Toneelgroep Oostpool€¦ · Web viewBij vampiers moet iedereen geloof ik gelijk denken aan: bloed,...

13
Kinderen van Judas Vampiers bestaan. Punt. DOWNLOAD JE CKV-VERSLAG! Titel: Kinderen van Judas (theatervoorstelling) Waar en wanneer: In de kleine zaal van ……… op ……….- ……… - ……… (vul de datum in) Je eigen naam: ………………………………………………………………………………………………………………….. Klas / School: …………………………………………………………………………………………………………………….. regie Jeroen De Man | met Judith van den Berg, Majd Mardo, Lisa Schamlé, Betty Schuurman, Joris Smit, Yves Vermeulen en Vincent van der Valk | scenografie Sarah Nixon en Juul Dekker | lichtontwerp Prem Scholte Albers | componist Roald van Oosten | dramaturgie Fanne Boland | dramaturgie stagiaire Rosa van Kollem | productie Aafje Roth & Judith

Transcript of Toneelgroep Oostpool€¦ · Web viewBij vampiers moet iedereen geloof ik gelijk denken aan: bloed,...

Page 1: Toneelgroep Oostpool€¦ · Web viewBij vampiers moet iedereen geloof ik gelijk denken aan: bloed, horrorfilms, capes, witte tanden, enge dingen, de dood, eenzaamheid, doodskisten,

Kinderen van JudasVampiers bestaan. Punt.

DOWNLOAD JE CKV-VERSLAG! Titel: Kinderen van Judas (theatervoorstelling)Waar en wanneer: In de kleine zaal van ……… op ……….- ……… - ……… (vul de datum in)Je eigen naam: …………………………………………………………………………………………………………………..Klas / School: ……………………………………………………………………………………………………………………..

regie Jeroen De Man | met Judith van den Berg, Majd Mardo, Lisa Schamlé, Betty Schuurman, Joris Smit, Yves Vermeulen en Vincent van der Valk | scenografie Sarah Nixon en Juul Dekker | lichtontwerp Prem Scholte Albers | componist Roald van Oosten | dramaturgie Fanne Boland | dramaturgie stagiaire Rosa van Kollem | productie Aafje Roth & Judith Rosendaal | kostuumatelier Femke van Neerven | assistentie kostuum en decor Saar Scheerlings | stagiaire kap en grime Thirza van Appeldoorn | | publiciteit Marlies Spijker & Marjolein de Jong | publiciteit stagiaire Jade van der lelie | techniek Marc Klaver & Gert-Jan Bos |

Page 2: Toneelgroep Oostpool€¦ · Web viewBij vampiers moet iedereen geloof ik gelijk denken aan: bloed, horrorfilms, capes, witte tanden, enge dingen, de dood, eenzaamheid, doodskisten,

Voor de voorstelling:

Wat zijn mijn verwachtingen van de voorstelling?Bij vampiers moet iedereen geloof ik gelijk denken aan: bloed, horrorfilms, capes, witte tanden, enge dingen, de dood, eenzaamheid, doodskisten, Twilight, en onsterfelijkheid. Dus ik verwacht wel dat in deze voorstelling iets gedaan wordt met deze associaties die iedereen heeft. Toen ik op de site van Toneelgroep Oostpool ging opzoeken wat zij zelf over deze voorstelling schrijven, las ik dat het gaat om een vriendgroep van vampiers waarvan eentje een burn-out heeft.1 Ik moest best lachen om het idee dat een vampier een burn-out heeft. Zo mogelijk wordt dit misschien toch een nog gekkere voorstelling dan ik al verwachtte toen ik alleen nog dacht aan vampiers in het theater.

Op de PR-foto voor deze voorstelling is een best wel moderne vampier te zien. Hij draagt namelijk een pak en heeft een grill op zijn tanden. Dus ik verwacht vampiers die redelijk met de tijd meegegaan zijn in vergelijking tot een middeleeuwse Dracula.

Verder vind ik de ondertitel voor de voorstelling (“Vampiers bestaan. Punt.”) opvallend. Vampiers zijn namelijk niet echt. En theater is ook niet echt. In het theater doen acteurs namelijk alsof ze iemand anders zijn. Dus ik weet niet zo goed hoe ik dit moet plaatsen. Maar misschien is dat ook wel de bedoeling van de ondertitel?

Waarom heet de voorstelling “Kinderen van Judas”?Ik vond de titel van de voorstelling opvallend en kon hem ook niet gelijk helemaal plaatsen. Bij vampiers denk ik namelijk niet gelijk aan ‘Judas’ en ‘kinderen’. Dus ik heb hier even wat over nagedacht en geprobeerd het een en ander hierover uit te zoeken. Ik kwam daarbij op de volgende punten:

1. Judas is iemand die het slechte in de mens vertegenwoordigd in de Bijbel door Jezus te verraden. Vampiers zijn natuurlijk ook ‘slecht’ op een bepaalde manier. Dus misschien heeft de titel daar iets mee te maken?

2. Ik snapte niet helemaal wat Judas met vampiers te maken zou kunnen hebben. Dus heb ik even de woorden ‘judas vampier’ gegoogled, en toen kwam ik een boek tegen dat The Last Confession of the Vampire Judas Iscariot heet. Dit is een boek waarin Judas (nadat hij uit spijt van zijn verraad zelfmoord pleegt door zichzelf op te hangen aan een vijgenboom) door de duivel tot vampier wordt gemaakt. Toen ik verder naar beneden scrollde kwam ik sites tegen waarop uitgelegd werd dat volgens oude legendes Judas de eerste vampiers zou zijn geweest. (Mocht je daar meer over willen lezen, kijk dan hier: https://hubpages.com/religion-philosophy/Judas-Iscariot-Father-of-All-Vampires.) Dus misschien verwijst de titel ook naar de legende over Judas als vampier?

3. Als Judas de eerste vampier zou zijn, dan stammen alle andere vampiers van hem af. Dus misschien heet de voorstelling daarom wel “Kinderen van Judas”? Alle vampiers zijn dan namelijk een soort ‘kinderen’ van Judas.

4. Het woord ‘kinderen’ in de titel kan natuurlijk ook gaan over wat en hoe kinderen doen, in plaats van alleen maar het zijn van iemands kind. Dus misschien gaat het woord ‘kinderen’ in de titel ook wel over de stijl van de voorstelling?

1 “Kinderen van Judas,” Toneelgroep Oostpool, bezocht op 10 oktober, 2017, https://www.toneelgroepoostpool.nl/seizoen-2017-2018/kinderen-van-judas.

Page 3: Toneelgroep Oostpool€¦ · Web viewBij vampiers moet iedereen geloof ik gelijk denken aan: bloed, horrorfilms, capes, witte tanden, enge dingen, de dood, eenzaamheid, doodskisten,

5. In het programmaboekje las ik nog iets interessants over deze titel in een interview met de regisseur, een acteur en de componist van de voorstelling. De regisseur antwoord op de vraag of hij vampiers serieus neemt of er om moeten lachen het volgende: “Na een presentatie waarin we wat scènes achter elkaar gezet hadden werd er gezegd: “Het zijn echt de kinderen van Judas. De voorstelling is zoals kinderen die op een speelzolder duiveltje spelen. Het is zoals grappen maken met de dood. Daar komen de beste grappen en de meest absurde situaties van, maar de dood is wel echt.”2. Nadat ik dit gelezen had, dacht ik dat de titel misschien ook wel gaat over de spanning die tussen de woorden ‘kinderen’ en ‘Judas’ zit. (Judas staat namelijk voor het ‘slechte’ in de mens of vampier, terwijl je bij kinderen veel meer aan het ‘goede’ en ‘onschuldig speelse’ denkt.) Zoals er ook een spanning zit tussen lachen en pijn als je grappen maakt over de dood?

Wat weet ik van de theatergezelschappen?Kinderen van Judas is een voorstelling die gemaakt wordt binnen een samenwerking met Toneelgroep Oostpool en Het Nationale Theater.

Toneelgroep Oostpool stelt zichzelf de vraag: ‘Hoe nu mens te zijn?’. Deze vraag dient als overkoepelend thema voor het maken van hun voorstellingen. Toneelgroep Oostpool gelooft in theater als middel voor onvoorziene ‘ontmoetingen’ met andere mensen, tijden en denkbeelden. Hun voorstellingen bieden inzicht, troost of zoeken juist de confrontatie. Het gezelschap maakt onder andere in samenwerking met Theater Sonnevanck en Het Nationale Theater voorstellingen om je te laten ervaren dat gevoelens tegenstrijdig kunnen zijn en gedachtes kunnen veranderen. Dat we samenleven met andere mensen, die zich net als wij elke dag opnieuw verhouden tot de onbevattelijkheid van ons bestaan. Toneelgroep Oostpool is in 1953 opgericht in Arnhem en sinds die tijd hét toneelgezelschap van Oost-Nederland. Het gezelschap speelt ruim 400 voorstellingen per jaar en bereikt daarmee ruim 60.000 bezoekers.3

Het Nationale Theater is een fusie van Koninklijke Schouwburg, het Nationale Toneel, NTjong en Theater aan het Spui en gevestigd in Den Haag. Op hun site schrijven zij dat hun regisseurs en acteurs wereldrepertoire brengen dat inzoomt op de dilemma’s en uitdagingen van deze tijd. In hun stukken en programma’s kaarten zij maatschappelijke thema’s aan. Ze stellen vragen bij de actualiteit, de politiek, het leven en nodigen uit tot ontmoeting, kunstbeleving en debat. Het Nationale Theater reist door het hele land met klassiekers, actueel drama en innovatieve programma’s voor volwassenen en jeugd. Ieder seizoen kiest het Nationale Theater expliciet voor een theaterklassieker en een hyperactuele voorstelling.4

Voor dit verslag had ik bedacht wat moeilijke termen uit het theater op te zoeken, en daarvan dan de definities te geven. Ik heb daarvoor Rob Klinkenbergs theaterwoordenboek Drie kluiten op een hondje: klein lexicon van het theater gebruikt.--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2 Programmaboekje Kinderen van Judas, “Interview met Jeroen De Man, Roald van Oosten en Vincent van der Valk,” (Toneelgroep Oostpool, oktober 2017). 3 “Toneelgroep Oostpool,” Toneelgroep Oostpool, bezocht op 2 oktober, 2017, https://www.toneelgroepoostpool.nl/oostpool/toneelgroep-oostpool.4 “Organisatie,” Het Nationale Theater, bezocht op 2 oktober, 2017, https://www.hnt.nl/HNT_NTjong/Over_Het_Nationale_Theater/.

Page 4: Toneelgroep Oostpool€¦ · Web viewBij vampiers moet iedereen geloof ik gelijk denken aan: bloed, horrorfilms, capes, witte tanden, enge dingen, de dood, eenzaamheid, doodskisten,

Theatertermen: Wereldrepertoire In het woordenboekje word ik bij het woord ‘wereldrepertoire’ doorgestuurd naar het woord ‘repertoire’. Daar schrijft Rob Klinkenberg dit: “De voorraad aan drama’s, toneelteksten, die er in de toneelliteratuur bestaat. Meestal meer specifiek gebruikt om die teksten aan te duiden waarmee een gezelschap bezig is: de teksten die ze bestuderen en die teksten die ze op dit moment spelen […].”5. Daarna schrijft Rob Klinkenberg (in hetzelfde kopje) dit over ‘wereldrepertoire’: “Met de term ‘wereldrepertoire’ worden de honderd à honderdvijftig bekendste stukken uit het repertoire bedoeld, de stukken die wereldwijd gespeeld worden. Ze worden ook wel de klassiekers genoemd.”6.

Op welke locatie ga ik de voorstelling zien?Ik ga de voorstelling zien in Huis Oostpool, het eigen theater van Toneelgroep Oostpool. Het theater van Oostpool is een ‘vlakkevloertheater’ had ik begrepen van mijn vorige bezoekje daar. Dat houdt in dat de acteurs en actrices niet op een verhoogde vloer staan terwijl ze spelen en er geen coulissen in het theater ingebouwd zijn waar acteurs en actrices op en af kunnen. Ook zijn vlakkevloertheaters een stuk kleiner dan de meeste theaterzalen in stadsschouwburgen. Doordat de ruimte kleiner is en de acteurs niet op een verhoging staan, vermoed ik dat de voorstelling een stuk subtieler zal zijn dan wanneer deze in een stadsschouwburg zou spelen. De acteurs en acrices staan namelijk een stuk dichterbij.

Theatertermen: Coulisse Volgens Rob Klinkenberg betekent ‘coulisse’ (uit te spreken als ‘koe’ en dan ‘Liese’) het volgende: “In het moderne theater: de zijkanten van het toneel, opgebouwd uit vakken of eventueel poten. De plek voor een acteur om in weg te duiken of uit het zicht te wachten tot hij weer op kan.”7.

Wat weet ik over de regisseur?Jeroen De Man is de regisseur van de voorstelling, las ik in het programmaboekje. Hij studeerde in 2005 af aan de acteursopleiding van de Toneelacademie Maastricht. Hij werkte als acteur, maakte tot 2016 deel uit van het collectief De Warme Winkel en maakte de afgelopen jaren de stap naar regie. Hij ontwikkelt zich als regisseur in een unieke samenwerking van Toneelgroep Oostpool en Het Nationale Theater.

Zijn drijfveer voor het maken van theater is een nostalgische: een fascinatie voor het ontstaan en weer vergaan van een illusie. Jeroen streeft ernaar hedendaagse paradoxen waar wij onszelf in gevangen houden aan de oppervlakte te brengen. In zijn werk blijft hij eigenwijs zoeken naar het genot van de fantasie en de verrassing van de ontnuchtering.8

Theatertermen: Regisseur Volgens Rob Klinkenberg is een regisseur: “De man of vrouw die geacht wordt een alomvattend idee over de zin en betekenis van een toneelproductie te hebben en die, om dat idee te realiseren, de verschillende medewerkers aan een productie – acteurs,

5 Rob Klinkenberg, Drie kluiten op een hondje: klein lexicon van het theater (Amsterdam: Uitgeverij International Theatre &Flim Books, 2005), 144.6 Ibid. 7 Ibid., 46.8 Programmaboekje Kinderen van Judas, “Over Jeroen De Man.”

Page 5: Toneelgroep Oostpool€¦ · Web viewBij vampiers moet iedereen geloof ik gelijk denken aan: bloed, horrorfilms, capes, witte tanden, enge dingen, de dood, eenzaamheid, doodskisten,

ontwerpers, technici, dramaturgen – coördineert en leidt.”9. Rob Klinkenberg zegt het verderop ook al maar dat lijkt mij dus best wel een zware taak, omdat je dan dus van heel veel dingen verstand moet hebben.

Wat weet ik over de acteurs?Ik heb het volgende in het programmaboekje van Oostpool gevonden over de acteurs en actrices:

Judith van den BergJudith (1985) studeerde in 2009 af aan de ArtEZ Toneelschool in Arnhem. Na haar afstuderen heeft ze o.a. gespeeld in de Frascati productie Ik stond in een kutvoorstelling maar mijn haar zat wel heel goed en Op de bodem van muziektheater gezelschap Orkater. Ook speelde Judith in meerdere producties van Sarah Moeremans (vanaf 2017 regisseur bij Oostpool) waaronder De witte vloed van Bellevue Lunchtheater en was ze vorig jaar te zien in Een oorlog om in te wonen van Theater Na de Dam. Bij Toneelgroep Oostpool was ze eerder te zien in Zomergasten, de trailervoorstellingen King Oeboe en Vanden Winter ende vanden Somer. Ook was ze te zien in het drieluik (in) Koud Water, They are just kids en On the Road. Op televisie is ze onder andere te zien in de serie A’dam – E.V.A.

Majd MardoMajd (1989) begon na het jeugdtheater aan de Toneelacademie Maastricht, waar hij in 2013 afstudeerde als acteur. Majd was onder meer te zien in de voorstellingen Polleke van Het Nationale Theater, MacBeth en Jamal van De Toneelmakerij en de Nationale Reisopera voorstelling The News. Naast het theater speelde hij verschillende rollen in film- en televisieproducties zoals Silk Road, Overspel, Nachtoord en Kamp Holland. Majd wil zijn talent gebruiken om plezier te brengen in het leven van kinderen in nood, daarom startte hij enkele jaren geleden de stichting Icarus, waarmee hij via films en spellessen dromen van kinderen in moeilijke situaties probeert te verbeelden. De laatste jaren speelde en maakte hij tevens samen met o.a. Saman Amini en Daria Bukvić de urgente en actuele voorstellingen Nobody Home en Jihad. Majd speelt dit seizoen in twee films een hoofdrol. In Like Me van Annemarie van de Mond en in de tv-film Jungle. Voor Jungle heeft Majd in 2017 een Gouden Kalf voor beste acteur in een televisiedrama gewonnen.

Lisa SchamléLisa (1989) studeerde in 2015 af van de opleiding Theatraal Performen aan de Toneelacademie in Maastricht. Hierna begon ze te werken voor theatergroep Ontroerend Goed, gevestigd in Gent, waarmee ze in het stuk A History Of Everything speelde. Ook speelde ze in het stuk A Game Of You, op het Edinburgh Fringe Festival. Naast acteren ontwikkelde ze een liefde voor fotografie, en exposeerde ze onder andere in het Museum aan het Vrijthof op het Fashionclash Festival in 2015. Lisa maakte en speelde in de afstudeervoorstelling La Isla Bonita met regisseur Jeroen De Man. Deze voorstelling speelde op het IT’S Festival en won Het Debuut, Lisa won de IT’S Acting Award. Waarbij het nieuwe gelijknamige collectief werd geboren. Begin 2016 werkte ze als actrice voor regisseur Davy Pieters in de voorstelling Made In Here geproduceerd door Frascati Amsterdam. In de zomer van 2017 maakte ze de derde voorstelling met haar eigen collectief La Isla Bonita getiteld La

9 Klinkenberg, Drie kluiten op een hondje, 140.

Page 6: Toneelgroep Oostpool€¦ · Web viewBij vampiers moet iedereen geloof ik gelijk denken aan: bloed, horrorfilms, capes, witte tanden, enge dingen, de dood, eenzaamheid, doodskisten,

Lucha Libre, in samenwerking met Over Het IJ en Frascati Amsterdam. Afgelopen seizoen was zij te zien in de trailervoorstelling van Oostpool van regisseur Daria Bukvić getiteld: It's My Mouth I Can Say What I Want To.

Betty SchuurmanBetty (1962) volgde de toneelopleiding aan de Toneelacademie Maastricht. Naast theater speelt ze ook in verschillende films en televisieseries. Voor haar rol in de film Karakter (1997) werd ze genomineerd voor een Gouden Kalf voor beste vrouwelijke hoofdrol. Ook was ze te zien in de films De Tweeling, De Storm en Het paard van Sinterklaas en de series Baantjer, Moordvrouw en Nieuwe Buren. In 2002 ontving ze de Theo d’Or, de prijs voor de beste vrouwelijke hoofdrol, voor haar rol in de De Leenane een Trilogie van ZT Hollandia/Het Toneelhuis. In het seizoen 2012/2013 speelde ze Wilhelmina in de musical Soldaat van Oranje. Sinds 2009 maakt Betty deel uit van het ensemble van het Nationale Theater. In seizoen 2016-2017 was Betty te zien in IJS&VIS (regie Thomas Schoots) en Jeanne d’Arc (regie Theu Boermans). Dit is haar eerste voorstelling bij Toneelgroep Oostpool en onder regie van Jeroen De Man.

Joris SmitJoris (1981) studeerde in 2005 af aan de Toneelacademie Maastricht. Daarna speelde hij drie seizoenen bij het NNT van Koos Terpstra. Tussen 2009 en 2013 speelde hij onder meer bij Artemis, de Warme Winkel en opnieuw het NNT onder leiding van Ola Mafalaani en Ko van den Bosch. Joris is vanaf 2013-2014 verbonden aan het Nationale Theater. Ook speelde hij onder andere in de televisie serie De Fractie. In seizoen 2017-2018 speelt hij nog in De Revisor, Othello en Ondine. In 2016 werd Joris genomineerd voor de Louis d’Or, voor de meest indrukwekkende mannelijke dragende rol, voor zijn rol in De Revisor. Voor zijn rol in de Nederlandse speelfilm Lotus werd hij genomineerd voor een Gouden Kalf en voor zijn rol in het toneelstuk Alice in Wonderland, geregisseerd door Ko van den Bosch, werd hij in 2010 genomineerd voor de Arlecchino, voor de beste Mannelijke bijdragende rol.

Vincent van der ValkVincent (1985) studeerde na zijn middelbare school een jaar aan de toneelschool Cirle in the Square in New York. Daarna volgde hij de Toneelacademie Maastricht waar hij in 2010 afstudeerde. Vincent speelde eerder onder andere bij Toneelschuur Producties in de voorstellingen POLAROIDS en Speeldrift, bij NTGent in Het meisje dat teveel van lucifers hield en Olifant Jezus, bij de Veenfabriek/ Nationale Reisopera in The Fairy Queen, bij Theater Utrecht in Een Soort Hades en bij Toneelgroep Oostpool in Het Proces, Angels in America, Kletsmajoor en Een Meeuw. Voor zijn rol in Angels in America ontving Vincent een Arlecchino voor beste acteur in een ondersteunende rol. Daarnaast ontving hij voor zijn sterfscène in Caligula (Toneelschuur Producties, Co-producers, De Utrechtse Spelen) de Gouden Gifbeker tijdens het Nederlands Theater Festival 2014. Naast acteur is Vincent ook toneelschrijver en speelde hij onder andere een hoofdrol in de film Gluckauf, waarvoor hij een Gouden Kalf-nominatie ontving.

Yves VermeulenYves (1983) is nu bezig aan de Masteropleiding theatermaker aan het RITCS in Brussel en loopt als speler stage bij Toneelgroep Oostpool en Het Nationale Theater in de voorstelling Kinderen van Judas. Daarvoor, na afgestudeerd te zijn als Sociaal Werker aan de KATHO te

Page 7: Toneelgroep Oostpool€¦ · Web viewBij vampiers moet iedereen geloof ik gelijk denken aan: bloed, horrorfilms, capes, witte tanden, enge dingen, de dood, eenzaamheid, doodskisten,

Kortrijk in 2006, hield Yves zich bezig met Sociaal-Artistieke Projecten en speelde hij 6 jaar bij straattheatercollectief Koekoek. Tijdens de Gentse Feesten in 2007 en 2015 speelde Yves mee met Bataclan van Cirq. Daarnaast speelde hij enkele rollen in korte films; onder andere het afstudeerproject van Jonas Baeckeland, Salto Mortal in 2007.10

Theatertermen: Rol Volgens Rob Klinkenberg is een rol: “De tekst en handelingen die een acteur in het stuk te verrichten heeft. Een rol kan groot of klein zijn, hoofdrol of bijrol.”11. Verderop in Rob Klinkenbergs woordenboekje las ik nog dit (wat ik wel interessant vond): “De oorspronkelijke betekenis van het woord rol is een zeer letterlijke. In het theater van de zestiende eeuw schreef iedere acteur zelf zijn tekst op een rol papier wanneer de auteur het stuk voorlas.”12. Ze hadden in die tijd natuurlijk geen printers zoals wij. Ik had er nooit aangedacht dat je dan dus als acteur zelf je eigen tekst moest opschrijven. Grappig dat het woord ‘rol’ in het theater daar vandaan komt. In het interview uit het programmaboekje met de regisseur, een acteur en de componist van Kinderen van Judas (dat is hetzelfde interview als waar ik het eerder ook over had) las ik trouwens dat de acteurs bij het bedenken van hun personages gebruik hadden gemaakt van een behangrol. Op die behangrol schreven zij alle informatie over hun personage op.13 Dus bij het maken van deze voorstelling slaat het woord ‘rol’ voor een deel ook weer op een letterlijke rol, namelijk: een behangrol.

Wat weet ik over de vormgevers? Juul Dekker en Sarah Nixon zijn bij Kinderen van Judas verantwoordelijk voor de vormgeving en de kostuums. In het programmaboekje las ik dat zij beide studeerden aan de Opleiding Scenografie in Amsterdam, waar zij in 2011 en 2013 afstudeerden. In 2014 werkten ze voor het eerst samen, aan de voorstelling Gavrilo Princip van De Warme Winkel (Holland Festival). Daar bleken ze een verwante werkwijze te hebben waarin ambacht een belangrijke rol speelt. Sindsdien hebben ze, naast hun individuele ontwerpen, vaker samengewerkt bij onder andere De Ilias van Toneelgroep Oostpool i.s.m. Frascati Producties voor Oerol 2016, Helvete Er De Andre van Teater Vårt uit Noorwegen en in 2017 bij Het Lijden Van De Jonge Werther van Toneelschuur Producties.

In het afgelopen jaar hebben ze nog samengewerkt met Jeroen De Man aan de voorstelling Ondertussen in Casablanca door Toneelgroep Oostpool i.s.m. Het Nationale Toneel. In 2018 zullen ze opnieuw met Jeroen samenwerken aan de voorstelling Ondine van Toneelgroep Oostpool i.s.m. Het Nationale Theater.14

Theatertermen: Vormgever Het woord ‘vormgever’ staat helaas niet in Rob Klinkenbergs woordenboekje. Wat ik wel kon vinden was ‘decorontwerper’. Volgens Rob Klinkenberg is dat: “Degene die het decor ontwerpt.”15. Ik dacht na dit gelezen te hebben: misschien is een decorontwerper wel iets 10 Programmaboekje Kinderen van Judas, “Acteurs.”11 Klinkenberg, Drie kluiten op een hondje, 150.12 Ibid., 151. 13 Programmaboekje Kinderen van Judas, “Interview met Jeroen De Man, Roald van Oosten en Vincent van der Valk.”14 Programmaboekje Kinderen van Judas, “Ontwerpers.”15 Klinkenberg, Drie kluiten op een hondje, 151.

Page 8: Toneelgroep Oostpool€¦ · Web viewBij vampiers moet iedereen geloof ik gelijk denken aan: bloed, horrorfilms, capes, witte tanden, enge dingen, de dood, eenzaamheid, doodskisten,

anders dan een vormgever? Een vormgever hoeft namelijk niet per se decor te ontwerpen, toch? Die kan er ook juist expres voor kiezen geen decor te gebruiken en het podium leeg te laten.

Wat weet ik over de lichtontwerper?Prem Scholte Albers (1975) doet het lichtontwerp voor Kinderen van Judas, las ik in het programmaboekje. Hij studeerde in 1999 af aan de Opleiding Theatertechniek aan de Amsterdamse Hogeschool voor de kunsten. Hij heeft zich, na een aantal jaar als inspiciënt voor onder andere Orkater met de voorstelling Houdini, Het Toneel Speelt met Cloaca en Companions Opera met o.a. Aida, Carmen en Nabucco te hebben gewerkt, verder ontwikkeld in diverse disciplines van de podiumkunsten. Naast voorstellingsleiding bij DNOA en technische productie bij o.a. Companions Opera, Amsterdam Underground Festival, Indian Summer Festival en Uitmarkt Amsterdam heeft hij voor diverse voorstellingen het lichtontwerp gemaakt. Zo ontwierp hij voor Loes Luca met Nenettes er les Zezettes, Lange Poten met Doorgefokt en De Achtertuin en Dood Paard met Reigen ad lib en Botox Angels. Sinds 2003 is hij de voorkeursontwerper van De Warme Winkel en werkte zo in 2007 voor het eerst met Jeroen de Man samen aan Rainer Maria.16

Theatertermen: Lichtontwerper Volgens Rob Klinkenberg is de lichtontwerper: “Degene die het licht van de voorstelling ontwerpt en die bij de verhuizing van het repetitielokaal naar de zaal iets toverachtigs doet. De lichtontwerper weet precies wat hij met welke lamp kan doen en als het goed is versterkt hij het concept van de voorstelling met het licht.”17. Wat wordt hier bedoeld met ‘toverachtigs’?

Wat weet ik over de componist? Roald van Oosten is de componist van Kinderen van Judas. In het programmaboekje vond ik de volgende informatie over hem: Roald van Oosten (1969) is componist voor theater en film. Na een studie moderne letterkunde maakte hij naam als popmuzikant. Met zijn bands Caesar en Ghosttrucker deed hij diverse optredens op Lowlands en Pinkpop en nam hij in Chicago een album op met Steve Albini (Nirvana, Pixies). Nu maakt hij avontuurlijke en soms mysterieuze muziek voor allerlei producties, van theater en speelfilm tot podcast en VR films. In 2012 schreef en produceerde Roald op verzoek van Martin Crimp de muziek voor In the Republic of Happiness, Crimps' nieuwe toneelstuk voor het Royal Court Theatre in Londen onder regie van Dominic Cooke. Recent maakte Roald de muziek voor Ondertussen in Casablanca van Jeroen De Man voor Het Nationale Theater, The Crow Knows Where The Children Go van Alexandra Broeder voor het Zuidelijk Toneel, Distel van Michiel de Regt voor Orkater, en Zohre, Als ik de liefde niet heb en Bommenneef van Marjolijn van Heemstra voor Theater Rotterdam. Voor het album No rest for the alonely van Caesar kreeg Roald van Oosten een Edison nominatie en een Zilveren Harp. Dit jaar bracht hij zijn tweede soloalbum uit bij V2 Records: A stir is in the air.18

Na de voorstelling:

16 Programmaboekje Kinderen van Judas, “Ontwerpers.”17 Klinkenberg, Drie kluiten op een hondje, 102.18 Programmaboekje Kinderen van Judas, “Over Roald van Oosten.”

Page 9: Toneelgroep Oostpool€¦ · Web viewBij vampiers moet iedereen geloof ik gelijk denken aan: bloed, horrorfilms, capes, witte tanden, enge dingen, de dood, eenzaamheid, doodskisten,

Zijn mijn verwachtingen van de voorstelling uitgekomen? Allereerst had ik misschien toch iets meer een ‘verhaal’ verwacht. Of niet dat het er niet was, maar ik had denk ik verwacht dat het wat dominanter geweest zou zijn. Het leek ook een soort show van korte aan elkaar gemaakte sketches of acts. Eigenlijk vond ik dat juist wel leuk om een keer te zien. Ik wist niet dat theater ook van mij kon vragen mijn fantasie meer te laten gaan, of om op een associatieve manier verbanden te leggen bij wat ik zag.

De voorstelling ging ook best wel over mensen, wat ik niet helemaal aan zag komen in een voorstelling met vampiers. De vampiers waren soms best wel menselijk. Want ook zij zijn soms met echt stomme en saaie dingen bezig in hun leven, zoals: ruziën of iets opwarmen in de magnetron. Daarnaast deden de vampiers soms ook mensen na. Doordat vampiers op een heel andere manier naar mensen kijken dan mensen dat doen, kwam een heel andere kijk op mensen naar voren. Mensen blijken dan ook af en toe ook best wel gekke en rare dingen te doen.

Ook was de voorstelling zo nu en dan best wel grappig, wat ik wel al een beetje aan zag komen (doordat het over een vampier met een burn-out gaat), maar toch verassend vond. Bij vampiers denk je toch snel ook aan enge dingen en de dood. Daarom vind ik dat deze voorstelling op een originele manier is omgegaan met de eerste verwachtingen die je als publiek hebt als je denkt aan vampiers.

Verder vond ik het opvallend dat het decor in Kinderen van Judas een nagebouwd theater was in het vlakkevloertheater van Oostpool. En nog wel met coulissen! Ik had juist begrepen namelijk dat een vlakkevloertheater geen coulissen heeft. Ik had er niet aan gedacht dat je natuurlijk coulissen zou kunnen maken in het decor. Vervolgens bedacht ik mij dat het decor ook op een bepaalde manier overeenkomt met wat de acteurs aan het spelen waren. De acteurs speelden namelijk dat ze vampiers waren die mensen probeerden na te doen. Dat is dus een soort dubbel nadoen. Dit geeft een theater-in-het-theater-effect. Wat dus goed aansluit bij het decor dat letterlijk een theater in een theater is.

Eerder in dit CKV-verslag heb ik de informatie die ik in het programmaboekje had gevonden over de regisseur van Kinderen van Judas, Jeroen De Man, opgeschreven. Ik schreef daar: “In zijn werk blijft hij eigenwijs zoeken naar het genot van de fantasie en de verrassing van de ontnuchtering.”19. Dit is zeker iets wat ik terug heb gezien in de voorstelling. De vampiers verloren zich namelijk het ene moment in een fantasie, sketch, of verhaal, om er het volgende moment weer door een opmerking of grap van een andere vampier uitgehaald te worden. Al met al was Kinderen van Judas een verrassende voorstelling die een leuk gevoel voor humor mixte met serieuze vragen over wat het is om een mens of een vampier te zijn.

19 Programmaboekje Kinderen van Judas, “Over Jeroen De Man.”