© 2011 Universitair Ziekenhuis Gent

TRAJECTBEGELEIDING BIJ PATIËNTEN MET

DARMKANKER

26 maart 2015

EVA PAPE

MARIANNE MARTENS

2

WAT IS EEN VERPLEEGKUNDIG CONSULENT IN

DE ONCOLOGIE?

= ONCOCOACH, ZORGVERPLEEGKUNDIGE, TRAJECTBEGELEIDER,

ONCONURSE …

• WERKT MET EEN BIJZONDERE EXPERTISE IN DE ONCOLOGISCHE

ZORG

• PATIËNT EN ZIJN OMGEVING ZIJN HET UITGANGSPUNT VAN DE

ACTIVITEITEN

RODE DRAAD DOORHEEN HET TRAJECT VAN DE ONCOLOGISCHE

PATIËNT (BINNEN HET MULTIDISCIPLINAIR TEAM)

3

FUNCTIE VAN EEN VERPLEEGKUNDIG

CONSULENT

TRAJECTBEGELEIDING= PSYCHOSOCIALE BEGELEIDING EN

PATIËNTENVOORLICHTING VAN BIJ DE DIAGNOSE TOT IN DE

OPVOLGINGS- OF PALLIATIEVE FASE

• INFO VERSTREKKEN (ONDERZOEKEN, CHEMO, RT, PRÉ- EN

POSTOPERATIEF)

• PSYCHOSOCIALE ONDERSTEUNING AAN PATIËNT EN FAMILIE

• LID VAN EEN MULTIDISCIPLINAIR TEAM, DOORVERWIJSFUNCTIE

• INFO PATIËNTENVERENIGINGEN, LOTGENOTENGROEPEN,

REVALIDATIEPROGRAMMA’S …

4

CONTACTMOMENTEN

• BIJ DIAGNOSEMEDEDELING

• DOORVERWIJZING VAN DE ARTSEN ONCOLOGIE

• BIJ DE START VAN DE BEHANDELING

• PRÉ- EN POSTOPERATIEF

• BIJ DE TUSSENTIJDSE HEREVALUATIE

• TIJDENS DE VERDERE BEHANDELINGEN

• OP VERZOEK VAN PATIËNT EN/OF FAMILIE

• OP VERZOEK VAN ANDERE HULPVERLENERS

5

Multidisciplinair team

Patiënt

VPC

VPK aan

bed

Radiotherapeut

Digestief

oncoloog

Gastro-

intestinaal

chirurg

Psycholoog Diëtist

Sociale dienst

Palliatief

support team

6

• DIRECTE PATIËNTENZORG

• DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING

• INNOVATIE EN BELEIDSONTWIKKELING

TAKENPAKKET CONSULENT

7

DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING

• OVERDRAGEN VAN KENNIS AAN COLLEGA VERPLEEGKUNDIGEN

EN ANDERE ZORGVERLENERS

• ORGANISEREN EN GEVEN VAN VORMINGEN

• ZORGEN VOOR EIGEN DESKUNDIGHEID VIA OPLEIDINGEN EN

WETENSCHAPPELIJKE LITERATUUR

8

INNOVATIE EN BELEIDSONTWIKKELING

• EEN BIJDRAGE LEVEREN TOT HET ONTWIKKELEN EN BIJSTUREN

VAN DE VERPLEEGKUNDIGE ZORG

• PARTICIPEREN IN OVERLEGMOMENTEN

• DEELNAME AAN KWALITEITSPROJECTEN (STANDAARDEN,

ZORGPADEN, INFORMATIEGIDSEN…)

9

INHOUD

1. TRAJECTBEGELEIDING

A. COLONCARCINOOM

B. RECTUMCARCINOOM

10

ANATOMIE COLON / RECTUM

11

TUMOREN VAN HET SIGMOÏD

12

CONSULTATIE GEMEENSCHAPPELIJKE

POLIKLINIEK

RADIOTHERAPEUT GASTRO-

INTESTINAAL CHIRURG

GASTRO-ONCOLOOG

VERPLEEGKUNDIG CONSULENT DIGESTIEVE ONCOLOGIE

13

ROL VPC BIJ DE DIAGNOSTISCHE FASE • INFORMEREN: CONTROLE GEVEN AAN DE PATIËNT

– INFORMATIEGIDS AANBEIDEN: NEO-ADJUVANTE FASE

– OP MAAT EN GEFASEERD

• EMOTIONELE OPVANG

– PATIËNT LEEFT IN CHAOS EN ONZEKERHEID

– IDENTITEITSCRISIS

• VPK SPREEKUUR IS LAAGDREMPELIG (RONSE, 2007)

– VOORLICHTING

– ONDERSTEUNING

– BEGELEIDING

• TELEFONISCH VERPLEEGKUNDIG SPREEKUUR IS EEN SNELLE

HULP (BOSCH, 2007)

14

ROL VPC BIJ DE DIAGNOSTISCHE FASE • DE PATIËNT HEEFT EEN GEVOEL VAN VERTROUWEN EN

CONTROLE

– VPC KAN ALTIJD GECONTACTEERD WORDEN (RONSE, 2007)

• DE BEHOEFTE AAN KENNIS IS HET GROOTST VOOR EN NA DE

THERAPIE

– PT WIL WETEN WAT HIJ KAN VERWACHTEN

• MEER OPTIMISME

• MINDER FRUSTRATIE EN VERSPILLING VAN ENERGIE (LANSON, HEDELIN & ATHLIN, 2007)

• HERHALING IS BELANGRIJK! (RONSE,2007)

• DE VPC LOOPT MEE OP HET TRAJECT VAN DE PATIËNT (VANDENBERGHE, 2009)

• PSYCHOLOOG INSCHAKELEN (VANDENBERGHE, 2009)

15

EDUCATIE + COUNSELING

INFORMEREN

EMOTIONELE ONDERSTEUNING

EDUCATIE / COUNSELING • Gerustgesteld Patiënt

is

• Geïnformeerd Patiënt is

• Tevreden Patiënt is

• Ondernemend Patiënt is

16

ALGEMENE FUNCTIEOMSCHRIJVING

VPC DIGESTIEVE ONCOLOGIE

GIDS

COACH

VRIENDIN

ADVOCAAT

DECOENE, 2013

17

TOT WELKE GROEP BEHOORT DE PATIËNT?

• ACTIEF ZOEKEN NAAR INFORMATIE MONITORS

• ONTWIJKEN VAN INFORMATIE BLUNTERS

18

EDUCATIE

• GEFRAGMENTEERDE INFO (VANDENBERGHE, 2009)

• PRAKTISCHE INFO

– BELANGRIJK

– BRUIKBAAR

– BEGRIJPELIJK

(DECOENE,2013)

19

INFORMATIEGIDS

• 1 INFORMATIEBRON

• MOGELIJKHEID OM INFO

GEFASEERD AAN TE

BIEDEN

• INFORMATIE OVER

ZIEKTE EN BEHANDELING

20

21

22

ROL VPC PREOPERATIEF

• PREOPERATIEF CONTACT IS BELANGRIJK ! (EICHER ET ALL.,2012)

– PATIËNTEN HEBBEN NOOD AAN GOEDE PRÉ OPERATIEVE

INFORMATIE

• VERLOOP OPNAME (CHRONOLOGIE)

• NODIGE GEWAARWORDINGEN

• MONITOR BLUNTER

• VISUELE INFO (CHAN ET ALL., 2011)

• IEDERE ONVERWACHTE GEBEURTENIS / HANDELING VOOR

OF TIJDENS OPERATIE KAN ANGST VEROORZAKEN

– VOORAL ANGSTREDUCTIE

23

ROL VPC PREOPERATIEF

• PERIODE VÓÓR DE PATIËNT OP DE OPERATIETAFEL

LIGT WORDT ALS ONPERSOONLIJK ERVAREN

• PT VOELT ZICH EENZAAM IN DE BEDHOLD

NADENKEN

• DE CHIRURG GEEFT VERTROUWEN

• ER IS EEN BELANGRIJKE ROL WEGGELEGD VOOR DE

AFDELINGSVERPLEEGKUNDIGE !!!

(VERSCHUEREN, 2011)

24

CHIRURGIE POSTOPERATIEF

• OMGEVING ZIT TE WACHTEN OP TELEFOON DOOR DE CHIRURG

OVER OPERATIE

• PATIËNT VERWACHT VERSLAG VAN DE CHIRURG OVER HET

VERLOOP VAN DE OPERATIE

• BEZOEK VAN EEN VPC OP DE AFDELING WORDT ZEER

GEWAARDEERD

– STELT PT GERUST

– MOEDIGT PT AAN OM VERDER TE GAAN

• PT HEEFT NOOD AAN LUISTEREND OOR

• !! PATIËNTEN VERWACHTEN EEN GOEDE OPVANG VAN DE VPK OP

AFDELING (Verschueren, 2011)

25

CHIRURGIE POSTOPERATIEF

• KATHETERS EN DRAINS

– CENTRAAL INFUUS

– (MAAGSONDE)

• DOEL: AFHEVELEN MAAG-DARMSAPPEN

• 3-5D TER PLAATSE BLIJVEN

– (BLAASSONDE)

• 5D TER PLAATSE (ZOLANG PCEA POMP ZIT)

– 1 OF MEERDERE DRAINS

• DOEL: AFVOEREN WONDVOCHT

26

CHIRURGIE: POSTOPERATIEF

• PIJNSTILLING

– PARACETAMOL

– ANDERE PIJNSTILLING

• TRADONAL®

• DICLOFENAC®

• DIPIDOLOR®

27

FOLLOW-UP

• 1E EN 2E JAAR

– OPVOLGING PER 3 MAAND

– LABO

– CT THORAX/ABDOMEN

– KLINISCH ONDERZOEK

• 3E JAAR

– OPVOLGING OM DE 4 MAAND

• 4E JAAR

– OPVOLGING OM DE 6 MAAND

• VANAF 5E JAAR

– IN THEORIE GEEN OPVOLGING MEER NODIG

28

ZIJN ER NOG VRAGEN?

29

CONTACTGEGEVENS

EVA PAPE

MARIANNE MARTENS VERPLEEGKUNDIG CONSULENTEN DIGESTIEVE ONCOLOGIE

UNIVERSITAIR ZIEKENHUIS GENT ONCOLOGISCH CENTRUM

09/332.19.33 EVA

09/332.09.13 MARIANNE

VPC.DIGESTIEVE@UZGENT.BE