Ung Dung Tich Phan

33
NG DNG CA TÍCH PHÂN TS. Lê Xuân Đi Trưng Đi hc Bách Khoa TP HCM Khoa Khoa hc ng dng, b môn Toán ng dng Email: [email protected] TP. HCM — 2013. TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)  NG DNG CA TÍCH PHÂN  TP. HCM — 2013. 1 / 1

description

các bạn cố gắng nhé

Transcript of Ung Dung Tich Phan

Page 1: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 1/33

NG DNG CA TÍCH PHÂN

TS. Lê Xuân Đi

Trưng Đi hc Bách Khoa TP HCM

Khoa Khoa hc ng dng, b môn Toán ng dng

Email: [email protected]

TP. HCM — 2013.

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 1 / 1

Page 2: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 2/33

Tính din tích min phng   Công thc tính din tích min phng

Đnh lýCho  f   (x ) kh tích trên  [a, b ]. Khi đó din tíchmin phng gii hn bi  y  = f   (x ),  x  = a, x  = b ,

trc  Ox   là

S  =

   b a |f   (x )|dx .

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 2 / 1

Page 3: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 3/33

Tính din tích min phng   Công thc tính din tích min phng

Đnh lý

Nu min phng  D  gii hn bi  y  = f   (x ), y  = g (x ),  x  = a, x  = b  thì 

S  =

   b a |f   (x )− g (x )|dx .

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 3 / 1

Page 4: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 4/33

Tính din tích min phng   Công thc tính din tích min phng

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 4 / 1

C

Page 5: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 5/33

Tính din tích min phng   Công thc tính din tích min phng

1 Tính yu t din tích  dS 2 Ly tng suy rng các  dS 

Chia [a, b ] thành  n đon bi phân hocha = x 0 < x 1 < . . . < x i −1 < x i  < . . . < x n = b . Yu tdin tích

S i  = [f   (ξ i )− g (ξ i )].∆x i 

Din tích hình phng

S   = limn→∞

ni =1

S i   = limn→∞

ni =1

[f   (ξ i )− g (ξ i )].∆x i 

=    b 

a

dS  =    b 

a

[f   (x )

−g (x )]dx 

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 5 / 1

Tí h di í h i h Ví d

Page 6: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 6/33

Tính din tích min phng   Ví d

Ví d

Tính din tích hình phng, gii hn bi  y  = 4x − x 2 và trc  Ox 

Phương trình hoành đ giao đim ca y  = 4x − x 2 và trc  Ox 

4x − x 2 = 0 ⇔x  = 0

x  = 4

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 6 / 1

Tí h di tí h i h Ví d

Page 7: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 7/33

Tính din tích min phng   Ví d

S  =

   4

0

(4x − x 2)dx  =

2x 2 − 1

3x 3

4

0

= 32

3

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 7 / 1

Tính din tích min phng Ví d

Page 8: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 8/33

Tính din tích min phng   Ví d

Tìm din tích hình phng gii hn bi  y  = (x − 1)2 và

x 2

− y 2

2  = 1

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 8 / 1

Tính din tích min phng Ví d

Page 9: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 9/33

Tính din tích min phng   Ví d

Phương trình hoành đ giao đim ca parabol vàhyperbol

x 2− (x − 1)4

2  = 1 ⇔ x 4− 4x 3 + 4x 2− 4x  + 3 = 0

⇔ (x − 1)(

x − 3)(

x 2

+ 1) = 0 ⇔

x  = 1

x  = 3

S  =3 

1

2(x 2 − 1)− (x − 1)2]dx  =

=√ 2

2

x √ x 2 − 1 + ln |x  +√ 

x 2 − 131− 1

3

(x − 1)3

31

 =

= 10

3

  +

√ 2

2

  ln(3 +√ 

8)

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 9 / 1

Tính din tích min phng Bài tp

Page 10: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 10/33

Tính din tích min phng   Bài tp

Bài 1.Tính din tích min phng gii hn bi y  = x − x 2, y  = x √ 1− x 

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 10 / 1

Th tích ca vt th tròn xoay Công thc tính th tích ca vt th tròn xoay

Page 11: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 11/33

Th tích ca vt th tròn xoay   Công thc tính th tích ca vt th tròn xoay

Đnh lý

Th tích ca vt th to bi khi quay hình thang cong  0  y   f   (x ),  a x   b  quanh trc  Ox   là

V x  = π

   b a

f   2(x )dx .

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 11 / 1

Th tích ca vt th tròn xoay Công thc tính th tích ca vt th tròn xoay

Page 12: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 12/33

Th tích ca vt th tròn xoay   Công thc tính th tích ca vt th tròn xoay

1

Tính vi phân th tích  dV   : ng vi vi phân  dx ta có 1 vt th vô cùng bé là 1 lát mng, cóth coi là hình tr đáy  S (x ) và chiu cao  dx .

Do đó  dV   = S (x )dx 2 Ly tng suy rng

V   =

   b a dV   =

   b a S (x )dx  = π

   b a f  

 2

(x )dx 

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 12 / 1

Th tích ca vt th tròn xoay Công thc tính th tích ca vt th tròn xoay

Page 13: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 13/33

Th tích ca vt th tròn xoay   Công thc tính th tích ca vt th tròn xoay

Đnh lý

Th tích ca vt th to bi khi quay hình thang 

cong  0 x   g ( y ),  c    y   d  quanh trc  Oy   là

V  y  = π

   d c 

g 2( y )dy .

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 13 / 1

Th tích ca vt th tròn xoay   Công thc tính th tích ca vt th tròn xoay

Page 14: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 14/33

y g y

Đnh lý

Th tích ca vt th to bi khi quay hình thang 

cong  0  y   f   (x ),  a x   b  quanh trc  Oy   là

V  y  = 2π

   b a

xf   (x )dx .

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 14 / 1

Th tích ca vt th tròn xoay   Công thc tính th tích ca vt th tròn xoay

Page 15: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 15/33

y g y

1 Tính yu t th tích  dV   : ta hình dung lp

hình hp này có đáy là tm hình ch nht vichiu rng là  f   (x ) chiu dài là 2πx  và chiucao  dx . T đó

dV   = 2πxf   (x )dx 

2 Ly tng suy rng

V   =

   b 

a

dV   = 2π

   b 

a

xf   (x )dx 

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 15 / 1

Th tích ca vt th tròn xoay   Ví d

Page 16: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 16/33

Tính th tích vt th tròn xoay, khi quay hìnhphng gii hn bi  y 2 = (x 

−1)3, y   0 và  x  = 2,

quanh trc  Ox .

V   = π

   2

1  y 2

dx  = π

   2

1 (x − 1)3

dx  =

= 1

4π (x − 1)4

21 =

 π

4TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 16 / 1

Th tích ca vt th tròn xoay   Ví d

Page 17: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 17/33

Ví dTính th tích vt th tròn xoay, khi quay hình

phng gii hn bi  y  = x 2, x  = 1, x  = 2, y  = 0quanh trc  Oy 

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 17 / 1

Page 18: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 18/33

Th tích ca vt th tròn xoay   Bài tp

Page 19: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 19/33

Bài 1

Tính th tích vt th tròn xoay to nên khi quaymin phng gii hn bi  y  = x 2, y  = 0, x  + y  = 3

quanh trc  Ox 

Bài 2.Tính th tích vt th tròn xoay to nên khi quay

min phng gii hn bi y  = ln x , y  = 0, x  = 1, x  = 2 quanh trc  Ox .  ĐS.

V x  = 2π ln2 2− 4π ln 2 + 2π.

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 19 / 1

Th tích ca vt th tròn xoay   Bài tp

Page 20: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 20/33

Bài 3Tính th tích vt th tròn xoay to nên khi quay

min phng gii hn bi y  = x  + arctan x , y  = x − arctan x , x  = 0, x  = 1

quanh trc  Ox .  ĐS.  V x  = π2 − 2π.

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 20 / 1

Tính đ dài cung   Công thc tính đ dài cung

Page 21: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 21/33

Đnh lýCho cung  AB  có phương trình  y  = f   (x ),

a

x  

b . Khi đó đ dài cung  AB   là

L =

   b a

 1 + f  2(x )dx .

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 21 / 1

Tính đ dài cung   Công thc tính đ dài cung

Page 22: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 22/33

Chia đon [a, b ] bi nhng đimA = M 0,M 1, . . . ,M i 

−1,M i , . . . ,M n  = B . Đ dài

cung  M i −1M i   là

Li  = 

(x i 

−x i −1)2 + ( y i 

− y i −1)2

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 22 / 1

Tính đ dài cung   Công thc tính đ dài cung

Page 23: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 23/33

Theo đnh lý Lagrange, ta có

 y i − y i −1 = f  (ξ i )(x i − x i −1) = f  (ξ i ).∆x i ,

ξ ∈ (x i −1, x i ). Khi đó đ dài ca c cung AB   làL  = lim

n→∞

ni =1

Li   = limn→∞

ni =1

 1 + (f  (ξ i ))2∆x i  =

=

   b 

a

 1 + f  2(x )dx 

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 23 / 1

Tính đ dài cung   Ví d

Page 24: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 24/33

Ví d

Tính đ dài cung  y  =

 x 2

2 −ln x 

4   , 1 x   3.

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 24 / 1

Tính đ dài cung   Ví d

Page 25: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 25/33

Ta có  f  (x ) = y  = x −  1

4x 

L =    3

1  1 + x −

  1

4x 2

dx  =    3

1  x 2 +  1

16x 2 +

 1

2dx .

=

   3

1

4x 2 + 1

4x   dx  =

x 2

2 − 1

4 ln |x |

3

1

= 4 + 1

4 ln 3

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 25 / 1

Tính đ dài cung   Bài tp

Page 26: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 26/33

Bài 1Tính đ dài cung  y  =

  x 3

12 +

 1

x , 1 x   4.  ĐS

 25

6

Bài 2

Tính đ dài cung  y  = ln(1− x 2),−1

2  x  

1

2.

ĐS. 2 ln 3− 1

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 26 / 1

Tính din tích mt tròn xoay   Công thc tính din tích mt tròn xoay

Page 27: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 27/33

Đnh lýDin tích mt tròn xoay to bi khi quay cung 

tròn  y  = f   (x ),  a x   b  quanh trc  Ox   là

S  = 2π

   b a |

f   (x )

|

 1 + f  2(x )dx 

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 27 / 1

Tính din tích mt tròn xoay   Công thc tính din tích mt tròn xoay

Page 28: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 28/33

1 Yu t din tíchdS  = 2π|f   (x )|d  = 2π|f   (x )| 1 + f  2(x )dx 

2 Din tích mt tròn xoay là

S  =

   b a

dS  = 2π

   b a

|f   (x )| 

1 + f  2(x )dx 

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 28 / 1

Tính din tích mt tròn xoay   Ví d

Page 29: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 29/33

Ví dTính din tích b mt tròn xoay to bi khi quay 

cung  y  = sin 2x , 0 x   π2  quanh trc  Ox 

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 29 / 1

Tính din tích mt tròn xoay   Ví d

Page 30: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 30/33

 y  = 2 cos 2x . Khi đó

S  = 2π

   π/2

0

sin2x √ 

1 + 4 cos2 2xdx .

Đt  t  = 2 cos 2x  ⇒ dt  = −4sin2xdx  ⇒sin2xdx  =

1

4

dt ,  x   0   π

2

t    2  −2

 .

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 30 / 1

Tính din tích mt tròn xoay   Ví d

Page 31: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 31/33

Vy

S  = 2π

  −

2

2√ 1 + t 2

−1

4

dt  =

=

 π

2

   2

−2√ 1 + t 2dt  =

= π

2

2

√ 1 + t 2 +

 1

2

 ln(t  +√ 

1 + t 2)

2

−2

=

= π

2[2√ 

5 + ln(2 +√ 

5)]

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 31 / 1

Tính din tích mt tròn xoay   Bài tp

Page 32: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 32/33

Bài 1.Tính din tích b mt tròn xoay khi quay cung y  =

√ x 2 + 4, 0 x   1 quanh trc  Ox .  ĐS.

π√ 

2

√ 

3 + ln 1 +√ 3√ 

2

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 32 / 1

Tính din tích mt tròn xoay   Bài tp

Page 33: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 33/33

THANK YOU FOR ATTENTION

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 33 / 1