UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen...

24
1 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief MBA UITWERKINGEN JANUARI 2012 BEDRIJFSECONOMIE Opgave 1 1. Grondstoffen en onderdelen die tijdens het productieproces verbruikt worden maar niet in het eindproduct worden aangetroffen, worden als afval beschouwd. Uitval heeft betrekking op (half)fabricaten die afgekeurd worden. Hier is dus sprake van afval. 2. De integrale standaardfabricagekostprijs is: Onderdelen 530,- Arbeidsuren 2 × € 60,- 120,- Houten bak 130,- Variabele kosten per bakfiets 780,- Vaste fabricagekosten per bakfiets € 288.000,- : 1 200 240,- € 1.020,- 3. De commerciële kostprijs is: Standaard fabricagekostprijs € 1.020,- Proportioneel variabele verkoopkosten 15,- Vaste verkoopkosten per bakfiets € 14.400,- : (0,8 × 1 200) 15,- € 1.050,- UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE BEDRIJFSADMINISTRATIE 10 EN 11 JANUARI 2012

Transcript of UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen...

Page 1: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

1 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

MBA UITWERKINGEN JANUARI 2012

BEDRIJFSECONOMIE Opgave 1

1. Grondstoffen en onderdelen die tijdens het productieproces verbruikt worden maar niet in het

eindproduct worden aangetroffen, worden als afval beschouwd. Uitval heeft betrekking op (half)fabricaten die afgekeurd worden. Hier is dus sprake van afval.

2. De integrale standaardfabricagekostprijs is:

Onderdelen € 530,- Arbeidsuren 2 × € 60,- „ 120,- Houten bak „ 130,- Variabele kosten per bakfiets € 780,- Vaste fabricagekosten per bakfiets € 288.000,- : 1 200 „ 240,- € 1.020,-

3. De commerciële kostprijs is:

Standaard fabricagekostprijs € 1.020,- Proportioneel variabele verkoopkosten „ 15,- Vaste verkoopkosten per bakfiets € 14.400,- : (0,8 × 1 200) „ 15,- € 1.050,-

UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE BEDRIJFSADMINISTRATIE 10 EN 11 JANUARI 2012

Page 2: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

2 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

4.a. Het perioderesultaat voor afdeling M volgens de AC-methode: Transactieresultaat 1 185* × (€1.020,- – € 1.020,-) € 0,- Bezettingswinst productie 30 × € 240,- + „ 7.200,- Perioderesultaat € 7.200,- (positief). * 1 230 – 45 = 1 185 geleverde bakfietsen

4.b. Het perioderesultaat voor afdeling V volgens de AC-methode: Transactieresultaat 0,8 × 1 185 × (€ 1.125,- – € 1.050,-) € 71.100,- Bezettingsverlies (960 – 948) × € 15,- – „ 180,- Perioderesultaat € 70.920,- (positief).

5.a. Het perioderesultaat voor afdeling M volgens de direct costingmethode: Bijdrage 1 185 × (€ 1.020,- – € 780,-) € 284.400,- Vaste kosten „ 288.000,- Perioderesultaat € 3.600,- (negatief).

5.b. Het perioderesultaat voor afdeling V volgens de direct costingmethode: Bijdrage 948 × (€ 1.125,- – € 1.020,- – € 15,-) € 85.320,- Vaste kosten – „ 14.400,- Perioderesultaat € 70.920,- (positief).

6.a. Het verschil in perioderesultaat tussen de antwoorden op de vragen 4.a en 5.a wordt verklaard door de vaste fabricagekosten van de voorraadmutatie: 45 × € 240,- = € 10.800,-. Dit is gelijk aan het verschil tussen de winst van € 7.200,- en het verlies van € 3.600,-.

6.b. Er is geen verschil in de antwoorden op de vragen 4.b en 5.b, omdat er bij afdeling V geen sprake is van een voorraadmutatie.

7.a. De breakevenafzet van afdeling M is 1 200 bakfietsen; alle kosten worden gedekt bij productie van de normale hoeveelheid en interne levering daarvan tegen de fabricagekostprijs.

7.b. De breakevenafzet van de afdelingen M en V tezamen is € 302.400,- : € 330,- * = 917 bakfietsen. *Bijdrage per bakfiets: € 1.125,- – € 780,- – €15,- = € 330,-.

8. De aanbiedingsprijs van de aangepaste bakfiets is: Verkoopprijs afdeling V € 1.125,- Onderdelen „ 98,- Loonkosten 3 × € 60,- „ 180,- Directe kosten € 1.403,- Opslag indirecte kosten 25% 1 „ 324,50 Kostprijs € 1.727,50 Winstmarge 15% 2 „ 243,38 Nettoprijs € 1.970,88 Omzetbelasting 19% „ 374,47 Aanbiedingsprijs € 2.345,35 1 25% van (€ 1.020,- + € 98,- + € 180,-) 2 15% van (€ 1.020,- + € 98,- + € 180,- + € 324,50)

9. De afdeling S leent zich niet voor het toepassen van de standaard integrale kostprijs, omdat er

sprake is van stukproductie.

Page 3: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

3 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

Opgave 2

1. De technische levensduur van een productiemiddel is de periode waarin de machine prestaties kan leveren, terwijl de economische levensduur van een productiemiddel die gebruiksduur is waarbij de totale kosten per prestatie van dat productiemiddel het laagst zijn.

2. De afschrijvingskosten van de productielijn per jaar zijn € 110.000, -. [(€ 580.000,- – € 30.000,-) : 5]

3. De jaarlijkse interestkosten over het gemiddeld geïnvesteerd vermogen zijn € 15.250,-.

[0,05 × (€ 580.000,- + € 30.000,-) : 2]

4. De constante kosten per schuifdak zijn € 167, -. [(€ 110.000, - + € 15.250, - ) : 750]

5. Constante kosten € 167,00 Variabele kosten - Grondstofkosten 12,5 kg × € 3,24/kg € 40,50 - Loonkosten 0,5 uur × € 60,-/uur „ 30,00 „ 70,50 Standaard kosten voor een ongekeurd product € 237,50 Standaard kosten per goedgekeurd product € 237,50 : 0,95 € 250,00

6. De verkoopprijs van een schuifdak is € 312,50. [€ 250, - × 1,25]

7. Toegestane afval 680 × 2,5 kg 1 700 kg Werkelijke afval 1 380 kg Efficiencyverschil op afval 320 kg positief

8. Toegestane uitval 0,05 × 680 34 stuks à € 250,- € 8.500,- Werkelijke uitval 0,025 × 680 17 stuks à € 250,- „ 4.250,- Uitvalresultaat van de schuifdaken 17 stuks à € 250,- + € 4.250,-

9. Standaard hoeveelheid arbeidsuren 0,5 uur × 680 340 uur à € 60,- € 20.400,- Werkelijke hoeveelheid arbeidsuren 330 uur à € 60,- „ 19.800,- Efficiencyresultaat op loonkosten 10 uur à € 60,- + € 600,-

10. Toegestane prijs 330 uur à € 60,- € 19.800,- Betaalde prijs „ 19.000,- Prijsresultaat op loonkosten + € 800,- Ook goed: PS = € 60, - PW = € 19.000, - : 330 = € 57,58 (afgerond) (PS – PW) × HW = (€ 60, - – € 57,58) × 330 = € 798,60 positief.

Page 4: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

4 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

Opgave 3

1. Corporate governance omvat de ordening van bestuur, waarbij de volgende vragen worden gesteld. - Hoe wordt invulling gegeven aan het bestuur van een onderneming? - Hoe wordt hierop toezicht gehouden? - Hoe wordt verantwoording afgelegd over dit bestuur en het toezicht erop?

2. Van onderkapitalisatie is sprake als het eigen vermogen van een onderneming beduidend groter is

dan het nominaal geplaatste aandelenkapitaal.

3.a. Herkapitalisatie is het aanbrengen van wijzigingen in de samenstelling van het eigen vermogen van een onderneming. Ook goed: Herkapitalisatie is het vergroten van het nominale aandelenvermogen ten laste van de reserves.

3.b. Fairplay nv kan deze herkapitalisatie vormgeven door aan de aandeelhouders bonusaandelen te verstrekken ten laste van de reserve(s).

4.a. Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming.

4.b. De voorrechten die verbonden kunnen zijn aan preferente aandelen zijn: - voorrecht op het gebied van zeggenschap in de nv; - voorrecht bij dividenduitkering van de nv; - voorrecht bij het uitbetalen van het batig saldo bij liquidatie van de nv.

5. De totale opbrengst van de emissie is € 6.000.000,- De nominale waarde van de aandelen is 2 000 000 × € 2,50 „ 5.000.000,- Het agio op aandelen is € 1.000.000,-

6. Dit verschijnsel wordt het diversiteitsverschijnsel genoemd. Het wordt ook ideaalcomplex genoemd.

7.a. De vermogensbehoefte aan het begin van 2012 is € 768.000,-. [(100% + 82% + 64% + 46% + 28%) van € 240 000,-]

7.b. De vermogensbehoefte aan het eind van 2012 is € 552.000,-.

[(82% + 64% + 46% + 28% + 10%) van € 240 000,-]

Page 5: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

5 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

8.a. Op de resultatenbegroting van 2012 komt als last de afschrijving van dat jaar. Dit is 18% van € 1.200.000,- = € 216.000,-.

8.b. Op de liquiditeitsbegroting van 2012 komt als uitgave de investering van dat jaar verminderd met de restwaarde van de apparatuur welke is aangeschaft in 2008. Dit is € 240.000,- – € 24.000,- = € 216.000,-.

9. De totale afschrijvingskosten op kantoorapparatuur zijn € 648.000,-.

[€ 1.200.000,- – € 552.000,-] Andere berekeningen van deze totale afschrijvingskosten: (18% + 36% + 54% + 72% + 90%) van € 240.000,- = € 648.000,- of 3 × € 216.000,- = € 648.000,-.

10.a. De twee hoofdvormen van leasing zijn: financial leasing en operational leasing.

10.b. Fairplay nv zou voor operational leasing kunnen kiezen. In dat geval is er sprake van off-balance financiering. De financiële ratio’s zullen hierdoor verbeteren. Bovendien draagt bij deze vorm van leasing de verhuurder het risico van economische veroudering van de kantoorapparatuur.

Opgave 4

1. a. Voorbeelden van immateriële vaste activa zijn goodwill, merkenrecht, software, licenties, vergunningen en geactiveerde uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling.

1. b. Andere groepen van vaste activa zijn materiële vaste activa (zoals gebouwen en machines e.d.) en financiële vaste activa (zoals deelnemingen en vorderingen op deelnemingen).

2. a. Onder liquiditeit wordt verstaan de mate waarin een onderneming in staat is om op korte termijn aan haar direct opeisbare verplichtingen te voldoen.

2. b. Current ratio per 31 december 2011: 1,39 [(€ 1.540.000,- + € 2.035.000,- + € 925.000,- ) : € 3.230.000,-] Current ratio per 31 december 2010: 1,50 [(€ 1.460.000,- + € 1.980.000,- + € 860.000,-) : € 2.860.000,-]

2. c. De liquiditeit is verslechterd, omdat de current ratio ultimo 2011 is gedaald ten opzichte van ultimo 2010.

Page 6: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

6 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

2. d. Het beoordelen van de liquiditeit van een onderneming op basis van balansratio’s heeft als nadeel dat de berekening plaats vindt aan de hand van de balans van een bepaald moment. Er wordt geen rekening gehouden met veranderingen die tijdens een (toekomstige) periode (kunnen) optreden. Ook goed: Er bestaat het gevaar van window dressing. Dit betekent dat het op een balans mogelijk is de cijfers mooier voor te stellen dan ze in werkelijkheid zijn.

3. a. Onder solvabiliteit wordt verstaan de mate waarin een onderneming in staat is aan het totaal van haar verplichtingen te voldoen.

3. b. Debt ratio per 31 december 2011: 0,62 [(€ 2.990.000,- + €.3.230.000,-) : € 10.100.000,-]

Debt ratio per 31 december 2010: 0,61 [(€ 2.560.000,- + € 2.860.000,-) : € 8.900.000,-] De solvabiliteit is verslechterd omdat de debt ratio ultimo 2011 is gestegen ten opzichte van ultimo 2010.

4. a. De rentabiliteit van het gemiddeld totaal vermogen over 2011 was 26,32%. [(€ 2.500.000,- : € 9.500.000,-*) × 100%] * (€ 10.100.000,- + € 8.900.000,-) : 2 = € 9.500.000.-.

4. b. De rentabiliteit van het gemiddeld eigen vermogen wordt gunstig beïnvloed door het financiële hefboomeffect want de kostenvoet van het vreemd vermogen (7,73%) is lager dan de rentabiliteit van het gemiddeld totaal vermogen (zie antwoord vraag 4.a).

4. c. REV = (1 – belastingquote) × {RTV + ((VV: EV) × (RTV – RVV)} REV = (1 – 0,2341) × {26,32% + ((€.5.820.000,- : €3.680.000,-) × (26,32% – 7,73%)} REV = (0,7659) × {26,32% + 29,40%}= 42,68 %

5. a. Het nettowerkkapitaal blijft ongewijzigd door de transactie aangezien de omvang van zowel het

lang vermogen als de vaste activa niet veranderen. Slechts de samenstelling van het lang vermogen verandert.

5. b. De rentabiliteit van het gemiddeld totaal vermogen blijft ongewijzigd door de transactie, aangezien slechts de samenstelling van het totale vermogen verandert. De omvang van het totale vermogen als ook het bedrijfsresultaat blijft gelijk.

Page 7: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

7 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

FINANCIËLE RAPPORTAGE & ANALYSE ZITTING: BEDRIJFSSTATISTIEK

Opgave 1

1.a. De statistische massa oftewel populatie is de verzameling te onderzoeken elementen.

1.b. Redenen om te kiezen voor een steekproef in plaats van een volledig onderzoek kunnen zijn (twee noemen): - een volledig onderzoek duurt te lang; - bij een volledig onderzoek worden de kosten te hoog; - als de onderzochte elementen bij het onderzoek verloren gaan.

1.c. Een primair statistisch onderzoek is een onderzoek waarbij de benodigde gegevens speciaal voor het onderzoek worden verzameld.

1.d. Bij afronding is er sprake van een toevallige fout. De afronding kan zijn naar boven en naar beneden. De afwijkingen vallen hierdoor tegen elkaar weg.

2.a. De enkelvoudige prijsindexcijfers van product A op basis van het jaar 2005. Jaar EPI 2008 (€ 6,10 : € 5,80) × 100 = 105,17 afgerond 105,2 2011 (€ 7,00 : € 5,80) × 100 = 120,68 afgerond 120,7

2.b. De prijs van product B in 2011 is (€ 8,52 : 106,5) × 108,4 = € 8,67.

2.c. De samengesteld gewogen prijsindex van de producten A en B in het jaar 2011 op basis van het jaar 2005 is:

.2,116 afgerond,22,1160,25,3

108,4×0,27,1205,3=

++×

3.a. De modale klasse is de klasse € 500,- tot minder dan € 1.000,-. (De modale klasse is de klasse

met de hoogste frequentiedichtheid.)

3.b. De modus is (€ 500,- + € 1.000,-) : 2 = € 750,-. (Het midden van de modale klasse).

3.c. In aanmerking voor kwantumkorting komen:

facturen.20012971129213×2.000,€,000.5€

.000,4€,000.5€=+=+

−−−−−−

Dat is (200 : 1360) × 100% = 14,70%, afgerond 14,7% van de facturen.

Page 8: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

8 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

3.d. Het totale bedrag aan kwantumkorting in 2011. Factuurbedrag in € Aantal facturen Klassemidden in € Kortingsbedrag in € 4.000 - < 5.000 71 4.500 0,02 × 71 × 4.500 = 6.390 5.000 - < 10.000 129 7.500 0,02 × 129 × 7.500 = 19.350 Totaal 25.740

4.a. De vaste kosten per serie zijn 3,5 × € 1.000,-.

4.b. De totale kosten bij een seriegrootte van 18 000 stuks zijn: Y = 0,5X + 3,5 Y = 0,5 x 18 + 3,5 Y = 9 + 3,5 = 12,5 totale kosten zijn 12,5 × € 1.000,-.

4.c. De variabele kosten worden 0,5 X – 20% = 0,4 X De vaste kosten worden 3,5 × € 1.000,- + 1,2 × € 1.000,- = 4,7 × € 1.000,- De nieuwe kostenfunctie wordt: Y = 0,4 X + 4,7 X = seriegrootte in 1000 stuks Y = totale kosten in € 1.000,-.

Page 9: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

9 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

Opgave 2

1. Omzetstatistiek behoort tot de interne bedrijfseconomische statistiek. Immers de analyse, vergelijking en ontwikkeling van de omzet vindt plaats binnen de eigen onderneming.

2. De kwartaalomzet, cumulatieve omzet en voortschrijdend jaartotaal van Solano bv gedurende 2009 – 2011. Kwartaal

Kwartaalomzet × € 1.000,-

Cumulatieve omzet × € 1.000,-

Voortschrijdend jaar- totaal × € 1.000,-

2009 2010 2011 2009 2010 2011 2009 2010 2011 1e 590 630 660 590 630 660 2.260 2.390 2e 530 570 610 1.120 1.200 1.270 2.300 2.430 3e 560 590 630 1.680 1.790 1.900 2.330 2.470 4e 540 570 610 2.220 2.360 2.510 2.220 2.360 2.510

3. Zie grafiek.

4. Om tot een correcte Z-figuur te komen, dienen alle gegevens (kwartaalomzet, cumulatieve omzet

en voortschrijdend jaartotaal) steeds aan het einde van de perioden ( dan wel boven de middens van de perioden) te worden geplaatst.

5. De voor het seizoen gecorrigeerde omzet van het 4e kwartaal 2011. Omzet 4e kwartaal 2011 610 × € 1.000,-

Seizoenindex 4e kwartaal 97 610 × 100/97 = 628,8, afgerond 629 × € 1.000,-.

6. De verwachte trendomzetten 2012. 1e kwartaal: 629 × 1,02 = 641,5, afgerond 642 × € 1.000,-. 2e kwartaal: 629 × 1,022 = 654,4, afgerond 654 × € 1.000,-. 3e kwartaal: 629 × 1,023 = 667,4, afgerond 667 × € 1.000,-. 4e kwartaal: 629 × 1,024 = 680,8, afgerond 681 × € 1.000,-.

7. De verwachte kwartaalomzetten 2012. T × SI = Y 1e kwartaal: 642 × 1,08 = 693,3, afgerond 693 × € 1.000,-. 2e kwartaal: 654 × 0,94 = 614,7, afgerond 615 × € 1.000,-. 3e kwartaal: 667 × 1,01 = 673,6, afgerond 674 × € 1.000,-. 4e kwartaal: 681 × 0,97 = 660,5, afgerond 661 × € 1.000,-.

8. In de omzetraming voor 2012 is geen rekening gehouden met de toevallige component (of restcomponent).

Page 10: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

10 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

Grafiek

Z-grafiek omzetten Solano bv gedurende 2009 - 2011

Omzet × € 100.000,-

Kwartalen 1 4 3 2

6

8

10

12

14

16

18

20

24

22

26

Legenda: 2009 2010 – – – – – – 2011 –×–×–×–×

Page 11: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

11 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

BELASTINGWETGEVING

Opgave 1

1. a. juist b. juist c. onjuist d. onjuist

2. a. juist b. onjuist c. onjuist d. onjuist

3. a. onjuist b. juist c. onjuist d. juist

4. a. onjuist b. juist c. juist d. onjuist

Opgave 2

1. Ja, dit is toegestaan. Het betreft een zogenaamd splitsbaar pand. Hierdoor behoort het winkelgedeelte tot het verplichte ondernemingsvermogen en de verhuurde bovenverdieping tot het keuzevermogen. (Floris had dus de vrijheid om ook de bovenverdieping op zijn balans te activeren.)

2.a. Nee. Floris is geen startende ondernemer, omdat hij al in 2002 met de onderneming is gestart. (Een startende ondernemer is een ondernemer die op grond van art. 3.76 lid 3 Wet IB recht heeft op de verhoogde zelfstandigenaftrek, de zogenaamde startersaftrek. Floris heeft hier geen recht op, omdat hij reeds in 2002 met de onderneming is gestart.)

2.b. Nee. De investeringsaftrek is € 0 (op grond van art. 3.41 lid 2 Wet IB) bij een investeringsbedrag van € 301.800,- en meer. (In beginsel bestaat er voor de investering in een onroerende zaak welke wordt aangewend binnen de onderneming recht op investeringsaftrek.)

Page 12: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

12 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

3.a. Nee. Floris mag uitsluitend het deel van de factuur dat betrekking heeft op het ondernemingsdeel ten laste van zijn winst brengen. In aftrek mag worden gebracht 60% van € 20.000,- = € 12.000,-.

3.b. Ja. In de situatie dat het volledige pand op de balans is opgenomen, zijn ook de onderhoudskosten die betrekking hebben op het verhuurde gedeelte aftrekbaar ten laste van zijn winst.

4. Floris kan een kostenegalisatiereserve vormen. Dit is gebaseerd op artikel 3.53 lid 1 letter a Wet IB.

5. € 6.500,-. (De zelfstandigenaftrek is bij een winst van € 6.500,- in beginsel € 9.484,-. Op grond van art. 3.76 lid 5 Wet IB is de zelfstandigenaftrek echter maximaal de winst van € 6.500,-.)

Opgave 3

1.a. Vijf percent.

1.b. Bij het bepalen van de winst blijven buiten aanmerking voordelen uit hoofde van een deelneming, alsmede de kosten ter zake van de verwerving of de vervreemding van die deelneming (deelnemingsvrijstelling). (Art. 13 lid 1 Wet Vpb.)

1.c. Alle dochtervennootschappen behalve Sunman gmbh (minder dan 5 % aandelenbezit)

2. Holding Verbiest bv en Akkra bv.

3. Feit Holding Verbiest bv +, – , 0 Bedrag in € Geconsolideerde winst 100.000,- Winstaandeel Akkra bv – 15.000,- Winstaandeel Nieman bv – 10.000,- Verlies Gender bvba + 20.000,- Winstaandeel Sunman gmbh 0 0,- Liquidatieverlies Bonjour sarl (€ 5.000,- – € 3.000,-) – 2.000,- Fiscaal belastbare winst 93.000,-

Page 13: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

13 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

Opgave 4

1. Er is sprake van een fictieve dienstbetrekking op grond van artikel 4 letter d Wet LB jo. art. 2h Uitv. besl. LB.

2.a. 70% van € 80.000,- is € 56.000,-.

2.b. December 2011.

3. Nee. Kees is niet in dienst op 1 januari 2011, maar pas op 15 maart. (Kees kan pas vanaf 1 januari 2012, mits hij dan nog in dienst is, gebruik maken van de spaarloonregeling.)

4. 1,4% van € 8.000.000,- = € 112.000,-.

5. 80% van € 28.000,- (€ 140.000,- – € 112.000,-) = € 22.400,-.

Opgave 5

1. De margeregeling.

Feit Rubrieknummer OB 2. 1a € 4.750,- 3. geen geen 4. 3b € 0,- 5. 4a

5b € 38.000,- € 38.000,-

6.a. 3b € 0,-

6.b. BTW-identificatienummer van Bonsoir bvba en de omschrijving ‘BTW verlegd’.

Page 14: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

14 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

BEDRIJFSADMINISTRATIE: JOURNAALPOSTEN

Opgave 1 Algemeen. De kandidaat mag in plaats van BTW-code 1 ook BTW-code 2 gebruiken, of omgekeerd. Let op dat dan wel het juiste bedrag bij de gebruikte code wordt vermeld. Ook goed is het vermelden van het boekingstuknummer op iedere invoerregel.

1. Invoeren inkoopfactuur 1421.

Boekingstuk-nummer

Rekening- nummer

Crediteur- nummer

Artikel- nummer

btw- code

Bedrag btw- bedrag

1421 300 1403 3001 1 € 3.200,- € 608,- 320 1403 1 – € 200,- – € 38,-

2. Invoeren verkoopfactuur 1269. Boekingstuk-nummer

Rekening- nummer

Debiteur- nummer

btw- code

Bedrag btw- bedrag

1269 850 1309 1 € 24.000,- € 4.560,- 800 *– € 13.440,- 700 € 13.440,- 810 **– € 1.440,- 525 € 1.440,- * Variabele fabricagekostprijs is 240 × € 56,- ** Toeslag variabele verkoopkosten 240 × € 6,-

3. Invoeren kasstuk 4203. Boekingstuk- nummer

Rekening- nummer

Debiteur-/ Crediteur- nummer

Artikel- nummer

btw- code

Bij Af btw- bedrag

4203 430 2 € 595,- – € 95,- 130 1304 € 9.520,-

4. Journaalpost verbruiksregister 6245. 600 Verbruik grondstoffen € 146.500,- Aan 300 Voorraad grondstoffen € 62.000,- 3000 Aan 300 Voorraad grondstoffen „ 18.000,- 3001 Aan 300 Voorraad grondstoffen „ 66.500,- 3002 400 Verbruik hulpstoffen € 14.330,- Aan 310 Voorraad hulpstoffen € 14.330,-

Page 15: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

15 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

5. Invoeren overige boekingen (productiestaat 7241). Boekingstuk-nummer

Rekening- nummer

Debiteur/ Crediteur

Artikel Debet Credit

7241 700 * € 560.000,- 610 € 160.000,- 611 € 320.000,- 612 € 80.000,- 602 € 85.120,- 515 ** € 85.120,- 601 € 313.600,- 631 *** € 313.600,- * 10 000 × € 56,- ** 1 330 × € 64,- *** 9 800 × € 32,-

6. Journaalpost loonverdeelstaat 2112. 630 Betaalde directe lonen € 336.000,- 410 Indirecte loonkosten „ 77.000,- Aan 210 Te verdelen lonen € 413.000,-

7. Invoeren kostenverdeelstaat 4941. Boekingstuk-nummer

Rekening- nummer

Debiteur/ Crediteur

Artikel Debet Credit

4941 900 € 38.000,- 901 € 120.000,- 902 € 56.000,- 500 € 25.000,- 510 € 65.000,- 520 € 58.000,- 499 € 362.000,-

8. Journaalpost dekkingsstaat 5441. 510 Variabele kosten productieafdeling € 21.280,- Aan 505 Dekking variabele kosten hulpafdelingen € 21.280,- (665 × € 32,-)

9. Overboeking totale contributiemarge. 899 Overboekingsrekening € 380.000,- Aan 990 Totale contributiemarge € 380.000,- De totale contributiemarge van periode 12 bedraagt 10 000 × (€ 100,- – € 62,-) = € 380.000,-.

Page 16: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

16 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

10. Overboeking afdelingsresultaat verkoopafdeling.

599 Overboekingsrekening € 2.000,- Aan 993 Afdelingsresultaat verkoopafdeling € 2.000,- Rekening 520 – rekening 525 = € 58.000,- – (10 000 × € 6,-) = – € 2.000,-.

11. Overboeking efficiencyverschil machine-uren. 996 Efficiencyverschil machine-uren € 5.120,- Aan 699 Overboekingsrekening € 5.120,- Rekening 602 – rekening 612 = € 85.120,- – € 80.000,- = € 5.120,-.

12. Overboeking van het prijsverschil directe arbeidsuren. 997 Prijsverschil directe arbeidsuren € 22.400,- Aan 699 Overboekingsrekening € 22.400,- Rekening 630 - rekening 631 = € 336.000,- - € 313.600,- = € 22.400,-.

13. Controleberekening efficiencyverschil machine-uren. Toegestaan op basis van productie 10.000 × 1/8 uur = 1 250 Werkelijk verbruik aan machine-uren 1 330 Te veel 80

Page 17: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

17 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

Opgave 2

Deel 1

1. 2401 Te dekken budgetten ontwikkeling € 180.000,- Aan 2402 11001 Budgetten ontwikkeling € 180.000,- 2. 2400 11001 Kosten ontwikkeling € 2.440,- 4800 11001 Kosten ontwikkeling „ 1.560,- Aan 3000 Voorraad ingrediënten € 1.560,- Aan 2523 Dekking Aanmaken dranken „ 2.440,- 3. 2400 11001 Kosten ontwikkeling € 6.000,- 4800 11001 Kosten ontwikkeling „ 50,- Aan 3001 Voorraad flessen € 50,- Aan 2553 Dekking Productielijn 2 „ 6.000,- 4. 4800 11001 Kosten ontwikkeling € 5.000,- 1810 Te vorderen omzetbelasting „ 950,- (€ 5.950,- × 19/119) Aan 1412 Drink Research bv € 5.950,- 5. 2400 11001 Kosten ontwikkeling € 3,600,- Aan 2533 Dekking Etiketteren € 3.600,- (30 × € 120,-) 6. 2400 11001 Kosten ontwikkeling € 50.000,- Aan 2563 Dekking Order & Billing € 50.000,- 7. 0546 Petflesopzetter Bertolaso € 72.500,- (€ 86.275,- × 100/119) 1810 Te vorderen omzetbelasting „ 13.775,- (€ 86.275,- × 19/119) Aan 1409 Bertolaso bv € 86.275,- 8. 4800 11001 Kosten ontwikkeling € 2.500,- Aan 0546 Petflesopzeter Bertolaso € 2.500,- 9. 4004 CCOB Overige indirecte kosten € 2.000,- 1810 Te vorderen omzetbelasting „ 380,- Aan 1413 Librero vof € 2.380,-

Page 18: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

18 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

10. 7005 Voorraad Icy € 4.600,- (10 000 × € 0,46) Aan 4100 Verbruik ingrediënten € 2.100,- (10 000 × € 0,21) Aan 4101 Verbruik flessen € 1.600,- (10 000 × € 0,16) Aan 4102 Verbruik doppen € 300,- (10 000 × € 0,03) Aan 4103 Verbruik etiketten € 200,- (10 000 × € 0,02) Aan 4104 Verbruik verpakking € 400,- (10 000 × € 0,04)

Deel 2

11. 7001 Voorraad Honey € 990,- (3 000 × € 0,33) 4100 Verbruik ingrediënten „ 240,- (3 000 × (€ 0,21 – € 0,13)) 4101 Verbruik flessen „ 120,- (3 000 × (€ 0,16 – € 0,12)) 4102 Verbruik doppen „ 60,- (3 000 × (€ 0,03 – € 0,01) Aan 4104 Verbruik verpakking € 30,- (3 000 × (€ 0,05 – € 0,04)) Aan 7005 Voorraad Icy „ 1.380,- (3 000 × € 0,46) 2600 Toeslag indirecte kosten € 19,50 Aan 2513 Dekking Magazijn € 19.50 (5% van (€ 1.380,- – € 990,-)) 2600 Toeslag indirecte kosten € 23,40 Aan 2563 Dekking Order & Billing € 23,40 (6% van (€ 1.380,- – € 990,-)) 12. 1000 Kas € 2.380,- Aan 1800 Verschuldigde omzetbelasting € 380,- (€ 2.000,- × 19%) Aan 0589 Vorkheftruck 589 „ 672,- (€ 9.600,- – (1,5% × 62 × € 9.600,-)) Aan 9900 Incidentele baten en lasten „ 1.328,-

Page 19: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

19 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

13. 1100 ABN AMRO Bank € 1.194,- (2 × (€ 126.096,- – € 125.499,-)) 1405 Caroussel bv „ 18.000,- (2 × € 9.000,-) 1421 Juffers bv „ 952,- (2 × € 476,-) Aan 1345 Bolsward bv € 19.278,- 2 × € 9.639,-,- = € 19.278,- Aan 1329 Hanegraaf bv „ 600,- 2 × € 300,- = € 600,- Aan 1510 Te ontvangen bedragen „ 268,- 2 × € 134,- = € 268,- 14. 1000 Kas € 119,- 4002 CCAD Indirecte materiaalkosten „ 1.248,- Aan 1800 Te betalen omzetbelasting € 19,- (€ 119,- × 19/119) Aan 4100 Verbruik ingrediënten „ 1.348,- 15. 4104 OR 11/45 Verbruik verpakking € 789,- Aan 4104 OR 11/54 Verbruik verpakking € 789,- 16. Het resultaat van OR 11/54 neemt toe met € 789,-, omdat de materiaalkosten met dat bedrag

afnemen. Het resultaat op PRGLB verandert niet, omdat bij order OR 11/45 het resultaat met € 789,- afneemt.

17. 2800 OR 11/47

Rij 20 Voorcalculatie loonbotteling € 900,-

Aan 2801 Berekende voorcalculatie loonbotteling

€ 900,-

18. Het resultaat bij PRGLB neemt met 900,- af, omdat het voorgecalculeerde resultaat met dat bedrag

afneemt. Bij PRGEB verandert niets, omdat deze correctie uitsluitend consequenties heeft voor loonbotteling.

Page 20: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

20 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

FINANCIËLE RAPPORTAGE & ANALYSE ZITTING: RAPPORTAGE & ANALYSE NB: de tussen haken [..] geplaatste opmerkingen zijn uitsluitend ter toelichting. Deel 1

1. Het beleidsdoel van Ambiance is wel/niet gehaald.

Motivering: De productie (12 100 sets) is meer dan normaal (11 640 × 100/97 = 12 000 sets).

2.a. Het beleidsdoel heeft een positief/negatief/neutraal effect gehad op het verlagen van het voorraadniveau van Ambiance. Motivering: Doordat de productie op peil wordt gehouden en groter is dan de afzet, neemt de voorraad Ambiance toe.

2.b. Het nastreven van beleidsdoel het vermijden van verliezen door onderbezetting heeft positief/neutraal/negatief gewerkt op de omzetsnelheid van de gemiddelde voorraad van Ambiance. Motivering: Doordat de afzet van Ambiance terugloopt en de productie hoog wordt gehouden, neemt de gemiddelde voorraad toe. Dit heeft een negatieve uitwerking op de omzetsnelheid (de verhouding afleveringen/gemiddelde voorraad).

3. De twee factoren die het verschil in ontwikkeling in omzetsnelheid verklaren zijn: - de omvang van de afzet; deze is bij Ambiance teruggelopen en bij Daily toegenomen;

- de mutatie van de voorraad; deze is bij Ambiance toegenomen en bij Daily afgenomen.

4. Het ontstaan van extra marketingkosten heeft geen invloed op de waardering van de voorraad, omdat marketingkosten niet mogen worden geactiveerd.

5. Het oordeel over de bedrijfsprestatie met betrekking tot het beleidsdoel vermijden van voorraadverschillen is positief/negatief/gemengd. Motivering: Er zijn in 2010 grotere voorraadverschillen opgetreden bij Ambiance, terwijl de voorraadverschillen bij Daily zijn teruggelopen.

6. De drie belangrijkste factoren die de winstgevendheid van Cameron nv in 2010 negatief hebben beïnvloed ten opzichte van 2009 zijn: - de teruglopende afzet bij Ambiance; - hoger negatief uitvalresultaat bij Ambiance; - oplopende voorraadverschillen bij Ambiance.

7.a. Afname afzet met 10% van Ambiance levert een negatief effect op de dekkingsbijdrage op van 10% van 11 300 × (€ 900,- – € 388,- ×100/97 – € 41,-) = € 518.670,- Landelijke toename van Daily met 2% levert op: 24 000 × 0,02 × (€ 225,- – € 140,- – € 20,-) = „ 31.200,-. De dekkingsbijdrage vermindert door de landelijke trend met € 487.470,-.

Page 21: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

21 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

7.b. De marketingcampagne heeft de ontwikkeling van de dekkingsbijdrage wel /niet positief kunnen

beїnvloeden. Motivering: De verkoop van Ambiance is met 800 sets teruggelopen, dit is 330 sets minder dan mocht worden verwacht volgens de landelijke trend. Hierdoor neemt de dekkingsbijdrage met 330 × € 459,- = € 151.470,- toe ten opzichte van de landelijke trend. De verkoop van Daily is met 600 sets toegenomen. De verwachting was 480 sets, rekening houdend met de landelijke trend. Extra dekkingsbijdrage ten opzichte van de landelijke trend: 120 × (€ 225,- – € 140,- – € 20,-) = € 7.800,-. Per saldo is de dekkingsbijdrage toegenomen met € 159.270,-. Aangezien de marketingcampagne € 100.000,- kost, neemt de nettowinst met € 59.270,- toe.

Deel 2

8.a. 0700 Gereed product Ambiance € 592.000,- Aan 0009 Winstsaldo 2010 € 592.000,- (1 480 × € 388,- × 100/97)

0701 Voorraad Daily € 1.000,- Aan 0009 Winstsaldo 2010 € 1.000,- (200 × € 5,-)

8.b. 0301 Prijsverschil hardhout € 45.000,- Aan 0009 Winstsaldo 2010 € 45.000,-

(€ 425.000,- – € 380.000,-)

8.c. 0009 Winstsaldo € 128.000,- Aan 0121 Afschrijving debiteuren € 128.000,- (€ 78.000,- + € 50.000,-)

8.d. 0023 Afschrijving transportmiddelen € 25.000,- Aan 0013 Transportmiddelen € 24.000,- (€ 40.000,- – € 16.000,-) Aan 0009 Winstsaldo 2010 € 1.000,- (€ 16.000,- – € 15.000,-)

Page 22: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

22 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

9. Immateriële vaste activa € 1.420.000,- Eigen vermogen (excl. winst) € 9.065.000,- Materiële vaste activa € 8.143.000,- Winstsaldo 2010 € 1.831.000,- Financiële vaste activa € 0,- Lang vreemd vermogen € 1.222.000,- Vlottende activa € 3.113.000,- Kort vreemd vermogen € 558.000,- € 12.676.000,- € 12.676.000,-

Berekeningen/toelichting: Immateriële vaste activa: Eigen vermogen (excl.winst): Goodwill € 1.420.000,- Geplaatst aandelenkapitaal € 3.345.000,- Agioreserve € 320.000,- Materiële vaste activa: Algemene reserve € 5.400.000,- Gebouwen en terreinen € 3.792.000,- € 9.065.000,- Machines en Inventaris € 3.090.000,- Transportmiddelen € 1.261.000,- Winstsaldo 2010: € 8.143.000,- [= (1.320 + 592 + 1 + 45 – 128 + 1) × € 1.000,-] € 1.831.000,- Vlottende activa: Lang vreemd vermogen: Debiteuren € 1.200.000,- 6% Hypothecaire lening € 1.200.000,- Vooruitbetaalde kosten € 40.000,- Voorziening pensioenen € 22.000,- Hardhout € 425.000,- € 1.222.000,- Gereed product Ambiance € 1.184.000,- Voorraad geïmporteerde Daily € 29.000,- Kort vreemd vermogen: Overige materialen € 125.000,- Aflossingen hyp. Lening € 50.000,- Liquide middelen € 110.000,- Crediteuren € 455.000,- € 3.113.000,- Te betalen kosten € 53.000,- € 558.000,-

10.a. Dit argument is juist/gedeeltelijk juist/onjuist. Motivering: De algemene reserve telt niet mee bij de beoordeling van de statische liquiditeit.

10.b. Dit argument is juist/gedeeltelijk juist/onjuist. Motivering: De aanwezige voorraden tellen positief mee voor de current ratio. Echter, de omzetsnelheid van Ambiance is laag (10 500/(569+1 480)/2 = 2,56) en de opslagduur dus hoog. Bovendien is de voorraad Ambiance ontstaan door teruglopende verkopen. Het is daarom beter de voorraad Ambiance bij de beoordeling van de liquiditeit geheel of gedeeltelijk buiten beschouwing te laten.

10.c. Dit argument is juist /gedeeltelijk juist / onjuist. Motivering: Door de gedeeltelijke winstreservering neemt het kort vreemd vermogen in 2011 toe met het gedeclareerde dividend.

Page 23: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

23 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

Deel 3

11. Toepassing van integrale calculatie heeft een groter uitvalresultaat tot gevolg.

Uitval wordt gewaardeerd tegen integrale fabricagekosten (€ 800,-) in plaats van tegen variabele fabricagekosten (€ 400,-).

12. De rekeningen 0510 en 0511 zijn toegevoegd aan het rekeningschema.

13.a. De seizoencorrectie van het eerste kwartaal is gecrediteerd op rekening 0510. Deze had moeten worden gecrediteerd op rekening 0511. Immers: het budget is 291 × 10 × € 9,- + 250 × 10 × € 27,- = € 93.690,-. NB. het bedrag van de negatieve seizoencorrectie zelf is juist, nl. 11 640/(10 × 4) × 20% × € 90,- = € 5.238,-.

13.b. 0510 Budget orderverwerkingskosten Ambiance € 5.238,- Aan 0511 Te dekken budget orderverwerkingskosten Ambiance € 5.238,-

14. Beginvoorraad 1 januari 2011 1 480 Fabricage (ongekeurd) + 2 854 Uitval – 80 Verkopen – 2 650 Voorraadverschillen – 24 Eindvoorraad 31 maart 2011 1 580

Toelichting/Berekeningen: Fabricage: € 2.214.704,- : € 776,- = 2 854 Uitval: € 64.000,- : € 800,- = 80 Voorraadverschillen: € 19.200,- : € 800,- = 24 Verkopen: € 2.385.000,- : € 900,- = 2 650

15.a. Het ordergrootteresultaat blijkt uit het verschil tussen de saldi van rekeningen 0810 Te verrekenen orderverwerkingskosten en 0811 Verrekende orderverwerkingskosten.

15.b. Het ordergrootteresultaat kan als volgt worden gecontroleerd. Werkelijke ordergrootte: € 2.385.000,- : 250 = € 9.540,-.

Standaard ordergrootte: € 9.000,-. De ordergrootte is € 540,- hoger dan standaard. Dit levert een winst op van € 540,- × 0,04 × 250 = € 5.400,-. Dit kan ook als volgt worden berekend: (2650/10 orders – 250 orders) × € 360,- = € 5.400,-.

Page 24: UITWERKINGEN PRAKTIJKEXAMEN MODERNE … · Een claimemissie is een uitgifte van aandelen uitsluitend aan houders van reeds bestaande aandelen van de emitterende onderneming. 4.b.

24 MBA januari 2012 dagexamen eindversie definitief

Deel 4

16. Het verhogen van de afschrijving heeft een positief/negatief/neutraal effect op de liquide

middelen. Een verhoging van de afschrijving leidt tot een kleiner winstsaldo van dezelfde omvang, zodat de operationele kasstroom niet wijzigt. Ook goed: Afschrijvingen zijn kosten en geen uitgaven.

17.a. De interestkosten hebben een positief/neutraal/negatief effect op de rentabiliteit van het totaal vermogen. Motivering: interestkosten hebben geen invloed op het bedrijfsresultaat.

17.b. Het opvoeren van de lening heeft een negatief effect op de rentabiliteit van het totaal vermogen, want het gemiddeld totaal vermogen neemt toe.

18. De quick ratio is toegenomen/afgenomen/gelijk gebleven. Motivering: De vlottende passiva zijn toegenomen en de vlottende activa (incl. liquide middelen en exclusief voorraden) minder sterk toegenomen.