Trouw vieren

B

1

Trouw vierenis een uitgave van de

Protestantse Kerk in Nederland

en oecumenisch maandblad Open Deur

van Boekencentrum Uitgevers

Prot

esta

ntse

Ker

k

2

Er zijn goede redenen om op je trouwdag naar de kerk te gaan. Wie verbonden is met een kerkelijke gemeenschap zal dat haast vanzelfsprekend doen. Maar ook mensen die niet zo betrokken zijn bij de kerk, kunnen een sterk verlan-gen hebben om niet alleen in het gemeentehuis maar ook in de kerk te trouwen. De een kan misschien beter uitleg-gen waarom zij tot die keuze komt dan de ander, maar uit-eindelijk zullen hun redenen niet zoveel verschillen.Door te gaan trouwen maak je wereldkundig wat je voor-zichtig aan elkaar durfde te zeggen: dat je ontdekt hebt dat de ander jouw leven compleet maakt en dat je daarom altijd bij elkaar wilt blijven. Iedereen mag het weten en mag je er op aanspreken: die twee, die horen bij elkaar.

Bron van krachtHet besluit om te gaan trouwen neem je heel bewust. Maar meestal roept het ook aarzelingen op en vragen. Waar beginnen we aan? Wie kan en durft zover vooruit te kijken? Daarom zoeken mensen die gaan trouwen naar steun.

In de kerk kunnen zij die vinden. De kerk belijdt dat het huwelijk een door God geschonken mogelijkheid is. Dat is een goede reden om in de kerk te trouwen: je in je keuze laten bevestigen van Godswege. Mijn zegen heb je, wordt er tegen je gezegd. Een andere reden is dat de zegen die je in de kerk krijgt ook een bron van kracht is. Je mag je in je huwelijk door Gods zegen gedragen weten.

Daarom kiezen mensen om in de kerk te trouwen: om gerustgesteld en bemoedigd te worden. Maar ze willen op hun trouwdag ook naar de kerk om de viering van hun huwelijk compleet te maken. Ze zijn ervan overtuigd dat het huwelijk meer is dan het sluiten van een con-tract, hoe wezenlijk dat ook is. Pas als ze in de kerk zijn geweest, zijn ze echt getrouwd. Of ze willen aan hun beslissing om te trouwen diepgang geven, stilstaan bij woorden als liefde, trouw en verbond. Ook daarvoor zijn zij in de kerk van harte welkom.

Mijn zegen heb je

Dit ene

Dit ene heb ik jou gevraagd:dat ik mag zijn met jou.

Als jij mijn licht bent vrees ik niemandAls jij mijn rots bent sta ik sterk.

Dit ene heb ik jou gevraagd:dat ik mag zijn van jou.

Huub Oosterhuis

uit Trouw bezingen, teksten voor een huwelijksviering, Kok, Kampen, 2008

naar Psalm 27

3

,

Bij mensen die elkaar in liefde trouw willen zijn, is de kerk altijd nauw betrokken geweest. Omdat zij de moed hebben om zich onvoorwaardelijk aan elkaar te geven, verdienen zij de zorg en de steun van de kerk. Zij laten zien wat een mens compleet maakt en wat onmisbaar is voor het samen-leven van mensen.‘Het is niet goed dat de mens alleen is’, zegt God wanneer Hij de mens die Hij gemaakt heeft een helper geeft die bij hem past. Een mens is niet compleet als er niet een ander is die hem aankijkt, die op hem reageert. Alleen door de ander kan ik ontdekken wie ik zelf ben. Pas in relatie tot een ander word ik compleet, leer ik mijn beperkingen kennen, ontdek ik mijn talenten. De ander is een spiegel voor mij, daagt mij uit, spreekt mij aan op mijn geweten. Je bent pas volwaardig mens als je andere mensen toelaat in je leven. Zo heeft God ons bedoeld.

Liefde draagt de wereldHet gaat niet goed met de wereld als wij geen naasten zijn voor elkaar. Jezus vertelt een gelijkenis over een man die

halfdood langs de kant van de weg ligt. Twee mensen lopen met een boog om hem heen, een derde ontfermt zich over hem. ‘Wie van deze drie is volgens u de naaste geworden van het slachtoffer van de rovers?’ vraagt Jezus. Het enig juiste antwoord is: ‘De man die medelijden met hem heeft getoond.’ Want mensen hebben mensen nodig.

In de christelijke traditie is altijd benadrukt hoe belangrijk zorg voor de ander is. Het is Gods wil dat wij naasten voor elkaar zijn. In liefdesrelaties wordt dat op een bijzondere manier zichtbaar. Waar liefde twee mensen samenbrengt, zie je hoe groot de kracht van de liefde is. Zij is een bron van leven en hoop die als enige in staat is de wereld te dragen en de toekomst open te houden.

Beeld van GodIn de Bijbel wordt de liefde en trouw van God soms ver-geleken met een huwelijk. Hij heeft zich met het volk Israël verbonden zoals een man trouw belooft aan zijn vrouw. Omgekeerd wordt daarom een huwelijk of een andere

Mensen hebben mensen nodig

4

levensverbintenis gezien als een beeld van de liefde en trouw van God. Daarom heeft de kerk zich nooit onbetuigd gelaten als liefde twee mensen ertoe bracht om elkaar trouw te beloven. Omdat zij een voorbeeld zijn van wat onmisbaar is voor een volwaardig mens zijn, maar ook omdat de liefde tussen twee mensen iets laat zien van de liefde van God, die de wereld draagt. Wat twee mensen ertoe brengt om elkaar trouw te beloven, is het bewijs dat het bestáát: omzien naar elkaar, geloven in elkaar, groeien aan elkaar. Zo zijn mensen bedoeld. Zo is God.

5

omzien naar elkaar geloven in elkaar groeien aan elkaar

Sinds 1809 geldt in Nederland de wetsregel dat het sluiten van een huwelijk een taak van de overheid is. Het kerkelijk huwelijk werd afgeschaft. Tot die tijd was de kerk eeuwen-lang betrokken geweest bij de huwelijks-sluiting. Aanvankelijk alleen om het op een andere plaats gesloten huwelijk te zegenen en voor het bruidspaar te bidden. Meestal was het sluiten van een huwelijk een familiezaak. Vanaf de dertiende eeuw werd het gebruik om de niet-kerkelijke huwelijkssluiting voor de kerkdeur plaats te laten vinden. Dat was dus heel letterlijk ‘voor de kerk trouwen’. De leiders van de Rooms-Katholieke Kerk bepaalden op het concilie van Trente (1563) dat een geldig huwelijk alleen in de kerk ge-sloten kon worden. De protestantse kerken van de reformatie dachten daar anders over. Zij vonden het huwelijk een zaak van de over-heid. Maar in de Nederlanden liet de overheid

het sluiten van huwelijken graag over aan de kerk en gaandeweg werd het trouwen voor de kerk onderdeel van de inzegening van het huwelijk in de kerk.Met de Franse tijd, aan het begin van de negentiende eeuw, kwam daar verandering in. Trouwen doe je sindsdien voor een ambtenaar van de Burgerlijke Stand. Als je daarna naar de kerk gaat, kom je er getrouwd binnen. In de kerk wordt de sluiting van het huwelijk niet overgedaan. Ook al hebben we het nog wel over ‘voor de kerk trouwen’ of ‘overtrouwen’, in de kerk kom je voor iets anders. Daar krijg je Gods zegen.De Rooms-Katholieke Kerk heeft zich moeten neerleggen bij de regel dat een geldig huwelijk door de burgerlijke overheid gesloten wordt. Maar binnen die kerk is de oude regel geble-ven dat het kerkelijk huwelijk het enige echte huwelijk is.

Voor de kerk trouwen

Dit is een dag van groot geluk

Dit is een dag van groot geluk,vol liefde voor elkaar.Denk hier met warmte aan terugsteeds weer, van jaar tot jaar.

En komt er eens een koude tijd,van onbegrip vervuld,raak daarin dan jezelf niet kwijt,want liefde heeft geduld.

Vaak is het vuur net niet te kleinen wakkert het weer aan.Moge jullie vuur voldoende zijnom het leven mee te gaan.

Ineke Lautenbach

uit Zingenderwijs, Rita Hoeve en Barbara Leijnse (red.), Kok, Kampen, 2005

7

Ytje van der Veen en Sander Kole

8

Ze hebben elkaar leren kennen via internet. Twee jaar later trouwden Ytje van der Veen en Sander Kole in de Domkerk in Utrecht.Ytje (34) is van huis uit christelijk gereformeerd en werd later Nederlands gereformeerd. Toen ze in 2005 in Utrecht kwam wonen, ging ze ‘gewoon’ naar de dichtst-bijzijnde kerk. Dat was de Domkerk. “Ik wilde eigenlijk ook bij andere kerken vieringen meemaken, maar ik vond het elke keer jammer als ik niet naar de Domkerk kon.” Ze sloot zich al snel aan bij de gespreksgroep ‘Tussen stilte en stoofpot’ en na een jaar werd ze officieel lid van het Citypastoraat Domkerk.

Sander (36) raakte in zijn jeugd los van de kerk. Hij kwam er weer mee in aanraking toen hij in Nijmegen ging studeren en daar betrokken raakte bij de studen-tenkerk. Toen hij Ytje leerde kennen, ging hij met haar mee naar de Domkerk. “Ik voelde me er al gauw thuis, omdat ik er veel herken uit de studentenkerk. Het is ook naar buiten gericht.”

“God heeft een plaats in onze relatie”“Voorafgaand aan de trouwviering zijn we drie keer bij de predikant geweest. De voorbereiding was al heel bijzon-der. Zo hebben we bijvoorbeeld allebei een brief geschre-ven waarin we vertellen wat we van elkaar vinden”, vertelt Sander. “Je staat dan bewust stil bij je godsbeeld. Daar ben je niet elke dag mee bezig.”

Zelf teksten geschrevenYtje: “We hadden voor de trouwviering het thema ‘Ubi caritas et amor, Deus ibi est’ gekozen: waar zorg en liefde is, daar is God. Deze tekst komt uit een Taizélied dat we gezongen hebben. We hebben ook zelf teksten geschre-ven die we naar elkaar uitgesproken hebben. Op die manier hebben we in de trouwviering iets van onszelf gelegd. Maar we zijn wel binnen de kaders gebleven van wat gebruikelijk is in de kerk. We gaan naar de kerk om iets te vragen, niet om daar met ons eigen clubje iets te vieren. We trouwden in de passietijd en hebben de orde van dienst aangehouden die voor die tijd van het kerkelijk jaar gebruikt wordt.”

9

“Het was eigenlijk vanzelf-sprekend dat we in de kerk gingen trouwen”, zegt Sander. “We wilden dat doen uit dank-baarheid dat we elkaar hebben leren kennen en omdat we de zegen van God wilden vragen over ons huwelijk.” Ytje: “Het kan best beangsti-gend zijn, zo’n grote stap in je leven. Wat als één van ons een ongeluk krijgt en zwaar gehandicapt raakt, lukt het dan ook om trouw aan elkaar te blijven? Daarom wilden we Zijn hulp erbij vragen. God heeft een plaats in onze relatie.”