Vakmanschap Lunchcauserie

Een huisstijl voor het VIOE

PRESENTATIE 04.05.2009

lunchcauserie

Het belang van vakmanschap bij de uitvoering van ingrepen op het (onroerend)

erfgoed

NATHALIE VERNIMME

PAGINA 2 — 4 mei 2009 — Presentatie N. Vernimme lunchcauserie vakmanschap 2009 — © VIOE

Inhoudstafel

1. Wat voorafging

2. Subsidie voor het vakmanschap

3. Realisaties in de huidige legislatuur (2004-2009)

4. Plannen voor de toekomst?


1. Wat voorafging

Initiatief : 1991 Gaston Geens

(toenmalig minister-president Vlaamse regering) uitreiking prijs VL gemeenschap en opdracht aan Paul Willemen (bedrijfsleider, beheerder VCB, voorzitter WTCB)

"Net zoals Italië bekend staat als het land bij uitstek voor de restauratie van schilderijen, zo

moet Vlaanderen in heel de wereld bekend worden als het adres voor de restauratie van gebouwen. Daarom is bij mij de idee gerijpt om een "Vlaams Instituut voor de Bouwkundige Restauratie" op te richten.”


1. Wat voorafging

Doelstellingen "Vlaams Instituut voor de Bouwkundige Restauratie" :

- permanente bijscholing architecten en ingenieurs restauratie en bouwvakkers restauratie

- stimuleren en verrichten wetenschappelijk onderzoek m.b.t. restauratie in samenwerking met WTCB en buitenlandse onderzoekscentra

- creatie Flanders Technology op de werf: valorisatie kwalitatief hoogstaande ambacht in de

restauratiesector


1. Wat voorafging

Voorbereidend onderzoek oprichting "Vlaams Instituut voor de Bouwkundige Restauratie"

- cahiers uitgegeven door de Koning Boudewijnstichting in het kader van het programma ‘Bouwkundig Erfgoed’ (1992)

Cahier 1: een toekomst voor het ambacht?Cahier 2: overdruk studie HIVA (KUL) (1992)een inventaris van opleidingen in VlaanderenCahier 3: kwalificaties van werknemers in hetbouwbedrijf


1. Wat voorafging

Oprichting "Vlaams Centrum voor Ambacht en Restauratie (VCAR)” 29 september 1993

standplaats: Brederodestraat =>Huis Schott

(Eikstraat te Brussel)

werkingssubsidie VL overheid : 1993-2000

personeel: 1-5 werknemers

begeleidingscomite: KBS, FVB, AML, Nacebo,

KIK, WTCB, BRK-APROA,

missie: permanent coördinatiecentrum dat opleidingsinstellingen, restauratiebedrijven, onderzoekscentra en bevoegde overheid verenigt rond het

gezamenlijke doel ‘kwaliteitsbewaking en promotie van het restauratieambacht’


1. Wat voorafging

Enkele realisaties VCAR:

1995-2000 databank uitvoerders en opleidingen restauratie

1996-2000 project Jongeren en Restauratie (Jores) i.s.m. VDAB en FVB en CAO peterschap van

restauratieberoepen in de bouw

1999 erkenning als sectoraal steunpunt Arbeid en Monumentenzorg door KBS

1997-2000 actieve info rond en promotie van de noodzaak van het vakmanschap bij restauratie


1. Wat voorafging

Realisatie VCAR: Vlaamse Gegevensbank voor Ambacht en Restauratie

Project: gegevensbank opmaken met data over opleidingen en uitvoerders in de restauratiesector. Doel: een antwoord bieden op de vraag: waar vind ik een geschikte restauratiespecialist of opleiding.


Adresgegevens Regio

Vorm

Opmerkingen

Aantal werknemers

Erkenningen

Specialiteiten

Lidmaatschappen van beroepsverenigingen

Erkenning

Profiel

Klasse

Ingrepen

Materialen

Technieken

Objecten

Werkgevers

Gevolgde en aangeboden opleidingenReferentieobjecten

Uitvoerders / opleidingscentra


1. Wat voorafging








1. Wat voorafging

Realisatie VCAR: project Jongeren en Restauratie (Jores) CAO peterschapsregeling

Project: schoolverlaters worden aangenomen met een contract voor onbepaalde duur in restauratiebedrijven. Deze geven een vol jaar een gespecialiseerde opleiding aan deze jongeren (begeleiding door ‘peter’). In ruil krijgen de bedrijven subsidies en kortingen.

CAO rond deze ‘peterschapsregeling’ in PC Bouw


1. Wat voorafging








1. Wat voorafging

Realisatie VCAR: Erkenning als sectoraal steunpunt arbeid en monumentenzorgerkenning binnen programma arbeid Koning Boudewijnstichting (1999-2000)

- doel: duurzame jobs creëren voor risicogroepen (langdurig en/of laaggeschoolde werklozen,

groepen die met (sociale) uitsluiting worden bedreigd) in de monumentenzorg

- taak steunpunt:

*behoeften sector omzetten in vacatures*opleiden en bemiddelen

*regiefunctie


1. Wat voorafging








1. Wat voorafging

Realisatie VCAR: Actieve promotie van het vakmanschap

organisatie van en deelname aan diverse evenementen waar het vakmanschap werd gepromoot via demonstraties restauratie, tentoonstellingen over technieken en materialen etc.

*Monumenten Veelzijdig Beleven i.s.m. VCM, EV en MOWAV

*deelname OMD

*jongeren- en restauratieateliers

*deelname beurzen (Renospecto e.a.)


1. Wat voorafging

Onderzoek/ publicaties VCAR:

2000 publicatie “Schoon Schip? Handleiding voor het courant onderhoud van waardevolle

kerkinterieurs” i.s.m. Monumentenwacht Vlaanderen

2000 0nderhoudsdraaiboek voor monumenten i.s.m. MOWAV

2000 Publicatie beroepsprofiel conservator-restaurator meubelrestauratie i.s.m. HIVA en SERV


1. Wat voorafging

Onderzoek: start ontwikkeling beroepsprofielen

Beroepsprofielen

Opleidingsprofielen

Erkenning


1. Wat voorafging

Stopzetting subsidie VCAR en ontbinding vzw: (eind 2000)

redenen? - resultaten kwamen te laat op gang

- start hertekening landschap vzw’s

wat met het vakmanschap?

- overname door AML van een personeelslid en het volledige takenpakket van VCAR - installatie van een projectsubsidie vanaf 2001 voor


Inhoudstafel

1. Wat voorafging






Projectsubsidie “vormingsbehoeften i.v.m. bevordering van het vakmanschap ten behoeve van werkzaamheden aan beschermde monumenten”

Bedrag: € 124.000 -€ 149.000 (vanaf 2003)

Kader projecten: overlevering van oude restauratietechnieken, gedegen vakmanschap en -kennis evenals van de authentieke materialen-kennis met bijzondere aandacht voor risico-ambachten. Dit zijn restauratietechnieken die nog door zeer weinig vaklieden beheerst worden en waarvan de overlevering met uitsterven bedreigd is



Realisaties subsidie “vormingsbehoeften i.v.m. bevordering van het vakmanschap ten behoeve van werkzaamheden aan beschermde monumenten” projecten periode 2001-2004:

Eucora vzw

Archonaut vzw

Het domein Bokrijk vzw

Europees Centrum voor Restauratietechnieken vzw (ECR)



Projecten Eucora vzw:

coördinator sector

opleidingen risico-ambachten

sensibilisatie -jongeren

-bedrijven -brede

publiek -werklozen



Projecten ECR vzw:

patrimoniumklassen

gezamenlijk opleidingsaanbod met Eucora

architectenseminaries

tevens documentatiecentrum restauratietechnieken



Projecten Archonaut vzw:

decreet varend erfgoed

vormingsproject maritieme restauratietechnieken (stomen, breeuwen, kalfaten,..)

doelgroep -brede publiek

-risicogroepen



Projecten Het Domein Bokrijk vzw:

studie lemen en vitsen

studie stro- en rietdekken

-interactieve cd-rom

-brochure

-educatieve panelen in het domein

-workshop


Inhoudstafel

1. Wat voorafging





3. Realisaties in de huidige legislatuur

overdracht subsidie vakmanschap, personeelslid en taken ex-VCAR naar VIOE

oprichting klankbordgroep erfgoedberoepen en –opleidingen

selectie projecten op basis noden opgenomen in ‘knelpuntennota inzake beroepen en opleidingen m.b.t. de zorg (onderhoud, conservatie – restauratie) van het onroerend erfgoed’

aanpassing werkwijze toekenning subsidie vanaf 2009 (open oproep)

* vanaf 2007 vermindering budget vakmanschap door uitbreiding subsidie naar erfgoededucatie en herschikkingen naar andere projecten



Inhoud knelpuntennota:

knelpunten opleidingen

1) versnippering en lacunes in het aanbod en de kwaliteit van erfgoedopleidingen

2) te weinig inter- en multi-disciplinariteit m.b.t. aanpak van opleidingen erfgoedzorg

3) opleidingsduur van sommige opleidingen erfgoedzorg wordt als te kort ervaren

4) permanente bijscholing is onvoldoende gestructureerd en gesystematiseerd

5) versnipperde organisatie en ontsluiting van wetenschappelijk onderzoek

knelpunten beroepen

1) geen duidelijk overzicht van de beroepen binnen de erfgoedsector noch een afbakening van de verantwoordelijkheden van de verschillende erfgoedberoepen

2) geen erkenning van beroepen (kwaliteitsgarantie) binnen de onroerend erfgoedsector



Te nemen acties:

verfijnen van de beroepenstructuur conservatie-restauratie onroerend en roerend erfgoed en verder aansturen ontwikkeling beroepsprofielen conservatie-restauratie

uitwerken systeem van ervaringsbewijzen en accreditatie

Realisaties:• Beroepenstructuur is verfijnd

• Acht beroepsprofielen ontwikkeld



Reeds ontwikkelde beroepsprofielen www.serv.be

Conservator-restaurator van meubels Conservator-restaurator van muurschilderingenConservator-restaurator van houtsculptuurRestauratievakman moderne bouwrestauratieRestauratievakman houtschrijnwerk-timmerwerkRestauratievakman decoratieschilderRestauratievakman dakdekker Restauratievakman metselaar



Te nemen acties:

in kaart brengen en analyseren huidige opleidingenaanbod voor de erfgoedsector

Realisaties:

Databank restauratieopleidingen

online :

http://www.erfgoed.net/opleidingen/



Te nemen acties:

Implementatie van een structureel systeem van bijscholing binnen de sector conservatie-restauratie van gebouwen

Realisaties:Verderzetting ondersteuning bijscholingsinitiatieven voor

restauratievaklieden (in afwachting beslissing structureel systeem door bevoegde ministers onderwijs en onroerend erfgoed)

Ondersteuning studiedag over actueel thema instandhouding gebouwen voor hooggeschoolde professionelen in de erfgoedsector



Te nemen acties:

Uitwerken systeem van ervaringsbewijzen en accreditatie

Realisaties:ontwikkeling enkele opleidings- en bijscholingsmodules op

basis van het beroepsprofiel restauratievakman moderne bouwchemie

o.a. uitvoeren injecties tegen opstijgend vocht en uitvoeren injecties ten behoeve van stabiliteit



Te nemen acties:Acties om de versnipperde organisatie en ontsluiting van wetenschappelijk onderzoek m.b.t. instandhouding onroerend erfgoed tegen te gaan.

Realisaties:Hoofdstuk onderzoeksbalans onroerend erfgoed in

Vlaanderen over conservatie-restauratie bouwkundig erfgoed

Info restauratietechnieken online

Ondersteuning oprichting Unesco-leerstoel voor “Preventive Conservation, maintenance and monitoring of monuments and sites”



Info restauratietechnieken online www.restauratieambacht.be

* Zes technieken beschikbaar* Educatief luik voor leerlingen /leraars* 12500 unieke bezoekers/jaar



Unesco Chair (RLICC, Mowav en university of Cuenca) www.sprecomah.eu

Inauguratie 24-25 maart 2009

missieidentifying research and educational activities in the field of preventive conservation, maintenance and monitoring of monuments and sites, so as to contribute to :

*Identifying the particularities of preservation policies and practices;

*Developing new appropriate tools and techniques to improve preventive preservation strategies; *Developing legal frameworks, policies and exemplary field

applications considering the variety of cultural and social contexts.



Te nemen acties:

Afdwingen kwaliteit uitvoerders restauratie bij

ingrepen aan monumenten

Realisaties:Nota voor input en verwerking in eenheidsdecreet


Inhoudstafel

1. Wat voorafging





4. Plannen voor de toekomst

2009:SubsidieSector zet overleg voort met kabinetten onderwijs en onroerend erfgoed om tot een structurele financiering van bijscholingen restauratie te komen

Subsidie voor bijscholingen werknemers restauratievaklieden (via FVB)

Subsidie voor voorbereiding studieweek lacunes conservatie-restauratie en opmaak hoofdstuk onderzoeksbalans hierover (Artesis Hogeschool)

Uitbouw deel ‘metselwerk’ voor website restauratieambacht (CAG)


4. Plannen voor de toekomst

En vanuit het VIOE?

Beroepsprofielen verder uitwerken: restauratiearchitect/ bouwhistoricus/ conservator-restaurator stucwerk en restauratievakman pleisterwerk (2009)

Praktische handleiding kwetsbare erfgoedelementen : eerste deel omgaan met oorlogserfgoed (2009)

Updaten opleidingendatabank

Studiedagen om het jaar voor conservatoren-restauratoren (ism BRK) en voor restauratiearchitecten, etc.

Coördinatie activiteiten vakmanschap voor Vlaanderen


Dank u voor uw aandacht!

Vakmanschap Lunchcauserie

Business

Transcript of Vakmanschap Lunchcauserie