VAKKRACHT 2mei

2011

146 is nog niet genoeg

Een kans krijgen om te werken

Functiewaardering: de een ziet kansen, de ander gevaar…

Vakmensen

van CNV Vakmensenmagazine voor kaderleden

2

VAK

KR

ACH

T |

05-

2011

‘Mijn mening wordt wel degelijk gehoord’“Soms heb ik moeite om tijdens onderhandelingen mijn mond te houden. Dan zeg ik gewoon wat ik vind. Maar

meestal overleg ik tussendoor met de onderhandelaar.” Jannie van Elmpt (49) is sinds vijf jaar delegatielid bij de

onderhandelingen voor de cao Verblijfsrecreatie en maakt deel uit van de vakgroep Facilitair. Van Elmpt is al ruim

twintig jaar lid van CNV Vakmensen. Ze werkt bij Center Parcs. In De Eemhof in Zeewolde is Jannie floormanager.

Zij stuurt medewerkers aan die zich bezighouden met de veiligheid en de rust in het park. Het werk bevalt haar

prima. “Het is de kunst om juist die bezoekers die het niet meezit een fijne tijd te bezorgen.”

Wanneer kon Van Elmpt haar mond niet houden tijdens cao-onderhandelingen? “Toen het ging over de jeugdlonen.

Wij willen dat dat eraf gaat.” Gelukkig is afgesproken tijdens de laatste cao-onderhandelingen dat de werkgevers

met een voorstel komen, want het onderwerp gaat Jannie aan het hart. “Iemand die al jong is begonnen en op zijn

21ste veel ervaring heeft, mag niet worden afgescheept met een jeugdloon. Dan vertrekt hij of zij uit de sector.

Iemand die op zijn 21ste hetzelfde werk levert als een 32-jarige moet hetzelfde gewaardeerd kunnen worden.

Bijvoorbeeld volgens ervaringsmodules.”

Jannie vindt het cao-werk behalve belangrijk nog steeds erg interessant. “Bovendien zie ik dat mijn mening wel

degelijk wordt gehoord. Dat maakt het zinvol en gewoon ook heel leuk!”

Mij

n V

akw

erk

Voordelig naar Duinrell!Fo

togr

aaf

Rub

en S

chip

per

| F

oto

cov

er R

uben

Sch

ippe

rBeleef een vrolijk dagje uit op Attractiepark

Duinrell. Leden van CNV Vakmensen krijgen dit

jaar € 3,50 korting op hun toegangsbewijs. De prijs

is dan € 15,50 (in plaats van € 19,-).

Voorwaarden:

• Je kunt t/m 31 mei 2011 (alleen online) kaartjes bestellen via

www.cnvvakmensen.nl/duinrell

• Een kaartje is geldig voor één persoon

• Je kunt een onbeperkt aantal kaartjes bestellen

• De toeslag voor 2 uur Tikibad is 3,50 euro per persoon

• De kaartjes zijn geldig tot uiterlijk 30 oktober 2011

• Niet geldig in combinatie met andere acties of kortingen

• Niet inwisselbaar voor contant geld

Kijk voor openingstijden en veilig-

heidsregels op www.duinrell.nl

3

VAK

KR

ACH

T |

01-

2010

COLOFONDit is VAKKRACHT. Het magazine speciaal voor kaderleden van CNV Vakmensen.

Tiberdreef 4 / 3561 GG Utrecht | Postbus 2525 / 3500 GM Utrecht | T 030 75 11 007 | vakkracht@cnvvakmensen.nl | www.cnvvakmensen.nl

Eindredactie Wouter de Jong, Miriam de Rooij | Redactie Marjolein Hammink, Marlies de Kwaasteniet, Marjolein van Lonkhuijzen, Kees de Vos | Grafische vorm-geving Marloes Draaijer, Robert-Paul van Hardeveld | Fotoredactie Bernadine de Mooij | Grafische verzorging Media Point B.V., Heerhugowaard.

ISSN 2210-3295 | mei 2011

IN DIT NUMMER

Van en voor de ledenCNV Vakmensen is halverwege het tweede jaar van zijn be-

staan. Terwijl de ene na de andere cao wordt afgesloten, krijgt

ook het verenigingswerk steeds meer vorm. Voor de vakgroep-

besturen is er in de nieuwe bond niet zo heel veel veranderd.

Zij kwamen en komen bijeen om de arbeidsvoorwaarden in hun

sectoren te bespreken en plannen te maken en te laten uitvoe-

ren, ten behoeve van de leden in de betreffende vakgroep. Voor

de kaderleden die in platformbesturen actief zijn, is er veel

meer veranderd. De platforms zijn immers een nieuw orgaan

binnen CNV Vakmensen. Hoewel taken en bevoegdheden in

statuten en reglementen zijn vastgelegd, was 2010 vooral een

jaar van zoeken en aftasten. Wie gaan er in de platform-

besturen meedraaien? Wat wordt van ons als vrijwilligers ver-

wacht? Wat gaan we als platform voor onze leden organiseren?

De meeste platforms zijn die fase inmiddels voorbij. Zij hebben

activiteiten gepland of inmiddels al uitgevoerd. De informatie-

bijeenkomsten ‘Ik spoor’ over het gebruik van de OV-chipknip

zijn bijvoorbeeld een succes, net als de ontmoetingsavonden

in district noord. Ook bijeenkomsten over erfrecht mogen zich

in een behoorlijke belangstelling verheugen. En een debat

tussen de voorzitters van CNV Vakmensen en ouderenbond

PCOB leverde platform ‘3 Rivieren Een’ een volle zaal op. Het

is mooi dat de ledenbindende bezigheden van platforms zoveel

belangstelling trekken. Ook de beide doelgroepraden tim-

meren aan de weg. De seniorenraad organiseert bijvoorbeeld

ontmoetingsbijeenkomsten en cursussen ‘Pensioen in zicht’.

De Anders Actievenraad richt zich met name op de situatie

van mensen met een uitkering, zoals werklozen, arbeidsonge-

schikten en gehandicapten. Zo zijn er binnen de vereniging van

CNV Vakmensen vele vrijwilligers actief. Zij zorgen ervoor dat

we een bond van en voor de leden blijven.

Johan Slok

algemeen secretaris

voorwoord

<<04060810

121415

Mijn Vakwerk

Kort Nieuws Het bondsbestuur neemt de reactie van de bondsraad se-

rieus. Het beraadt zich opnieuw over het stopzetten van de

functie van vakbondsadviseurs. ‘Het proces ging te snel.’

Functiewaardering In een bedrijf wordt een nieuwe ronde functiewaardering

overwogen. Alleen het gerucht leidt al tot onrust. De ene

werknemer ziet kansen, de ander vooral groot gevaar…

Eigen risico WGA Hoe riskant is het als jouw bedrijf ervoor kiest het eigen

risico van de regeling Werkhervatting Gedeeltelijk

Arbeidsongeschikten zelf te dragen?

Arbocatalogi Ruim vier miljoen werknemers vallen onder de

146 arbocatalogi die sinds de start van het project zijn

voltooid. Reden voor vreugde?

Wajongers‘Als de samenleving vindt dat Wajongers moeten werken,

moeten ze ook de kans krijgen. Eenzijdig een financiële

prikkel neerleggen werkt niet’, aldus voorzitter Jaap

Jongejan van CNV Vakmensen.

In Memoriam

De Achterkant van een CNV ServiceDe Belastingservice.

Rea

gere

n? j.

slok

@cn

vvak

men

sen.

nl

4

VAK

KR

ACH

T |

05-

2011

Webmasters brengen bond en leden dichter bij elkaarBijna alle platformsites zijn sinds 19 mei in de lucht. Toen

was de laatste cursusdag in district Noord voor de webmas-

ters die de platformsites gaan vullen en beheren.

”Een historische dag”, vindt Jan Boer. Hij is een van de dertien webmasters

die op de eerste cursusdag in Apeldoorn aanwezig is. “Via deze speciale site

kunnen leden van CNV Vakmensen makkelijk zien wat er allemaal op de agenda

staat bij hem of haar in de buurt, wie er in het platformbestuur zit en waar

achtergrondinformatie is te vinden.” Lachend: “Je vindt er zelfs de regionale

weersverwachting!” Boer is vooral blij met de platformsites omdat het “een

geweldig middel” is om bond en leden dichter bij elkaar te brengen. “Het is

goed dat de bond investeert in een goede informatievoorziening,” aldus een

andere deelnemer in Apeldoorn.

BasiscursusAlle 135.000 leden van CNV Vakmensen vallen onder een van de 24 regionale

platforms. Nu ieder platform een eigen site heeft met informatie over regionale

bijeenkomsten, cursussen en evenementen, kunnen de platforms hun leden nog

makkelijker en sneller informeren over activiteiten dichtbij. De webmasters die

de sites beheren kregen een basiscursus van Arnoud Terpstra, webredacteur van

CNV Vakmensen. Eind juni volgt nog een vervolgtraining. Tijdens deze training

leren de webmasters onder andere hoe zij hun site nog efficiënter kunnen inrich-

ten. Op twee platforms na hebben alle platforms een eigen webmaster.

Waar vind je de platformsites? Op www.cnvvakmensen.nl/platform.

Jaarverslag 2010Half mei is het jaarverslag 2010

van CNV Vakmensen gereed

gekomen. Kaderleden die het

verslag willen nalezen, kun-

nen het vinden op de site:

www.cnvvakmensen.nl/

jaarverslag

KaderscholingPer heden is Marjolein van Lonkhuijzen, adviseur

vrijwilligerswerk, ook verantwoordelijk voor de

scholing van het kader. Zij neemt dit werk over

van Hanneke Smits. Smits heeft een nieuwe baan

bij CNV Internationaal als relatiebeheerder voor

Zuid-Amerika. Aanvragen voor scholing voor

kaderleden kunnen worden gemaild naar:

scholing@cnvvakmensen.nl

5

VAK

KR

ACH

T |

05-

2011

Bondsbestuur beraadt zich op functie van vakbondsadviseurHet bondsbestuur bekijkt opnieuw de procedure

rond het stopzetten van de functie van vakbonds-

adviseur. Dat heeft het bondsbestuur beslist op de

bondsraad van 15 april. Daar verzette een aantal

bondsraadleden zich fel tegen het besluit. Zowel

vanwege de inhoud van het besluit, als om de

gevolgde procedure.

“Het bondsbestuur neemt de reactie van de bondsraad serieus. We

willen ons opnieuw beraden”, aldus algemeen secretaris Johan

Slok. Begin april lichtte het bondsbestuur op vier bijeenkomsten in

het land de vakbondsadviseurs in over stopzetting van hun functie.

Reden: het aantal kwesties dat bij vakbondsadviseurs binnenkomt,

is fors verminderd. Ook speelt het afbreukrisico bij ingewikkelde

kwesties een rol bij het besluit.

”Een aantal vakbondsadviseurs en bondsraadleden had grote

moeite hadden met het besluit. Men vond het proces veel te snel

gaan. Ook wees een aantal bondsraadsleden op de behoefte van

groepen leden aan persoonlijk contact in de buurt.”

Het bondsbestuur heeft inmiddels overleg gehad met enkele

bondsraadsleden. Naar aanleiding daarvan gaat het bondsbestuur

nog eens goed kijken naar wat de volgende stap moet zijn. “We

willen nadenken over de vraag hoe wij als bond zo dicht mogelijk

bij onze leden op de werkvloer en in de regio aanwezig kunnen

zijn.” Dat gebeurt in overleg met de betrokken vrijwilligers, waarbij

opnieuw regionale bijeenkomsten worden georganiseerd.

Lokaal aanspreekpuntCNV Vakmensen kent momenteel nog ongeveer 130 vakbondsad-

viseurs. Zij fungeren als lokaal aanspreekpunt voor leden van CNV

Vakmensen. Zij geven informatie over de bond en bieden hulp bij

problemen op het werk of verwijzen leden met vragen door naar

het juiste aanspreekpunt. Ook verzorgen ze de intake van kwesties.

De vakbondsadviseurs werden voorheen vraagbaak genoemd.

CNV Werkt

Bond verzekert je van passend werkDe bond is er niet alleen om je problemen op

te lossen, de bond is er ook als je succes wilt.

Onder dit motto heeft het bestuur de samen-

werking tussen CNV Werkt en Matchcare als

strategisch project aangemerkt.

“Wij zijn er juist ook in goede tijden voor onze leden: voor

advies over je loopbaan, hulp bij de keuze van een opleiding,

mogelijkheden om je verder te ontwikkelen. Als lid van CNV

Vakmensen willen we je ‘verzekeren’ van werk dat bij je past”,

aldus voorzitter Jaap Jongejan van CNV Vakmensen. De verder

te ontwikkelen dienst van ‘CNV Werkt’ kan hieraan een goede

bijdrage leveren.

DienstenaanbodBedoeling is dat CNV Werkt een grotere rol in het dienstenaan-

bod van de bond krijgt. De samenwerking met Matchcare moet

daaraan bedragen. Matchcare is een bedrijf dat actief is op het

gebied van outplacement, reintegratie en loopbaanontwikke-

ling binnen organisaties. Matchcare is goed in het in beweging

krijgen van werknemers in hun loopbaan en biedt daarvoor

loopbaaninstrumenten en diensten aan.

ZomerOnder leiding van bestuurder Peter de Jong ontwikkelt een

projectgroep, bestaande uit medewerkers van CNV Vakmensen

en Matchcare, de plannen van CNV Werkt verder. In de zomer

moeten de eerste uitkomsten van de projectgroep bekend zijn.

6

VAK

KR

ACH

T |

05-

2011

Functiewaardering leidt bijna altijd tot onrust

in een onderneming. Sommige werknemers

vrezen voor hun salaris en werk. Anderen

zien juist mogelijkheden. Met functie(her)

waardering wordt immers duidelijk wat zij

feitelijk doen en dat zou wel eens kunnen

leiden tot een hogere loonschaal.

BeloningHoe werkt functiewaardering? En is die

samenhang met het loon er inderdaad?

Bij functiewaardering gaat het om rang-

orde. Daarmee wordt duidelijk hoe ‘zwaar’

functies zijn - ten opzichte van elkaar.

Omdat een zware functie meestal hoger

wordt beloond dan een lichte functie, werkt

functiewaardering door in beloning.

Functiewaardering is er om belo-

ningsverhoudingen binnen organi-

saties te legitimeren. Zodat het

valt uit te leggen. Dat is vaak

het hoofddoel. De werkgever

wil rechtvaardiging van zijn

keuze om werk verschillend te

honoreren.

Maar ook vakbonden hebben

belang bij functiewaarde-

ring. Functiewaardering

draait om de weging

van de functie (‘de

stoel’), niet om degene

die de functie vervult

(‘de mens’). Func-

tiewaardering

voorkomt dat

mensen naar

willekeur worden beloond. Ook vakbonden

hebben belang bij geaccepteerde en onder-

bouwde beloningsverhoudingen.

OnderhoudIn de meeste bedrijven en sectoren is vaak

al een rangorde aanwezig. In de praktijk

gaat het bij functiewaardering vaak ook om

vernieuwing of ‘onderhoud’ van die rang-

orde. Bijvoorbeeld omdat er nieuwe func-

ties zijn bijgekomen, functiebeschrijvingen

niet meer kloppen (vanwege nieuwe

technologie) of

omdat er

in de

organisatie iets is veranderd (door wijzigin-

gen in het productieproces, afstoten/aan-

trekken van activiteiten, fusies, overnames

en reorganisaties).

Omdat er zelden sprake is van een ‘blanco’

situatie, willen wij als vakbond eerst af-

spraken maken over de (mogelijke) gevol-

gen van functiewaardering voor de huidige

werknemers. Die bekleden functies in een

bepaalde rangorde en daar is het salaris

aan gekoppeld. Functiewaardering kan er

toe leiden dat die rangorde wijzigt.

CNV Vakmensen vindt het be-

langrijk van tevoren afspraken

te maken over de (eventuele)

gevolgen van die wijziging en

(sociale) randvoor-

waarden

vooraf

vast te

leggen.

Functiewaardering kans of gevaar?Herkenbaar? Een (nieuwe) ronde functiewaardering wordt overwogen. Alleen al het gerucht maakt menigeen

onrustig. En aan tafel in de bedrijfskantine zijn de verhalen niet van de lucht. De een ziet kansen, de ander gevaar.

7

VAK

KR

ACH

T |

05-

2011

PuntensysteemEen functiewaarderingsoperatie levert

nieuwe functiebeschrijvingen op. En

soms een nieuwe indeling. Het functie-

waarderingssysteem waardeert functies

aan de hand van criteria (kenmerken of

gezichtspunten genoemd) en drukt de re-

sultaten uit in een rangorde. Bij puntensys-

temen wordt de volgorde bepaald door het

aantal punten dat een functie scoort. Meer

punten betekent een hogere rang. Er zijn

ook puntloze systemen die functies met

elkaar vergelijken volgens kenmerken of

gezichtspunten. Ook met deze vergelijking

ontstaat een rangorde.

Functies die qua niveau dicht bij elkaar staan,

worden geclusterd in één functiegroep. Die

functies zijn alle ongeveer even zwaar. De

functiegroepen maken verbinding met de

salarisschalen. Als er bijvoorbeeld twaalf

salarisschalen zijn, worden er meestal ook

twaalf functiegroepen (clusters) gemaakt.

Dus als de functiegroep bekend is, weet je

ook welke salarisschaal daarbij hoort.

InschalingAls bij functieveranderingen de huidige

salarissen passen in de nieuwe schaal die

aan functies wordt gekoppeld, dan is er

doorgaans geen probleem. Je behoudt het

salaris of groeit naar de dichtstbijzijnde

hoger gelegen (‘naasthogere’) trede/perio-

diek in de nieuwe schaal.

Is het huidige salaris lager dan de laagste

trede/periodiek van de nieuwe salaris-

schaal, dan telt hoe snel het nieuwe (hoger

uitvallende) salaris kan worden toegekend.

Is het huidige salaris hoger dan de hoogste

trede/periodiek van de nieuwe schaal dan

is een garantieregeling nodig. Die voor-

komt dat een medewerker er als gevolg

van functiewaardering op achteruit gaat.

Functiewaardering stap-voor-stap

1. De functie wordt beschreven

2. Vervolgens gewaardeerd

3. Daarna ingedeeld

(in een functiegroep)

4. Tenslotte wordt aan de functiegroep

een salarisschaal gekoppeld.

De auteur Peter van der Eijk werkt op de afde-

ling Beleid van CNV Vakmensen. Met vragen

en/of opmerkingen over het onderwerp kunt u

hem mailen: p.vandereijk@cnvvakmensen.nl

Functiewaardering. Niet zonder CNV Vakmensen!

Beschrijven en indelen van functies is

taak (en zaak) van de werkgever. CNV

Vakmensen beschrijft zelf geen functies

en deelt ze ook niet in. We kunnen wel

helpen het zo zuiver mogelijk te houden.

Wat kunnen we voor jou doen?

• in de cao is de afspraak om te komen

tot functiewaardering vaak al be-

schreven. We praten dan mee over

de keuze voor een bepaald systeem

en/of bureau en we maken afspraken

over de koppeling met beloning

• soms zitten we in een begeleidings-

commissie, stuur- of werkgroep

• we maken vrijwel altijd vooraf

afspraken (overgangs- en garantie-

regelingen). Daarin leggen we vast

hoe om te gaan met de salarisgevol-

gen van functiewaardering. Onze

inzet: niemand van de huidige werk-

nemers gaat erop achteruit ten-

gevolge van de functiewaardering

• binnen sommige functiewaarderings-

systemen geldt de afspraak dat

vakbondsdeskundigen de beschreven

functies steeksproefsgewijs

controleren

• bij vrijwel alle systemen is het

mogelijk in beroep te gaan tegen je

functiebeschrijving of functie-

indeling. CNV Vakmensen kan jou

helpen bij het opstellen van een

bezwaar- of beroepsschrift

• met een aantal systeemhouders

hebben we bezwaar- en beroeps-

procedures afgesproken. Leden kun-

nen dan via onze bestuurders beroep

aantekenen. Bij sommige systemen

hebben onze deskundigen zelfs een

zetel in de beroepscommissie

Illustratie Sabrina Robles de Medina

8

VAK

KR

ACH

T |

05-

2011

De IVA is de Inkomensvoorziening Volledig

en duurzaam Arbeidsongeschikten. De

WGA is de regeling Werkhervatting Gedeel-

telijk Arbeidsongeschikten. De IVA is voor

volledig en langdurig arbeidsongeschikten.

De WGA is voor mensen die nog maximaal

65 procent kunnen werken - dus 35 tot

80 procent arbeidsongeschikt zijn. Deze

regeling is bedoeld om mensen financieel

te prikkelen zoveel als mogelijk te werken.

Mensen die meer dan 65 procent van hun

werkvermogen hebben, vallen buiten de

WIA. Zij moeten zichzelf zien te redden.

Eigen risicodragerDe WGA wordt betaald uit twee soorten

premie. Een algemene basispremie die

voor elke werkgever geldt, en een premie

die verschillend kan zijn. Die

laatste is afhankelijk van

het risico op arbeidsonge-

schiktheid bij een bedrijf.

Ook de geschiedenis van

arbeidsongeschiktheid

telt mee. De werkgever

kan voor de gedif-

ferentieerde premie

eigen-risicodrager

worden. Hij betaalt

deze premie dan niet

meer aan het UWV.

Dit levert meestal

een lagere premie

op. Een eigen-

risicodrager is verplicht gedurende tien

jaar de uitkering voor een WGA’er te

verzorgen. De eigen-risicodrager blijft ook

verantwoordelijk voor de reïntegratie van

de WGA’er.Dit eigen risico dragen kan op

twee manieren: de werkgever draagt daad-

werkelijk het risico

zelf. Daarvoor is

een garantstelling

van bank of verze-

keraar verplicht.

En dat is vaak

lastig. De tweede

vorm komt meer

voor: de werkgever

herverzekert het

eigen risico bij een

verzekeringsmaatschappij.

PersoneelsvergaderingSteeds meer bedrijven kiezen voor het

eigen risico dragen. De werkgever kan

telkens op 1 januari of 1 juli hiervoor

kiezen. Daarvoor moet wel advies worden

gevraagd aan de ondernemingsraad of aan

de personeelsvertegenwoordiging. Als die

er niet is, moet de directie minstens twee

keer per jaar een personeelsvergadering

bijeen roepen. Daarin wordt de algemene

gang van zaken in de onderneming be-

sproken. Als de werkgever van zo’n bedrijf

eigen-risicodrager wil worden, dan vindt

CNV Vakmensen dat hij dat dan in die per-

soneelsvergadering moet bespreken.

Premie verhalenDe werkgever mag (dus niet: moet) premie

verhalen op de werknemers. Hij mag

maximaal de helft van de premie verhalen

op het nettoloon van de werknemer. De

werknemer betaalt de werkgever als het

ware een vergoe-

ding. Daarom gaat

het ook uit het net-

toloon. De werk-

gever heeft voor

dit verhalen van de

premie geen advies

of instemming van

de ondernemings-

raad nodig. CNV

Vakmensen vindt

dat een werkgever er wel met de onderne-

mingsraad over behoort te praten.

RisicoMet een aantal werkgevers is er discussie

over het zogenaamde inlooprisico. Dat wil

zeggen: een bedrijf wil eigen-risicodrager

worden. Maar er werken al enkele WGA’ers

of enkelen dreigen WGA’er te worden. Ver-

zekeraars willen dit inlooprisico niet altijd

dekken. Of ze willen het via een aparte

polis herverzekeren. Dit kan met een koop-

sompolis. Er zijn bedrijven die vinden dat

de kosten van deze koopsompolis ook op

de werknemers mogen worden verhaald.

CNV Vakmensen is het daarmee niet eens.

Het risico op arbeidsongeschiktheid heeft

Eigen risico dragen voor de WGA?

Het hoeft niet riskant te zijnDe wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) kent twee onderdelen. De IVA en de WGA. En dan is er ook

nog zoiets als uniforme en gedifferentieerde premie. Wie (horen)dol wordt van afkortingen maar dol is op uitleg,

moet vooral verder lezen.

CNV Vakmensen: inlooprisico niet verhalen

op werknemers

9

VAK

KR

ACH

T |

05-

2011

zich immers al voorgedaan. Werknemers

kunnen het risico niet meer beïnvloeden.

Faillissement of reorganisatieDe uitkering van de WGA-gerechtigde is

gegarandeerd. Dat betekent onder andere

dat als de eigen risicodrager failliet gaat, de

WGA-gerechtigde zijn uitkering niet kwijt-

raakt. In geval van een faillissement gaat het

risico over op de bank of verzekeraar. Het

UWV neemt de reïntegratie en eventueel de

betalingen over. De bank/verzekeraar moet

het UWV de kosten vergoeden. Bij een

reorganisatie kan een WGA’er worden

ontslagen. De werkgever blijft wel ver-

antwoordelijk voor de uitkering aan deze

werknemer.

BedrijfsovernameBij een bedrijfsovername is een aan-

tal dingen mogelijk. Is de overnemende

partij al eigen-risicodrager? Of was/is

het overnamebedrijf(sonderdeel) eigen-

risicodrager? Voor werknemers die al een

WGA-uitkering hebben, maakt dit allemaal

niet uit. Zij behouden de vastgestelde WGA-

uitkering. Voor de reïntegratie wisselt de

verantwoordelijkheid eventueel tussen

UWV en werkgever.

De auteur Gerard van Santen werkt op de

afdeling Beleid van CNV Vakmensen. Voor

vragen en/of opmerkingen mail je naar

g.vansanten@cnvvakmensen.nl

AD

VER

TEN

TIE

10

VAK

KR

ACH

T |

05-

2011

Het fenomeen arbocatalogus bestaat sinds

2007. Sindsdien kwamen er 146 catalogi

tot stand. Werkgevers- en werknemersor-

ganisaties hebben vier jaar hard gewerkt

om dit resultaat te bereiken. Daarover is

vrijwel iedereen – voorzichtig - positief:

werkgevers, werknemers, het ministerie,

de onderzoekers. Er is veel bereikt in korte

tijd. Echter: de bekendheid in bredere

kring laat nog te wensen over.

Vier miljoenWant, weet jij wat een arbocatalogus is? En

of er eentje voor jou geldt? En, zo ja, waar-

voor kun je die catalogus dan gebruiken?

En weet je ook waar je die catalogus kunt

raadplegen? Zo ja, dan ben je in de minder-

heid. En dat is jam-

mer, want de

arbocatalo-

gus is

een zeer bruikbaar hulpmiddel.

De arbocatalogus werd bedacht als instru-

ment om werkgevers en vakbonden op de

werkvloer te laten beslissen over maatrege-

len die gezond en veilig werken bevorderen.

De afgelopen vier jaar zijn voor 146 bran-

ches dergelijke maatregellijsten geschre-

ven. Zodat nu vier miljoen werknemers

onder een catalogus vallen. Er wordt nu nog

gewerkt aan de voltooiing van enkele arbo-

catalogi. Al voltooide exemplaren worden

volgens de laatste inzichten verder uitge-

breid met nieuwe risico’s en oplossingen.

SteekproefDe Radboud Universiteit Nijmegen hield

onlangs een steekproef in acht branches

met een eigen arbocatalogus. De onder-

nemingsraad, de preventiemedewerker,

een leidinggevende en de directeur werden

uitgehoord naar bekendheid met het feno-

meen arbocatalogus. 64 procent van hen

had ooit van de arbocatalogus gehoord. Er

valt dus nog een wereld te winnen.

Uitstekende websitesToch zijn we als CNV Vakmensen positief

over de toestand tot dusver. Arbocatalogi

zijn immers niet zomaar een paar A4’tjes

met oplossingen erop en een nietje erdoor.

Vaak zijn hele mooie en kwalitatief uitste-

kende websites tot stand gekomen met

allerlei tools en praktische oplossingen.

En we zien ook dat men in de bedrijven

waar de mensen de arbocatalogus kennen

en ook daadwerkelijk gebruiken (36 pro-

cent) erg enthousiast is. Vooral de begrij-

pelijkheid van de aangeboden informatie

wordt geroemd. Vijftig procent van die be-

drijven meldt arbo-verbeteringen: allemaal

het gevolg van de arbocatalogus.

Arbocatalogus

Onbekend maar niet onbemindBegin dit jaar werd het ‘project arbocatalogi’ afgesloten. Is er reden voor vreugde en voldaan achterover leunen?

Arbocatalogus en promotieHet is belangrijk dat de verschillende

branches en individuele bedrijven hun

catalogi (blijven) promoten. Een aantal

bedrijven doet dat door bijvoorbeeld

workshops te organiseren. Een voorbeeld

van een sector die een heel effectieve

manier heeft gevonden om aandacht te

vragen voor veilig en gezond werken is

de metaalsector. Deze sector heeft het

project ‘5x beter’ gestart. Daar zijn zoge-

noemde ‘verbetercoaches’ aangesteld die

langs gaan bij bedrijven om arbo-advies

te geven. Uiteraard vragen zij tegelijk

aandacht voor de arbocatalogus. Kijk voor

meer informatie op: www.5xbeter.nl

Arbocalatogus en de orOndernemingsraden spelen een be-

langrijke rol in het onder de aandacht

brengen van de arbocatalogus. Vandaar

dat CNV Vakmensen ooit een handleiding

voor medezeggenschapsorganen heeft

ontwikkeld: ‘De Arbocatalogus: een nieuw

instrument voor arbobeleid’. Hierin wordt

het belang van een actieve onderne-

mingsraad bij de implementatie van de

catalogus uitgelegd en wordt een aantal

handvatten aangereikt.

11

VAK

KR

ACH

T |

05-

2011

De auteur Jelle Maarten Lof is beleids-

medewerker van CNV Vakmensen. Vragen

en/of opmerkingen mail je naar

j.lof@cnvvakmensen.nl

SubsidiestroomDaarom vindt CNV Vakmensen het ook

belangrijk dat de regering de subsidiestro-

men niet geheel stopzet. De bond wil dat

ook de komende jaren geld wordt ingezet

om de betrokken partijen te stimuleren de

arbocatalogi stevig te promoten in eigen

omgeving.

Staatssecretaris Paul de Krom van Sociale

Zaken en Werkgelegenheid lijkt over de

brug te willen komen. Mits de sociale part-

ners zelf eerst met een gedegen plan ko-

men. “De arbocatalogus vervult een nuttige

rol: werknemers worden actief betrokken

bij het opstellen ervan. De werkvloer kent

de risico’s zelf het beste. Het is mooi dat er

nu 146 catalogi zijn, maar ik zie graag dat

het er meer worden. Daarom wil ik dat de

sociale partners met een concreet voorstel

komen waarin ze aangeven hoe ze dat gaan

doen”, aldus De Krom.

Vakbonden aan zetSociale partners en de branches zijn nu

aan zet. Staatssecretaris De Krom: “De

overheid heeft de afgelopen vier jaar 16

miljoen euro geïnvesteerd in de ontwik-

keling van arbocatalogi. Daarmee is goed

werk geleverd, en een impuls gegeven aan

het belang van veilig en gezond werken. Ik

vind het belangrijk dat hier blijvend werk

van wordt gemaakt, want we zijn er nog

niet. De uitdaging zit hem nu in het verder

uitwerken, uitbreiden en toepassen van

de catalogi. Ik wil dat de arbocatalogus

een praktische handleiding is voor op de

werkplek.”

Zoek jouw arbocatalogusCNV Vakmensen informeert zijn leden

over arbocatalogusnieuws via nieuws-

brieven, via de website (www.cnvvak-

mensen.nl), en ook via onze speciale

website: www.veiligengezondwerken.nl

Op de site www.veiligengezondwerken.

nl kom je via de ‘arbowizard’ (links-

boven op de site) bij een wizard voor

arbocatalogi. Dat is een soort hand-

leiding waarmee je alle beschikbare

arbocatalogi kunt vinden. Op deze

website vind je ook nieuwsberichten

over de totstandkoming van catalogi

in allerlei sec-

toren.

Beleidsmedewer-

ker Jelle Maarten

Lof: “Ik vind zelf

de arbocatalo-

gus in de bouw

duidelijk en overzichte-

lijk weergegeven. Middels http://www.

arbocatalogi-bouwnijverheid.nl/ kom

je op een startpagina die je doorver-

wijst naar verschillende deelsectoren.

Maar ok, echt heel mooi kan ik ‘m niet

noemen. Qua vernieuwing vind ik 5xbe-

ter.nl van de metaalsector een goed

voorbeeld.

Het is leuk om op andere arbosites te

kijken. Veel sites hangen vol met tools

en oplossingen. Neem de arbocata-

logus Kaaspakhuisbedrijf op werken-

kaas.nl. Daar staan bijvoorbeeld snel

vindbaar een hele rij goede ervaringen

met oplossingen om de veiligheid op

de werkvloer te verbeteren. Zoals de

‘aanrijdbeveiliging acculaadstation’.

Ook werknemers uit andere sectoren

kunnen met veel goede ervaringen

hun voordeel doen.”

12

VAK

KR

ACH

T |

05-

2011

De Wajong is de Wet Werk en arbeidson-

dersteuning jongehandicapten. Jonggehan-

dicapten zijn mensen die op jonge leeftijd

al een arbeidshandicap hebben/hadden;

nog vóór ze de arbeidsmarkt betreden.

Wajongers zijn dus niet per se jongeren. De

Wajong-uitkering kan tot 65 jaar blijven. Er

zijn dus ook oudere Wajongers.

MeedoenCNV Vakmensen vindt het belangrijk dat

mensen die aan de kant staan, kunnen

meedoen. In de eerste plaats voor onze

medemensen zelf. Het verschaft hen een

inkomen. Maar de komende jaren wordt

ook in veel sectoren de arbeidsmarkt krap-

per. We kunnen ons niet permitteren talent

langs de kant te laten staan.

WerkervaringsplekkenHet realiseren van werk voor Wajongers is

daarom een speerpunt van CNV Vakmen-

sen. In alle cao’s proberen we afspraken

te maken. Er moeten Wajongers aan het

werk. Werkplekken voor Wajongers moe-

ten bij voorkeur structureel zijn. Tijdelijke

werkervaringsplaatsen zijn welkom, maar

het streven is en blijft dat Wajongers

permanent een arbeidsplaats krijgen. CNV

Vakmensen wil daarom vooral dat Wajon-

gers kansen krijgen om op een gewone

arbeidsplaats aan de slag te gaan.

SupermotivatieWajongers hebben beperkingen. Dat

betekent niet dat ze niet zouden kunnen

werken. Want Wajongers hebben ook mo-

gelijkheden. En niet zelden zelfs ruimere

dan niet-gehandicapten. Ze zijn immers

gewend om oplossingen te bedenken

rondom hun handicap. Creativiteit en

doorzettingsvermogen zijn vaak geziene

kwaliteiten, evenals een supermotivatie.

Wajongers zijn niet per definitie arbeidson-

geschikt. Met de juiste hulp zijn het prima

werknemers. Ze willen graag aan het werk,

meedoen. Voor elke Wajonger is een unie-

ke oplossing nodig. Dit kunnen eenvoudige

hulpmiddelen zijn. Zoals bijvoorbeeld een

rolstoeltoegankelijk pand, aanpassingen

van werktijden, of vormen van ondersteu-

ning bij werkzaamheden.

De auteur is Gerard van Santen, beleidsme-

dewerker van CNV Vakmensen. Vragen en/of

opmerkingen? g.vansanten@cnvvakmensen.nl

Jaap Jongejan: “Veel Wajon-

gers staan aan de kant. Ze

willen graag werken, maar

krijgen amper de kans.

Omdat het in de alledaag-

se praktijk voor Wajongers

vaak moeilijk is om werk

te vinden. Maar als de samenleving vindt

dat Wajongers moeten werken, moeten

ze ook de kans krijgen. Eenzijdig een

financiële prikkel neerleggen werkt niet.

Dat geeft ook een verkeerd signaal. Alsof

Wajongers niet willen en daarom moeten

worden ‘gestraft’. CNV Vakmensen vindt

dat onrechtvaardig, vooral als er niet

meer mogelijkheden worden gecreëerd

om aan de slag te komen. Daarom is

het een van onze speerpunten bij cao-

onderhandelingen: afspraken maken over

arbeidsplaatsen voor Wajongers. En zijn

we heel blij dat dat steeds vaker lukt!”

Werk voor WajongersHet aantal Wajongers stijgt al enkele jaren. Oorzaak: sommige aandoeningen zijn nu beter vast te stellen. Tegelijk

stromen ook vanuit de bijstand meer mensen naar de Wajong. Onder Balkenende scherpte minister Piet Hein Donner de

regels aan, maar het lijkt waarschijnlijk dat het huidige kabinet dat nog niet genoeg vindt. Waarom CNV Vakmensen zich

tegen ingrijpende maatregelen verzet.

Zoek meeZijn er in jouw bedrijf vacatures? Kan

daar een Wajonger werken? Ken jij zelf

een Wajonger die werk zoekt? Mis-

schien kun je het onderwerp bespreek-

baar maken op jouw werk. Het zou

mooi zijn als zo ook van onderaf een

beweging op gang komt. Een beweging

die leidt tot arbeidsplaatsen voor Wa-

jongers. Tot werk voor Wajongers.

Meer informatie: www.uwv.nl / www.cap100.nl

www.cnvjongeren.nli

13

VAK

KR

ACH

T |

05-

2011

Hoewel er nog geen getekend akkoord

is, blijft Jongejan toch positief: “Kijk het

is voor iedereen duidelijk dat we met een

akkoord moeten komen. Want het is een

feit dat we met zijn allen ouder worden.

En dat is mooi, maar we moeten nu wel

maatregelen nemen om ook in de toe-

komst de AOW en het pensioen betaalbaar

te houden. Iedereen heeft recht op deze

oudedagsvoorziening.

Struisvogeltactiek, kop in het zand steken,

brengt dan ook geen oplossing.”

Maar wat zijn nu de belangrijkste aspec-

ten van het voorstel zoals dat er nu ligt?

“Wat ik vooral belangrijk vind is de AOW.

Die wordt voor iedereen zekerder. En dat is

juist belangrijk voor de mensen met lagere

inkomens, voor wie de AOW de belangrijk-

ste inkomstenbron is.

Om ook in de toekomst iedereen

van een pensioen te kunnen

voorzien, levert alleen sparen

onvoldoende op. We moeten

beleggen en daar zitten

risico’s aan vast. Maar

laten we alsjeblieft niet

doen alsof die risico’s

nieuw zijn.

Overigens gaat de

politiek niet over het

pensioen, dat blijft de

verantwoordelijkheid van

werkgevers en werkne-

mers. Ik ben het dan ook niet

eens met de mensen die net

doen alsof de werkgevers hun

risico ontlopen; onzin.”

Hoe gaat CNV Vakmensen over dit ak-

koord in gesprek met de achterban?

“Gezien de ontwikkelingen wil ik graag

opnieuw in gesprek met (kader)leden om de

uitwerking van het akkoord van vorig jaar

met hen te bespreken. Op korte termijn doen

wij hiervoor de uitnodigingen de deur uit.”

Ruzie bij de buren…“Als de buren een avondje ruzie hebben is dat geen probleem. Maar als die niet

ophoudt en van kwaad tot erger gaat, dan heeft uiteindelijk de hele straat er

last van. Dus, ik ben niet blij met de herrie binnen de FNV,” zegt voorzitter Jaap

Jongejan van CNV Vakmensen over de AOW- en pensioendiscussie. Zoals het er

nu uitziet (10 mei 2011) gaat de grootste bond, FNV Bondgenoten, vóór de plan-

nen van de sociale partners liggen.

Kijk voor de recente ontwikkelingen en

de data van de bijeenkomsten regelma-

tig op onze site www.cnvvakmensen.nl

14

VAK

KR

ACH

T |

05-

2011 Kaderdag Apeldoorn

Thema van de kaderdag die districtskantoor Apeldoorn op woens-

dag 5 oktober organiseert, is ‘Duurzame inzetbaarheid’.

Deskundigen geven workshops op het gebied van workability, loopbaan-

traject bouw, zelfroosteren, verantwoordelijkheid voor eigen toe-

komst, communicatie met de achterban en gebruik van

nieuwe media.

Tijdens de kaderdag zijn alle bestuurders aanwezig die van-

uit districtskantoor Apeldoorn werken. Naast verbreding van

kennis, is er ook volop gelegenheid voor ontmoeting. Nadere

informatie volgt begin september. Bel voor meer infor-

matie Judith Goedel of Erna Peters via districts-

kantoor Apeldoorn: 055 52 64 250.

5 oktober

Koninklijk onderscheiden kaderledenOp 29 april jl. ontving Marien Beemer uit Bunnik een koninklijke onderschei-

ding vanwege het vele kaderwerk dat hij heeft gedaan voor CNV Vakmensen.

Voor de bond is Beemer van onschatbare waarde “door zijn enorme kennis

en zijn goede contacten met werknemers en werkgevers”, aldus be-

stuurder Robbim Heins van CNV Vakmen-

sen. Hij mocht Beemer namens de bond

een bos bloemen overhandigen.

Ook G. Westerveen uit Emmeloord

ontving op 29 april jl. een koninklijke

onderscheiding vanwege de vele zeer

uiteenlopende kaderfuncties die hij

heeft vervuld en nog steeds vervult

voor CNV Vakmensen. “De veelheid

aan functies, de duur van de uitoefe-

ning en de wijze waarop hij aan zijn

taken invulling geeft, maken zijn

prestaties uitzonderlijk.”

In Memoriam

Heer, ik wil Uw liefde loven,

al begrijpt mijn ziel u niet.

Zalig hij, die durft geloven,

ook wanneer het oog niet ziet.

Schijnen mij uw wegen duister,

zie, ik vraag u niet: waarom?

Eenmaal zie ik al Uw luister,

als ik in Uw hemel kom!

(Gezang 293: 3)

Het bondsbestuur herdenkt met respect de kader-leden van CNV Vakmensen die de afgelopen

maanden zijn overleden.

D. Westerloo, Onderdendam, (73)

W. Fehling, ’s-Gravenhage, (89)

E. Kieneker, Westervoort, (75)

A. Reynhout, Wolphaartsdijk, (84)

E. Wolfswinkel, Epe, (59)

A. Haasnoot, Anna Paulowna, (71)

G.W. Jimmink, Harfsen, (74)

J. Jagt, Enschede, (94)

L. Gravemaker, IJmuiden, (90)

A. Bezemer, Rotterdam, (78)

M.J.J. Koot, Baarn, (70)

A. van der Wal, Kollumerzwaag, (69)

A. de Haan, Heerjansdam, (65)

R. ten Hoor, Oosterwolde FR, (74)

M. Pakkert, Zevenaar, (51)

C. de Geus, Zwijndrecht, (85)

M. van Schoonhoven, Zeist, (77)

R.R.B. Wierts, Kerkrade, (31)

D.A.J. de Liefde, Hoensbroek, (65)

R. Knol, Zwolle, (83)

P. den Oudsten, Terneuzen, (57)

15

VAK

KR

ACH

T |

05-

2011

In elke Vakkracht belichten we een dienst of service van CNV Vakmensen. Hoe is de service opgezet en met welke

uitdagingen krijgen medewerkers te maken? Kortom, een kijkje in de organisatie via de achterkant. In deze derde

aflevering: CNV Belastingservice.

Het is een van de oudste en bekendste CNV-diensten: het invullen van belastingpapieren voor leden. “Tegenwoordig gaat alles digitaal.”

“We doen dit al zo’n veertig jaar, en er is nog steeds grote behoefte

aan”, zegt Anja van der Laan, manager van CNV Ledenservice. “Zo-

dra half december de lijnen opengaan, loopt het storm. Veel leden

willen graag op tijd een afspraak maken.”

Lat ligt hoogElk jaar organiseert CNV Belastingservice zo’n 500 belastingzit-

tingen, verspreid over het hele land. In kerkzaaltjes, verenigings-

gebouwen, op roc’s. Ongeveer duizend vrijwilligers helpen dan bij

het invullen van in totaal meer dan 31.000 aangiften. Ook niet-

leden (elk jaar ongeveer 500) maken gebruik van de service. “Die

maken we op de zittingsdag natuurlijk wel meteen lid”, lacht Elly

ten Brink, landelijk coördinator van CNV Belastingservice. Zij is

verantwoordelijk voor de organisatie, die elk najaar begint met de

scholing van nieuwe vrijwilligers. “We hebben dan zo’n 100 tot 150

nieuwe mensen, met

wie we een persoonlijk

intake houden. We leg-

gen de lat bewust hoog;

tenslotte zijn de invul-

lers wel het visitekaartje

van het CNV.”

Zij krijgen een training

van zes dagdelen en

lopen het eerste jaar stage onder

begeleiding van ervaren invullers. “Alle

invullers krijgen in januari nog een verplichte training van vier dag-

delen, om goed op de hoogte zijn van de laatste ontwikkelingen.”

Petje afIn februari starten de eerste zittingen, die doorlopen tot half april.

“Het is altijd weer prachtig om zo’n zaal binnen te komen”, vindt

Anja. “Een rustige sfeer, toegewijde invullers, tevreden leden. Dan

besef je: dit is een mooie en waardevolle

CNV-dienst, waarbij veel leden direct in

contact komen met het CNV.”

Elke aangifte wordt gecontroleerd door een

tweede invuller en in het bijzijn van de leden

digitaal verstuurd. De leden krijgen hun

aangifte daarna mee op een usb-stick. “De

ontwikkelingen gaan snel, alles gaat tegen-

woordig digitaal”, zegt Elly. “Dit jaar kunnen

leden ook zelf digitaal een afspraak maken

voor een zitting. Erg handig.”

CNV Belastingservice na veertig jaar nog steeds populair

“Invullers zijn ons visitekaartje”

Tek

st K

ees

de V

os

AD

VER

TEN

TIE