VACCM

De veilige en duurzame winkel

VACCM

De veilige winkel

Veiligheid van een winkel wordt door verschillende onderdelen bepaald:– arbeidsomstandigheden– criminaliteit– calamiteiten.

arbeidsomstandigheden

criminaliteit

calamiteiten

Arbowet

sociale veiligheid

risico’s lopen, herkennen en voorkomen

overval

diefstal en fraude

vals geld

brand

agressie

VACCM

Arbowet

Arbowet

– Arbeidsomstandighedenwet of Arbowet verplicht bedrijven om te zorgen voor goede arbeidsomstandigheden.

– Doel van de wet is om ongevallen en ziekten, veroorzaakt door werk, te voorkomen.

Veiligheid

Om het risico op ongevallen te verminderen moet elke winkel veiligheidsmaatregelen nemen.

Gezondheid

– Arbeidsomstandigheden kunnen invloed hebben op de gezondheid van medewerkers.

– Er zijn verschillende factoren uit de omgeving die invloed op de gezondheid hebben.

soort factor voorbeeld

fysischgeluid, mechanische trillingen, schokken,straling, werkomgeving en elektriciteit

chemisch

psychisch

lichamelijk

biologisch

brandbare en giftige stoffen

dieren, planten, bacteriën en schimmels

tillen van zware lasten en repeterendebewegingen

te hoge werkdruk en te veel stress

Welzijn

– Medewerkers voelen zich goed in het bedrijf.

– Goede maatregelen voor de veiligheid en gezondheid van de medewerkers dragen bij aan hun welzijn.

Wetgeving arbeidsomstandigheden– Arbowet

– kaderwet

– Arbobesluit– uitwerking Arbowet

– arboregeling– verdere uitwerking Arbobesluit.

Arbowet

– normen waaraan werkgever en werknemer zich moeten houden

– voorbeeld verplichting werkgever

– ontwikkelen en uitvoeren van arbobeleid

– opstellen en uitvoeren van RI&E en een plan van aanpak

– zo veel mogelijk voorkomen en beperken van eentonige en tempo-gebonden werkzaamheden

– voorkomen en beperken van zware ongevallen door gevaarlijke stoffen

– op juiste manier gebruiken van machines, toestellen, transportmiddelen en andere hulpmiddelen

– niet verwijderen van aangebrachte beveiliging op machines

– meewerken aan voor medewerkers georganiseerde voorlichting en onderwijs

voorbeelden verplichtingen werknemers

Naleving en invulling van de Arbowet door de werkgevers en werknemers wordt door de arbeidsinspectie gecontroleerd.

Arbeidstijdenwet

– Hoe lang mag een werknemer werken?

– Wanneer heeft hij recht op pauze?– Werktijden kennen vier grenzen:

– hoogstens 12 uur per dienst– niet meer dan 60 uur per week– in een periode van 4 weken gemiddeld

niet meer dan 55 uur per week– in een periode van 16 weken

gemiddeld niet meer dan 48 uur per week.

VACCM

Risico’s lopen, herkennen en voorkomen

Risico’s in kaart brengen

Elke werkgever moet onderzoeken of het werk risico’s voor de gezondheid van zijn medewerkers oplevert: een risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E).– risico’s inventariseren en

beoordelen– plan van aanpak (PvA) opstellen

Veiligheidssignalen

– verbod– gebod– waarschuwing– verwijzing

– verbodsbord

– gebodsbord

– waarschuwingsbord

– reddingsbord

– boord voor brandbestrijding

Veiligheidsmaatregelen

Nemen van een aantal eenvoudige maatregelen bij je werkzaamheden verhoogt je veiligheid.

Bukken, tillen, dragen en reiken

– Houd je rug zo recht mogelijk.– Leg goederen bij het inpakken of

controleren op een plaats waar je goed bij kunt.

– Gebruik de aanwezige hulpmiddelen op de juiste manier.

– Til geen goederen die zwaarder zijn dan 23 kilo.

– Vraag om hulp als je zwaar en/of veel moet tillen.

Tillen en dragen

– Veiliger om rolcontainers en pallettrucks te duwen in plaats van te trekken.

– Te lang zitten en staan is belastend voor je lichaam. Wissel daarom zoveel mogelijk af.

– Houd je altijd aan de bedienings- en schoonmaakinstructies van snij- en zaagmachines en andere gereedschappen en machines.

– Pas goed op met reinigings- en desinfecteermiddelen.

EHBO

Weet wat je moet doen bij een ongeluk of calamiteit.

– Wie is de BHV’er?– Waar is de verbanddoos?– Waar bevinden zich de

brandblussers en hoe werken ze?

– Waar zijn de nooduitgangen?

VACCM

Sociale veiligheid

Omgeving van de winkel

– Houd de winkelomgeving schoon.

– Werk samen met gemeente, politie, brandweer en andere winkeliers.

In de winkel

– Overzichtelijke, opgeruimde winkel geeft een veilig gevoel.

– Huisregels dragen bij aan de veiligheid van een winkel, bijvoorbeeld:– winkelmandje verplicht– maximaal drie kledingstukken

in de paskamer– niet roken.

Pesten

– Plagen is een eenmalige handeling waarbij je een grap uithaalt die niet kwetsend is.

– Plagen kan uitlopen op pesten.– Pesten is het door een of

meerdere personen macht uitoefenen op iemand die zich niet kan verdedigen.

Verschillen plagen en pesten

plagen

grap

gelijkwaardig

afwisseling tussen plageren geplaagde

meestal een tegen een

kortdurend

spontaan

pesten

altijd dezelfde pester en gepeste

kwetsen

meestal groep tegen een

ongelijk

langdurend

gepland

Maatregelen tegen pesten

– Herken het pesten, dan kun je er wat tegen doen.

– Zeg altijd dat je pesten niet accepteert.

– Praat erover met iemand die je vertrouwt.

– Neem contact op met de OR, bedrijfsarts, vakbond of klachtencommissie.

In een pestprotocol staat welke maatregelen een werkgever heeft genomen om pesten tegen te gaan.

Ongewenst gedrag

– intieme vragen– suggestieve opmerkingen– betasten– chantage– aanranding

Bij ongewenst gedragStel duidelijk je grenzen.– Geef duidelijk aan dat de dader moet stoppen.– Houd schriftelijk gebeurtenissen bij.– Ga na of anderen dezelfde problemen hebben.– Praat met een vertrouwenspersoon.– Bekijk de klachtenregeling.– Bij verkrachting of aanranding altijd aangifte

doen.– In het uiterste geval kun je naar de rechter

stappen.– Voor ondersteuning kun je een beroep doen op

Slachtofferhulp Nederland.

VACCM

Vals geld

Chartaal geld

– munten en bankbiljetten– wettig betaalmiddel– vanwege

veiligheidsoverwegingen weigeren veel winkels briefjes van 100, 200 of 500 euro.

Controle op echtheid

– Het moet stevig aanvoelen en knisperen

– Als je met je vingers over het biljet gaat, dan voel je reliëf.

watermerkdoorzichtcijfer veiligheidsdr

aad

hologram

hologramoptisch variabele

inkt

Hulpmiddelen

– uv-lamp– vergrootglas– moneychecker– infraroodlamp– apparaat dat met een lampje

of een geluid aangeeft dat een biljet echt is.

VACCM

Diefstal en fraude

Diefstal

Plegers van diefstal zijn:– eigen personeel– klanten– derden.

50%

40%

10%

personeel

klanten

derden

Maatregelen om diefstal door eigen personeel te

voorkomen

– Stel duidelijke regels voor het kopen van artikelen voor eigen gebruik.

– Wijs iedere nieuwe medewerker op de huisregels.

– Maak interne criminaliteit bespreekbaar door het er tijdens werkoverleg over te hebben.

– Laat medewerkers nooit afrekenen bij de kassa in bijzijn van familieleden of vrienden.

– Controleer de inhoud van de jassen en tassen van medewerkers regelmatig, maar onverwacht.

– Geef medewerkers verantwoordelijkheid over hun eigen werk.

– Betrek medewerkers bij het bedrijf.– Meld diefstal onmiddellijk bij de

leidinggevende.

Diefstal door derden

Personen die niet in de winkel werken, maar er wel moeten zijn voor hun werk.

Maatregelen om diefstal door derden tegen te gaan.

– Houd de achterdeur gesloten als er geen medewerkers in de buurt zijn.

– Begeleid derden naar de locatie waar ze moeten zijn.

– Noteer wie er wanneer binnenkomt en wie wanneer de winkel verlaat.

Diefstal door klanten

Meenemen van een artikel uit de winkel zonder er voor te betalen.

Maatregelen om diefstal door klanten te

voorkomen– Begroet een klant bij binnenkomst.– Observeer de klant.– Spreek een klant, die lang voor een

schap staat, aan.– Signaleer een verdachte klant.– Gebruik de hulpmiddelen die in de

winkel zijn aangebracht.– Zorg ervoor dat alle

beveiligingssystemen goed werken.

Een dief op heterdaad betrappen

– Als je een dief op heterdaad betrapt, mag je hem aanhouden.– heterdaad: op het moment dat er

een strafbaar feit wordt gepleegd.– aanhouden: tegenhouden,

verhinderen verder te gaan.

– Je moet de dief wel zo snel mogelijk overdragen aan de politie.

Preventieve maatregelen

tegen criminaliteit– organisatorische

maatregelen– technische maatregelen

VACCM

Overval

Voorkomen van een overval

Maatregelen die winkels nemen om een overval te voorkomen:

– buit beperken– duidelijk maken dat er niets te

halen valt– op verdacht gedrag letten– medewerkers inzetten.

RAAK

Houd je bij een overval aan de RAAK-formule:– Rustig blijven– Aanvaarden van de bevelen en

deze opvolgen– Afgeven van het geld waar om

gevraagd wordt– Kijken en proberen een goed

signalement op te nemen voor de politie.

Signalement

– beschrijving van het uiterlijk en kleding van een persoon

– volgende kenmerken zijn het makkelijkste te beschrijven:

– postuur– haar, huid en ogen– kleding en bijzonderheden.

Na de overval

– Waarschuw de politie via 112.– Doe de deur op slot zodat er

geen klant meer in of uit kan.– Winkels kunnen een beroep

doen op Slachtofferhulp Detailhandel.

– Soms is er pas na enkele dagen begeleiding nodig.

VACCM

Brand

Brandpreventie en brandbestrijding

– Brandpreventie is het treffen van voorzorgsmaatregelen om brand te voorkomen of te beperken.

– Brandbestrijding is het doven van een brand of het voorkomen dat een brand uitslaat.

Oorzaken van brand

– kortsluiting– laten aanstaan van een

elektrisch apparaat– verouderde elektrische

installatie– verouderde gas- en

ketelinstallatie– criminele oorzaak– blikseminslag

Acties bij brand

– Waarschuw de BHV’er en alarmeer de brandweer.

– Isoleer de brand door de ruimte af te sluiten en de toevoer van gas en elektriciteit te stoppen.

– Blus een kleine brand eventueel zelf.

Brandblusmiddelen

– Brand kan alleen ontstaan als er zuurstof, een brandbare stof en ontbrandingstemperatuur aanwezig is.

– Verwijder je een van deze componenten, dan dooft het vuur.

Bekendste blusmiddelen zijn:

– blusdeken/branddeken– water– blusapparaat.

Bedrijfshulpverlening

Vier belangrijke taken van een BHV’er zijn:– eerste hulp verlenen– brand bestrijden– alarm slaan– medewerkers en klanten

evacueren.

Calamiteitenplan

– veiligheidsplan waarin staat wat er moet gebeuren in geval van een calamiteit

– bevat ook alle belangrijke namen en telefoonnummers en de plaatsen waar belangrijke spullen liggen.

Ontruimingsplan

– Bij een ontruiming verlaat iedereen zo snel mogelijk het pand.

– Iedereen gaat naar een verzamelpunt dat is aangewezen door de BHV’er.

– Wat er bij een ontruiming allemaal moet gebeuren en wie daarvoor verantwoordelijk is staat in het ontruimingsplan.

VACCM

Agressie

Agressief gedrag

Probeer bij agressief gedrag de situatie in de hand te houden door:– rustig te blijven, je correct te

gedragen en geen geweld te gebruiken

– niet met een agressieve klant in discussie te gaan

– ervoor te zorgen dat er collega’s in de buurt zijn.

STOP-regel

Houd je bij agressie die tegen jou persoonlijk is gericht aan de STOP-regel.

– Stoom afblazen– Tot de orde roepen– Opnieuw beginnen– Passen bij herhaling

VACCM

Verpakkingen en afval

Verpakking

– primaire verpakking– verkoopverpakking

– secundaire verpakking– verzamelverpakking

– tertiaire verpakking– transportverpakking

Verwijderingsbijdrage

– Bij aankoop van bepaalde apparaten betaalt de klant een verwijderingsbijdrage.

– Deze bijdrage wordt gebruikt om de kosten te dekken voor het inzamelen en verwerken van deze apparaten.

Consumenten kunnen oude apparaten op twee manieren inleveren:

– oud-voor-nieuwregeling: de consument koopt een nieuw apparaat en kan zonder bijbetaling het oude apparaat inleveren

– consument kan het oude apparaat inleveren bij de reinigingsdienst van de gemeente.

Emballage

– verpakkingsmateriaal dat vaker gebruikt kan worden

– meestal moet je er statiegeld voor betalen

Afval

Je kunt de volgende soorten afval onderscheiden:– papier en karton– plastic– groente-, fruit- en tuinafval (gft)– klein chemisch afval (kca)– glas– tempex (piepschuim)– biologisch afbreekbaar plastic– metaal– overig afval.

Logo’s voorverwerking van afvalkringloop/recycle

papier/kartonkringloop

kunststof

glasbak

klein chemisch afval

zwerfafval

gft-afval

kiemplant

Groene Punt

VACCM

Duurzaam assortiment

Duurzaam assortiment

Een artikel kent 3 fasen:– productie (inclusief vervoer)– gebruik– afval.

Een duurzaam artikel is:– milieuvriendelijk gemaakt of

zonder dwang-/kinderarbeid geteeld

– gaat lang mee, omdat het slijtvast, te repareren of te hergebruiken is

– levert weinig afval op, omdat eventuele resten gerecycled kunnen worden.

Duurzaam produceren

– Ons dagelijks voedsel veroorzaakt zware belasting voor het milieu.

– Productie en vervoer kosten veel energie en leveren afval op.Twee duurzame manieren van

produceren door boeren en telers zijn:

– biologische landbouw– biologisch-dynamische landbouw.

VACCM

Energie besparen

Energiebesparing

Manieren om te achterhalen hoe je nog meer energie kunt besparen in de winkel zijn:

– maatwerkadvies energiebesparing aanvragen

– energielabel voor gebouwen.

In de winkel kun je energie besparen door verstandig om te gaan met:

– verlichting– verwarming– koelen en vriezen.