wielrennen

Gemotoriseerde watersporten

- Jetskiën

- Powerboatraces

- Waterskien

Golf

Gymnastische sporten/danssport

Hengelsport

Hockey

Kanoën/roeien

Paardensport/polo

Schietsporten

- Darten

- Handboog-

/kruisboogschieten

- Kleiduivenschieten

- Pistol-/geweerschieten

Strand/straatsporten

- Beachaerobic

- Beachkorfbal

- Beachtennis

- Beachvolleybal

- Frisbee

- Strandzeilen

- In-line skaten

- Skateboarden

- Straatbasketbal

- Straatvoetbal

- Straathockey

Tennis

Vecht-/krachtsporten

- Boksen

- Gewichtheffen

- Karate/andere vechtsporten

- Judo

- Schermen

Veldsporten overig

- Veldkorfbal

- Veldvolleybal

Vliegsport

- Ballonvaren

- Parachutespringen

- Vliegrally’s/ULV

- Zweefvliegen/parasailing

Voetbal

- Toernooi

Wintersporten

- Bobsleeën

- Schaatsen/shorttrack/kunstrijde

n

- Skien/langlaufen/snowboarden

- IJshockey

- IJsspeedway

Zaalsporten

- Badminton

- Basketbal

- Handbal

- Ricochet

- Squash

- Tafeltennis

- Volleybal

- Zaalhockey

- Zaalkorfbal

- Zaalvoetbal

Zeilen/surfen

Zwemsporten

- Duiken

- Hardzwemmen

- Kunstzwemmen

- Schoonspringen

- Waterpolo

79

6.6 Relevante kernmerken uit inhoudsopgaven van de literatuur

Dit zijn alle kenmerken van publieksevenementen uit literatuur over evenementen. Deze lijst

dient om tot een kleiner aantal onderscheidende kenmerken te komen.

Verhaar, J. (2005). Projectmatig werken. Amsterdam:Uitgeverij Boom

- Projectmarketing en –communicatie (Marketing/communicatie)

- Project organisatie (Organisatie)

- Projectplanning (Planning)

- Projectfinanciën (Financiën)

Bowdin, G., McDonnel, J. (2001). ‘Events Management’. Oxford: Butterworth Heineman

- Management (Organisatie)

- Organization and Communication (Organisatie/communicatie)

- Funding (Financien)

- Marketing (Marketing/communicatie)

- Event Evaluation (Evaluatie)

VVEM, 2008. VVEM Handboek Evenementen Maken. Utrecht: VVEM

- Vergunningverlening (Juridisch)

- Milieu en Natuur (Milieu en Natuur)

- Vervoer en Verkeer (Logistiek)

- Locatie (Locatie)

- Infrastructuur op locatie (Infrastructuur)

- Horeca op het evenement (Catering)

- Entertainment (Programmering)

- Medewerkers (Personeel)

- Bezoekers (Bezoekers)

- Media en Relaties (Marketing/communicatie)

- Publieksveiligheid (Veiligheid)

- Podiumtechniek (Techniek)

Watt, D.C. (2001). ‘Event management in leisure and tourism’. Addison, Wesly, Longman

- The planning function (Planning)

- Leadership en human resources (Organisatie en Personeel)

- Marketing of events (Marketing/communicatie)

- Sponsorship of events (Sponsoring)

80

- Control and budgeting (Financien)

- Legal and risk management (Juridisch)

- Logistics (Logisitiek)

NRIT (2004). ‘Inspirerende Evenementen’. Breda: NRIT

- Bezoeker (Bezoeker)

- Locatie (Locatie)

- Organisatie (Organisatie)

- Financiën (Financiën)

Goldblatt, J.J. (2005). ‘Special Events: Event Leadership for a New World’. John Wiley and Sons

- Events administration (Planning)

- Event coordination (Organisatie)

- Event Marketing (Marketing/communicatie)

- Legal, Ethical and risk management (Juridisch)

- Technology and professional development (Technologie)

Levy, B., Marion, B. (1997). ‘Successful Special Events: Planning, Hosting, and Evaluating’. Jones &

Bartlett

- The theme: What will it be? (Programmering)

- The site: Where will it be? (Locatie)

- The timeline: What should be done by when? (Planning)

- How much will it cost? How much can you get? (Financien en Sponsoring)

- Human Resources: How many people do you need? (Personeel)

- Who should be the key players? (Marketing/communicatie)

- Who will do the work and how do you keep them involved (Marketing/communicatie en

personeel)

- What goes in the program? (Programmering)

- What about décor? (Locatie)

- What about Public Relations? (Marketing/communicatie)

- How do you handle logistics? (Logistiek)

- What about legal and insurance requirements? (Juridisch)

81

Tassiopoulos, D., Damster, G. (2005). ‘Event Management: A Professional and Developmental

Approach’. Juta and Company Limited

- Event Planning (Planning)

- Organizations and organizing an event (Organisatie)

- Accounting and financial management (Financien)

- Event Sponsorship (Sponsoring)

- Event Programming (Programmering)

- Risk management (Veiligheid)

- Event marketing (Marketing/communicatie)

- Catering management for events (Catering)

82

6.7 Lijst elementen per categorie

In de onderstaande lijst zijn de onderscheidende elementen van publieksevenementen

onderverdeeld in meer globale elementen.

Doelgroep Locatie Organisatie Financiën Inhoud

Bezoeker

Locatie Catering Financiën

Sponsoring

Programmering

Logistiek op

en om het

evenement

Evaluatie

Juridisch

Infrastructuur

op en om het

evenement

Marketing en

communicatie

Milieu en

Natuur

Organisatie

Personeel

Techniek

Veiligheid

(fysieke

veiligheid)

83

6.8 Invloed op de sociale omgeving per bron

Onderstaand zijn de verschillende invloeden genoteerd die genoemd worden in literatuur die

een evenement op de sociale omgeving kan hebben.

Fredline, E. (2006) ‘Host community perceptions of the impacts of events’. Gold Coast: CRC for

Sustainable Tourism

- Maintenance of public facilities

- Noise levels

- Employment opportunities

- Range of interesting things to do

- Number of people in the area

- Rowdy and delinquent behaviour

- Property values in the area

- Crime levels

- Entertainment opportunities

- Prices of some goods and services

- Pride that residents have in the city

- Overall cost of living

- Litter in the vicinity

- Damage to the environment

- Opportunities to meet new people

- Opportunities for local business

- Parking availability in the vicinity

- Traffic congestion in the vicinity

- The number of tourists visiting at other

- times of the year

- Excessive drinking and/or drug use

- Turnover for local businesses

- Number of people moving in permanently or buying holiday homes

- The rights and civil liberties of local residents

- Appearance of area around event

- Public transport

- Interactions between locals and tourists

- Facilities available to local residents

- Social and moral values

- The media coverage of the event promotes tourism and business development

84

- The event entertains local residents and gives them an opportunity to attend a major

international event

- The event disrupts the lives of local residents and causes them stress

- Because of the event, the skill base for event management has increased

- The event increases social inequity because it provides benefits to the rich, but none to the

poor

- The event gives us an opportunity to show other people how special our community is

- The event brings too many people into our community

- The event enhances Victoria's reputation as ‘The Events State’

- Because of the event, friends come and visit me

- Ordinary residents get no say in the planning and management of the event

- The event promotes values that are good

- The event provides opportunities for people to have fun with their family and friends

- The money that tourists spend when they come to the event helps to stimulate the economy

85

Delamera, T. A (1999) Development of a scale to measure local resident perceptions of the

social impacts of community festivals. Canadian Association for Leisure Studies

Positive

- Enhanced image of the community

- Community identity enhanced

- Community is unique and special

- Festival acts as a showcase for new ideas

- Sense of community well-being

- Personal sense of pride and recognition through participating in the festival

- Opportunity to experience new activities

- Ongoing positive cultural impact in the community

- Improved quality of life in the community

- Celebration of community

- Having the opportunity to learn new things

- Meeting festival performers/workers

- Personal health and well-being

Negative

- Opportunity to develop new cultural skills and talents

- Community gains positive recognition

- Variety of cultural experiences

- Disruption of normal routines of community residents

- Intrusion into the lives of community residents

- Community recreation facilities are overused

- Influx of visitors-reduces privacy within the community

- Community overcrowded during the festival

- Car/bus/ RV traffic rising to unacceptable levels

- Noise levels increasing to unacceptable levels

- Festival overtaxes available community human resources

- Litter increasing to unacceptable levels

86

Jagt, P. V., Donders, J., Brinkhuijsen, M. (2008) Kunst als schroevendraaier. Wageningen : Alterra

Functies van kunstprojecten voor de omgeving

- Educatief

- Samenbrengen

- Ontwikkelen van een eigen identiteit

- Verbindingen laten zien

- Aansluiting bij de omgeving

- Schokken/ aanstootgeven

- Bewoners een stem geven

- Creëren van een buurtidentiteit/eigen identiteit

- Ondersteuning bieden bij sociale processen als rouw

Bowdin, G., McDonnel, J. (2001). ‘Events Management’. Oxford: Butterworth Heineman

Positief

- Gedeelde ervaring

- Revitaliseren van tradities

- Gemeentelijke trots opbouwen

- Valideren van de gemeentegroepen

- Sociale deelname (community participation)

- Nieuwe en uitdagende ideeën introduceren

- Culturele perspectieven uitbreiden

Negatief

- Vervreemding van de maatschappij

- Manipulatie van de maatschappij

- Negatief imago van de maatschappij

- Slecht gedrag/criminaliteit

- Sociale dislocatie

- Verlies van aantrekking van plek als locatie

87

Sociaal en Cultureel Planbureau (2008). Betrekkelijke Betrokkenheid. Den Haag: Sociaal en

Cultureel Planbureau

- Deelname aan culturele activiteiten leidt tot contact wat vervolgens leidt tot sociale

cohesie

88

6.9 Motivatie en onderbouwing respondenten praktijkonderzoek

Voor dit onderzoek zijn er een aantal partijen belangrijk. Deze 4 partijen zijn allen op een andere

manier betrokken bij het onderzoeksonderwerp.

De 4 partijen zijn:

- De gemeente

- Maatschappelijke instanties

- Evenementorganisatoren

- Bewoners

De gemeente schrijft het beleid voor zowel de

evenementen als de sociale omgeving. Dit beleid

beïnvloedt de sociale omgeving op meerdere

manieren. Wanneer er een besluit wordt genomen

over de sociale omgeving is deze invloed direct.

Maar als er besloten wordt een evenement te

houden in een bepaalde wijk, dan is dit besluit van

indirecte invloed op de leefomgeving.

Evenementenorganisatoren organiseren de

evenementen. Soms wordt ook de Figuur 6.1

verantwoordelijkheid voor communicatie met bewoners bij de organisatoren gelegd.

Organisatoren komen voor, tijdens en na hun evenement in aanraking met verschillende vormen

van feedback van bewoners. Ook gedrag van bewoners is van invloed op evenementen. Een

bewoner die om 10 uur gelijk wil dat de muziek gestopt wordt, geeft een duidelijk signaal af, al

geldt dit net zo goed voor een zeer tevreden buurtbewoner die nog even bij het evenement komt

meegenieten.

Maatschappelijke instanties komen met alle lagen van de bevolking in aanraking en hebben vaak

een relatief helder beeld van de sociale omgeving in de buurt waar zij werken. Zij zijn zich

bewust van een ‘nulpunt’ en kunnen eventueel inschatten of er door evenementen (groot en

klein) een verandering in de buurt plaatsvindt.

Als laatste natuurlijk bewoners zelf. Bewoners ondervinden de hinder of het plezier van

evenementen en koppelen dit eventueel terug naar een van de andere partijen. Soms zijn deze

bewoners verenigd in een collectief als een wijkraad of een belangengroep. Er is voor gekozen

89

om in dit onderzoek bewoners niet te interviewen. Omdat dit een oriënterend onderzoek is naar

dit onderwerp is er gezocht naar informatie en respondenten die een algemeen beeld kunnen

geven. Daarom is er voor gekozen om professionals te interviewen. Er wordt aangenomen dat zij

een meer algemeen beeld hebben van dit onderzoek wat beter aansluit bij de oriënterende aard

van dit onderzoek.

De respondenten

Aan dit onderzoek hebben 11 respondenten meegewerkt. Er zijn in de loop van het onderzoek

20 mensen benaderd. Het beoogde aantal voor dit onderzoek waren er 15. Helaas is dit niet

gelukt door de beschikbaarheid van een aantal van de respondenten.

Voor dit onderzoek zijn er respondenten gekozen uit drie van de bovenstaande groepen. Deze

categorieën zijn niet uitsluitend: verschillende respondenten vallen in twee categorieën. De

respondenten zijn gekozen zodat zij het onderzoeksveld representeren, uitgezonderd de

bewoners.

De groep ‘bewoners’ is opzettelijk niet benaderd voor dit onderzoek zoals hierboven al is

uitgelegd. De respondenten uit de andere groepen zijn allen mensen die professioneel met de

stad bezig zijn, naast het feit dat zij er éventueel wonen. De professionals zijn geïnterviewd in de

rol van professional. Er mag verwacht worden dat zij hierbij objectiever zijn dan wanneer zij

geïnterviewd zouden worden als burger, waarbij zij andere belangen hebben. In de rol van

professional worden zij verwacht een betere afweging te kunnen maken tussen de belangen die

er spelen bij een evenement. Bij een vervolg onderzoek zouden de bewoners misschien juist

centraal gesteld moeten worden om de ervaringen van de professionals op te zetten tegen de

bewoners.

De respondenten die hebben meegewerkt aan het onderzoek:

Michael Struis Evenementen coördinator gemeente Haarlem

Patrick Vlegels Beleidsadviseur Cultuurbeleid gemeente Haarlem

Blanka de Bruyne Medewerker Cultuurbeleid gemeente Haarlem

Hans Vriend Stadsdeelmanager Zuid en Centrum gemeente Haarlem

Sonja Kagie PVDA raadslid gemeente Haarlem

Maarten Divendal Wethouder o.a beheer openbare ruimte gemeente Haarlem

Ernest van der Meijde Bestuurder evenement Bevrijdingspop

Leo van der Zon Voorzitter evenement organisatie Bloemencorso

Marjolein Boterenbrood Organisator evenement Kijken naar Haarlem Oost

90

Linda Witte Vrijwilligers coördinator evenement Bevrijdingspop

Marina Bink Medewerkster welzijnsorganisatie Haarlem Effect

De bovenstaande lijst bevat een grote diversiteit aan specialisaties en kennisgebieden. De drie

factoren die in dit onderzoek naar voren komen, evenementen, stad en de leefomgeving, zijn hier

alle drie vertegenwoordigd.

Stad/beleid Evenementen Leefomgeving

Michael Struis Ernest van der Meijde Hans Vriend

Patrick Vlegels Michael Struis Maarten Divendal

Maarten Divendal Leo van der Zon Marina Bink

Hans Vriend Marjolein Boterenbrood Linda Witte

Sonja Kagie Linda Witte Marjolein Boterenbrood

Een aantal respondenten staan in twee categorieën omdat zij kennis bezitten over beide velden

van expertise. In deze matrix kan gezien worden dat alle drie de elementen vertegenwoordigd

zijn.

Dit onderzoek is een verkennend onderzoek over een onderwerp waar bij de gemeente Haarlem

wel belangstelling voor aanwezig is, maar weinig informatie over is. Er was niet een respondent

die een duidelijk beeld had van het onderwerp, de invloed van evenementen op de sociale

omgeving. Er is een breed beeld gevormd door met verschillenden mensen uit verschillende

vakgebieden te praten. Er is in de 3 partijen gezocht naar mensen die de juiste kennis hadden

om mee te werken aan dit onderzoek. Er is gezocht naar professionals met een brede kennis en

vaak een achtergrond in meer dan een veld van dit onderzoek. De groep respondenten is

absoluut niet heterogeen. Ieder heeft een eigen kennisveld en een eigen achtergrond. De

inhoudelijke verzadiging is groot. Met deze 11 respondenten is de onderzoeker dan ook van

mening de relevante informatie te hebben verzameld die aanwezig is.

91

6.10 Mindmap respondenten

92

6.11 Beschrijving respondenten op volgorde van interviews

Marjolein Boterenbrood

Beroep: Beeldend Kunstenaar

Reden interview: Het project ‘Kijken naar Haarlem Oost’

Goedgekeurd transcript: Ja

Michael Struis

Beroep: Evenementencoördinator gemeente Haarlem

Reden interview: Beroep waarbij de geïnterviewde veelvuldig in aanraking komt met

evenementen in Haarlem


Leo van der Zon

Beroep/functie: Wethouder gemeente Voorhout en voorzitter Bloemencorso

Reden interview: Voorzitterschap Bloemencorso


Hans Vriend

Beroep/functie: Stadsdeelmanager Centrum en Zuid gemeente Haarlem

Reden interview: Beroep waarbij de geïnterviewde veel in aanraking komt met de sociale

processen in Haarlem en met de evenementen die in de districten Zuid en Centrum plaatsvinden.


Partick Vlegels (Gezamenlijk geïnterviewd met Blanka de Bruyne)

Beroep/functie: Senior Beleidsadviseur afdeling Cultuur en Economie gemeente Haarlem

Reden interview: Beroep en rol bij het schrijven van de Cultuurnota van Haarlem


93

Blanka de Bruyne (Gezamenlijk geïnterviewd met Patrick Vlegels)

Beroep: Beleids- en accountmedewerker Cultuur gemeente Haarlem

Reden interview: Beroep waarbij de geïnterviewde veel contact heeft met de Cultuurnota en

culturele instellingen in Haarlem


Marina Bink

Beroep/functie: sociaal-cultureel werkster Haarlem Effect

Reden interview: Beroep waarbij de geïnterviewde veel contact heeft met de sociale kant van

Haarlem


Sonja Kagie

Beroep/functie: PvdA raadslid en vrijwillig organisator Autovrije Zondag

Reden interview: Raadslidschap waarbij de geïnterviewde werkt met de commissie

ontwikkeling en cultuur en hierdoor in aanraking komt met zowel de sociale kant als de

evenementen van Haarlem


Ernest van der Wijde

Beroep/functie: Vice-voorzitter Bevrijdingspop

Reden interview: Beroep waarbij de geïnterviewde een grote rol in het bestuur van een groot

evenement heeft


Linda Witte

Beroep/functie: Coördinator opleiding geneeskunde en vrijwilligerscoördinator Bevrijdingspop

Reden interview: Functie waarbij de geïnterviewde goed zicht heeft op de organisatie van een

groot evenement en de rol van vrijwilligers


Maarten Divendal

Beroep: Wethouder gemeente Haarlem

Reden interview: Wethouderschap met onder andere verkeer en vervoer en jeugdbeleid en

onderwijs en vanwege een achtergrond als sociaal-cultureel werker


94

6.12 Topiclijst Interview Sociale impact evenementen

Elevatorpitch

- Naam

- Wie, wat, waarom, hoe, wanneer

- Vraag toestemming

- Tijd

Evenementen

- Wat is uw definitie van een (publieks)evenement

- Relatie respondenten met evenementen

- Ervaring met evenementen

- Evenementen in Haarlem

- Onderdelen van evenementen voor onderscheiden

Betekenis gekozen elementen

Impact van evenementen

- Belang van evenement voor een stad

- Algemene invloed van een evenement op een stad

- Wat voor evenementen zijn het belangrijkst voor een stad

- Welk deel evenement zorgt voor impact

Sociale impact

- Wat is uw definitie van de sociale omgeving

- Sociale omgeving van Haarlem (inc. Uitleg, sociale leefomgeving,

opleidingsmogelijkheden, werkgelegenheid, samenhang groepen bewoners)

- Bewonersgroepen meeste belang

- Belang evenementen voor de sociale omgeving

- Grootste sociale impact evenementen

- Welk deel evenement zorgt voor sociale impact

- Belangrijkste evenement in Haarlem voor sociale impact

Betekenis gekozen elementen

Gevolgen kwaliteit sociale omgeving

- Positief

- Negatief

- Grootste invloed (gemeente/bewoners/organisaties/evenementen)

Bevordering positieve evenementen

- Hoe bevorderd

- Wie verantwoordelijk

Sociale omgeving verbeteren

- Hoe

- Wie verantwoordelijk

95

Nr. Element 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Totaal Totaal

x

1 Ontmoetingen 8x 1x 1x 3x 2x 2x 4x 2x 2x 2x 10 27

2 Een toevoeging aan de

mogelijkheden van

vrijetijdsbesteding

2x 2x 2x 2x 3x 1x 1x 7 13

3 De locatie en omgeving op een

nieuwe/andere manier laten

zien

10x 1x 1x 1x 4 13

4 Podium voor nieuwe

initiatieven

1x 1 1

5 Kennis verspreiden/educatie 2x 4x 4x 3x 1x 2x 6 18

6 Zelforganiserend ver mogen

vergroten (door ontmoeting)

3x 5x 1x 3 9

7 Vergrote trots op de buurt door

aansluiting van het evenement

op de locatie

2x 1x 2 3

8 Economische bijdragen 2x 1x 1x 3x 3x 1x 2x 7 13

9 Culturele bijdrage (culturele

infrastructuur)

2x 1x 2 3

10 Aanloop ( meer draagvlak

/sociale spin-off)

2x 1 2

11 Herkenbaar

thema/programmering (zorgt

voor grotere sociale inbedding)

1x 1x 2 2

12 Een onderdeel van het

evenementen reserveren voor

de buurt (participatie zorgt

voor een betere inbedding)

2x 2x 1x 2 5

13 Vrijwilligers 6x 6x 1x 1x 1x 5 15

14 Traditie zorgt voor binding 2x 2x 6x 3 10

15 Niet gespecificeerde overlast 1x 1x 4x 1x 1x 1x 6 9

16 Geluidsoverlast 1x 4x 1x 1x 1x 5 8

17 Overlast door misbruik van

middelen

1x 1x 1x 3 3

18 Ruimtelijke/infrastructurele

overlast

3x 4x 3x 1x 1x 1x 1x 7 14

19 Afvaloverlast 3x 1x 1x 1x 4 6

20 Schade aan de

groenvoorziening

3x 2x 1x 3 6

21 Schoonmaak van de locatie

(voor als na)

3x 1x 2 4

22 Betrokkenheid van de buurt 6x 1x 1x 1x 4 9

23 Mogelijkheid om samen met de

andere omwonenden iets leuks

te doen/ een doel te bereiken

(om de cohesie te versterken)

1x 1x 2x 1x 4 5

24 Maakt de stad leuker 2x 1x 1x 1x 4 5

25 Overbelasting van een locatie 1x 1x 2 2

26 Mensen elkaar op een andere

manier tegenkomen

2x 1x 1x 4 4

27 Aansluiting

doelgroep/programmering (Als

het niet aansluit zorgt het voor

weerstand)

4x 2x 1x 2x 3x 4 12

Bijlage 6.13 Lijst genoemde elementen

96

Interview 1:

1 1xp.3 3xp.4 1xp.5 3xp.7 Totaal: 8x

2 1xp.5 1xp.14 Totaal: 2x

3 1xp.3 5x p.5 3xp.6 1xp.12 Totaal: 10x

4 1xp.14 Totaal: 1x

5 2xp.6 Totaal: 2x

6 1xp.5 1xp.9 1xp.11 Totaal: 3x

7 1xp.4 1xp.8 Totaal:2x

8 1xp.6 1x p.14 Totaal 2x


11 1xp.11 Totaal:1x

12 2xp.8 Totaal: 2x

22 4xp.10 1xp.12 1xp.15 Totaal: 6x

23 1xp.8 Totaal: 1x

27 1xp.8 1xp.11 2xp.12 Totaal: 4x

Interview 2:

1 1xp.5 Totaal: 1x


10 1xp.14 1xp.15 Totaal 2x

11 1xp.14 Totaal: 1x







23 1xp.4 Totaal: 1x

25 1xp. 2xp.4 Totaal: 3x

28 1x p.9 Totaal: 1x

31 1x p.9 Totaal: 1x

32 1xp.4 1xp.5 2xp.6 3xp.8 2xp.9 Totaal: 9x

28 Het organiseren 1x 1x 1x 3 3

29 Aankleding van de afzetting 1x 1 1

30 Vandalisme 1x 1 1

31 Wildplassen 1x 4x 1x 1x 4 7

32 Communicatie 9x 1x 2x 4x 5x 2x 6 23

33 Overlast door gedrag 2x 1x 2 3

97

Interview 3:

1 1xp.4 Totaal: 1x


3 1xp.5 Totaal: 1x

8 1xp.4 Totaal: 1x


15 1xp.4 Totaal: 4x

16 1xp.5 Totaal: 1x


Interview 4:




16 2xp.2 1xp.8 1x.p9 Totaal: 4x

17 1xp.2 Totaal: 1x


19 1xp.9 1xp.11 1xp.12 Totaal: 3x

20 3xp.7 Totaal: 3x

21 3xp.7 Totaal: 3x

22 1xp.8 Totaal: 1x



33 1xp.7 Totaal: 1x


Interview 5:



3 1xp.9 Totaal: 1x


8 1xp.2 Totaal: 1x

9 1xp.6 Totaal: 1x


16 1xp.8 Totaal: 1x


19 1xp.8 Totaal: 1x




27 2xp.3 Totaal: 2x

34 2xp.8 Totaal: 1x

98

Interview 6:



3 1xp.3 Totaal: 1x


7 1xp.5 Totaal: 1x


16 1xp.5 Totaal: 1x

17 1xp.4 Totaal: 1x

18 1xp.6 Totaal: 1x

19 1xp.8 Totaal: 1x

20 2xp.5 Totaal: 2x

24 1xp.2 Totaal: 1x

26 1xp.2 Totaal: 1x

27 1xp.6 Totaal: 1x

Interview 7:


2 1xp.2 Totaal: 1x


6 1xp.3 Totaal: 1x

8 1xp. 2 1xp. 3 1xp.5 Totaal: 3x

13 1xp.8 Totaal: 1x

15 1xp.6 Totaal: 1x

19 1xp.6 Totaal: 1x




31 1xp.6 Totaal: 1x


Interview 8:


15 1xp.4 Totaal: 1x

16 1xp.4 Totaal: 1x

18 1xp.4 Totaal: 1x

19 1x.p4 Totaal: 1x

20 1xp.3 Totaal: 1x

24 1xp.2 Totaal: 1x

30 1xp.4 Totaal: 1x

31 1xp.4 Totaal: 1x


33 1xp.4 Totaal: 1x

99

Interview 9:

1 2xp.3 Totaal: 2x

5 1xp.5 Totaal: 1x

8 1xp.3 Totaal: 1x

13 1xp.5 Totaal: 1x

22 1xp.7 Totaal: 1x

23 1xp.6 Totaal: 1x

28 1xp.6 Totaal: 1x


Interview 10:


2 1xp.6 Totaal: 1x

5 2xp.11 Totaal: 2x


12 1xp.5 Totaal: 1x

13 1xp.7 Totaal: 1x


15 1xp.8 Totaal: 1c


18 1xp.8 Totaal: 1x


24 1xp.4 Totaal: 1x



100

Totaal x staat voor het totale aantal keer dat elementen genoemd zijn in de interviews.

Nr. Element Totaal Totaal x

1 Ontmoetingen 10 25

2 Ruimtelijke/infrastructurele overlast 7 14

3 Economische bijdrage 7 13

4 Communicatie 6 23

5 Kennis verspreiden/educatie 6 18

6 Een toevoeging aan de mogelijkheden van vrijetijdsbesteding 6 11

7 Niet gespecificeerde overlast 6 9

8 Vrijwilligers 5 15

9 Aansluiting doelgroep/programmering 5 12

10 Geluidsoverlast 5 8

11 De locatie en omgeving op een nieuwe/andere manier laten zien 4 13

12 Betrokkenheid van de buurt 4 9

13 Wildplassen 4 7

14 Afvaloverlast 4 6

15 Maakt de stad leuker 4 5

16 Mogelijkheid om samen met de andere omwonenden iets leuks te doen/ een

doel te bereiken

4 5

17 Mensen elkaar op een andere manier tegenkomen 4 4

18 Traditie zorgt voor binding 3 10

19 Zelforganiserend ver mogen vergroten 3 9

20 Een onderdeel van het evenementen reserveren voor de buurt 3 5

21 Het organiseren 3 3

22 Overlast door misbruik van middelen 3 3

23 Schade aan de groenvoorziening 3 3

24 Vergrote trots op de buurt door aansluiting van het evenement op de locatie 2 3

25 Schoonmaak van de locatie (voor als na) 2 4

26 Culturele bijdrage 2 3

27 Overlast door gedrag 2 3

28 Herkenbaar thema/programmering 2 2

29 Overbelasting van een locatie 2 2

30 Aanloop 1 2

31 Aankleding van de afzetting 1 1

32 Podium voor nieuwe initiatieven 1 1

33 Vandalisme 1 1

Bijlage 6.14 Gerangschikte lijst genoemde elementen

101

6.15 Genoemde elementen ingedeeld per oorzaak

Ontmoetingen Doelgroep en inhoud

Ruimtelijke/infrastructurele overlast Organisatorisch

Economische bijdrage Doelgroep en inhoud

Een toevoeging aan de mogelijkheden

van vrijetijdsbesteding

Inhoud

Communicatie Organisatorisch

Kennis verspreiden/educatie Organisatorisch

Niet gespecificeerde overlast Organisatorisch

Geluidsoverlast Organisatorisch

Vrijwilligers Organisatorisch

De locatie en omgeving op een

nieuwe/andere manier laten zien

Locatie en inhoud

Aansluiting doelgroep/programmering Doelgroep/inhoud

Afvaloverlast Organisatorisch

Betrokkenheid van de buurt Organisatorisch

Maakt de stad leuker Inhoud

Mensen elkaar op een andere manier

tegenkomen

Doelgroep en Inhoud

Het organiseren Organisatorisch

Schade aan de groenvoorziening Organisatorisch

Wildplassen Organisatorisch

Zelforganiserend vermogen vergroten Doelgroep en inhoud

Traditie zorgt voor binding Inhoud

Vergrote trots op de buurt door

aansluiting van het evenement op de

locatie

Doelgroep en inhoud

Schoonmaak van de locatie Organisatorisch

Culturele bijdrage Inhoud

Mogelijkheid om samen met de andere

omwonenden iets leuks te doen/ een

doel te bereiken

Inhoud en doelgroep

Herkenbaar thema/programmering Inhoud

Een onderdeel van het evenementen

reserveren voor de buurt

Organisatorisch, doelgroep en inhoud

Overlast door misbruik van middelen Organisatorisch

Podium voor nieuwe initiatieven Inhoud

Aanloop Organisatorisch en inhoud

Overbelasting van een locatie Organisatorisch

Aankleding van de afzetting Organisatorisch

Vandalisme Organisatorisch

Overlast door gedrag Organisatorisch

102

Deze dissertatie, als Afstudeerrapport voor de opleiding Media & Entertainment Management,

van hogeschool INHOLLAND, vestiging Haarlem, is geheel geschreven en/of samengesteld door

mij.

Dit Afstudeerrapport (of een gewijzigde vorm ervan) is nooit eerder door mij of door iemand

anders ingediend in het kader van een leeropdracht, diplomering of graad binnen de opleiding

MEM of elders.

Het werk dat nodig was voor de realisering van dit Afstudeerrapport, is geheel uitgevoerd door

mijzelf.

Alle woordelijke citaten uit andere bronnen zijn in het Afstudeerrapport herkenbaar door

middel van aanhalingstekens en de bronnen van al mijn informatie zijn specifiek vermeld.

Datum : 2-06-2009

Plaats : Haarlem

Ondertekend :

Van buurtbarbecue tot Bevrijdingspop · publieksevenementen op een relatief abstract niveau, kwamen...

Documents

Transcript of Van buurtbarbecue tot Bevrijdingspop · publieksevenementen op een relatief abstract niveau, kwamen...