UvA-DARE (Digital Academic Repository) Het theater van de ... · Adri Dozy Inv. nr. 91871 Willy...

UvA-DARE is a service provided by the library of the University of Amsterdam (http://dare.uva.nl)

UvA-DARE (Digital Academic Repository)

Het theater van de nieuwe orde : een onderzoek naar het drama van Nederlandsenationaalsocialistenvan der Logt, A.P.A.M.

Link to publication

Citation for published version (APA):van der Logt, A. P. A. M. (2008). Het theater van de nieuwe orde : een onderzoek naar het drama vanNederlandse nationaalsocialisten

General rightsIt is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s),other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open content license (like Creative Commons).

Disclaimer/Complaints regulationsIf you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, statingyour reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please Askthe Library: http://uba.uva.nl/en/contact, or a letter to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam,The Netherlands. You will be contacted as soon as possible.

Download date: 26 Feb 2019

http://dare.uva.nl/personal/pure/en/publications/het-theater-van-de-nieuwe-orde--een-onderzoek-naar-het-drama-van-nederlandse-nationaalsocialisten(0f035d0b-091e-4637-bb90-45192354db9c).html

Archieven

Nationaal Archief, Den Haag: Ministerie van justitie: Centraal Archief van de Bijzondere Rechtspleging (CABR), 1945-1952.Karel Baars Inv. nr. 105417

Inv. nr. 85843 Cilly Bach 2.14.46, inv. nr. 113Martien Beversluis Inv. nr. 110905 Philip la Chapelle Inv. nr. 107220

Inv. nr. 94313 2.14.46, inv. nr. 132

Adri Dozy Inv. nr. 91871 Willy Dunselman Inv. nr. 107378 Louis Felten Inv. nr. 57642 Annie Frauenfelder 2.14.46, inv. nr. 151Jan Hageboud 2.14.46, inv. nr. 160Adriaan van Hees Inv. nr. 94255

Inv. nr. 64269 Henny Kemmler Inv. nr. 105881

Inv. nr. 86307 Jaap van Kersbergen Inv. nr. 90011

Inv. nr. 94074Inv. nr. 20772

George Kettmann jr. Inv. nr. 28 Folkert Kramer Inv. nr. 17972 Cor van der Lugt Melsert 2.14.46, inv. nr. 193Tine Opscholtens Inv. nr. 85472

Inv. nr. 105732 Frans de Prez Inv. nr. 90070. Piet Rienks Inv. nr. 64417 Ko van Sprinkhuijsen Inv. nr. 106095

Inv. nr. 86182

Bibliografie

523

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 523

524 Het theater van de nieuwe orde

Jean Stapelveld Inv. nr. 107344Inv. nr. 86289

Elly van Stekelenburg Inv. nr. 106023Inv. nr. 86131

Jos van Turenhout Inv. nr. 24001Willem van der Veer Inv. nr. 41780

Inv. nr. 86241 Inv. nr. 92142

Carl Veerhoff Inv. nr. 105610Jan C. de Vos jr. Inv. nr. 107735(Jan Christiaan Poolman)Max Wolters Inv. nr. 10760

Ministerie van O&W en Archieven v/d/ Eereraden en Centrale Ereraad voor de Kunst(1939) 1945-1952:2.14.46: 69 Stukken betreffende de zuivering van toneelspelers die werkzaam zijn geweest bij

De Nederlandse Omroep.2.14.46: 71 Collectieve vonnissen van de ereraad inzake individuele toneelspelers.2.14.46: 75 A.M.P. (Ton) van Aelst en Johanna Henriëtte Busch. 1945-1946.2.14.46: 83 Lijst houdende een opgave van door de ereraad behandelde en te behandelen za-

ken.2.14.46: 84 Lijst houdende een opgave van vonnissen van de ereraad.

Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie, Amsterdam:DVK-archief (102) Nationaal Socialistische Beweging (123)Nederlandsch Duitsche Kultuurgemeenschap (175)Nederlandsche Kultuurkamer (104)Nederlandsche Kultuurraad (113)Nederlandsche Omroep (103)Uitgeverij De Amsterdamsche Keurkamer (172)Zwart Front/Nationaal Front (168d)Goedewagen, T. (1949). Hoe ik nationaal-socialist werd en was (autobiografie 1949/50). Niet ge-

publiceerd manuscript.Goedewaagen, T. (1952) Politiek portret van een NSB-er. Niet gepubliceerd manuscript.

Theater Instituut Nederland, Amsterdam:Archief Carel Briels Archief Adriaan HooykaasArchief Gemeentelijk Theaterbedrijf Amsterdam

Het Utrechts Archief, Utrecht: Archief Stadsschouwburg Utrecht 1902-1991 (1132)

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 524

Bibliografie 525

Zelfstandige publicaties met een nationaalsocialistisch karakter

Alles voor het vaderland: programma uitvoering vendel Peter Ton, 1941.Cittert, J. W. van (1943). Geschiedenis van drama en theater in Europa. Amsterdam,Declamatie van kameraad Adriaan van Hees. 5de Hagespraak – Goudsberg Lunteren – 22 zomer-

maand 1940. Tekst van kameraad J.A. van Kersbergen. Leiden, 1940.Deutsches Theater in den Niederlanden: Eröffnungsspielzeit 1942-1943. Z.pl. z.j. [1942] Du Prel, M. Freiherr & Janke, W. (1941). Die Niederlande im Umbruch der Zeiten. Alte und neue

Beziehungen zum Reich. Im Auftrag des Reichskommissars für die besetzten niederländischenGebiete Reichsminister Dr. Seyss-Inquart. Würzburg.

Genechten, R. van (1941). Van den Vos Reynaerde, Ruwaard Boudewijn en Jodocus. Amsterdam.Goedewaagen, T. (1941). Passer en speer. Cultuurpolitieke redevoeringen. Den Haag.Goedewaagen, T. (1943). Passer en speer. Tweede reeks. Den Haag. Hees, A. van (1940). Nieuw toon eel voor een nieuw publiek. Leiden.Heyting, A. (1941). Het Nederlandsche tooneel in de branding. Den Haag.Kersbergen, J.A. van (1942). Lichtkogels. Utrecht.Kettmann jr., G. (1949). Op zoek naar een haven. Tussen kapitalisme en commu nisme, 1928-1948.

Z. pl.. (Onuitgegeven manuscript, in 1999 uitgegeven als Leven in tweespalt).Kettmann jr., G. (1999). Leven in tweespalt. Twee publicaties van de nationaal-socialist George

Kettmann. Ingeleid en verantwoord door Louis Feron en Willem Huberts. Capelle aan denIJssel.

Keurjaarboek 1932-1942. Met een keur van werkstukken van vele auteurs in ons fonds. Amsterdam,1942.

Lindeman, L. (1940). Het nationalisme van de NSB. Een documentaire over het tijdvak 1931-Zomer1939. Utrecht.

Lindeman, L. (19412). Het socialisme van de NSB. Een documentaire over het tijdvak 1931-Zomer 1939.Utrecht

Lokhorst, M. van (1942). Cultuur en Ontspanning. Opbouw-serie. Den Haag.Moens, W. (19412). Nederlandsche letterkunde van volksch standpunt gezien. Brugge.Mussert, A. (1941). De Nationaal-Socialistische Beweging in Nederland en de cultuur. Rotterdam.Mussert, A. (2005). De NSB in oorlogstijd. De offergang voor Volk en Vaderland. In: Mussert, A. Na-

gelaten bekentenissen. Verantwoording en celbrieven van de NSB-leider. [Ed. G. Groeneveld],Nijmegen.

NSB, De nationaal-socialistische beweging 1931-1945. Ons koninkrijk en de Tweede Wereldoorlog3. [samenstelling: R. Kok]. Zwolle, 2006. 3 DVD-box.

Nufer, W. [Ed.] (1942). Zur Eröffnung des Deutschen Theaters in den Niederlanden im November1942. Den Haag.

Opvoering van het communistisch, godslasterlijk tooneelstuk “de beul” onder bescherming van deOverheid. Nationaal-socialistische brochure. Z. pl., z.j. [1935/1936].

Primo, F. (1942). Leven en werken van Gerhart Hauptmann. In: Theaterreeks, nr. 3. Amsterdam.Primo, F. (1941). Theater en dans. Den Haag.Zomer-Zangfeesten der NSB. [voorw. R. van Genechten; samenst. der gesproken en voorgedragen

teksten: Adriaan van Hees] Utrecht, 1942.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 525


Artikelen in nationaalsocialistische periodieken

[Anoniem] De kunst van den leugen. Volk en Vaderland, 3 september 1937.[Anoniem] De kunstenaar in de NSB. Ontwakend volk. 15 juli 1937, 14-17.[Anoniem] De Nederlandsche cultuur en haar mogelijkheden in de toekomst. Het Nationale Dag-

blad, 12 maart 1941.[Anoniem] De toekomst van ons tooneel. Volk en Vaderland, 6 augustus 1937.[Anoniem] De tooneelschrijfkunst in Nederland. Het Nationale Dagblad, 25 augustus 1941.[Anoniem] De Voortrekkers. Een nieuw tooneelgezelschap onder leiding van Adriaan van Hees.

Het Nationale Dagblad, 9 november 1940.[Anoniem] Duitsche belangstelling voor Nederlandsch tooneel’. Het Nationale Dagblad, 19 de-

cember 1940.[Anoniem] Een jong tooneel met een jongen geest. Vraaggesprek met Jan C. de Vos jr. Het Na-

tionale Dagblad, 11 maart 1943.[Anoniem] Eerste gewestelijk bureau der Kultuurkamer geopend. Het Nationale Dagblad, 30 no-

vember 1942.[Anoniem] Het tooneel moet spiegel van ons volk zijn. Het Nationale Dagblad, 10 april 1941.[Anoniem] Is nationaal tooneel mogelijk? De zweep kermt. Alarm, 3 juni 1936.[Anoniem] Jan Eekhout over het letterkundig leven in Nederland. Het Nationale Dagblad, 24 fe-

bruari 1944.[Anoniem] Jonge tooneelkrachten slaan de handen ineen. Het Nationale Dagblad, 3 juni 1940.[Anoniem] Kam. Goedewaagen over de taak der Nederlandsche Kultuurkamer. Het Nationale

Dagblad, 30 mei 1942, 3-4.[Anoniem] Kunstenaars op zoek naar eenheid. Het Nationale Dagblad, 29 juni 1940.[Anoniem] Naar een Nederlandsche Cultuur. De Wolfsangel. 1936: 1-3. [Anoniem] Nationaal-socialisme en Kultuur. Ontwakend volk, 15 oktober 1937, 84-85.[Anoniem] Nederlandsche Kultuurraad, het kultureele geweten van ons volk. Installatierede van

den Rijkscommissaris. Het Nationale Dagblad, 12 februari 1942.[Anoniem] Nieuw tooneel in nieuwen tijd. Het Nationale Dagblad, 18 juni 1941 [Anoniem] Nieuwe perspectieven voor het rederijkerstooneel. Het Nationale Dagblad, 4 april 1942.[Anoniem] Prof. Goedewaagen spreekt. Bij de tweeden verjaardag van zijn departement.’ Het Na-

tionale Dagblad, 25 november 1942.[Anoniem] Rederijkerstooneel. Het Nationale Dagblad, 6 nov. 1942.[Anoniem] Tooneel geen stiefkind meer. Oprichting van een of meer Staatsgezelschappen te

wachten. Het Nationale Dagblad, 27 maart 1941, 1 en 3.[Anoniem] Tooneelkunstenaars naar het Arbeidsfront. Het Nationale Dagblad, 4 juli 1940.[Anoniem] Tooneelspelers-heden. Het Nationale Dagblad, 29 juli 1941.[B.] Ontwikkeling van een landelijke cultuur in Nederland. Ontwakend volk, 15 mei 1939, 251-257.[d.P.] Tooneel in den Haag. Het Nationale Dagblad, 3 december 1940.[D.R.] De Dietsche Landen. Ontwakend volk, 1938: 230-236.[H.B.W.] Kultuurstrijd Groot-Nederlandsche Gedachte. Ontwakend Volk, 1940-1941: 26-28.[M.] Over volksche kunst. Nieuw Nederland. 1937-1938: 390-392.[Plm.] Het Nederlandsche volksdrama. Nederlandsch Dagblad, 16 juli 1941.[R.] Geest, bloed en bodem. Ontwakend Volk, 1939-1940: 18-21.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 526

Bibliografie 527

[v. H.] Bloed en bodem. Ontwakend volk. 1940-1941: 267-270.[W.] Kunst en maatschappij. Nieuw Nederland. 1939: 458-474.Aken, L. van, Wat is de cultuur? Volk, maandschrift voor Dietsche kunst en kultuur, 1938-1939: 2-7.Albers, M.O. Tooneel voor de jeugd. Nieuw Nederland, 1941-1942: 554-559.Bartling, D. Vorm en inhoud der kunst. De Schouw, 1943: 57-58, 195-197, 227-229 en 303-305.Bergfeld, J. Duitsch theater in Nederland. Het Nationale Dagblad, 3 februari 1942.Beversluis, M. Rondom den omroep. Opmerkingen over het hoorspel, I. Het Nationale Dagblad,

11 februari 1942. Beversluis, M. Rondom den omroep. Opmerkingen over het hoorspel, II. Het Nationale Dagblad,

12 februari 1942.Beversluis, M. Rondom den omroep. Declamatorium en voordracht III. Het Nationale Dagblad,

17 februari 1942. Bongenaar, J. Het theater der handpoppen in Nederland. De Schouw, 1944: 211-212.Bongenaar, J. Naar een Nederlandsch dorpstheater. De Schouw, 1944: 256-257.Bongenaar, J. Rond het volksche luisterspel. De Waag, 1944: 156.Bontkes, T.E. Een cultureele taak voor het Nederlandsch nationaal-socialisme. Nieuw Nederland.

1935-1936: 739-744.Bontkes, T.E. Op Nederlandsche wijze. Ontwakend volk. 1940-1941: 169-177.Boreel de Mauregnault, J.A. Iets over volksche kunst. Ontwakend volk, 1942: 22-23.Boreel de Mauregnault, J.A. Revolutie tot de laatste consequenties. Ontwakend volk, 1943: 8-10.Boreel de Mauregnault, J.A. Shakespeare-première te Amsterdam. Het Nationale Dagblad, 20 juni

1944.Boreel de Mauregnault, J.A. Volksche Cultuur. Ontwakend volk, 1943: 27-28.Boreel de Mauregnault, J.A. Wat is er met ons tooneel? Het Nationale Dagblad, 19 februari 1944.Buys, H. Cultuurwending. De Waag, 1942: 1062.Delsing, J. De Jood als ontbindend element der cultuur. Nieuw Nederland, 1942: 142-160.Delsing, J. Ras en kunst. De Waag, 1942: 894.Delzaire, P. Zuid-Limburg, een ware tooneelgaard. De Schouw, 1944: 26-28.Drees, L. Duitsche letterkunde onder volkschen invloed. Volk, maandschrift voor Dietsche kunst

en kultuur, 1937-1938: 90-95.Eberl, H. De eenheid der Europeesche cultuur. Nederland. Maandblad voor het geestesleven in Ne-

derland, Duitschland en elders, 1943: 337-344 en 372-380.Eberl, H. Europeesche cultuurphilosophie. Nederland. Maandblad voor het geestesleven in Neder-

land, Duitschland en elders, 1943: 81-89.Frans, W. Duitsche letteren van dezen tijd. De Nieuwe Gids, 1942: 225-233, 433-444 en 1943: 21-29

en 88-99.Frans, W. Onze Nederlandsche Kultuur. VII De ondergang van het Tooneel. Het nieuwe volk, 1941

(3), 3.Frans, W. Onze Nederlandsche Kultuur. VIII. De neergang van Theater tot amusement. Het nieu-

we volk, 1941 (4), 3.Frans, W. Onze Nederlandsche Kultuur. IX. De ondergang van Tooneel en Theaterkritiek. Het

nieuwe volk, 1941 (5), 3.Gerdes, E. Over Kultuurpolitiek. De Schouw, 1943: 179-181.Glotzbach, A. Boekbespreking van Het kan verkeeren. De Schouw, 1943: 53.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 527


Goedewaagen, T. De Nederlandsche Kultuur in Europa. De Schouw, 1942: 409-411.Goedewaagen, T. Rede van prof. dr. T. Goedewaagen. De Schouw, 1942: 217-224.Goedewaagen, T. Wedergeboorte, een inleidend woord. De Schouw, 1942: 1-2.Goedhuys, W. Kultuur-apparaat gereed. De Waag, 1942: 893.Goedhuys, W. Zuivering der cultuur. De Waag, 1942: 1.Haas, J. de, De fakkel brandt weer, wij dragen haar hoog. De Schouw, 1942: 60-61.Haepers, F. Tooneelproblemen in Zuid en Noord. Volk en kultuur, 26 september 1942, 2-3 en 3 ok-

tober 1942, 3-4.Haighton, W. H. Cultuur en macht. Nederland, Maandblad voor het geestesleven in Nederland,

Duitschland en elders, 1943: 217-221.Hallen, E. van der, Verantwoording. In: Volk, maandschrift voor Dietsche kunst en kultuur, 1935-

1936: 2-4.Hees, A. van, De oplossing van het dilettanten-probleem. Het Nationale Dagblad, 5 maart 1941. Hees, A. van, Naar een nieuw Nederland. Het Nationaal Dagblad, 6 juni 1940.Hees, A. van (1941). Tooneel in dezen tijd I. Ontwakend Volk, 5 (1), 24.Hees, A. van (1941). Tooneel in dezen tijd II. Ontwakend Volk, 5 (2), 25 en 27.Hees, A. van (1942). Tooneel in dezen tijd III. Ontwakend Volk, 6 (3), 24.Hees, A. van (1942). Tooneel in dezen tijd IV. Ontwakend Volk, 6 (4), 25.Hees, A. van, Tooneellisten en de gilde-ordening. De Schouw, 1942: 282-283.Hertog, N.H. den, De basis van onze kultuur. Het Nationale Dagblad, 11 november 1942.Hertog, N.H. den, Het wezen der kultuur. Het Nationale Dagblad, 12 november 1942.Hertog, N.H. den, Wij protesteeren! Ergerlijk tooneelmisbruik zelfs in dezen tijd. Het Nationale

Dagblad, 17 november 1942.Heyting, A. Om zijn en niet zijn. De Waag, 1945: 43 en 46.Heyting, A. Tot beter begrip van mijn werk. In: Eyck, J. van Harald de skalde. Tragi-Komedie in

Vijf Bedrijven en een Tusschenspel. Z. pl. Z.j. (KB, Den Haag).Heyting, A. (1942). Witte van Haemstede van Drs. J.W. van Cittert. [z.pl.]. Gestencilde brochure,

uitgegeven door de Bond van Nederlandsche Tooneelschrijvers.Kettmann jr., G. Het onderwerp in de kunst. De Waag, 1943: 619.Kettmann jr., G. Omwille van het leven. Amsterdam, [z.j.].Kierdorff, W.G. De plaats van het hoorspel. De Schouw, 1944: 405-407.Klomp, H.M. Kunst en overheid. De Waag, 1941: 362-363.Koch, G. Avant-garde in den Nederlandschen Arbeidsdienst. Front-Theater baant nieuwe wegen.

De Waag, 1944: 293. Koch, P. Kunstcritiek en kunstbeschouwing. De Waag, 1941: 167. Koch, P. Notities over Kunst, Kunstenaar en Samenleving. De Waag, 1941: 70.Koch, P. Over de kunst. De Waag 1 augustus 1940: 368.Koster, S. Tooneel te Londen. De Waag, 1937: 331, 399-400.Kramer, H. Een nationale taak voor ons Nederlandsch tooneel. De Waag, 1940: 561.Kuitenbrouwer, H. Volk en Kunst. De Bundel 1937-1938: 194-198.Ledeboer van Westerhoven, L.F. (1943). Tooneel in dezen tijd. Ontwakend Volk, 7 (1), 19.Ledeboer van Westerhoven, L.F. (1942). Tooneel in nationaal-socialistische geest. Ontwakend volk.

6 (12), 28.Made, J.A. van der, Aangaande artistiek fatsoen. De Waag, 1944: 411.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 528

Bibliografie 529

Made, J.A. van der, De schrijver en zijn tijd. Nogmaals kunst en politiek. De Waag, 1942: 950-951.Made, J.A. van der, Mogelijke voortzetting van tachtig? De Waag, 21 januari 1944.Made, J.A. van der, Nogmaals volksche kunst. De schrijver en zijn tijd. De Waag, 1942: 1234-1235Made, J.A. van der, Wegen naar een volksche kunst. De Waag, 1942: 1202-1203.Modderman, E.J. Kunst is volksch. Volksche wacht, 1941-1942: 204-207. Modderman, S.B. Duitsch, Nederlandsch-Germaans. De Waag, 1942: 1433.Modderman, S.B. Periculum in mora. Om de Nederlandsche cultuur. De Waag, 1942: 1464.Modderman, S.B. Volksch. De Waag, 1942: 881.Nachenius, J.C. Plaats en taak van den kunstenaar in de nieuwe gemeenschap. Volksche Wacht,

1941-1942: 20-25.Naken, P. Kunst en gemeenschap. Volk en kultuur, 15 november 1941, 2-3.Nije, G. Nederlandsche Kultuurraad en Kultuurkamer. De Waag, 1942: 116-117.Nobel, J de, Het geheim van het publiek. Het Nationale Dagblad, 11 januari 1944.Otto, E. Europeesche beschaving, Germaansche kultuur. De Schouw, 1943: 116.Otto, E. Het offer der kunst. De Schouw, 1943: 5-7.Otto, E. Kultureele revolutie. De Schouw, 1943: 508-510.Pictorius. Ontaarde kunst. De Waag, 1939: 526-527.Ponteyne, J. De schrijver en de oorlog. De Hollandsche Post, juni 1941, 168-170.Poortere, A. de, De kunstenaar in de gemeenschap. Volk en kultuur, 30 augustus 1941, 8-10. Poortere, A. de, Kultuur en politiek. De kulturele ordening in Noord-Nederland. Volk en kultuur.

27 september 1941, 2-4.Poortere, A. de, Kunst en werkelijkheid. Volk en kultuur, 22 november 1941, 2-3.Poortere, A. de, Overheid en kunst. Volk en kultuur. 18 oktober 1941, 2-4.Prez, F. de, Het tooneel en de tooneelschrijfkunst. Het Nationale Dagblad, 15 september 1941.Prez, F. de, Het Volks-tooneel nu en straks. Het Nationale Dagblad, 7 augustus 1941.Primo, F. Een nationaal tooneel voor Vlaanderen. De Waag, 1940: 43. Primo, F. Kritische verwarring. De Nederlandsche tooneelschrijver in de klem. De Waag, 1942:

1387-1388.Primo, F. Tooneel en politiek. De Schouw, 1942: 199.Primo, F. Volksch tooneel. De Schouw, 1942: 18-19. Ranitz, S.M.S. de, Autonomie in de Nederlandsche Kultuurkamer. De Waag, 1942: 863Ranitz, S.M.S. de, De totale oorlog en de kultuurwerker. De Schouw, 1943: 113-114.Ranitz, S.M.S. de, Organische opbouw van de kultuurkamer. De Schouw, 1943: 4-5.Roels, A.B. Kultuur en natuur. De Schouw, 1943: 211-212. Roels, A.B. Kultuur en politiek. De Schouw, 1943: 253-254.Roels, A.B. Kultuur en rijk. De Schouw, 1943: 362-363. Sassen, A.J.M. De Nederlandsche Kultuurkamer. Haar strijd en vrede. De Schouw, 1942: 73-74.Sassen, A.J.M. Een volk en zijn beschaving. De Bundel, 1937-1938. 2-11.Sassen, A.J.M. Kunstenaar en Kultuurkamer, ontmoeting met den Groningschen schrijver Ger

Griever. De Schouw, 1942: 520-521.Sassen, A.J.M. Volk en tooneel. De weg, weekblad van Nationaal Front, 30 november 1940. Schlimme, G. August Heyting, een nationaal dichter. De Waag, 1940: 317.Schlimme, G. Het tooneel in den nieuwen staat. De Waag, 1940: 417.Schlimme, G. Volkstooneel. De Waag, 1941: 751.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 529


Snijder, G.A.S. Beschaving, Cultuur en Kultuur. Volksche wacht, 1941-1942: 3-9.Snijder, G.A.S. Gestalt und Gestaltung der niederländischen Kultur. In: Prel, M. du & Jancke W.

(1941). Die Niederlande im Umbruch der Zeiten. Alte und neue Beziehungen zum Reich. (131-138). Würzburg.

Spanjaard, D.J.H.W. De Kultuurkamer als beroepsstandorganisatie. De Schouw, 1944: 533-536.Spanjaard, D.J.H.W. Normen tot toelating tot de Kultuurkamer. De Schouw, 1943: 16-17.Stellwag, J.A. De Nederlandsche Kultuurkamer als verschijnsel van dezen tijd. De Waag, 1942:

1244-1245.Stellwag, J.A. De Nederlandsche Kultuurkamer en de tooneelschrijver. De Schouw, 1942: 490-492.Thijssen, L. Het rederijkerstooneel. De Schouw, 1942: 104-105.Tol, A.E. van den, De taak der kunst-critiek. De Waag. 1940: 383.Vansina, D. Wat nu? Volk, maandschrift voor Dietsche kunst en kultuur, 1935/36: 5-6. Velde, A. van de, Massadramatiek. Volk, maandschrift voor Dietsche kunst en kultuur, 1938-1939:

106-113 en 155-159.Ven, Th.L. van der, De toekomst der Europeesche cultuur. De Waag, 1944: 62-63.Vercnocke, F. Dichter en Volk. De Bundel, 1937/1938: 32-36, 120-124 en 164-168.Vercnocke, F. Volksche letteren. Volk, maandschrift voor Dietsche kunst en kultuur, 1938/1939: 33-

37, 89-94, 99-102 en 152-154.Vermost, J. Kunstenaar en gemeenschap. Volk en kultuur. 19 juni 1943: 382-383.Vertommen, K. Volk en kunst. Volk, maandschrift voor Dietsche kunst en kultuur, 1935-1936: 17-

22.Vos jr. Jan C. de, De kunstenaar en het heden. De taak van den staat. Het Nationale Dagblad, 31

maart 1943.Vos jr. Jan C. de, Invloed van de joden op de kultuur van het Nederlandsche tooneelleven. Maand-

blad van de Nederlandsche-Duitsche kultuurgemeenschap, augustus 1943, 16-18.Vos jr. Jan C. de, Het gilde van theater en dans. De Schouw, 1942: 208-209.Vos jr. Jan C. de, Het Noord-Hollandsch Tooneel. Maandblad van de Nederlandsche-Duitsche kul-

tuurgemeenschap, februari 1943. 13-14.Vries, H. de, De nationale gedachte in de cultuur. Volk, maandschrift voor Dietsche kunst en kul-

tuur. 1937-1938. 325-331.Vries, J. de, De Germaansche achtergrond van onze cultuur. Nederland. Maandblad voor het

geestesleven in Nederland, Duitschland en elders. 1943. 57-64 en 89-95.Vries, J. de, Kunstenaar en gemeenschap. De Schouw, 1942: 361-363.Weer, M.C. ter, Over het begrip cultuur. De Schouw, 1942: 576-578.Weersma, W. De cultureele taak van het tooneel. De Waag, 1939: 131.Weersma, W. De keerzijde van ons tooneel. De Schouw, 1944: 473-475.Weersma, W. En wat nu met het theater? De Waag, 1940: 340-341.Weersma, W. Ons nationaal tooneel. De Waag, 1940: 703.Weersma, W. Tooneel in dienst van het volk. De Schouw, 1943: 434-435.Weersma, W. Van oud en nieuw. De Schouw, 1944: 51.Weersma, W. Vernieuwing van ons tooneel. De Waag. 23 maart 1939: 204.Weersma, W. Volkstooneel. De Schouw, 1944: 218.Weersma, W. Waarheen met het Nederlandsch tooneel? De Waag, 1941: 657-658.Weersma, W. Wat ontbreekt er aan ons tooneel? De Schouw, 1943: 637-638.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 530

Bibliografie 531

Wiers, W.J. Het gilde voor theater en dans. En nu ter zake…. De Schouw, 1942: 237.Wiers, W.J. Tooneelcritiek. De Schouw, 1943: 96-97.Wiers, W.J. Vicieuse cirkels. De Schouw, 1942: 400-401.Wigersma, [?] Volk, staat, natie en cultuur. De Waag, 1939: 376-377.Wolters, M. Acteurs voor het eerst met vacantie. De Waag, 1942: 1104-1105.Wolters, M. De poppenkast, verwaarloosd tooneel. De Schouw, 1942: 889-890 Wolters, M. Gerhart Hauptmann 80 jaar. Zijn tooneelwerk in Nederland. De Waag, 1942: 1408-

1409.Wolters, M. Het liefhebberijtooneel. De Schouw, 1944: 464.Wolters, M. Het Nederlandsche repertoire. De Waag, 1944: 596.Wolters, M. Het Nederlandsche tooneel in oorlogstijd. De Schouw, 1943: 369-375.Wolters, M. Opbouw of afbraak? De Waag, 1942: 1460-1461.Wolters, M. Tooneel, critiek en volk. De Waag, 1943: 365. Wolters, M. Tooneel en dans. De Waag, 1943: 27-28. Wolters, M. Tooneel en school. De Waag, 1941: 713.Wormer, E. De Nederlandsche psyche en de cultuurpolitiek van heden. De Schouw, 1942: 257-258.

Nationaalsocialistische periodieken

Agrarische post: hoofdorgaan van het Nederlandsch Agrarisch Front, 1940-1941.Alarm: weekblad voor Den Haag en omstreken der Nationaal Socialistische Beweging, 1934-1937.Arbeid: uitgave van het Nederlandsch Verbond van Vakvereenigingen, 1941-1945.De Bat-ouwe: kringblad van district 17 van de NSB, 1941-1942.De Bezem: fascistisch weekblad voor Nederland, 1927-1935.De boekerij. Tijdschrift uitgegeven door de Amsterdamsche Keurkamer, 1934.De Bundel: nationaal cultureel maandblad, 1937-1938.De Daad: orgaan van de Kring Amsterdam der Nationaal Socialistische Beweging, 1933-1944. De Fascist: officieel orgaan van den Algemeenen Nederlandschen Fascistenbond, 1932-1934.De Hollandsche post: voor vrije religie, nationale staatkunde, kultuur en economie, 1934-1943.De Kameraad: kringblad voor den kring Maastricht der N.S.B. in Limburg, 1942-1944.De Loods: Kring Utrecht, Nationaal Socialistische Beweging, 1934-1936.De Misthoorn: onafhankelijk en onpolitiek orgaan tot wering van den joodschen invloed : offici-

eel orgaan van het Comité tot Bestudeering van het Joodsche Vraagstuk, 1938-1942De Nationaal-Socialistische Vrouw: 1940-1942.De Nederlandsch-Duitsche Kultuurgemeenschap: maandblad der Nederlandsch-Duitsche Kul-

tuurgemeenschap, 1941-1944.De Nederlandsche Nationaal-Socialist: officiëel orgaan van de Nationaal-Socialistische Neder-

landsche Arbeiderspartij NSNAP, 1933-1941.De Nieuwe Gids: tweemaandelijksch tijdschrift voor letteren, kunst en wetenschap, 1941-1943.De Noorderstorm: strijdblad van district II der N.S.B., 1941-1943.De Opstand: districtsblad voor het District Noord-Brabant der N.S.B., omvattende de Kringen:

Bergen op Zoom, Breda, Eindhoven, ’s-Hertogenbosch, Oss en Tilburg, 1941-1944.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 531


De Oranjepost: weekblad voor Gelderland en Overijssel der Nederlandsche Socialistische Bewe-ging in Nederland, 1933-1936.

De Schouw: orgaan van de Nederlandsche Kultuurkamer, gewijd aan het kultureele leven in Ne-derland, 1942-1945

De Stormklok: districtsblad N.S.B. district 23, 1940-1944.De Stormklok: strijdorgaan voor gewest VIII der Nationaal Socialistische Beweging, 1937.De Stormmeeuw: orgaan van de Nationale Jeugdstorm, 1934-1945.De Strijd: Nationaal Socialistische Beweging in Nederland : Kringen Alkmaar en Schagen, 1935-

1941 (losse exemplaren).De Toorts: districtsblad van district 16 der NSB, 1942.De Waag: algemeen cultureel, politiek en economisch weekblad voor Nederland, 1937-1945.De Weg: nationaal weekblad / Nationaal Front, 1940-1941.De Werker: weekblad voor het district Utrecht van de Nationaal-Socialistische Beweging der Ne-

derlanden, 1940-1944.De Wolfsangel: strijdblad voor Nederlandsch volksbewustzijn, 1936-1938.Der vaderen erfdeel: strijdblad van de Werkgemeenschap voor Volkskunde, 1938-1939.Dietbrand: maandschrift onder leiding van Wies Moens, 1933-1939.Groot Nederland: letterkundig maandschrift voor den Nederlandsche stam, 1941-1944.Haagsch Maandblad, 1941-1944.Het Hakenkruis: officieel strijd-orgaan der Nationaal-Socialistische Nederlandsche Arbeiders-

Partij, 1932-1934, (losse exemplaren).Het Nationale Dagblad, 1936-1945.Het Nieuwe Volk: nationaal-socialistisch weekblad – strijdblad der NSNAP, 1940-1941. Jongeren marcheeren: jongeren maandblad / Nationaal Socialistische Beweging, Kring Haarlem,

1933-1934.Kameraadschap, maandblad voor de medewerkers van het Departement van Volksvoorlichting

en Kunsten, 1941-1943.Kring-nieuws: kringblad der Nationaal-socialistische Beweging Kring Utrecht, 1937-1940, (losse

exemplaren).Maas en Merwe: orgaan van de Nationaal-Socialistische Beweging in Nederland, Kring Dordrecht,

1934-1944.Nederland:maandblad voor het geestesleven in Nederland, Duitschland en elders,.1939-1944Nederlandsch Vrouwenleven. Tijdschrift voor de Nederlandsche Vrouw. 1942-1943.Nieuw Nederland: maandblad voor economie, staatkunde en cultuur, 1934-1945.N.S.B. nieuws: Kringblad van de kring IJmuiden der Nationaal-Socialistische Beweging in Ne-

derland, 1933.Ons Kringnieuws: halfmaandelijksch orgaan van den Kring Den Haag der Nationaal-Socialistische

Beweging in Nederland, 1933, (losse exemplaren).Ontwakend volk: maandblad tot vorming van den Nederlandsche geest, 1937-1944.Onze taak: wekelijksche mededeelingen aan de leden van district 24 Den Haag, 1938-1945.Schoon Schip!: strijdblad van de kringen 6, 18, 19, 51, 52, 53, 65 van het zuidelijk gedeelte van het ge-

west Zuid-Holland der Nationaal-socialistische Beweging in Nederland, 1935-1937.SS-Vormingsbladen voor Nederland, 1942-1945.Storm (Storm SS): blad der Nederlandsche SS, 1941-1945.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 532

Bibliografie 533

Van Honk: weekblad voor de Nederlandsche werkers in Duitschland, 1941-1945.Volk: maandschrift voor Dietsche kunst en kultuur, 1935-1941.Volk en kultuur: weekblad voor Volkse Kunst en Wetenschap, 1941-1944.Volk en Vaderland: weekblad der Nationaal-Socialistische Beweging in Nederland, 1933-1945. Volk van Nederland: veertiendaagsche uitgave van de afdeeling propaganda der N.S.B., 1941.Volksche wacht: strijdblad voor Nederlandsch volksbewustzijn, 1939-1944.Vorming: maandblad voor de Nationaal-Socialistische Beweging in Nederland, 1936-1937.Zeeuwsche Stroom: uitgave van de Nationaal-socialistische beweging district 21, Zeeland, 1941-1944.Zuiderstorm: districtsblad van de Nationaal-Socialistische Beweging der Nederlanden in Limburg,

1944.Zwart Front: onafhankelijk orgaan van het Nederlandsch Volksfascisme A.F.N.B., 1934.Zwart Front: weekblad van het Nederlandsch volksfascisme, 1934-1935.Zwart Front: orgaan van het gewest ’s-Hertogenbosch-Eindhoven van de A.F.N.B., 1933-1940. Zwart Rood Banier: verbindingsorgaan van de districten Salland en Twenthe der N.S.B., 1941-1942.

Toneelteksten

[Anoniem] Brabantsch praatje. De Opstand, Districtsblad voor het District Noord-Brabant derN.S.B., omvattende de Kringen: Bergen op Zoom, Breda, Eindhoven, ’s Hertogenbosch, Oss enTilburg, 15 maart, 12 juni en 1 september 1944

[Anoniem] De drie getrouwen of hoe men in een demo-liberalen staat carrière maken kan. ZwartFront, 24 september 1934.

[Anoniem] Dialoog. Jan Salie en z’n krantje. De Bezem, 5 augustus 1932. [Anoniem] Een telefoongesprek. De Oranjepost, weekblad voor Gelderland en Overijssel der Ne-

derlandsche Socialistische Beweging in Nederland. 26 november 1936.[Anoniem] Het ei van Columbus. Drama in één bedrijf en een naspel. De Bezem, 6 mei 1932.[Anoniem] Kröller en de Ned. Maagd. De Bezem, 25 februari 1933.[Anoniem] Pieternel en Thomasvaer in 1935-1936. Houzee, propagandaweekblad voor het zuiden.

28 december 1935. [Anoniem] Symbool, liberale klets in één bedrijf. De Bezem, 28 februari 1932.[B.v.O] Huisbezoek van den armenraad. Het Hakenkruis, officieel strijd-orgaan der nationaal-so-

cialistische Nederlandsche Arbeiders-Partij. 1 juli 1932. [C.d.B.] Morgenstimmung – à la Grieg. De fascist, 13 augustus 1932.[H.K. (Henk Kuitenbrouwer) en E.N.]. Nieuwjaarswensch van Thomasvaer en Pieternel. De Bun-

del, 1937-1938: 293-294.[R.] Het Utrechtsche hoekje. Flip en Flap. De Bezem, 22 april 1932.[Th. P.] Nieuwjaarswens van Thomasvaer en Pieternel. De Nieuwe Gemeenschap, januari 1935.Bartold, T. Vondel onthuld. De Bundel, 1937-1938: 274-280.Beversluis, M. De Cracht van ’t Landt bestaedt. De Stormmeeuw, 31 maart 1938.Beversluis, M. (1941). Een oud vermakelijk Ganzenspel. (onuitgegeven manuscript).Bilhamer Jzn., D. De menschen van goeden wil. De Bundel, 1937-1938: 562-567.Blaeuwkop, J. De Sint Hypocritus-Vereeniging. De Bundel, 1937-1938: 230-233.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 533


Bolhuis, E.G. van (1940). Ada van Holland. Den Haag. Bolhuis, E.G. van (1942). Storm. In: Keurjaarboek 1932-1942. Met een keur van werkstukken van vele

auteurs in ons fonds. Amsterdam.Cittert, J.W. van (1942). Witte van Haemstede. In: Theaterreeks, nr. 1. Amsterdam.Derks, J. Een troon wankelt. De Nieuwe Gemeenschap, maart, mei, juni en augustus 1934.Erler, O. (1944). Thor’s gast. Amsterdam.Genechten jr., F. van. (1944). De bode van de Thermopylai. Nieuw Nederland. Maandblad voor

Economie, Staatkunde en Cultuur, 11 (1), 61-80.Goedbloed, J. Het Ere-comité. De Bundel. 1937-1938: 489-495.Heyting, A. (1943). Harald de Skalde. In: Theaterreeks, nr. 12/13. Amsterdam.Heyting, A. (1939). Simson, een richter Israëls. Den Haag.Kersbergen, J.A. van (1939). Rebel der Nederlanden. Nieuw Neder land. Maandblad voor Economie,

Staatkunde en Cultuur. 3-24, 109-130, 186-205, 257-278 en 370-387.Kettmann, G. jr. Inge, toneelspel in vier bedrijven met een proloog en een epiloog. Z.pl., z.j. Onuit-

gegeven manuscript.Kettmann, G. jr. Dat is het volk. Archief NIOD, Doc I-882, map p. Gepubliceerd in: Nieuw Ne-

derland, 1938-1939: 243-245.Kettmann, G. jr. De top van het jaar. Archief NIOD, Doc. 882, map i.Kettmann, G. jr. Nieuwjaar, droomspel in één acte. Het Nationale Dagblad, 31 december 1936.Lindner, E. Zestig jaar. De Bundel, 1937-1938: 157-163.Moens, W. (1938). Dietsche jeugd rukt aan. Leuven/Amsterdam.Moesn, W. (1933). Een vlag waait open …. Izegem.Mussolini, B en G. Forzano (1942). Honderd dagen. Onuitgegeven manuscript.Prez, F. de (1942). Het kan verkeeren. In: Theaterreeks, nr. 2. Amsterdam.Prez, F. de (1937). Oranje. Dietbrand, (4), 99-104. Sassen, A.J.M. Kerstmis 1934. In: De Nieuwe Gemeenschap, december 1934, 663-670. Sassen, A.J.M. Kermisspel van Ridder Sint Joris. In: De Bundel, 1937-1938: 329-341. Schreurs m.s.c., J. Het koekoeksjong. Volk, 1938-1939: 232-242, 270-281 en 308-317. Spierings, K. (1943). Dorp in onrust. In: Theaterreeks, nr. 9. Amsterdam.Vercnocke, F. (1940). Dampierre. Een Groeningespel in vijf bedrijven. Antwerpen.Vercnocke, F. Als Roeland luidt. De Bundel, 1937-1938: 80-85.Vries, W. de. Samenspraak en Nieuwjaarswensch van Thomasvaer en Pieternel. Van Honk. Week-

blad voor de Nederlandsche werkers in Duitsland. 25 december 1943.

Luisterspelen

Bijna alle luisterspelen bevinden zich in het archief van de Nederlandsche Omroep (NIOD, Am-sterdam).[Anoniem] De Führer en de boer. Uitgezonden op 20 april 1942.[Anoniem] De hand aan de ploeg. Uitgezonden op 1 mei 1943[Anoniem] Departement van justitie. De economische rechter houdt zitting. Uitgezonden op 20 fe-

bruari 1942.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 534

Bibliografie 535

[Anoniem] Nederlanders ter Heirvaert. (niet uitgezonden).[Anoniem] Staal is macht. Uitgezonden op 16 februari 1943.Beversluis, M. Drieklank van den arbeid. Uitgezonden op 1 mei 1942.Bospoort, D. van de, Aan een heldin – mijn moeder. Mannen van verleden en heden over hun Moe-

der. Uitgezonden op 6 mei 1943.Brabander, J. den, De zwarte handel lokt. Uitgezonden op 5, 12, 19 en 26 augustus 1942, 2, 9 en 16

september 1942. De hele serie is herhaald van 23- 28 november 1942. Brabander, J. den, Maar het bloed stroomt verder … Uitgezonden op 9 februari 1942.Bouman, B. De sociale voorman maakt u wegwijs. Uitgezonden op 11 juni 1943.Broek, M. v.d., Een boer gaat over. Uitgezonden op 15 mei 1943.Christoffel, J. Oude Hanzesteden in het Oversticht. Uitgezonden op 16 juli 1943.Cittert, J.W. van, Witte van Haamstede. Bewerking: W. Hoffman. Uitgezonden op 11 april 1943.Dekker, H. De geschiedenis antwoordt. Uitgezonden op 21 augustus 1942.Genechten, R. van, Jodocus. Bewerking: Paul Hardy. Uitgezonden op 7 juli 1942Groot, F. Patiënt kan niet wachten. Uitgezonden op 13 februari 1943.Hoekstra, J. Geen doode dingen, maar levende herinneringen. Uitgezonden op 28 juli 1942.Hoof, H. van, Avanti, Fascisti. Een herinnering aan: De opmarsch naar Rome. Uitgezonden op 26

oktober 1942.Hoof, H. van, De burcht van Stalin gevallen. (niet uitgezonden).Hoof, H. van, De heldhaftige jeugd van Paul Krüger. Uitgezonden op 26 augustus 1942.Hoof, H. van, Dr. Joseph Göbbels. Een schrijver en strijder voor zijn volk. Een herinnering en een toe-

komstbeeld. Uitgezonden op 28 oktober 1942.Hoof, H. van & Smelik, K. (1943). Twee luisterspelen. In: Theaterreeks, nr. 11. Amsterdam. Kersbergen, J.A. van (samenstelling). Dat zijn werk het onze zij. Uitgezonden op 20 april 1944.Kersbergen, J.A. van, De dood van Baldr. Nationaal archief, CABR, inv. nr. 94074.Kersbergen, J.A. van, Dwang! Nationaal archief, CABR, inv. nr. 94074.Kierdorff, W.G. 24 uur Londen. Uitgezonden op 17 mei 1942. Kettmann, G. Morgenschemer in Amsterdam. Uitgezonden op 6 februari 1942 en 1 januari 1944.Kijser, H. Rembrandt gedagvaard. Bewerking: Paul Hardy. Uitgezonden op 25 augustus 1942.Kortebein, [?] i.s.m. Bazelhof en Roelsema. De vrederechter. Uitgezonden op 11 februari 1942.Kramer, H. Pension Het Stekeltje. Eerste uitzending 23 september 1942.Looks, H. De oude en de nieuwe tijd, een feestelijk hoorspel van den eersten mei 1944. Uitgezon-

den op 1 mei 1944. Odet E. Corruptie. Uitgezonden op 1 december 1942.Popelier, J. Druiven der gramschap. Uitgezonden op 10, 17, 24 en 31 oktober 1942Popelier, J. Jack Johnson contra het recht. Uitgezonden op 17 mei 1942.Rheenen, J. van, Heling. Uitgezonden op 13 november 1942.Sassen, W. Eer zij vergaan. Uitgezonden op 22 juni 1942.Sassen, W. Nederland in nood!… Nederland groot!… Uitgezonden op 25 september 1942.Schot, E.A. Een arbeider oordeelt het verleden. Uitgezonden op 19 april 1942.Sinnighe, J.R.W. Rondom de Meiboom. Uitgezonden op 18 mei 1943.Stache, R. Churchill spreekt. Uitgezonden op 19 maart 1942.Stache, R. Hulp voor Cripps. Uitgezonden op 23 april 1942Stache, R. Politieke handelaars. Uitgezonden op 26 maart 1942.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 535

Stache, R. Zaken doen in Londen. Uitgezonden op 12 maart 1942.Stache, R. & Heydenrooth-Van Boekhoven, [?]. Geallieerden in Londen. Uitgezonden op 21 mei

1942.Stache, R. & Heydenrooth-Van Boekhoven, [?]. Stemmen voor Churchill. Uitgezonden op 28 mei

1942.Smis, G.P. Het vertrouwen. Uitgezonden op 11 februari 1942.Uilenberg, J.J. Familie de Boer. Een donderbui. Uitgezonden op 21 juni 1943.Velde, M. van de, Een radio-hoorspel in woorden. De Daad, 10 oktober 1941.Vries, G. de, Een bom valt. Uitgezonden op 18 februari 1943.Vries, G. de, Is de WA volksvijandig? Bewerking: Jan van Rheenen. Uitgezonden op 25 september

1942.Waterman W. W. Eenvoudig verhaal van een moedig zeeman. Een heldendicht van de zee, gebaseerd

op ‘LA MER’ van Debussy. Uitgezonden op 11 juni 1943.Wetering, Ph. van de, Churchill’s tweede front. Uitgezonden 8 maart 1943.Wildevuur, H.B. Op voor een nieuwe toekomst. De Glorie van den Arbeid. Uitgezonden op 18 ok-

tober 1942.Wouwenaar, H. ….En zo is de jeugd uit de stad. Uitgezonden op 22 maart 1944.Zutphen, F. van, Rumoer in Michigan. Uitgezonden op 10 augustus 1943.

Toneelrecensies

[Anoniem] Alles of niets. De Waag, 1944: 27.[Anoniem] De Amsterdamsche Stadsschouwburg in het nieuwe seizoen. Cinema & Theater, 22

(35), 21.[Anoniem] De dag die komt door het tooneelgezelschap Fascio. Utrechtse courant, 23 december

1933. [Anoniem] De dag die komt. Fascistisch tooneelspel in den Schouwburg opgevoerd onder rui-

me belangstelling. Utrechts nieuwsblad, 23 december 1933. [Anoniem] De ghesellen van den spele geven Elckerlyc. Het Nationale Dagblad, 16 juni 1942.[Anoniem] De kunst van den leugen. Volk en Vaderland, 3 september 1937.[Anoniem] De Voortrekkers. De stormklok, 15 september 1941. [Anoniem] De vreemdeling van Antoon Coolen te Aken opgevoerd. Het Nationale Dagblad, 16

april 1937. [Anoniem] Een Nederlandsch stuk voor den Nederlandschen Omroep. Leeuwarder Courant, 21

maart 1942.[Anoniem] (1934). Fascio: De dag die komt. Kringnieuws, 1 (10), 3.[Anoniem] Gruwelpropaganda op Nederlandsch tooneel. Het Nationale Dagblad, 12 oktober 1937. [Anoniem] Hauptmann’s Beverpels uit de kamer gehaald. Cinema & Theater, 22 (48), 10 en 17.[Anoniem] Het theaterseizoen. Het Nationale Dagblad, 9 oktober 1942.[Anoniem] Het voorste legioen. Het Nationale Dagblad, 11 november 1936. [Anoniem] Mevrouw Capet. Tooneelspel van Marcelle-Maurette. Het Nationale Dagblad, 24 no-

vember 1942.


11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 536

Bibliografie 537

[Anoniem] Misselijk blijspel. Het nieuwe volk, 2 november 1940.[Anoniem] Niet voor de poes. Vroolijk spel uit het volksleven. Het Vaderland, 3 maart 1941.[Anoniem] Niet voor de poes. De Voortrekkers. Haarlem’s Dagblad, 29 januari 1941.[Anoniem] Niet voor de poes. De Voortrekkers in de Harmonie. Leeuwarder Courant, 18 no-

vember 1940. [Anoniem] Nieuw Tooneel. Tooneelgroep ‘De Voortrekkers’ in den Stadsschouwburg. Volk en

Vaderland, 3 oktober 1941.[Anoniem] Noord-Hollandsch Tooneel: Jonkvrouw de la Seiglière. Nieuwe Rotterdamsche Cou-

rant, 1 februari 1944.[Anoniem] Revue Hoe was het, hoe is het, hoe wordt het? De Stormklok, 18 maart 1942.[Anoniem] Stralende dageraad. De Waag, 1938: 1114.[Anoniem] Tooneelgezelschap Fascio: De dag die komt. Het Centrum, 23 december 1933.[Anoniem] Tooneelstukken in streektaal. Algemeen Handelsblad, 31 juli 1942.[Anoniem] Uit het verdorven Florence. Cinema & Theater, 23 (39), 6-7.[Anoniem] Volkstooneel en volksch tooneel. De Voortrekkers introduceren den Oldenburgschen

Bouber. Rotterdams nieuwsblad, 17 februari 1941.[Anoniem] Vrouwenzand. Een belofte voor de toekomst. Cinema & Theater, 23 (9), 4-5. [B.v.E.] Don Carlos van Schiller. Het Nationale Dagblad, 21 februari 1940.[Ddt] Peer Gynt in den Amsterdamschen Stadsschouwburg. Het Nationale Dagblad, 8 oktober

1940.[Ddt] Shakespeare’s Hamlet. Het Nationale Dagblad, 13 november 1940. [d.P.] Centraal Tooneel. Ze wisten wat ze wilden. Het Nationale Dagblad, 31 maart 1941. [d.P.] Het Residentietooneel. De storm van Shakespeare. Het Nationale Dagblad, 11 maart 1941. [d.P.] N.V. Het Nederlandsch Tooneel. ‘Driekoningenavond’. Het Nationale Dagblad, 31 maart

1941.[E.] Fräulein Else. Het Nationale Dagblad, 30 maart 1937.[F.K.] L’Arlesienne. Het Nationale Dagblad, 31 maart 1941.[H.p] (1942). Grootsche plannen. Het Deutsche Theater in den Niederlanden begint zijn taak. Ci-

nema & Theater, 22 (31), 4-5.[J.J.H.] De Voortrekkers melden zich! Groot succes voor het N.V.V. te Leeuwarden. Het Natio-

nale Dagblad, 20 november 1940. [L.] De lachspiegel des levens. Het Nationale Dagblad, 26 oktober 1937. [L.] Verveling van het einde der eeuw. Het Nationale Dagblad, 4 oktober 1937. [M.] De oude-jaars-balans. De Waag, 1941: 13.Baan, [?]. Mevrouw Capet. Tooneelspel van Marcelle Maurette. Het Nationale Dagblad, 24 no-

vember 1942. Biltz, K.P. Ein Jahr Deutsches Theater in den Niederlanden. Maandblad der Nederlandsch-Duits-

che Kultuurgemeenschap, 1943: 5-9.Bongenaar, J. Van plankenland. Volk en bodem, maart 1943: 650-651.Boorder, Tj. de (1943). Die Glückskandidat bij het Rheinisches Theater. Cinema & Theater 24 (23),

14.Boorder, Tj. de (1943). Het tweede Duitsche Theater debuteert te Arnhem met Schön ist die Welt.

Cinema & Theater 23 (17), 19.Boreel de Mauregnault, J.A. De catastrophe der zelfzucht. Het Nationale Dagblad, 28 februari 1944.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 537


Boreel de Mauregnault, J.A. Molière en wij. Het Nationale Dagblad, 18 januari 1944.Boreel de Mauregnault, J.A. Première van Blauwbaard’s achtste vrouw. Het Nationale Dagblad,

4 september 1944.Boreel de Mauregnault, J.A. Première van De Infanten. Het Nationale Dagblad, 11 april 1944.Boreel de Mauregnault, J.A. Thema met variaties. Het Nationale Dagblad, 14 februari 1944.Boreel de Mauregnault, J.A. Vlot blijspel in Amsterdamschen Stadsschouwburg. Het Nationale

Dagblad, 20 maart 1944. Braak, M. ter, ‘De Beul’ en godslastering. Het Vaderland, 6 december 1935.Braak, M. ter, ‘De Beul’ van Par Lagerkvist. Het Vaderland, 20 november 1935.Braak, M. ter, ‘De Beul’ van Par Lagerkvist. Van novelle tot tooneel. Het Vaderland, 18 november

1935.Braak, M. ter, De dag die komt van George Kettmann jr. Het Vaderland, 5 januari 1934. Braak, M ter, De Jonge Spelers: Professor Mamlock, tooneelspel van Friedrich Wolf. Het Vader-

land, 20 maart 1936.Braak, M. ter, De stad van God, een drama van Frans de Prez. Het Vaderland, 24 april 1936. Braak, M. ter, Een spel van Vlaamsche geestdrift. Het Vaderland, 24 en 26 september 1935.Braak, M. ter, Oranje, tooneelspel van Frans de Prez. Het Vaderland, 23 december 1936.Braak, M. ter, Staf Bruggen en zijn werk. Het Vaderland, 24 september 1935.Braak, M. ter, Tijl Uilenspiegel, een tweede bewerking. Het Vaderland, 2 november 1935.Brouwer, A. Rose Bernd in de Harmonie. Leeuwarder Courant, 6 april 1943.Campert, J. Van droom en daad. De Waag, 1938: 138. Capit, L.J. (1944). De kringloop der kleimoedigheid. Cinema & Theater, 4 maart 1944, 10.Capit, L.J. (1943). De troubadour van Loosdrecht. Een geslaagd Nederlandsch blijspel. Cinema &

Theater 23 (19), 6-7. Capit, L.J. (1942). Het klopte wèl met Daar klopt iets niet. Cinema & Theater 22 (34).Capit, L.J. (1942). Mooie Juultje van Volendam. Cinema & Theater 22 (24), 14.Capit, L.J. (1942). Mottige Janus in Carré. Cinema & Theater 22 (38), 13.Capit, L.J. (1942). Pomarius. Vermack zonder leeringhe! Cinema & Theater 22 (37), 5. Capit, L.J. (1943). Publiek geheim. Cinema & Theater, 23, 29 oktober 1943, 7.Capit, L.J. Westerman & Zn, een sterk stuk van Nederlandsche origine. Cinema & Theater, 24 de-

cember 1943.Creyghton, J. Pantoffelhelden. Nieuwe Brabantsche courant, mei 1944.Delsing, J. (1944). Maastricht’s tooneelleven. Cinema & Theater, 25 maart 1944, 13.Eelaart, A.W.A. van den, Eindelijk … werk. Limburger koerier, 1 september 1941.Enkelaar, C. (1942). Wittebroodsweken. Cinema & Theater, 22 (47), 4.Etman, A. Shakespeare’s Veel leven om niets. Het Nationale Dagblad, 16 juni 1944.Fidelio. Adam in ballingschap. Het Nationale Dagblad, 13 oktober 1942. Fidelio. Het meisje van Arels (l’Arlesiènne). Het Nationale Dagblad, 11 maart 1941.Fidelio. Mariken van Nimweghen. Het Nationale Dagblad, 17 februari 1943.Glavimans, A. (1944). Als mannen liegen. De Kluchtspelers weer op het goede spoor. Cinema &

Theater, 24 (6), 15. Glavimans, A. (1944). Die vier Gesellen bij het Deutsches Theater. Cinema & Theater, 24 (44), 5.Glavimans, A. (1944). Fr. Hebbel’s Gyges bij het Residentie Tooneel. Cinema & Theater, 24 (1), 7. Glavimans, A. (1944). Het lied van alle tijden. Cinema & Theater, 24 (44), 15.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 538

Bibliografie 539

Glavimans, A. (1943). Ik moet met je trouwen. Hans Nesna’s nieuwe blijspel heeft succes bij FransDumée. Cinema & Theater, 23 (41), 15.

Glavimans, A. (1944). Jonkvrouw de la Seiglière. Cinema & Theater, 24 (7), 10.Glavimans, A. (1943). Kinder, kinder. Cinema & Theater, 23 (21), 8.Glavimans, A. (1944). Leer om leer bij het Residentie Tooneel. Cinema & Theater, 24 (26), 2.Glavimans, A. (1944). Rotterdamsche amateurs brachten Hendrikje Stoffels van Jos. Janssen. Ci-

nema & Theater, 24 (23), 6.Glavimans, A. (1942). Voerman Henschel bij het gezelschap Jacques van Bijlevelt en Octave van

Aerschot. Cinema & Theater, 22 (49), 14.Graaf, Chr. de (1943). Antigone, dochter van Oedipus. Cinema & Theater, 23 (11), 4-5.Graaff, Chr. de, Beatrijs gedramatiseerd. Hooykaas’Ghesellen van den Spele in den Utrechtsen

Kloosterhof. De Schouw, 1942: 310-311.Graaf, Chr. de (1942). Blijspelen van oud-Holland. Kleist en Asselijn bij het Amsterdamsche Thea-

terbedrijf. Cinema & Theater, 22 (38), 14-15.Graaff, Chr. de, De doodstrijd der romantiek. Baty’s tooneelbewerking van Madam Bovary. De

Schouw, 1942: 215-216.Graaf, Chr. de (1942). De IJsheiligen. Cinema & Theater, 22 (44), 22-23.Graaf, Chr. de (1942). De klucht van den braven moordenaar. Vlaamsch blijspel bij het Centraal

Tooneel. Cinema & Theater, 22 (18), 14.Graaf, Chr. de (1943). De Spaansche Brabander weer op de planken. Cinema & Theater, 23 (19),

4-5.Graaf, Chr. de (1943). Een Noorsche Elckerlyc: Peer Gynt. Cinema & Theater, 23 (3), 16.Graaf, Chr. de (1943). Gerhart Hauptmann’s Voor zonsondergang. Cinema & Theater, 23 (3), 19.Graaf, Chr. de. Hauptmann zonder etiket. Bij de opvoering van Rose Bernd. De Schouw, 1942: 557-

558.Graaf, Chr. de (1942). Het Wiener Burgtheater speelde Torquato Tasso. Cinema & Theater, 22 (21),

9-11. Graaf, Chr. de (1943). Ibsen’s Spoken bij het Amsterdamsch Gemeentelijk Theaterbedrijf. Cine-

ma & Theater, 23 (9), 6-7. Graaf, Chr. de (1942). Kilometerpaal 7,4. Cinema & Theater, 22 (35), 15-16.Graaf, Chr. de (1942). Mevrouw Capet in den Amsterdamschen Stadsschouwburg. Cinema &

Theater, 22 (47), 14-15.Graaf, Chr. de (1943). Romantiek van Hauptmann: Het droomspel Elga. Cinema & Theater, 23 (4),

2.Graaf, Chr. de (1942). Tusschen liefhebberij- en beroepstooneel. Cinema & Theater, 22 (21), 14-15.Graaff, Chr. De, Voorvaderlijk leven ten tooneele. De gebroken kruik en Jan Klaaz bij het Am-

sterdamsche Theaterbedrijf. De Schouw, 1942: 477-478. Gravesande, G.H. ’s-. Een buitengewone vrouw. Het Vaderland, 3 december 1943.Groot, IJ. de, Rose Bernd. Cinema & Theater, 22 (46), 7.Groot, IJ. de (1942). Watersport. Cinema & Theater, 22 (39), 7.Groot, IJ. de (1942). Witte van Haemstede herleeft. Het debuut van het Noord-Hollandsch Too-

neel. Cinema & Theater, 22 (38), 16. Haan, G.F. de (1942). In den Ouden Gaper. De Schouwspelers spelen voor Vreugde en Arbeid. Ci-

nema & Theater, 22 (43), 11.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 539


Hees, A. van, Artisteningang. Ondergaand tooneel. Het Nationale Dagblad, 25 april 1937.Hees, A. van, De klokkengieter. Een nieuw spel van den Brabander Antoon Coolen. Het Natio-

nale Dagblad, 30 januari 1937.Hees, A. van, Een Zuidafrikaans stuk. Het Nationale Dagblad, 12 februari 1937.Hees, A. van, Henry Bernstein: Het hart. Het Nationale Dagblad, 7 november 1936. Hees, A. van, Het nest. Mantel der liefde moet innerlijke voosheid verbergen. Het Nationale Dag-

blad, 4 februari 1937.Hees, A. van, In Holland staat een huis – een onmogelijke voorstelling. Het Nationale Dagblad,

23 december 1936.Hees, A. van, Lorelei 1937, import van decadent liberalisme uit Engeland. Het Nationale Dagblad,

17 februari 1937.Hees, A. van, Met Sint Juttemis. Het Nationale Dagblad, 6 januari 1937.Hees, A. van, Nederlandsch tooneelstuk ‘De Zondaar’ oogst verdiend succes’. Het Nationaal Dag-

blad, 25 november 1941.Hees, A. van, Onschuldige meisjes. Het Nationale Dagblad, 3 november 1936.Hees, A. van, Prof. Hiob Prätorius. Het Nationale Dagblad, 10 november 1936.Hees, A. van, Staatsvijand nr. 1. Het Nationale Dagblad, 21 april 1937. Hees, A. van, Stervend tooneel. Het Nationaal Dagblad, 21 januari 1937. Hees, A. van, Witte ziekte. Na het ‘eerste’ tooneelgezelschap te Amsterdam ook dat te Den Haag

in buitengewonen dienst van Moskou. Het Nationale Dagblad, 25 mei 1937.Hertog, N.H. den, Adam in ballingschap. Het Nationale Dagblad, 28 december 1942. Hertog, N.H. den, Als de klok waarschuwt… Het Nationale Dagblad, 29 maart 1943.Hertog, N.H. den, Als ’t water wast. Drama van Max Halbe opgevoerd door Het Residentie Too-

neel. Het Nationale Dagblad, 12 oktober 1943.Hertog, N.H. den, Antigone van Sophocles. Treurspel van het Noordsche noodlot. Het Nationa-

le Dagblad, 9 maart 1943.Hertog, N.H. den, Beatrijs. Het Nationale Dagblad, 11 september 1943.Hertog, N.H. den, Bredero’s Spaanschen Brabander. Het Nationale Dagblad, 4 mei 1943.Hertog, N.H. den, De IJsheiligen in den Amsterdamschen Stadsschouwburg. Het Nationale Dag-

blad, 3 november 1942.Hertog, N.H. den, De klucht van den gehangene. Het Nationale Dagblad, 19 oktober 1943.Hertog, N.H. den, Dorp in onrust. Het Nationale Dagblad, 9 februari 1943. Hertog, N.H. den, Een buitengewone vrouw. Het Nationale Dagblad, 30 november en 1 decem-

ber 1943.Hertog, N.H. den, Een slecht stuk krijgt ovaties. Het Nationale Dagblad, 20 april 1943.Hertog, N.H. den, Gysbrecht van Aemstel. Het Nationale Dagblad, 3 januari 1944.Hertog, N.H. den, Hamlet. Het Nationale Dagblad, 2 december 1943.Hertog, N.H. den, Madame Bovary. Geen voorbeeld doch symptoom. Het Nationale Dagblad, 29

oktober 1942. Hertog, N.H. den, Mademoiselle Panama. Het Nationale Dagblad, 30 november 1943. Hertog, N.H. den, Mariken van Nieumeghen. Het Nationale Dagblad, 23 juli 1943.Hertog, N.H. den, Noah of den ondergang der eerste weerelt. Het Nationale Dagblad, 18 oktober

1943.Hertog, N.H. den, Op glad ijs. Het Nationale Dagblad, 22 juni 1943.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 540

Bibliografie 541

Hertog, N.H. den, Peer Gynt van Ibsen. Vlucht uit de totaliteit. Het Nationale Dagblad, 1 juni 1943.Hertog, N.H. den, Recensie Als ’t water wast. Het Nationale Dagblad, 12 oktober 1943.Hertog, N.H. den, Spoken van Ibsen. Het Nationale Dagblad, 24 december 1942. Hertog, N.H. den, Twee edellieden van Verona van Shakespeare bij Het Noord-Hollandsch Too-

neel. Het Nationale Dagblad, 30 april 1943. Hertog, N.H. den, Vrouwenzand. Het Nationale Dagblad, 25 februari 1943.Hertog, N.H. den, Volksvoorstelling van Maria Stuart. Het Nationale Dagblad, 5 november 1942.Hertog, N.H. den, Wittebroodsweken. Jan C. de Vos in een glansrol. Het Nationale Dagblad. 22

maart 1943.Heyting, A. Waar twee kijven. De Schouw, 1943: 386.Hielkema, W. Noord-Hollandsch Tooneel, Jonkvrouw de la Seiglière. Leeuwarder Courant, 3 fe-

bruari 1943. Hulsekamp, J.T. (1943). Gedaanteverwisseling van De Friesche bruid. Nieuwe Nederlandsche ope-

ra’s. Cinema & Theater, 23 (4), 11-12.Hulsekamp, J.T. (1943). Goethe’s Ifigeneia in Tauris. Cinema & Theater, 23 (12), 16-17.Hulsekamp, J.T. (1944). Hauptmann’s Elga bij het Deutsches Theater. Cinema & Theater, 24 (1),

6. Kessens, [?]. Rose Bernd. Lochemse Courant, 3 augustus 1943.Keulers, P.H. Das Theater für Nordholland in Haarlem eröffnet. Deutsche Zeitung in den Nie-

derlanden, 22 september 1942.Keulers, P.H. Grossmutter Wendenkron. Erstaufführung des Nordholländischen Theaters. Deuts-

che Zeitung in den Niederlanden, 8 januari 1943.Konig, J. Luisterspelers voor het voetlicht. Het kan verkeeren …. In den Stadsschouwburg. Het

Volk, 24 maart 1942.Koops, M.S. (1943). Wittebroodsweken bij het Noordhollandsch Tooneel. Cinema & Theater, 23

(14),7.Lammers, L. Een ‘ooievaar’ in den Princesseschouwburg. Het Nationale Dagblad, 19 april 1944.Lammers, L. Roelvink’s Freuleken bij het Residentie-Tooneel. Het Nationale Dagblad, 13 april

1944. Ledeboer van Westerhoven, L.F. Première van Shaws Candida. Het Nationale Dagblad, 1 juni 1944.Modderman, S.B. Adam in ballingschap. De Waag, 1942: 1347.Modderman, S.B. Der Richter von Zalamea. De Waag, 1943: 348-349.Modderman, S.B. Dorp in onrust. De Waag, 1943: 93.Modderman, S.B. Het Bochumer Theater speelt Minna von Barnhelm. De Waag, 1941: 591.Modderman, S.B. In nieuwe banen? Het Noord-Hollandsch Tooneel opent zijn poorten. De

Waag, 1942: 1299-1300. Modderman, S.B. Kabale und Liebe. De Waag, 1943: 154-155.Modderman, S.B. Maria Stuart van Schiller. De Waag, 1941: 575.Modderman, S.B. Prins Friedrich von Homburg. De Waag, 1943: 636.Modderman, S.B. Rose Bernd, Hauptmann bij het Noord-Hollandsch Tooneel. De Waag, 1942:

1428-1429.Modderman, S.B. Weensch tooneel in Nederland. De Waag, 1942 :1024-1025.Oosterbeek, N. Witte van Haemstede. Het Vaderland, 21 september 1942.Oosterbeek, N. Twee edellieden van Verona, Het Vaderland, 2 november 1943.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 541


Prez, F. de, Adel in livrei, een symphonie van leugens en een slotaccoord. Het Nationale Dagblad,14 april 1942.

Prez, F. de (1942). Betje regeert in het Corso-Theater, Den Haag. Cinema & Theater, 22 (36), 18. Prez, F. de, De verheerlijckte schoenlappers of de Gecroonde Leersse van Michael de Swaen. Het

Nationale Dagblad, 6 maart 1942.Prez, F. de (1942). De zomercombinatie van het Residentietoneel. Cinema & Theater, 22 (24), 14.Prez, F. de, Dorp in onrust. Het Nationale Dagblad, 22 mei 1943, 4.Prez, F. de (1942). Het Residentietoneel: Gif. Cinema & Theater, 22 (19), 6-7.Prez, F. de (1942). Het Residentietoneel opent het seizoen met Ferdinand Huyck in den Princes-

se-Schouwburg. Cinema & Theater, 22 (36), 15.Prez F. de, Madame Bovary, Het Nationale Dagblad, 16 mei 1942.Prez, F. de, Operatie geslaagd van A. den Hertog door het Residentietooneel in de stadsschouw-

burg in Den Haag. Het Nationale Dagblad, 7 oktober 1941. Ramaker, Th. Wittebroodsweken. Het Volk, 29 maart 1943.Roon, L. van, Adel in livrei: geslaagde voorstelling van De Voortrekkers. Het Vaderland, 12 april

1942.Roozendaal, C. Flaubert’s Madame Bovary. Het Nationale Dagblad, 28 april 1942.Roozendaal, C. Nederlandsch tooneel herleefd. Het Nationale Dagblad, 25 maart 1942. Schilp, C.A. (1944). Ad. Hooykaas ensceneerde Salto Mortale. Cinema & Theater, 24 (3), 6.Schilp, C.A. (1943). Dorp in onrust. Cinema & Theater, 23(7), 6.Schilp, C.A. (1944). En wie kust mij? Cinema & Theater, 24 (4), 15.Schilp, C.A. (1944). Liefde en list. Cinema & Theater, 24 (12), 6.Schilp, C.A. (1943). Marieken in den hof. Cinema & Theater, 23 (29), 5.Schilp, C.A. (1942). Shakespeare’s Twee edellieden van Verona voor het Nederlandsche voetlicht.

Cinema & Theater 22 (49), 17.Schilp, C.A. Tooneelgezelschap Fascio: De dag die komt. Utrechts Dagblad, 23 december 1933.Schilp, C.A. Witte van Haemstede. Utrechtsch nieuwsblad, 6 november 1942.Scholte, H. (1944). Ben Royaards regisseert De Mirakelridder. Cinema & Theater, 19 februari 1944,

2.Scholte, H. (1942). Deutsches Theater: Maria Stuart. Cinema & Theater, 22 (49), 10-11.Scholte, H. (1942). Een kluchtige moordzaak: Parkstrasse 13. Cinema & Theater, 22 (50), 5.Scholte, H. (1942). Eenvoud en stille grootheid. Goethe’s Iphigineia in Tauris bij het Residentie-

Tooneel. Cinema & Theater, 22 (38), 3-4 en 13.Scholte, H. (1944). Friedrich Forster’s De infanten. Cinema & Theater, 24 (17), 2. Scholte, H. (1942). Hannele’s Hemelvaart. Hauptmann’s droomspel als Volkstooneel. Cinema &

Theater, 22 (49), 4. Scholte, H. (1943). Hans Rehberg’s Die Königing Isabella bij het Deutsches Theater. Cinema &

Theater, 23 (20), 6-7.Scholte, H. (1942). Het Deutsches Theater bracht Schiller’s Maria Stuart. Cinema & Theater, 22

(49), 10-11.Scholte, H. (1942). Het Residentie-Tooneel brengt Goldoni’s Herbergierster. Cinema & Theater,

22 (43), 5.Scholte, H. (1942). Het schijnhuwelijk van het ‘Generaalsvrouwtje’. Cinema & Theater, 22 (46),

11.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 542

Bibliografie 543

Scholte, H. (1943). Marc Holman’s tweede stuk Er viel een ster bij het Residentie-Tooneel. Cine-ma & Theater, 23 (17), 8.

Scholte, H. (1942). Over volksstukken in Den Haag. Cinema & Theater, 22 (44), 15 en 23.Scholte, H. (1942). Rika Hopper speelt in Levensavond van Jaap van de Poll. Cinema & Theater,

22 (45), 7Scholte, H. (1943). Schiller’s burgerlijke treurspel Kabale und Liebe. Cinema & Theater, 23 (10),

4-5. Scholte, H. (1944). Shakespeare’s Veel leven om niets. Cinema & Theater, 24 (26), 3.Scholte, H. (1944). Twee Molière’s zonder model. Cinema & Theater, 24 (3), 6.Scholte, H. (1942). Via Mala. Cinema & Theater, 22 (46), 10-11.Scholte, H. (1943). Wat speelde, zong en danste men in 1943/44? Cinema & Theater, 24 (27), 8-9. Scholte, H. (1942). Willem Goossen’s Volkstooneel speelt De verloren zoon. Cinema & Theater, 22

(48), 23.Schuil, J.B. Niet voor de poes…. Haarlems Dagblad, 29 januari 1941.Schuil, J.B. Tooneelgezelschap Fascio: De dag die komt. Haarlems Dagblad, 15 januari 1934.Schuitmaker, Y.C. Het Friesche volkstooneel. De Schouw, 1942: 264.Spierings, K. (1944). Met zoete lieve Gerritje naar de Bossche revue. Cinema & Theater, 24 (44),

15. Spierings, K. (1943). Bossche revue 1943 O bedoelde dè? Cinema & Theater, 23 (19), 17. Spierings, K. (1943). Zuster Beatrijs. Première door De Haghespelers. Cinema & Theater, 23 (15), 7. Tempel, B. van den, Geslaagde eerste opvoering van het Noordhollandsch Tooneel. Witte van Ha-

emstede van drs. J.W. van Cittert. Het Nationale Dagblad, 22 september 1942.Tempel, B. van den, Rose Bernd. Het Nationale Dagblad, 17 november 1942.Thijssen, L. (1943). Seizoen-einde van het Deutsches Theater: Die Mainacht. Cinema & Theater,

23 (31), 3.Thijssen, L. (1943). Soldatenfiguren in den Prinz von Homburg bij het Deutsches Theater. Cine-

ma & Theater, 23 (40), 4.Ubink, J. (1942). De ‘Grönneger sproak’. Cinema & Theater, 22 (46), 16.Ubink, J. (1943). Groninger dialect-tooneel: De kwetsboare plek. Cinema & Theater, 23 (10), 3.Ubink, J. (1943). Grootmoeder Wendenkron. Cinema & Theater, 23 (1-2), 16.Ubink, J. (1942). ’n Veurjoarsdag. Cinema & Theater, 22 (48), 14.Vlaeme, G. de, Diels speelt te Knokke-Zoute. De Waag, 1939: 511.Vloten, A. van, Voortreffelijke opvoering in Stadsschouwburg Utrecht. ‘Jonkvrouwe de la Sei-

gliere’ door het Noord-Hollandsch Tooneel. Het Nationale Dagblad. 8 februari 1944.Wagener, W. Noord-Nederlandsch Tooneel: Dorp in onrust. Rotterdams nieuwsblad, 3 mei 1943.Wagener, W. Het kan verkeeren. Rotterdams nieuwsblad. 10 april 1942.Wagener, W. Het kan verkeeren… Omroep-tooneeltournee. Rotterdams nieuwsblad, 24 maart

1942.Weersma, W. Amsterdamsche première. De Waag, 1937: 67.Weersma, W. Amsterdamsche tooneelpremières. De Waag, 1937: 129.Weersma, W. Amst. Tooneelvereen.: Artisten-ingang – George Kaufman en Edna Ferber. De

Waag, 1937: 376.Weersma, W. Amst. Tooneelvereen.: De zonderlinge dokter Clitterhouse van Barré Lyndon. De

Waag, 1937: 229.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 543


Weersma, W. Antipoden: Bernstein – Bernard. De Waag, 1937: 187.Weersma, W. Casanova en het tehuis voor dames. De Schouw, 1943: 553-554.Weersma, W. Centraal Tooneel Tijger Ladislaus Fodor. De Waag, 1937: 422.Weersma, W. Cor v.d. Lugt Melsert, 20 jaar tooneeldirecteur, Karel Capek’s De witte ziekte. De

Waag, 1937: 314.Weersma, W. De koning gaat voor van Johan Fabricius’. De Waag, 1938: 93.Weersma, W. De moeder. De Waag, 1939: 332.Weersma, W. De nieuwste Molnàr. De Waag, 1937: 169.Weersma, W. De weg is beter dan de herberg. De Waag, 1941: 267.Weersma, W. Een Nederlandsche première. De Waag, 1937: 704.Weersma, W. Een treurspel in Amsterdam. De Waag, 1943: 683.Weersma, W. Gezelschap Saalborn-Parser: Mijn zoon de minister: André Birabeau. De Waag,

1937: 209.Weersma, W. Gevaarlijke bocht. De Waag, 1939: 349.Weersma, W. G.T.A. en Residentietooneel op de balans. De Schouw, 1944: 107.Weersma, W. Het onvergankelijke. De Waag, 1940: 510-511.Weersma, W. Hollandsche jongens van vroeger en nu. De Waag, 1940: 481.Weersma, W. Hoog-conjunctuur voor het Nederlandsche stuk. De Schouw, 1943: 331. Weersma, W. Liefdes-variaties in Amsterdam. De Schouw, 1944: 162-163.Weersma, W. Lodewijk de elfde, gezelschap Jan Musch. De Waag, 1938: 68.Weersma, W. Lorelei 1937. De Waag, 1937: 109.Weersma, W. Menschen van onzen stand. De Waag, 1939. 31. Weersma, W. Nieuw Schouwtooneel: De mensch wikt…. Pa beschikt: Sophie Kerr. De Waag, 1937:

209.Weersma, W. Princes Dulcinea. De Waag, 1941: 201.Weersma, W. Rott. Hofstadtooneel: Christian, Yvan Noé. De Waag, 1937: 422.Weersma, W. Rott. Hofstadtooneel: Fraulein Else van Arthur Schnitzler. De Waag, 1937: 229. Weersma, W. Rott. Hofstadtooneel: Kinderzegen, G. Sheild Donithorpe. De Waag, 1937: 269.Weersma, W. Rott. Hofstadtooneel: Maartsche buien. H. W. Gribble. De Waag, 1937: 401.Weersma, W. Shakespeare-beloften. De Schouw, 1944: 386.Weersma, W. Staatsvijand no. 1. Edgar Wallace, Centraal Tooneel. De Waag, 1937: 291. Weersma, W. Tijd-theater. De Waag, 1938. 240-241.Weersma, W. Vondel de rijmelaar. De Schouw, 1943: 217-218.Weersma, W. Waar twee kijven. De Schouw, 1943: 273.Weersma, W. Zomervoedsel. De Schouw, 1943: 499.Wiers, W.J. De burger-edelman, een feest van kleur, klank en beweging. De Schouw, 1942: 160.Wigcheren, D.P. van, Noord-Hollandsch Tooneel: Witte van Haemstede. Hollandsch drama in

drie bedrijven door drs. J.W. van Cittert. Leeuwarder Courant, 5 november 1942.Wijga, E. Wittebroodsweken. Geslaagde opvoering van het Noord-Hollands Toneel. Leeuwarder

Courant, 14 april 1943.Wijk jr. H. van, Eindelijk werk. Algemeen Handelsblad, 21 september 1941. Willige, [?] van, Pantoffelhelden. Cinema & Theater, 27 mei 1944, 15.Willink, L. Ons tooneel in oorlogstijd. Haagsch maandblad, 1944: 381-389.Wolbert, H.B. Een ‘Noordsche Renaissance’. De Schouw, 1942: 470-472.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 544

Bibliografie 545

Wolters, M. Advocatenstuk. De Waag, 1942: 1284-1285.Wolters, M. Agnes Bernauer en de zending der Bochumers. De Waag, 1942: 841-842.Wolters, M. Aimée, comedie der conventies. De Waag, 1942: 1235.Wolters, M. Alleen voor kinderen. De Waag, 1942: 1266.Wolters, M. Amphitryon. De Waag, 1943: 396-397.Wolters, M. Attische en Amsterdamsche problemen. De Waag, 1943: 156-157.Wolters, M. Bij Halbe’s heengaan. De Waag, 1945: 8.Wolters, M. Bittere nasmaeck verzoet. De Waag, 1943: 11-12.Wolters, M. Breeroo’s Brabander. De Waag, 1943: 283.Wolters, M. Buiten den tijd. De Waag, 1943: 201.Wolters, M. Candida, a mystery, in Utrecht. De Waag, 1944: 348-349.Wolters, M. Capet’s kapitale fout. De Waag, 1942: 1444.Wolters, M. Circus-stukken ten toonele. De Waag, 1943: 680-681.Wolters, M. Cocktail met bijsmaak. De Waag, 1942: 1220.Wolters, M. Cocteau in confectie. De Waag, 1943: 76.Wolters, M. De commensaal. De Waag, 1944: 188-189.Wolters, M. De greep naar het groote tooneel. De Waag, 1942: 1012-1013.Wolters, M. De infanten. De Waag, 1944: 236-237.Wolters, M. De mirakelridder. De Waag, 1944: 106-107.Wolters, M. De Nederlandsche stukken op het Nederlandsch tooneel sinds mei 1940. De Waag,

1942: 868-869.Wolters, M. Der Nibelunge Nôt. De Waag, 1944: 301-302.Wolters, M. De werkelijkheid ten tooneele. De Waag, 1943: 669.Wolters, M. Drie Emmekens, de Meester’s ‘Mariken’ en de Middeleeuwen. De Waag, 1941: 753-754.Wolters, M. Driemaal Nederlandsch en een verwaarloosd jubileum. De Waag, 1942: 998-999.Wolters, M. Eenmansvoorstellingen. De Waag 1942: 932-933.Wolters, M. Een Haagsche Romeo en Julia. De Waag, 1942: 905.Wolters, M. Een huishouden van Jan Steen. De Waag, 1945: 14.Wolters, M. Een operatie-stuk. De Waag, 1942:1396.Wolters, M. Een ‘schandelijk boek’. Is Klaasje dood of leeft zij nog? De Waag, 1942: 1156-1157.Wolters, M. Een volksch en romantisch zangspel. De Waag, 1943: 121-122.Wolters, M. Frans zijn Fransch. De Waag, 1943: 380.Wolters, M. Friesch dorpstooneel. De Waag, 1943: 700-701.Wolters, M. Gerhart Hauptmann’s Florian Geyer. De Waag, 1941: 673-674.Wolters, M. Gijsbrecht’s geloofsbevestiging. De Waag, 1945: 4.Wolters, M. Grilparzer-gril. De Waag, 1943: 44-45.Wolters, M. Handwerkelijkheid des tooneels. De Waag,1943: 652-653.Wolters, M. Hoewel door een Nederlander geschreven. De Waag, 1942: 952-953.Wolters, M. Iphigenia op de Krim. De Waag, 1942: 1316.Wolters, M. Jansen en de dichter. De Waag, 1943: 300.Wolters, M. Joonk bij joonk. De Waag, 1944: 331.Wolters, M. Kilometerpaal 7,4 géén mijlpaal. De Waag, 1942: 1251-1252.Wolters, M. Kloosterhof-devotie. De Waag, 1942: 1092.Wolters, M. Kunst in de kou? De Waag, 1943: 717-718 en 749-750.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 545


Wolters, M. Kunst in de kou. De Waag, 1944: 616.Wolters, M. Kunst zonder bon. De Waag, 1943: 732-733.Wolters, M. Kunst zonder kunstlicht. De Waag, 1944: 588.Wolters, M. Levende Middeleeuwen. De Waag, 1942: 1077. Wolters, M. Liefde en list. De Waag, 1944: 156.Wolters, M. Maar een droom. De Waag, 1944: 603.Wolters, M. Mariken in den Kloosterhof. De Waag, 1943: 429.Wolters, M. Men speelt een Nederlandsch dichter uit Duinkerken. De Waag, 1942: 856-857.Wolters, M. Mimi mirandolina. De Waag, 1942: 1380.Wolters, M. Nieuwe mogelijkheden voor Bouber. De Waag, 1943: 680-681.Wolters, M. Rehabilitatie door reprise. De Waag, 1942: 140.Wolters, M. Roomsch of Europeesch. De Waag, 1944: 12-13.Wolters, M. Salto mortale. De Waag, 1944: 77.Wolters, M. September-seizoen. De Waag, 1943: 605-606. Wolters, M. Shakespeare-feest in Amsterdam. De Waag, 1944: 396-397.Wolters, M. Spel van de heilige Lijdwijt te Haarlem. De Waag, 1944: 315.Wolters, M. Spoken zien bij dag. De Waag, 1943: 120-121.Wolters, M. Taal der sterren. De Waag, 1943: 189.Wolters, M. Tehuis voor Dames, pro en contra. De Waag, 1943: 618-619.Wolters, M. Tooneel als tijdverdrijf. De Waag, 1942: 1363.Wolters, M. Tooneel in Friesland. De Waag, 1943: 347-348.Wolters, M. Tooneel in het duister. De Waag, 1945: 16.Wolters, M. Tooneel òp het tooneel, tooneel òm het tooneel. De Waag, 1942: 1008-1009.Wolters, M. Tooneel waagt een proef. De Waag, 1944: 611.Wolters, M. Tooneeljeugd treedt aan. De Waag, 1943: 60-61.Wolters, M. Tooneelkritiek. De Waag, 1944: 140-141.Wolters, M. Tooneelkroniek. De Waag, 1943: 317.Wolters, M. Toon mij, tooneel, wie uw vrienden zijn…. De Waag, 1943: 475.Wolters, M. Twee om een. De Waag, 1945: 24.Wolters, M. Van de nood een deugd. De Waag, 1944: 608.Wolters, M. Vaste(n) verdiensten. Een onechte Beatrys. De Waag, 1943: 221.Wolters, M. Volkstooneel. De Waag, 1942: 1056-1057.Wolters, M. ‘Vrouwe Eleonore’ in Lochem. De Waag, 1942: 1172-1173.Zutphen, [?] van, Watersport, Leeuwarder Courant, 10 oktober 1942.Zwaanswijk, P. Pantoffelhelden. Het Algemeen Handelsblad, 15 mei 1944.

Lijst van geraadpleegde literatuur

[Anoniem] De cultureele ontwikkeling en de radio. Luistergids, 7 augustus 1942, 6-7.[Anoniem] Directeur-oprichter van Fascio, Felten, er uit gewerkt. Het Vaderland, 5 mei 1934. [Anoniem] Het roemlooze einde van Fascio. Jan C. de Vos in proces met ir. Mussert. Het Vader-

land, 26 mei 1934.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 546

Bibliografie 547

[Anoniem] Honderd dagen van Napoleon. Het Vaderland, 24 augustus 1935.[Anoniem] Martien Beversluis, uit en over zijn werk. Het Vaderland, 24 januari 1944. [Anoniem] Radiorede van Albert van Dalsum over ‘De Beul’. Het Vaderland, 21 december 1935.[Anoniem] Rederijkerstoneel in nieuwe banen. Het Volk, 14 november 1941.[Anoniem] Toekomst van ons tooneel. Algemeen Handelsblad, 18 juli 1941. [Anoniem] Zijn er goede toneelstukken? Het Volk, 22 augustus 1942.Aarse, J.A.A. & Marinus, B. (1967). ‘Hou zee Kameraad!’ een documentaire over de NSB. Amsterdam.Albach, B. (1965). Duizend jaar toneel in Nederland. Bussum.Albach, F. (2005). Kerstmis op de planken. In: Spelen onder spanning. Verhalen over theater tijdens

de bezetting. Amsterdam, 151-179.Amstel, B. van den (1937). De taak van het tooneel. Dietbrand, 4 (1), 7-15.Amstel, B. van den (1937). Wezen en zin van het volksche tooneel. Dietbrand, 5 (11/12), 310-321.Arbeiders Tooneel, Het Uitgave van de Bond van Arbeiders-Tooneelvereenigingen, 1930-1936.Arian, M. In het toneel moet je alle middelen weglaten. De Groene Amsterdammer, 14 februari 2004.Aristo, 1933-1945.Armando & Sleutelaar, H. (1967). De SS-ers. Nederlandse vrijwilligers in de Tweede Wereldoorlog.

Amsterdam.Arpe, V. (1971). Knaurs Schauspielführer. München/Zürich, Barten, E. & Groeneveld, G. Reynaert en het Jodenbeest. De Volkskrant, 25 mei 1991.Beishuizen, J. & Werkman E. (1976). De magere jaren. Leiden.Berghaus, G. [Red.] (1996). Fascism and theatre : comparative studies on the aesthetics and politics

of performance in Europe, 1925-1945. Providence/Oxford.Berkel, B. van (1991). De volkse greep op het Nederlandse toneel 1940-1945. (Doctoraalscriptie, Uni-

versiteit van Amsterdam).Berkel, B. van & Barnouw, N.D.J. (1993). Tobie Goedewaagen: een leven als Faust. In: Oorlogsdo-

cumentatie ’40-’45: vierde jaarboek van het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie (9-36).[Red. N.D.J. Barnouw .et al.

Beyen, M. (1998). Held voor alle werk. De vele gedaanten van Tijl Uilenspiegel. Antwerpen/Baarn.Blockmans, W. (1987). ‘Beziel tot hooger Leven’. Sociaal-democratische cultuurpolitiek in Ne-

derland tijdens het Interbellum. In: Berting, J., Breman, J. & Lehning, P.B., [Red.], Mensen,macht en maatschappij. Een bundel sociaal-wetenschappelijke opstellen. Meppel, 189-209.

Blokker, J. (1988). Een klopjacht op alles en iedereen. De Volkskrant, 7 oktober 1998. Bijlage Kunst& Cultuur. 1 en 3.

Blom, J.C.H. (1983). In de ban van goed en fout?: wetenschappelijke geschiedschrijving over de be-zettingstijd in Nederland. Bergen. Inaugurele rede Universiteit van Amsterdam.

Blom, J.C.H. (2007). In de ban van goed en fout. Geschiedschrijving over de bezettingstijd in Neder-land. Amsterdam.

Blom, P. (1996). 19 februari 1942: Laatste dag aanmelding toneelspelers Kultuurkamer. In: Eren-stein, R. [Red.]. Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Tien eeuwen drama en theater in Ne-derland en Vlaanderen. Amsterdam, 652-659.

Bobková, H. (1982). Opvoering van de toneelstukken van Karel apek in Nederland vóór de twee-de wereldoorlog. In: Scenarium 6: Toneel in crisis en bezettingstijd. Zutphen, 60-75.

Boogaard, F. van den (1987). Een stoottroep in de letteren. ‘Groot Nederland’, de SS en de Nederlandseliteratuur (1942-1944). ’s-Gravenhage.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 547


Boom, B. van der. De lokroep van de Beweging. Historisch Nieuwsblad, mei 2007, 30-36.Bospoort, D. van de. De verkeerde wereld wordt omgekeerd. En wij luisteren naar de stem van het

land. Luistergids, 6 maart 1942, 4-5.Boterman, F. & Vogel, M. [Red.] (2003). Nederland en Duitsland in het interbellum. Wisselwerking

en contacten: van politiek tot literatuur. Hilversum.Boterman, F. (2004). Modernisering van Nederland in een Europees perspectief. De internatio-

nale revue i 10 (1927-1929). In: Keizer, M. de & Tates, S. Moderniteit. Modernisme en massa-cultuur in Nederland 1914-1940. Zutphen, 241-262.

Bouws, L. (1982). Een schets van het Amsterdamse toneelleven van 1935 tot 1945. In: Scenarium 6:Toneel in crisis en bezettingstijd. Zutphen, 33-49.

Bouws, L. (1982). Het toneelrepertoire in Amsterdam 1935-1945. In: Scenarium 6: Toneel in crisisen bezettingstijd. Zutphen, 128-144.

Braak, M. ter & Du Perron, E. (1964). Briefwisseling 1930-1940. Deel II. Amsterdam.Braun, S. (2004). Auf der Suche nach der Volksgemeinschaft – Das nationalsozialistische Thingspiel.

Bochum.Bulte, C.H. (1984). Het Nederlandse hoorspel: aspecten van de bepaling van een tekstsoort. Utrecht.Calis, P. (1989). Het ondergronds verwachten. Schrijvers en tijdschriften tussen 1941 en 1945. Am-

sterdam.Calis, P. (19883). Onze literatuur vanaf 1916. Amsterdam.Calis, P., Huygens, F.P. & Veurman, B.W.E. (19768). Het spel en de knikkers. Kernboek 2. Litera-

tuurgeschiedenis van 1880 tot heden. Amsterdam.Cittert, J.W. van (1918). Witte van Haemstede. Hollandsch drama in drie bedrijven. De Tijdspie-

gel, 75 (23), 1153-1199. Clercq, R. de (1936). De noodhoorn. Amsterdam.Conrad, P. (1999). De metamorfose van de wereld. De cultuurgeschiedenis van de twintigste eeuw.

Amsterdam.Cornelissen, I., Harmsen, G. & Jong, R. de (1965). De taaie rooie rakkers. Een documentaire over

het socialisme tussen de wereldoorlogen. Utrecht.Creighton, J. (1982) Toneel en ideologie in nationaal socialistisch Duitsland. In: Scenarium 6: To-

neel in crisis en bezettingstijd. (9-22). Zutphen.Dautzenberg, J.A. (z.j.). Nederlandse literatuur. Geschiedenis, bloemlezing en theorie. Vanaf 1916.

Den Bosch.Defresne, A. Toneel, film en dans. In: Geestelijk Nederland 1920-1940 [Red.: Proost, K.F. & J. Ro-

mein] Amsterdam/Antwerpen. 1948.Dekker, T. (2002). De Nederlandse volkskunde. De verwetenschappelijking van een emotionele be-

langstelling. Amsterdam.Dietbrand, maandschrift, 1933-1939.Dietsche gedachte, De 1926-1941.Dittrich, K.A.I., Blom, P & Bool, F. [Red.] (1982). Berlijn-Amsterdam 1920-1940. Wisselwerkingen.

Amsterdam.Dittrich, K.A.I. & Wurzner, H. [Red.] (1982). Nederland en het Duitse Exil 1933-1940. Amsterdam. Dokter, C. (1943). Cultureele ontspanning achter de schermen bij Vreugde en Arbeid. Cinema &

Theater, 23 (9), 16.Dokter, C. (1943). Een nieuw seizoen bij Vreugde en Arbeid. Cinema & Theater, 23 (38), 10.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 548

Bibliografie 549

Donner, W. (1995). Propaganda und Film im Dritten Reich. Berlijn. Dubois, P.H. (1970). Het Residentie Tooneel, pratend met Johan de Meester. In: Facetten van vijf-

tig jaar Nederlands Toneel 1920-1970. [Samenstelling: G.J. de Voogd]. (113-123). Amsterdam. Eatwell, R. (2003). Reflections on Fascism and Religion. In: Totalitarian Movements and Politics

Religions. 4 (3), 145-166.Eekhout, J. (1954). Vlucht naar de vijand. Bussum. Eichberg, H. (1976). Das nationalsozialistische Thingspiel. Massentheater in Faschismus und Ar-

beiterkultur. In: Ästhetik und Kommunikation. 26: Faschischtische Öffentlichkeit, 60-69.Eickhoff, M. (2003). De oorsprong van het ‘eigene’. Nederlands vroegste verleden, archeologie en na-

tionaal-socialisme. Amsterdam.Erenstein, R.L., Meewis, F. & Schumacher, R. (1987) Maastricht theatergezicht. Tweehonderd jaar

theaterleven in Maastricht. Maastricht.Erenstein, R. [Red.] (1996). Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Tien eeuwen drama en thea-

ter in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam.Fabricius, J. (19234). De rechte lijn. Antwerpen.Fabricius, J. (1969-1970). Jan Fabricius. In: Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letter-

kunde te Leiden, 110-118. Facetten van vijftig jaar Nederlands Toneel 1920-1970. [Samenstelling: G.J. de Voogd]. Amsterdam,

1970.Foppe, H. (2005). De bode van de Thermopylai. Een toneelstuk uit 1944. Nieuw Letterkundig Ma-

gazijn. 23 (1), 9-15.Franck, D. (1988). De jaren dertig. Utrecht.Freriks, K. (2005). Drie aardappelen en een kaars. In: Spelen onder spanning. Verhalen over thea-

ter tijdens de bezetting. Amsterdam, 180-214.Gaal, R. van (1996). 13 juli 1924. Albert van Dalsum houdt een voordracht in het Oolgaerthuis te

Arnhem. In: Erenstein, R. [Red.]. Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Tien eeuwen dra-ma en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 616-625.

Geest, D. de, Vanfrausen, E., Beyen, M. & Mestdagh, I. (1997). Collaboratie of cultuur?: een Vlaamstijdschrift in bezettingstijd (1941-1944). Antwerpen.

Geißler, Rolf (1964). Dekadenz und Heroismus. Zeitroman und völkisch-nationalsozialistische Li-teraturkritik. Stuttgart.

Gelder, H. van & Klöters, J. (1985). Door de nacht klinkt een lied: amusement in Nederland 1940-1945. Amsterdam.

Gelder, H. van (2005). Ongehoord 1940-1945. Amusement en propaganda tijdens de bezetting. Am-sterdam. 4 cd-box.

Gentile, E. (1996). The Sacralization of Politics. Definitions, Interpretations and Reflections. Cam-bridge, U.S.A.

Gentile, E. (2000). Fascism and the Italian road to totalitarianism. Paper presented op 19th in-ternational congress of historical sciences, Oslo, 6-13 august 2000.

Gevaert, S. (2003). Rom dagegen hat mich richtig ergriffen. Een onderzoek naar het gebruik van deantieke Oudheid door Adolf Hitler in Mein Kampf en de Tischgespräche. Scriptie KatholiekeUniversiteit Leuven.

Giesen, R. & Hobsch, M. (2005). Hitlerjunge Quex, Jud Süss und Kolberg. Die propagandafilme desDritten Reiches. Dokumente und Materialen zum NS-Film. Berlijn.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 549


Gravesande, G.H. ’s- (1946). Onze letterkunde in bezettingstijd. Den Haag.Griffin, R. (1996) Staging the Nation’s Rebirth. The Politics and Aesthetics of Performance in the

Context of Fascist Studies. In: Berghaus, G. [Red.] Fascism and theatre. Comparative Studieson the Aesthetics and Politics of Performance in Europe 1925-1945. Providence/Oxford, 11-29.

Groeneveld, B. (1935). Lekenspel. Amsterdam.Groeneveld, G. (1992). Nieuwe boeken voor den nieuwen tijd. Uitgeverij De Amsterdamsche Keur-

kamer 1932-1944. ’s-Gravenhage.Groeneveld, G. (1988). Steven Barends: querulant in fascistisch letterland. Flanoreeks 3. Hilversum.Groeneveld, G. (2007). Zo zong de NSB. Liedcultuur van de NSB 1931-1945. Nijmegen.Groeneveld, G. (2001). Zwaard van de geest. Het bruine boek in Nederland 1921-1945. Nijmegen.Haas, J. de. Het tooneel in nieuwe banen. De Tooneelspiegel, april 1941, 2-3.Hartveld, L., Jong Edz., F. de & D. Kuperus. (1982). De Arbeiders Jeugd Centrale AJC 1918-1940/

1945-1959. Amsterdam.Havenaar, R. (1983). De NSB tussen nationalisme en volkse solidariteit. De vooroorlogse ideologie van

de Nationaal-Socialistische Beweging in Nederland. ’s-Gravenhage. Hazeu, W. & Mol, S. (1970). De Nederlandsche Kultuurkamer. Kentering (11), 2.Heijden, Ch. van der (20032). Grijs verleden. Nederland en de Tweede Wereldoorlog. Amsterdam.Henkes, B. (2005). Uit liefde voor het volk. Volkskundigen op zoek naar de Nederlandse identiteit

1918-1948. Amsterdam.Heuvel, J.H.J. van den (1976). Nationaal of verzuild. De strijd om het Nederlandse omroepbestel in

de periode 1923-1947. Baarn.Heyting, A. (1936). Heden en Toekomst van het Tooneel. Vlugschrift nr. 1 van de Bond van Neder-

landsche Tooneelschrijvers. Delft. Honig, P.H. (1984). Acteurs- en kleinkunstenaarslexicon. Diepenveen.Hoof, F. van (1997). Dubbele tongen en giftige pennen. Het verhaal van een NSB-kind. Houten.Huberts, W. (1987). Schrijver tussen daad en gedachte. Leven en werken van George Kettmann jr.

(1889-1970). ’s-Gravenhage.Hunningher, B. (1949). Een eeuw Nederlands toneel. Amsterdam.Janssens, J. (1999). Uilenspiegel. De wereld op zijn kop. Leuven.Jong, L. de (1969-1991). Het koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog. 14 Delen.’s-

Gravenhage.Jong, M.J.G. de (1988). De dichter en zijn rechters. Een pleidooi voor eerlijkheid en begrip inzake Ne-

derlandse schrijvers onder Duitse bezetting. Baarn.Jonge, A.A. de (1968). Crisis en critiek der democratie. Anti-democratische stromingen en de daar-

in levende denkbeelden over de staat in Nederland tussen de wereldoorlogen. Assen.Joosten, L.M.H. (19822). Katholieken en fascisme in Nederland 1920-1940. Utrecht.Karn, U. (1997). Das Thingspiel und die Tradition des dionysischen Theaters. Bochum.Keim, S. (2005). Heinrich von Kleists Prinz Friedrich von Homburg in der Kritik. In: Kleist Archiv

Sembdner der Stadt Heilbronn. Heilbronn. Kelder, J.J. (1983). Schrijven voor de nieuwe orde: literatuur en schrijverschap in ‘De Schouw’, tijd-

schrift van de Kultuurkamer. Utrecht.Kelder, J.J. (1984). Twee nazi-propagnadaboeken over Nederland. Het Oog in het Zeil. (4), 18-21.Ketelsen, U.K. (1968). Heroisches Theater. Untersuchungen zur Dramentheorie des Dritten Reiches.

Bonn.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 550

Bibliografie 551

Ketelsen, U.K. (1970). Von Heroischen Sein und völkischem Tod zur Dramatik des Dritten Reiches.Bonn.

Klein, P.W. & Borger G.J. (1979). De jaren dertig. Amsterdam.Klöters, J. (2005). Ceesje Speenhoff. In: Spelen onder spanning. Verhalen over theater tijdens de be-

zetting. (82-104). Amsterdam.Knap, Ger H. Het hoorspel de aangewezen vorm voor herschepping van het sprookje. Luistergids,

17 april 1942, 4-5.Knegtmans, P.J., Schulten, P. & Vogel, J. (1996). Collaborateurs van niveau. Opkomst en val van

de hoogleraren Jan van Dam, Jaap Schrieke, en Geerto Snijder. Amsterdam.Kooij, A. (1964). Het échec van een ‘volksche’ beweging; nazificatie en denazificatie in Nederland,

1931-1945. Assen.Korenhof, P. (2004). De Koninklijke Schouwburg, (1804-2004 : een kleine Haagse cultuurgeschie-

denis. Zutphen. Kuyvenhoven, F. (2007). De staat koopt kunst. De geschiedenis van de collectie 20ste-eeuwse kunst van

het ministerie van OCW 1932-1992. Amsterdam/Leiden.Leeflang, T. (1990). De bioscoop in de oorlog. Amsterdam.Leeuwarder Courant, 1940-1945.Leeuwe, H.H.J. de (1989). Dalsum, Albertus Wilhelmus van (1889-1971). In: Biografisch woorden-

boek van Nederland. 3. Den Haag.Leeuwe, H.H.J. de (1996). 26 maart 1919. Willem Royaards ontvangt een ere-doctoraat van de

Rijksuniversiteit van Utrecht.’ In: Erenstein, R. [Red.]. Een theatergeschiedenis der Neder-landen. Tien eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 580-585.

Leeuwe, H.H.J. de (1985). Theater in Nederland tussen 1933 en 1946. In: Nord. M. [Eindred.] Re-bel, mijn hart. Kunstenaars 1940-1945. Zwolle, 31-41.

Lewin, L. (1983). Het clandestiene boek, 1940-1945. Amsterdam.Leiser, E. (1968). Deutschland erwache. Film als propaganda im NS-Staat. DVD. Absolut Medien. Logt, A.P.A.M. van der (1986-1987). Fascio, een fascistisch fiasco. In: Tijdschrift voor theaterwe-

tenschap. (19), 4-17.Logt, A.P.A.M. van der (1982). Het theater van de nieuwe orde. In: Scenarium 6: Toneel in crisis

en bezettingstijd. Zutphen, 23-32. Logt, A.P.A.M. van der (1990). Nationaal-socialistisch toneel in Nederland. In: Tijdschrift voor

theaterwetenschap. (29), 58-79.Logt, A.P.A.M. van der (2005). Het theater tijdens de Duitse bezetting. In: Spelen onder spanning.

Verhalen over theater tijdens de bezetting. Amsterdam, 50-81.Loos, K. (1923). Jan Fabri cius en zijne werken. Een dramaturgische studie. Antwerpen.Luistergids, 1942-1943.Matthee, Z. (2007). Voor volk en vaderland. Vrouwen in de NSB (1933-1948). Amsterdam.Maxim Kröjer, P.S. (1940). Het Nationaal-Socialistische Tooneel. Antwerpen. Mazower, M. (2002). Duister continent. Europa in de twintigste eeuw. Amsterdam/Antwerpen.Meijers, J. (1984). Mussert, een politiek leven. Amsterdam.Micheels, P. (1993). Muziek in de schaduw van het Derde Rijk. De Neder land se symfo nie-orkesten

1933-1945. Zutphen.Michman, D. (1982). De joodse emigratie en de Nederlandse reactie daarop tussen 1933 en 1940’.

In: Dittrich, K. en H. Würzner [Red.]. Nederland en het Duitse Exil, 1933-1940. Amsterdam

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 551


Mulder, H. (1978). Kunst in crisis en bezetting. Een onderzoek naar de houding van Nederlandse kun-stenaars in de periode 1930-1945. Utrecht.

Mulder, H. (1988). Met het kapmes in de hand. De collaboratie van schrijvers: een onevenwich-tige studie. Vrij Nederland, 15 oktober 1988, 9.

Na tien jaar. Gedenkboek van den Bond van Nederlandsche Tooneelschrijvers. Delft, 1934.Nieuwenhuijzen, K. van & Mooij, M. (1973). Links Richten. Maandblad uitgegeven door het arbei-

ders schrijvers collectief ‘Links Richten’. (Volledige reprint 1932-1933). Amsterdam.Nieuwe Gemeenschap, De 1934-1936.Nieuwe orde en de Nederlandse letterkunde 1940-1945, De: catalogus van de tentoonstelling gehou-

den in de expositiezalen van de Koninklijke Bibliotheek 13 september-1 november 1985; samen-gesteld door J.J. Kelder, met medewerking van Frank van den Bogaard, Marja Geesink enWillem Huberts. ’s-Gravenhage.

Nijkeuter, H. (2001). De ‘pen gewijd aan Drenthe’s dierbren grond’: literaire bedrijvigheid in de OldeLantschap, 1816-1956. Academisch proefschrift, Universiteit Groningen.

Nord, M. (1970). Bezetting en bezinning. Interview met Ferd. Sterneberg. In: Facetten van vijftigjaar Nederlands Toneel 1920-1970. [Samenstelling: G.J. de Voogd]. Amsterdam.

Oog in ’t Zeil, Het. (1984). Themanummer kunstenaars in het Hitler-tijdperk. 1 (4).Oostrom, F. van (1985). Reinaert bij de NSB. In: Literatuur 1, 28-33.Oostrum, H. van, De Graal, een rooms-katholieke beweging voor meisjes. Daar gebeurden din-

gen waar ik nooit van gedroomd had, je dienstbaar maken en toch jezelf kunnen zijn.’ Bij-lage bij Vrij Nederland, 28 augustus 1982.

Otterloo, A. van (1982). De Jonge Spelers: schets van een toneelgezelschap. In: Scenarium 6: To-neel in crisis en bezettingstijd. Zutphen, 82-107.

Paxton, R.O. (2005). De anatomie van het fascisme. Amsterdam.Pirwitz, H.G. De taak en de betekenis van den theaterdramaturg. Cinema & Theater, 26 novem-

ber 1943, 2.Plaetse, A. vander (1960). Herinneringen aan het Vlaamse Volkstoneel. Leuven.Ponjée, V. (2004). De geschiedenis van het nationaal-socialistische Deutsches Theater in den Nie-

derlanden 1942-1944. Een vast Duits gezelschap in bezet Nederland. Doctoraalscriptie, Uni-versiteit van Amsterdam.

Ponjée, V. (2005). Deutsches Theater in den Niederlanden 1942-1944. In: Spelen onder spanning.Verhalen over theater tijdens de bezetting. 105-127. Amsterdam.

Prez, F. de (1942). J.W. van Cittert: Een onzer Nederlandsche tooneelschrijvers. Cinema & Thea-ter, 22 (24), 8.

Prez, F. de (1942). De taak van het Rederijkerstooneel. Cinema & Theater, 22 (45), 13. Prez, F. de (1937). Een paar gedachten over het tooneel. Dietbrand, 3 (4), 95-98Prez, F. de (1943). Het Rederijkerstooneel. Cinema & Theater, 23 (21), 8.Prez, F. de. Oranje (fragment: 9e,10de en 11de toneel uit het eerste bedrijf). Dietbrand, 1937.Projektgroep Literatuursociologie (1975). Links Richten tussen partij en arbeidersstrijd. 2 delen, Nij-

megen.Radiobode, officieel orgaan van de Algemeene Vereeniging Radio-Omroep, 1940-1941.Rammelt, T. (1941). Het luisterspel bekeken. Hilversum.Reens, J. Thorbecke en kunst. Vrij Nederland, 9 april 1988. Roeping, cultureel maandblad, 1940-1945.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 552

Bibliografie 553

Romijn, P. (20022). Snel, streng en rechtvaardig. De afrekening met ‘foute’ Nederlanders. Amsterdam.Rotterdamsch Nieuwsblad, 1940-1945.Rühle, G. (2007). Theater in Deutschland 1887-1945. Seine Ereignisse – seine Menschen. Frankfurt/M. Rühle, G. (1974). Zeit und Theater Diktatur und Exil 1933-1945. Frankfurt/M, Berlijn en Wenen.Ruivenkamp, P. (1970). Het Masker, goed komediespelen in crisistijd. In: Facetten van vijftig jaar

Nederlands Toneel 1920-1970. [Samenstelling: G.J. de Voogd]. Amsterdam, 83-90.Schenkeveld-Van der Dussen, M.A. [Red.] (1993). Nederlandse literatuur, een geschiedenis. Gro-

ningen.Scherphuis, A. (1993). Theater in duistere tijden (1940-1945). De Kultuurkamer of de schuifdeu-

ren. Vrij Nederland, 21 augustus 1993, 38-49.Schippers, H. (1986). Zwart en Nationaal Front: Latijns georiënteerd rechts-radicalisme in Neder-

land. (1922-1946). Amsterdam.Schilp, C.A. (1975). Toneel in Utrecht in de twintiger en dertiger jaren. Utrecht/Antwerpen. Schiweck, I. (2002). “[...] weil wir lieber im Kino sitzen als in Sack und Asche.” Der deutsche Spiel-

film in den besetzten Niederlanden 1940-1945. Münster.Schöffer, I. (19782). Het nationaal-socialistische beeld der geschiedenis der Nederlanden. Een histo-

riografische en bibliografische studie. Utrecht.Scholten, H. (1982). Voor wie de Lutinebel luidt. Verhalen uit de crisistijd 1930-1940. Baarn. Sévooy, G. de. Het declamatorium als daad. Luistergids, 3 juli 1942, 6.Spoor, R. (1984). De literatuur van de foute kant. Het oog in ’t zeil 1 (4), 15-17.Stroman, B. (1970). Centraal Tooneel 1927-1946. In: Facetten van vijftig jaar Nederlands Toneel

1920-1970. [Samenstelling: G.J. de Voogd]. Amsterdam, 75-82.Stroman, B. (1973). De Nederlandse toneelschrijfkunst. Poging tot verklaring van een gemis. Am-

sterdam /Antwerpen.Takken, W. Theater uit WO II door de bril van goed en fout. NRC, 18 maart 2005.Theater der Kollektive. Proletarisch-revolutionäres Berufstheater in Deutschland 1928-1933. Stücke, Do-

kumente, Studien. [Ed. Ludwig Hoffmann m.m.v. Klaus Pfützner]. Berlijn, 1980. 2 Bande.Thienen, Fr.W.S. van (1969). Het doek gaat op. Vijfentwintig eeuwen in en om het Europese thea-

ter. 2 delen. Bussum.Tiemeyer, H. (1970). Weg met de Witz. Bericht van de Tweede Wereldoorlog. Amsterdam, Leiden

en Haarlem, 934.Tooneelspiegel: maandschrift gewijd aan tooneel, muziek en dans, De 1935-1942.Toorn, M.C. van den (1975). Dietsch en volksch. Groningen.Toorn, M.C. van den (1991). Wij melden u den nieuwen tijd. Een beschouwing van het woordgebruik

van de Nederlandse nationaal-socialisten.’s-Gravenhage. Ubink, J. Een nationaal tooneel. Haagsch Maandblad, januari 1941, 43-52.Vaderland, Het 1933-1945.Veld, H. van der (1992). Wordt er nog naar ons geluisterd? Het Nederlandse hoorspel, van zelfstan-

dige kunstvorm tot nazipropaganda. Doctoraalscriptie, Universiteit van Amsterdam. Veen, Hans van der (2003). Theater in oorlogstijd. Actuele onderwerpen. Lelystad.Veen, Hans van der [Red.] (2005). Spelen onder spanning: Verhalen over theater tijdens de bezet-

ting. Amsterdam.Veen, H. van der (2005). Theaterbezoek tijdens de bezetting. In: Spelen onder spanning. Verhalen

over theater tijdens de bezetting. Amsterdam, 11-49.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 553


Veenstra, E. (1976). Fascistische en nationaal-socialistische literatuur in Nederland gedurende de pe-riode 1937-1945. Doctoraalscriptie Universiteit van Amsterdam.

Veld, N.K.C.A. in ’t. (1981). De ereraden voor de kunst en de zuivering van de kunstenaars: een bij-drage tot de geschiedschrijving van de zuivering van het vrije beroep. Den Haag.

Velde, A. van der. [z.j.]. Het eeuwig masker. Utrecht.Venema, A. (1988). Schrijvers, uitgevers & hun collaboratie. Deel I: Het systeem. Amsterdam.Venema, A. (1989). Schrijvers, uitgevers & hun collaboratie. Deel 2: De harde kern. Amsterdam.Venema, A. (1990). Schrijvers, uitgevers & hun collaboratie. Deel 3a: De kleine collaboratie. Am-

sterdam.Venema, A. (1991). Schrijvers, uitgevers & hun collaboratie. Deel 3b: Simon Vestdijk. Amsterdam.Venema, A. (1987). Twee biografieën. In: Maatstaf, mei 1987: 2-31.Verduyn, L. (1984). Signaal: tijdschrift van het ’Oberkommando der Wehrmacht’ 1940-1945. Ant-

werpen.Verhoogen, J. & Opsomer, G. (1989) Inventaris van het archief van het Vlaamsche Volkstooneel.

Leuven.Verkade-Cartier, E.F. Ludwig Berger in Nederland (1937-1945). In: Scenarium 6: Toneel in crisis en

bezettingstijd. Zutphen, 108-127.Verkijk, D. (19742). Radio Hilversum 1940-1945. De omroep in de oorlog. Amsterdam.Verkijk, D. Ook NSB’ers misbruikten Rembrandt. NRC, 11 juli 2006.Vermeer, A. (z.j.) [1987]. NSB-films. Propaganda of vermaak? Beesterzwaag.Vijver, H. van der (1990). Het culturele leven tijdens de bezetting. België in de Tweede Wereldoor-

log. Deel 8. Kapellen.Voeten, J. (2005). B2C2 – Draaiboek van een ondergronds massaspel. In: Spelen onder spanning.

Verhalen over theater tijdens de bezetting. (215-241). Amsterdam.Vondung, K. (1971). Magie und Manipulation. Ideologischer Kult und politische Religion des Na-

tionalsozialismus. Göttingen.Vondung, K. (1973). Völkisch-nationale und nationalsozialistische Literaturtheorie. München.Vos, R.A.H. (1988). Niet voor publicatie : de legale Nederlandse pers tijdens de Duitse bezetting. Am-

sterdam.Vree, F. van, In dienst van het Germaanse ideaal. De Volkskrant, 7 mei 2004.Vriens, J. (1977). Inventaris van de archieven van Zwart Front, Natio naal Front, Arnold Meyer en

Alfred Haighton. Den Bosch.Vrije Kunstenaar 1941-1945. Fascimilé herdruk van alle tijdens de bezetting verschenen afleverin-

gen. Inleiding: L.P.J. Braat. Amsterdam, 1970.Wende, De 1972-1984.Willem sen, A. (19692). Het Vlaams-Nationalisme. Utrecht.Wessels, W. (1985). Hörspiele im Dritten Reich. Bonn.Wouters, C.A.T.M. (1999). Ongewenschte muziek. De bestrijding van jazz en moderne amuse-

mentsmuziek in Duitsland en Nederland, 1920-1945. Den Haag.Wulf. J. (19832). Literatur und Dichtung im Dritten Reich. Eine Dokumentation. Frankfurt am Main,

Berlijn, Wenen.Wulf. J. (19832). Theater und Film im Dritten Reich. Eine Dokumentation. Frankfurt am Main, Ber-

lijn, Wenen.Zaal, W. (1973). De Nederlandse fascisten. Amsterdam.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 554

Bibliografie 555

Zee, S. van der (1975). Voor Führer, Volk en Vaderland sneuvelde…. De SS in Nederland, Nederlandin de SS. Den Haag.

Zeman, Z.A.B. (1966). De propaganda van de nazi’s. Hilversum/Antwerpen.Ziëck, A. (2005). Theater achter prikkeldraad. In: Spelen onder spanning. Verhalen over theater tij-

dens de bezetting. (128-150). Amsterdam.Zondergeld, G.R. (1986). Een kleine troep vervuld van haat: Arnold Meijer & Het Nationaal Front.

Houten.Zwarte kameraden, De. Een geïllustreerde geschiedenis van de NSB. [Red.: J. Zwaan, Eindred.: A.

Zondergeld-Hamer]. Weesp, 1984.Zuuring, L. (1943). Cursussen voor het Rederijkerstooneel. Cinema & Theater, 23 (13), 20.

11 nawerk (5) 14-10-2008 11:15 Pagina 555

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Het theater van de ... · Adri Dozy Inv. nr. 91871 Willy...

Documents

Transcript of UvA-DARE (Digital Academic Repository) Het theater van de ... · Adri Dozy Inv. nr. 91871 Willy...