e e n F I L M e n e e n I n T e R n e T P R O J e C TBekijk de film en doe mee op www.samsam.net

plus

Maandblad n r . 2 2 0 1 1wereldwijd saMsaM s a M s a M =

s a M e n d e l e n s a M e n l e r e n s a M e n werken saMsaM

samsam s a M s a M = s a M e n d e l e n s a M e n l e r e n s a M e n werken saMsaM Maandblad

n r . 2 2 0 1 1wereldwijd samsamvoor

jonge wereld-burgers

In Uganda is boksen heel populair. Niet alleen omdat het een spannende sport is, maar vooral omdat je met

boksen rijk kunt worden. Tenminste, als je niet alleen in de ring een vechter bent. Want succes komt niet vanzelf. Je lijf en geest moeten in topconditie zijn. Dus: veel trainen, klappen leren incasseren, naar school gaan en goed eten. Daarbij heb je hulp nodig. Van familie, leraren, vrienden, je coach en een heleboel anderen. In deze samsam en in de film vertellen Ugandese kinderen hoe slim ze dat aanpakken: hulp zoeken en vechten voor een betere toekomst.

2-20

19

20

Thema VechTen Voor je ToekomsT

Quizsam & samen de dader is…

BeeldpuzzelWegstreeppuzzel

a d r e s s a m s a m postbus 94020, 1090GA, Amsterdam Tel. +31 (0)20 568 84 40Fax +31 (0)20 568 87 87E-mail samsam@ncdo.nlw e b s i t e www.samsam.netr e d a c t i e Liesbeth Schouten (hoofdredacteur)Hans Serrarens (eindredacteur)Marinde Hurenkamp (redacteur)Jenny Mustamu (secretariaat)t h e m a ' v e c h t e n v o o r j e t o e k o m s t 'Karin Wesselink (tekst) Wineke Onstwedder (fotografie)v e r d e r w e r k t e n m e e Martin Waalboer (fotografie)Anne Nederkoorn (puzzel p. 20) Carry Brugman, Willem Ritstier (strip) Leen Baars (inkleuring)Studio Boot (illustraties) TeamOnder21 (lesbrief)vormgeving & i llustrat iesStudio Boot, Den Boschwww.studioboot.nll i thograf ie & druk Biegelaar BV, Maarssena d r e s s e n b e h e e r Pondres, Tilburggrat is abonnementen nederland gratis voor scholen en kinderen van 9 tot 14 jaarabonnement in de klas of thu is Ga naar www.samsam.net en klik op ‘over samsam’l e s b r i e f Scholen met een abonnement krij-gen bij elk nummer een lesbrief: ‘Het uur van samsam’. Op www.samsam.net staat een pdf onder ‘voor docenten’

@samsam is een gratis uitgave van

samsam = samensamsam is een oud woord voor:

samen, allebei, hetzelfde.

samsam gaat over: samen delen,

samen leven, samen spelen, samen

leren en samen verantwoordelijk zijn

voor een duurzame wereld.

deze symbolen verwijzen naar de rechten van het kindieder kind heeft recht op:

een eigen mening

eten en drinken

onderwijs

spel

eigen godsdienst

gezondheid

kinderarbeid

geweld, oorlog

mishandeling

... en bescherming tegen:

van de

redactie

inhoudd e w e r e l d

Journalist Karin Wesselink verruilde haar pen voor een keu

Een rake foto of een rake linkse hoek, fotograaf Wineke Onstwedder kan het allebei

u g a n d a

2

Ga mee op reis! Doe mee met de webexpeditie.

21

s p r e e k b e u r t o v e r u g a n d a ? s u r f n a a r w w w . s a m s a m . n e t

Op www.samsam.net lees je meer over Enidy

Enidy (11) vecht voor haar toekomst

Boksen is leuk omdat het me lenig en

sterk maakt. Ik ben trouwens ook goed in andere sporten. Na school wil ik studeren en reizen.

Het liefst naar Amerika, waar een verre oom woont.

Hai! Ik heet Enidy en ik woon in Kampala, de hoofd-stad van Uganda. Toevallig

kan ik goed boksen en daarom heb ik een beurs voor mijn

school gekregen.

3

Luciano (12):“Ik begon met boksen omdat ik het een mooie sport vind én omdat ik mijn agressie leer beheersen. Als ik vroeger boos was, begon ik meteen te vechten. Nu kan ik me veel beter inhouden. Mijn oom traint me twee keer per week. Hij was vroeger profbokser in Amerika. Nu traint hij jongeren in de buurt. Hij vindt dat belangrijk, want als ze boksen hangen die jongens niet rond op straat. Ik wil graag profbokser worden, omdat ik er geld mee kan verdienen. ”

Fazil (12): “Ik boks omdat ik veel geld wil ver-dienen. Net als mijn vader. Hij heeft van het prijzengeld dat hij met boksen won, een huis kunnen bouwen. Mijn oom bokste vroeger in Duitsland. Hij verdiende zoveel dat hij de hele familie kon steunen.Een arme Ugandese bokser verloor een keer van een Rus. Later vertelde hij dat de Rus hem meer geld bood dan het prijzengeld. Hij verloor dus expres. Ik snap dat wel, maar het is ook stom. Als je vaak verliest, vragen ze je minder vaak voor wedstrijden.”

Sinds Luciano (rechts) bokst is hij minder opvliegend

4

a m s t e r d a m k a m p a l a

Fazil (rechts) hoopt met boksen rijk te worden

Nederland Uganda

Arnold weet: bokser worden betekent flink bikkelen

Een nijlpaard doodde zijn vader, een krokodil at zijn oom op. Geen wonder dat Arnold (13) niet ook visser wil worden. Hij heeft een andere droom: boksen. Maar daarvoor moest hij zijn geboortedorp verlaten.

v e r h u i z e n n a a r d e h o o f d s t a d

dan visser

5op pagina 6 en 7 lees je over arnold’s grote reis van drie jaar geleden

• IndehoofdstadKampalakanjebokserworden

• Hetlevenindestadisduur

• Arnoldleertboksenénauto’srepareren

Arnold denkt aan vroeger. Hij mist zijn dorp waar overal apen en antilopes rondlopen

Arnold is geboren in één van de wildparken van Uganda, in een dorpje aan de rand van een meer. Arnold: “Je kunt daar boer, visser of parkopzichter worden. Maar vissen is gevaarlijk: ik ben twee keer aangevallen door een nijlpaard. Het ging maar net goed. En als parkopzichter word je misschien vermoord door een stroper. Daarom wil ik bokser worden, net als mijn opa. Die heeft met boksen zoveel geld verdiend, dat hij een huis van zes kamers kon laten bouwen. ”

GEEn GELd“Mijn moeder is overleden toen ik drie was. Toen daarna ook mijn vader stierf, ging ik bij oma en opa wonen. Er was geen geld om naar school te gaan en ik moest vissen. Maar ik wilde naar Kampala, de hoofdstad. Mijn halfbroer Paul woonde daar al. Met een smoesje kreeg ik zijn telefoonnummer en dat leerde ik uit m’n hoofd. Stiekem heb ik hem gebeld, maar hij zei steeds dat ik niet mocht komen.”

StEnEn bAKKEn“Ik moest iets anders verzinnen. Een vriend van de familie was een huis

aan het bouwen. Ik hielp hem met stenen bakken. Toen ik genoeg geld had, ben ik ontsnapt. Ik was toen negen jaar. De busrit naar Kampala duurde zes uur en al die tijd dacht ik alleen maar aan mijn nieuwe leven als bokser. ”

NIetblIj“Op het busstation belde ik Paul. Die kwam me halen. Hij was eerst niet blij me te zien. Hij had geen geld om me eten te geven, dus moest ik aan de slag. Nu krijg ik een oplei-ding in de garage waar hij ook werkt. Die opleiding kost geld. Eigenlijk wil ik elke dag boksen, maar daarvoor verdien ik te weinig. ”

NooItterug“Het leven in de stad is heel anders dan ik had verwacht. Het is hier bijvoorbeeld moeilijk om aan eten te komen. In mijn dorp verbouw je gewoon wat op het land, hier heb je voor alles altijd geld nodig. Ik ben nooit meer teruggegaan naar mijn dorp. Dat kan ook niet, want mijn familie verwacht dat ik ze geld geef. En dat heb ik niet. Áls ik al geld heb, betaal ik liever het schoolgeld van mijn zus in het dorp, dan dat ik eten voor mezelf koop. Als zij later een goede baan heeft, zal ze mij helpen. En van een dag honger ga je niet dood.”

Arnold past graag op zijn neefje

6

• IndehoofdstadKampalakanjebokserworden

• Hetlevenindestadisduur

• Arnoldleertboksenénauto’srepareren

Arnold:“Indegarageverdieniknunietveel.Metstenenbakkenzou ik meer verdienen, maar ik moet aan mijn toekomst denken. Als automonteur verdien ik later meer dan als stenenbakker.”

Arnold:“Inmijndorpjezijngeenboksscholenzoalshier.Maar dat trainen zo duur zou zijn, had ik niet gedacht.”

op pagina 14 en 15 zie je waar arnold werkt

Op www.samsam.net zie je wat Arnold nog meer doet

•InKampalazijndebesteboksscholen

•Hetlevenindestadisduur

•Arnoldleertboksenénauto’srepareren

7

s c h o o l : w a t h e b j e e r a a n ?

Je leert een heleboel op school: spellen, rekensommen oplossen en vrienden maken. Maar wat is eigenlijk belangrijker voor je toekomst: een schooldiploma of dat wat je ná schooltijd leert? Samsam vroeg het Fazil (12) en Enidy (11). Ze gaan naar verschillende scholen: de ene staat middenin de stad Kampala, de andere in een stille en groene buitenwijk.

Fazil:“Alshetregentspijbelikvanschool.Ikhebgeen zin om drijfnat te worden, want als ik ziek word kan ik niet meedoen aan de bokswedstrijd.”

Fazil: “Deze school is dichtbij: ik hoef maar een half uur te lopen en dat is goed voor mijn conditie. Ik wilde eerst naar een andere school waar ze ook boksles geven, maar ze wisselen daar steeds van coach: irritant! En die school was veel te duur.”

Fazil: “Mijn school is gratis. De leerlingen moeten wel elk trimester spullen aan de school geven: vier rollen wc-papier, een pakket papier voor onze proefwerken en een paar bezems waarmee telaatkomers het schoolplein vegen.”

Fazil: “Ik ben tegen slaan op school. Als de lerares het stokje op haar tafel legt, kan ik me niet meer concentreren. Ik ben dan bang iets verkeerds te zeggen of te doen.”

Waarom koos je voor deze school?

Wie betaalt je school?

Wat zou je willen veranderen aan je school?

Hoe belangrijk is school voor je?

Fazil: “Niet het allerbelangrijkste, want ik wil later toch bokser worden. Wel heb ik me op school leren concentreren en dat kan ik in de ring goed gebruiken.” 8

Gratis, maar het kan beter

De Ugandese regering vindt het belangrijk dat zo veel mogelijk kin-

deren naar school gaan. Daarom is de basisschool gratis voor vier

kinderen per gezin. Maar echt goed geregeld is het nog niet. De ene

school puilt uit en op de andere wil niemand lesgeven omdat de school

te afgelegen ligt. De lessen zijn niet altijd goed en leerkrachten hebben

vaak nog een extra baan.

Het is ook niet gelukt om álle kinderen naar school te krijgen. De school

is wel gratis, maar het schooluniform, de schoenen en de boeken niet.

Veel ouders kunnen dat niet betalen. Nederland gaf Uganda in 2009

daarom 14 miljoen euro voor de verbetering van het onderwijs.

Enidy: “We zijn een paar jaar geleden verhuisd en deze school is de beste in de buurt. De do-centen zijn goed: alles wat ze vertellen blijft in m’n hoofd hangen. En we doen veel aan sport: voetballen, korfballen en boksen!”

Enidy: “Omdat ik talent heb voor boksen hoeft mijn vader maar de helft van het schoolgeld te betalen. De rest krijgt de school van de regering.”

Fazil: “Mijn school is gratis. De leerlingen moeten wel elk trimester spullen aan de school geven: vier rollen wc-papier, een pakket papier voor onze proefwerken en een paar bezems waarmee telaatkomers het schoolplein vegen.”

Enidy: “Er moeten snel meer leerlingen komen. In mijn klas zitten we maar met z’n achten. Daardoor is er geen geld voor computers. Ik ken één persoon met een computer: de directeur. Ik mag er wel eens racespelletjes op doen.”

Waarom koos je voor deze school?

Wie betaalt je school?

Wat zou je willen veranderen aan je school?

Hoe belangrijk is school voor je?

Enidy: “Wat ik op school leer, heb ik nodig om later een baan te krijgen. Maar ik vind het belangrijker wat mijn familie me vertelt: over goed gedrag, tradities en ge-woonten en hoe je het huishouden moet doen. Dat moet je allemaal weten als je wilt trouwen.”

Enidy wil sporten, reizen, studeren, trouwenénkinderenkrijgen

9

hu

lp k

om

t v

an

all

e k

an

te

n

WIe O

F WaT

Of

je n

ou b

okse

r, j

uf

of t

uin

ma

n w

ilt

wor

den

, je

heb

t a

ltij

d a

nd

eren

nod

ig. Z

ond

er s

teu

n, l

iefd

e,

eten

, een

sla

app

lek

, goe

de

raa

d e

n s

chol

ing

wor

dt

het

la

stig

.uga

nd

ai

see

na

rml

an

d,m

aa

rF

azi

l, A

rnol

d e

n E

nid

y z

ijn

sli

m. Z

ij w

eten

wel

w

at z

e m

oete

n d

oen

om

hu

lp t

e k

rijg

en.

VRIen

den

daar

mee

kan

je d

e he

le w

ereld

aan

10

Arn

old

help

t je v

erde

r?Fa

MILIe

• Vo

orlic

htin

g ov

er w

ater

en

gezo

ndhe

id

(h

iv/a

ids –

hoe

zorg

je d

at je

het

nie

t krij

gt?)

• Sc

hool

gebo

uwen

• Be

urze

n vo

or le

erlin

gen

de r

eger

ing

van

Ugan

da•

Een

aard

ige

bios

coop

-eig

enaa

r (g

ratis

spor

t en

film

s kijk

en)

steun

t je a

ltijd

• Ee

n sl

aapp

lek

bij j

e ou

dere

bro

er

• G

ratis

bok

s-tr

aini

ng va

n de

coac

h

• G

ratis

ond

erw

ijs v

oor v

ier k

inde

ren

per g

ezin

fazi

lh

et L

iJk

t s

impeL

Ma

ar

da

t is

het

nie

t. E

en s

choo

ldip

lom

a

is g

een

ga

ran

tie

voor

een

ba

an

. Met

een

goed

e tr

ain

er w

ord

je n

iet v

an

zelf

een

tops

port

er. E

n g

eld

en

spu

llen

ma

ken

nie

t 1, 2

, 3 e

en e

ind

e a

an

arm

oed

e. H

ulp

hel

pt n

iet a

ltij

d, m

etee

n e

n o

vera

l.

En

idy

• Sc

hoon

drin

kwat

er e

n w

c’s. Z

iekt

es a

ls

ch

oler

a kr

ijgen

dan

gee

n ka

ns.

• G

ratis

mus

kiet

enne

tten

voo

r str

aat-

ki

nder

en. B

ye, b

ye m

alar

iam

ugge

n!•

Zorg

voo

r wee

skin

dere

n. (A

rnol

d kr

eeg

al

s wee

s een

gei

t en

een

deke

n. )

ORga

nIsaT

Ieson

twik

kelin

gs-

• Sp

ulle

n:

Bijv

oorb

eeld

pol

itiea

uto’

s uit

N

eder

land

. Age

nten

kun

nen

zo b

eter

hun

wer

k do

en. A

ls h

et v

eilig

is

du

rven

kin

dere

n na

ar sc

hool

.•

Gel

d:

Bijn

a de

hel

ft va

n al

het

gel

d va

n de

Uga

ndes

e re

gerin

g is

ont

wik

kelin

gs-

hu

lp u

it he

t bui

tenl

and.

• Ke

nnis

:

Ned

erla

nd h

elpt

Uga

nda

bij h

et

m

aken

van

wet

ten

en h

et o

pzet

ten

va

n re

chtb

anke

n.

Land

enan

dere

11

• Ee

n ni

cht d

ie je

stud

iege

ld b

etaa

lt

• Aa

ntek

enin

gen

van

een

vrie

nd

(o

m o

ver t

e sc

hrijv

en a

ls je

spijb

elt)

Vrie

ndsc

hap

met

de

scho

oldi

rect

rice

(war

m

eten

tuss

en d

e m

idda

g)

• Ee

n vr

iend

die

je

zijn

radi

o le

ent

Fazil (12) woont met meer dan 30 familieleden in ééngroothuismetkleinekamertjes.Iedereenhelpthem zijn droom waar te maken: profbokser worden. Als hij beroemd en rijk is, krijgen ze vast iets terug.

v a n j e f a m i l i e m o e t j e h e t h e b b e n

Fazil en de zeven helpers

Oma maakt elke ochtend koffie voor Fazil: “Zo ga ik niet met een lege maag naar school. Niet iedereen kan koffie betalen, het is erg duur. Gelukkig krijg ik het wel, want het is goed voor mijn concentratie.”

Vorig jaar wilde Fazil per se overgaan van de basisschool naar de middelbare school. Alle energie stopte hij in schoolwerk. Nu kan hij school beter combineren met boksen. “Tante Fatuma helpt me vaak met huiswerk. Zo houd ik meer tijd over om te boksen.”

Op www.samsam.net staat nog meer over Fazil!

tante F.

oma

12

1

2

“Tante Rahma bokste vroeger ook. Ze geeft me goede tips! Ze droomde vroeger zelf van een carrière als profbokser, maar voor vrouwen is dat moeilijker. Ze zegt dat jongens het makkelijk hebben: die hoeven geen klusjes in huis te doen en ze kunnen langer wachten met trouwen en kinderen krijgen.”

“Gelukkig wast mijn moeder meestal mijn kleren, dat kost namelijk heel veel tijd. En mij is het vaak genoeg gebeurd dat mijn kleren werden gestolen terwijl ze lagen te drogen op het veldje. Mama hangt ze altijd op voor het huis.”

“Mijn vader koopt sportkleren voor me. En we gaan wel eens rennen, dat is goed voor mijn conditie. Mijn vader was vroeger profbokser. Hij mocht zelfs naar de All Africa Games, maar mijn moeder was zwanger van m’n broertje en er was er geen geld. Mijn vader zocht toen een ‘gewone’ baan. Dat zou ik anders doen: eerst zorgen voor genoeg geld op de bank!”

“Mijn coach is de broer van mijn oma. Hij heeft een eigen boksschool. Als ik met hem train vergeet ik bijna dat hij mijn oom is. Hij laat me van alles uitproberen. Daar leer ik het meeste van. En hij slaat gelukkig nooit. Sommige leraren op school doen dat wel.”

tante R.

moeder

coach

13

“Als ik niet genoeg drink tijdens de training, krijg ik hoofdpijn, Dan word ik duizelig. Soms komt mijn broertje me water brengen. Dat is superlief, maar hij wil ook graag kijken!”

broertje

vader

4

6

5

7

3

e e n b o k s e r m o e t g e z o n d z i j n

eerst luis-tert arnold naar zijn favoriete radiopro-gramma

daarna werkkleren aan

… en aan het werk in de garage het werk vraag aandacht

Aha:

dus vis is het

gezondst voor

boksers?

in

het is 05.00 uur ‘s ochtends. arnold rekt zich uit

de bokswedstrijd komt dichterbij, het is Arnold’seerstekeerindering.Mettrainenen goed eten maakt hij vast een kans!

Vandaag

weer werken

in de garage.

Vandaag

ren ik naar

mijn werk,

goed voor

mijn conditie.

Zo train

ik meteen mijn

bovenarm-

spieren.

Best

een goede

concentratie-

oefening.

14

sporters

vis eten

moeten

even snel schoenen poetsen .... ... en gaanHijg,

ik ben er

bijna.

de baas heeft een goede bui even de potten en pannen checken

na het werk doet arnold bood-schappen voor het avondeten

maar dan vindt hij deze visjes op de markt

arnold droomt over de grootste vis die hij ooit heeft gezien in het victoria meer

arnold heeft water gehaald. zijn halfzus kookt

lekker in een stoof-potje met tomaten en uien

Hier,

wat extra’s

Arnold.

Je hebt

geluk.

Staat er

vandaag vis op

het menu?

Een

sporter moet

goed eten.

Nee, voor

mij geen

vlees

vandaag!

Sorry jongen,

deze joekel

van 23 kilo

gaat naar het

buitenland.

Ja, ik

ben in

topvorm.

En? Beetje

fit vandaag?

15

En super

gezond!

klein maar fijn!

Op de markt liggen tweedehands kleren uit Euro-pa.rose:“Sindsdecrisiszijndeklerenduurderenook van mindere kwaliteit. Misschien doen men-sen in Europa nu langer met hun eigen kleren?”

m e t e e n b e e t j e h u l p

Met een gil vliegt Enidy in de armen van Rose. De vorige logeerpartij is alweer bijna een jaar geleden. Rose was vroeger topsporter. In haar huiskamer zie je wedstrijdbekers en medailles van badminton-toernooien in Kenia, Thailand, Amerika en andere landen. Die tripjes had Rose nooit zelf kunnen betalen. Maar gelukkig was er oom John in Amerika.

SuperMArKt“Ik was negen toen mijn vader stierf “, vertelt Rose. “Vanaf dat moment betaalde oom John alles voor me. Hij woonde eerst in Japan, toen in Zuid-Afrika en nu in Amerika. Hij is niet getrouwd en heeft ook geen kinderen. Hij grapte altijd dat ik eerst afgestudeerd moest zijn en dat hij dan pas geld zou hebben voor een eigen gezin. Ik weet niet precies wat voor baan hij nu heeft, maar hij werkte altijd in een supermarkt.”

CAdeAutjeSEnidy heeft wel eens een foto van oom John op de laptop van Rose gezien. Ze vertelt: “Die laptop heeft Rose ook van hem gekregen, net als haar iPhone. In Kampala zijn alleen maar namaakspullen te koop.” Nu krijgt Rose geen dure cadeautjes meer.

CrISISRose: “Een paar jaar geleden brak de kredietcrisis uit. Oom John belde om te zeggen dat hij minder geld had. Hij kon me niet meer zo verwennen.” Gelukkig had Rose het geld gespaard dat ze won met badminton. Ze maakte haar studie af en vond een goede baan. Rose vertelt: “Als oom John het niet had gedaan, had vast een ander familielid voor me gezorgd. Zo gaat dat in onze familie. We zorgen voor elkaar.”

in Amerika

16

Enidy (11) wordt verwend door haar nichtrose(21).Zekrijgtnieuwekleren,milkshakes en chocolade. Later gaat roseookhaarstudiebetalen.

• VóórdecrisiskreegroseveelvanhaaroominAmerika

• enidykrijgtveelvanhaarnichtrose

• tweedehandskledinguiteuropaispopulairinuganda

Enidy kan niet wachten om naar Ame-rikategaan.Haarnichtrosewileerstcarrièremakenentrouweninuganda

tweedehandsJes

Rokjes, broeken en truien. Als ze maar uit

Europa komen, is het goed. Kleren uit China

zijn goedkoper, maar minder populair.

Europese kleren zijn van betere kwaliteit,

zelfs tweedehands. In Uganda moet kleding

tegen een stootje kunnen. Door hardhandig

schrobben (niemand heeft een wasmachine)

en drogen in de felle zon slijten kleren

snel. Marktverkopers kopen de kleding van

handelaren. Ze vermoeden wel dat de kleren

in Europa zijn ingezameld voor mensen in

arme landen.

Voor Ugandezen is gebruikte kleding

goedkoper dan iets nieuws laten maken.

Niet leuk voor kleermakers. Aan de andere

kant levert deze kledinghandel veel werk

op. Al die kleren moeten tenslotte gewassen,

gerepareerd en verkocht worden.

rosewoontnunogbijhaarmoederentantes.Alszestraks een eigen huis heeft, komt Enidy bij haar wo-nen

17• VóórdecrisiskreegroseveelvanhaaroominAmerika

• enidykrijgtveelvanhaarnichtrose

• tweedehandskledinguiteuropaispopulairinuganda

e l k e d a g e e n v o l l e m a a g

“Op school was vaak alleen maïspap met bonen en daarvan kreeg ik buikpijn. Misschien omdat er bacteriën in zaten? In ieder geval was ik na zo’n bord zware pap te moe om me in de klas nog te concentreren. Vaak kon ik helemaal geen eten kopen omdat mijn vader me geen geld meegaf. Nu schuif ik aan tafel bij de schooldirectrice thuis. Ze zien me daar als een dochter. Hun dienstmeisje Rebecca kookt lekker én gezond.”

MethaarnichtrosegaatenidyweleensnaarMrtasty.rosetrakteerthaardanopeenmilkshakeofeenijsje

Enidy aan tafel bij de schooldirectrice thuis

18

de meeste kinderen in Kampala ontbijten niet. 's Ochtends zitten ze met honger in de klas. Hun eerste maaltijd krijgen ze vaak pas tussen de middag op school. Maar wat als je geen geld hebt voor een warme hap in de kantine, zoals Enidy?

t e s t j e a l g e m e n e k e n n i s

1 UGanDa liGT in

a. Aziëb. Afrikac. Australië

2 3

4 k.o. BeTekenT

a. krokodillen oversteekplaatsb. knock-outc. keel-neus-oorarts

5

WaT is heT GoeDkoopsTe

eTen in UGanDa

a. pizzab. hamburgerc. maïspap

6 TijDens De TraininG

leren Boksers

a. sparenb sprekenc. sparren

7

De hoofDsTaD Van

UGanDa is

a. Kampalab. Kathmanduc. Kaapstad

8 WaT DraGen ze in UGanDa

a. niks, het is veel te warmb. regenlaarzen, want de zeespiegel stijgt daarc. tweedehands kleren uit Europa en China

19

onder de goede inzenders verloten we:

20 samsam t-shirts

Welk Dier is Voor een Visser

in afrika heT GeVaarlijksT?

a. zebrab. nijlpaardc. krokodil

een sUikeroom is

a. een oom die kadootjes geeftb. iemand die in suiker handeltc. een soort snoepgoed

3minuten

test

K E N N I S Q U I Z

doe mee & winstuur deze bon vóór 13 april 2011 naar:

samsam, postbus 94020, 1090 Ga amsterdam

bonvoornaam + achternaam: …………………...………………………………................................……………………………………....... leeftijd: …..straat + nummer: ………………………………....postcode + plaats: ………………………………….

oplossing quiz (vul in: a, b of c):

j/m

1) ….. 2) ….. 3) ….. 4) …..

5) ….. 6) ….. 7) ….. 8) ….. wineen

T-shirt!

o m c i r k e l d e g o e d e a n t w o o r d e n e n v u l d e b o n h i e r o n d e r i n

als één woord ver-schillende betekenis-sen heeft, dan is zo’n woord een homoniem. de schrijfwijze en de uitspraak zijn hetzelfde, maar de betekenis is anders.

het woord ezel is bij-voorbeeld een homo-niem. een ezel is een dier én een standaard voor schilderijen. in dit plaatje zitten 8 homoniemen. kan je ze allemaal vinden?we helpen je op weg: de ring om je vinger en de ring ….

20

arm

baan

blad

boksen

coach

conditie

d e o p l o s s i n g e n s ta a n va n a f 1 m a a r t o p h e t

p r i k b o r d o p s a m s a m . n e t

gezondheid

leerling

nijlpaard

onderwijs

rijk

samsam

sport

stage

steun

voetbal

de woorden in de lijst zijn kriskras verstopt in het letterveld: horizontaal, verticaal, diagonaal, van links naar rechts of van rechts naar links. sommige letters worden in meer woorden gebruikt. alle woorden gevonden en doorgestreept? mooi, dan vormen de overgebleven letters, in de leesrichting, de oplossing

h o m o n i e mHUH, wat is een

homoniem?

Heb jij

21

Je juf of meester

heeft de dvd!

HUH, wat is een

homoniem?

Heb jij

al gezien?

22

Doe mee met de samsaml a a t v a n j e h o r e n o p s a m s a m . n e t !

de leerlingen van groep 8 en juf Manon van de Flevo-parkschool in Amsterdam staan klaar voor de start

taoufik(12),Youssra(11)enemma(11)zoekenugan-da alvast op de wereldkaart van samsam.net

WebexpedItIe?WA'SdA?De samsam-webexpeditie is een project op internet. Je doet mee met de hele klas, of in je eentje. De webexpeditie begint op 14 maart 2011 en duurt drie weken. De reis gaat dit jaar naar Uganda.

Nee, dat is

toch Zuid-

Afrika?

Ligt

Uganda

daar?

Doe mee met de samsam

23

Webex Ped IT I e 2011

HoeWerKtHet?Vanaf 14 maart kan je drie weken lang meedoen aan de webexpeditie op www.samsam.net Kies op maandag een opdracht en doe elke vrijdag mee aan de quiz.Samen met Ugandese kinderen zorg je dat de site aan het einde van de reis barst van de verhalen, foto’s en filmpjes. Wat je nodig hebt? Eén of meer computers of een smartboard.

Hi, ik ben Nora.

Zie ik je in maart

op samsam.net?

2

19

Maandblad n r . 2 2 0 1 1wereldwijdsamsam s a m s a m =

s a m e n d e l e n s a m e n l e r e n s a m e n werken samsam

maandblad n r . 7 2 0 1 0j e m e n samsams a m s a m =

s a m e n d e l e n s a m e n l e r e n s a m e n werken samsam

zoek de dader met sam & sam detectives